Lokaal Sociaal Beleidsplan

Lokaal Sociaal Beleidsplan 2008 2013 Goedgekeurd in de stuurgroep Lokaal Sociaal Beleid op 12/11/2007 Goedgekeurd door de OCMW-Raad op 19/11/2007 Goedkeuring door de Gemeenteraad op 20/12/2007 OCMW Lubbeek Gemeente Lubbeek Staatsbaan 126 Gellenberg 16 3210 Lubbeek 3210 Lubbeek Lokaal Sociaal Beleidsplan Lubbeek 2008-2013

INHOUD Voorwoord door de OCMW-Voorzitter 1. Inleiding: Wat verstaan we onder Lokaal Sociaal Beleid? 2. Wettelijk kader: Decreet Lokaal Sociaal Beleid 3. Lokale aanpak 3.1. Samenstelling van de stuurgroep samenstelling doel taken frequentie van samenkomst 3.2. Samenstelling van de werkgroep samenstelling doel taken frequentie van samenkomst 3.3. Participatie van lokale actoren per thema 4. Lokaal Sociaal Beleidsplan 4.1. Omgevingsanalyse 4.1.1. inventaris 4.1.2. sociale conjunctuurbarometer Lubbeek 4.1.3. cijfergegevens Lubbeek en omliggende gemeenten 4.2. Geïntegreerde visie op Lokaal Sociaal Beleid 4.3. Missieverklaring 4.4. Taakverdeling en werkafspraken tussen het Gemeentebestuur en het OCMW met betrekking tot het meerjarenplan en de coördinerende rol van het lokaal bestuur. 4.5. Het tijdspad en de werkwijze om de lokale actoren, het middenveld en de doelgroepen bij dit proces te betrekken 4.6. De ontwikkeling van de prioriteiten a.h.v. het vorig Lokaal Sociaal Beleidsplan 4.7. Sectorale planverplichtingen Lokaal Sociaal Beleidsplan Lubbeek 2008-2013 2

5. Strategische doelstellingen per thema volgens prioriteit 5.1. thema senioren 5.2. thema gezondheid 5.3. thema vreemdelingen en asielzoekers 5.4. thema gemeentelijke en OCMW diensten 5.5. thema kinderopvang 5.6. thema onderwijs 5.7. thema huisvesting 5.8. thema justitiële diensten 5.9. thema tewerkstelling 5.10. thema socio-cultureel beleid 5.11. thema jeugd en sport 6. Het Sociaal Huis 6.1. situering van het concept Sociaal Huis 6.2. afbakening Sociaal Huis versus Lokaal Sociaal Beleid 6.3. de drie functies van het Sociaal Huis 6.3.1. de informatiefunctie 6.3.2. de loketfunctie 6.3.3. de doorverwijsfunctie 6.4. Sociaal Huis te Lubbeek 7. Opvolging en goedkeuring beleidsplan Lokaal Sociaal Beleidsplan Lubbeek 2008-2013 3

Bijlagen 1. Het decreet Lokaal Sociaal Beleid van 19 maart 2004 2. Het uitvoeringsbesluit van de Vlaamse regering tot uitvoering van het decreet van 19 maart 2004 betreffende het Lokaal Sociaal Beleid verscheen op 24 februari 2006 3. Uittreksel RMW dd. 22/01/2007 uitbreiding en samenstelling stuurgroep 4. Uittreksel RMW dd. 19/02/2007 uitbreiding en samenstelling stuurgroep 5. Uittreksel RMW dd. 19/09/2005 vaststellen van prioriteiten i.v.m. te ondernemen acties 6. Uittreksel Gemeenteraad dd. 28/09/2005 vaststellen van prioriteiten met te ondernemen acties 7. Uittreksel Gemeenteraad dd. 31/01/2007oprichting Sociaal Huis verzoek tot uitstel 8. Overlegcomité dd. 02/06/05 goedkeuring samenwerkingsprotocol 9. Uittreksel RMW dd. 27/06/05 goedkeuring samenwerkingsprotocol 10. Uittreksel Gemeenteraad dd. 29/06/05 goedkeuring samenwerkingsprotocol 11. Samenwerkingsprotocol 12. ; 13. Uittreksel RMW dd. 19/11/2007 goedkeuring Lokaal Sociaal Beleidsplan 14. Uittreksel Gemeenteraad dd. 20/12/2007 goedkeuring Lokaal Sociaal Beleidsplan Lokaal Sociaal Beleidsplan Lubbeek 2008-2013 4

Lokaal Sociaal Beleidsplan 2008-2013 Voorwoord Lokale besturen, zowel gemeenten als OCMW s zijn belangrijke en actieve spelers in het sociaal beleid. Sommige initiatieven zijn reeds jaren bekend (serviceflats, financiële ondersteuning, ondersteuning thuis aan gezinnen en bejaarden via poetshulp en gezinszorg, hulp aan asielzoekers), anderen zijn relatief nieuw en geven een antwoord op recente behoeften. Bij deze laatste kunnen we bij voorbeeld denken aan diverse vormen van kinderopvang, integratiediensten, werkwinkels, dienstverlening via dienstencheques en strijkateliers. Het volstaat de webpagina s van de gemeente Lubbeek 1 en het OCMW 2 te openen om te zien hoe uitgebreid hun werking op vlak van het Lokale Sociaal Beleid de voorbij decennia wel geworden is. De rol die gemeente- en OCMW-besturen in het Lokaal Sociaal Beleid opnemen is niet uitsluitend deze van beheerder van eigen bestaande initiatieven of van initiatiefnemer van nieuwe vormen van dienstverlening. Het plannen en het coördineren van het sociaal domein is voor ons bestuur een belangrijke opdracht geworden. Zowel het Decreet van 19 maart 2004 betreffende het Lokaal Sociaal Beleid als de beleidsnota 2004-2009 van de Vlaamse minister van Welzijn, Volksgezondheid en Gezin (Vervotte) én de beleidsnota s van de ministers Bourgeois (Bestuurszaken) en Keulen (Binnenlands bestuur, Stedenbeleid) onderstrepen het belang van het gemeente- en OCMW-bestuur als een actor die de regie voert in een aantal beleidsdomeinen. Vooral het Decreet van 19 maart 2004 en de verplichting tot het opmaken van een Lokaal Sociaal Beleidsplan heeft ons ertoe aangezet om het Lokaal Sociaal Beleid door te lichten met als doel beleidsrelevante conclusies beschikbaar te stellen voor het sturen van dit lokaal beleidsdomein. Dit leidde ons tot de beslissingen van de OCMW-raad van 20/12/2005 en de gemeenteraad van 22/12/2005 waarbij het eerste plan 2006-2007 De planning van de planning werd goedgekeurd. Conform de richtlijnen en prioriteiten bepaald in dit eerste plan zijn we nu toe aan het Lokaal Sociaal Beleidsplan voor de komende periode van zes jaar. nl. van 01/01/2008 tot 31/12/2013. M.E. Depret OCMW-Voorzitter 1 www.lubbeek.be 2 www.ocmwlubbeek.be Lokaal Sociaal Beleidsplan Lubbeek 2008-2013 5

1. Inleiding Definitie Lokaal Sociaal Beleid: Het geheel van de beleidsbepaling en acties van lokaal bestuur (gemeente & OCMW) en de acties van lokale actoren, met het oog op het garanderen van de toegang van elke burger tot de rechten, vastgelegd in artikel 23 en artikel 24, 3 van de Grondwet, en de toegang tot die rechten, zoals vastgelegd in artikel 11 van de grondwet. 2. Wettelijk kader: Decreet Lokaal Sociaal Beleid (BS. 12.05.2004) Het decreet van 19 maart 2004 betreffende het Lokaal Sociaal Beleid 3 vormt de wettelijke basis voor het opstellen van dit eerste Lokaal Sociaal Beleidsplan. Op 27 oktober 2004 stuurde de toenmalige Minister van Welzijn, Volksgezondheid en Gezin, mevr. Inge Vervotte de lokale besturen een omzendbrief waarin de timing van de implementatie van het decreet de facto werd bijgestuurd. Data: 03/03/2004 goedkeuring van het decreet Lokaal Sociaal Beleid door het Vlaams Parlement 19/03/2004 afkondiging door de Vlaamse Regering 12/05/2004 publicatie in het Belgische Staatsblad 24/10/2004 omzendbrief Minister van Welzijn, Volksgezondheid en Gezin mevr. I. Vervotte 14/10/2005 omzendbrief Minister van Welzijn, Volksgezondheid en Gezin mevr. I. Vervotte 24/02/2006 besluit van de Vlaamse regering tot uitvoering van het decreet van 19/03/2004 De grondprincipes van dit decreet zijn voor de Vlaamse Regering: meer afstemming bekomen in het ruime dienstverleningsveld een sterkere coördinerende rol toekennen aan de lokale besturen verder werken aan een toegankelijke, klantvriendelijke sociale dienstverlening waarin de burger vlot de weg vindt meer concrete participatiemogelijkheden bieden aan organisaties, doelgroepen en burgers bij de ontwikkeling van het Lokaal Sociaal Beleid. Door de Vlaamse Regering worden verschillende acties ondernomen die opgebouwd zijn rond de vier pijlers die ook in het decreet aan bod komen. De 4 pijlers zijn: 3 bijlage 1 5 bijlage 2 Lokaal Sociaal Beleidsplan Lubbeek 2008-2013 6

Het uitvoeringsbesluit van de Vlaamse regering tot uitvoering van het decreet van 19 maart 2004 betreffende het Lokaal Sociaal Beleid verscheen op 24 februari 2006 5. Dit besluit legt vast in welke vorm het Lokaal Sociaal Beleidsplan 2008-2013 moet worden ingediend tegen 31/12/2007 en welke elementen er dienen te worden opgenomen. De structuur van het Lokaal Sociaal Beleidsplan van Lubbeek komt overeen met de structuur zoals bepaald in het model van de Vlaamse regering. 3. Lokale aanpak In het eerste beleidsplan werd veel aandacht besteed aan onderzoek, opbouwen van overleg en opmaken van samenwerkingsverbanden. Op schriftelijk verzoek van de toenmalige OCMW-voorzitter dhr. Eric de Neeff dd. 17/12/2004 werd er een eerste aanzet gegeven tot opmaak van een eerste Lokaal Sociaal Beleidsplan te Lubbeek. Dit eerste plan werd voltooid in december 2005 en bevatte eigenlijk de planning van de planning Na goedkeuring van het eerste Lokaal Sociaal Beleidsplan door OCMW-raad dd. 20/12/2005 en Gemeenteraad 22/12/2005 kregen Gemeente en OCMW Lubbeek begin 2006 van de Vlaams Minister van Welzijn, Volksgezondheid en Gezin, mevr. Inge Vervotte de ontvangstmelding van ons eerste Lokaal Sociaal Beleidsplan met felicitaties voor het getoonde engagement. Naar aanleiding van de gemeenteraadsverkiezingen en herverkiezing van de OCMW-raad zijn er enkele herschikkingen in de stuurgroep doorgevoerd. Om de inbreng en participatie van de lokale actoren en deskundigen te verhogen werd in de zitting van de OCMW-raad van 22/01/2007 7 de stuurgroep uitgebreid met dhr. Eric de Neeff, ere-ocmw-voorzitter en bij beslissing van de OCMW-Raad dd. 19/02/2007 8 werd dhr. Freddy Duerinckx als actor uit de middengroepen opgenomen in de stuurgroep. De nieuwe voorzitter van het OCMW Lubbeek, mevr. M.E. Depret neemt de leiding van de stuurgroep over en vervult hierbij de voortrekkersrol. De nieuwe OCMW-voorzitter heeft ervaring in het Lokaal Sociaal Beleid aangezien zij als afgevaardigde Schepen in de vorige stuurgroep zetelde. Als vertegenwoordiger van de Gemeente Lubbeek werd mevr. Depret vervangen door Schepen Gilberte Muls. Op ambtelijk gebied is de stuurgroep belangrijk en is het diensthoofd van de sociale dienst van het OCMW aanwezig en de cultuurbeleidscoördinator van de gemeente vertegenwoordigd, naast de beide secretarissen. 7 Bijlage 3: beslissing OCMW-raad 22/01/2007 8 Bijlage 4: beslissing OCMW-raad 19/02/2007 Lokaal Sociaal Beleidsplan Lubbeek 2008-2013 7

De stuurgroep zal hun ontwerpen tussentijds toetsen aan andere bevoegde organen binnen gemeente- en OCMW-bestuur, zoals het College van Burgemeester en Schepenen, de Gemeenteraadscommissies, het Overlegcomité, de Gemeenteraad en de OCMW-raad. 3.1. Samenstelling van de stuurgroep De samenstelling van de stuurgroep gebeurde op voorstel van de stuurgroep Lokaal Sociaal Beleid 2005-2006 en werd later goedgekeurd in de zitting van de Raad voor Maatschappelijk Welzijn. 1. Samenstelling De stuurgroep is bij voorkeur paritair samengesteld uit afgevaardigden van zowel gemeente als OCMW. In de stuurgroep wordt een plaats voorzien voor zowel politici als ambtenaren om de verschillende invalshoeken te vertegenwoordigen. De samenstelling van de stuurgroep werd bepaald: Voor het OCMW: 1. OCMW-voorzitter, mevr. M.E. Depret 2. OCMW-secretaris, dhr. E. Hendrickx 3. Hoofdmaatschappelijk werker, dhr. Serge Vanhoolandt 4. OCMW-raadslid, dhr. Alfons Van der Meeren Deze samenstelling van de stuurgroep werd goedgekeurd in de zitting van de OCMW-raad van 22/01/2007 9 Voor de gemeente: 1. Burgemeester, dhr. Freddy Vranckx 2. Schepen, mevr. Gilberte Muls 3. Cultuurbeleidscoördinator, dhr. Daniël Noë 4. Gemeentesecretaris, dhr. Johan Geens Namens de actoren werden opgenomen in de stuurgroep: 1. Dhr. Eric de Neeff, voormalig OCMW-voorzitter, als deskundige in de materie 10 2. Dhr. Freddy Duerinckx, vertegenwoordiger van de middengroepen 11 2. Het doel van de stuurgroep: Het uitwerken van het tweede Lokaal Sociaal Beleidsplan 2008-2013 en hiervoor het nodige personeel en de financiële middelen voorzien voor het planningsproces. Uitgewerkte krachtlijnen en concrete voorstellen (behoud, wijziging, vernieuwing) bepalen per werkthema. Uitbouw van het concept Sociaal Huis 9 bijlage 3: beslissing OCMW-raad 22/01/2007 10 bijlage 3: beslissing OCMW-raad 22/01/2007 11 bijlage 4: beslissing OCMW-raad 19/02/2007 Lokaal Sociaal Beleidsplan Lubbeek 2008-2013 8

3. Taken van de stuurgroep: - sturen van de uitwerking van de inhoud van het strategische plan en de prioriteiten zoals vastgesteld in de OCMW-raad dd. 28/09/2005 en de gemeenteraad dd. 28/09/2005 - nemen van beleidsbeslissingen - bepalen van de taken en opdrachten van de werkgroep Lokaal Sociaal Beleid - controle op de uitvoering van de taken van de werkgroep - goedkeuren plannen van de werkgroep Lokaal Sociaal Beleid - vrijmaken van de nodige budgetten via de huidige overlegstructuren. 4. Frequentie van samenkomst De stuurgroep komt bij voorkeur minstens één maal per maand samen in de raadzaal van het OCMW Lubbeek, Staatsbaan 126. De stuurgroep kwam 15 keer samen waarvan de verslagen gebundeld werden en ter inzage zijn op zetel van het OCMW Lubbeek, Staatsbaan 126 te 3210 Lubbeek Data: vrijdag 03/02/06 vrijdag 17/03/06 vrijdag 28/04/06 vrijdag 02/06/06 vrijdag 23/06/06 vrijdag 13/10/06 vrijdag 01/12/06 vrijdag 09/02/07 vrijdag 23/02/07 vrijdag 23/03/07 vrijdag 27/04/07 vrijdag 03/08/07 vrijdag 14/09/07 vrijdag 19/10/07 maandag 12/11/07 De verslagen van deze vergaderingen zijn raadpleegbaar op het OCMW Lubbeek. 3.2. Samenstelling van de werkgroep De samenstelling van de werkgroep gebeurde op voorstel van de stuurgroep en werd later goedgekeurd in de zitting van de Raad voor Maatschappelijk Welzijn dd. 28/02/2005 en latere wijzigingen. 1. Samenstelling De (kern)werkgroep werd eveneens bij voorkeur paritair samengesteld uit afgevaardigden van zowel gemeente als OCMW. In de werkgroep wordt plaats voorzien voor andere actoren om de verschillende invalshoeken te vertegenwoordigen. Het is echter de stuurgroep die de samenstelling van de werkgroepen bepaalde. De samenstelling van de kernwerkgroep wordt bepaald: Voor het OCMW: 1. Hoofdmaatschappelijk werker, dhr. Serge Vanhoolandt 2. Administratief deskundige, mevr. Petra Abts (in latere fase vervangen door administratief deskundige, mevr. Ellen Van Hove) (in latere fase vervangen door centrumleidster, mevr. Wendy Van De Velde) Voor de gemeente: 1. Cultuurbeleidscoördinator, dhr. Daniël Noë 2. Jeugdconsulent, dhr. Bart Nijs Deze samenstelling van de werkgroep werd goedgekeurd in de zitting van de OCMW-raad van 28/02/2005 en in de zitting van het Schepencollege van 15/02/2005. Lokaal Sociaal Beleidsplan Lubbeek 2008-2013 9

2. Het doel van de werkgroep De taken uitvoeren volgens de richtlijnen van het decreet en zoals beslist in de stuurgroep en het verdere concretisering en uitdieping van het concept Sociaal Huis zoals opgenomen in het decreet betreffende het Lokaal Sociaal Beleid 3. Taken van de werkgroep STAP 1. Bespreking vertrekkende van een huidige stand van zaken (omgevingsanalyse) en optekenen van bestaande dienstverlening. Drie invalshoeken komen telkens aan bod: 4. een blik op de dienstverlening van gemeente & OCMW en de interne keuken : 1. update van de inventaris van het actuele aanbod 2. we verzamelen relevante registratiegegevens (vb. jaarverslag ) 3. we bundelen bestaande voorbereidende nota s of studiemateriaal 4. we vermelden de ingezette middelen en mensen 2. een blik op de omgeving & de toekomst : de werkgroep maakt een beknopte externe analyse die een overzicht biedt van een aantal tendensen, beleidsontwikkelingen en beknopt relevant cijfermateriaal m.b.t. het werkveld Instrumenten: drempels vraag en aanbod; richtvragen; 3. de beleving van de burger : bij elke bespreking staan we stil bij de invalshoek van de burger. We maken optimaal gebruik van al verzameld materiaal op dit vlak en wat we kunnen inbrengen vanuit de eigen ervaringen met het beluisteren van de cliënt / doelgroep. De werkgroep kan beslissen bijkomende informatie te verzamelen. STAP 2. Reflectie over het huidige aanbod We bekijken het huidige aanbod kritisch. Referentievraag is telkens: tot welke socia(a)l(e) grondrecht(en) draagt dit initiatief bij en tot welke socia(a)l(e ) grondrechten willen we bijdragen in de toekomst? Aanzet tot visievorming. De hiaten en ontdekte noden in de dienstverlening zullen gesignaleerd worden STAP 3. Brainstorming rond de toekomst. In welke richting zouden we moeten / willen evolueren? Welke initiatieven kunnen hiertoe bijdragen? STAP 4. Rapporteren aan de stuurgroep - rapport 1: aftekening van bestaande dienstverlening in inventaris + update - rapport 2: voorstellen formuleren tot opvulling van hiaten in dienstverlening - rapport 3: voorstellen tot verbetering van de kwaliteit van de dienstverlening Lokaal Sociaal Beleidsplan Lubbeek 2008-2013 10

4. Frequentie van samenkomst De werkgroep komt volgens eigen planning samen in de raadzaal van het OCMW Lubbeek, Staatsbaan 126. De werkgroep kwam 26 keer samen waarvan de verslagen gebundeld werden en ter inzage zijn op zetel van het OCMW Lubbeek, Staatsbaan 126 te 3210 Lubbeek Data: vrijdag 24/02/06 vrijdag 10/03/06 vrijdag 24/03/06 vrijdag 07/04/07 vrijdag 05/05/06 vrijdag 12/05/06 dinsdag 16/05/06 maandag 19/06/06 vrijdag 15/09/06 dinsdag 07/11/06 donderdag 18/01/07 donderdag 01/02/07 vrijdag 16/02/07 donderdag 01/03/07 vrijdag 16/03/07 donderdag 29/03/07 woensdag 11/04/07 dinsdag 17/04/07 dinsdag 24/04/07 woensdag 25/04/07 donderdag 10/05/07 woensdag 16/05/07 donderdag 07/06/07 woensdag 18/07/07 dinsdag 24/07/07 woensdag 25/07/07 Wegens de afwezigheid en ziekte van de administratief deskundige, mevr. Ellen Van Hove, gevolgd door de door haarzelf ingediende aanvraag tot ontslag, werden de vergaderingen van de werkgroepen verdergezet, hetzij op informele basis. De verslagen van deze vergaderingen zijn eveneens raadpleegbaar op het OCMW Lubbeek. 3.3. Participatie van lokale actoren Na de opmaak van de inventaris van de aanwezige diensten in Lubbeek werd besloten verder te werken rond de thema s bepaald in het eerste Lokaal Sociaal Beleidsplan. De permanente werkgroep werd telkens uitgebreid met de lokale actoren die in hun thema ofwel vertegenwoordiger waren van raden of organisaties of fungeerden als bevoorrechte getuigen. De oprichting van thematische werkgroepen had tot doel de bespreking van de verschillende thema's diepgaander te kunnen voeren met experten en belangstellenden ter zake. De werkgroepen werden voorgezeten door de OCMW-hoofdmaatschappelijk werker. De OCMWadministratief deskundige is secretaris. De verslagen en aanbevelingen van de werkgroepen werden telkens aan de stuurgroep gerapporteerd. De participatie en inspraak van actoren werd eveneens gewaarborgd door de werkgroepvergaderingen uit te breiden naar de Regionale netwerken Lokaal Sociaal Beleid voor lokale besturen Regio Leuven. Samen met de provincie Vlaams-Brabant en IGO Leuven werden werkvergaderingen gehouden op het terrein van welzijn en Lokaal Sociaal Beleid om tot een gezamelijke analyse van problemen en noden in de regio Leuven te komen. Op deze manier trachten we te streven naar gezamelijke verbeterprojecten m.b.t. een mogelijke gezamelijke aanpak van deze problemen. We volgden 5 vergaderingen op, waarvan de verslagen van deze vergaderingen eveneens raadpleegbaar zijn op het OCMW Lubbeek. Lokaal Sociaal Beleidsplan Lubbeek 2008-2013 11

Data: donderdag 29/06/06, maandag 18/09/2006, De lokale actoren per thema: maandag 26/02/07, maandag 07/05/07, maandag 17/09/07 Thema tewerkstelling Lieve Delanghe, Verantwoordelijke PWA / werkwinkel Drie Beken Mieke Ossieur, Diensthoofd bevolking Thema kinderopvang Marijke Sué, IBO-coördinator Thema onderwijs Jules Verheyden, Directie gemeentelijke basisscholen Binkom, Pellenberg, Linden Sony Van Hoof, Directie vrije basisschool De Linde Linden Mia Stockx, Directie vrije basisschool St.-Martinus Lubbeek Karine Bunckens, Directie gemeentelijke basisscholen Binkom en Linden Kristien Clits, Directie gemeentelijke basisschool Pellenberg Angie Frickx, Regiohuis Tielt-Winge Kind en Gezin Marijke Sué, IBO-coördinator Griet Vanderweyden, Dienst opvanggezinnen Tienen Ingrid Vits, Dienst opvanggezinnen Tienen Thema gezondheid Dr. Eric Willems, Wachtkring huisartsen Lubbeek & voorzitter SIT Dr. Pieter Lanoye, Vertegenwoordiger LOGO Dr. Paul Duerinckx, huisarts Wendy Van de Velde, Centrumleidster LDC De Sleutel Eva Vandengoor, Socialistische mutualiteit Liesbeth Vandenberghe, Liberale mutualiteit Isabelle Verstraeten, Christelijke mutualiteit Bernadette Dejaegher, Euromut Inge Coeckaerts, Solidariteit voor het Gezin Jef Dockx, Familiehulp Cecile Haegemans, LOGO regio Leuven Jana Nickmans, SIT Hageland Thema senioren Dhr. Jos Theys, Voorzitter seniorenraad 2006 Cylvain Ceuleers, KBG Lubbeek St-Bernard Michel Baelus, bejaardenbond NEOS Marcel Bosmans, KBG Lubbeek St.-Martinus Josephine Vermaelen, Lindebos Linden Mevr. Wendy Van de Velde, Centrumleidster LDC De Sleutel Mevr. Mieke Ossieur, Diensthoofd bevolking Lokaal Sociaal Beleidsplan Lubbeek 2008-2013 12

Hilke Verheyden, Schepen Seniorenbeleid Directie rustoord St.-Dominicus Lubbeek Directie Home Oase Binkom Thema vreemdelingen en asielzoekers Mevr. Magda Verbeelen, Vertegenwoordigster SIAL Christine D aes, Vertegenwoordigster SIAL Eva Vandengoor, Socialistische mutualiteit Liesbeth Vandenberghe, Liberale mutualiteit Isabelle Verstraeten, Christelijke mutualiteit Mevr. Mieke Ossieur, Diensthoofd bevolking Mevr. Carolien Dumon, Sociaal assistente dienst vluchtelingen OCMW Lubbeek Mevr. Kathleen Larminier, Sociaal assistente dienst vluchtelingen OCMW Lubbeek Dhr. Paul Hugaerts, Schepen Financiën - Gemeente Lubbeek Marc De Caluwé, Parochiale werking Linden Lieve Polvliet,CAW Leuven Thema justitiële diensten Mevr. Ann Guelinckx, Lokale Politie Lubbeek - Dienst slachtofferbejegening Mevr. Mieke Ossieur, Diensthoofd bevolking Thema socio-cultureel beleid Permanente werkgroep Thema jeugd en sport Permanente werkgroep Thema gemeentelijke en OCMW diensten Johan Geens, Gemeentesecretaris - Gemeente Lubbeek Eddy Hendrickx, OCMW-secretaris - OCMW Lubbeek Mieke Ossieur, Diensthoofd bevolking Vanessa Vandeput, Administratie OCMW Lubbeek Petra Abts, Administratie OCMW Lubbeek Christa Lemmens, Administratie OCMW Lubbeek Mady Lambrechts, Sociale dienst OCMW Lubbeek Daisy Troch, Gewestelijk ontvanger OCMW Lubbeek Lieve Polvliet,CAW Leuven Thema huisvesting Paul Hugaerts, Schepen huisvesting - Gemeente Lubbeek Vanhorenbeek, Diensthoofd stedebouw en ruimtelijke ordening Cyriel Swevers, Schepen Sociale zaken Magda Gielen, SWAL Leuven Betty Depret, OCMW-voorzitter Lokaal Sociaal Beleidsplan Lubbeek 2008-2013 13

4. Lokaal Sociaal Beleidsplan 4.1 Omgevingsanalyse Voor het opmaken van een omgevingsanalyse werd er beroep gedaan op de reeds opgestelde inventaris Lokaal Sociaal Beleid 2006-2007, die door de OCMW-administratie werd ge-update tot 09/2007. Daarnaast werd er o.a. gebruik gemaakt van volgende bronnen: Indicatoren Nationaal Actieplan sociale insluiting 2005-2006 (juni 2005) De gegevens van RESOC 12 Leuven (januari 2006) Indicatoren en gegevens van de cel sociale planning en overleg van de dienst Welzijn en gezondheid Provincie Vlaams-Brabant 13 Rapport vergrijzing van HIVA en het rapport van FOD sociale zekerheid (maart 2005) Steunpunt Werkgelegenheid, Arbeid en Vorming 14 (WAV) De gegevens van het N.I.S. 15 Regionale en gemeentelijke statistieken van de adm. planning en statistiek van de Vlaamse Gemeenschap 16 Het OCMW-meerjarenplan Eigen onderzoek door de werkgroepen. Gelet op de sectorale planverplichtingen en het aantal opgelegde beleidsdocumenten worden er reeds een aantal beleidsplannen geschreven in de gemeente Lubbeek. In het kader van de omgevingsanalyse Lokaal Sociaal Beleid dienen we dan ook eveneens te verwijzen naar de opgestelde omgevingsanalyses, situatieschetsen en omschrijvingen van de huidige situatie zoals opgenomen in de andere beleidsplannen: Lokaal Beleidsplan Kinderopvang Jeugdbeleidsplan 2008-2010 Cultuurbeleidsplan 2008-2013 Sportbeleidsplan 2008-2013 Geografie Lubbeek (4.606 ha) bestaat uit de vroegere gemeenten Lubbeek (2.421 ha); Linden (599 ha), Pellenberg (809 ha) en Binkom (777 ha) die sinds de fusie van de gemeenten op 01 januari 1977 de nieuwe gemeente Lubbeek vormen. De fusiegemeente Lubbeek behoort tot de provincie Vlaams-Brabant, arrondissement Leuven en maakt deel uit van het Zuid-Hageland. Deze deelruimte wordt duidelijk begrensd door enkele steden (Leuven, Aarschot, Diest en Tienen) en enkele infrastructuren (in het zuiden de E40 en spoorlijn Leuven-Tienen, in het westen en het noorden door de spoorlijn Leuven-Aarschot-Diest en de E314, in het oosten de N29 Tienen-Diest). Lubbeek vertoont enkele bijzonderheden op gebied van reliëf, namelijk van westzuidwest naar oostnoordoost wordt de gemeente gekruist door de Hagelandse heuvels. In Pellenberg wordt door 12 RESOC staat voor Regionaal Sociaal-Economisch Overlegcomité. RESOC is een overlegorgaan waar overleg plaatsvindt tussen werknemersorganisaties, werkgeverorganisaties en lokale overheden (steden, gemeenten, provincie) 13 www.vlaamsbrabant.be/cijfers en www.vlaamsbrabant.be/socialekaart 14 http://www.steunpuntwav.be 15 Nationaal Instituut voor de Statistiek op http://statbel.fgov.be 16 http://aps.vlaanderen.be/statistiek/cijfers Lokaal Sociaal Beleidsplan Lubbeek 2008-2013 14

de Molenberg een meer dan 100 m hoog plateau gevormd. De laagste gedeelten van de gemeente bevinden zich in Linden in het dal van de Abdijkerk en op de grens van Lubbeek en Sint-Joris- Winge in het dal van de rivier de Winge. Het ganse Hageland is gekenmerkt door een aaneenschakeling van lintbebouwing, residentiële wijken en ruilverkavelingen. Het aandeel lintbebouwing en verspreide bebouwing ligt in Lubbeek, naar Vlaamse normen, relatief hoog. Toch is Lubbeek globaal genomen een nog vrij landelijke gemeente met een groot aantal natuur- en parkgebieden. In het Ruimtelijk Structuurplan Vlaanderen is Lubbeek gelegen in het grote buitengebied van het Hageland en Haspengouw. De gemeente is ook gekend als groene en rustige gemeente omwille van de aanwezigheid van de talrijke bossen met samen een bosoppervlakte van 628.15 ha. en het bestaan van grote aaneengesloten landbouwpercelen. Lubbeek is verschillende cultuurhistorische gebouwen en landschappen rijk, o.a. de Kasteelhoeve en het Kasteel de Beauffort, de Sint-Pieterskerk en het ommuurde kerkhof, de pastorij van de Sint- Martinuskerk met poort- en hoofdgebouw, nu in gebruik als hoofdbibliotheek, een groep oude Hulstbomen en de dorpskern Pellenberg. Mobiliteit Het wegennet binnen de gemeente is vrij goed. Het openbaar vervoer laat toe om op frequente basis de stad Leuven te bereiken. De bereikbaarheid van Tienen is voor de mensen uit de deelgemeente Linden en het stuk van de deelgemeente Lubbeek dat zich situeert om en nabij de Diestsesteenweg, een probleem, m.a.w. de oost-west verbinding binnen de gemeente is moeilijk en voor de mensen uit de deelgemeente Binkom is het openbaar vervoer, op uitzondering van de belbus, binnen Groot-Lubbeek tijdens het weekend niet mogelijk. Onderwijs In Lubbeek vindt men basisscholen uit de twee onderwijsnetten, het gemeentelijk en het vrij onderwijs. In totaal lopen er zo n 1200 leerlingen school. Er zijn geen secundaire onderwijsinstellingen. Hiervoor kan men terecht in o.a. Leuven, Tienen, Diest of Aarschot. De daling met 6% van het leerlingenaantal in 5 jaar tijd wekt enige zorgen. Tewerkstelling en inkomen Lubbeek heeft ten opzichte van de andere landelijke gemeenten van het Hageland een vrij grote lokale tewerkstelling. Met 2958 arbeidsplaatsen (in 2005) vertegenwoordigt zij 2,18 % van de tewerkstelling in het arrondissement Leuven (135 964), in 2000 was dit slechts 1,65 %. Het hoofdaandeel van de tewerkstelling ligt in de quartaire sector en komt op rekening van het universitair ziekenhuis te Pellenberg. In de gemeente Lubbeek bedraagt de werkloosheidsgraad 3,68% (augustus 2007). Dit is lager dan in het arrondissement Leuven waar de werkloosheidsgraad 5,86 % bedraagt (augustus 2007) en veel lager dan de werkloosheidsgraad in Vlaanderen (7,16 %, augustus 2007). In 2005 waren er 938 zelfstandigen (in hoofdberoep) actief in de gemeente Lubbeek, dit is ongeveer 11,38 % van de actieve bevolking, een cijfer dat vrij stabiel blijft. Lokaal Sociaal Beleidsplan Lubbeek 2008-2013 15

In de gemeente Lubbeek bedraagt het gemiddeld fiscale inkomen per inwoner (aanslagjaar 2005, inkomens 2004) 17.964 EUR, dit is bijna 36 % hoger dan het gemiddeld fiscaal inkomen per Belg (13.222 EUR). Het cijfer ligt bovendien 14 % hoger dan het gemiddelde van de provincie Vlaams-Brabant, nl. 15.732 EUR, op zich al de rijkste provincie van het land. Migratie Sinds 1999 kende Lubbeek een duidelijke afname en van 2000 af zelfs een duidelijk negatief migratiesaldo. Vanaf 2004 kwam hierin een kentering en het gecumuleerde migratiesaldo voor de jaren 2004 t.e.m. 2006 bedroeg + 118. Qua moeilijk bereikbare doelgroepen kent Lubbeek met haar 217 vreemdelingen uit minstens 22, voor het merendeel Europese, landen en 13 leefloners geen structurele problemen, deze groepen zijn m.a.w. volledig geïntegreerd in het socio-economische leven. De kandidaat politieke vluchtelingen worden op een adequate manier opgevangen door het OCMW. Lokaal Sociaal Beleidsplan Lubbeek 2008-2013 16

Demografie 17 Aantal inwoners, verdeling over de deelgemeenten, verdeling volgens geslacht. Binkom Linden Lubbeek Pellenberg Groot-Lubbeek 1469 4646 5388 2237 13740 Man Vrouw Man Vrouw Man Vrouw Man Vrouw Man Vrouw 741 728 2 307 2 339 2 648 2 740 1 136 1 101 6 832 6 908 % Groot-Lubbeek 10,69 % % Groot-Lubbeek 33,81 % % Groot-Lubbeek 39,22 % % Groot-Lubbeek 16,28 % % Groot-Lubbeek 100 % De gemeente Lubbeek situeert zich naar inwonersaantal met zijn 13740 inwoners vlakbij de mediaan van de gemeenten in het Vlaamse Gewest. Linden en Lubbeek vertegenwoordigen 73 % van de bevolking van de gemeente. De Bevolkingstoename tussen 31/12/2002 en 31/12/2006 is 0,98 % Het relatieve belang van de leeftijdsgroep tot 20 jaar is de laatste jaren gestabiliseerd, wat niet wegneemt dat de basis van de Lubbeekse bevolkingspiramide smal blijft. 17 Demografische gegevens (toestand op 31.12.2006) Lokaal Sociaal Beleidsplan Lubbeek 2008-2013 17

Het aantal mensen in de leeftijdsgroep van 21 t.e.m. 40 jaar kent sinds 1995 een voortdurende en aanzienlijke (bijna 20 %) daling. De daling is zo groot dat deze demografische evolutie voor elk beleidsplan binnen de gemeente een sleutelgegeven vormt. In 1993 waren er 55,49 % Lubbekenaars niet ouder dan 40 jaar, in 2002 was dit nog maar 48,71 % en in 2006 47,53 %. De plus zestigers stegen in die periode van 16,97 % tot 21,89 %. Bevolkingsdichtheid 18 Binkom Linden Lubbeek Pellenberg Groot- Lubbeek Bevolking 1469 4646 5388 2237 13 740 Oppervlakte 777 ha 599 ha 2421 ha 809 ha 4 606 ha Dichtheid 189 inw./km² 776 inw./km² 223 inw./km² 277 inw./km² 298 inw./km² Globaal gezien blijft de gemeente beduidend onder de bevolkingsdichtheid van het Vlaams Gewest (446,9 inwoners/km²). Pellenberg, Lubbeek en vooral Binkom zijn uitgesproken landelijk van karakter, Linden is residentieel. Onderstaande kaarten geven een beeld van de vergrijzing, nu en in de toekomst. Indien de huidige trends zich de volgende jaren doorzetten krijgen we de piek van de verwachte vergrijzing in 2025. Tussen 2000 en 2005 was er ongeveer in elke gemeente reeds een lichte stijging waar te nemen van de groep 60-plussers. Toch blijft het aandeel op de bevolking in 2005 in de meeste gemeenten nog onder de 25%. Tegen 2010 wordt bijna in elke gemeente een toename verwacht. De grootste sprong mogen we in Lubbeek daarna pas verwachten. Tegen 2025 zal het aandeel 60-plussers in de meeste gemeenten over de 30% van de bevolking gaan. Het dient eigenlijk niet herhaald te worden: het opvangen van deze vergrijzing is een grote uitdaging voor de komende jaren. De gemeenten in het oosten en het noordoosten van de provincie zullen het meest met de problematiek te maken hebben. Binnen de groep van de ouderen kan men nog een aantal doelgroepen onderscheiden die meer risico lopen op sociale uitsluiting of waarvoor een specifiek zorg- en dienstenaanbod nodig is. De gemeente Lubbeek zal trouwens binnen de groep van ouderen te maken krijgen met een specifiek probleem nl. de interne vergrijzing 19 18 Demografische gegevens (toestand op 31.12.2006) 19 De interne vergrijzing geeft het aandeel hoogbejaarden (80+) binnen het totaal van de oudere bevolking (60+) weer. Lokaal Sociaal Beleidsplan Lubbeek 2008-2013 18

Ouderen (60-plussers) % op de bevolking > 24 23-24 22-23 21-22 < 21 Aantal 60-plussers 100 1.000 10.000 Bever Galmaarden Herne Liedekerke Ternat Roosdaal Affligem Gooik Lennik Pepingen Dilbeek Halle Londerzeel Sint- Pieters- Leeuw Beersel Kapelle- op-den- Bos Zemst Opwijk Meise Haacht Merchtem Grimbergen Kampenhout Vilvoorde Steenokkerzeel Asse Wemmel Machelen Herent Drogenbos Linkebeek Sint- Genesius- Rode Zaventem Kraainem Wezembeek- Oppem Hoeilaart Keerbergen Begijnendijk Tremelo Aarschot Boortmeerbeek Kortenberg Tervuren Overijse Bertem Huldenberg Rotselaar Leuven Holsbeek Lubbeek Tielt-Winge Boutersem Bierbeek Oud-Heverlee Voorlopig referentiebestand gemeentegrenzen, toestand 22/05/2003 (OC GIS-Vlaanderen) Bron data: NIS, via Ecodata Hoegaarden Scherpenheuvel- Zichem Glabbeek Tienen Bekkevoort Toestand 01/01/2006 Diest Kortenaken Linter Landen Geetbets Zoutleeuw Dienst welzijn en gezondheid De huidige toestand: 22%-23% van de Lubbeekse bevolking is 60-plusser. Info: cijfers@vlaamsbrabant.be Verwacht aantal 60-plussers 2025 % op de bevolking > 33 32-33 31-32 29-31 < 29 Aantal 60-plussers 1.000 5.000 10.000 Bever Galmaarden Herne Liedekerke Ternat Roosdaal Affligem Gooik Lennik Pepingen Opwijk Merchtem Asse Dilbeek Halle Londerzeel Sint- Pieters- Leeuw Meise Wemmel Beersel Kapelle- op-den- Bos Drogenbos Zemst Grimbergen Kampenhout Vilvoorde Steenokkerzeel Linkebeek Sint- Genesius- Rode Machelen Zaventem Kraainem Wezembeek- Oppem Hoeilaart Boortmeerbeek Kortenberg Tervuren Overijse Bertem Huldenberg Keerbergen Haacht Herent Begijnendijk Tremelo Aarschot Rotselaar Leuven Holsbeek Lubbeek Boutersem Bierbeek Oud-Heverlee Tielt-Winge Hoegaarden Voorlopig referentiebestand gemeentegrenzen, toestand 22/05/2003 (OC GIS-Vlaanderen) Bron data: informatiecentrum WVG Verwachte toestand 01/01/2025 Scherpenheuvel- Zichem Glabbeek Tienen Bekkevoort Diest Kortenaken Linter Landen Geetbets Zoutleeuw Dienst welzijn en gezondheid Info: cijfers@vlaamsbrabant.be De te verwachten toestand: >35% van de Lubbeekse bevolking zal ouder zijn dan 60. Let vooral op de specifieke toestand van de gemeente Lubbeek wat duidt op een extreme interne vergrijzing die zal moeten opgevangen worden door beleidsmaatregelen. Lokaal Sociaal Beleidsplan Lubbeek 2008-2013 19

Hoogbejaarden Aandeel 80-plussers op de bevolking > 5,00 4,50-5,00 4,00-4,50 3,75-4,00 < 3,75 Aantal 80-plussers 100 500 1.000 Galmaarden Opwijk Asse Affligem Liedekerke Ternat Roosdaal Lennik Gooik Pepingen Londerzeel Meise Merchtem Dilbeek Sint- Pieters- Leeuw Wemmel Beersel Kapelle- op-den- Bos Drogenbos Grimbergen Linkebeek Sint- Genesius- Rode Zemst Vilvoorde Hoeilaart Zaventem Boortmeerbeek Kampenhout Steenokkerzeel Machelen Kraainem Wezembeek- Oppem Tervuren Kortenberg Overijse Bertem Huldenberg Keerbergen Haacht Herent Tremelo Rotselaar Leuven Oud-Heverlee Begijnendijk Holsbeek Bierbeek Aarschot Lubbeek Boutersem Tielt-Winge Hoegaarden Scherpenheuvel- Zichem Glabbeek Bekkevoort Tienen Toestand 01/01/2006 Diest Kortenaken Linter Zoutleeuw Landen Geetbets Bever Herne Halle voorlopig referentiebestand gemeentegrenzen, toestand 22/05/2003 (OC GIS-Vlaanderen) Bron data: NIS, via Ecodata Dienst welzijn en gezondheid Info: socialeplanning@vlaamsbrabant.be Interne vergrijzing % 80-plussers op totaal 60-plussers > 21,0 19,5-21,0 18,0-19,5 17,0-18,0 < 17,0 Bever Galmaarden Herne Liedekerke Ternat Roosdaal Affligem Gooik Lennik Pepingen Dilbeek Halle Londerzeel Sint- Pieters- Leeuw Beersel Kapelle- op-den- Bos Sint- Genesius- Rode Zemst Opwijk Meise Haacht Merchtem Grimbergen Kampenhout Vilvoorde Steenokkerzeel Asse Wemmel Machelen Herent Drogenbos Linkebeek Zaventem Kraainem Wezembeek- Oppem Hoeilaart Keerbergen Begijnendijk Tremelo Aarschot Boortmeerbeek Kortenberg Tervuren Overijse Bertem Huldenberg Rotselaar Leuven Holsbeek Lubbeek Boutersem Bierbeek Oud-Heverlee Tielt-Winge Hoegaarden Scherpenheuvel- Zichem Glabbeek Tienen Bekkevoort Voorlopig referentiebestand gemeentegrenzen, toestand 22/05/2003 (OC GIS-Vlaanderen) Bron data: NIS, via Ecodata Toestand 01/01/2006 Diest Kortenaken Linter Landen Geetbets Zoutleeuw Dienst welzijn en gezondheid Info: socialeplanning@vlaamsbrabant.be Verwachte interne vergrijzing 2025 % 80-plussers op totaal 60-plussers > 21,5 20,5-21,5 19,5-20,5 18,5-19,5 < 18,5 Bever Galmaarden Herne Liedekerke Ternat Roosdaal Affligem Gooik Lennik Pepingen Dilbeek Halle Londerzeel Sint- Pieters- Leeuw Beersel Kapelle- op-den- Bos Zemst Opwijk Meise Haacht Merchtem Grimbergen Kampenhout Vilvoorde Steenokkerzeel Asse Wemmel Machelen Herent Drogenbos Linkebeek Sint- Genesius- Rode Zaventem Kraainem Wezembeek- Oppem Hoeilaart Keerbergen Begijnendijk Tremelo Aarschot Boortmeerbeek Kortenberg Tervuren Overijse Bertem Huldenberg Rotselaar Leuven Holsbeek Lubbeek Boutersem Bierbeek Oud-Heverlee Tielt-Winge Hoegaarden Verwachte toestand 01/01/2025 Scherpenheuvel- Zichem Glabbeek Tienen Bekkevoort Diest Kortenaken Linter Landen Geetbets Zoutleeuw voorlopig referentiebestand gemeentegrenzen, toestand 22/05/2003 (OC GIS-Vlaanderen) Bron data: Informatiecentrum WVG Dienst welzijn en gezondheid Info: socialeplanning@vlaamsbrabant.be Lokaal Sociaal Beleidsplan Lubbeek 2008-2013 20

Op dit moment is de mantelzorg vaak de motor van de thuiszorg. Maar minder en minder mensen zullen in de toekomst die zorg voor de hulpbehoevende ouderen op zich kunnen nemen. De groep van beroepsactieven daalt immers terwijl de groep hoogbejaarden groeit. Meer mensen zullen nog effectief aan het werk zijn en de mantelzorg er onmogelijk nog bij kunnen nemen, onder meer omdat de oudste beroepsactieven ook door de eigen kinderen aangesproken worden voor opvang van de kleinkinderen (sandwichgeneratie). De familiale zorgindex 20 geeft als indicator de draagkracht weer van de bevolking in het algemeen, maar zegt niet of er effectief mantelzorg verleend wordt. In de groep mensen die mantelzorg verstrekken, gaat het bovendien vaak om 60-plussers die zorg dragen voor de nog ouderen. Familiale zorgindex % bevolking 80+ op bevolking 50-59 jaar > 36,0 33,0-36,0 30,0-33,0 27,5-30,0 < 27,5 Bever Galmaarden Herne Liedekerke Ternat Roosdaal Affligem Gooik Lennik Pepingen Asse Dilbeek Halle Londerzeel Opwijk Merchtem Sint- Pieters- Leeuw Meise Wemmel Beersel Kapelle- op-den- Bos Drogenbos Zemst Grimbergen Kampenhout Vilvoorde Steenokkerzeel Linkebeek Sint- Genesius- Rode Machelen Zaventem Kraainem Wezembeek- Oppem Hoeilaart Boortmeerbeek Kortenberg Tervuren Overijse Bertem Haacht Huldenberg Keerbergen Herent Begijnendijk Tremelo Aarschot Rotselaar Leuven Holsbeek Lubbeek Boutersem Bierbeek Oud-Heverlee Tielt-Winge Hoegaarden Voorlopig referentiebestand gemeentegrenzen, toestand 22/05/2003 (OC GIS-Vlaanderen) Bron data: NIS, via Ecodata Scherpenheuvel- Zichem Glabbeek Tienen Bekkevoort Toestand 01/01/2006 Diest Kortenaken Linter Landen Geetbets Zoutleeuw Info: cijfers@vlaamsbrabant.be Een behoorlijk aandeel van de bevolking in het noordoostelijk gedeelte van de provincie verstrekt mantelzorg. Deze regio is ook de meest verouderde van de provincie en de vergrijzing zal er de volgende jaren nog sterk toenemen. Mantelzorg kan voor Lubbeek een instrument zijn om de ouderenproblematiek op te vangen. Het OCMW Lubbeek kent een aantal uren gezins- en bejaardenhulp toe aan de inwoners van Lubbeek, samen met een aantal uren poetsdienst. Daarnaast presteren Landelijke Thuiszorg en Familiehulp nog een groot aantal uren in de gemeente. De gegevens vanuit gezinszorg geven slechts een indicatie van de zorg die aan ouderen geboden wordt. Dienst gezinszorg gepresteerde uren 2004 Arr. Leuven Landelijke thuiszorg Familiehulp Solidariteit voor het Gezin Thuishulp Onafh. Thuiszorg Verenigingen. Onafh. dienst gezinszorg TGZ De Eerste Lijn SOWEL 20 De familiale zorgindex is de verhouding van de hoogbejaarden (80+) t.o.v. de oudste actieven (50-59 jaar) en geeft weer in welke mate de oudste actieven instaan voor de zorg van hun hoogbejaarde ouders. Lokaal Sociaal Beleidsplan Lubbeek 2008-2013 21

De gepresteerde uren poetshulp in de gemeente Lubbeek komen bijna 80 % voor rekening van het OCMW en werden onlangs nog aangevuld met een aantal uren poetsdienst in het kader van de dienstencheques. Poetshulp Aantal gepresteerde uren Toestand 2004 50.000 Private diensten Openbare diensten Bever Galmaarden Herne Liedekerke Ternat Roosdaal Affligem Gooik Lennik Pepingen Opwijk Merchtem Asse Dilbeek Halle Londerzeel Sint- Pieters- Leeuw Meise Wemmel Beersel Kapelle- op-den- Bos Drogenbos Zemst Grimbergen Kampenhout Vilvoorde Steenokkerzeel Linkebeek Sint- Genesius- Rode Machelen Zaventem Kraainem Wezembeek- Oppem Hoeilaart Boortmeerbeek Kortenberg Tervuren Overijse Bertem Huldenberg Keerbergen Haacht Herent Begijnendijk Tremelo Aarschot Rotselaar Leuven Holsbeek Lubbeek Boutersem Bierbeek Oud-Heverlee Tielt-Winge Hoegaarden Scherpenheuvel- Zichem Glabbeek Tienen Bekkevoort voorlopig referentiebestand gemeentegrenzen, toestand 22/05/2003 (OC GIS-Vlaanderen) Bron data: WVG, Vlaams Agentschap Zorg en Gezondheid Diest Kortenaken Linter Landen Geetbets Zoutleeuw Dienst welzijn en gezondheid Info: socialeplanning@vlaamsbrabant.be Het OCMW Lubbeek heeft een dienst gezinszorg die een gemiddeld aantal uren gezins- en bejaardenzorg presteert. Toch is er nog ruimte over om bijkomende (gesubsidieerde) uren te presteren door uitbreiding van het personeelsbestand. We presteren nog steeds onder het aantal geprogrammeerde uren. Net omwille van de toenemende vergrijzing maakt de hogere overheid extra urencontingenten vrij voor de gemeenten die nog onder hun geprogrameerde uren presteren. Het OCMW Lubbeek kan hierop inspelen door bijkomende dienstverlening in de gezinszorg te organiseren, met oog op de komende vergrijzing. Gezinszorg % gepresteerde uren op geprogrammeerde uren > 105 80-105 55-80 35-55 < 35 Bever Galmaarden Herne Liedekerke Ternat Roosdaal Affligem Gooik Lennik Pepingen Opwijk Merchtem Asse Dilbeek Halle Londerzeel Sint- Pieters- Leeuw Meise Wemmel Beersel Kapelle- op-den- Bos Drogenbos Zemst Grimbergen Kampenhout Vilvoorde Steenokkerzeel Linkebeek Sint- Genesius- Rode Machelen Zaventem Kraainem Wezembeek- Oppem Hoeilaart Keerbergen Begijnendijk Tremelo Aarschot Boortmeerbeek Kortenberg Tervuren Overijse Bertem Huldenberg Haacht Herent Rotselaar Leuven Holsbeek Lubbeek Boutersem Bierbeek Oud-Heverlee Tielt-Winge Hoegaarden Scherpenheuvel- Zichem Glabbeek Tienen Bekkevoort voorlopig referentiebestand gemeentegrenzen, toestand 22/05/2003 (OC GIS-Vlaanderen) Bron data: WVG, Vlaams Agentschap Zorg en Gezondheid Toestand 2004 Diest Kortenaken Linter Landen Geetbets Zoutleeuw Dienst welzijn en gezondheid Info: socialeplanning@vlaamsbrabant.be Lokaal Sociaal Beleidsplan Lubbeek 2008-2013 22

Gezinszorg Aantal uren per inwoner > 3,0 2,0-3,0 1,5-2,0 1,0-1,5 < 1,0 Bever Galmaarden Herne Liedekerke Ternat Roosdaal Affligem Gooik Lennik Pepingen Opwijk Merchtem Asse Dilbeek Halle Londerzeel Sint- Pieters- Leeuw Meise Wemmel Beersel Kapelle- op-den- Bos Drogenbos Zemst Grimbergen Kampenhout Vilvoorde Steenokkerzeel Linkebeek Sint- Genesius- Rode Machelen Zaventem Kraainem Wezembeek- Oppem Hoeilaart Keerbergen Begijnendijk Tremelo Aarschot Boortmeerbeek Kortenberg Tervuren Overijse Bertem Huldenberg Haacht Herent Rotselaar Leuven Holsbeek Lubbeek Boutersem Bierbeek Oud-Heverlee Tielt-Winge Hoegaarden Scherpenheuvel- Zichem Glabbeek Tienen Bekkevoort voorlopig referentiebestand gemeentegrenzen, toestand 22/05/2003 (OC GIS-Vlaanderen) Bron data: WVG, Vlaams Agentschap Zorg en Gezondheid Toestand 2004 Diest Kortenaken Linter Landen Geetbets Zoutleeuw Dienst welzijn en gezondheid Info: socialeplanning@vlaamsbrabant.be 4.1.1 Inventaris De inventaris van de sociale voorzieningen te Lubbeek werd volledig geup-date in oktober 2007 en is ter inzage op het OCMW Lubbeek. De inventaris zal jaarlijks worden aangepast. De inventaris bevat zowel een kwantitatieve omgevingsanalyse (cijfergegevens) als een kwalitatieve omgevingsanalyse met bevragingen van actoren die het beeld vervolledigen van wie doet wat (zie participatie). Het opnemen van de volledige inventaris in dit plan zou ons te ver leiden. Daarom worden hier enkel de belangrijkste gegevens opgenomen. Voor de overige tabellen, kaarten en statistieken wordt verwezen naar de desbetreffende beleidsplannen en statistieken. Lokaal Sociaal Beleidsplan Lubbeek 2008-2013 23

4.1.2. Sociale conjunctuurbarometer Lubbeek De sociale conjunctuurbarometer, vermeld in artikel 4, 2 de lid van het decreet omvat volgende delen: 1. een lijst van indicatoren waarover de Vlaamse overheid beschikt die relevant zijn voor de ontwikkeling van het Lokaal Sociaal Beleid. 2. een methodiekbeschrijving ten behoeve van de lokale besturen met betrekking tot de interpretatie van die indicatoren. Hieronder vindt U de beschikbare indicatoren oktober 2007 voor Lubbeek. Indicatoren Lokaal Sociaal Beleid Lubbeek (sociale conjunctuurbarometer) Absolute Cijfers 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 Totale werkgelegenheid SWSE 3.096 3.066 3.165 3.074 3.789 3.873 n/a n/a Aantal NWWZ laaggeschoold - < 25 jaar 15 16 16 13 31 21 22 12 Aantal NWWZ laaggeschoold - 25 tot 40 jaar 17 24 21 26 19 24 20 17 Aantal private huishoudens 4.938 4.964 5.003 5.020 5.041 5.086 5.124 n/a Aantal alleenstaande mannen 369 390 401 404 432 452 458 n/a Aantal alleenstaande vrouwen 478 485 516 513 525 519 536 n/a Aantal alleenstaande vaders met kinderen (max. 5) 65 60 59 68 66 72 76 n/a Aantal alleenstaande moeders met kinderen (max. 5) 229 229 230 232 231 235 232 n/a Aantal nieuwkomers 7 24 8 45 n/a n/a Migratiesaldo (aantal inwijkingen - aantal uitwijkingen) -39-19 -16-91 13 42 n/a n/a Aantal geboorten in kansarme gezinnen 1 1 0 1 1 1 n/a n/a Aantal begunstigde leefloners 14 14 10 14 n/a n/a Aantal erkende plaatsen rusthuizen 97 100 100 100 100 100 100 102 Capaciteit rusthuizen - Programmacijfers 123 128 154 159 163 167 158 163 Aantal erkende plaatsen serviceflats 40 40 40 40 40 40 40 40 Capaciteit serviceflats - Programmacijfers 58 60 63 65 67 69 71 73 Aantal plaatsen kinderdagverblijven 0 0 0 0 0 0 n/a n/a Gerechtigden - Zorgverzekering - residentiele zorg 72 102 110 117 n/a Gerechtigden - Zorgverzekering - mantel & thuiszorg 163 184 202 232 n/a Programmatiecijfer Centra voor kortverblijf 5 n/a n/a Aantal plaatsen erkende Centra voor kortverblijf 0 n/a n/a Programmatiecijfer Dagverzorgingscentra 5 n/a n/a Aantal plaatsen erkende Dagverzorgingscentra 0 n/a n/a Aantal plaatsen erkend met opschorting 0 n/a n/a Dagverzorgingscentra Oppervlakte km² 46 46 46 46 46 46 46 46 Deze absolute cijfers gelden als sociale conjunctuurbarometer 21 voor Lubbeek. In de elektronische versie van het plan is er telkens een hyperlink ingevoegd met definities en methodiekbeschrijving van deze indicatoren. 21 bron: www.lokalestatistieken.be Lokaal Sociaal Beleidsplan Lubbeek 2008-2013 24

Indicatoren Lokaal Sociaal Beleid Lubbeek (sociale conjunctuurbarometer) Ratio's 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 Werkloosheidsgraad 3,0 3,0 3,8 4,2 4,4 4,7 n/a n/a Bevolkingsdichtheid 295,3 294,9 295,3 294,9 293,5 294,5 296,1 n/a Aandeel bevolking ouder dan 75: M 4,7 5,0 5,2 5,3 5,5 5,9 6,1 n/a Aandeel bevolking ouder dan 75: V 7,4 7,6 7,8 7,9 8,0 8,4 8,5 n/a Aandeel bevolking ouder dan 85: M V 1,5 1,6 1,6 1,4 1,3 1,4 1,5 n/a Aandeel bevolking ouder dan 85: M 0,9 0,9 0,8 0,8 0,8 0,9 1,0 n/a Aandeel bevolking ouder dan 85: V 2,2 2,3 2,3 2,0 1,8 1,8 2,0 n/a Grijze druk 34,3 35,5 36,5 37,0 38,9 40,4 41,8 n/a Afhankelijksheidsratio 76,2 77,4 78,5 79,0 81,1 82,4 84,5 n/a Familiale zorgindex 22,1 22,5 23,4 22,6 24,4 25,5 26,6 n/a Groene druk 41,8 41,8 42,1 42,0 42,1 42,1 42,8 n/a Interne vergrijzing 16,0 16,4 16,9 16,3 16,8 16,8 16,9 n/a Doorstromingscoëfficiënt 95,6 91,1 90,7 89,5 88,5 89,5 88,3 n/a Aandeel titularissen met voorkeursregeling in de ziekteverzekering (per 1000 inwoners) 66,5 65,1 63,1 61,3 58,5 59,2 56,5 n/a Deze tabel bevat de ratio s zoals opgenomen in de sociale conjunctuurbarometer voor Lubbeek. In de elektronische versie van het plan is er telkens een hyperlink ingevoegd met definities en methodiekbeschrijving van deze indicatoren. 4.1.3. Cijfergegevens Lubbeek en omliggende gemeenten Op verzoek van de stuurgroep Lokaal Sociaal Beleid werd er door de werkgroep een analyse gemaakt van de verschillende cijfergegevens en tabellen beschikbaar voor de gemeente Lubbeek. Deze cijfers werden dan vergeleken met een aantal buurgemeenten van Lubbeek. De stuurgroep koos voor deze gemeenten: Bierbeek, Boutersem, Holsbeek en Tielt-Winge. De resultaten van deze vergelijking zijn ter inzage op het OCMW van Lubbeek en laten, hetzij in beperkte mate, toe de situatie van deze vijf gemeenten met elkaar te vergelijken. 4.2. Geïntegreerde visie op het Lokaal Sociaal Beleid Zoals in het decreet voorzien, formuleerden OCMW en Gemeentebestuur hier een missie en visie die krachtig en inspirerend duidelijk maakt wat de essentie is van het Lokaal Sociaal Beleid. Het Lokaal Sociaal Beleidsplan wil de basis leggen voor de uitbouw van een geïntegreerd Lokaal Sociaal Beleid. Dit beleid omvat alle acties die het lokale bestuur en de lokale actoren opzetten met het oog op het garanderen van de toegang van elke burger tot de economische, sociale en culturele rechten vastgelegd in de Grondwet. Deze omvatten het recht op een menswaardig leven, sociale zekerheid, huisvesting, leefmilieu, gezondheid, culturele en maatschappelijke ontplooiing en het recht op onderwijs. Lokaal Sociaal Beleidsplan Lubbeek 2008-2013 25

Omdat het van essentieel belang is dat de burger op de hoogte is van de initiatieven die er inzake Lokaal Sociaal Beleid genomen worden, vormt een doordacht informatie- en communicatiebeleid op maat van de doelgroepen een cruciaal onderdeel van het Lokaal Sociaal Beleid. De nieuwe OCMW-website is hiervoor het geschikte instrument. 4.3. Missieverklaring De missie van het OCMW zit eigenlijk vervat in artikel 1 van de OCMW-wet: er voor zorgen dat iedereen een menswaardig bestaan kan leiden dat beantwoordt aan de menselijke waardigheid. In dit kader is het OCMW actief op volgende domeinen: - maatschappelijke dienstverlening - de zorg voor bejaarden - de gehandicaptenzorg - de zorg voor kinderen De missieformulering wordt als volgt gedefinieerd: De gemeente en het OCMW Lubbeek willen een coherent sociaal beleid voeren dat gebaseerd is op een open communicatie met de bevolking en alle betrokken actoren. Via dit beleid willen we aan alle inwoners een kwalitatieve en geïntegreerde eerstelijnsdienst- en hulpverlening bieden: - door de realisatie van een Sociaal Huis met lage drempel; - rekening houdend met regionale en lokale evoluties; - met specifieke aandacht voor kwetsbare groepen; die tegemoetkomt aan de specifieke noden van de bevolking 4.4. Taakverdeling en werkafspraken tussen het Gemeentebestuur en het OCMW met betrekking tot het meerjarenplan en de coördinerende rol van het lokaal bestuur. De samenwerking tussen gemeente en OCMW werd geformaliseerd in een samenwerkingsprotocol. Het Lokaal Sociaal Beleid wordt zoals bepaald in het decreet, gedragen door gemeentebestuur én OCMW. Beiden engageren zich om tot een geïntegreerde visie over het lokale welzijnsbeleid te komen. Besprekingen van het OCMW-meerjarenplan zal moeten afgestemd worden op het Lokaal Sociaal Beleidsplan. De OCMW-secretaris zal waken over de inschrijving van de nodige budgetten opdat de doelstellingen opgenomen en goedgekeurd in het Lokaal Sociaal Beleidsplan kunnen worden gerealiseerd. Het protocol werd goedgekeurd in het Overlegcomité dd. 02/06/2005, 22 in de Raad voor Maatschappelijk Welzijn dd. 27/06/2005 23 en in de gemeenteraad van 29/06/2005 24. De volledige tekst van het protocol 25 werd in bijlage bijgevoegd. 22 Bijlage 8 23 Bijlage 9 24 Bijlage 10 25 Bijlage 11 Lokaal Sociaal Beleidsplan Lubbeek 2008-2013 26