Beginnen met sterren kijken Een gids voor kinderen Waar begin je en hoe vind je de beste sterrenkijker in het steeds maar meer uitgebreide telescopenbos wat je op internet kan vinden. Geen eenvoudige opgave, zeker niet als je er wil aan beginnen zonder de minste ervaring. De bedoeling van deze kleine gids is een soort handleiding te zijn voor de absolute beginner. Voor welke leeftijden is deze gids? De leeftijd is niet echt belangrijk, voor kinderen uitstekend geschikt, maar ook voor anderen zeer goed bruikbaar. Het is NIET de bedoeling elk telescooptype uitvoerig te gaan voorstellen of zelfs maar beschrijven. Wel wordt er naar gestreefd een heel bruikbare telescoop voor te stellen. Eenvoudig in gebruik en voor de meesten met uitbreidingsmogelijkheden naar de toekomst toe. Wat kost een beginnerstelescoop? Ook speelt uiteraard de prijs en de degelijkheid een rol. Het moet voor iedereen betaalbaar blijven en, gezien dit kleine werkje in de eerste plaats bedoeld is voor kinderen speelt ook de robuustheid enige rol. Om praktische redenen én om het zo eenvoudig mogelijk te houden beperken we ons tot de eenvoudige lenzenkijker (refractor) en Newton spiegeltelescoop (reflector). Voor deze laatste is wat elementaire kennis over uitlijnen van de optiek (collimeren) aangewezen. Ook hier houden we de uitleg eenvoudig maar doeltreffend. Wat kan ik allemaal zien met een beginnerstelescoop? Tevens geven we graag de gouden raad mee om eenvoudig te beginnen : De maan met zijn immer veranderende gestalten en schaduwen, Jupiter met de dans van de maantjes, Saturnus met zijn ringenstelsel en wat eenvoudige deepsky objecten en dubbelsterren. Voor iedereen makkelijk te vinden aan de nachtelijke hemel en erg stimulerend om verder op speurtocht te gaan aan het firmament. Daarvoor werd in deze kleine gids ook de nodige kaarten en lectuur voorzien. We vinden het ook ten zeerste aanbevolen om, indien voldoende interesse blijkt, verdere begeleiding te zoeken binnen een (jeugd) club voor sterrenkunde. Waar en bij wie kan ik terecht voor hulp en vragen? Contacteer uw plaatselijke sterrenwacht indien u hulp nodig heeft. Online kan u terecht op astroforum.be of astroforum.nl Voor eventuele hulp contacteer één van de auteurs: Jeanpierre.grootaert(at)ugent.be
Enkele beginnerstelescopen door ons aanbevolen Bij alle voorbeelden van telescopen hieronder aangegeven worden de nodige accessoires steeds bijgeleverd. Gebruiksklaar dus. Prijzen zijn richtprijzen. Orion Starblast 6 Reflector Telescoop ( Reflector ) - Richtprijs 285 euro Een leuke en eenvoudige point-and-view tafelblad reflector telescoop, populair bij zowel beginners als doorgewinterde astronomen dankzij zijn gebruiksgemak en veelzijdige prestaties, De 150mm opening onthult veel detail op de planeten en de maan, evenals heldere deep-sky objecten, zoals nevels, sterrenstelsels en sterrenhopen,het compacte tabletop ontwerp geeft de Starblast 6 reflector grote grab-and-go draagbaarheid - weegt slechts 10kg. Er is nog altijd de mogelijkheid om later de buis met buisringen op een equatoriale volgmontering te plaatsen. Laag ontwerp, dus wel een tafeltje of ander onderstel aangewezen. OF onderstaand verhoog. (extra aan te kopen) Optioneel passend verhoogstuk voor een 4,5 tot 10 inch dobson telescoop - Richtprijs 130 euro
Orion Skyscanner 100 mm tabletop telescoop (Reflector) - Richtptijs 120 euro Parabolische spiegel. Goede instapper voor kinderen. Deze tabletop telescoop past ook op een optioneel fotostatief - Richtprijs statief 60 euro
FunScope 76mm TableTop Telescoop - Maan Kit (Reflector) - Richtprijs 65 euro Een eerste telescoop voor kinderen om naar de hemel te kijken tegen een betaalbare prijs.funscope laat je kraters op de maan zien, alsook de heldere planeten in ons zonnestelsel.inclusief de Orion MoonMap 260 die het leuk en gemakkelijk maakt om de namen van de kraters op de maan te leren kennen. Skywatchter Heritage 114 mm (Reflector) - Richtprijs 250 euro Inclusief volgsysteem zodat objecten in beeld blijven gedurende langere tijd. 114mm parabolische spiegel met een brandpuntsafstand van 500 mm. De telescoop kan automatisch worden gezwenkt op beide assen met vijf verschillende snelheden, via de handbediening van de montering.
Orion StarBlast 4.5 (114mm) Dobson (Reflector) - Richtprijs 200 euro Vergelijkbaar als het vorige model maar dan zonder volgsysteem. SkyWatcher Skyliner 150P (6") Dobson (Reflector) - Richtprijs 275 euro Skywatcher Dobsons zijn van hoge kwaliteit en bieden u jaren lang plezier met het observeren van de hemel. De Skywatcher Dobson 6 heeft een opening van 150mm. De hoofdspiegel is parabolisch van vorm waardoor u een hoge kwaliteit beeld krijgt. Door de lange brandpuntsafstand kan de vangspiegel klein gehouden worden waardoor deze telescoop een geweldige planeet en maan kijker is. Maar Deep-sky is ook fantastisch met deze kijker. Eenvoudig gebruiksgemak
SKyWatcher Evostar 90 AZ3 (Refractor) - Richtprijs 200 euro Sky-Watcher EVOSTAR telescopen zijn klassieke achromatische refractors uit twee-element systemen met lucht scheiding. Het zijn uitstekende instrumenten en voldoen aan hoge eisen en hoge resolutie. Ze worden vervaardigd volgens hoge normen van optische en mechanische precisie. Met hun lange brandpuntsafstanden en adembenemende diffractie beperkte optische prestaties, zijn ze ideaal voor observeren van maan en planeten. We kiezen hier voor de eenvoudige azimutale montering. Eenvoudig objecten vinden en volgen zonder uitlijnen op de poolster. Kan je waar dan ook op om het even welke plaats in je tuin of balkon zetten zonder uitlijning op het noorden. SkyWatcher Mercury 707 F10 AZ (Refractor) - Richtprijs 100 euro Eveneens van Skywatchter, maar dan een kleiner model. 70mm lens met een brandpuntsafstand van 700mm. Prijs 100 euro. Voor kinderen bedoeld
TSoptics Starscope 80/900 - Richtprijs 150 euro Refractor met een lensopening van 80mm en brandpuntsafstand van 900mm. Op een iets meer geavanceerdere Equatoriale montering montering (EQ3). Uitlijning op de pool noodzakelijk. Enkele nuttige accessoires Collimatie cap voor het collimeren van een newton ( reflector ) telescoop. Kostprijs rond de 6 euro. Hoe je deze moet gebruiken kan je ontdekken via volgend YouTube filmpje ( klik hier) Een eenvoudige maanfilter is nuttig bij elke telescoop. De maan is nu eenmaal een helder object, en met een maanfilter zie je meer detail en het is minder vermoeiend voor de ogen.prijs tussen de 20 en 35 euro. Laat je voorlichten door je erkende handelaar. Een smartphone adapter : kost rond de 60 euro, maar een leuke maanfoto is altijd mooi meegenomen. Verwacht geen plaatjes zoals je op internet ziet, maar vandaag de dag zijn mooie beeldjes met een smartphone te nemen. Dan is een adapter erg handig.
Slotwoord Wij hopen dat deze beknopte gids jou kan helpen bij het maken van een keuze bij de aankoop van een eerste telescoop. De selectie is met zorg uitgekozen en door ons zelf getest. Het is ook helemaal niet onze bedoeling om compleet te zijn in het assortiment telescopen. Dat kan ook niet! Wij wilden doelbewust een heel beknopt gamma aanhalen. Stuk voor stuk zijn deze instrumenten betaalbaar en goed van kwaliteit. Nog een laatste waarschuwing: Bij de spiegeltelescopen zal je merken dat er eentje tussen staat met een sferische spiegel. Dat is de enige die door ons goed werd bevonden. OPPASSEN met andere telescopen op de markt met dergelijke sferische spiegels. Moeilijk tot niet te collimeren en ook kwalitatief niet goed. Veel succes met deze uiterst boeiende en veelzijdige hobby! Jimmy Oostvogels & Jean-Pierre Grootaerd