Nieuwsbrief SALT Uitgave nr. 8 mei 2016 Huisarts in beeld Kees Melcherts te Landsmeer Eerstelijns patiëntenzorg van nu in een historisch artsenpand Aangekomen bij een prachtig monumentaal pand aan de Dorpsstraat te Landsmeer tref ik eigenaar, Huisarts Kees Melcherts. Met gepaste trots krijg ik een rondleiding door de huisartsenpraktijk waar al sinds 1867 huisartsen gevestigd zijn. Kees is inmiddels de 5e arts die in de karaktervolle dokterskamer zijn patiënten ontvangt en blikt hier zelf terug op reeds 25 jaar praktijk. De huisartsenpraktijk weerspiegelt herinneringen uit het leven van Kees waarin de Nederlandse en Afrikaanse cultuur zich mengen en enerzijds verwijzen naar zijn bestaan als Tropenarts in Zambia alwaar hij 5 jaar heeft gewerkt alvorens hij huisarts werd en anderzijds vanwege zijn vrouw van Afrikaanse afkomst. Een warme en fijne sfeer. Huisartsenpraktijk Dorpsstraat is een drukke praktijk met 3500 patiënten. Om deze drukke praktijk succesvol te kunnen draaien heeft Kees met zorgvuldigheid een energiek team om zich heen verzameld waaronder een huisarts, een huisarts in opleiding, 5 assistenten, drie praktijkverpleegkundigen, een dermatoloog, een praktijkmanager, een maatschappelijk werkster en een diëtiste. Daarnaast biedt de praktijk de mogelijkheid voor het opleiden van praktijkassistentes door middel van een stageplaats. Ook SALT heeft een prachtige ruimte binnen de praktijk van Kees, waar op 3 dagen in de week gelegenheid is voor bloedafname, en vult hiermee de one-stop gedachte aan. Deze samenwerking loopt al 7 jaar naar volle tevredenheid. Patiënten kunnen meteen doorlopen en dat versnelt het proces enorm. SALT past volledig in de filosofie van de eerste lijn Deze one-stop gedachte is ook duidelijk terug te vinden in de chirurgische ingrepen welke Kees veel verrichtte als tropenarts in Zambia, vervolgens twaalf jaar in de Parkstad-kliniek in Amsterdam-West en sinds afgelopen januari ook in zijn eigen praktijk doet. Het uitgebrachte boek Handboek verrichtingen in de praktijk refereert aan deze periode en is gericht op huisartsen en huisartsen in opleiding. In 25 jaar is er veel veranderd in de patiëntenzorg en kunnen we veel meer verantwoord eerstelijns doen. Patiënten worden kritischer en bewuster en winnen informatie in via internet. De relatie arts-patiënt is veel gelijkwaardiger geworden. Ook in deze verandering is Kees blij met de dienstverlening van SALT. De digitale lab aanvragen werken prima en snel, SALT is goed bereikbaar, servicegericht en zorgt voor snelle communicatie. Hiermee past SALT volledig in de filosofie van de eerste lijn en samen kunnen we inspelen op de wensen en behoeften van onze patiënten. UP TO DATE: SALT WEBSITE Op www.salt.nl, onder het kopje zorverleners, kunt u via de webshop diverse producten bestellen zoals urinepotjes, glucose strips, aanvraagformulieren en fecespotjes. Wij zorgen dat de bestelling spoedig naar u toe komt. Ook kunt u op www.salt.nl informatie vinden over onze bepalingen, priklocaties en functieonderzoeken. PIEKPRODUCTIE Woensdag 13 april zijn 12.015 bepalingen op het laboratorium gedaan, een dag record! DIGITALE NIEUWSBRIEF Heeft u zich nog niet aangemeld voor de digitale nieuwsbrief van SALT? Dan kunt u dit doen door een email met uw gegevens te sturen aan: nieuwsbrief@salt.nl NIEUW BLOEDAFNAMEPUNT Per april heeft SALT een nieuw bloedafnamepunt in Huisartsenpraktijk Yilmaz en Milli geopend. Locatie: Ds. ML Kingweg 157a 1503 KW Zaandam Openingstijden: Maandag t/m vrijdag Avond opening dinsdag 7:30 10:00 uur 17:00 19:00 uur Dit bloedafnamepunt zal na de zomer meeverhuizen naar het nieuwe pand aan de Bristelroodstraat te Zaandam.
Even voorstellen MANUELA DE JONG Graag stel ik mij kort aan u voor: ik ben Manuela de Jong, sinds 2005 geregistreerd sportarts met speciale interesse in functieonderzoek en kwaliteit. Na mijn opleiding tot basisarts heb ik op de intensive care in een academisch ziekenhuis gewerkt, hier worden de basale functies van de patiënten continu gemonitord. Daarna ben ik gaan werken voor Defensie, waar ik me bezig heb gehouden met het selecteren, fit maken en houden van militairen. Via defensie heb ik de module huisartsgeneeskunde voor de militair arts aan de VU gevolgd en een half jaar in een achterstandsbuurt in Amsterdam in een huisartsenpraktijk gewerkt. Een officieel gedeelte van de volledige huisartsenopleiding, alleen heb ik dit in het kader van mijn sportartsenopleiding gedaan. MONIQUE DE LEEUW Mijn naam is Monique de Leeuw en per maart van dit jaar ben ik als assistent klinisch chemicus het laboratoriumteam komen ondersteunen. Ik ben nog in opleiding tot klinisch chemicus en totdat mijn opleiding volledig is afgerond (oktober 2016) werk ik nu 1 dag per week bij SALT. Ik heb medische biologie gestudeerd aan de VU en ben daarna promotieonderzoek gaan doen bij de afdeling hematologie van het VUMC, waar ik onderzoek heb gedaan naar stamcellen en restziektemetingen in het beenmerg van patiënten met acute myeloide leukemie. Na mijn promotie ben ik gestart met de opleiding tot klinisch chemicus in het Recent heb ik gewerkt aan de uitbreiding van de functieafdeling van een huisartsenlaboratorium in Utrecht met inspanningsdiagnostiek en MRI onderzoek. Als vak deskundige biometrie van de Raad voor Accreditatie krijg ik de kans om door heel Nederland verschillende functieafdelingen te bezoeken en te beoordelen. Bij Salt hoop ik de kwaliteit van de functieafdeling hoog te houden, mee te gaan met de ontwikkelingen in de huisartsgeneeskunde en op een goede samenwerking met alle collega s in deze regio. Mijn eerste activiteit voor SALT was dan ook het bijwonen van een diagnostisch toets overleg (DTO) cardiologie en functieonderzoek. Dit was een zeer geslaagde bijeenkomst van huisartsen in Purmerend. De huisartsen bespraken aan de hand van casuïstiek en het aantal aanvragen die iedere huisarts bij SALT had gedaan, het nut en de indicaties van holter/eventrecording, echohart, 24-uurs bloeddrukmeting en inspanningsecgs. VUMC én het OLVG west. In het dagelijks leven ben ik getrouwd en moeder van twee lieve dochters. Ik zal me bij SALT voorlopig gaan bezighouden met een deel van het werk dat de ISO15189 accreditatie voor ons laboratorium met zich meebrengt en ook zal ik DTO s gaan opzetten en verzorgen in de regio. Ik ben te bereiken per mail (m.deleeuw@salt.nl) en voor telefonisch overleg ben ik op vrijdag aanwezig bij SALT in Koog aan de Zaan. Een vriendelijke groet en wellicht tot ziens! Monique de Leeuw-Terwijn Ook een DTO-overleg door SALT in uw Hagro? De basis voor onze DTO-overleggen vormen de aanvraagpatronen van de deelnemende huisartsen in de HAGRO waarbinnen dit overleg wordt georganiseerd. Deze worden gespiegeld en vergeleken met de testen die voor bepaalde vraagstellingen zijn opgenomen in de LESA en de NHG-standaarden. Bij ieder overleg binnen een HAGRO wordt meestal een nieuw thema besproken. In het eerste overleg staat het algemeen bloedonderzoek en de kosten van laboratoriumonderzoek op het programma met als thema zinnigezorg-aanvraag. Bij een volgend DTO staat de diagnostiek bij cardiale problematiek op het programma met als thema Cardiovasculair risicomanagement. Hierbij zullen, naast de laboratoriumaanvragen, ook de relevante onderzoeken van de biometrie worden besproken. SALT is vertegenwoordigd in de werkgroep DTO standaardisatie van het NHG (Nederlands Huisartsen Genootschap) om zo mede vorm te kunnen geven aan een landelijk format voor DTO-overleggen. Mocht u ook interesse hebben in een DTO in uw HAGRO dan kunt u een e-mail sturen naar: info@salt.nl t.a.v. Ria Meijer of Monique de Leeuw.
CARDIOLOGIEONDERZOEKEN: Hoog risico patiënten ook in de eerste lijn onder supervisie van de 2e lijn. Voor een eerstelijns hartecho en een inspannings ECG van SALT kunnen uw patiënten in Purmerend terecht in het Waterlandziekenhuis. Uw patiënt maakt een afspraak bij SALT (na verwijzing door u) en krijgt de testen op de afdeling cardiologie van het WLZ. Op deze manier kunnen patiënten met een hoog risico ook in de eerste lijn terecht voor deze onderzoeken. In Zaandam (Diagnostisch Centrum de Vaart van SALT) kunnen patiënten, waarbij er geen sprake is van hoog risico, ook terecht voor deze onderzoeken. Binnenkort kunnen wij deze onderzoeken ( met een SALT verwijzing) ook in het ZMC aanbieden voor uw hoog risico patiënten. VAKANTIEPERIODE: In de vakantieperiode zijn enkele poli s op bepaalde dagen gesloten. Voor de meest actuele informatie: www.salt.nl Hierover volgt spoedig meer informatie. Voordeel voor de patiënt is dat er een eerstelijnstarief wordt berekend en u de patiënt zo lang mogelijk zelf in zorg houdt. Dit sluit aan bij de CVRM keten van SEZ: substitutie en bovendien worden alle onderzoeken door de regionale cardiologen beoordeeld. Heeft u vragen? Stuur een mail naar info@salt.nl. GEWIJZIGDE OPENINGSTIJDEN (ZIE OOK WWW.SALT.NL) WIJZIGING IN DE WERKWIJZE RONDOM 24-UURS BLOEDDRUKREGISTRATIE Indien u regelmatig een 24-uurs bloeddruk registratie aanvraagt, heeft u ongetwijfeld gemerkt dat de verslaglegging van de uitslag onlangs is gewijzigd. De verwerking van het onderzoek verloopt nu volledig geautomatiseerd, waardoor de beoordeling met een eventueel behandeladvies vanuit SALT niet meer plaatsvindt. U ontvangt de registratie conform de geldende NHG lab codes, dit betekent dat het edifactbericht rechtstreeks in uw HIS te verwerken is op de daarvoor bestemde plaats. Om u als huisarts zo goed mogelijk op de hoogte te houden van de ontwikkelingen hebben we de afgelopen periode deze informatie meegestuurd met de uitslagen, we hopen u daarmee goed te hebben geïnformeerd. Mochten er desondanks nog vragen zijn, dan kunt u contact opnemen met de functieafdeling van SALT. AANVRAGEN HOLTERREGISTRATIE Per heden is het mogelijk om een holterregistratie aan te vragen voor 72 uur. Daarnaast blijft het uiteraard mogelijk om een holterregistratie voor 24 uur of een eventregistratie voor een week aan te vragen. Momenteel is er helaas een wachtlijst voor holteronderzoeken. SALT is met betreffende firma in gesprek voor de levering van nieuwe holters. Castricum Locatie de Boogaert: Boogaert 157 & 159 ma, woe ochtend: 08:15-09:15 u. di, do en vrij ochtend: 08:15-11:30 u. middag: 12:00-13:45 u. Met ingang van heden is er op woensdagochtend van 09:45 uur mogelijkheid voor bloedafname op Camping Bakkum, Zeeweg te Castricum. Poli Hoornseveld te Zaandam De poli Hoornseveld te Zaandam is per heden gesloten. LET OP! D-Dimeer: géén betrouwbare POCT test op de markt! SALT krijgt regelmatig vragen van huisartsen omtrent een D- dimeer sneltest, ofwel Point of Care test voor in de huisartsenpraktijk. Helaas moeten wij huisartsen nog steeds teleurstellen. De nieuwe test die vorig jaar op de markt kwam heeft SALT zeer recent getest, maar de resultaten waren bedroevend (8 fout negatief van de 35 testen). Een andere testlocatie vond dezelfde resultaten, waarop de firma de test weer van de markt heeft genomen. Reden voor SALT om de Simplify-test die in de NHG standaard wordt geadviseerd en welke wij enige jaren hebben getest en afgekeurd, nogmaals te willen testen. Helaas blijkt dat de leverancier begin dit jaar ten gevolge van een onoplosbaar productie probleem heeft moeten besluiten de leveringen definitief stop te zetten. Momenteel is helaas geen betrouwbare test op de markt. De gouden standaard is daarom nog steeds een veneuze afname die u wel CITO kunt aanvragen.
Trots op SALT! Mariska Schilp, medewerker afnamedienst. Ik ben 47 jaar en woon in Wormer. Ik ben moeder van drie kinderen en na mijn grafische opleiding heb ik bij diverse grafische bedrijven gewerkt. Na de geboorte van onze jongste dochter ben ik omgeschoold naar doktersassistente en ben vervolgens bij SALT terecht gekomen. Als medewerker afnamedienst werk ik in de buitendienst. Ik ga bij mensen thuis langs voor bloedafname, zowel voor de trombosedienst als voor de huisarts. Het zijn voornamelijk mensen die niet zelf naar de poli kunnen komen. Het is erg leuk om bij SALT te werken. Het is een gezellig bedrijf met leuke collega s. Ik ben er trots op dat SALT in de hele streek bekend is en dat we elke dag bij honderden mensen bloed afnemen. De mensen herkennen ons aan de auto s en de rode prikkoffers. Mijn werk is leuk en heel afwisselend. Je komt bij heel veel mensen thuis in allerlei verschillende situaties. De mensen liggen bijvoorbeeld in bed, staan onder de douche, zitten op het toilet, zijn erg ziek, verward of vervuild. Je maakt van alles mee. Ik krijg energie van de mensen waar ik thuis kom. De mensen zijn vaak erg aardig ondanks hun ziekte of beperkingen. Het is leuk om even een praatje te maken tijdens de bloedafname en om je werk zo goed mogelijk uit te voeren. Er zijn natuurlijk ook minder leuke dingen waar je tegen aan loopt. Soms heb je een groot aantal cliënten die nuchter geprikt moeten worden. Ik doe dan mijn uiterste best om zo vroeg mogelijk bij alle cliënten langs te gaan, maar ik kan niet voorkomen dat ik bij sommige mensen wat later ben. Vaak zijn cliënten dan niet meer nuchter en dat is wel eens jammer. Ook als er een urine is aangevraagd en er is nog niet geplast, kost dit relatief veel tijd. Daarnaast zijn sommige cliënten wat lastig te prikken waardoor het wat langer duurt maar ook het verkeer kan tegen zitten. Door de verschillende situaties is het lastig om te plannen. Het zou handig zijn als alle mensen goed geïnformeerd zijn als er thuis bloed afgenomen moet worden. Bijvoorbeeld: welke dag we komen, of iemand nuchter moet zijn, of er urine is aangevraagd en of een bepaald medicijn wel of niet ingenomen mag worden s morgens. Ook hebben we graag een legitimatiebewijs bij de hand. Maar mensen blijven mensen en dat maakt het juist allemaal zo leuk. Je weet nooit hoe de ochtend verloopt. NUCHTER ZIJN VAN DE CLIËNT Uit ons kwaliteitssysteem blijkt dat er bij gemiddeld 15% van onze huisbezoeken de cliënt niet nuchter is. De meest voorkomende redenen zijn : Ik wist het niet, ben ik vergeten of heeft een andere datum door gekregen. Dit is voor zowel SALT als de cliënt niet wenselijk. SALT staat voor diagnostiek van hoge kwaliteit, dicht bij huis en een goede service, samen met u als zorgverlener. Graag attenderen wij u er op om goede instructie aan de patiënt te geven, zodat wij samen met u de kwaliteit hoog kunnen houden. Procedure nagekomen aanvragen is gewijzigd Regelmatig komt het voor dat een huisarts naar aanleiding van de uitslagen aanvullende diagnostiek wil aanvragen. Telefonisch kunt u met ons overleggen of er nog materiaal aanwezig is waaruit de betreffende test kan worden bepaald. Of dit mogelijk is hangt af van de soort test, de soort materialen welke zijn afgenomen naar aanleiding van de eerste aanvraag en de tijdsduur tussen de afname en het verzoek van bepalen van een extra test. HUISBEZOEKEN Dankzij ons uitgebreid netwerk zijn we altijd dicht bij onze cliënten en zorgverleners. SALT telt meer dan 65 locaties voor bloedafname. Als extra service bieden we cliënten en zorgverleners een unieke dienst: bloedafname en trombosedienst bij cliënten thuis. Voor nieuwe trombosedienst patiënten spreken wij bij voorkeur thuis af, omdat wij veel gegevens nodig hebben en er meer tijd is om de cliënt uit te leggen hoe onze trombosedienst werkt. Als aanvrager kunt u gebruik maken van deze servicedienst van SALT. Om de aanvragen goed te organiseren vragen wij u om de melding op de volgende manier te doen: Huisbezoeken kunt u aanvragen via: ZorgDomein Telefonisch via onze Medische administratie: 088-9100100. Indien uit het telefonisch overleg blijkt dat de test nog kan worden uitgevoerd, zal u worden gevraagd uw verzoek per mail te bevestigen. Het e-mailadres hiervoor is: lab@salt.nl. Pas na ontvangst van deze mail zal de test worden uitgevoerd. Deze schriftelijke bevestiging is noodzakelijk om de aanvrager van deze aanvraag aantoonbaar te maken binnen ons kwaliteitssysteem en bij onduidelijkheden bij de verzekeraar en/of cliënt.
DIAGNOSTIEK VITAMINE B12 DEFICIËNTIE EN DE BETEKENIS VAN METHYLMALONZUUR Vitamine B12 is essentieel voor zowel de eiwit- als DNA synthese en kan niet worden gesynthetiseerd in het menselijk lichaam. Het lichaam is voor deze processen dus geheel afhankelijk van de hoeveelheid Vitamine B12 die via de voeding binnenkomt. Naast een deficiënt dieet (veelal bij veganisme) of overmatig alcoholgebruik, kan ook een absorptiestoornis (antistoffen tegen intrinsic factor in de maag) of een verhoogde behoefte aan Vitamine B12 (bijv. zwangerschap) tot een deficiëntie leiden. Een Vitamine B12-deficiëntie presenteert zich doorgaans met een anemie en/of neurologische verschijnselen tgv verstoring in de myeline productie. In de literatuur wordt de bepaling van Methylmalonzuur (MMA) beschreven als een maat voor Vitamine B12-deficiëntie. Vitamine B12 is als co-factor van belang bij de verwerking van propionzuur. Een te laag gehalte aan functioneel Vitamine B12 veroorzaakt hierdoor een stapeling van MMA. Indirect kan het meten van deze spiegel van belang zijn om een vitamine B12 deficientie in een vroeger stadium vast te stellen alvorens de Vitamine B12 in het bloed verlaagd is. Een MMA kan echter ook verhoogd zijn bij patiënten met een nierinsufficiëntie, hypovolemie of bacteriële overgroei in de darmen. MMA-waarden kunnen tevens vals-normaal zijn bij mensen die antibiotica gebruiken (darmflora vernietigd en daarom geen propionzuur geproduceerd). De bepaling van de MMA bij patiënten met een laag normale Vitamine B12 kan bijdragend zijn, hoewel de literatuur hier wisselend over is. Eigen onderzoek bij het OLVG lieten tegenvallende resultaten zien betreft het onderscheidend vermogen van deze test (zie histogrammen): bij lage Vitamine B12 waarden kon in slechts 19-33% van de patiënten een verhoogd MMA worden aangetoond. Omdat de test niet door SALT kan worden uitgevoerd, wordt het materiaal naar een ander laboratorium verzonden. De MMA-bepaling is ook relatief kostbaar. (Zie tabel 1) Ook uit kostenoogpunt bekeken lijkt een MMA-bepaling niet erg zinvol. Conform het NHG standpunt kan oraal toegediend (1000ug) vitamine B12 worden geadviseerd. Zelfs bij een duidelijke pernicieuze anemie met positieve antistoffen tegen Intrinsic Factor wordt oraal toegediend vitamine B12 toch voor 3% opgenomen door passieve diffusie. Aanvullend onderzoek zou dan moeten worden afgezet tegen een behandeling met Vitamine B12 die bij de drogist voor 100 tabletten slechts 15,00 kost. Protocol waarbij de MMA een plaats heeft in de diagnostiek van Vitamine B12-deficiëntie: Indien de aanvrager bij een laag normale Vitamine B12 een functioneel vitamine B12 tekort alsnog middels een MMA-bepaling wil aantonen, kan dit op verzoek van de huisarts binnen 5 dagen na rapportage een MMA als nabepaling uit het nog aanwezige serum worden aangevraagd. (Zie tabel 2) Tabel 1 Referentiewaarden Kosten: Vitamine B12 130-700 pmol/l 6,32 Methymalonzuur (MMA) <0,35 pmol/l 40,- Tabel 2 MMA < 0,5 umol/l MMA > 1,0 umol/l Grijsgebied: 0,5 umol/l functioneel vit B12 tekort onwaarschijnlijk. zeer waarschijnlijk < MMA < 1,0 umol/l
Ik vond het best een beetje spannend maar gelukkig was die prikmevrouw heel lief Onze dienstverlening verloopt met de grootst mogelijke zorg en aandacht, ook voor onze jongste cliënten. SALT kent geen wachtlijsten en er is altijd wel een poli of medisch centrum bij u in de buurt die overdag en zelfs s avonds voor u geopend is. Onze intensieve samenwerking met huisartsen en specialisten zorgt ervoor dat de resultaten van uw onderzoek binnen 24 uur bekend zijn. Salt staat met trots al ruim 60 jaar voor deskundigheid, service en betrouwbaarheid. Stichting Artsenlaboratorium en Trombosedienst www.salt.nl tel. 088-9 100 100 Bloedafname Trombosedienst Diabetesdienst Fundusfotografie Botdichtheidsmeting (DXA) Spirometrie 24-uurs bloedrukmeting Rust ECG Inspannings-ECG Holter en eventmetingen Enkel/arm index (Doppler) Radiologie/Röntgenonderzoek Echografie Hartecho Gynaecologische echo s