H.327280.0116 Inbrengen van een PEGsonde
2
Inleiding Uw arts heeft met u besproken dat er binnenkort bij u (of uw familielid) een voedingssonde via de buikwand wordt geplaatst. Dit noemen we een PEG-sonde. In deze folder leest u meer over het inbrengen en verzorgen van de PEG-sonde. Verhindering Mocht u verhinderd zijn voor de behandeling, dan meldt u zich af bij het Bureau patiëntenlogistiek (0523) 276806 Wat is een PEG-sonde? De PEG-sonde is een katheter (een dun slangetje) die met behulp van een endoscoop en een sneetje in de buikwand in de maag wordt geplaatst. Via de PEG-sonde kan vloeibare sondevoeding worden toegediend. Mensen die langer dan 4-6 weken sondevoeding nodig hebben krijgen vaak een PEG-sonde. Waarom een PEG-sonde? Het is belangrijk dat u voldoende voedingsstoffen binnen krijgt. Zo kan uw conditie op peil gehouden worden of verbeterd worden. Als u zelf niet genoeg kunt eten, dan krijgt u aanvullende voeding via de PEG-sonde. Door wie wordt de sonde ingebracht? De PEG-sonde wordt ingebracht door een MDL-arts (Maag- darmleverarts). De MDL-arts is gespecialiseerd in het onderzoeken van klachten en behandelen van aandoeningen van het maagdarmkanaal, galwegen, alvleesklier en de lever. Tijdens het plaatsen van de PEG-sonde wordt de arts geassisteerd door endoscopieverpleegkundigen. Hoe lang blijft de PEG-sonde zitten? Als de PEG sonde goed wordt onderhouden, gaat deze gemiddeld 3 jaar mee. De sonde kan worden verwijderd als u deze niet meer nodig heeft. Als er problemen zijn met de sonde kan deze vervangen worden. Het verwijderen van de PEG-sonde gebeurt altijd op de afdeling Endoscopie. 3
Medicijnen De MDL-arts/internist heeft gekeken naar medicijnen die u thuis of in het ziekenhuis gebruikt. De MDL-arts/internist beslist of er nog extra maatregelen genomen moeten worden zoals bijvoorbeeld het aanpassen of eventueel stoppen van bepaalde medicijnen. U moet hierbij denken aan de bloedverdunnende medicatie en eventuele medicatie die u gebruik voor diabetes mellitus. U of uw naasten komen een aantal dagen voor de plaatsing op het spreekuur van de endoscopieverpleegkundige om de zorg rondom de PEG-plaatsing met u te bespreken. Meet uw lengte en gewicht voorafgaand aan deze poli afspraak, de endoscopieverpleegkundige wil dit graag weten. Als u overgevoelig bent voor antibiotica, geeft dit dan door. Dit is noodzakelijk omdat u voor de PEG-plaatsing éénmalig een dosis antibiotica krijgt. Nuchter zijn Zes uur voor de plaatsing van de PEG-sonde mag u niet meer eten en moet eventuele sondevoeding gestopt worden. Vanaf vier uur voor de plaatsing mag u niet meer drinken. De medicijnen die u nog wel mag gebruiken, kunt u tot twee uur voor het onderzoek innemen met een slokje water. Wat neemt u mee: Patiëntenkaart Geldig ID kaart of paspoort Actueel medicatieoverzicht (op te vragen bij uw apotheek) of medicatieverpakkingen Pacemaker/ICD kaart; waar het merk etc. opstaat (indien u deze heeft) De opname Op de dag van de PEG plaatsing meldt u zich bij de receptie in de centrale hal van het Röpcke-Zweers Ziekenhuis. U wordt vanaf hier doorverwezen naar de afdeling dagbehandeling. 4
De afdeling De verpleegkundige op de dagbehandeling brengt u naar de kamer en neemt nog een aantal vragen met u (en/of uw familielid) door. De verpleegkundige meet uw bloeddruk en pols. Ook wordt er een infuusnaald ingebracht. Om de kans op infectie en ontsteking rondom de insteekopening van de PEG-sonde te verminderen krijgt u eenmalig een dosis antibiotica via een infuus. Een uur na het geven van de antibiotica kan de PEG-sonde worden geplaatst. Tijdens de behandeling mag u geen gebitsprothese dragen. U haalt de gebitsprothese al op de dagbehandeling uit uw mond. Voor de PEG-plaatsing trekt u een operatiejasje aan. De verpleegkundige op de dagbehandeling wordt gebeld wanneer u naar de endoscopieafdeling mag. De behandeling Via het infuusnaaldje krijgt u een roesje. Dit bestaat uit een ontspannend medicijn en een pijnstiller. Met een roesje bent u meer ontspannen en verloopt het onderzoek prettiger. Een roesje is geen narcose, waarbij u uw bewustzijn verliest. Wel is het mogelijk dat u zich achteraf weinig van het onderzoek herinnert. Het roesje vermindert uw reactievermogen. Daarom is het belangrijk dat u gedurende 24 uur rekening houdt met: U moet onder begeleiding het ziekenhuis verlaten. U mag niet zelfstandig deelnemen aan het verkeer. U heeft dus ook begeleiding nodig als u met de bus of taxi naar huis gaat. Neem geen belangrijke beslissingen. Vermijd het werken met gevaarlijke apparaten. Gebruik geen alcohol. Om ervoor te zorgen dat de PEG-sonde op de juiste plaats in uw maag wordt geplaatst, wordt er eerst een gastroscopie gedaan door de arts. Hierbij wordt een flexibele slang, de endoscoop, via uw mond, keel en slokdarm in uw maag geschoven. Het inbrengen van de endoscoop kan een onprettig gevoel geven en kokhalzen veroorzaken. Het is niet pijnlijk, en u kunt tijdens de behandeling rustig in en uit blijven ademen door uw neus of mond. 5
Aan het einde van de endoscoop zit een camera. De arts kan op die manier de maagwand bekijken. De arts bepaalt de plaats waar de sonde geplaatst wordt. En verdoofd deze plek voorafgaand aan de plaatsing. Een plaatje aan het uiteinde van de PEG-sonde in uw maag voorkomt dat de sonde naar buiten schiet. Aan de buitenkant wordt de PEG-sonde ook vastgezet met een plaatje zodat de sonde niet naar binnen kan schieten. De behandeling duurt ongeveer 30 minuten. In sommige gevallen is het mogelijk dat er geen PEG sonde kan worden geplaatst. Bijvoorbeeld door een afwijkende ligging van de maag of een maagoperatie uit het verleden. In dat geval wordt de plaatsing gestaakt. Het inbrengen van een PEG-sonde moet zo steriel mogelijk gebeuren. Uw familie kan hier dus niet bij aanwezig zijn. Na de plaatsing Na het plaatsen van de PEG-sonde wordt u weer naar de dagbehandeling gebracht. De verpleegkundige controleert regelmatig uw bloeddruk, polsslag en uw temperatuur. Als de controles gedurende één uur stabiel gebleven zijn en er geen complicaties opgetreden zijn, wordt er een beetje water door de sonde gespoten. Als dat goed gaat mag er drie uur later gestart worden met sondevoeding. Het is mogelijk dat u nog wat last heeft van boeren. Dit komt omdat er tijdens de behandeling lucht in uw maag is geblazen. Ook kunt u last hebben van een gevoelige keel. Dit komt door het inbrengen van de endoscoop. Als de verdoving is uitgewerkt kan de insteekopening van de PEG-sonde gevoelig en/of pijnlijk zijn. U mag hier paracetamol voor innemen. Diëtist De diëtist wordt ingelicht door de endoscopieverpleegkundige. Zij regelt sondevoeding, pomp en materialen voor u. Dit wordt een dag voor of de dag van het onderzoek bij u thuis afgeleverd. De pomp wordt door een bedrijf voor medische hulpmiddelen geleverd. 6
Als u zelf de sonde niet kun verzorgen en u kunt zelf geen voeding toedienen en er is ook niemand om u daarbij te helpen, kan (eventueel tijdelijk) thuiszorg aangevraagd worden vanuit het ziekenhuis door een transferverpleegkundige. Indien u thuiszorg nodig denkt te hebben geeft u dit door aan de endoscopieverpleegkundige tijdens de poli afspraak. LET OP De eerste 7 tot 10 dagen na de plaatsing mag u de PEGsonde niet losmaken, dompelen en draaien! Meer informatie over de verzorging van de PEG-sonde vindt u in de gele folder van Fresenius Kabi: informatie over de verzorging van de PEG-sonde. Mogelijke complicaties De volgende complicaties komen zelden voor: Verslikken tijdens het onderzoek. Het gevolg kan zijn dat er maaginhoud in uw longen terecht komt en dat er een longontsteking ontstaat. Een bloeding in de buikwand of de maag als gevolg van het sneetje dat gemaakt moet worden om de PEG-sonde te plaatsen. Een darmperforatie. De darm kan geraakt worden wanneer de holle naald wordt ingebracht voor het plaatsen van de sonde. Een arts waarschuwen Als u last krijgt van: Harde plekken rondom de insteekopening. Pijn rond de insteekopening. Als de sonde er is uit gegaan. In het verpleeghuis zal de verpleeghuisarts naar de problemen kijken. Vanuit de thuissituatie belt u met de poli interne. Als u problemen met de PEG-sonde heeft of u heeft al langdurig last van huidproblemen rondom de insteekopening van de sonde, bel dan de poli interne. 7
Bereikbaarheid Poli interne Hardenberg Van maandag tot en met vrijdag van 8.30 12.00 uur en van 13.00 16.30 uur (0523) 276330 Bij geen gehoor belt u de spoedeisende hulp. Spoedeisende hulp s avonds, s nachts en in het weekend belt u via het algemene telefoonnummer van het ziekenhuis en vraagt u naar de spoedeisende hulp. (0523) 276000 8