LOKAAL SOCIAAL BELEIDSPLAN KAMPENHOUT OCMW GEMEENTE

Transcriptie

1 LOKAAL SOCIAAL BELEIDSPLAN KAMPENHOUT OCMW GEMEENTE Iedereen heeft recht op welzijn: een menswaardig leven, arbeid, sociale zekerheid, huisvesting, culturele en maatschappelijke ontplooiing en onderwijs. Lokaal Sociaal Beleidsplan Kampenhout 1

2 Inhoudsopgave 1. inleiding p.3 2. wettelijk kader p wat is LSB? 2.2. doel van het decreet p pijlers p.4 3. beleidsgerichte aanpak p.5 4. totstandkoming p structuur overlegcomité: OCMW en gemeente projectgroep clustergroepen coaching en redactie 4.2. participatie van lokale actoren en groepen p waarom participeren wie participeert participatie in de planningsfase participatie in de uitvoeringsfase participatie in de evaluatiefase 5. omgevingsanalyse, doelstellingen en acties p inleiding omgevingsanalyse 5.2. algemene profielschets bevolking 5.3. Omgevingsanalyse, doelstellingen en acties per cluster p cluster sociaal recht en dienstverlening p.21 Omgevingsanalyse p.21 Doelstellingen en acties p cluster arbeid en tewerkstelling p.24 Omgevingsanalyse p.24 Doelstellingen en acties p cluster sociale huisvesting p.26 Omgevingsanalyse p.26 Doelstellingen en acties p cluster culturele ontplooiing p.28 Omgevingsanalyse p.28 Doelstellingen en acties p cluster kinderopvang p.31 Omgevingsanalyse p.31 Doelstellingen p uitvoering, opvolging en bijsturing p.32 BIJLAGEN 1. diensten/doelenmatrix 2. betrokken 3 e actoren 3. OA+SWOT: sociale dienstverl 4. OA+SWOT: arbeid 5. OA+SWOT: huisvesting 6. OA+ SWOT: culturele ontplooiing (2) 7. volledig beleidsplan lokaal overleg kinderopvang Lokaal Sociaal Beleidsplan Kampenhout 2

3 1. Inleiding Elk lokaal bestuur in Vlaanderen wordt geacht een plan in te dienen bij de Vlaamse overheid betreffende het Lokaal Sociaal Beleid in de gemeente (cfr decreet Lokaal Sociaal Beleid). In dat plan dient - op basis van een omgevingsanalyse - te worden aangegeven welke strategische en operationele doelstellingen het lokaal bestuur zal vooropstellen voor de komende zes jaren ( ) op sociaal vlak. De opmaak van de omgevingsanalyse werd in Kampenhout begeleid door Opbouwwerk Haviland. In Kampenhout zijn we vertrokken van de 6 sociale grondrechten. Uiteindelijk hebben we in 4 grote clustergroepen weerhouden, nl. arbeid, huisvesting, sociale dienstverlening en culturele ontplooiing. In dit lokaal sociaal beleidsplan gaan we dieper in op de broodnodige samenwerking tussen OCMW en gemeenten op het vlak van welzijn en hebben we getracht te streven naar ambitieuze maar haalbare doelstellingen en acties. Samen willen we er werk van maken! 2. Wettelijke kader 2.1. Wat is lokaal sociaal beleid? In het decreet betreffende het lokaal sociaal beleid vindt men de volgende definitie terug: lokaal sociaal beleid is het geheel van de beleidsbepalingen en acties van het lokaal bestuur en de acties van lokale actoren met het oog op het garanderen van de toegang van elke burger tot de rechten vastgelegd in art. 23 en art van de Grondwet. Volgende regelgeving is hierbij van toepassing: - Decreet van betreffende het lokaal sociaal beleid - Brief van minister Vervotte van betreffende de uitvoering van het decreet lokaal sociaal beleid - Omzendbrief welzijn 2005/05 van betreffende procedure voor het indienen van het lokaal sociaal beleidsplan bij de Vlaamse Regering Lokaal sociaal beleid, gebaseerd op de sociale grondrechtenbenaderingen, streeft er naar om de ongelijkheid van burgers, voor wat betreft de toegang tot en uitoefening van hun basisrechten, zoveel mogelijk te vermijden en weg te werken. De sociale grondrechten omvatten: 1. recht op arbeid 2. recht op sociale zekerheid, bescherming van de gezondheid en sociale, geneeskundige en juridische bijstand 3. het recht op behoorlijke huisvesting 4. het recht op bescherming van een gezond leefmilieu 5. het recht op culturele en maatschappelijke ontplooiing 6. het recht op onderwijs Lokaal Sociaal Beleidsplan Kampenhout 3

4 De focus ligt hierbij vooral op de meest kwetsbare groepen. Door de klemtoon te leggen op deze grondrechten wordt het lokaal sociaal beleid alvast niet verengd tot de sociale dienst en hulpverlening. Bijgevolg krijgen ook domeinen die traditioneel niet tot het sociale gerekend worden (bv. onderwijs) een plaats in het lokaal sociaal beleidsplan Doel van het decreet De Vlaamse regering wil met het decreet lokaal sociaal beleid ervoor zorgen dat men op lokaal niveau komt tot een beter afgestemde en meer toegankelijke sociale dienstverlening. De sociale dienst- en hulpverlening is vaak ondoorzichtig voor de burger, die zijn weg niet meer vindt in het globale aanbod. Men moet dus streven naar het verhogen van de toegankelijkheid van de sociale diensten hulpverlening voor elke burger, met specifieke aandacht voor de kwetsbare groepen. De gemeente en OCMW zijn samen verantwoordelijk voor de coördinatie van het sociale beleid in de gemeente. Daarvoor hebben we samen een lokaal sociaal beleidsplan opgesteld voor de periode Hierin zal nagegaan worden hoe de maximale toegankelijkheid van de dienstverlening voor elke burger kan gerealiseerd worden en hoe doelgroepen optimaal bereikt kunnen worden De vijf pijlers van lokaal sociaal beleid Het decreet betreffende lokaal sociaal beleid bestaat uit vijf pijlers: Planning Het optimaliseren van de sociale dienstverlening vraagt een betere planning. Gemeente en OCMW moeten samen een lokaal sociaal beleidsplan opstellen met acties en middelen, gebaseerd op een omgevingsanalyse en een visie. Coördinatie De coördinatie van dat lokaal sociaal beleid gebeurt door de gemeente en het OCMW. Sociaal huis De oprichting van een sociaal huis zal voor de burger het meest zichtbare resultaat worden van het decreet. Dit wordt dé plek waar burgers terecht kunnen voor de sociale dienstverlening in hun gemeente. Het sociaal huis is geen fysisch gebouw, maar dekt een begrip dat de volgende taken inhoudt: informeren, doorverwijzen en hulp verlenen. Het omvat een loketfunctie: één loket waar men terecht kan voor informatie over alle diensten aangeboden in de gemeente. Er is ook een doorverwijsfunctie die als doel heeft het tot stand brengen van een ruime samenwerking met de lokale actoren. Lokaal Sociaal Beleidsplan Kampenhout 4

5 Samenwerking Het decreet biedt ruime mogelijkheden tot samenwerking met organisaties uit de particuliere, semi-publieke en publieke sector. Goede samenwerking moet overlappingen voorkomen en hiaten opvullen. Participatie Het lokaal bestuur moet bij de opmaak van het lokaal sociaal beleidsplan rekening houden met de wensen van particuliere organisaties, specifieke doelgroepen en burgers. Inspraak bij de voorbereiding, de uitvoering en de evaluatie van het lokaal sociaal beleid is noodzakelijk. Wettelijk verplichte zaken die beschreven moet zijn in het plan: - geïntegreerde visie op het LSB (zie hfdst. 3) - participatieproces (zie hfdst. 4) - omgevingsanalyse (zie hfdst. 5) - meerjarenplan met acties (doelstellingen + acties zie hfdst. 5) - inzet lokale middelen en taakverdeling mbt de uitvoering van het meerjarenplan (hfdst 5 en 6) 3. Beleidsgerichte aanpak Doel: maken van een globaal plan over de verschillende domeinen heen om tot een coherent en éénduidig beleid te komen. De keuze van de beleidsdomeinen, die opgenomen worden in het lokaal sociaal beleidsplan, vertrekt vanuit de sociale grondrechtenvisie. Iedereen heeft recht op welzijn: een menswaardig leven, arbeid, sociale zekerheid, huisvesting, culturele en maatschappelijke ontplooiing en onderwijs. De gemeente en het OCMW streven ernaar dat elke inwoner van Kampenhout op een gepaste manier gebruik kan maken van dit recht. Daarom wordt in de verschillende beleidsdomeinen rekening gehouden met het bereiken van en de toegankelijkheid voor kwetsbare groepen. Gemeente en OCMW willen werken aan een dienstverlening op maat van elke Kampenhoutenaar. Dit beleid: - houdt vanuit elke beleidssector rekening met het welzijn van ieder; - wordt goed gecommuniceerd; - bevordert participatie; - waardeert en ondersteunt wat burgers zelf al doen en erkent de rol van de lokale actoren; - vertrekt vanuit een lange termijnvisie; - streeft naar continuïteit; - bundelt de krachten. Deze dienstverlening: - is duidelijk en overzichtelijk; - is kwalitatief en professioneel; Lokaal Sociaal Beleidsplan Kampenhout 5

6 - is laagdrempelig; - helpt snel en correct en verwijst snel en correct door; - is gekend door elke inwoner van Kampenhout; - is zo georganiseerd dat elke Kampenhoutenaar er zich thuis kan voelen; - heeft specifieke aandacht voor kwetsbare groepen. Engagement van gemeente en OCMW De uitwerking van een volwaardig lokaal sociaal beleid en van een kwalitatieve dienstverlening op maat van elke Kampenhoutenaar kan slechts gerealiseerd worden in onderlinge samenwerking. Daarom engageren gemeente en OCMW zich om in een constructieve dialoog met elkaar en met de andere lokale actoren, het lokaal sociaal beleid vorm te geven. Ook engageren zij zich om hun aanbod optimaal af te stemmen, met respect voor ieders autonomie. Beide besturen streven wat het lokaal sociaal beleid betreft naar: - een inclusief beleid: op zoveel mogelijk terreinen werken aan welzijnsaspecten - een integraal beleid: samenbrengen van zoveel mogelijk beleidsterreinen om problemen aan te pakken - een participatief beleid: een beleid dat zoveel mogelijk uitgebouwd wordt in samenspraak met de lokale actoren. Samenwerkingsprotocol tussen gemeente en OCMW Gemeente en OCMW engageren zich om gezamenlijk na te denken over het lokaal welzijnsbeleid en om samen het lokale welzijnsbeleid vorm te geven. Beide besturen hebben wettelijke taken inzake welzijn. Door gezamenlijke afspraken te maken en samen te werken, worden overlappingen voorkomen, wordt afstemming gerealiseerd en wordt onderlinge concurrentie vermeden. OCMW en gemeente zullen de burger over de welzijnstaken duidelijk informeren via hun communicatiekanalen (websites, brochure ). Om de samenwerking concreet gestalte te geven, zal het Overlegcomité (samenstelling zie verder) optimaal gebruikt worden. Beide besturen zullen zich inzetten voor een efficiënte werking van het Overlegcomité. Het gemeentebestuur erkent de coördinatietaak van het OCMW in het lokaal sociaal beleid. Het OCMW erkent dat het realiseren van een geïntegreerd lokaal welzijns-beleid enkel lukt wanneer het gemeentebestuur in de gemeentelijke beleidsdomeinen de welzijnseffecten verrekent. Het gemeentebestuur engageert zich om in alle andere gemeentelijke beleidsdomeinen rekening te houden met de welzijnsaspecten en - effecten. 4. Totstandkoming 4.1 structuur Een strategisch plan voor het ontwikkelen van een lokaal sociaal beleid heeft een integraal karakter. Het politieke bestuur bepaalt de algemene beleidslijnen en neemt de uiteindelijke beslissing. Lokaal Sociaal Beleidsplan Kampenhout 6

7 Strategische planning kan maar slagen als ook de medewerkers van gemeente en OCMW, die rechtstreeks in contact komen met de burger, het proces ondersteunen en mee willen uitdragen. Daarnaast is het belangrijk dat de lokale actoren ook de nodige inbreng hebben. Volgens het decreet zijn de lokale actoren alle overheden en particuliere organisaties die lokaal acties opzetten ten behoeve van burgers van wie de sociale grondrechten in het gedrag komen. GEMEENTE Overlegcomité gemeente & OCMW OCMW Beleidsbepalend Projectgroep LSB Schepen sociale zaken & OCMW-Voorzitter secretarissen gemeente & OCMW clusterverantwoordelijken Beleids- voorbereidend Cluster sociaal grondrecht Cluster sociaal grondrecht Cluster sociaal grondrecht Cluster sociaal grondrecht Participatie ambtenaren gemeente & OCMW lokale actoren adviesraden ambtenaren gemeente & OCMW lokale actoren adviesraden ambtenaren gemeente & OCMW lokale actoren adviesraden ambtenaren gemeente & OCMW lokale actoren adviesraden Overlegcomité gemeente & OCMW Leden: - Burgemeester - OCMW-Voorzitter - Gemeentesecretaris - OCMW-secretaris - Schepenen (2) - OCMW-raadsleden (2) Doelstelling in het kader van lokaal sociaal beleid: - beleidsbepaling m.b.t. het lokaal sociaal beleid - communiceren van het lokaal sociaal beleid naar het eigen bestuur - engagementen aangaan inz. de financiële middelen voor de projectgroep - aanstellen van een consultant als coach voor de projectgroep LSB en de clustergroepen, als verantwoordelijke voor de opmaak van de omgevingsanalyse en voor het redactioneel werk Projectgroep lokaal sociaal beleid (LSB) Leden: - Schepen van sociale zaken - OCMW-Voorzitter - Gemeentesecretaris - OCMW-secretaris - Clusterverantwoordelijken - Consultant Lokaal Sociaal Beleidsplan Kampenhout 7

8 Doelstelling: - coördineren van de strategische planning (procesbewaking) - tijdskader van het planningsproces bepalen (deadlines, tussentijdse verslagen) - verantwoordelijkheden binnen de projectgroep bepalen, met oog voor een evenwichtige taakverdeling - bespreking van de analyses en doelstellingen die vanuit de clustergroepen voorbereid worden - feedback geven aan de clustergroepen Clustergroepen (themawerkgroep rond een sociaal grondrecht) Leden: - ambtenaren van gemeente en OCMW - lokale actoren - vertegenwoordigers van gemeentelijke adviesraden - consultant Doelstelling: - aanvulling en bespreking van de diensten/doelgroepenmatrix - opmaak en bespreking van de omgevingsanalyse - doelstellingen formuleren - actieplannen opstellen - terugkoppeling naar projectgroep LSB de clustergroepen waarmee gewerkt werd zijn: - sociale rechten en dienstverlening - arbeid en tewerkstelling - huisvesting - culturele ontplooiing (onderwijs, jeugd en kinderen) Coaching & redactie De coaching van de projectgroep en de clustergroepen gebeurt door een consultant. Deze is tevens verantwoordelijk voor het opmaken van de omgevingsanalyse en voor het redactioneel werk. De consultant werd aangesteld door het overlegcomité gemeente en OCMW Participatie van lokale actoren & doelgroepen Hier willen wij verduidelijken hoe wij de participatie vorm willen geven tijdens de planningsfase, de uitvoering en de evaluatie van het lokaal sociaal beleidsplan Waarom participeren? De belangrijkste motivatie om werk te maken van participatie is om te komen tot een lokaal sociaal beleid dat ook door de belangrijkste actoren gedragen wordt. Informatie en communicatie worden daarbij als een eerste cruciale opdracht beschouwd. Naast het creëren van een draagvlak, is ook het inventariseren van behoeften en tendensen, evenals het peilen naar de tevredenheid over de huidige dienst- en hulpverlening, een belangrijk element m.b.t. participatie. Lokaal Sociaal Beleidsplan Kampenhout 8

9 Wie participeert? Ambtenaren van het gemeente- en OCMW-bestuur zijn bij het lokaal sociaal beleid betrokken omwille van hun functie. Zij maken deel uit van de clustergroepen rond een bepaal thema (sociaal grondrecht). Hun ervaring met hun dienst en met de burger die er beroep op doet, is onmisbaar tijdens de opmaak, uitvoering en evaluatie van het lokaal sociaal beleidsplan. Daarnaast zijn er de lokale actoren (alle overheden en particuliere organisaties die lokaal acties opzetten ten behoeve van burgers van wie de sociale grondrechten in het gedrang komen), oa welzijnsorganisaties, verenigingen, vakbonden, mutualiteiten De gemeentelijke adviesraden mochten ook participeren in de clustergroepen. Op deze manier hopen wij enkele specifieke doelgroepen te betrekken, niet rechtstreeks, maar wel via hun vertegenwoordigers in de adviesraden Participatie in de planningsfase In de planningsfase is het de bedoeling om een actieve participatie te realiseren door middel van deelname aan een clustergroep (themawerkgroep op basis van een sociaal grondrecht). Personeelsleden, lokale actoren en de vertegenwoordigers vanuit de adviesraden geven in de omgevingsanalyse hun kijk op de dienstverlening. Met de hulp van een consultant maakten zij o.a. een SWOT-analyse. Na een grondige studie van de resultaten van de omgevingsanalyse, geeft de clustergroep vorm aan de uitdagingen voor de toekomst. Samen met de consultant stellen zij een actieplan op met doelstellingen op strategisch, tactisch en operationeel niveau.. Regelmatige feedback tussen de clustergroepen en de projectgroep LSB heeft er voor gezorgd dat we op dezelfde golflengte zitten. Net voor het lokaal sociaal beleidsplan ter goedkeuring wordt gelegd voor OCMW-raad en Gemeenteraad wordt er aan de betrokken actoren en de bevolking feedback gevraagd Participatie in de uitvoeringsfase Eens het lokaal sociaal beleidsplan af is, dient het gecommuniceerd te worden naar alle betrokken partijen. Daarna begint de echte uitdaging: de uitvoering. Tijdens de uitvoeringsfase is regelmatig overleg noodzakelijk. De leden van de clustergroepen blijven tijdens de uitvoeringsfase nauw contact houden met elkaar om: - een goede afstemming tussen de verschillende voorzieningen te bewaren; - de samenwerkingsafspraken uit te voeren; - gezamenlijke projecten te realiseren; - de actieplannen van het lokaal sociaal beleidsplan te realiseren. Lokaal Sociaal Beleidsplan Kampenhout 9

10 Participatie in de evaluatiefase Bij de evaluatie en bijsturing van dit lokaal sociaal beleidsplan zullen de evoluties in de welzijnssector op de voet gevolgd worden zodat er adequaat kan op ingespeeld worden. In de clustergroepen zal regelmatig een kritische analyse van de veranderende maatschappij worden georganiseerd en zal worden nagegaan welke rol de lokale overheid daarbij kan spelen. Jaarlijks zal een evaluatievergadering georganiseerd worden, waarop de uitvoering van het lokaal sociaal beleidsplan kritisch wordt bekeken en waar eventueel kan beslist worden om het plan aan te passen aan de actuele noden en behoeften van de bevolking. 5. De omgevingsanalyse,, de doelstellingen en acties 5.1. inleiding omgevingsanalyse Een omgevingsanalyse is een analyse van de eigen organisatie in relatie tot de verschillende krachten en spelers uit de omgeving. Een omgevingsanalyse omvat: een analyse van de brede en directe omgeving waarbinnen het beleid zich afspeelt (extern) een analyse van de eigen organisatie (intern) een analyse van de medespelers en actoren (extern) Informatie uit de omgeving en de eigen organisatie verzamelen en analyseren is het middel bij uitstek om beleidsprioriteiten te bepalen. Aan een omgevingsanalyse wordt vervolgens een sterkte/zwakte-analyse gekoppeld. De omgevingsanalyses + SWOTanalyses per cluster werden opgenomen in de bijlagen. Analyse van de externe beleidsomgeving Bij deze analyse worden relevante maatschappelijke ontwikkelingen uitgezocht en geordend. Het betreft ontwikkelingen op vlak van: - demografie (bv. verhouding actieven niet-actieven, man vrouw ) - economie (bv. inkomenstoestand ) - sociologie (bv. onveiligheidsgevoel, vereenzaming, samengestelde gezinnen ) - politiek (bv. ouderenbeleid, jeugdbeleid, sociale zekerheidsbeleid ) Cijfers omtrent deze ontwikkelingen kunnen bepaalde patronen zichtbaar maken. Analyse van de interne organisatie Via een sterkte/zwakte-analyse van een aantal organisatieaspecten kan ingeschat worden waar de mogelijkheden van de organisatie liggen. Volgende organisatie-aspecten kunnen onder de loep genomen worden: - financiële middelen van de organisatie (bv. subsidiekanalen ); - personeelsgroep (bv. behoeften, vorming ); - uitrusting (bv. kantoren, materialen ); - kwaliteit van de dienstverlening (bv. toegankelijkheid, klantvriendelijkheid ); - organisatiestructuur. Lokaal Sociaal Beleidsplan Kampenhout 10

11 Analyse van de medespelers-actoren De diensten/doelgroepenmatrix geeft een zicht op de medespelers die op het werkveld actief zijn. Het is belangrijk om via een analyse weet te krijgen van hun activiteiten en doelgroepen. Dit om de eigen dienstverlening, waar nodig, beter te specialiseren en afstemming mogelijk te maken. Een diensten/doelgroepenmatrix is een ideaal instrument om te gebruiken als ingangspoort voor de analyse van de omgevingsanalyse. Een diensten/doelgroepen-matrix visualiseert welke diensten door welke organisatie geleverd worden aan bepaalde doelgroepen. De diensten/doelgroepenmatrix voor Kampenhout is gebaseerd op de sociale grondrechten (zie bijlage 1). In deze matrix hebben we getracht alle Kampenhoutse dienst- en hulpverlening van het lokaal bestuur en de lokale actoren op te nemen. De omgevingsanalyse is de ideale voedingsbodem voor het ontwikkelen van een lokaal sociaal beleid, omdat een omgevingsanalyse de basis, het fundament vormt van een strategisch plan. Een onderzoek naar de onderlinge verschilpunten en naar kansen voor overleg en samenwerking maakt de omgevingsanalyse compleet. De omgevingsanalyse dient als uitgangspunt om de beleidsprioriteiten te bepalen en aan visievorming te doen. Daarom is omgevingsanalyse een verplicht onderdeel van het lokaal sociaal beleidsplan. De bedoeling van de opmaak van een omgevingsanalyse is een goed beeld te schetsen van de huidige situatie op sociaal vlak in Kampenhout. Om dit beeld te verkrijgen, wordt ook stilgestaan bij de vroegere situatie en wordt ook vooruitgekeken naar de te verwachten toekomstige situatie. Tegelijkertijd worden naast vergelijkingen in de tijd daar waar mogelijk ook vergelijkingen gemaakt in de ruimte (regio, provincie, Vlaanderen, ). Een omgevingsanalyse mbt het Lokaal Sociaal Beleid dient ook voldoende maatschappelijk draagvlak te hebben. Vanuit dit opzicht werd er expliciet voor gekozen om naast de medewerkers van Gemeente en OCMW, ook een beroep te doen op de ervaring en kennis van professionele organisaties, lokale verenigingen, gemeentelijke adviesraden en de bevolking. Lokaal sociaal beleid, gebaseerd op de sociale grondrechtenbenaderingen, streeft er naar om de ongelijkheid van burgers voor wat betreft de toegang tot en uitoefening van hun basisrechten zoveel mogelijk te vermijden en weg te werken Algemene Profielschets Bevolking Bevolking en bevolkingsgroei Kampenhout is een gemeente in het overgangsgebied tussen stad en platteland. In deze regio is het de enige gemeente die minder inwoners per km² heeft (327) dan het gemiddelde voor Vlaanderen (447). Het is een gemeente in het overgangsgebied tussen stad en platteland. De voorbije 5 jaar is de bevolking aangegroeid op hetzelfde tempo als gemiddeld in het Vlaams gewest. Lokaal Sociaal Beleidsplan Kampenhout 11

12 Dichtheid 2005 aantal inwoners per km² < > 800 Bever Galmaarden Herne Liedekerke Ternat Roosdaal Affligem Gooik Lennik Pepingen Dilbeek Halle Londerzeel Sint- Pieters- Leeuw Beersel Kapelle- op-den- Bos Zemst Opwijk Meise Haacht Merchtem Grimbergen Kampenhout Vilvoorde Steenokkerzeel Asse Wemmel Machelen Herent Drogenbos Linkebeek Sint- Genesius- Rode Zaventem Kraainem Wezembeek- Oppem Hoeilaart Keerbergen Begijnendijk Tremelo Aarschot Boortmeerbeek Kortenberg Tervuren Overijse Bertem Huldenberg Rotselaar Leuven Holsbeek Lubbeek Boutersem Bierbeek Oud-Heverlee Tielt-Winge Hoegaarden Scherpenheuvel- Zichem Glabbeek Tienen voorlopig referentiebestand gemeentegrenzen, toestand 22/05/2003 (OC GIS-Vlaanderen) Bron data: NIS, bewerking APS Bekkevoort Diest Kortenaken Linter Landen Geetbets Zoutleeuw Sociale planning - dienst welzijn en gezondheid Info: socialeplanning@vlaamsbrabant.be Tabel 1: bevolking Gemeente dichtheid inw./km² index Zemst Kampenhout Steenokkerzeel Arr. Halle-Vilvoorde Vlaams-Brabant Vlaams gewest Bron: NIS, FOD Economie Bron: Profielschets Ministerie vd Vlaamse Gemeenschap Lokaal Sociaal Beleidsplan Kampenhout 12

13 Bevolkingsgroei Index 2005 (bevolking 2000 = 100) < > 103 Bever Galmaarden Herne Liedekerke Ternat Roosdaal Affligem Gooik Lennik Pepingen Dilbeek Halle Londerzeel Sint- Pieters- Leeuw Beersel Kapelle- op-den- Bos Sint- Genesius- Rode Zemst Opwijk Meise Haacht Merchtem Grimbergen Kampenhout Vilvoorde Steenokkerzeel Asse Wemmel Machelen Herent Drogenbos Linkebeek Zaventem Kraainem Wezembeek- Oppem Hoeilaart Keerbergen Begijnendijk Tremelo Aarschot Boortmeerbeek Kortenberg Tervuren Overijse Bertem Huldenberg Rotselaar Leuven Holsbeek Lubbeek Boutersem Bierbeek Oud-Heverlee Tielt-Winge Hoegaarden Scherpenheuvel- Zichem Glabbeek Tienen voorlopig referentiebestand gemeentegrenzen, toestand 22/05/2003 (OC GIS-Vlaanderen) Bron data: NIS, bewerking APS Bekkevoort Diest Kortenaken Linter Landen Geetbets Zoutleeuw Sociale planning - dienst welzijn en gezondheid Info: socialeplanning@vlaamsbrabant.be Bevolkingsprognoses De prognoses tonen dat de bevolkingsgroei in Kampenhout de eerste jaren zal stilvallen. Na 2010 wordt er terug een groei verwacht. Tabel 2: bevolkingsprognoses 2010 en 2025 Gemeente bevolking 2005 prognose 2010 index prognose 2025 index Zemst Kampenhout Steenokkerzeel Arr. Halle-Vilvoorde Vlaams-Brabant Vlaams gewest Bron: Informatiecentrum WVG, Vlaamse Gemeenschap, update MIRA-bevolkingsprojecties 2005 Bevolkingsprognose 2025 Index 2025 (bevolking 2005 = 100) < > 106 Bever Galmaarden Herne Liedekerke Ternat Roosdaal Affligem Gooik Lennik Pepingen Dilbeek Halle Londerzeel Sint- Pieters- Leeuw Beersel Kapelle- op-den- Bos Zemst Opwijk Meise Haacht Merchtem Grimbergen Kampenhout Vilvoorde Steenokkerzeel Asse Wemmel Machelen Herent Drogenbos Linkebeek Sint- Genesius- Rode Zaventem Kraainem Wezembeek- Oppem Hoeilaart Keerbergen Begijnendijk Tremelo Aarschot Boortmeerbeek Kortenberg Tervuren Overijse Bertem Huldenberg Rotselaar Leuven Holsbeek Lubbeek Boutersem Bierbeek Oud-Heverlee Tielt-Winge Hoegaarden Scherpenheuvel- Zichem Glabbeek Tienen voorlopig referentiebestand gemeentegrenzen, toestand 22/05/2003 (OC GIS-Vlaanderen) Bron data: Informatiecentrum WVG Bekkevoort Diest Kortenaken Linter Landen Geetbets Zoutleeuw Sociale planning - dienst welzijn en gezondheid Info: socialeplanning@vlaamsbrabant.be Migratiesaldo Lokaal Sociaal Beleidsplan Kampenhout 13

14 Het migratiesaldo is het verschil tussen het aantal inwijkingen en het aantal uitwijkingen. Een cijfer hoger dan nul wil zeggen dat er meer inwijkelingen zijn dan uitwijkelingen en geeft dus een nettoresultaat van bevolkingstoename. Een negatief migratiesaldo betekent netto gezien een bevolkingsafname: er gaan meer mensen weg dan er bij komen. Zowel interne verschuivingen, tussen twee Belgische gemeenten, als externe migraties, tussen een Belgische gemeente en het buitenland, worden hier meegeteld. Het netto-migratiesaldo voor Kampenhout is niet hoog. In Zemst is er een duidelijke trend naar inwijking, maar dat kan niet gezegd worden in Kampenhout. Tabel 3: migratiesaldo Gemeente gemiddelde gemiddelde per duizend inwoners Zemst ,3 Kampenhout ,1 Steenokkerzeel ,2 Arr. Halle-Vilvoorde ,2 Vlaams-Brabant ,2 Vlaams gewest ,3 Bron: APS, portaal lokale statistieken Gemiddeld migratiesaldo per duizend inwoners < 0,0 0,0-2,0 2,0-3,5 3,5-6,0 > 6,0 Bever Galmaarden Herne Liedekerke Ternat Roosdaal Affligem Gooik Lennik Pepingen Dilbeek Halle Londerzeel Sint- Pieters- Leeuw Beersel Kapelle- op-den- Bos Zemst Opwijk Meise Haacht Merchtem Grimbergen Kampenhout Vilvoorde Steenokkerzeel Asse Wemmel Machelen Herent Drogenbos Linkebeek Sint- Genesius- Rode Zaventem Kraainem Wezembeek- Oppem Hoeilaart Keerbergen Begijnendijk Tremelo Aarschot Boortmeerbeek Kortenberg Tervuren Overijse Bertem Huldenberg Rotselaar Leuven Holsbeek Lubbeek Boutersem Bierbeek Oud-Heverlee Tielt-Winge Hoegaarden Scherpenheuvel- Zichem Glabbeek Tienen voorlopig referentiebestand gemeentegrenzen, toestand 22/05/2003 (OC GIS-Vlaanderen) Bron data: APS, portaal lokale statistieken Bekkevoort Diest Kortenaken Linter Landen Geetbets Zoutleeuw Sociale planning - dienst welzijn en gezondheid Info: socialeplanning@vlaamsbrabant.be Geboorten en sterftes Kampenhout kent gemiddeld minder sterftes en meer geboortes dan het Vlaams gemiddelde. Lokaal Sociaal Beleidsplan Kampenhout 14

15 Tabel 4: geboorten en sterftes Gemeente geboorten 2004 jaarlijks geboorten per duizend inwoners overlijdens 2004 jaarlijks overlijdens per duizend inwoners Zemst 179 9, ,9 Kampenhout ,5 89 8,2 Steenokkerzeel 108 9, ,7 Arr. Halle-Vilvoorde , ,1 Vlaams-Brabant , ,3 Vlaams gewest , ,5 * gemiddeld aantal geboorten/overlijdens van 1999 tot 2004 t.o.v. de bevolking in 2004 Bron: NIS, FOD Economie, Ecodata Leeftijdsverdeling Tabel 5: globale leeftijdsverdeling op 01/01/2005 Gemeente jongeren (0-20) beroepsactieve leeftijd (20-60) ouderen (60+) aantal %* aantal %* aantal %* Zemst , , ,5 Kampenhout , , ,0 Steenokkerzeel , , ,6 Arr. Halle-Vilvoorde , , ,3 Prov. Vlaams-Brabant , , ,4 Vlaams gewest , , ,8 * t.o.v. de totale bevolking Bron: NIS, FOD Economie, Ecodata Kampenhout lijkt een relatief jonge gemeente o.b.v. het percentage jongeren t.o.v. de bevolking. Grijze druk Lokaal Sociaal Beleidsplan Kampenhout 15

16 De grijze druk is het aandeel ouderen (60+) t.o.v. de bevolking op beroepsactieve leeftijd (20-60 jaar). Dit geeft weer hoe sterk de niet meer actieve bevolking 'weegt' op de bevolking op actieve leeftijd. Zemst en Kampenhout hebben in verhouding tot het gemiddelde van Vlaanderen en Vlaams-Brabant een lage grijze druk. Tabel 6: bevolkingscoëfficiënten op 01/01/2005 Gemeente groene druk grijze druk afhankelijkheidscoëfficiënt Zemst 41,8 36,6 78,6 Kampenhout 43,3 35,8 79,1 Steenokkerzeel 42,0 41,1 82,0 Arr. Halle-Vilvoorde 44,7 41,2 84,7 Vlaams-Brabant 42,1 40,7 81,9 Vlaams gewest 40,8 41,5 81,9 Bron: NIS, FOD Economie Grijze druk 01/01/2005 % 60+ op jaar < > 43 Bever Galmaarden Herne Liedekerke Ternat Roosdaal Affligem Gooik Lennik Pepingen Dilbeek Halle Londerzeel Sint- Pieters- Leeuw Beersel Kapelle- op-den- Bos Zemst Opwijk Meise Haacht Merchtem Grimbergen Kampenhout Vilvoorde Steenokkerzeel Asse Wemmel Machelen Herent Drogenbos Linkebeek Sint- Genesius- Rode Zaventem Kraainem Wezembeek- Oppem Hoeilaart Keerbergen Begijnendijk Tremelo Aarschot Boortmeerbeek Kortenberg Tervuren Overijse Bertem Huldenberg Rotselaar Leuven Holsbeek Lubbeek Boutersem Bierbeek Oud-Heverlee Tielt-Winge Hoegaarden Scherpenheuvel- Zichem Glabbeek Tienen voorlopig referentiebestand gemeentegrenzen, toestand 22/05/2003 (OC GIS-Vlaanderen) Bron data: NIS, FOD Economie Bekkevoort Diest Kortenaken Linter Landen Geetbets Zoutleeuw Sociale planning - dienst welzijn en gezondheid Info: socialeplanning@vlaamsbrabant.be Ondanks de lagere grijze druk in Kampenhout zal ook hier de vergrijzing van de bevolking plaatshebben (tabel 7). Dit wordt een van de voornaamste vraagstukken die zullen moeten opgelost worden in de toekomst. Tabel 7: vergrijzing Gemeente aantal % aantal % aantal % aantal % Zemst , , , ,3 Kampenhout , , , ,8 Steenokkerzeel , , , ,7 Arr. Halle-Vilvoorde , , , ,4 Vlaams-Brabant , , , ,6 Vlaams gewest , , , ,5 * t.o.v. de totale bevolking Bron: Vlaamse Gemeenschap, Informatiecentrum WVG, update MIRA bevolkingsprojecties 2005 Zoals ook te zien is op de bevolkingspiramide is er bij de ouderen een groter percentage vrouwen dan mannen (Tabel 8), te wijten aan de hogere levensverwachting bij deze eerste groep. Lokaal Sociaal Beleidsplan Kampenhout 16

17 Tabel 8: 60-plussers: verdeling naar geslacht op 01/01/2005 Gemeente mannen % vrouwen % totaal Zemst , , Kampenhout , , Steenokkerzeel , , Arr. Halle-Vilvoorde , , Prov. Vlaams-Brabant , , Vlaams gewest , , Bron: NIS, FOD Economie, Ecodata Groene druk De groene druk is het aandeel jongeren (0-20 jaar) t.o.v. de bevolking op beroepsactieve leeftijd (20-60 jaar). De groene druk is de mate waarin de nog niet actieve bevolking 'weegt' op de bevolking op beroepsactieve leeftijd. Groene druk 01/01/2005 % 0-20 jaar op jaar < > 48 Bever Galmaarden Herne Liedekerke Ternat Roosdaal Affligem Gooik Lennik Pepingen Dilbeek Halle Londerzeel Sint- Pieters- Leeuw Beersel Kapelle- op-den- Bos Zemst Opwijk Meise Haacht Merchtem Grimbergen Kampenhout Vilvoorde Steenokkerzeel Asse Wemmel Machelen Herent Drogenbos Linkebeek Sint- Genesius- Rode Zaventem Kraainem Wezembeek- Oppem Hoeilaart Keerbergen Begijnendijk Tremelo Aarschot Boortmeerbeek Kortenberg Tervuren Overijse Bertem Huldenberg Rotselaar Leuven Holsbeek Lubbeek Boutersem Bierbeek Oud-Heverlee Tielt-Winge Hoegaarden Scherpenheuvel- Zichem Glabbeek Tienen voorlopig referentiebestand gemeentegrenzen, toestand 22/05/2003 (OC GIS-Vlaanderen) Bron data: NIS, FOD Economie Bekkevoort Diest Kortenaken Linter Landen Geetbets Zoutleeuw Sociale planning - dienst welzijn en gezondheid Info: socialeplanning@vlaamsbrabant.be Uit tabel 6 blijkt dat de groene druk in Kampenhout hoger ligt dan bij de buurgemeenten. In Kampenhout wegen er meer jongeren op de actieve beroepsbevolking als in de buurgemeenten. Zoals in tabel 9 blijkt zijn er dus in verhouding meer min 17 jarigen dan in de buurgemeenten en dan het Vlaams gemiddelde. Tabel 9: minderjarigen volgens leeftijd op Gemeente 0-2 jaar 3-5 jaar 6-11 jaar jaar 0-17 jaar aantal % aantal % aantal % aantal % aantal % Zemst 649 3, , , , ,5 Kampenhout 358 3, , , , ,0 Steenokkerzeel 349 3, , , , ,5 Arr. Halle-Vilvoorde , , , , ,2 Vlaams-Brabant , , , , ,4 Vlaams gewest , , , , ,0 Aandeel kinderen van deze leeftijdsgroep t.o.v. de totale bevolking Lokaal Sociaal Beleidsplan Kampenhout 17

18 Bron: Informatiecentrum WVG, Vlaamse Gemeenschap De afhankelijkheidscoëfficiënt is de verhouding van de nog-niet-actieven (0-20 jaar) en de niet-meeractieven (60+) t.o.v. de bevolking op actieve leeftijd (20-60 jaar). Kort gezegd is dit de verhouding tussen de niet-actieven en de actieven. Algemeen geeft de afhankelijkheidscoëfficiënt (Tabel 6) hoge cijfers in deze regio, onder andere omdat de jongeren er sterk vertegenwoordigd zijn. Zemst en Kampenhout blijven als enige twee gemeenten in de regio Oost onder het Vlaams gemiddelde van 82%, dankzij de lage grijze druk in deze gemeenten. Huishoudens Een huishouden bestaat uit alle mensen die onder één dak leven. Enkel de private huishoudens worden hier geteld, niet de collectieve (rusthuizen, kloosterordes ). Er is een groei in het aantal huishoudens door de algemene trend van een groeiden aantal alleenstaanden. In Kampenhout en buurgemeenten zijn er verhoudingsgewijs weinig jonge gezinnen (tov Vlaams gemiddelde). Tabel 10: gezinnen op 01/01/2003 Gemeente aantal gezinnen oude gezinnen* % oude gezinnen jonge gezinnen** % jonge gezinnen Zemst , ,2 Kampenhout , ,7 Steenokkerzeel , ,1 Arr. Halle-Vilvoorde , ,1 Vlaams-Brabant , ,5 Vlaams gewest , ,3 * met referentiepersoon van 65 jaar of ouder ** met referentiepersoon jonger dan 35 jaar Bron: NIS, FOD Economie, SEE 2001, via Gemeentelijk woondossier, dienst huisvesting en grondbeleid, provincie Vlaams- Brabant Lokaal Sociaal Beleidsplan Kampenhout 18

19 Burgerlijke staat Het aandeel mensen met als burgerlijke staat gescheiden is de laatste vijf jaar nog relatief sterk toegenomen, in alle gemeenten in de regio en ook gemiddeld in Vlaanderen. Dit zorgt voor een sterkere gezinsverdunning: een toename van het aantal alleenstaanden en alleenstaanden met kinderen. Deze groepen vertonen een verhoogd risico om in de armoede terecht te komen. Dit heeft ook effecten op de huisvestingsmarkt: er wordt een grotere vraag gegenereerd naar kleinere wooneenheden enerzijds, en voor gescheiden mensen met kinderen vaak twee grotere woningen waar de kinderen een eigen kamer hebben. Kampenhout blijft onder het Vlaams gemiddelde. Tabel 11: evolutie van het aantal gescheiden personen en weduw(e)(naar)s Gemeente gescheiden weduw(e)(naar)s gescheiden weduw(e)(naar)s aantal % aantal % aantal % aantal % Zemst , , , ,0 Kampenhout 627 5, , , ,7 Steenokkerzeel 683 6, , , ,1 Arr. Halle-Vilvoorde , , , ,6 Vlaams-Brabant , , , ,5 Vlaams gewest , , , ,7 % t.o.v. totaal aantal inwoners Bron: NIS, FOD Economie Ecodata Nationaliteit Tabel 12: niet-belgen 2005 Gemeente aantal % Zemst 438 2,1 Kampenhout 336 3,1 Steenokkerzeel 371 3,5 Arr. Halle-Vilvoorde ,2 Vlaams-Brabant ,1 Vlaams gewest ,9 Bron: NIS, FOD Economie, Ecodata In tegenstelling tot de gemeenten die aan de rand ten westen en ten zuiden van Brussel gelegen zijn, is de aanwezigheid van niet-belgen in Kampenhout eerder beperkt. Lokaal Sociaal Beleidsplan Kampenhout 19

20 Niet-Belgen 2005 % op totale bevolking < 1,0 1,0-1,5 1,5-3,0 3,0-8,0 > 8,0 Bever Galmaarden Herne Liedekerke Ternat Roosdaal Affligem Gooik Lennik Pepingen Dilbeek Halle Londerzeel Sint- Pieters- Leeuw Beersel Kapelle- op-den- Bos Sint- Genesius- Rode Zemst Opwijk Meise Haacht Merchtem Grimbergen Kampenhout Vilvoorde Steenokkerzeel Asse Wemmel Machelen Herent Drogenbos Linkebeek Zaventem Kraainem Wezembeek- Oppem Hoeilaart Keerbergen Begijnendijk Tremelo Aarschot Boortmeerbeek Kortenberg Tervuren Overijse Bertem Huldenberg Rotselaar Leuven Holsbeek Lubbeek Boutersem Bierbeek Oud-Heverlee Tielt-Winge Hoegaarden Scherpenheuvel- Zichem Glabbeek Tienen voorlopig referentiebestand gemeentegrenzen, toestand 22/05/2003 (OC GIS-Vlaanderen) Bron data: NIS, FOD Economie Bekkevoort Diest Kortenaken Linter Landen Geetbets Zoutleeuw Sociale planning - dienst welzijn en gezondheid Info: socialeplanning@vlaamsbrabant.be Niet-Belgen 2005 aantal Bever Galmaarden Herne Liedekerke Ternat Roosdaal Affligem Gooik Lennik Pepingen Dilbeek Halle Londerzeel Sint- Pieters- Leeuw Beersel Kapelle- op-den- Bos Zemst Opwijk Meise Haacht Merchtem Grimbergen Kampenhout Vilvoorde Steenokkerzeel Asse Wemmel Machelen Herent Drogenbos Linkebeek Sint- Genesius- Rode Zaventem Kraainem Wezembeek- Oppem Hoeilaart Keerbergen Begijnendijk Tremelo Aarschot Boortmeerbeek Kortenberg Tervuren Overijse Bertem Huldenberg Rotselaar Leuven Holsbeek Lubbeek Boutersem Bierbeek Oud-Heverlee Tielt-Winge Hoegaarden Scherpenheuvel- Zichem Glabbeek Tienen voorlopig referentiebestand gemeentegrenzen, toestand 22/05/2003 (OC GIS-Vlaanderen) Bron data: NIS, FOD Economie Bekkevoort Diest Kortenaken Linter Landen Geetbets Zoutleeuw Sociale planning - dienst welzijn en gezondheid Info: socialeplanning@vlaamsbrabant.be Tabel 13: niet-belgen naar leeftijdsgroepen en geslacht 01/01/2005 Gemeente jongeren (< 20 jaar) actieve leeftijd (20-65) ouderen man vrouw totaal man vrouw totaal man vrouw totaal Zemst Kampenhout Steenokkerzeel Arr. Halle-Vilvoorde Vlaams-Brabant Vlaams gewest Bron: NIS, FOD Economie, Ecodata Lokaal Sociaal Beleidsplan Kampenhout 20

21 5.3. Omgevingsanalyse per cluster In volgend hoofdstuk gaan we dieper in op de clusters die weerhouden werden uit de sociale grondrechten. Dit trachten we te doen op basis van de kwantitatieve gegevens en de SWOT-analyses die door het gemeente- en OCMW-personeel en de derde actoren gevoerd zijn. De kwantitatieve gegevens per cluster en de SWOT-anlayse per cluster zijn telkens opgenomen in de bijlagen. We besluiten elke bespreking van de cluster met de opname van de uit te voeren doelstellingen en acties De clusters die achtereenvolgens aan bod komen zijn sociale rechten en dienstverlening arbeid en tewerkstelling sociale huisvesting culturele ontplooiing (culturele ontwikkeling + jeugd + onderwijs) het plan voor kinderopvang als deel van het lokaal sociaal beleidsplan Cluster Sociale rechten en dienstverlening OMGEVINGSANALYSE OMGEVINGSANALYSE (uitgebreide omgevingsanalyse + SWOT-analyse zie bijlage 3) Er is een gebrek aan doorstroming van informatie over het bestaan van verschillende diensten naar de bevolking. De bevolking is niet voldoende op de hoogte van de bestaande dienstverlening. Ook de veelheid aan balies en loketten is verwarrend voor vele mensen. Een éénloket (1 centaal informatiepunt) zou veel opvangen en zeker voor senioren of andere kwetsbare groepen die gebaat zijn bij eenduidige communicatie. Ook moet de doorverwijzing heel gericht gebeuren, zonder de mensen van het kastje naar de muur te sturen. Er is ook nood aan informatie rond heel concrete thema s zoals energiebesparingen. Het zou nuttig kunnen zijn voor zulke thema s infoavonden te organiseren. Verdere inspanningen om de dienstverlening van het openbaar vervoer uit te breiden en te verfijnen zijn nodig. Er moet een blijvend goed contact worden onderhouden met de Lijn en andere vervoersmogelijkheden. Ook de verbindingen met omliggende steden dienen bekeken te worden. Er is een gevoelen dat de diensten onvoldoende bereikbaar zijn. Misschien dienen sommige diensten zich te verspreiden over de gemeente? Ook de toegankelijkheid van de diensten door gehandicapte personen heeft extra aandacht nodig. Tussen de gemeente- en OCMW-diensten zou een duidelijkere taakverdeling kunnen nuttig zijn. Ook wat betreft de kinderopvang door beide besturen is er enige onduidelijkheid. Er wordt gepleit voor een verdere kennismaking van de diensten onderling, inclusief politie. Dit zou voor vele medewerkers als zeer nuttig ervaren worden en de interne communicatie verbeteren. De OCMW-medewerkers ondervinden een gebrek aan tijd om zich bezig te houden met de cliënten. Door een steeds verder aangroeiende berg aan administratie (veelal opgelegd door de hogere overheid) wordt er soms te weinig tijd gemaakt voor de eigenlijke kerntaken. Zo zou er verdoken armoede kunnen opgespoord worden Lokaal Sociaal Beleidsplan Kampenhout 21

22 bijvoorbeeld in samenwerking met de rekendienst op basis van niet betaalde belastingen. Conclusie Voor de sociale rechten en voorzieningen situeert het probleem zich voornamelijk op het gebied van communicatie, informatie en bereikbaarheid van de diensten. De burgers moeten beter en duidelijker geïnformeerd worden over het bestaande aanbod (vervoer, kinderopvang). Niet alleen de communicatie moet duidelijk zijn, ook de diensten zelf zouden helder en overzichtelijk gestructureerd moeten zijn. Boven moet men aandacht besteden aan de fysieke toegankelijkheid. Ook tussen de diensten onderling moet de communicatie verbeteren. Verder is een betere bekendheid van de werking van de andere diensten nodig voor een goede doorverwijzing. DOELSTELLINGEN SD1: de toegankelijkheid van de dienstverlening verhogen OD1: de inwoners van Kampenhout beter informeren over de bestaande dienstverlening en dit via zo veel mogelijk kanalen A1.: het uitgeven van een infogids: hetzij per thema, hetzij alles bij elkaar OCMW + gemeente samen euro (gemeente) A2.: het installeren van één centraal, laagdrempelig infopunt: 1) voorlopig 2 fysieke onthaalpunten voorzien op OCMW en gemeente + 2) meestappen in het project digitaal sociaal huis van VERA Onthaalpunt 1 OCMW 20O9 Onthaalpunt 2 gemeente 2010 VERAproject: gemeente euro A3: installeren van openbare pc s op OCMW (er zijn er al op gemeenthuis en in post) Informatica verantw gemeente A4: een welzijnsbeurs te organiseren OCMW sociale dienst euro A5: herwerken van website van OCMW en gemeente en toegankelijk maken voor blinden Lokaal Sociaal Beleidsplan Kampenhout 22

23 gemeente 2008 (gemeente) 2009 (OCMW) OD2: het bestaande aanbod van diensten en organisaties beter op elkaar afstemmen A6: kennismakingsmoment personeel, elkaars diensten voorstellen, weten wie wat doet en hierdoor de doorverwijzing verbeteren Gemeente + OCMW Elk jaar vanaf 2008 A7: OCMW en gemeenten nemen samen de rol op om minstens één thematische info- en/of voorlichtingsavond per jaar aan te bieden over relevante onderwerpen: bvb. energiebesparing, premies, Gemeente + OCMW Jaarlijks vanaf euro OD3: de fysiek toegankelijkheid verhogen A8: bekijken of de bewegwijzering naar de (openbare) diensten voldoende is en zo nodig bijstellen Gemeentelijke werkleider Bij signalisatiebudget A9: wat zijn de behoefte van de bevolking wb vervoer: bekijken of het de moeite loont om een minder mobiele centrale op te richten? OCMW A10: Belbus promoten Gemeente en OCMW doorlopend A11: Een intense samenwerking OCMW-gemeente gemeente-de Lijn beoogen Openbare vervoerscommissie doorlopend A12: Bij nieuwe gebouwen en verbouwingen de toegankelijkheid bewaken Schepen toegankelijkheid, OCMW ism provincie doorlopend OD4: aandacht besteden aan specifieke doelgroepen A13: ism politie, huisartsen, OCMW, provincie, ervaringsdeskundige, een armoedeplatform oprichten met als doel zelfredzaamheid aanmoedigen, eenzaamheid voorkomen, vizieuze cirkel doorbreken, met oog voor Lokaal Sociaal Beleidsplan Kampenhout 23

24 attitudevorming, Ev. ook scholen betrekken, want zij hebben signaalfunctie voor verdoken problemen welzijnsraad euro Opmerking ivm het Sociaal huis in Kampenhout. Bedoeling is dit verder uit te werken tussen mei 2008 en mei In actie 2 worden hiervoor reeds stappen voorzien. De oprichting van een sociaal huis in Kampenhout zal voor de burger het meest zichtbare resultaat worden van het decreet. Het sociaal huis is geen fysisch gebouw, maar dekt een begrip dat de volgende taken inhoudt: informeren, doorverwijzen en hulp verlenen. Het omvat een loketfunctie: één loket waar men terecht kan voor informatie over alle diensten aangeboden in de gemeente. Er is ook een doorverwijsfunctie die als doel heeft het tot stand brengen van een ruime samenwerking met de lokale actoren. Om de éénloketfunctie optimaal te kunnen ontwikkelen, zijn een aantal voorwaarden noodzakelijk. Bij de uitwerking van het lokaal sociaal beleidsplan is het de bedoeling dat de clustergroepen bij de opmaak van hun doelstellingen en actieplannen rekening houden met deze drie voorwaarden: 1. Gestructureerd hulpverleningsaanbod In ons sociale landschap zijn een aantal partners (lokale actoren) actief. Op zich is dit een troef: vele medespelers betekenen immers een groot en verscheiden aanbod, verschillende en soms verrassende en vernieuwende invalshoeken. Deze rijkdom heeft echter ook een keerzijde: vaak ziet men door het bos de bomen niet meer, diensten en organisaties communiceren te weinig, stemmen hun werking te weinig op mekaar af... Dit gaat niet alleen ten koste van een efficiënte inzet van middelen, maar is vooral verwarrend voor inwoners, waarvoor dit aanbod uiteindelijk bedoeld is. Een duidelijker, logischer, overzichtelijker gestructureerd aanbod en een betere onderlinge afstemming van de eigen werkingen. 2. Overzichtelijk hulpverleningsaanbod voor hulpverleners Hulpverlening kan slechts effectief zijn wanneer hulpverleners een juist en (zo) volledig (mogelijk) beeld hebben van het bestaande aanbod. Alleen op die manier kan snel en correct doorverwezen worden naar de juiste instantie. 3. Gekend & bereikbaar hulpverleningsaanbod voor de bevolking Een sociaal aanbod heeft uiteraard alleen maar zin wanneer de burger het kent en er gebruik van maakt. In de praktijk merken we echter dat heel wat mensen niet op de hoogte zijn van wat er bestaat, of er om welke reden dan ook geen gebruik van maken. Een derde voorwaarde is daarom gericht op het bekend maken van het aanbod en het verlagen van drempels. Het OCMW is het loket waar de burger voor welzijnsmateries terecht kan, dit wordt duidelijk gemaakt aan de burgers. De éénloketfunctie in de gemeente Kampenhout zal plaatsvinden in de gebouwen van het OCMW te Kampenhout. Hier kunnen de inwoners met al hun vragen terecht, ze worden doorverwezen, geïnformeerd en geholpen cluster Arbeid en tewerkstelling OMGEVINGSANALYSE OMGEVINGSANALYSE (uitgebreide omgevingsanalyse + SWOT-analyse zie bijlage 4) De werkloosheid in Kampenhout is, in vergelijking met 1999, gestegen maar is de laatste jaren terug in dalende lijn. De gemiddelde werkloosheid in Kampenhout blijft evenwel ver Lokaal Sociaal Beleidsplan Kampenhout 24

25 beneden het Vlaamse en provinciale gemiddelde. Opvallend is wel de stijgende trend van oudere werklozen (>= 40jaar) zowel in Kampenhout als in de buurgemeenten. De verdeling van de werkloosheid naar ouderdom leert ons dat er relatief meer oudere werklozen zijn in Kampenhout dan het Vlaams en provinciaal gemiddelde. Ook het aantal jongere werklozen is gestegen, maar is de laatste jaren terug in dalende lijn. Toch wordt er het gestegen aantal jongere werklozen opgemerkt bij de diensten en als problematisch ervaren. Ondanks de dalende werkloosheid, is er een stijgend aantal langdurig werklozen in Kampenhout. Dit zijn voornamelijk oudere laaggeschoolde werkzoekenden. Ook het stijgend aantal anderstalige werkzoekenden (vnl. Franstalig) is opvallend in Kampenhout. Extra begeleiding en geleiding naar taallessen zouden nuttig kunnen zijn. Om de werkzoekenden te begeleiden zijn er in Kampenhout reeds verschillende initiatieven genomen. Zo is er een werkwinkel in samenwerking met de VDAB. Blijkbaar wordt deze als vrij hoogdrempelig ervaren en is niet zichtbaar genoeg in het straatbeeld aanwezig. De begeleiding is tot nu toe enkel gericht op stempelgerechtigden maar ook andere doelgroepen kunnen ondersteuning gebruiken. Zo kunnen schoolverlaters best sollicitatietraining krijgen. De ligging van Kampenhout kan een struikelblok zijn voor mindermobiele werkzoekenden. Indien de werkzoekenden een opleiding willen volgen, zijn ze meestal verplicht om zich naar Vilvoorde te verplaatsen. Dit is niet vanzelfsprekend met het openbaar vervoer vanuit Kampenhout. Conclusie Over de tewerkstelling in Kampenhout kan men concluderen dat er een stijging van de werkloosheid is geweest. Het gaat om laag opgeleide personen, die vaak nood hebben aan begeleiding bij het zoeken naar werk. Deze begeleiding moet intensief zijn. Het probleem is dat deze mensen niet steeds zeer mobiel zijn, en soms ook niet goed Nederlands spreken. De werkwinkel kan helpen bij het zoeken van werk, maar heeft geen goed imago, en men moet dan ook figuurlijk een drempel over om er binnen te gaan. De contacten tussen de verschillende actoren verlopen wel goed. DOELSTELLINGEN SD2: Verhoging tewerkstellingsmogelijkheden OD5: Platform oprichten rond tewerkstelling A14: platform werken oprichten waar gemeente, e, OCMW, PWA, dienstencheques, Televil, ATB, contactpunt werkwinkel, raad van de lokale economie in vertegenwoordigd zijn en die zich buigen over oa volgende thema s: - bekijken hoe jonge werklozen beter begeleid kunnen worden - bekijken of het aantal tewerkstellingen artikel 60paragraaf 7 kan verhoogd worden - aanbieden lessen Nederlands om kans op werk te verhogen + tegelijkertijd mogelijkheid tot kinderopvang? Dit ism het huis van het Nederlands, buurgemeenten, Lokaal Sociaal Beleidsplan Kampenhout 25