Darmproblemen bij acute buikpijn U bent voor onderzoek op de spoedeisende hulp geweest omdat u buikklachten heeft. De arts heet bij u geen acute oorzaak kunnen vaststellen. De klachten kunnen vele oorzaken hebben zoals een moeilijke stoelgang. In deze folder krijgt u tips en adviezen hoe u mogelijk zelf iets aan deze klachten kunt doen.
Werking van de darmen De darmen zijn een belangrijk onderdeel van het spijsverteringsstelsel. Hiermee worden alle organen bedoeld die samen zorgen voor de voedselvertering. De darmen bestaan uit twee delen: de dunne darm en de dikke darm. In de dunne darm worden belangrijke spijsverteringssappen aan het voedsel toegevoegd. Hierdoor kan het voedsel worden verteerd en kunnen de voedingsstoffen aan het bloed worden afgegeven. De overgebleven waterdunne massa onverteerde resten stroomt via de dunne darm naar de dikke darm. De dikke darm onttrekt er water en zouten aan. Wat overblijft is ontlasting. Deze wordt door het samentrekken van de dikke darm voortgestuwd naar het laatste deel van de dikke darm, de endeldarm. Als de endeldarm vol is krijgt u aandrang, het signaal om naar het toilet te gaan. 2 Darmproblemen bij acute buikpijn
Mogelijk oorzaken van problemen met de stoelgang: Voedselgewoontes: de toegenomen welvaart heeft er voor gezorgd dat onze voeding in de loop van de tijd is veranderd.we zijn steeds meer kant en klare producten en snacks gaan gebruiken en minder brood, aardappelen, groente en fruit. Hierdoor is de inname van voedselvezels verminderd, terwijl deze juist zo nodig zijn voor een goede werking van de darmen. Leefpatroon: mensen zijn minder gaan bewegen. Tevens schieten maaltijden, met name het ontbijt, er nog wel eens bij in door drukke dagbesteding. Ook wordt niet altijd de rust genomen om (op tijd) naar het toilet te gaan. Ziekten en medicijngebruik: er zijn aandoeningen die de oorzaak kunnen zijn van het probleem met de stoelgang, maar die zijn in dit geval niet bij u geconstateerd. Ook zijn er medicijnen die verstoppingen en diarree als bijwerking kunnen hebben bijvoorbeeld morfine, ijzertabletten en antibiotica. Overleg in dat geval met uw arts of de medicatie aangepast kan worden. 3
Adviezen voor een goede stoelgang Neem voldoende voedingsvezels. Voedingsvezels is de naam voor stoffen die voorkomen in de celwand van planten. Vezels komen alleen voor in plantaardige producten. Ze kunnen door de mens niet verteerd worden, passeren daarom het gehele maag-darmkanaal en komen uiteindelijk in de dikke darm terecht. In de dikke darm binden de vezels vocht en zorgen ze voor een extra prikkeling van de darmwand. Dit draagt bij aan een goede stoelgang. Streef naar een hoeveelheid van 30-40 gr vezels per dag of 15 gr meer dan u tot nu toe gebruikte. U kunt de hoeveelheid het beste geleidelijk opbouwen naar de gewenste hoeveelheid. Gebruik minimal 2 liter vocht per dag. Vezels hebben vocht nodig om hun werk in de dikke darm goed te kunnen doen. Twee liter vocht betekent in de praktijk 10 tot 12 glazen of 15 kopjes per dag. Bij warm weer, zware arbeid, sporten en bij vochtverlies door koorts braken of diarree hebt u extra vocht nodig om het vochtverlies weer aan te vullen. U kunt bijvoorbeeld warme, koude, zoete en hartige dranken met elkaar afwisselen. Zorg voor een stevig ontbijt. Een stevig ontbijt om de darmen voldoende aan het werk te zetten mag zeker niet worden overgeslagen. Het zorgt er voor dat de spijsvertering op gang komt. Zo n ontbijt kan bestaan uit 2 volkoren boterhammen en 2 glazen drinken. Als alternatief kan ook yoghurt met muesli of een bord pap worden gegeten. Neem drie grote maaltijden per dag. Een grote maaltijd zorgt voor een betere prikkeling van de maag en de darmen, dan vele kleine maaltijden. Sla geen maaltijd over en gebruik in ieder geval drie hoofdmaaltijden op een dag. 4 Darmproblemen bij acute buikpijn
Gebruik ook bij diarree een vezelrijke voeding. Het is in eerste instantie van belang de oorzaak van de diarree weg te nemen. Daarnaast moet het vochtverlies worden aangevuld door veel te drinken, zoals thee, bouillon, limonade, (tomaten)sap of melkproducten. Bij aanhoudende diarree is vezelrijke voeding aan te raden, omdat de vezels vocht binden waardoor de ontlasting wat steviger wordt. Zorg voor voldoende lichaamsbeweging. Beweging heeft een positieve invloed op de werking van de darmen. Het is beter om regelmatig iets aan beweging te doen dan bij voorbeeld een maal per week intensief te sporten. Probeer minimaal 30 minuten per dag actief in beweging te zijn. Neger aandrang niet. En neem de tijd. Veel mensen hebben de neiging de aandrang om naar het toilet te gaan te negeren. Ze hebben het te druk of geen zin om te gaan. Hierdoor rakende darmen van slag en geven ze geen signalen meer af omdat er niet op de aandrang wordt gereageerd. Dit kan op termijn leiden tot een nog moeizamere stoelgang. Als u aandrang heeft om naar het toilet te gaan, beantwoordt deze prikkel dan en neem er de tijd voor. Laxeermiddelen: gebruik bij obstipatie geen laxeermiddelen op eigen initiatief. Overleg eerst met uw (huis)arts; laxeermiddelen nemen de oorzaak van de verstopping nooit weg. Veelvuldig gebruik van deze middelen kan de werking van de darmen ernstig verstoren. 5
Samengevat gebruik een voeding van 30-40 gram vezels per dag gebruik per dag 2 liter vocht (goed verdeeld over de dag). sla geen maaltijd over en breng regelmaat in uw voedingspatroon zorg voor voldoende lichaamsbeweging negeer aandrang niet, luister naar uw darmen 6 Darmproblemen bij acute buikpijn
Heeft u nog vragen? Heeft u vragen? Dan kunt u tot 24 uur na uw bezoek aan de Spoed eisende hulp contact met ons opnemen via telefoonnummer 088-005 6680. Na deze 24 uur kunt u bij vragen contact opnemen met uw huisarts of de huisartsenpost. Heeft u vragen over voeding? Dan kunt u terecht bij een diëtist. 7
Wilt u meer weten? Maag Darm Leverstichting informatielijn : 0900-2025625 (werkdagen van 14.00 tot 17.00 uur), e-mail: voorlichting@mdls.nl, internet: www.mdls.nl. Voedingscentrum, telefoonnummer 070-3078888 (op werkdagen 9.00 tot 17.00 uur), internet: www.voedingscentrum.nl. Bij Rijnstate kunt u telefonisch en voor de meeste specialismen via www.rijnstate.nl uw afspraak maken. Rijnstate Postbus 9555 6800 TA Arnhem T 088-005 8888 E info@rijnstate.nl www.rijnstate.nl Ziekenhuislocaties Arnhem Zevenaar Velp Dieren Arnhem-Zuid 085771/2012-03 Uitgave: Afdeling Marketing & Communicatie Rijnstate, 2012