Prostaatkanker: chirurgische verwijdering van de prostaat
|
|
- Henriette ter Linde
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Prostaatkanker: chirurgische verwijdering van de prostaat
2
3 In overleg met uw behandelend arts heeft u besloten tot een operatie waarbij de prostaat in het geheel wordt verwijderd in verband met kanker in de prostaat. In deze folder wordt informatie gegeven over de aandoening en de operatiemogelijkheden. Heeft u na het lezen nog vragen, stel deze dan gerust aan de arts of verpleegkundige. Operaties bij prostaatkanker De prostaat De prostaat is een klein orgaan ter grootte van een walnoot, dat rondom de plasbuis zit, vlak onder de urineblaas. Het maakt vocht aan dat helpt de zaadcellen in leven te houden en dat bij een zaadlozing met de zaadcellen naar buiten komt. Sperma bestaat dus uit prostaatvloeistof waarin zaadcellen zitten. Prostaatkanker Een kwaadaardig gezwel ontstaat meestal aan de rand van de prostaat, soms in het prostaatweefsel rond de plasbuis. Het gezwel groeit doorgaans langzaam. Prostaatkanker komt meer voor naarmate de leeftijd stijgt. Hoe ouder iemand is, des te groter is de kans op prostaatkanker. Operaties Prostaatkanker kan op verschillende manieren behandeld worden. Deze brochure beschrijft alleen de operatie-mogelijkheden. Dit zijn: de radicale prostatectomie (RRP), een open procedure waarbij via een snede in de buik de prostaat wordt verwijderd, en de laparoscopische prostatectomie, waarbij geen grote snede in de buik wordt gemaakt, maar de chirugische instrumenten via kleine sneetjes door buisjes in de buikwand worden ingebracht. Met een camera heeft de uroloog zicht op het operatiegebied. Hierbij kan gebruik worden gemaakt van de Da Vinci robot (RALP = Robot Assisted Laparoscopic Prostatectomy). In dat geval zitten de chirurgische instrumenten vast aan zeer wendbare robotarmen die de uroloog bestuurt. Een speciale camera geeft een driedimensionaal beeld van de buikholte en vergroot het beeld ongeveer tien maal ten opzichte van het blote oog. Daardoor kan de uroloog heel nauwkeurig in een kleine ruimte opereren. 1
4 De laparoscopische operatie met de robot duurt langer dan een open ingreep. Wel treedt er meestal minder bloedverlies op en heeft de patiënt minder anesthesie (verdoving/narcose) nodig omdat er minder zenuwen geprikkeld worden. De wondjes zijn kleiner, waardoor er minder pijnklachten zijn en het herstel vaak sneller verloopt. Bovendien zijn de littekens kleiner dan bij een open operatie. Bij een laparoscopische operatie is de opnameduur ongeveer 2 tot 3 dagen; bij een open procedure is dat ongeveer 5 dagen. Voorbereiding Anesthesie Omdat de ingreep onder anesthesie gebeurt, brengt u vooraf een bezoek aan het preoperatieve spreekuur van de anesthesioloog. Tijdens dit gesprek wordt uw algehele gezondheidstoestand beoordeeld. Indien nodig worden aanvullende onderzoeken afgesproken. Ook krijgt u uitleg over de mogelijke vormen van anesthesie en de gang van zaken rondom de operatie. Informatie over de anesthesie, het nuchter zijn, de verkoeverafdeling en de pijnbehandeling vindt u ook in de folder Behandeling of onderzoek onder anesthesie. Polikliniek In een voorbereidend gesprek met een verpleegkundige op de polikliniek worden de gang van zaken rond de operatie en achtergrondinformatie toegelicht. Bij de laparoscopische operatie met de Da Vinci robot bestaat er door de houding tijdens de operatie en de operatieduur gevaar dat er trombose in het been ontstaat. Daarom worden al op de polikliniek elastische kousen aangemeten die de kans op trombose verkleinen. Deze moet u tijdens en na de operatie dragen. U krijgt een recept mee voor twee paar kousen die u op kunt halen bij uw eigen apotheek. Niet alle ziektekostenverzekeringen vergoeden deze kousen. Deze brengt u mee bij de opname. Bij een open procedure is deze kans op trombose veel kleiner, waardoor het dragen van kousen niet nodig is. Van de verpleegkundige op de polikliniek ontvangt u verder informatie over bekkenbodemspiertraining. Zij zal u doorverwijzen naar een gespecialiseerde bekkenbodemtherapeut bij u in de buurt. 2
5 Scheren Het is van groot belang dat u vijf dagen voor de geplande ingreep het gedeelte van het lichaam waar u wordt geopereerd niet scheert met een scheermes. Dit vermindert het risico op een infectie. Als de chirurg scheren noodzakelijk acht, gebeurt dit op de operatiekamer. Vette crème Wilt u op de dag van de operatie geen gebruik maken van vette crèmes? Vette crème zorgt ervoor dat het te opereren gebied niet goed gedesinfecteerd kan worden. Sieraden, piercings etc. Contactlenzen, bril, gebitsprotheses en sieraden (ook piercings) mag u niet dragen tijdens de operatie. Veiligheid Rondom uw operatie zijn diverse veiligheidsmomenten ingebouwd. Vlak voordat de operatie van start gaat wordt bijvoorbeeld door het gehele operatieteam een zogenaamde Time out genomen. Tijdens dit controlemoment wordt uw naam, geboortedatum en het te opereren lichaamsdeel en de operatiebenodigdheden gecontroleerd. Medicijnen De anesthesioloog bepreekt met u welke medicijnen u mag blijven gebruiken en met welke u moet stoppen. Indien u bloedverdunners gebruikt, overlegt uw behandelend arts met u of u deze kunt door gebruiken of daarmee moet stoppen. Heeft u hierover vragen, stel ze dan aan uw behandelend arts. Laxeren De avond voor de operatie begint u met movicolon. Dit is een poeder om de ontlasting soepel te houden. Het wordt meestal in water opgelost. Na de operatie mag u immers niet hard persen omdat dit de wond teveel belast. Verder krijgt u s avonds voor de operatie een laxeermiddel, zodat het laatste deel van uw darmen leeg raken. Als u s ochtends op de dag van de operatie wordt opgenomen hoeft u voor de operatie géén movicolon te gebruiken. Wel krijgt u op de polikliniek een recept voor een laxeermiddel mee (Microlax) dat u de avond voor de operatie thuis inbrengt. 3
6 Melden Meestal wordt u op de dag van de operatie zelf opgenomen in het ziekenhuis; soms ook een dag van tevoren. U meldt zich op de afgesproken tijd op de verpleegafdeling. Als u medicijnen gebruikt neemt u deze in de originele verpakking mee. U kunt ook bij uw apotheek een actueel overzicht laten samenstellen. Indien van toepassing neemt u ook de eerder genoemde elastische kousen mee. Operatie Bij de kijkoperatie met de robot (RALP) trekt u nog op de verpleegafdeling de elastische kousen aan. Daar overheen krijgt u zogeheten sleeves, een soort beenbedekkende hoezen van stof die zijn aangesloten op een pomp die voor drukverschillen op het been zorgt. Dit bevordert de bloedsomloop in het been waarmee trombose wordt voorkomen. Bij de kijkoperatie met de robot worden de chirurgische instrumenten door buisjes in de buikwand ingebracht. Deze zitten vast aan zeer wendbare robotarmen die de uroloog bestuurt. Een speciale camera geeft een driedimensionaal beeld van de buikholte en vergroot het beeld ongeveer tien maal ten opzichte van het blote oog. Daardoor kan de uroloog heel nauwkeurig in een kleine ruimte opereren. Bij een open radicale prostatectomie (RRP) wordt via een snede in de onderbuik de prostaat met zaadblaasjes in zijn geheel verwijderd. Meestal worden omliggende lymfeklieren mee verwijderd. De urineblaas wordt daarna weer vastgemaakt aan de plasbuis. Het weggenomen weefsel wordt in het laboratorium verder onderzocht op soort, grootte en uitgebreidheid van de prostaattumor (PAonderzoek). De uitslag kan een tot twee weken op zich laten wachten. De uroloog bespreekt met u de uitslag van dit onderzoek en de eventuele vervolgcontroles of -behandeling. Na de operatie Na afloop van de operatie gaat u naar de uitslaapkamer (de verkoeverafdeling) totdat u goed wakker bent. Daarna wordt u weer naar de verpleegafdeling gebracht. Na de operatie heeft u een infuus in de arm (voor het toedienen van vocht en eventueel medicijnen). Ook zitten er meestal een of twee slangetjes in de buik 4
7 voor het afvoeren van wondvocht (drains). Verder heeft u een blaaskatheter waardoor de urine vanzelf afloopt in een urinezak. Deze blaaskatheter zorgt ervoor dat de nieuwe aanhechting van de plasbuis aan de blaas goed kan genezen. Als u na de operatie een sterke aandrang tot plassen krijgt, waarschuw dan de verpleegkundige. Het kan zijn dat de blaas reageert op de katheter of dat de katheter verstopt is. Verder draagt u na een kijkoperatie al dan niet met de robot de elastische kousen die u heeft meegebracht, en de eerste uur na de operatie de sleeves. De elastische kousen blijft u dragen gedurende de hele opname. De eerste drie tot vier weken thuis draagt u s nachts ook nog de korte elastische kousen. Uw scrotum en penis kunnen na de operatie opgezwollen raken door vochtophoping. Dit moet vanzelf overgaan. Een opgerolde handdoek onder scrotum en penis kan helpen. De eerste dagen na de operatie herstelt u van de ingreep. Het eten en drinken gaat snel weer normaal en u komt ook steeds vaker en meer uit bed. De drains in de buik worden verwijderd als hier geen of weinig wondvocht meer uitkomt. Ook het infuus kan gestopt worden als eten en drinken normaal is en u geen medicijnen via het infuus meer nodig heeft. De blaaskatheter heeft (behalve voor het afvloeien van urine) ook een beschermende functie voor de nieuwe aanhechting tussen blaas en plasbuis. Daarom blijft deze ongeveer dagen zitten. U hoeft hiervoor niet de hele periode in het ziekenhuis te blijven, maar kunt als u voldoende hersteld bent met blaaskatheter naar huis. U komt dan ca dagen na de operatie terug in het ziekenhuis om de katheter te laten verwijderen. De verpleegkundige geeft u uitleg over de verzorging van de blaaskatheter en het gebruik van opvangzakken thuis. U krijgt de benodigde materialen mee naar huis. Nazorg Bij goed herstel gaat u na enkele dagen na de operatie naar huis. U gaat door met movicolon om de ontlasting soepel te houden. Hard persen is immers niet goed voor het herstel van de operatiewond van binnen. Zolang u een blaaskatheter heeft moet u extra drinken en ervoor zorgen minimaal anderhalve liter urine per 24 uur te produceren. U komt na ongeveer dagen terug in het ziekenhuis (meestal op de Short Stay Unit) om de blaaskatheter te 5
8 laten verwijderen. Als vervolgens het plassen goed gaat en er niet teveel urine in de blaas achterblijft kunt u aan het eind van de dag weer naar huis. Als er op deze terugkomdag nog wat bloed in uw urine zit kunt u het beste telefonisch overleggen met de uroloog over de vraag of de katheter nog een week langer moet blijven zitten (na 8.30 uur via telefoonnummer ). De eerste zes weken na de operatie mag u wel autorijden (afhankelijk van de bepalingen van uw verzekering), maar niet fietsen, zwaar tillen, zwaar huishoudelijk werk verrichten en niet baden of zwemmen in openbare gelegenheden. Na zes weken kunt u deze activiteiten weer langzaam opbouwen. Complicaties / bijwerkingen De belangrijkste bijwerkingen bij een verwijdering van de prostaat zijn een kans op: incontinentie impotentie Incontinentie Het is mogelijk dat u na verwijdering van de blaaskatheter tijdelijk ongewild urine verliest (incontinentie). Meteen na de operatie krijgen bijna alle mannen hier in meer of mindere mate mee te maken. In 90% van de gevallen verdwijnt dit na verloop van tijd geleidelijk, vaak door training van de bekkenbodemspieren. De verpleegkundige van de polikliniek heeft informatie over gespecialiseerde bekkenbodemtherapeuten bij u in de buurt gegeven. Bij de overige 10% is de incontinentie blijvend. Als u na ongeveer zes maanden nog steeds regelmatig urine verliest, bespreek dit dan met uw behandelend arts. Bij ontslag krijgt u incontinentiemateriaal mee. Hierbij zit informatie over de verschillende materialen en hoe u deze kunt verkrijgen. Mocht u vragen hebben over incontinentiemateriaal, dan kunt u terecht bij de oncologieverpleegkundige of de incontinentieverpleegkundige op de polikliniek Urologie ( ). Impotentie De operatie kan gevolgen hebben voor uw seksueel functioneren. Omdat prostaat en zaadblaasjes verwijderd zijn, is het niet meer mogelijk een zaadlozing te 6
9 krijgen. Het is nog wel mogelijk een orgasme te krijgen. Ook kunnen er tijdens de operatie zenuwen beschadigd zijn, waardoor een erectiestoornis kan optreden. De zenuwbundels die er voor zorgen dat een man een erectie kan krijgen bevinden zich links en rechts onder de prostaat. Vanzelfsprekend probeert de uroloog (indien dit oncologisch verantwoord is) deze zenuwbundels zoveel mogelijk te sparen. Echter, tijdens de operatie is niet altijd te beoordelen of dit ook is gelukt. De eerste weken/maanden na een prostaatoperatie krijgen bijna alle mannen te maken met een erectiestoornis. Of de erectie weer terug komt op het niveau van voor de operatie heeft te maken met verschillende factoren. Dit zijn o.a.: is er zenuwsparend (aan een of aan beide kanten) geopereerd? hebben de zenuwbundels tijdelijk of blijvend schade opgelopen door de operatie? waren er voor de operatie al erectieproblemen? medicatie die invloed heeft op de erectie enz. U kunt uw ervaringen ook bespreken met uw uroloog. Hij/zij kan u adviseren over mogelijke therapieën en u eventueel verwijzen naar de verpleegkundig specialist andrologie of een seksuoloog voor verdere begeleiding. Complicaties Na een kijkoperatie kan, net als na een open operatie, een nabloeding of een wondinfectie optreden. Daarnaast kunt u na elke operatie trombose in de benen krijgen. De eerste en soms ook volgende dagen na een laparoscopische ingreep kunt u pijn in het schoudergebied krijgen. Dit is een gevolg van prikkeling van het middenrif omdat de buikholte aan het begin van de operatie is gevuld en opgeblazen met koolzuurgas om de organen beter zichtbaar te maken. Als u weer thuis bent is het raadzaam de arts te waarschuwen als: u aanhoudende pijn heeft die ondanks paracetamol niet verdwijnt; de blaaskatheter eruit is gegaan (uw huisarts mag deze niet vervangen); u koorts heeft boven 38 ºC of als u koude rillingen heeft gehad; er gedurende twee tot drie uur geen urine afvloeit; uw urine erg bloederig is en dit met veel drinken niet verdwijnt. 7
10 Uitslag Vaak is op de dag dat u terugkomt om de blaaskatheter te laten verwijderen ook de uitslag van het weefselonderzoek (PA-onderzoek) bekend. De uroloog bespreekt deze en de eventuele gevolgen voor verdere controles of behandeling met u. Vragen Mocht u na het lezen van deze brochure nog vragen hebben, dan kunt u deze bespreken met uw uroloog. Tijdens uw verblijf in het ziekenhuis zullen de verpleegkundigen en de arts ook steeds toelichten wat er gaat gebeuren. Zij zijn ook graag bereid al uw vragen te beantwoorden. Ook kunt u voor meer informatie terecht bij: Stichting Contactgroep Prostaatkanker (SCP), Nederlandse Federatie van Kankerpatiëntenverenigingen. Annuleren/verzetten Voor het annuleren van afspraken kunt u ook het contactformulier invullen op onze website: 8
11
12 Adres Polikliniek Urologie Hoofdingang Geert Grooteplein-Zuid 10, route 725, Poliplein C06525 GA Nijmegen Short Stay Unit (SSU) Hoofdingang Geert Grooteplein-Zuid 10, route GA Nijmegen Verpleegafdeling Urologie Hoofdingang Geert Grooteplein-Zuid 10, route 753, zone C GA Nijmegen Contact Polikliniek telefonisch bereikbaar van maandag tot en met vrijdag van uur (volg het keuzemenu) Oncologieverpleegkundige Polikliniek telefonisch spreekuur maandag t/m vrijdag uur via via (reactie binnen 2 werkdagen) Short Stay Unit (bereikbaar op werkdagen) Verpleegafdeling Radboud universitair medisch centrum
Prostaatkanker: verwijdering van de lymfeklieren in het bekken
Prostaatkanker: verwijdering van de lymfeklieren in het bekken In overleg met uw behandelend uroloog heeft u besloten de lymfeklieren uit het bekken te laten verwijderen (pelviene lymfeklierdissectie).
Nadere informatieNierverwijdering door kijkoperatie (laparoscopische nefrectomie)
Nierverwijdering door kijkoperatie (laparoscopische nefrectomie) In overleg met uw behandelend arts heeft u besloten tot het verwijderen van een nier door middel van een kijkoperatie (laparoscopische
Nadere informatieNierkanker: verwijderen van de nier (nefrectomie)
Nierkanker: verwijderen van de nier (nefrectomie) In overleg met uw behandelend arts heeft u besloten tot een tumor nefrectomie. Een van de nieren wordt operatief verwijderd. In deze folder wordt informatie
Nadere informatieProstaatkanker: verwijdering van de teelballen (subcapsulaire orchidectomie)
Prostaatkanker: verwijdering van de teelballen (subcapsulaire orchidectomie) In overleg met uw behandelend uroloog heeft u besloten een gedeelte van de zaadballen te laten verwijderen (subcapsulaire orchidectomie).
Nadere informatieVerwijderen zaadbal (Orchidectomie)
Verwijderen zaadbal (Orchidectomie) In overleg met uw behandelend arts heeft u besloten tot het laten verwijderen van een zaadbal, een zogeheten orchidectomie. In deze folder leest u meer over deze operatie
Nadere informatieOpheffen vernauwing plasbuis (Procedure Sachse of Otis)
Opheffen vernauwing plasbuis (Procedure Sachse of Otis) In overleg met de behandelend arts heeft u besloten dat er een operatie aan uw plasbuis zal plaatsvinden. In deze folder leest u in grote lijnen
Nadere informatieScrotumcorrectie bij hydrocèle of spermatocèle
Scrotumcorrectie bij hydrocèle of spermatocèle Uw behandelend arts heeft met u gesproken over het corrigeren van het scrotum (balzak) dat door vocht- of spermaophoping is opgezet. In deze folder staat
Nadere informatiePyelumplastiek Radboud universitair medisch centrum
Pyelumplastiek U heeft een aangeboren vernauwing van de overgang van het nierbekken naar de urineleider. In overleg met uw arts heeft u besloten tot een operatie waarbij deze vernauwing wordt weggehaald.
Nadere informatieOperatieve Behandeling spatader in scrotum (varicocele)
Operatieve Behandeling spatader in scrotum (varicocele) Uw behandelend arts heeft met u gesproken over behandeling van een spatader in het scrotum (balzak). In deze folder staat de informatie nog eens
Nadere informatieBijnier verwijdering door kijkoperatie (retroperitoneoscopische. adrenalectomie)
Bijnier verwijdering door kijkoperatie (retroperitoneoscopische adrenalectomie) Tijdens uw bezoek aan de polikliniek urologie heeft uw behandelend uroloog met u gesproken over het verwijderen van de bijnier
Nadere informatieNiersteen verwijderen uit nier, urineleider of blaas
Niersteen verwijderen uit nier, urineleider of blaas In overleg met uw behandelend arts heeft u besloten om via een operatie een of meer stenen te verwijderen uit de nier, urineleider of blaas. In deze
Nadere informatieRobot-geassisteerde radicale prostatectomie (RALP)
Robot-geassisteerde radicale prostatectomie (RALP) U bent patiënt bij de afdeling urologie van VU medisch centrum (VUmc). VUmc is een universitair medisch centrum waar medisch specialisten worden opgeleid.
Nadere informatieRobot-geassisteerde radicale laparoscopische
Robot-geassisteerde radicale laparoscopische prostatectomie (RALP) U bent patiënt bij de afdeling urologie van VU medisch centrum (VUmc). VUmc is een universitair medisch centrum waar medisch specialisten
Nadere informatieOperatief verwijderen van osteosynthese materiaal (plaat, pen of schroeven uit been, enkel of arm)
Operatief verwijderen van osteosynthese materiaal (plaat, pen of schroeven uit been, enkel of arm) In overleg met de behandelend arts is besloten tot het operatief verwijderen van osteosynthese materiaal
Nadere informatieBiopsie Orthopedie Radboud universitair medisch centrum
Biopsie Orthopedie In overleg met uw behandeld arts heeft u besloten tot een biopsie op de afdeling Orthopedie van het Radboudumc. In deze folder vindt u informatie over deze operatie. Heeft u na het
Nadere informatieProstaat: goedaardige prostaatvergroting: operaties
Prostaat: goedaardige prostaatvergroting: operaties Bij een goedaardige vergroting van de prostaat kunnen er verschillende klachten bij het plassen optreden. Er zijn ook verschillende behandelingen mogelijk,
Nadere informatieBuikwandbreuk (liesbreuk, navelbreuk, bovenbuikwandbreuk)
Buikwandbreuk (liesbreuk, navelbreuk, bovenbuikwandbreuk) In overleg met de behandelend arts is besloten tot het opheffen van een buikwandbreuk. Deze behandeling vindt plaats tijdens een dagopname op
Nadere informatieVerwijdering van lymfeklieren via een kijkoperatie
UROLOGIE Verwijdering van lymfeklieren via een kijkoperatie BEHANDELING Verwijdering van lymfeklieren via een kijkoperatie U hebt te horen gekregen dat u prostaatkanker hebt. Om erachter te komen of er
Nadere informatieAMS 800 sluitspierprothese voor de blaas
AMS 800 sluitspierprothese voor de blaas In overleg met uw behandelend arts heeft u besloten tot het plaatsen van een kunst sluitspierprothese voor de blaas. Deze prothese zorgt ervoor dat de incontinentie
Nadere informatieOpheffen vernauwing plasbuis: Urethraplastiek
Opheffen vernauwing plasbuis: Urethraplastiek In overleg met de behandelend arts heeft u besloten dat er een operatie aan de plasbuis zal plaatsvinden. In deze folder leest u in grote lijnen de gang van
Nadere informatieProstatectomie. Zorpad in stappen. Stap 1: Preklinische Screening. Stap 2: Voor de operatie
Prostatectomie Zorpad Prostaatverwijdering Bij u is onlangs prostaatkanker geconstateerd. Uw behandelend uroloog heeft met u verschillende behandelingsopties besproken. Samen is besloten tot een radicale
Nadere informatieVerwijdering van een deel van de nier via een kijkoperatie met de da Vinci-robot
UROLOGIE Verwijdering van een deel van de nier via een kijkoperatie met de da Vinci-robot BEHANDELING Verwijdering van een deel van de nier via een kijkoperatie U hebt te horen gekregen dat u nierkanker
Nadere informatieSterilisatie van de vrouw
Sterilisatie van de vrouw I In overleg met uw behandelend vrouwenarts (gynaecoloog) heeft u besloten tot een sterilisatie. Een sterilisatie is een vorm van geboorteregeling, waarbij de eileiders worden
Nadere informatieCryochirurgie Radboud universitair medisch centrum
Cryochirurgie In overleg met uw behandelend arts is besloten tot een behandeling met cryochirurgie. In deze folder krijgt u informatie over de voorbereiding op de operatie, de operatie zelf en de nabehandeling.
Nadere informatieVerwijderen van de prostaat met operatierobot. Urologie
Verwijderen van de prostaat met operatierobot Urologie Inhoudsopgave 1. Inleiding Pagina 1.1 Prostaat 3 1.2 Prostaatkanker 3 1.3 Prostatectomie 3 2. Operatie 3 2.1 Mogelijkheden 3 2.2 Ingreep 3 2.3 Voordelen
Nadere informatieVerwijdering van lymfeklieren via een kijkoperatie
UROLOGIE Verwijdering van lymfeklieren via een kijkoperatie BEHANDELING Verwijdering van lymfeklieren via een kijkoperatie U hebt te horen gekregen dat u prostaatkanker hebt. Om erachter te komen of er
Nadere informatieLaserbehandeling bij prostaatklachten Green Light Laser
In overleg met uw uroloog heeft u besloten tot een prostaatoperatie: de zogenaamde Green Light Laser verdamping (vaporisatie) van de prostaat. Het doel van deze operatie is het verwijderen van weefsel
Nadere informatieKijkoperatie voor verwijdering van de lymfeklieren bij prostaatkanker
Urologie Kijkoperatie voor verwijdering van de lymfeklieren bij prostaatkanker www.catharinaziekenhuis.nl Inhoud De lymfeklieren in het bekken... 3 Voorbereiding op de operatie... 4 Intakegesprek oncologieverpleegkundige...
Nadere informatieInformatie over het verwijderen. vanwege kanker
Informatie over het verwijderen van de prostaat vanwege kanker INFORMATIE OVER HET VERWIJDEREN VAN DE PROSTAAT VANWEGE KANKER De folder geeft u informatie over de volledige verwijdering van de prostaat
Nadere informatieNeurostimulator bij overactieve blaas of urine-retentie
Neurostimulator bij overactieve blaas of urine-retentie In overleg met uw behandelend arts heeft u besloten tot het laten plaatsen van een neurostimulator (InterStim therapie). Dit vanwege overactieve
Nadere informatieNefrectomie (nierverwijdering) Afdeling Urologie
Nefrectomie (nierverwijdering) Afdeling Urologie Uw uroloog heeft bij u een aandoening geconstateerd waarvoor het nodig is uw nier te verwijderen. In deze folder vindt u informatie om uzelf goed te kunnen
Nadere informatieVerwijderen van de prostaat met de Da Vinci-operatierobot
De uroloog heeft met u besproken dat uw prostaat verwijderd moet worden. Dit wordt een radicale prostatectomie genoemd. De uroloog heeft met u besproken dat hij/zij de operatie met behulp van de Da Vinci
Nadere informatieBehandeling met botuline-toxine A bij overactieve blaas
Behandeling met botuline-toxine A bij overactieve blaas Uw behandelend arts heeft bij u de diagnose overactieve blaas gesteld. Dit betekent dat u vaak moet plassen en dat het plassen meestal vooraf gegaan
Nadere informatieBuikwandcorrectie Radboud universitair medisch centrum
Buikwandcorrectie Door extreme vermagering, zwangerschappen, veroudering of operaties kan de buikwand zo ernstig verslappen dat een afhangende buik ontstaat. Een afhangende buik kan met behulp van plastisch
Nadere informatieVerwijderen van de prostaat
Verwijderen van de prostaat bij prostaatkanker U heeft een kwaadaardige prostaattumor (prostaatkanker) zonder uitzaaiingen. Uw uroloog heeft de verschillende behandelingen met u besproken. Met deze kennis
Nadere informatieUrologie Het verwijderen van lymfeklieren in het bekken via een kijkoperatie
Urologie Het verwijderen van lymfeklieren in het bekken via een kijkoperatie Laparoscopische pelviene lymfeklierdissectie Urologie Inleiding U heeft prostaatkanker en bent onder behandeling van de afdeling
Nadere informatieRefaja Ziekenhuis Stadskanaal. Radicale prostatectomie
Radicale prostatectomie RADICALE PROSTATECTOMIE INLEIDING Bij u is onlangs kanker in de prostaat geconstateerd. Uw behandelend specialist heeft met u de chirurgische ingreep besproken, waarbij de gehele
Nadere informatieProstaatoperatie via de buik
Prostaatoperatie via de buik Albert Schweitzer ziekenhuis februari 2015 pavo 0138 Inleiding Binnenkort wordt u aan uw prostaat geopereerd. In deze folder leest u meer over de voorbereidingen op de operatie,
Nadere informatiePATIËNTENINFORMATIE. VERWIJDEREN VAN DE PROSTAAT Laparoscopische prostatectomie met behulp van robotchirurgie
PATIËNTENINFORMATIE VERWIJDEREN VAN DE PROSTAAT Laparoscopische prostatectomie met behulp van robotchirurgie 2 VERWIJDEREN VAN DE PROSTAAT Laparoscopische prostatectomie met behulp van robotchirurgie Door
Nadere informatieVerwijderen van de prostaat
00 Verwijderen van de prostaat via een kijkoperatie Poli Urologie Inleiding Bij u is prostaatkanker vastgesteld en aanvullend onderzoek heeft geen uitzaaiingen aangetoond. Dat betekent dat er sprake is
Nadere informatieKijkoperatie voor lymfeklierverwijdering. (Laparoscopische Pelviene Lymfeklierdissectie)
Kijkoperatie voor lymfeklierverwijdering bij prostaatkanker (Laparoscopische Pelviene Lymfeklierdissectie) Inhoudsopgave Inleiding... 1 De operatie... 1 Voorbereiding... 1 De operatie... 1 Waarom een kijkoperatie?...
Nadere informatieVerwijderen van een nier via een kijkoperatie. Laparoscopische nefrectomie
Verwijderen van een nier via een kijkoperatie Laparoscopische nefrectomie 2 Tijdens uw bezoek aan de polikliniek urologie heeft uw behandeld uroloog met u gesproken over de noodzaak om bij u een nier te
Nadere informatieHersteloperatie na sterilisatie bij mannen
Hersteloperatie na sterilisatie bij mannen In overleg met uw behandelend arts heeft u besloten tot het ongedaan maken van uw sterilisatie. Tijdens deze hersteloperatie worden de uiteinden van de afgesloten
Nadere informatieStandscorrectie knie (tibiakoposteotomie)
Standscorrectie knie (tibiakoposteotomie) In overleg met uw behandelend arts heeft u besloten om een standscorrectie van de knie (tibiakop-osteotomie) te ondergaan. In deze folder vindt u informatie over
Nadere informatieVerwijderen van een nier via een kijkoperatie. Laparoscopische operatie
Verwijderen van een nier via een kijkoperatie Laparoscopische operatie Inleiding Binnenkort wordt u in het ziekenhuis opgenomen voor het verwijderen van één van uw nieren. De uroloog heeft met u besproken
Nadere informatieStressincontinentie bij mannen
Stressincontinentie bij mannen In overleg met uw behandelend arts heeft u besloten tot het laten uitvoeren van een operatie om de stressincontinentie op te heffen. In deze folder leest u welke behandelingsmogelijkheden
Nadere informatieGynaecomastie Radboud universitair medisch centrum
Gynaecomastie In overleg met uw behandelend arts heeft u gekozen voor operatieve behandeling van de gynaecomastie (vergroting van de mannelijke borst). Deze operatie vindt plaats op de operatiekamer van
Nadere informatieVerwijderen van prostaat weefsel via de buik (Millin)
Verwijderen van prostaat weefsel via de buik (Millin) Informatie voor patiënten F0208-3415 oktober 2014 Medisch Centrum Haaglanden www.mchaaglanden.nl MCH Antoniushove, Burgemeester Banninglaan 1 Postbus
Nadere informatieSchouderoperatie (cuff-repair)
Schouderoperatie (cuff-repair) In overleg met uw behandelend arts heeft u besloten tot een operatie aan uw schoudergewricht. In deze folder krijgt u informatie over het schoudergewricht, de aanleiding
Nadere informatieVerwijderen galblaas via kijkoperatie
Verwijderen galblaas via kijkoperatie In overleg met uw behandelend arts is besloten tot het operatief verwijderen van de galblaas via een kijkoperatie. De behandeling vindt plaats op de Chirurgische
Nadere informatieMillin prostaatoperatie
Binnenkort komt u naar het MCL voor een prostaatoperatie. Deze ingreep wordt de prostaatoperatie volgens Millin genoemd. De uroloog heeft deze methode voorgesteld omdat de prostaat te groot is voor een
Nadere informatieHydrocefalus bij volwassenen
Hydrocefalus bij volwassenen Samen met uw behandelend arts heeft u besloten tot opname op de afdeling Neurochirurgie van het Radboudumc voor de behandeling van een hydrocefalus (waterhoofd). Om u daarop
Nadere informatieLymfeklieren verwijderen in het bekken
00 Lymfeklieren verwijderen in het bekken via een kijkoperatie Poli Urologie 1 Uw behandelend uroloog heeft met u gesproken over de noodzaak om bij u de lymfeklieren, via een kijkoperatie, uit het bekken
Nadere informatieVerwijderen van de lymfeklieren van de prostaat Pelviene lymfeklierdissectie
De uroloog heeft met u besproken dat de lymfeklieren verwijderd moeten worden Deze operatie wordt pelviene lymfeklierdissectie genoemd. U kunt deze folder ter voorbereiding op de operatie lezen. Als u
Nadere informatieVerwijdering van de prostaat (radicale prostatectomie)
Verwijdering van de prostaat (radicale prostatectomie) Inhoud Algemeen Inleiding 3 De prostaat 3 Prostaatkanker 3 Voor de opname Voorbereiding 4 Anesthesie 4 Oproep 5 Opname 5 Opname Melden 5 Gesprekken
Nadere informatieVoorste kruisbandreconstructie
Voorste kruisbandreconstructie Inleiding In overleg met uw behandelend arts heeft u besloten tot een voorste kruisbandreconstructie op de afdeling Orthopedie van het Radboudumc. In deze folder kunt u
Nadere informatieVerwijdering van de prostaat
Verwijdering van de prostaat Radicale prostatectomie In overleg met uw behandelend arts heeft u besloten tot een operatie waarbij de prostaat in het geheel wordt verwijderd (radicale prostatectomie). U
Nadere informatieInleiding... 1. De operatie... 1. Voorbereiding... 1. De operatie... 2. Na de operatie... 3. Bloedverdunners... 4
TURP Inhoudsopgave Inleiding... 1 De operatie... 1 Voorbereiding... 1 De operatie... 2 Na de operatie... 3 Bloedverdunners... 4 Mogelijke bijwerkingen van de operatie... 4 Ontslag... 5 Tot slot... 6 Inleiding
Nadere informatieLaparoscopische pelviene lymfeklierdissectie
Urologie Laparoscopische pelviene lymfeklierdissectie (plkd) Uw behandelend uroloog heeft met u gesproken over deze kijkoperatie (laparoscopische ingreep) met ondersteuning van de operatierobot. In deze
Nadere informatieVerwijdering van de prostaat
Verwijdering van de prostaat Laparoscopische radicale prostatectomie Urologie Inleiding Tijdens uw bezoek aan de polikliniek urologie heeft uw behandelend uroloog met u gesproken over de wenselijkheid
Nadere informatieVerwijderen van de prostaat bij prostaatkanker
Verwijderen van de prostaat bij prostaatkanker Hoofddorp U heeft een kwaadaardige prostaattumor (prostaatkanker) zonder uitzaaiingen. Uw uroloog heeft de verschillende behandelingen met u besproken. Met
Nadere informatieOperatief verwijderen plaat, pen of schroef (Osteosynthese materiaal) Poli Orthopedie
00 Operatief verwijderen plaat, pen of schroef (Osteosynthese materiaal) Poli Orthopedie 1 Diagnose en onderzoek Door beoordeling van uw klachten en het maken van een röntgenfoto kan uw arts besluiten
Nadere informatieGreen Light Laser Laserbehandeling bij prostaatklachten
Green Light Laser Laserbehandeling bij prostaatklachten Inhoudsopgave Inleiding... 1 De operatie... 1 Voorbereiding... 1 De operatie... 1 Rondom de operatie... 2 Na de operatie... 2 Bloedverdunners...
Nadere informatieOperatieve behandeling knieschijfinstabiliteit
Operatieve behandeling knieschijfinstabiliteit In overleg met uw arts heeft u besloten een operatie te ondergaan waarmee instabiliteit van de knieschijf wordt opgeheven. In deze folder vindt u informatie
Nadere informatieVERWIJDERING VAN EEN NIER VIA EEN OPEN OPERATIE
Urologie VERWIJDERING VAN EEN NIER VIA EEN OPEN OPERATIE Open (radicale) nefrectomie Polikliniek Urologie, volg route 12 Ziekenhuisopname Polikliniek Anesthesie, volg route 07 Binnenkort wordt u opgenomen
Nadere informatieLaparoscopische pelviene lymfeklierdissectie
Urologie Laparoscopische pelviene lymfeklierdissectie (plkd) Uw behandelend uroloog heeft met u gesproken over deze kijkoperatie (laparoscopische ingreep) met ondersteuning van de operatierobot. In deze
Nadere informatieProstaatoperatie via de buik
Prostaatoperatie via de buik Inleiding Binnenkort wordt u aan uw prostaat geopereerd. In deze folder leest u meer over de voorbereidingen op de operatie, de opname in het ziekenhuis en de periode na de
Nadere informatieVerwijderen van de prostaat met de Da Vinci Xi Robot (robot geassisteerde laparoscopische prostatectomie)
Verwijderen van de prostaat met de Da Vinci Xi Robot (robot geassisteerde laparoscopische prostatectomie) Algemeen Samen met uw behandeld uroloog heeft u gekozen voor een kijkoperatie met de Da Vinci Xi
Nadere informatieVerwijderen prostaat door kijkoperatie
Oncologie Verwijderen prostaat door kijkoperatie Laparoscopische radicale prostatectomie 1 Inleiding Uw arts heeft u verteld dat u in aanmerking komt voor een operatie waarbij de prostaat in het geheel
Nadere informatieEen operatie voor het opheffen van een vernauwing van de urineleider Pyelumplastiek
U heeft een vernauwing in de urineleider. De medische term hiervoor is UPJ stenose. In deze folder geven wij informatie over deze vernauwing, de operatie (pyelumplastiek) en de periode na de operatie.
Nadere informatieOpen prostaatoperatie. voor goedaardige prostaatvergroting
Open prostaatoperatie voor goedaardige prostaatvergroting Inhoudsopgave Inleiding... 1 De operatie... 1 Voorbereiding... 1 De operatie... 1 Na de operatie... 2 Bloedverdunners... 3 Mogelijke bijwerkingen
Nadere informatieVerwijderen van de lymfeklieren in het kleine bekken
Patiënteninformatie Verwijderen van de lymfeklieren in het kleine bekken (Pelviene lymfeklierdissectie) Verwijderen van de lymfeklieren van de prostaat 1 Verwijderen van de lymfeklieren in het kleine
Nadere informatieSchouderoperatie (neerplastiek)
Schouderoperatie (neerplastiek) In overleg met uw behandelend arts heeft u besloten tot een operatie aan uw schoudergewricht. In deze folder krijgt u informatie over het schoudergewricht, de aanleiding
Nadere informatieLymfeklierverwijdering uit uw bekken via een kijkoperatie. Urologie. mca.nl
Lymfeklierverwijdering uit uw bekken via een kijkoperatie Urologie mca.nl Inhoudsopgave Wat is een laparoscopische lymfeklierverwijdering? 1 Uw voorbereiding 1 Dag van opname en operatie 2 Tijdens de operatie
Nadere informatieVerwijderen van prostaatweefsel via de urinebuis (TURP)
Verwijderen van prostaatweefsel via de urinebuis (TURP) Informatie voor patiënten F0309-3415 mei 2014 Medisch Centrum Haaglanden www.mchaaglanden.nl MCH Antoniushove, Burgemeester Banninglaan 1 Postbus
Nadere informatieLaparoscopische prostatectomie
Laparoscopische prostatectomie Urologie alle aandacht Inleiding In overleg met uw uroloog heeft u besloten om uw prostaat operatief te laten verwijderen (prostatectomie). Met deze folder informeren wij
Nadere informatieProstaatoperatie via de buik
Prostaatoperatie via de buik Naar het ziekenhuis? Lees eerst de informatie op www.asz.nl/brmo. Inleiding Binnenkort wordt u aan uw prostaat geopereerd. In deze folder leest u meer over de voorbereidingen
Nadere informatiePATIËNTEN INFORMATIE. Opheffen vernauwing van het nierbekken naar de urineleider. Pyelumplastiek met behulp van robotchirurgie
PATIËNTEN INFORMATIE Opheffen vernauwing van het nierbekken naar de urineleider Pyelumplastiek met behulp van robotchirurgie 2 PATIËNTENINFORMATIE Door middel van deze informatiefolder wil het Maasstad
Nadere informatieBlaasstimulator Radboud universitair medisch centrum
Blaasstimulator U komt in aanmerking voor een blaasstimulator of u wilt hier eerst meer over weten. Om te bepalen of bij u een blaasstimulator kan worden geplaatst, wordt u eerst onderzocht. In ieder
Nadere informatieVerwijderen van de prostaat met de operatierobot Da Vinci
Verwijderen van de prostaat met de operatierobot Da Vinci In overleg met uw arts heeft u besloten dat u binnenkort een operatie ondergaat, waarbij de prostaat in zijn geheel wordt verwijderd (radicale
Nadere informatieVerwijderen van lymfklieren in het bekken via een kijkoperatie
Verwijderen van lymfklieren in het bekken via een kijkoperatie Laparascopische pelviene lymfeklierdissectie Tijdens uw bezoek aan de polikliniek heeft uw behandelende uroloog met u gesproken over de noodzaak
Nadere informatieLaparoscopische prostatectomie
Laparoscopische prostatectomie Urologie alle aandacht Inleiding In overleg met uw uroloog heeft u besloten om uw prostaat operatief te laten verwijderen (prostatectomie). Met deze folder informeren wij
Nadere informatiePatiënteninformatiedossier (PID) PROSTAATKANKER. onderdeel VERWIJDEREN LYMFKLIERWEEFSEL PROSTAATKANKER. Verwijderen lymfklierweefsel
Patiënteninformatiedossier (PID) PROSTAATKANKER onderdeel VERWIJDEREN LYMFKLIERWEEFSEL PROSTAATKANKER Verwijderen lymfklierweefsel 2 INHOUDSOPGAVE Verwijderen van lymfklierweefsel...5 Vooronderzoek (Preoperatief
Nadere informatieUMC St Radboud. Behandeling van menorrhagie: endometrium ablatie
UMC St Radboud Behandeling van menorrhagie: endometrium ablatie Patiënteninformatie Uw arts heeft met u over de mogelijke behandelingsmethoden van menorrhagie gesproken. Eén van deze methoden is endometrium
Nadere informatieVerwijdering van de prostaat
Urologie Verwijdering van de prostaat met de da Vinci operatierobot BEHANDELING Verwijdering van de prostaat met de da Vinci operatierobot U hebt van uw uroloog gehoord dat u prostaatkanker hebt en dat
Nadere informatieRadicale prostatectomie (verwijderen van de prostaat)
Radicale prostatectomie (verwijderen van de prostaat) Radicale prostatectomie In overleg met uw behandelend arts heeft u besloten tot een operatie waarbij de prostaat in het geheel wordt verwijderd (radicale
Nadere informatieNier verwijderen. via een kijkoperatie. Poli Urologie
00 Nier verwijderen via een kijkoperatie Poli Urologie De uroloog heeft met u besproken wat de reden is om uw nier te verwijderen. Er kunnen verschillende redenen zijn om een nier te verwijderen zoals:
Nadere informatieVerwijderen van prostaatweefsel via de urinebuis (TURP)
Verwijderen van prostaatweefsel via de urinebuis (TURP) Onderzoek heeft aangetoond dat uw prostaat vergroot is. Een vergrote prostaat kan klachten geven bij het plassen. Daarom heeft de arts u een prostaatoperatie
Nadere informatieDe prostaatoperatie (TURP)
Binnenkort komt u naar het MCL voor een prostaatoperatie (TUR prostaat). Uw uroloog heeft met u besproken waarom deze operatie nodig is. In deze brochure wordt beschreven hoe de gang van zaken rondom de
Nadere informatieHet radicaal verwijderen van de prostaat
Afdeling Urologie, locatie AZU Het radicaal verwijderen van de prostaat Robot Geassisteerde Laparoscopische Radicale Prostatectomie Onlangs werd bij u de diagnose gesteld van een kwaadaardig gezwel van
Nadere informatieH.366333.1215. Laparoscopisch verwijderen van eileiders en/of eierstokken met cystes
H.366333.1215 Laparoscopisch verwijderen van eileiders en/of eierstokken met cystes 2 Inleiding Uw gynaecoloog heeft u een eierstok en eileiderverwijdering via een kijkoperatie geadviseerd. Op deze manier
Nadere informatieVerwijderen van een (gedeelte van een) nier door kijkoperatie. Laparoscopische (partiële) nefrectomie
Verwijderen van een (gedeelte van een) nier door kijkoperatie Laparoscopische (partiële) nefrectomie 1 Uw arts (uroloog) heeft met u besproken dat u in aanmerking komt voor een operatie waarbij een nier
Nadere informatieVerwijderen van een blaassteen
Urologie Verwijderen van een blaassteen www.catharinaziekenhuis.nl Inhoud Wat is een blaassteen?... 3 Pre-operatieve screening... 3 Voorbereiding op de operatie... 3 De opname in ons ziekenhuis... 4 De
Nadere informatieUrologie Verwijderen van een nier via een kijkoperatie / laparoscopische nefrectomie
Urologie Verwijderen van een nier via een kijkoperatie / laparoscopische nefrectomie polikliniek urologie = route 12 polikliniek anesthesie = route 07 Inleiding Tijdens uw bezoek aan de polikliniek urologie
Nadere informatieMaatschap Urologie. Inbrengen van een dubbel J katheter
Maatschap Urologie Inbrengen van een dubbel J katheter Algemeen In overleg met uw arts zal bij u een dubbel-j katheter worden ingebracht. Dit is een inwendige katheter die in de urineleider gebracht wordt
Nadere informatieVerwijderen prostaat, kijkoperatie
H.341860.0913 Verwijderen prostaat, kijkoperatie (laparoscopische radicale prostatectomie) Inhoudsopgave Inleiding 4 De prostaat 4 Prostaatkanker 4 De regieverpleegkundige oncologie 5 Wat is een kijkoperatie
Nadere informatieProstaatoperatie (TURP)
Binnenkort komt u naar het MCL voor een prostaatoperatie (TUR prostaat). Uw uroloog heeft met u besproken waarom deze operatie nodig is. In deze brochure wordt beschreven hoe de gang van zaken rondom de
Nadere informatieVerwijdering van de nier Laparoscopische nefrectomie
Verwijdering van de nier Laparoscopische nefrectomie Afdeling urologie U heeft met uw specialist afgesproken dat er binnenkort tijdens een kijkoperatie een nier wordt verwijderd. Dit noemt men ook wel
Nadere informatieChirurgische dagbehandeling met lokale anesthesie
Chirurgische dagbehandeling met lokale anesthesie In overleg met uw behandelend arts heeft u besloten tot opname op de Chirurgische Dagbehandeling (CDB) van het Radboudumc voor een kleine operatieve behandeling
Nadere informatieUrologie. Patiënteninformatie. Nefrectomie. Het operatief verwijderen van een nier. Slingeland Ziekenhuis
Nefrectomie Het operatief verwijderen van een nier Slingeland Ziekenhuis Patiënteninformatie i Urologie Algemeen De uroloog heeft in overleg met u besloten om uw nier te verwijderen door middel van een
Nadere informatie