Strategisch beleid 2013-2015 Een brug slaan tussen mensen die willen geven en mensen die daarmee geholpen kunnen worden. Drachten, 13 december 2013 - - 1 - -
Inhoud Hoofdstuk 1. Inleiding... - 3 - Hoofdstuk 2. Kritische succesfactoren van de formule Present... - 3-2.1. Inleiding... - 4-2.2. Het aanbod van vrijwilligers staat centraal... - 4-2.3 Meso- en macroniveau... - 5-2.4 De inzet regelen via maatschappelijke organisaties... - 6-2.5 Werken volgens een structurele opzet en professionele aanpak... - 7-2.5.1. Kwaliteit... - 7-2.5.2. Continuïteit... - 7-2.6. De lokale initiatiefnemers... - 8-2.7. Conclusie... - 8 - Hoofdstuk 3. Stand van zaken... - 8-3.1. Ontwikkelingen vanaf de start in mei 2008... - 8-3.2. Groepen... - 9-3.3. Maatschappelijke organisaties... - 9-3.4. Overzicht van projecten en MO s t/m 2013... - 9-3.5. Effecten van de inzet van Present... - 10 - Hoofdstuk 4. Visie van het bestuur... - 12-4.1 Speerpunten... - 12-4.2 Formatie medewerkers... - 12-4.3 Beleidsnotities... - 13 - - - 2 - -
Hoofdstuk 1. Inleiding Stichting Present heeft als missie: een brug slaan tussen mensen die iets te bieden hebben en mensen die daarmee geholpen kunnen worden. De visie achter het werk van Present is dat mensen in de samenleving bereid zijn om zich in te zetten en om verantwoordelijkheid te nemen voor de ander. Maar de kloof tussen die bereidheid en het daadwerkelijk in actie komen is voor de meeste mensen (te) groot. Er is een brug, een verbindende schakel nodig. Present wil die brug zijn. De formule van Present betekent dat een brug gebouwd wordt tussen, aan de ene kant een groot potentieel aanbod van flexibel beschikbare mensen die zich willen inzetten voor de ander, en aan de andere kant de vraag naar ondersteuning vanuit de samenleving. Present start bij de mensen die tijd willen geven. Wat zouden zij willen doen, wanneer hebben ze tijd beschikbaar? Present legt de verbinding tussen groepen die incidenteel hun handen willen aanbieden voor klus-, verhuis- of schoonmaakprojecten, of een sociaal project zoals demente bejaarden mee begeleiden voor een dagje uit en mensen die hulp nodig hebben omdat die zelf niet de gezondheid, het netwerk of het geld hebben om dat te (laten) doen. Present werkt nadrukkelijk samen met maatschappelijke organisaties. Een groep die zich wil inzetten kan aangeven welke type klus ze wil doen en wanneer een dag of een dagdeel beschikbaar wordt gesteld. Dit aanbod brengt Present onder de aandacht van bestaande maatschappelijke organisaties. Voor deze organisaties is het aanbod van een vrijwilligersgroep een mogelijkheid tot impuls/interventie binnen bestaande trajecten met cliënten. Een groep van 8 personen die voorbereid en toegerust is door Present gaat b.v. 8 uur aan het werk en stelt daarmee op één dag al 64 uur in één keer concreet beschikbaar. Opmerking hierbij is dat de inzet van een groep effecten heeft die veel verder reiken dan de klus zelf (zie 3.3). Samenwerking met Present past voor maatschappelijke organisaties in de nieuwe manier van werken en ontwikkelingen, o.a. in het kader van de vermaatschappelijking van de zorg en de Wet Maatschappelijke Ondersteuning, die op hen afkomen. De werkwijze van Present past niet alleen binnen die ontwikkelingen maar heeft deze als denkkader. Present vraagt hulpverleners om de inzet van een groep vrijwilligers, op basis van de vraag van een cliënt, in te passen binnen het traject. Present vraagt ook aan hulpverleners om vóór, tijdens en ná een project de verantwoordelijkheid te nemen voor hun cliënt en om in veel gevallen aanwezig te zijn afhankelijk van de problematiek en de relaties die de hulpontvanger heeft. Inmiddels zijn er ruim 60 gemeenten in Nederland, waar Present al één of meerdere jaren werkzaam is. Het leggen van de verbinding tussen mensen met complexe problematiek aan de ene kant en de inzet van groepen vrijwilligers aan de andere kant vraagt om gedegen voorbereiding en professionele kaders van zowel Present als van de hulp verleners. Daarom heeft Present voor de werving, toerusting en begeleiding van groepen een team van enthousiaste en kundige mensen in dienst met kennis en ervaring in het hulpverleningsveld en in het begeleiden van vrijwilligers. Hoewel we de groei van het aantal jaarlijkse projecten niet uitsluiten, ligt de focus de komende jaren veel meer op de kwaliteit. In hoofdstuk 4.1 wordt dit verder beschreven. Hoofdstuk 2. Kritische succesfactoren van de formule Present - - 3 - -
2.1. Inleiding Wat is specifiek aan Present? In dit hoofdstuk werken we vier kritische succesfactoren uit die bepalend zijn voor de formule en de werkwijze van Present. Achtereenvolgens zijn dat: De gever van tijd, de vrijwilliger staat centraal; zie: 2.2 De inzet wordt geregeld via maatschappelijke organisaties; zie: 2.3 Werken met een structurele opzet en professionele aanpak; zie: 2.4 Werken met lokale initiatiefnemers; zie: 2.5 2.2. Het aanbod van vrijwilligers staat centraal Present begint bij het potentieel van mensen die diensten te bieden hebben. De mensen die tijd willen/kunnen geven zijn de doelgroep. Present wil mensen bewust maken van wat ze aan mogelijkheden en talenten hebben ontvangen en moedigt hen aan om daar vervolgens van te delen. Op basis van het aanbod van mogelijkheden en tijd, wordt een passend project gezocht. Deze werkwijze voorkomt dat mensen zich vanuit een claim of vanuit plichtsgevoel inzetten. Gezien de ervaring met het inzetten van vrijwilligers op dit moment en tendensen zoals de vermaatschappelijking van de zorg en de implementatie van de Wet Maatschappelijke Ondersteuning, is de verwachting dat de vraag naar inzet van vrijwilligers steeds groter wordt. In studies (o.a. van het sociaal cultureel planbureau) wordt gewezen op de risico s van overbelasting en demotivatie van vrijwilligers en mantelzorgers. Modern vrijwilligerswerk vraagt om een professioneel kader want veel vrijwilligers stellen eisen aan het vrijwilligerswerk. Voor hen moet vrijwilligerswerk voldoen aan de volgende criteria: Het moet afgebakend zijn in de tijd. De moderne vrijwilliger wil weten wanneer en hoeveel tijd hij kwijt is zodat het in te plannen is; Het moet op de goede plek terechtkomen. De vrijwilliger wil er zeker van zijn dat de hulp echt iets heeft betekend; Plaats, materiaal, opdracht en andere randvoorwaarden moeten professioneel geregeld zijn. De vrijwilliger wil meteen aan de slag kunnen en zich niet bezig hoeven te houden met allerlei randvoorwaarden. De formule Present komt aan deze eisen tegemoet. Dit komt onder andere tot uiting in de volgende punten: Er wordt van tevoren door de groep vastgesteld op welke dag en tijd er een project uitgevoerd wordt; De hulpontvangers worden geselecteerd door de maatschappelijke organisatie zodat Present en de groep zeker weten dat de hulp goed terechtkomt en dat de inzet van een groep een impuls is voor het traject dat de maatschappelijke organisatie met hun cliënt gaat; Alle randvoorwaarden om het project uit te kunnen voeren worden aan de hand van standaardprocedures gecoördineerd. Hiervoor is een handboek ontwikkeld. Present stelt de mogelijkheid om iets te geven voorop waardoor de keuze van mensen om tijd beschikbaar te stellen een meer bewuste keuze kan zijn. Door het aanbod centraal te stellen is Present geen nieuw hulpverleningsinitiatief maar een beweging van mensen die bereid zijn om zich in te zetten. Dit aanbod blijkt aanvullend op de vragen vanuit maatschappelijke organisaties die steeds meer vraag gestuurd zijn gaan werken en het biedt mogelijkheden om mantelzorgers gericht te ondersteunen. - - 4 - -
Organisaties zoals de kerken hebben in de geschiedenis lange tijd een initiërende en uitvoerende taak op zich genomen die we omschrijven als: het betonen van barmhartigheid. Een taak die gaandeweg door de overheid en door professionals is overgenomen. De overheid legt momenteel sterk de nadruk op de verantwoordelijkheid van de burger. Zij wil dat het maatschappelijke middenveld en de professionele hulpverlening elkaar gaan aanvullen. Het in beweging brengen van het maatschappelijke middenveld gaat niet vanzelf in een geïndividualiseerde samenleving waar begrippen als noaberschap niet meer vanzelfsprekend zijn. Present richt zich op een potentieel aan vrijwilligers, dat nog onvoldoende benut wordt. Er is een omvangrijke stille reserve van mensen die iets te bieden hebben, n.l. hart, handen en vaardigheden. In veel gevallen zijn mensen zich niet bewust van de mogelijkheden en is er geen brug om dat aanbod te bundelen en om het te brengen bij de vraag vanuit de samenleving. Door het aanbod centraal te stellen wil Present: 1. Mensen bewust maken van de tijd en/ of middelen die ze hebben ontvangen. 2. De mogelijkheid bieden om tijd en/ of middelen in te zetten voor iemand die daarmee daadwerkelijk geholpen is. 3. De inzet van een groep vrijwilligers zorgvuldig begeleiden. Present heeft een christelijk-sociale drive. Kerken zijn natuurlijke samenwerkingspartners, maar zeker niet exclusief. Vanuit een inclusieve maatschappijvisie werkt stichting Present samen met een gevarieerd aanbod aan partners binnen de lokale, regionale en landelijke context. Binnen kerken is een diversiteit aan structuren en groepen die meestal geografisch zijn georganiseerd (wijkkringen, bijbelstudiegroepen, groeigroepen, jeugdgroepen, gespreksgroepen etc.). Doordat deze groepen op regelmatige basis bij elkaar komen is het voor Present mogelijk om afspraken te maken met een hele groep. Voor een groep is het doen van een activiteit via Present zowel samenbindend als zinvol. Anders gezegd: het is gewoon leuk om zoiets met elkaar te doen! De mogelijkheid die Present groepen biedt om zich in te zetten sluit ideologisch aan bij de christelijke opdracht om naar de naaste om te zien. De inzet voor sociale gerechtigheid is een opdracht waar mensen zich verlegen mee voelen. Ze willen wel, maar zijn zich in veel gevallen niet bewust van de mogelijkheden. Er is een duidelijke tendens merkbaar dat ook bedrijven, in hun streven maatschappelijk verantwoord te willen ondernemen, stichting Present als een mogelijke partner herkennen. Groepen werknemers worden gestimuleerd om zich aan te melden voor een project. 2.3 Meso- en macroniveau Initiatieven om dienend aanwezig te zijn in de samenleving zijn er op microniveau. Vanuit particulier initiatief of vanuit kerken of andere organisaties zijn meerdere activiteiten aan te wijzen waarbij een persoon of groep zich vrijwillig inzet voor een goed doel. Vanuit dat oogpunt is de formule van Present niet nieuw. Uniek is wel dat de formule van Present de mogelijkheid heeft om het potentieel te benutten op een overstijgend niveau, meso (gemeente/ provincie) en macro (landelijk). Wanneer een groot aantal groepen zich incidenteel beschikbaar stelt, ontstaat een structureel aanbod van mensen die tijd beschikbaar stelt ten dienste van de samenleving. Door dit aanbod te bundelen en in te zetten heeft de stichting daadwerkelijk en structureel iets te bieden als geloofwaardige partner van de lokale overheid, maatschappelijke organisaties en fondsen. De concepten die Present tot nu toe heeft ontwikkeld zijn gericht op het inzetten van groepen. Present boort nieuwe categorieën vrijwilligers aan. In het aanbod van vrijwilligers heeft Present een onderverdeling gemaakt naar drie doelgroepen met elk hun eigen aanpak. Dit zijn: - - 5 - -
Algemene groepen Jongeren Flex groepen Algemene groepen: Deze categorie bestaat uit bestaande groepen volwassenen. De mogelijkheid tot incidentele inzet spreekt in het bijzonder tweeverdieners, ouders met kinderen en hoger opgeleiden aan. Dit is een categorie die zich in veel gevallen niet voor langere tijd aan structureel vrijwilligerswerk wil binden. Jongeren: Deze categorie bestaat uit groepen van jongeren tussen de 15 en 25 jaar. Vanwege de leeftijd en de cultuur van jongeren vraagt dit om andere begeleiding en een ander type projecten dan voor algemene groepen. Flex groepen: Deze categorie bestaat uit groepen die worden samengesteld vanuit het individuele aanbod van mensen die incidenteel of structureel tijd beschikbaar stellen. Dit concept blijkt onder meer goed aan te sluiten bij de zogenaamde nieuwe ouderen of fitte vutters. Gever centraal belangrijkste uitgangspunt Het aanbod / de gever centraal stellen is het belangrijkste en meest unieke uitgangspunt van de formule. Het blijkt in de praktijk dat het nog wel eens een tijd duurt voordat mensen het hoe en wat en het belang van deze werkwijze gaan inzien. De groep staat centraal. Er wordt een project gedaan als er een groep is, er wordt geen groep gezocht bij een project. 2.4 De inzet regelen via maatschappelijke organisaties Hiermee komen we op de tweede kritische succesfactor. Dit is een logisch gevolg van de eerste: het aanbod van de groep wordt ingebed in bestaande hulpverleningstrajecten van maatschappelijke organisaties. De inbedding van de inzet van een groep in een hulpverleningstraject geeft op twee manieren duidelijkheid: 1. Present is zelf geen hulpverlenende instantie en heeft geen aspiraties om dit te willen worden. 2. Present biedt handen aan bij de maatschappelijke organisatie. Mensen die hulp nodig hebben kunnen zelf geen hulp aanvragen. De indicatie, wie hulp wel of niet nodig heeft, is de verantwoordelijkheid van de maatschappelijke organisatie. In de praktijk leidt dit tot de volgende werkwijze. Wanneer groepen aangeven dat ze een dag of dag deel beschikbaar zijn, biedt Present dit aanbod aan bij bestaande maatschappelijke organisaties. De organisaties doen vervolgens een voorstel voor een project bij een cliënt die met dit aanbod geholpen kan worden. Een voorwaarde die Present stelt is dat de hulpverlener de verantwoordelijkheid neemt voor de cliënt en in veel gevallen tijdens de uitvoering van het project aanwezig is. Criteria Present hanteert een aantal criteria die moeten borgen dat de inzet van een groep ook benut wordt voor iemand die dat ook daadwerkelijk nodig heeft: 1. Degene die geholpen wordt heeft zelf onvoldoende geld, netwerk of gezondheid om een noodzakelijke klus zelf te realiseren. 2. De hulp die geboden wordt mag de ontvanger niet afhankelijk en passief maken. Als een groep een klus doet dan is degene die geholpen wordt in principe aanwezig en hij of zij levert een bijdrage aan het werk op die dag (in wat voor vorm dan ook). - - 6 - -
In de voorbereiding van de projectdag werken Stichting Present, een contactpersoon van de groep en een hulpverlener vanuit de maatschappelijke organisatie nauw samen. De samenwerking met de maatschappelijke organisatie biedt vrijwilligers een garantie dat de hulp goed terechtkomt. De inzet van een groep is een impuls voor het traject dat de maatschappelijke organisaties met hun cliënten gaan om hen zoveel mogelijk zelfstandig te laten functioneren in de samenleving. 2.5 Werken volgens een structurele opzet en professionele aanpak Wat Present in feite doet is: structureel groepen inzetten die incidenteel beschikbaar zijn. Elke week worden groepen ingezet, maar elke week andere groepen. Dit houdt in dat elke groep opnieuw begeleid moet worden. Om de brugfunctie tussen groepen vrijwilligers en maatschappelijke organisaties structureel op te zetten op meso- en macroniveau zijn er professionele kaders nodig. Deze kaders worden gekenmerkt door twee begrippen: kwaliteit en continuïteit. 2.5.1. Kwaliteit Present zet structureel incidenteel beschikbare groepen in, veelal voor kwetsbare en door het leven beschadigde mensen. Voor het inzetten van deze groepen is professionele aansturing en begeleiding nodig. Daarom heeft Present een team van mensen die de kennis en ervaring hebben die nodig is voor het begeleiden van groepswerk/ vrijwilligerswerk binnen de context van de hulpverlening. Ook zijn er afspraken gemaakt met mensen die vanuit hun vakgebied (b.v. schilderen, behangen) vrijwillig instructies willen geven aan de vrijwilligers. 2.5.2. Continuïteit Om de structurele stroom van groepen en dus de continuïteit van Present te kunnen waarborgen is een aantal randvoorwaarden opgesteld. Ten eerste zijn er netwerken nodig in de breedte van kerken en andere organisaties voor het aanbod van groepen en in de breedte van maatschappelijke organisaties voor de vraag naar hulp. Present is voor kerken een mogelijkheid tot diaconaat in de gemeente Smallingerland. De optimale situatie is dat er in elke kerk of organisatie een coördinator en/of een werkgroep Present is, die het aanbod vanuit die kerk in kaart kan brengen en kan mobiliseren. Wanneer die infrastructuur staat dan groeit het aanbod van groepen zonder veel inspanning vanuit Present. Groepen die zich in hebben gezet via Present bieden in veel gevallen aan om vaker een project te doen. Bovendien vertellen mensen binnen hun netwerk over hun ervaringen waardoor anderen geënthousiasmeerd worden om zich eveneens in te zetten. Er is eveneens een netwerk nodig in de breedte van maatschappelijke organisaties om voldoende mogelijkheden te hebben om het aanbod van groepen in te kunnen zetten voor mensen die daar echt mee geholpen kunnen worden. Met organisaties waar Present intensief mee samenwerkt, is regelmatig afstemming op strategisch niveau en is er een vaste contactpersoon (of personen). De contactpersoon heeft twee taken: 1. Binnen de organisatie zorgen dat hulpverleners voldoende op de hoogte zijn van de werkwijze van Present en van de mogelijkheden die er zijn om vrijwilligers in te zetten binnen de hulpverleningstrajecten. 2. Aanspreekpunt en vertegenwoordiger van de organisatie voor de medewerkers van Present. Een tweede aspect om de continuïteit te waarborgen is de intentie en het vermogen om te innoveren. Present wil blijven innoveren met nieuwe concepten die binnen de functie van Present liggen waardoor het voor mensen/groepen prikkelend is en blijft om hart en handen aan te bieden. - - 7 - -
Na een startfase ontstaat hierdoor een sneeuwbaleffect. Wanneer een infrastructuur is opgebouwd binnen kerken en maatschappelijke organisaties kan het aantal groepen exponentieel groeien. De formule van Present biedt de mogelijkheid tot een structurele, wezenlijke en groeiende bijdrage ten dienste van de samenleving. Onze visie hierop voor de komende jaren wordt beschreven in hoofdstuk 4.1 2.6. De lokale initiatiefnemers Een vierde succesfactor van Present is de inzet, kennis en ervaring van de lokale initiatiefnemers. De initiatiefnemers hebben vertrouwen opgebouwd binnen netwerken in kerken en maatschappelijke organisaties waardoor het mogelijk is om mensen bij elkaar te brengen en te enthousiasmeren. Voor de toekomst is het essentieel dat binnen de organisatie van Present Smallingerland mensen actief zijn die nauw betrokken zijn bij Drachten en de omringende dorpen, die kunnen inspelen op de ontwikkelingen. 2.7. Conclusie Het meest essentiële aspect van de kritische succesfactoren is dat Present uitgaat van de vrijwilliger die zich aanbiedt. De vrijwilliger is het uitgangspunt en de werkwijze van Present is daarop gebaseerd. Om dit te bereiken: zoekt Present een project voor een groep vrijwilligers en geen vrijwilligers voor een project; is Present zelf geen hulpverleningsinstantie. Iemand die hulp nodig heeft kan geen aanvraag doen bij Present. worden de hulpvragen gekanaliseerd via een maatschappelijke organisatie; worden heldere afspraken gemaakt en voorwaarden gesteld zodat de gever dat kan geven wat hij aangeboden heeft; worden groepen zorgvuldig begeleid; wordt structureel gebouwd aan een lokale infrastructuur voor zowel het aanbod als de vraag Hoofdstuk 3. Stand van zaken 3.1. Ontwikkelingen vanaf de start in mei 2008 In mei 2007 is een initiatiefgroep gevormd met als doel op termijn te komen tot een bestuur van de Stichting Present Smallingerland. Vanaf het begin zijn alle denominaties van de kerken in de gemeente Smallingerland er bij betrokken. In september 2007 is een voorlichtingsbijeenkomst gehouden met vertegenwoordigers van de kerken, waarin d.m.v. een PowerPoint presentatie duidelijk is gemaakt waar Stichting Present voor staat en hoe de werkwijze is. De opkomst en de reacties van de deelnemers gaven aan dat een dergelijke stichting kon rekenen op de medewerking vanuit de kerken. Bovendien bleek dat in andere plaatsen in Nederland - waar al een aantal jaren eerder een Stichting Present van start was gegaan - de formule een gat in de markt is. In februari 2008 is een bestuur gevormd bestaande uit 5 personen en staat de Stichting Present Smallingerland ingeschreven in het Handelsregister van de Kamer van Koophandel. In het bestuur zijn zowel de 3 grootste kerkelijke groeperingen binnen de gemeente Smallingerland vertegenwoordigd als óók een paar kleinere. Vanaf 1 mei 2008 zijn er 2 medewerkers in dienst, 1 coördinator voor 2 dagen per week en een medewerker voor de maatschappelijke organisaties (MO s) voor 1 dag per week. Voor 2010 hebben we tevens iemand benoemd voor 1 dag per week als medewerker ondersteuning. Vanaf begin 2011 hebben we de medewerker voor de MO s slechts 1 dag in dienst kunnen houden; eind juni in dat jaar was ook de resterende dag niet meer door ons te financieren. Deze ontwikkeling hangt samen met de subsidies van het Skan-fonds en het Oranjefonds welke slechts gedurende 3 jaar worden verstrekt. Kort daarna hebben we een vrijwilligster kunnen aanstellen voor 2 dagen per week. - - 8 - -
Vervolgens hebben we bedrijven benaderd met de vraag of hun MVO (Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen)-beleid deels ook ten goede kan komen van de Stichting Present Smallingerland. De recessie is waarschijnlijk een belangrijke factor geweest waardoor onze poging geen wezenlijke financiële bijdrage heeft opgeleverd. Het bestuur trok hieruit de conclusie dat we ons voor de komende jaren uitsluitend zullen richten op versterking van de vrijwilligersgroep. Naast financiële ondersteuning van de gemeente Smallingerland, de woningbouwverenigingen, maatschappelijke organisaties, kerken en bedrijven, zullen we ons inzetten om sponsering door particulieren te verbreden. Gezien de sterke groei zowel aan de aanbod- als de vraag zijde, zijn we actief vrijwilligers gaan werven. Op dit moment doen 5 vrijwilligers de presentaties voor de groepen en zijn er 6 personen die de groepsprojecten begeleiden bij het maken van goede afspraken tussen de betrokkenen en op de dag van de uitvoering van het project de zorg hebben voor een goed verloop. 3.2. Groepen De komende jaren gaat Present uit van een geleidelijke groei van het aantal groepen dat zich één dag per jaar beschikbaar stelt. De planning is uitgewerkt in Visie van het bestuur (hoofdstuk 4). Bijna alle kerken in Drachten zijn inmiddels bekend met Stichting Present. De contacten zullen de komende jaren versterkt worden. De betrokkenheid van kerken in de dorpen van Smallingerland begint nu merkbaar op gang te komen. Er bieden zoveel mensen hun diensten aan dat er soms te weinig projecten voorhanden zijn. 3.3. Maatschappelijke organisaties Daarom zullen de contacten met de maatschappelijke organisaties de komende jaren niet alleen verder geïntensiveerd worden, maar gaan we ons daarnaast inzetten om nieuwe contacten op te bouwen met meerdere maatschappelijke organisaties. De mate waarin dit gebeurt verdient een goede afstemming met het aanbod vanuit de kerken of van elders. 3.4. Overzicht van projecten en MO s t/m 2013 Overzicht van het aantal projecten en MO s waarmee Present Smallingerland tot nu toe heeft samengewerkt. Maatschappelijke organisatie Aantal 2012 2011 2010 2009 2008 Budget beheer Accolade i.s.m. 1 1 2 1 Maatschappelijk Werk JeugdhulpFriesland 2 3 1 1 Leger des Heils 1 1 Maatschappelijk Werk Friesland 3 3 1 Praktische zorggroep Open Thuis 1 2 10 v Toekomst Leger des Heils 7 1 Talant 28 18 11 13 1 Werkgroep AZC 2 ZuidOostZorg 11 20 17 9 1 GKB 1 MOS 14 11 2 4 - - 9 - -
St. Kerk en Vluchteling 3 Thuiszorg De Friese Wouden 4 4 3 4 Vluchtelingenwerk 2 4 Zienn 2 3 7 3 Jeugdzorg 2 1 In de Bres 1 LFB 1 Limor 1 1 Maatschappelijk werk Nij Smellinghe 1 2 PKN Diaconaalwerk 1 1 't Skûtsje 1 Twaspan (Harkema) 1 PI Groep 5 1 Noorderbrug 3 TVO Groningen 2 Zorg Intens 1 J.P. van de Bent 5 6 Diaconie Bethel 3 MEE Friesland 5 Ottema Zwart 3 Zorggarant Thuiszorg 3 Overig 8 6 3 Totaal 101 90 56 49 11 3.5. Effecten van de inzet van Present De werkwijze van Present, zo blijkt ook uit ervaringen in andere gemeenten, heeft diverse effecten zowel aan de aanbodkant (vrijwilligers) als aan de vraagkant (hulpverlening). We zetten een aantal effecten op een rijtje. Vrijwilligers: 1. De werkwijze van Present spreekt een grote groep mensen aan. Het biedt hen de mogelijkheid om zich incidenteel in te zetten. Present Smallin gerland genereert honderden vrijwilligers per jaar ten dienste van kwetsbare groepen in de samenleving. 2. De werkwijze blijkt een mogelijkheid voor specifieke doelgroepen zoals hoger opgeleiden, tweeverdieners, jongeren en moderne ouderen om zich op vrijwillige basis, incidenteel in te zetten. 3. Er is een proces van bewustwording bij mensen die zich vrijwillig inzetten. Het is voor veel vrijwilligers een confrontatie met eenzaamheid, problematiek en armoede in de woonplaats. 4. Bereidheid bij mensen om zich vaker in te zetten. Soms structureel, soms incidenteel. 5. Projecten doorbreken de onmacht bij mensen: ik wil wel wat doen, maar ik weet niet hoe en wanneer. 6. Maatschappelijke organisatie/hulpontvanger: Door Present krijgen organisaties mogelijkheden om met de inzet van vrijwilligers doelen te stellen en te bereiken in het kader van - - 10 - -
de vermaatschappelijking van de zorg. Present legt een verbinding tussen vrijwillige inzet en professionele hulpverlening die op deze schaal nog niet werd gelegd. 7. Interventie. De inzet van een groep is een kans om een vastgelopen situaties vlot te trekken. Wanneer een groep vrijwilligers een dag wil schoonmaken/verven/verhuizen dan brengt dat verandering in een situatie al vanaf het moment dat het aanbod is gedaan. Vooraf wordt door diverse partijen georganiseerd, geordend, afspraken gemaakt. Door de positieve inbreng van een groep vrijwilligers komt het voor dat de hulpverlener(s), de hulpontvanger en de mantelzorgers in een nieuwe situatie terecht komen waardoor het mogelijk is om iemand weer of langer zelfstandig te laten wonen. 8. De bereidheid van mensen om zich zonder voorwaarde in te zetten heeft een positief effect op degene die geholpen wordt. Als illustratie een reactie van een hulpverlener nadat één van haar cliënten was geholpen door een groep: De groep klussers die bij haar aan het werk zijn geweest hebben haar doen inzien dat er ook nog mensen zijn die het goed voor hebben met een ander, wat haar helpt in het leggen van contacten om haar sociaal netwerk op te bouwen: er zijn ook wel goede mensen (al gaat dat wel langzaam). Ze is heel dankbaar voor de hulp die haar is geboden en het feit dat ze ook de tijd hebben genomen om haar ook die dag nog het één en ander te leren heeft ze als heel waardevol ervaren. 9. De inzet van een groep heeft lange termijn effecten die de samenleving geld besparen. Er is nog geen grondig onderzoek gedaan naar de financiële lange termijn effecten van de inzet van een groep maar dat ze er zijn is evident. In de praktijk komt het regelmatig voor dat mensen die geholpen worden geen extra schulden hoeven te maken met alle consequenties voor schuldhulpverlening, meer zelfvertrouwen krijgen en daardoor minder beroep doen op hulpverlening, sneller een baan krijgen etc. 10. Verhaal Utrecht Het instituut Necker van Naem heeft in 2013 onafhankelijk onderzoek gedaan bij Stichting Present Utrecht naar de Impact Stichting Present. Aangezien onze stichting met dezelfde formule werkt, zijn we van mening dat hun bevindingen toch ook van toepassing zijn op ons werk in Smallingerland. Een paar conclusies willen we hier vermelden: Stichting Present Utrecht is een professionele en ambitieuze instelling.. De voorbereiding en de begeleiding van projecten via Present zorgen er voor dat er vooraf veel duidelijkheid is over de projecten van Present.. Het aanbod en de werkwijze van Present Utrecht zijn uniek door de werkwijze met groepen vrijwilligers. De tevredenheid over de werkwijze van en de samenwerking met Present is zowel onder vrijwilligers als onder hulpverleners en maatschappelijke organisaties zeer hoog. Ten aanzien van de hulpontvangers: De projecten van Present leiden direct tot positieve resultaten en effecten voor de hulpontvangers. Een aanzienlijk deel van de hulpontvangers wordt door de projecten van Present gestimuleerd in beweging te komen. - - 11 - -
Hoofdstuk 4. Visie van het bestuur 4.1 Speerpunten De visie, missie en uitgangspunten van Stichtingen Present zijn in hoofdstuk 1 uitvoerig beschreven. Bij een visie vertaald naar een aantal speerpunten op lokaal niveau hoort ook een analyse van de huidige samenleving in het kader van zorg en welzijn. Een aantal aspecten hiervan is o.i.: - het sociaal isolement neemt toe - er is een toenemende bereidheid van bedrijven maatschappelijk verantwoorde activiteiten te ondernemen - een kleinere rol van de overheid in het kader van welzijn en maatschappelijke verantwoordelijkheid - de overheid roept op tot participatie samenleving, solidariteit van burgers wordt steeds meer verwacht - een toenemende bereidheid van burgers incidenteel dienstbaar te zijn Deze analyse en een uitvoerige discussie in het bestuur in het jaar 2013 over onze visie en aanpak voor de komende jaren heeft geresulteerd in een aantal speerpunten voor de komende jaren nl.: - meer de aandacht besteden aan de kwaliteit dan de kwantiteit van de projecten. Dit moet zich vertalen in zinvolle projecten, goed materiaal, een goede voorbereiding, aandacht voor de ontmoeting met de hulpontvangers en deze zo veel mogelijk inschakelen, effecten van de projecten op hulpontvangers en vrijwilligers toetsen via verbetering van evaluaties. - het primaire proces steeds meer laten doen door vrijwilligers. Gedacht moet worden aan presenteren, matchen, projectbezoek, openen en sluiten. Hierdoor krijgt de coördinator meer tijd voor relatiebeheer met de maatschappelijke organisaties, nieuwe werkvormen en wordt onze organisatie minder kwetsbaar bij uitval van de coördinator. - de haalbaarheid onderzoeken en zo mogelijk realiseren van nieuwe werkvormen. Hierbij wordt gedacht aan een werkgroep voor gezinnen (gezinnen inschakelen voor gezinnen) en een werkgroep fondsenwerving die m.n. bedrijven benadert. - uitbreiding onderzoeken met de gemeenten Tytsjerksteradiel en Achtkarspelen - meer samenwerking met andere stichtingen Aantal groepen komende jaren Jaar Aantal groepen 2013 110 2014 110 2015 110 4.2 Formatie medewerkers Voor de jaren 2013-2015 zullen we geen uitbreiding kunnen realiseren van de professionele medewerkers zonder extra financiële middelen. Dit betekent dat we het dan steeds moeten doen met 0,4 fte voor onze coördinator en een aantal vrijwilligers waarvan een paar in aanmerking komen voor - - 12 - -
een vrijwilligersvergoeding. Daarom zijn we erop gericht om verdere uitbreiding te zoeken in vrijwillige medewerkers. 4.3 Beleidsnotities Naast dit strategisch beleidsplan hanteert het bestuur ook een bestuursreglement en wordt ons beleid ook ieder jaar vastgelegd in een notitie over personeelsbeleid en een PR/communicatieplan. Vastgesteld, 13 december 2013 - - 13 - -