Verdienmodellen voor coöperaties Alfred Griffioen Masterclass Coöperaties Stichting Doen 8 april 2013 @AlfredGriffioen @decooperatie
Even voorstellen Alfred Griffioen Ervaring als business development manager, marketingmanager en strategieconsultant Auteur van o.a. Het Senseo-effect en Samenwerkingen die werken Initiatiefnemer en partner bij de Ondernemerscoöperatie 2
Over de Ondernemerscoöperatie Samenwerkingsverband van tien specialisten op het gebied van samenwerken en coöperaties Onze missie is samenwerken gemakkelijker te maken Volledige oprichting coöperatie inclusief uitgebreid advies en projectovereenkomst, binnen twee weken geregeld excl BTW 895,- Workshop Werken in Netwerken over samenwerken als groep, van één dagdeel. Dit doen we door praktische concepten te ontwikkelen en ondernemers te adviseren: nu al bij meer dan 120 groepen. We zijn zelf ook een coöperatie en gebruiken onze eigen methoden excl BTW 599,- Algemene voorwaarden coöperatie inclusief toelichting en juridisch consult van 30 minuten Fiscaal Adviesrapport inclusief voorbeeldbrief voor de belastingdienst excl BTW 279,- excl BTW 399,- 3
De continu uitdaging Structuur Betrokkenheid 4
Overeenkomsten Dialoog Uitwisseling Wij Vitale ruimte Ik Structuur Uitdaging Verschillen 5
Focus van deze masterclass: Verdienmodellen voor coöperaties Type coöperatie Financieel voordeel Ondernemerscoöperatie Hogere tarieven of meer werk Inkoopcoöperatie Investeringscoöperatie Gebiedscoöperatie Lagere inkoopkosten Hogere winst Geld blijft binnen een bepaalde groep 6
Verschillende geldstromen bij elk model Ondernemerscoöperatie Opdrachtgever Inkoopcoöperatie Partners Coöperatie Coöperatie Partners Leveranciers Investeringscoöperatie Opdrachtgever Gebiedscoöperatie Opdrachtgever Coöperatie Investering Latere opbrengsten Partners Partners Coöperatie 7
Voor iedere partner moet er een goed evenwicht zijn Inbreng Verantwoordelijkheden Risico s Opbrengsten Zeggenschap 8
Uitgangspunt: alle waarde moet beloond worden Achterliggende gedachte Geld verdienen is een randvoorwaarde voor ondernemen, alleen of samen Tegenover elke inzet die waarde oplevert moet uiteindelijk een geldelijke beloning staan, anders stopt de inzet De verdiende omzet moet zoveel mogelijk naar ieders waardevolle inbreng verdeeld worden Gevolg Wie meer doet, mag ook meer verdienen Wie klanten binnen brengt, mag ook meer verdienen Wie een goed concept weet uit te werken, mag ook meer verdienen Wie (starters)risico neemt, mag ook meer verdienen 9
Waarom gaat het steeds over geld? Een coöperatie is een vereniging met winstoogmerk, voor de economische behoeften van de leden Die zijn doel verwezenlijkt door mede zaken te doen met die leden De coöperatie is een onderneming, dit in tegenstelling tot een vereniging De winst van de onderneming is voor de leden 10
Verschil vereniging, coöperatie, stichting, BV Nee Winstoogmerk? Ja Betrokkenen Vereniging Coöperatie Besturing door 'Hoge dames/heren Stichting BV 11
Financiële stromen bij een ondernemerscoöperatie Het uitbrengen van offertes en het aangaan van opdrachten loopt via de coöperatie Leden stellen zich vooraf garant voor de uitvoering van de opdracht Als de klant betaalt, krijgen de leden het grootste deel van hun aandeel ook uitbetaald. Zij sturen hiervoor een factuur. De overgebleven omzet wordt gebruikt voor de dekking van kosten of uitgekeerd als winst, naar rato van ieders aandeel in de projecten 10.000 omzet 9.000 vergoeding op basis van facturen Opdrachtgever Coöperatie Leden 12 1.000 winst
Financiële stromen bij een inkoopcoöperatie De coöperatie bundelt de vraag van alle leden Deze betalen in eerste instantie de normale inkoopprijs De winst die samen wordt uitonderhandeld wordt naar rato van ieders inkoopaandeel verdeeld. 10.000 normale prijs 9.000 prijs met (staffel) korting Leden Coöperatie Leveranciers 1.000 winst 13
Financiële stromen bij een investeringscoöperatie Eerst zaaien, dan oogsten Leden investeren gezamenlijk in productontwikkeling, machines e.d. Voordeel van een coöperatie boven een BV is dat de winstverdeling niet rigide vastligt. Winst kan ook verdeeld worden n.a.v. ieders bijdrage Omzet Investering Opdrachtgevers Leveranciers Coöperatie Leden Kosten 14 winst
Voorbeeld investeringscoöperatie: zonnepanelen Leden brengen geld in in de coöperatie De coöperatie koopt zonnepanelen en laat deze installeren De stroom wordt verkocht aan een afnemer Na aftrek van kosten voor onderhoud, verzekering en administratie blijft er een bedrag over Dit bedrag wordt uitgekeerd aan de leden naar rato van hun inleg en dit vormt hun rendement Let op: De energiebelasting maakt de case complexer dan ie zo lijkt Leden die investeren in zo n coöperatie willen de zeggenschap niet delen met anderen die niet investeren: het gaat om hun geld. Inschrijving en lid af worden moet goed geregeld zijn. 15
Financiële stromen bij een gebiedscoöperatie Gebiedscoöperaties zijn nog sterk in ontwikkeling, veel doelstellingen Als de doelstelling is om omzet binnen een gebied te houden, dan zou een zegeltjessysteem kunnen werken Voor elke euro omzet besteed bij deelnemende leden gaat er tegoed naar de coöperatie Leden en een bewonersvertegenwoordiging beslissen over gezamenlijke bestedingen die de ondernemers in het gebied ten goede komen Investering Omzet Opdrachtgevers Leden Coöperatie afdracht 16
Fiscale aspecten Je bent belastingplichtig voor de VPB en BTW als je deelneemt aan het economisch verkeer - Meestal wel: Ondernemerscoöperaties, Investeringscoöperaties - Meestal niet: Energiecoöperaties, Gebiedscoöperaties Winst uitgekeerd aan de leden is meestal niet extra met VPB belast: - Voor leden natuurlijke personen: verlengstukwinst - Voor leden rechtspersonen: deelnemingsvrijstelling Wel of niet BTW-plichtig maakt op de lange termijn vaak niet veel uit, op de korte termijn kan dit leiden tot extra financieringsbehoefte Laat elke case checken en/of zoek expliciete afstemming met de belastingdienst 17
Meer informatie Boekje Samenwerkingen die werken LinkedIn groep Samenwerken in een Coöperatie 18