uw nummer uw datum ons nummer BS/UIT/2008/722 onze datum 10 april 2008 Verzonden inlichtingen bij sector/afdeling A. van der Loo BS / Zorg en Activering doorkiesnr. 0475-388361 AAN de voorzitter van de gemeenteraad bijlage(n) betreffende kerncijfers Productiehuis raadsinformatiebrief inzake Cijfers Productiehuis Geachte voorzitter, In deze raadsinformatiebrief lichten wij u een aantal kerncijfers van 2006 en 2007 van het Productiehuis toe. De kerncijfers zijn opgenomen in de bijlage. Deze cijfers zijn overzichtelijk, maar kunnen niet zonder een gedetailleerde toelichting. Na een inhoudelijke toelichting lichten we de cijfers in de volgorde van de kolommen toe. Het Productiehuis is een belangrijk instrument in het Roermondse reïntegratiebeleid. In het Productiehuis volgen cliënten met een uitkering op grond van de Wet Werk en Bijstand één of meerdere reïntegratietrajecten bij verschillende reïntegratiebedrijven of gemeente. Het Productiehuis heeft ten doel om cliënten een sluitende aanpak te bieden en één aanspreekpunt voor werkgevers te zijn. Door middel van dit instrument willen we uitkeringsgerechtigden opleiden voor de arbeidsmarkt en bemiddelen naar werk. Concreet is het Productiehuis een gebouw met verschillende werkplaatsen, cursusruimtes, een keuken, een computerruimte, spreekkamers, enkele kantoorvertrekken en een kantine. Abstract is het Productiehuis een concept waarbij de gemeente en verschillende reïntegratiebedrijven samenwerken om de afstand van uitkeringsgerechtigden tot de arbeidsmarkt te verkleinen met werk als uitgangspunt. Op Schipperswal 36 zijn concept en gebouw verenigd. Een gezamenlijke locatie zorgt voor een efficiëntere aanpak door betere samenwerking en een betere regie op de uitvoerende reïntegratiebedrijven. Toelichting bij de cijfers In de eerste twee jaar startten 761 cliënten in totaal 1156 trajecten in het Productiehuis. 28% Van de gestarte trajecten leidde tot uitstroom uit de uitkering. Daarnaast is het aantal bemiddelingen naar werk en opleiding gelijk aan 28% van het aantal gestarte trajecten. De cliënten startten gemiddeld 1,5 traject. Sector Burgers en Samenleving, Looskade 2 Postbus 900 6040 AX Roermond Telefoon (0475) 388200 Fax (0475) 336569 SNS-bank 82.15.28.580
Pagina 2 Reïntegratietrajecten In het Productiehuis werden in 2006 en 2007 7 reïntegratieprojecten uitgevoerd. Het betreft Work First, Poort, Nederlands op de werkvloer, Education First, Buurtbeheerbedrijf, Solliciteren en Controleren en het Werkgeversloket. Binnen Work First verrichten uitkeringsgerechtigden 6 weken, 5 dagdelen per week, productiewerk-achtige activiteiten. Work First is een traject waarbij het werkritme behouden wordt. Tevens is het een diagnose-instrument om te bepalen welk reïntegratietraject het best passend is voor de cliënt. Poort en Buurtbeheerbedrijf zijn reïntegratietrajecten voor de cliënten met een relatief grote afstand tot de arbeidsmarkt. Het traject Poort is gericht op het wegnemen van bestaande belemmeringen richting werk. Cliënten krijgen bij Poort in eerste instantie de basale principes van het werknemerschap aangeleerd. Daarbij gaat het bijvoorbeeld om het op tijd komen, werkritme aanleren of omgaan met leidinggevenden. Deze activiteiten worden aangeleerd terwijl ze, 3 dagen per week, werkzaamheden in het Productiehuis verrichten. Bij het Buurtbeheerbedrijf verrichten cliënten gemiddeld 32 uur per week werkzaamheden om hun afstand tot de arbeidsmarkt te verkleinen. De werkzaamheden bestaan uit het uitvoeren van klussen binnen de verschillende wijken in Roermond. Het Productiehuis is in dit traject de basis, vanwaar de cliënten met busjes de stad inrijden, om werkzaamheden binnen de wijken te verrichten. Education First is een traject specifiek gericht op jongeren. Binnen dit traject worden jongeren 5 dagdelen per week begeleid, door middel van verschillende trainingen en werkzaamheden met als doel hen te begeleiden naar werk of opleiding. Het traject Nederlands op de werkvloer is een reïntegratietraject, waarbij cliënten de Nederlandse taal leren. Dit traject is vooral bedoeld ter ondersteuning van overige reïntegratieactiviteiten van de cliënt. In dit traject volgen cliënten twee dagdelen per week les om het niveau van de Nederlandse taal te verhogen. Daarbij ligt het accent op de communicatie op de werkvloer. Het traject Solliciteren en Controleren is het traject voor cliënten met de kortste afstand tot de arbeidsmarkt. In dit traject worden cliënten getraind en begeleid in de daadwerkelijke sollicitatieprocedures, het zoeken naar en het vinden van vacatures. Dit traject wordt uitgevoerd door de gemeente in eigen beheer onder de naam Punt Uit. Punt Uit voert ook de activiteiten van het werkgeversloket uit. Het werkgeversloket is een bijzonder reïntegratietraject omdat de activiteiten voornamelijk bemiddeling naar werk betreffen. Het werkgeversloket zoekt gericht naar vacatures voor cliënten in trajecten binnen het Productiehuis of zoekt een cliënt in het Productiehuis bij een openstaande vacature van een werkgever. Eind 2007 is de aanbesteding van drie nieuwe percelen afgerond. Het zijn de trajecten Aanpakken en Doorpakken, Risicojongeren en Re-Act (een traject voor uitkeringsgerechtigden met sociaal-psychische problematiek). Deze drie trajecten zijn ook binnen het concept Productiehuis ondergebracht. De instroomcijfers zijn echter niet opgenomen in het totaaloverzicht, omdat de cliënten pas vanaf 1 november 2007 aangemeld worden en er nog geen uitstroomgegevens bekend zijn. In totaal zijn er in 2007 nog 27 van deze nieuwe trajecten gestart. Het proces binnen het Productiehuis In het kort kunnen we zeggen dat de nieuwe uitkeringsgerechtigden het Productiehuis binnenkomen via Work First. Na de periode Work First worden cliënten veelal aangemeld voor een ander traject binnen het Productiehuis. Cliënten uit het zittende bestand konden ook,
Pagina 3 zonder een traject Work First, in een ander reïntegratietraject binnen het Productiehuis starten. Het is afhankelijk van de afstand van de cliënt tot de arbeidsmarkt in welk vervolgtraject de cliënt zal starten. De vervolgtrajecten kunnen Buurtbeheerbedrijf, Education First, Poort of Solliciteren en Controleren zijn. In principe sluit de cliënt het traject binnen het Productiehuis af met het werkgeversloket. Het werkgeversloket heeft ten doel de cliënten te bemiddelen naar werk. In principe gaat iedere nieuwe WWB-uitkeringsgerechtigde naar een traject binnen het Productiehuis. Er kunnen echter (dringende) redenen bestaan om af te wijken van een traject in het Productiehuis. Deze redenen kunnen zijn dat uitkeringsgerechtigden reeds een ander traject volgen bij het UWV, een andere gemeente of een zorginstelling. Cliënten kunnen ook een gedeeltelijke uitkering hebben met nog een parttime baan, waarmee een reïntegratietraject niet te combineren is. Daarnaast zijn er uitkeringsgerechtigden met een inburgeringsplicht, die eerst een inburgeringstraject volgen. Tevens zijn er uitkeringsgerechtigden met een WSWindicatie of cliënten met medische en /of psychische beperkingen, waardoor reïntegratietrajecten binnen het Productiehuis niet passend zijn. Tenslotte kan de gemeente geen reïntegratiemiddelen inzetten voor uitkeringsgerechtigden die nog een gedeeltelijke uitkering van het UWV hebben. Voor de volledigheid geven wij aan dat niet alle WWB-uitkeringsgerechtigden een traject binnen het Productiehuis starten. Gemeente Roermond heeft, behalve het Productiehuis, ook nog andere reïntegratie-instrumenten. Gesubsidieerde arbeid, werkervaringsbanen, de individuele trajecten, de trajecten in eigen beheer en kleinere trajecten zoals Opstap of Zwerfvuil, zijn trajecten die niet opgenomen zijn in het Productiehuis, maar wel een substantieel onderdeel uitmaken van het reïntegratiebeleid. Ook WWB-cliënten, die een volledige ontheffing van de arbeidsverplichting hebben, gaan niet naar het Productiehuis. Doelstelling Per jaar worden vooraf doelen gesteld met betrekking tot het aantal trajecten dat start binnen het Productiehuis. Deze doelen zijn gespecificeerd naar de verschillende reïntegratietrajecten. In 2006 is de doelstelling in totaal 600 trajecten en in 2007 675. In 2007 zijn de doelen voor Buurtbeheerbedrijf en Punt Uit verhoogd. In 2006 bleek dat er meer behoefte was aan het reïntegratietraject Buurtbeheerbedrijf dan de bestaande 50 plekken. Het aantal trajecten van het Buurtbeheerbedrijf is daarom in 2007 opgehoogd van 50 naar 100 plekken. De overige 25 extra reïntegratietrajecten zouden moeten worden ingezet bij Punt Uit. Aanmeldingen De gemeente Roermond meldt cliënten aan bij de verschillende reïntegratietrajecten. Niet alle aanmeldingen leiden tot een daadwerkelijke start van het reïntegratietraject. Verschillen kunnen ontstaan doordat uitkeringsgerechtigden zelf vroegtijdig afhaken of omdat bij de intake van het traject blijkt dat dit traject voor deze cliënt toch niet passend is. In 2007 is het grootste verschil tussen het aantal aanmeldingen en de daadwerkelijke gestarte trajecten (63) bij Work First. Het aantal aanmeldingen in 2007 is min of meer gelijk gebleven aan het aantal in 2006, maar het aantal daadwerkelijke gestarte trajecten van Work First lag lager. Dit kwam doordat het voornamelijk nieuwe uitkeringsgerechtigden betrof, die in een vroeg stadium worden aangemeld voor Work First. Na de aanmelding zagen de cliënten alsnog af van een uitkeringsaanvraag, hadden ze geen recht op een uitkering of konden ze door ziekte en andere persoonlijke omstandigheden niet deelnemen aan Work First.
Pagina 4 Instroom Onder instroom verstaan we de daadwerkelijk gestarte reïntegratietrajecten. Er is dan een reïntegratieplan gemaakt, toegespitst op de cliënt. In het plan zijn de activiteiten van de cliënt tijdens het traject opgenomen. In 2006 zijn 635 trajecten gestart. In 2007 bedroeg het aantal gestarte trajecten 521. In de eerste twee jaar van het bestaan van het Productiehuis zijn er dus 1156 trajecten gestart. Het aantal trajecten dat in 2007 is gestart ligt lager dan het aantal trajecten dat in 2006 is gestart. De terugloop in trajecten is voornamelijk te verklaren door een lagere instroom in de trajecten Work First en Punt Uit. Het aantal gestarte Work First trajecten ligt in 2007 45 trajecten lager dan in 2006. Er zijn in 2007 ook veel minder cliënten (93) aangemeld voor Punt Uit dan in 2006. De verklaring ligt vooral in het feit dat er in 2006 een grote overschrijding was van de doelstelling (+54) en een verandering in het uitkeringsbestand. Met de verkleining van het uitkeringsbestand nadert het granieten bestand. Hoe minder mensen in de uitkering zitten, hoe groter het deel uitkeringsgerechtigden met een grote afstand tot de arbeidsmarkt. Waar in 2006 nog cliënten in de uitkering zaten met een relatief kleine afstand tot de arbeidsmarkt, is dit aantal cliënten in 2007 minder. Omdat de afstand tot de arbeidsmarkt steeds groter is, wordt de duur van de trajecten, voordat cliënten bij het traject Solliciteren en Controleren of het werkgeversloket kunnen starten, langer. Het aantal aanmeldingen en gestarte trajecten van Punt Uit is daarmee afgenomen. Daarnaast zijn nog niet alle trajecten binnen het Productiehuis afgerond, waardoor de doorstroom vanuit de andere trajecten naar Punt Uit ook nog niet volledig op gang gekomen is. Hier staat tegenover dat het aantal gestarte trajecten van BuurtBeheerbedrijf en Poort in 2007 (43) hoger ligt dan in 2006. Buurtbeheerbedrijf en Poort zijn twee trajecten voor mensen met een grote afstand tot de arbeidsmarkt. Uitval Er is sprake van uitval wanneer het traject voortijdig wordt afgebroken, zonder dat het traject afgerond is. Er is dan geen sprake van uitstroom uit de uitkering. Uitval kan het gevolg zijn van langdurige ziekte, of als gedurende het traject blijkt dat het traject niet passend is bij de cliënt. Een traject kan ook leiden tot uitval indien de cliënt, ondanks inspanningen van gemeente en reïntegratiebedrijf, zich onttrekt aan zijn verplichtingen van het traject. Als uitval aan de cliënt verwijtbaar is, vindt er een onderzoek plaats naar deze verwijtbaarheid en wordt een maatregel opgelegd. In 2007 heeft er 60 keer een dergelijk onderzoek plaatsgevonden. De verschillende reïntegratieprojecten kennen een verschillende doelgroep, verschillende aanpak en verschillende activiteiten om reïntegratie van de cliënt te bereiken. De klantmanagers van de gemeente hebben de regie over het reïntegratietraject van de cliënt. De klantmanagers melden de klanten aan voor de reïntegratietrajecten. Het is afhankelijk van de persoonlijke kenmerken en/of omstandigheden van de cliënt welk traject het meest geschikte reïntegratie-instrument is. De klantmanagers van de gemeente en de consulenten van de reïntegratiebedrijven zijn kundig om dit te beoordelen. Door een veelvoud aan persoonlijke kenmerken of problematiek is vooraf niet altijd duidelijk welk traject het meest passend is. De consulenten van de reïntegratiebedrijven doen daarom na aanmelding nog een intake om te beoordelen of en op welke manier hun traject het meest passend is voor de aangemelde cliënt. Daarbij maken zij een uitgebreide diagnose van de cliënt in relatie met hun traject. Indien zij concluderen dat dit reïntegratietraject toch niet geschikt is voor deze cliënt, vindt er overleg plaats met de klantmanagers van de gemeente. Indien de klantmanager de conclusie deelt, zal
Pagina 5 de klantmanager van de gemeente besluiten de aanmelding van de cliënt niet te laten volgen door een start van het traject. De cliënt kan ook tijdens het traject uitvallen, omdat hij zich tijdens het traject zo ontwikkelt, dat het te volgen traject minder geschikt wordt. Natuurlijk bestaat er gedurende de trajecten de mogelijkheid om het traject aan te passen, maar soms is dat niet voldoende om uitval te voorkomen. Uitval is het grootst in trajecten waarbij de intake ontbreekt, de vorm van het traject star is (zoals Work First), of waar de eisen aan de cliënt het hoogst zijn. Zo is de uitval bij de trajecten Work First en Punt Uit het hoogst. In 2006 heeft Poort het grootste verschil tussen aanmeldingen en daadwerkelijke start. Dit verschil is te verklaren uit het feit dat het reïntegratiebedrijf een strikt beleid voerde bij de intake om de cliënten zoveel mogelijk passend te laten zijn voor het traject en daarmee de kansen op uitval tijdens het traject zo veel mogelijk te beperken. Uitval bij een traject betekent echter niet dat de cliënt geen traject meer volgt, de cliënt kan ook aangemeld worden bij een ander reïntegratietraject dat een beter instrument is voor de cliënt. Traject voltooid Een traject is voltooid als de cliënt het traject volledig heeft doorlopen, maar de cliënt na het beëindigen van het traject niet direct een nieuw traject binnen het Productiehuis start of uit de uitkering stroomt. Indien de volledig doorlopen trajecten leidden tot doorstroom of uitstroom zijn deze aantallen niet in deze categorie traject voltooid opgenomen, maar onder de categorie doorstroom of uitstroom. In 2006 en 2007 hebben 424 cliënten het traject voltooid. Work First en Punt Uit kennen het grootste aantal voltooide trajecten. Een verklaring hiervoor kan liggen in het feit dat Work First een eerste diagnose-instrument is en dat na het traject blijkt dat de bestaande reïntegratietrajecten voor de nieuwe instroom niet het geëigende trajecten zijn om de cliënt naar arbeid te begeleiden. Dit kan bijvoorbeeld doordat er tot november 2007 nauwelijks reïntegratietrajecten met een grote zorgcomponent voorhanden waren in het Productiehuis. Er was daarom geen doorstroom naar een volgend traject mogelijk. Met het creëren van 100 plekken bij Re-Act wordt dit probleem aangepakt. Ook voor de potentiële inburgeraars was geen passend reïntegratietraject voorhanden. Met het afronden van het aanbestedingstraject voor de inburgeringstrajecten kunnen deze cliënten nu ook aan een passend traject deelnemen. Daarnaast is een groot deel van de reïntegratietrajecten van Punt Uit afgerond zonder dat er een vervolgtraject wordt ingezet. Dit is te verklaren uit het feit dat de trajecten van Punt Uit en de bemiddeling als eindtraject binnen het Productiehuis gezien moet worden. Een vervolgtraject binnen het Productiehuis ligt dan niet voor de hand. Doorstroom Er is sprake van doorstroom indien de cliënt na het voltooien van het ene traject doorstroomt naar een ander traject. In totaal zijn er 142 trajecten in 2006 en 2007 die eindigden in doorstroom naar een ander traject. Work First is het traject dat logischerwijs het grootste deel van de doorstroom realiseert. Uit de cijfers in het schema zou je kunnen concluderen dat slechts 12 % van de trajecten gevolgd wordt door een vervolgtraject. Dit is niet reëel en komt doordat in de huidige informatiesystemen de doorstroominformatie nog niet voldoende zichtbaar is. De gemeente hanteert namelijk een cliëntvolgsysteem dat gekoppeld is aan de individuele cliënt. In dit systeem is te zien aan welk traject de cliënt deelneemt. De trajecten in het Productiehuis maken onderdeel uit van de totale reïntegratie van de cliënt. Binnen het Productiehuis wordt daarom vanaf mei 2008 een cliëntvolgsysteem ingericht waarin alle cliënten binnen het Productiehuis worden geregistreerd. Binnen dit systeem zal één dossier per cliënt binnen het Productiehuis worden ingericht.
Pagina 6 Om de doorstroom nu inzichtelijk te maken, is een aantal gegevens gekoppeld. Er zijn substantieel meer trajecten gestart dan dat er cliënten hebben deelgenomen in het Productiehuis. 761 cliënten startten 1156 trajecten in het Productiehuis. Het gemiddeld aantal trajecten per cliënt is 1,5 traject. Bij de aanname dat de cliënten maximaal 2 trajecten volgen, betekent dit (bij een gemiddelde van 1,5) dat de helft van de uitkeringsgerechtigden 2 trajecten in het Productiehuis starten. Cliënten kunnen 2 trajecten starten, na doorstroom, na uitval of omdat cliënten 2 trajecten tegelijkertijd volgen. Uitstroom uit de uitkering Uitstroom is het aantal trajecten dat resulteert in uitstroom uit de uitkering. Dit betekent dat de cliënt na het volgen van het traject geen beroep meer doet op een uitkering. De trajecten in het Productiehuis leidden 319 keer tot uitstroom uit de uitkering. Dit is een resultaat van 27% van het aantal gestarte trajecten. We nemen 2006 en 2007 samen, omdat niet geconcludeerd kan worden dat de cliënten die in 2007 uit de uitkering stromen ook allen in 2007 het traject binnen het Productiehuis zijn gestart. Als we toch per jaar kijken, zien we dat het uitstroompercentage nagenoeg gelijk is. Uitstroom uit de uitkering kan door het aanvaarden van werk, het volgen van een opleiding, maar ook doordat cliënten gaan verhuizen, gaan samenwonen of in detentie gaan. Bemiddeling naar werk Alle trajecten samen in 2006 en 2007 hebben geleid tot 305 bemiddelingen naar werk. Het aantal bemiddelingen naar werk is in 2006 en 2007 nagenoeg gelijk. Ten opzichte van een lager aantal gestarte trajecten betekent dit dat er in 2007 relatief meer bemiddelingen naar werk hebben plaatsgevonden. Het grootste aantal bemiddelingen naar werk komt voort uit de trajecten van Punt Uit en Werkgeversloket. Te zien is ook dat het aantal bemiddelingen in 2007 toegenomen is, terwijl het aantal trajecten is afgenomen. Dit is zeker een goed resultaat, omdat de gemiddelde afstand tot de arbeidsmarkt groter is dan in 2006. Bemiddeling naar opleiding Alle trajecten samen in 2006 en 2007 hebben geleid tot 19 bemiddelingen naar opleiding. Het ligt voor de hand dat de meeste bemiddelingen naar een opleiding voortkomen uit het traject Education First. Echter ook vanuit Buurtbeheerbedrijf en Work First hebben enkele bemiddelingen naar opleiding plaatsgevonden. BV Limburgbanen BV Limburgbanen zijn werkplekken bij werkgevers waar uitkeringsgerechtigden met behoud van uitkering maximaal 6 maanden werken, om werkervaring op te doen. Samen met werkgevers heeft het Productiehuis de doelstelling geformuleerd om in 2006 en 2007 50 respectievelijk 70 BV Limburgbanen te realiseren. Deze doelstelling is gehaald in 2006 en in 2007 zelfs overschreden tot 80 BV Limburgbanen. Project Leren en werken Binnen het project leren en werken is een samenwerkingsverband aangegaan tussen verschillende reïntegratiebedrijven, CWI, UWV en Punt Uit. Binnen dit project worden er vooraf afspraken gemaakt met werkgevers voor werkplekken met baangarantie en leiden de verschillende reïntegratiebedrijven of ROC de cliënten gericht op voor deze functies. De opleidingen zijn gekwalificeerd en worden afgesloten met een diploma. Het Horecaproject maakt ook onderdeel uit van het Project Leren en werken. Het Project Leren en werken is een samenwerkingsverband, waarbij de klantmanagers van de gemeente de regie houden over hun eigen cliënten.
Pagina 7 In totaal zijn er op dit moment 110 opleidingsplekken gevuld. Daarvan zijn 50 opleidingen afgerond, waarvan 30 cliënten een diploma behaalden en tevens de vacature vervulden bij de werkgever. Op dit moment zijn er nog 60 cliënten in opleiding. Conclusie De bovengenoemde cijfers laten zien dat in 2006 en 2007 761 cliënten 1159 trajecten startten in het Productiehuis. 28% Van deze gestarte trajecten leidden tot uitstroom uit de uitkering. Wij verzoeken u deze brief door te leiden naar de leden van de raad. Burgemeester en wethouders van Roermond, De secretaris, De burgemeester,
Pagina 8 Bijlage bij Raadsinformatiebrief inzake kerncijfers productiehuis Kerncijfers Productiehuis Reïntegratietrajecten 2006 Reïntegratietraject doelstelling aanmeldingen instroom uitval traject voltooid doorstroom uitstroom uit de uitkering bemiddeld naar werk opleiding Work First 200 210 181 34 35 74 38 22 2 Buurtbeheerbedrijf 50 71 65 0 3 2 18 12 0 Education First 50 37 34 0 0 0 22 4 11 Nederlands op de werkvloer 50 33 28 2 X X X X X Poort 100 99 73 0 6 1 16 7 0 Punt Uit (werkgeversloket/ solliciteren controleren) 150 254 254 41 178 nvt 86 109 0 Totaal Productiehuis 600 704 635 77 222 77 180 154 13 2007 Reïntegratietraject doelstelling aanmeldingen instroom uitval traject voltooid doorstroom uitstroom uit de uitkering bemiddeld naar werk Work First 200 199 136 15 34 41 21 10 0 Opleiding Buurtbeheerbedrijf 100 86 85 5 26 9 13 8 1 Education First 50 30 25 2 0 0 11 1 5 Nederlands op de werkvloer 50 30 21 0 X X X X X Poort 100 110 96 11 22 15 22 15 0 Punt Uit (werkgeverloket/ solliciteren en controleren 175 161 158 37 120 nvt 72 117 0 Totaal Productiehuis 675 616 521 70 202 65 139 151 6 BV Limburgbanen 2006 2007 Aantal BV Limburgbanen 50 80 Nieuwe trajecten gestart na 1 november 2007 gestarte trajecten in doelstelling 2007 Re-Act 100 25 Risicojongeren 25 1 Aanpakken en Doorpakken 25 2