Tweede Kamer Postbus 20018 2500 EA Den Haag Vianen, 17-06-2011 Betreft: Onzorgvuldige plannen inzake de bijtelling. Geachte heer mevrouw, Graag informeren wij u over de omissie in de autobrief inzake de bijtelling. Allereerst stellen wij ons graag kort voor: Vereniging Auto Van De Zaak (VAVDZ) is de belangenbehartiger voor berijders van een auto van de zaak. Zij zet zich in voor ruim 1,2 miljoen mensen die over een leaseauto of andere auto van de zaak beschikken, inclusief ondernemers en zelfstandigen. Op de agenda staan onderwerpen als de fiscale bijtelling en het evenwichtig maken van autoregelingen. Recent heeft staatssecretaris Weekers zijn autobrief naar de Tweede Kamer gestuurd. Op 30 juni wordt deze brief in de kamer behandeld. Wij begrijpen de noodzaak om de fiscale maatregelen inzake de korting op de BPM en de MRB aan te pakken. Echter, en passant bevat de brief ook een voorstel om de CO2 normen voor de korting op de bijtelling jaarlijks aan te scherpen. Naast het feit dat dit budgettair niet nodig is, wordt het systeem daardoor dusdanig complex dat berijders en werkgevers hiervan de komende tien jaar ernstige hinder van gaan ondervinden. Kunt u uitleggen aan een werknemer bij een bedrijf waarom iedereen in een Opel Astra moet rijden, waarom de werknemer met een Astra uit 2012 20% bijtelling betaalt en de werknemer met een Astra uit 2013 25% bijtelling moet betalen? Hoe complex wordt dit voor werkgevers die de aangifte loonbelasting moeten doen, als de normen de komende jaren vier keer worden aangepast? Waarom is er in een periode van zeven maanden sprake van drie verschillende CO2 normen voor de verschillende kortingscategorieën? Waarom wordt de in de wet IB2001 vastgelegde periode voor de aanpassing van de normen niet gerespecteerd? Het Ecorys rapport waarop de staatsecretaris zich baseert bevat feitelijk drie pagina s onderbouwing die gaan over de bijtelling (pagina 49 tot 52). In deze onderbouwing staat zes keer een voorbehoud met betrekking tot de uitkomsten. Feitelijk kan er aan de hand van het Ecorys rapport niet gesteld worden dat er onderzoek is gedaan naar de budgettaire effecten van de bijtelling. Het voorstel om de CO2 normen van de bijtelling jaarlijks aan te passen is niet verder onderbouwd en komt in het rapport uit de lucht vallen. Dit met alle consequenties van dien. Deze consequenties lichten wij in de bijlage graag toe.
Wij stellen het volgende voor: Primair Wij vinden dat de jaarlijkse aanpassing voor de CO2 normen van de bijtelling geen doorgang moet vinden. Wij vinden dat de huidige CO2 normen bevroren moeten worden. Vervolgens moet er gedegen en specifiek onderzoek gedaan worden naar de effecten van maatregelen en naar nieuwe mogelijkheden in de bijtelling. Secondair Mochten de plannen toch doorgang vinden, dan vinden wij dat de aanpassing per 1 juli 2012 sowieso volledig moet komen te vervallen en dat de reguliere leaseperiode op minimaal zes jaar gesteld moet worden. Bovenstaande punten staan uitgebreid beschreven in de bijlage. Wij hopen dat u de tijd heeft om dit kort door te nemen. Wij zijn graag tot nadere toelichting bereid. Met vriendelijke groet, Martin Huisman RM Voorzitter Vereniging Auto van de Zaak
BIJLAGE A) Het Ecorys rapport Wij hebben het Ecorys rapport zorgvuldig bestudeerd. Het Ecorys rapport bevat feitelijk drie pagina s onderbouwing die gaan over de bijtelling(pagina 49 tot 52). Wat opvalt is het groot aantal aannames en opmerkingen over de verantwoording van het onderzoek. Voorbeelden: zij het dat een goed beeld hiervan ontbreekt (blz. 50), Voor het berekenen van de budgettaire effecten hebben we een aantal grove aannames gedaan (blz. 50), bij gebrek aan databronnen (blz. 50), meer gedetailleerde informatie hierover is niet beschikbaar (blz. 51), het is niet duidelijk hoeveel auto s in welk bijtellingspercentage vallen (blz. 51), In deze cijfers is geen rekening gehouden met (blz. 52). Feitelijk kan er aan de hand van het Ecorys rapport niet geclaimd worden dat er onderzoek is gedaan naar de budgettaire effecten van de bijtelling. Het voorstel om de CO2 normen van de bijtelling jaarlijks aan te passen is niet verder onderbouwd en komt in het rapport uit de lucht vallen. Wij kunnen ons overigens wel vinden in de conclusie dat de korting op de bijtelling effect heeft gehad op de autoverkoop en er toe heeft geleid dat er meer CO2 gunstige auto s zijn verkocht. De staatssecretaris neemt het Ecorys rapport als uitgangspunt. Daar waar het gaat over de BPM en MRB kunnen wij ons daarin vinden. Wij vinden echter dat de nieuwe regels voor de bijtelling niet goed genoeg bestudeerd zijn. Wij zetten dit uiteen in twee delen: de bijtelling in het algemeen en specifiek inzake de voorgestelde regeling. B) Bijtelling in het algemeen De bijtelling is de afgelopen jaren telkens verhoogd voor de berijder/consument. De bijtelling in Nederland is inmiddels hoger dan in alle omringende landen en behoort tot de hoogste in Europa. Er is voor een berijder nadat de bijtelling betaald is geen enkele stimulans om gebruik van de auto te beperken, dit vinden wij fundamenteel verkeerd. Vervolgens maakt ruim 20% van de belastingplichtigen gebruik van de uitzonderingsmogelijkheid, de 500km verklaring. Ook dit is geen gezonde situatie. De staatssecretaris geeft aan in de Autobrief dat de kosten de voornaamste reden zijn voor het aanpassen van de normen. Dit is de discrepantie in het systeem van het geven van korting op de bijtelling. Immers, de korting voor auto s met een lage CO2 uitstoot hebben in de ogen van het publiek toch echt primair te maken met duurzaamheid en milieu. Toch geven wij de staatsecretaris in zeker zin wel gelijk. In de kern is het geven van korting op de bijtelling op basis van CO2 dubbelop. CO2 is immers al de grondslag voor de aanschafbelasting, de BPM. Deze aanschafbelasting werkt al door in de leaseprijs. Wat ons betreft is een drastische herziening op zijn plaats.
C) Specifiek inzake de voorgestelde regeling De regeling om jaarlijks de CO2 normen aan te passen maakt de bijtelling in de komende jaren nodeloos complex. Dit staat volgens onze informatie haaks op de doelstelling van de staatssecretaris. Het voordeel is, aldus het Ecorys rapport, dat de benzine- en dieselcategorieën in 2015 gelijk getrokken zijn. Dit is echter geen rechtvaardiging om de bijtelling voor het komende decenium verre van simpel en zelfs fraudegevoelig te maken. Wij lichten dit graag toe aan de hand van 7 punten: 1) De bijtelling is niet geschikt om jaarlijks te wijzigen. De bijtelling is een maandelijks terugkerende vorm van belasting en daarmee fundamenteel anders dan een aanschafbelasting. Door het jaarlijks aanpassen is er sprake van oude rechten voor auto s van bepaalde bouwjaren. Er zijn legio voorbeelden te verzinnen waarbij dit in het bedrijfsleven bij werknemers grote weerstand en problemen oplevert. Voorbeeld: het bedrijf KONE (de liftbouwer) gebruikt voor de servicemonteurs de Opel Astra Station. De Opel Astra van de servicemonteur waarvan de auto in oktober 2012 aan vervanging toe is, wordt vervangen door een nieuwe Astra en de monteur betaalt voor het privé gebruik 20% bijtelling. De monteur die eind 2013 aan zijn nieuwe auto toe is, betaalt voor dezelfde auto 25% bijtelling. 2) Complexe structuur werkt vergissingen en fraude in de hand De verschillende bijtellingspercentages afhankelijk van de leeftijd van de auto werkt fraude in de hand. De bijtelling wordt opgegeven bij de aangifte loonbelasting. Wie gaat controleren binnen een bedrijf in welke Opel Astra de werknemer daadwerkelijk reed? Het systeem voelt oneerlijk aan en zal het plegen van fraude stimuleren en voor het gevoel van de berijder rechtvaardigen. Verder is er sprake van een grotere foutkans en administratieve last bij de personeelsadministratie van bedrijven. Zij moeten bijhouden welke auto hoeveel bijtelling heeft. Nu is dat alleen in sommige gevallen een afwijking naar 14 of 20%. Straks varieert dit per jaar per auto. 3) Wijzigingen zijn beloofd voor het eerst na vier jaar Bij aanvang van het geven van korting op de bijtelling is afgesproken de korting pas na vier jaar te herzien. Dit is vastgelegd in Artikel 10.7 wet IB2001. De datum van eerste aanpassing die daarbij hoort is 1 januari 2013. Meer dan 1 miljoen berijders rekenen op deze belofte. Het is ons volstrekt onduidelijk waarom de normen op 1 juli 2012 al voor het eerst aangescherpt moeten worden. Dit terwijl zij een half jaar later op 1 januari 2013 alweer aangescherpt worden. Drie verschillende CO2 normeringen binnen 7 maanden is complex en verwarrend. 4) Iedere burger moet de gelegenheid krijgen om te profiteren van de korting. Pas sinds twee jaar is er in de 20% bijtellingscategorie een redelijke keus van merken en modellen. Dit heeft de laatste twee jaar geresulteerd in mooie verkoopaantallen van auto s met een lage CO2 uitstoot. De meeste leasecontracten duren echter vier jaar. Er is dus nog een grote categorie berijders die nu al te maken krijgt met een aangescherpte regeling voordat ze de mogelijkheid hebben gehad om van auto te wisselen.
5) Tekort aan opbrengsten in de staatskas geen argument in het geval van de bijtelling Tot op de dag van vandaag houdt de overheid meer geld over aan de bijtelling vergeleken met de periode voor de introductie van de lage bijtellingcategorieën. Dit hebben wij uitgebreid becijferd. Op dit moment staat het cumulatieve saldo sinds 2008 op 500 miljoen euro positief. Zelfs als het Ecorys rapport als waarheid aangenomen wordt, komt het erop neer dat de korting op de bijtelling slechts 14% uitmaakt (0,53 miljard/75 miljoen) van alle fiscale stimuleringsmaatregelen. Dit terwijl het wel een van de meest effectieve maatregelen geweest blijkt te zijn. 6) Keuzebeperking is zo groot dat stimulans voor lagere CO2 auto s verdwijnt Wij hebben de CO2 uitstoot van alle merken en modellen op een rij gezet. Vervolgens is geanalyseerd welke merken en modellen nu in een lage bijtellingscategorie vallen en straks niet meer. De eindconclusie staat in onderstaande tabel. Percentage 01-07-2012 30% 01-01-2013 54% 01-01-2015 75% Minder Keuze Als tegenargument wordt gebruikt dat nieuwe modellen weer zuiniger zullen zijn, dit klopt voor een aantal merken richting 2015, echter niet op de korte termijn. De daling van de CO2 normen zal harder gaan dan de introductie van schone zuinige modellen. De cijfers nader bekeken zijn er drie opvallende trends. Allereerst loopt het aantal diesel modellen in de 14% categorie per juli 2011 terug van 13 naar 4 modellen. Op de langere termijn wordt vooral de keuze in de 20% categorie voor benzine modellen beperkt. Over de hele linie zijn het vooral de kleine auto s in het A en in het B segment die in de lage bijtellingscategorieën blijven vallen. Dit zijn juist vaak auto s die minder geschikt zijn voor zakelijk gebruik. Als de meest gangbare zakelijke auto s in de 25% categorie vallen is er geen stimulans voor de berijder om voor een auto te kiezen met een lage CO2. 7) Gebruikelijke leaseperiode is minimaal zes jaar De duur van de korting op de bijtelling was tot nu toe gesteld op de levensduur van de auto. Een beperking kunnen wij ons voorstellen, echter deze mag niet te scherp gesteld worden. De termijn waarvoor de lage bijtelling geldig is wordt in de brief omschreven als: "een reguliere leaseperiode". Deze staat wat ons betreft op 6 jaar. Argumenten: het moet niet zo zijn dat berijders die een auto rijden,tussentijds een andere bijtelling kunnen krijgen leasecontracten worden steeds langer (60 maanden is geen uitzondering meer) bedrijven die auto s kopen in plaats van leasen, rijden vaak langer door, hier moet rekening mee gehouden worden.
Kortom: Wij stellen het volgende voor: Primair Wij vinden dat de jaarlijkse aanpassing voor de CO2 normen van de bijtelling geen doorgang moet vinden. Wij vinden dat de huidige CO2 normen bevroren moeten worden. Vervolgens moet er gedegen en specifiek onderzoek gedaan worden naar de effecten van maatregelen en naar nieuwe mogelijkheden in de bijtelling. Secondair Mochten de plannen toch doorgang vinden, dan vinden wij dat de aanpassing per 1 juli 2012 sowieso volledig moet komen te vervallen en dat de reguliere leaseperiode op minimaal zes jaar gesteld moet worden.