Hersteloperatie na sterilisatie bij mannen
In overleg met uw behandelend arts heeft u besloten tot het ongedaan maken van uw sterilisatie. Tijdens deze hersteloperatie worden de uiteinden van de afgesloten zaadleiders weer aan elkaar gehecht. Deze operatie noemt men vaso-vasostomie. In deze folder leest u in grote lijnen de gang van zaken bij deze behandeling. Heeft u na het lezen nog vragen, dan kunt u altijd terecht bij uw behandelend arts of de verpleegkundige. Vaso-vasostomie Bij een sterilisatie worden de zaad leiders afgebonden en doorgeknipt. Bij een hersteloperatie worden de uiteinden van de zaadleiders weer aan elkaar gehecht. Als de hersteloperatie succesvol is, zijn er bij een zaadlozing levende zaadcel len in het zaadvocht aanwezig. De kans op een succesvolle operatie is afhankelijk van de periode die sinds de sterilisatie is verstreken en varieert van ongeveer 50 tot 90%. De kans op zwangerschap van uw partner na een hersteloperatie is kleiner dan bovengenoemde percentages, om dat deze ook afhankelijk is van andere factoren dan de hersteloperatie zelf. Het grootste deel van het sperma bestaat uit vloeistof uit de zaadblaasjes en de prostaat. Slechts een zeer klein deel bestaat uit zaadcellen. De totale hoeveelheid sperma verandert dus niet voor of na een (hersteloperatie na) sterilisatie. Opslag zaadcellen Als er tijdens de operatie zaad uit de bijbal komt dan vangen we dit op. Soms blijkt tijdens de operatie dat het technisch onmogelijk is om een hersteloperatie uit te voeren, bijvoorbeeld omdat de zaadleider aan één of beide kanten te kort is. Indien u dat wenst dan kunnen we tijdens de operatie zaadcellen uit bijbal en/ of teelbal verzamelen. Deze afname van zaadcellen uit bijbal en teelbal heten een PESA- en een TESE-behandeling. Als er goede zaadcellen worden gevonden, kunnen deze worden ingevroren. Mocht het niet lukken om na de hersteloperatie een kind te verwekken dan kan uw ingevroren zaad worden gebruikt als u en uw partner een IVF/ICSI-behandeling wensen. U hoeft dan geen extra operatie te ondergaan om zaad te verzamelen uit uw bijbal of teelbal. 1
Het verzamelen van zaad tijdens de hersteloperatie kan alleen in ziekenhuizen die sperma kunnen invriezen. Een PESA-behandeling mag in negen IVF-centra in Nederland worden verricht. Een TESE-behandeling mag slechts in twee ziekenhuizen in Nederland. Voor al deze verrichtingen kunt u in het Radboudumc terecht. Anesthesie Omdat de ingreep onder anesthesie (verdoving/narcose) gebeurt, brengt u vooraf een bezoek aan het preopera tieve spreekuur van de anesthesioloog. U krijgt uitleg over de mogelijke vormen van anesthesie en de gang van zaken rondom de operatie. Informatie over de anesthesie, het nuchter zijn, de verkoeverafdeling en de pijnbehandeling vindt u ook in de folder Behandeling of onderzoek onder anesthesie. Voorbereiding Scheren Het is van groot belang dat u vijf dagen voor de geplande ingreep het gedeelte van het lichaam waar u wordt geopereerd niet scheert met een scheermes. Dit vermindert het risico op een infectie. Als de chirurg scheren noodzakelijk acht, gebeurt dit op de operatiekamer. Vette creme Wilt u op de dag van de operatie geen gebruik maken van vette crèmes? Vette crème zorgt ervoor dat het te opereren gebied niet goed gedesinfecteerd kan worden. Sieraden, piercings etc. Nagellak, make-up, contactlenzen, bril, gebitsprotheses en sieraden (ook piercings) mag u niet dragen tijdens de operatie. Indien u acryl- of gelnagels heeft, dient u deze vóór de operatie van de wijsvinger te laten verwijderen. Veiligheid Rondom uw operatie zijn diverse veiligheidsmomenten ingebouwd. Vlak voordat de operatie van start gaat wordt bijvoorbeeld door het gehele operatieteam een zogenaamde Time out genomen. Tijdens dit controlemoment wordt uw naam, geboortedatum en het te opereren lichaamsdeel en de operatiebenodigdheden gecontroleerd. 2
Medicijnen De anesthesioloog bepreekt met u welke medicijnen u mag blijven gebruiken en welke u moet stoppen. Indien u bloedverdunners gebruikt, overlegt uw behandelend arts met u of u deze kunt door gebruiken of moet stoppen. Heeft u hierover vragen, stel ze dan aan uw behandelend arts. Opname U wordt opgenomen op de Chirurgische Dagbehandeling, de Short Stay Unit of op de verpleegafdeling Urologie/Gynaecologie.Tijdens een afzonderlijk gesprek krijgt u nog informatie over de afdeling en de gang van zaken na de operatie. De operatie Aan weerszijden van de balzak wordt een sneetje gemaakt. De uiteinden van de bij de sterilisatie afgebonden zaadleiders worden opgezocht en op doorgankelijkheid getest. Daarna worden deze met oplosbare hechtingen aan elkaar gezet. De operatie duurt ongeveer twee uur, een uur per kant. U herstelt in de uitslaapkamer (Verkoeverafdeling) van de operatie en de anesthesie (narcose/verdoving). Daarna gaat u terug naar de afdeling waar u bent opgenomen. Bij terug komst op de afdeling heeft u een infuus voor vocht. U mag als u goed wakker bent meteen eten en drinken. Binnen zes uur na de operatie moet u kunnen plassen. Als dat goed gaat, en ook eten en drinken zonder problemen gaat, wordt het infuus verwijderd. Als u zich goed voelt en er zich geen complicaties hebben voorgedaan, mag u dezelfde dag naar huis. Na de operatie De eerste weken na de operatie advi seren wij u het rustig aan te doen. Ter ondersteuning en het voorkomen van pijn draagt u een strakke onderbroek of zwembroek. De kans op slagen van de herstelope ratie vermindert als u zich in een vroeg stadium teveel inspant door zwaar te tillen, lang te staan of te sporten. Hieronder staan de belangrijkste advie zen op een rij. Rust De eerste week thuis: 3
Vier dagen rust, veelal op de bank. Hierna zo rustig mogelijk blijven. Zo weinig mogelijk rondwandelen. De eerste zes weken: Inspanningen vermijden; dus niet tillen, niet sporten, niet fietsen, niet wandelen. Geen lichamelijk zwaar werk verrichten in huis, tuin, thuis of elders (niet klussen). Baden / douchen Twee weken alleen douchen: het operatiegebied niet wassen (er mag wel water overheen lopen) en niet droog wrijven (alleen droog deppen). Vanaf twee tot zes weken mag een kortdurend lauw bad. Hierna is baden en wassen toegestaan. De eerste zes weken geen sauna en niet zwemmen. Seksualiteit Vanaf dag vier mag u masturberen. Na ongeveer twee weken mag u (voorzichtig) geslachtsgemeen schap hebben. Na zes weken is hierin geen beper king meer. Contact Zoals bij elke operatie bestaat er na de operatie een kans op een bloeding of infectie. Als u tussentijds thuis last krijgt van onderstaande klachten, neemt u dan contact op met uw behandelend arts. Het gaat om klachten als: flinke zwelling en roodheid van het scrotum; ernstige pijn; koorts boven 38,5 graden Celcius; pussige of rode wondjes. Als er zich geen klachten voordoen, brengt u drie maanden na de operatie een spermamonster om onderzocht te worden op de aanwezigheid van zaadcellen. Een potje en laboratorium formulier krijgt u bij ontslag mee naar huis. Tussen de 4
afgifte van het sperma en de laboratoriumcontrole mag niet meer dan één uur zitten. Is de reistijd te lang, dan kan de spermadonatie ook in het ziekenhuis plaatsvinden in de zogeheten Semencollectiekamer op de polikliniek Gynaecologie. Nadat u het spermamonster hebt afgegeven, kunt u naar de de polikliniek Urologie gaan voor het maken van een telefonische afspraak met uw behandelend arts. Zij/hij belt u dan na een week met de uitslag. Hoe verder Drie maanden na de hersteloperatie, wordt uw sperma onderzocht op de aanwezigheid van zaadcellen. Als er voldoende kwalitatief goede zaadcellen zijn, is het mogelijk om op natuurlijke wijze een kind te verwekken. Tevens kan er -indien gewenst- sperma worden ingevroren. Het gebeurt soms dat na verloop van een tot twee jaar de zaadleiders opnieuw dichtgroeien. Met het opgeslagen sperma kan dan worden geprobeerd alsnog uw kinderwens in vervulling te laten gaan. U kunt hierover overleggen met uw behandelend arts. Meer infor matie hierover is te vinden in de folder Opslag van zaadcellen. Als er geen zaadcellen worden aange troffen, of te weinig goede zaadcellen, kan het zijn dat littekenvorming in de zaadleiders hiervoor verantwoorde lijk is. Met behulp van IVF/ICSI kan het mogelijk zijn alsnog een zwangerschap te laten ontstaan. Mocht dit bij u zo zijn, dan wordt u doorverwezen naar de Polikliniek Voortplantingsgeneeskunde. Tot slot Deze folder schetst in zijn algemeenheid de gang van zaken bij de hersteloperatie na sterilisatie bij man nen. In samenspraak met uw behan delend arts kan en moet hier soms van afgeweken worden. Dit wordt vanzelf sprekend met u besproken. Kosten Een hersteloperatie na een sterilisatie wordt niet vergoed vanuit het basispakket. Informeer bij uw zorgverzekeraar over de (mogelijke) vergoeding. Voor meer informatie over de kosten verwijzen wij u naar www.radboudumc/kostenvanzorg. Indien mogelijk wordt de hersteloperatie in dagbehandeling gedaan. De kosten 5
voor deze operatie in dagbehandeling zijn ongeveer 3.000,--. Indien een opname nodig is dan kost de behandeling ongeveer 4.000,--. Meer informatie? Meer informatie kunt u vinden via www.radboudumc/hersteloperatie. Mocht u na het lezen van deze folder nog vragen hebben dan kunt u deze bespreken met uw behandelend uroloog. Tijdens uw verblijf in het ziekenhuis zullen de verpleegkundigen en de arts ook steeds toelichten wat er gaat gebeuren. Zij zijn ook graag bereid al uw vragen te beantwoorden. Annuleren afspraak Als u niet naar uw afspraak kunt komen, wilt u dan zo spoedig mogelijk contact met ons opnemen? In uw plaats kunnen wij dan een andere patiënt helpen. Annuleren kan via www.radboudumc/afspraakurologie.nl of (024) 361 38 03 (iedere werkdag van 8.00-17.00 uur, volg het keuzemenu). Bereikbaarheid Houdt u rekening met files in en om Nijmegen en overweeg het gebruik van de Waalsprinter (www.waalsprinter.nl) als u vanuit het noorden komt. Voor meer informatie: www.radboudumc/bereikbaarheid. 6
Ruimte voor uw notities
02-2016-6793 Adres - Polikliniek Urologie Hoofdingang Geert Grooteplein-Zuid 10, route 725, Poliplein C0 6525 GA Nijmegen - Verpleegafdeling Urologie Hoofdingang Geert Grooteplein-Zuid 10, route 753, zone C5 6525 GA Nijmegen - Short Stay Unit (SSU) Hoofdingang Geert Grooteplein-Zuid 10, route 821 6525 GA Nijmegen - Chirurgische Dagbehandeling Hoofdingang Geert Grooteplein 10 6525 GA Nijmegen Volg route 798 Contact - Polikliniek Urologie 024-361 38 03 Bereikbaar van maandag t/m vrijdag van 8.00-17.00 uur (volg het keuzemenu) - Verpleegafdeling Urologie 024-361 34 20 Bereikbaar 24 uur per dag, 7 dagen per week - Short Stay Unit 024-361 34 73 Bereikbaar maandag t/m zaterdagochtend - Chirurgische Dagbehandeling 024-3666366 Bereikbaar maandag t/m donderdag van 7.15-19.00 uur en vrijdag van 7.15-17.00 uur Radboud universitair medisch centrum