12-01-2015 We maken het spannend, maar met mate HERMAN STIL Dé trend is de verrassingsvakantie, zeggen reisondernemers aan de vooravond van de Vakantiebeurs - u boekt, zij bepalen waarheen. Goed, dat zwemkledij en zonnebrandcrème ingepakt moeten worden, dat wordt nog net verteld. Maar waar die aangetrokken dan wel wanneer die aangebracht moet worden, dat blijft tot op Schiphol een verrassing. Afgelopen jaar stuurde de Amsterdamse internetreisorganisate SRPS.me - lees: 'Surprise me' - zo al zeshonderd vakantiegangers op pad. Dit jaar verwacht het bedrijf, dat pas in april vorig jaar de deuren opende, dat het er veel meer worden. De verrassingsvakantie moet het dit jaar helemaal gaan worden. "We verwachten volgend jaar minimaal vijfhonderd procent te groeien." "We zien dat veel mensen letterlijk hun vakantie kapotgoogelen," zegt Raymond Klompsma van SRPS aan de vooravond van de Vakantiebeurs in de Utrechtse Jaarbeurs, waar morgen over de laatste ontwikkelingen wordt gepraat en die woensdag opengaat voor publiek. "Mensen zitten gemiddeld 29 uur achter internet om een vakantie te zoeken en te boeken. Zodra ze een bestemming hebben uitgekozen, gaan ze op zoek naar reviews en beleven dan eigenlijk andermans vakantie. Daar willen we ons tegen afzetten. We willen het échte reisgevoel teruggeven." Bij SRPS krijgt de vakantieganger een gesloten enveloppe met een kraskaart. De klant mag zelf uitmaken wanneer hij deze opent en de code invult op de site, maar de bestemming staat vast. Om nare verrassingen te voorkomen, kan tevoren wel enigszins aan de knoppen worden gedraaid. De klant kiest op de website zijn favoriete thema, zoals 'vliegen met kids' of 'mannelijk' en kan vervolgens de keuze nog wat verder preciseren door aan te geven wat echt niet gewenst is. "Je kunt aangeven dat je bijvoorbeeld echt niet naar Barcelona of een ijskoude bestemming wilt. Maar de klant hoeft in principe alleen zijn budget door te geven, eventueel aangevuld met de voorkeur voor een soort reis." Volgens https://blendle.com/i/het-parool/we-maken-het-spannend-maar-met-mate/bnl-par-20150112-3851956 1/5
Klompsma zijn het vooral studentenreizen en stedentrips die goed scoren. Via blindtrip.nl biedt de Utrechtse reisorganisatie Eurocult al jaren surprisereizen aan. Een surprisereis blijft tot het laatste moment een verrassing. Wie vanaf 198 euro één van de vijf blind trips bij het online reisbureau boekt, krijgt pas op het vliegveld de reisbescheiden. Eurocult vergelijkt zich daarbij graag met een operatie in het ziekenhuis, toch niet de beste connotatie bij vakantieplezier. "U legt uw lot in handen van de chirurg en hebt er alle vertrouwen in dat hij die tot een goed einde brengt." De chirurgie beperkt zich tot het beoordelen van een ingevulde vragenlijst - waarbij onder meer cijfers gegeven moeten worden aan vakantiedoelen, maar ook opgegeven kan worden welke vakantie beslist niet moet worden aangeboden. Eurocult heeft het afgelopen jaar zo honderd reizigers verrast. In Amerika is het genre al veel langer populair. Gigant Expedia biedt al sinds 2001 verrassingsboekingen aan. Gigant Priceline - in Nederland eigenaar van Booking.com - introduceerde in 2012 Expressdeals, waarbij de boeker wel de kamerprijs en de hotelfaciliteiten ziet, maar niet de naam en plaats van het onderkomen. Concurrenten Hotwire en Travelocity hebben soortgelijke diensten. Specialisten als Flyroulette en Getgoing hebben het genre tot het uiterste opgerekt. Bij getgoing.com moeten twee bestemmingen worden aangevinkt, waarna het bedrijf - volgens eigen zeggen - een virtueel muntje opgooit en vervolgens een niet-inruilbaar ticket boekt. Voor die onzekerheid lopen de kortingen op tot veertig procent. In Nederland is het verrassingssegment tot nu nog niet echt doorgebroken. Travelbird biedt van tijd tot tijd voor prijzen vanaf 119 euro een 'verrassingsbestemming', een drie overnachtingen tellende stedentrip vanaf vliegveld Eindhoven. Weekendjeweg.nl had ook een tijdje verrassingstrips, waarbij de boeker pas bij het ontvangen van de reispapieren achter de bestemming kwam. Maar de vooral op Nederlandse hotels en bestemmingen gerichte site is er mee gestopt omdat de belangstelling voor een surprisetrip in eigen land te klein bleek. Hotelspecials.nl doet nog wel aan 'secret hotels' in Nederland en omliggende buurlanden. De boeker weet er pas twee dagen voor vertrek welk hotel op hem staat te wachten; de bestemming is wel tevoren bekend. Hotelspecials schermt met vier- en vijfsterrenhotels tegen bodemprijzen. Zo kan voor dertig euro de nacht een viersterrenkamer binnen de Ring in https://blendle.com/i/het-parool/we-maken-het-spannend-maar-met-mate/bnl-par-20150112-3851956 2/5
Amsterdam worden geboekt, maar het blijft elke keer afwachten of dat lot uit de loterij getrokken wordt. Center Parcs heeft zijn Mystery Parks, waarbij de reiziger pas twee dagen van tevoren te horen krijgt welk vakantiepark hij zal bezoeken. Portugalspecialist biedt 'blind' appartementen in de Algarve aan. Luchtvaartmaatschappijen en vliegticketverkopers zagen al eerder brood in blind boeken. KLM biedt van tijd tot tijd acties als Monday Mystery Tickets, waarbij voor 99 euro op en neer gereisd kan worden naar een onbekende bestemming. Het Duitse Germanwings biedt vanaf Duitse luchthavens, waaronder Düsseldorf, Hannover en Keulen, permanent voor 66 euro retour Blind Booking aan. Ook hier kiest de reiziger een thema uit: of hij naar een strandbestenmming wil vliegen, een plaats zoekt waar sneeuw ligt, of uit is op een verrassende stedentrip. Tegen bijbetaling (van vijf euro per bestemming) kunnen onwelgevallige bestemmingen worden uitgesloten. Zo zal de partyganger steden als Birmingham of Katowice graag laten vervallen. De reiziger krijgt overigens al direct na het boeken de uitverkoren bestemming te zien. Het past allemaal in de onstuitbare veranderingen van de reiswereld, die wordt gedomineerd door de mogelijkheden van internet, waardoor veel meer dan in de tijden van het reisbureau reizigers zelf tot op het detail nauwkeurig hun vakantie kunnen samenstellen. "De patronen in de reismarkt veranderen," zegt topman Steven van der Heijden van Corendon. "Mensen willen steeds meer doen en beleven, ook op vakantie. Dat zie je aan mensen die hun vakantie zelf via internet samenstellen." Maar het gros van de zomervliegvakanties is nog altijd een pakketreis, waarbij reis, transfer en accommodatie in één haal worden geboekt. Van der Heijden: "Pakketreizen zijn een manier om zo zorgeloos mogelijk in één keer alle vakantiebehoeften te boeken. Maar ook pakketreizen worden extremer. Wij volgen die ontwikkeling door bij onze pakketreizen de mogelijkheid te bieden zaken bij te boeken." Die elementen staan elkaar niet in de weg. Toeristen willen in toenemende mate zelf de regie voeren over hun vakantie, maar het gemak van de pakketreis, waarbij alles in één keer geboekt wordt, willen ze ook niet kwijt. Je kunt dat straks in de app van Corendon doen. Het verzamelen van reisvoorkeuren is daarbij van groot belang. Door https://blendle.com/i/het-parool/we-maken-het-spannend-maar-met-mate/bnl-par-20150112-3851956 3/5
rekening te houden met eerder boekingsgedrag - en andere internetgedragingen - kan de reisaanbieder vakantiegangers meer op maat gesneden keuzes voorleggen. De branche moet ook wel op zoek naar manieren om de reiziger te paaien, want Nederland vakantieland zit in het slop. Vorig jaar was het slechtste reisjaar sinds de eeuwwisseling, volgens cijfers van het Nationaal Bureau voor Toerisme en Congressen en het Nipo. Tweehonderdduizend vakantiegangers die in 2013 nog op pad gingen, bleven thuis. Eén op de vijf Nederlanders ging in 2014 helemaal niet op vakantie. Wie wel ging, ging gemiddeld korter. De daling treft vrijwel alle bestemmingen; het aantal vakanties naar de Noordzee daalde drie procent, naar de Veluwe twee procent. Ook Frankrijk en België waren minder in trek, maar naar Duitsland en crisislanden Spanje en Griekenland werd meer gereisd. Vakanties werden gemiddeld wat duurder - de bestedingen bleven met 15,4 miljard euro op peil. Brancheorganisatie ANVR houdt de moed erin voor dit jaar. "Ik heb wel mijn reserves, kijk alleen maar naar wat er in Parijs is gebeurd," aldus directeur Frank Oostdam op de nieuwjaarsbijeenkomst, "maar als de geopolitieke situatie geen roet in het eten gooit, staan de economische indicatoren op groen. De particuliere consumptie neemt toe, er is een economische groei van anderhalf procent, er zijn een stijging van het besteedbaar inkomen en een toename van het consumentenvertrouwen. Daar moeten we toch een graantje van mee kunnen pikken na een aantal jaren van krimp." Eten, leren en goede daden doen Op de Vakantiebeurs in Utrecht zal de zonvakantie - veelal als onderdeel van een pakketreis - de norm blijven. Maar niches zijn er genoeg. De vijf reistrends van dit jaar. De localiday De trend van 2015 volgens vakantie-trendwatcher Tesse aan de Stegge: boeken bij locals, We konden er al eten (i-likelocal.com), slapen (sleepingwithlocals.com) of via sites als withlocals.com eentje inhuren voor een stadsrondleiding, maar waarom niet direct bij een local boeken. Veelal via sociaal bewogen online reisbureaus als betterplaces.nl of doozze.com. https://blendle.com/i/het-parool/we-maken-het-spannend-maar-met-mate/bnl-par-20150112-3851956 4/5
Foodcation Niet op vakantie uit eten gaan, maar op vakantie gaan om te gaan eten. Van koken-en-dineren bij locals via hotels waar de eigen hap moet worden bereid uit streekproducten tot complete kookklassen in Toscane. Te regelen via sites als feastly.com of www.eatwith.com Solotravel Volgens specialist Sita World Tours is het aantal boekingen van alleengaande vakantiegangers sinds 2011 twee derde gestegen. Vooral vrouwen van de babyboomgeneratie slaan aan het reizen, veel naar een cultuurbestemming of een exotische reis. Via triptogether.com kunnen soloreizigers elkaar ontmoeten. De teruggeefvakantie Volontourism. Goed doen en toch ontspannen. Via sites als be-more.nl of travelactive.nl een vakantie combineren met vrijwilligerswerk, om iets bij te dragen aan de plaatselijke cultuur of natuur. Inmiddels al tamelijk omstreden in het ontwikkelingswerk omdat veel weldoeners zelf willen uitmaken welk goed werk ze doen. Braincation Niks luieren; leren. Of dat nu aquarelleren is op de Sporaden, bridgeles in Marbella of Chinese les in Sjanghai (applelanguages.nl). De leervakantie is inmiddels al volwassen genoeg om in doelgroepen uiteen te vallen. Zo kunnen kinderen logeren bij de Berbers in Marokko en ouderen op breicruise (craftcruises.com). https://blendle.com/i/het-parool/we-maken-het-spannend-maar-met-mate/bnl-par-20150112-3851956 5/5