Geert-Jan Dümmer Invorderen vanuit de rijksoverheid FISCALE INVORDERING ADVISEREN DETACHEREN OPLEIDEN RIJKSINCASSO - inleiding RIJKSINCASSO - op internet Een doorgaande discussie over de vraag of we voor de Rijksoverheid naar één incasso-instituut toe moeten Hoe wordt klein duimpje zo snel mogelijk een grote reus? Vele jaren veel gepraat Plannen, plannen, plannen Op internet wel wat te vinden Het CJIB heeft geparticipeerd in een interdepartementale werkgroep die de voordelen en besparingsmogelijkheden van centralisatie van inning en incasso nader heeft onderzocht. Het onderzoek is gebaseerd op de visie op rijksincasso. Er zijn drie analyses uitgevoerd. Een kwantitatieve analyse van de omvang van de vorderingen, een kwalitatieve analyse van de impact op de rijksorganisaties en een maatschappelijke impactanalyse om de gevolgen voor burgers en bedrijven in beeld te brengen. De conclusie is dat centralisatie van inning- en incassotaken rijksbreed een wenkend perspectief biedt. Involon Deurwaarders & Incassosymposium 30-06-2015 www.involon.nl 1
RIJKSINCASSO - CJIB RIJKSINCASSO - vervolg Niet-justitieel Bestuursrechtelijke premie Bestuurlijke boete Verbeurde dwangsom Kosten toegepaste bestuursdwang Leges voor een verblijfsvergunning Legesveroordeling Huurcommissie Justitieel Boete voor een verkeersovertreding Strafbeschikking Door de rechter opgelegde geldboete Transactievoorstel Schadevergoedingsmaatregel Ontnemingsmaatregel Europese boete Europese confiscatiebeslissing Het gaat om overheidsvorderingen Rijksbelastingdienst blijft er - in ieder geval voorlopig - buiten Voor lagere overheden heeft e.e.a. geen relevantie, althans het wordt niet vanuit Den Haag opgelegd Vrijwillig kan wél een samenwerkingsproject dan wel integrale uitbesteding aan de orde zijn STELLING 1 RIJKSBREDE INCASSOVISIE We moeten streven naar één centraal incasso-instituut vanuit de overheid. Niet-justitiële vorderingen Justitiële vorderingen Belastingen (rijk én lokale?) Doel: één visie waaraan alle overheidscrediteuren zijn gebonden Het gaat om een soort behoorlijke beslaglegger of een soort integere crediteur maar dan wel van het Rijk Eigenlijk: hoe ga je met elkaar om? Thans is men zoekende Het komt er echter zeker van Involon Deurwaarders & Incassosymposium 30-06-2015 www.involon.nl 2
UITBREIDING GEMEENTELIJKE BELASTINGGEBIED Advies Commissie Rinnooy Kan CPB Policy Brief 2015/4 Invorderen fiscale vorderingen Advies uitbreiding lokaal belastinggebied van de Raad voor de financiële verhoudingen (Rfv) Brief van de Algemene Rekenkamer Voor de geïnteresseerden volgt info op de servicepagina MIJNOVERHEID.NL VERDERE DIGITALISERING Aanslagbiljetten via de berichtenbox van MijnOverheid groot succes De communicatie tussen burgers en Belastingdienst zal verplicht worden gedigitaliseerd. In 2015 zijn er veel meer WOZ-beschikkingen en aanslagbiljetten voor lokale belastingen digitaal verzonden via de Berichtbox van MijnOverheid. Begin 2015 hebben in totaal ruim 750.000 aanslagbiljetten voor lokale belastingen de burger digitaal bereikt. Het afstappen van de ouderwetse brieven moet leiden tot minder kosten en betere service voor de belastingplichtige. Het kabinet denkt erbij ook aan het milieu. Het berichtenverkeer met de Belastingdienst kan echter niet ineens volledig en verplicht elektronisch worden. Dat is voor zowel de belastingplichtige als de Belastingdienst te snel, schrijft Wiebes. Het kabinet kiest daarom voor een 'ingroeimodel'. Involon Deurwaarders & Incassosymposium 30-06-2015 www.involon.nl 3
BIJZONDERE BEVOEGDHEDEN INVORDERINGSPROCES I Een aantal belangrijke extra bevoegdheden aanslagbiljet aanmaning dwangbevel per post Voorrecht Bodemrecht Aansprakelijkheidsbepalingen Verrekening vordering Inzageverplichting Vordering onder een derde vooraankondiging belastingschuldige werkgever of uitkerende instantie INVORDERINGSPROCES II INVORDERINGSPROCES III aanslagbiljet aanmaning dwangbevel per post aanslagbiljet aanmaning dwangbevel per post hernieuwd bevel tot betaling executoriaal beslag hernieuwd bevel tot betaling vooraankondiging belastingschuldige executoriaal beslag vordering Involon Deurwaarders & Incassosymposium 30-06-2015 www.involon.nl 4
DWANGINVORDERING IW INVORDERINGSPROCES I Art. 19 IW: vordering doen onder een derde Overheidvordering (bestedingsruimte bankrekening) Periodieke betalingen (loon, uitkering, pensioen) Huur- en pacht, houder van penningen, faillissement Art. 14 IW: tenuitvoerlegging Beslag op roerende zaken Beslag op onroerende zaken Beslag onder derden Diversen 1. Belastingaanslag 2. Aanmaning 3. Dwangbevel administratief proces 4. Overheidsvordering 5. Vordering op inkomen 6. Hernieuwd bevel tot betaling tenuitvoerlegging BESLAGVRIJE VOET IN DE MEDIA Beslagvrije voet Involon Deurwaarders & Incassosymposium 30-06-2015 www.involon.nl 5
WAARBORGING BESLAGVRIJE VOET (FISCAAL) BVV BIJ PERIODIEKE BETALINGEN (FISCAAL) Leidraadaanpassing rijk en lokale overheden Heeft alles te maken met kabinetsstandpunt Paritas Passé De beslagvrije voet wordt bepaald aan de hand van de gegevens die bij de ontvanger bekend zijn Zo nodig informatie aan de belastingschuldige opvragen Ontwikkelingen: Simpele versie? Standaardisering? Men wil graag dat de fiscus de zogenoemde Centrale Autoriteit wordt of eventueel een andere belangrijke kennisbron Fiscus heeft immers de meeste informatie van alle debiteuren Combineren met vooraankondiging! Het bedrag van de beslagvrije voet vermelden! ACTIEF INFORMATIE OPVRAGEN (FISCAAL) BELEID I Combineren met vooraankondiging Huishoudsituatie Leeftijd belastingschuldige en eventuele partner Woonlasten en eventuele huurtoeslag Ziektekostenverzekering(en) en eventuele zorgtoeslag Inkomsten belastingschuldige en eventuele partner Ook de inkomsten uit voorlopige aanslag / VT Levensonderhoud kinderen versus kindgebonden budget Andere gelegde beslagen De staatssecretaris van Financiën heeft naar aanleiding van het kabinetsstandpunt over het rapport Paritas Passé de Leidraad Invordering 2008 zodanig aangepast dat in meer gevallen dan voorheen, de beslagvrije voet is gewaarborgd Tevens is geregeld dat onder omstandigheden een foutief vastgestelde beslagvrije voet met terugwerkende kracht wordt gecorrigeerd Involon Deurwaarders & Incassosymposium 30-06-2015 www.involon.nl 6
BELEID II BELEID III Leidraad Invordering 2008 19.3.4 Als de belastingschuldige de gevraagde informatie niet verstrekt, wordt de beslagvrije voet vastgesteld op 45% van de bijstandsnorm. Als de belastingschuldige vervolgens de gevraagde informatie alsnog verstrekt, wijzigt de ontvanger de beslagvrije voet en past deze toe vanaf de eerstvolgende inhouding, dus zonder terugwerkende kracht. In situaties waarin de ontvanger de beslagvrije voet heeft vastgesteld zonder vooraf informatie over inkomsten en uitgaven op te vragen bij de belastingschuldige, herstelt de ontvanger de beslagvrije voet als door de belastingschuldige wordt aangetoond dat deze te laag is vastgesteld. Als de belastingschuldige kan aantonen dat de beslagvrije voet al op een eerder moment op een te laag bedrag was vastgesteld, gebeurt dit met terugwerkende kracht. STELLING 2 VERDELING VAN DE OPBRENGST Bij een te laag vastgestelde beslagvrije voet moet in alle gevallen de beslagvrije voet met terugwerkende kracht worden hersteld. KBvG bestuursregel: afwikkeling derdenbeslagen Informatieverstrekking door de eerst beslagleggend gerechtsdeurwaarder Spoedige kennisgeving van cumulerend beslag aan de eerst beslagleggend gerechtsdeurwaarder Eerste beslaglegger verdeelt ook voor de preferente vorderingen Kosten eerste beslaglegger geen executiekosten Verdeelkosten bij voorrang voldoen uit de opbrengst Spoedige informatie door de eerste beslaglegger over de verdeelsleutel Eén exploot voor meerdere schuldeisers Verdeling bij meerdere schuldeisers Afdracht van de opbrengst Involon Deurwaarders & Incassosymposium 30-06-2015 www.involon.nl 7
STELLING 3 De gerechtsdeurwaarder moet de opbrengst verdelen als sprake is van samenloop derdenbeslag en vordering IW. SALDO ONTOEREIKEND NEEM UW PAS TERUG OVERHEIDSVORDERING - ALGEMEEN Het is een vereenvoudigd elektronisch derdenbeslag op de tegoeden van een betaalrekening die een belastingbetaler bij een bank heeft, zelfs op de kredietruimte De overheidsvordering Het beslag heeft geen betrekking op spaarrekeningen of tegoeden op creditcards en wordt niet uitgevoerd wanneer de betrokkene in de schuldsanering zit of in staat van faillissement verkeert De overheidsvordering is ontwikkeld voor invordering van kleine bedragen Er is een bezwaarprocedure bij eventuele onterechte vorderingen Involon Deurwaarders & Incassosymposium 30-06-2015 www.involon.nl 8
OVERHEIDSVORDERING - ART. 19 IW + UR IW OVERHEIDSVORDERING 2015 CJIB > Wet Administratieve Handhaving Verkeersvoorschriften Aanslagen met open bedrag <= 1.000,00 Maximaal 500,00 per incassomoment Max 2 incassomomenten per kalendermaand per aanslag Voor dezelfde aanslag: gedurende aaneengesloten periode van 3 kalendermaanden Rijksbelastingdienst (ook voor toeslagen) Lokale overheden Knelpunt: bankrekeningnummer (bron + naam-nummer-controle) Bank van belastingschuldige is bevoegd tot terugboeking indien bestedingsruimte op uitvoeringsdatum ontoereikend BVV OVERHEIDSVORDERING I BVV OVERHEIDSVORDERING II Leidraad Invordering 2008 Leidraad Invordering 2008 Als de belastingschuldige aannemelijk maakt dat hij vanwege de toepassing van de overheidsvordering een lager bedrag aan bestaansmiddelen overhoudt dan overeenkomt met de voor hem geldende beslagvrije voet, maakt de ontvanger de overheidsvordering op verzoek van de belastingschuldige in zoverre ongedaan met inachtneming van hetgeen hierna volgt. Bij het verzoek verstrekt de belastingschuldige naast de gegevens die van belang zijn voor de vaststelling van de beslagvrije voet een overzicht van de banktegoeden, waaronder begrepen spaartegoeden, waarover de belastingschuldige onmiddellijk na de overheidsvordering kon beschikken. Ongedaanmaking blijft beperkt tot de laatste overheidsvordering voorafgaand aan het verzoek van de belastingschuldige. ( ) Involon Deurwaarders & Incassosymposium 30-06-2015 www.involon.nl 9
BVV OVERHEIDSVORDERING III STELLING 4 Leidraad Invordering 2008 Voordat de ontvanger tot teruggaaf overgaat, gaat hij na of de belastingschuldige op het moment dat de overheidsvordering is gedaan, beschikte over banktegoeden, waaronder begrepen spaartegoeden. Als het totaal van de banktegoeden waarover de belastingschuldige onmiddellijk na de overheidsvordering kon beschikken groter is dan de voor hem geldende beslagvrije voet, vermindert de ontvanger de teruggaaf met het meerdere. Bij het toepassen van de overheidsvordering wordt voldoende rekening gehouden met het wettelijke minimumbedrag waar burgers van moeten kunnen leven. Involon Deurwaarders & Incassosymposium 30-06-2015 www.involon.nl 10