Rapport Project: Beukenhorst 1-829 Diemen Opdrachtgever: Woonstichting De Key Postbus 2643 1000 CP AMSTERDAM Tel: 020 621 43 33 Architect: n.v.t. Onderdeel: Verslag onderzoek en herstelplan Projectnummer: 214400 Bladen: Bijlage : 1 t/m 20 Tekeningen stempelconstructie Rapporten van Nebest Briefrapport 19 september 2014 Wijziging: Datum: Omschrijving: Behandeld door: - 12-11-2014 Eerste versie A. Mahram A 20-11-2014 Definitief A. Mahram Duyts Bouwconstructies BV Van Slingelandtstraat 28 1051 CH AMSTERDAM Tel: 020-6847475 Fax: 020-6841335 Postbus 57153 1040 BB AMSTERDAM E-mail: info@duyts.nl Website: www.duyts.nl Duyts Bouwconstructies BV is ingeschreven bij de Kamer van Koophandel te Amsterdam onder nummer 33.228.370. Op al onze werkzaamheden zijn van toepassing de Rechtsverhouding opdrachtgever-architect, ingenieur en adviseur DNR 22011, gedeponeerd op 21 juli 2011 ter griffie van de Rechtbank te Amsterdam onder nummer 78/2011.
bladnummer : 2 Inhoudsopgave 1.0 Inleiding 2.0 Situatie 3.0 Ontvangen informatie en vraagstelling 4.0 Werkbezoek en waarneming 5.0 Plan van aanpak en uitgevoerde werkzaamheden 6.0 Analyse van schade 7.0 Analyse rapport Nebest en conclusie 8.0 Waargenomen schade 9.0 Advies en aanbeveling 10.0 Foto 11.0 Bijlage 1.0 Inleiding 1.1 Dit rapport is opgesteld in opdracht van woonstichting De Key op verzoek van de heer Van Beveren, de projectleider. Tevens hebben wij, in overleg met woonstichting De Key, opdracht gegeven aan de firma Nebest B.V. om technisch onderzoek uit te voeren. In dit rapport wordt een verslag gedaan van de reeds uitgevoerde werkbezoeken, de uitgevoerde technische onderzoeken, de conclusie en een beknopt herstelplan. Wanneer de opdrachtgever akkoord is met het herstelplan wordt het herstelplan verder uitgewerkt aan de hand van werktekeningen. Bijlage: Tekeningen stempelconstructie... bijlage A Rapporten van Nebest. bijlage B Briefrapport 19 september 2014 bijlage C
bladnummer : 3 2.0 Situatie De flat is gelegen aan de Beukenhorst te Diemen. 3.0 Ontvangen informatie en vraagstelling: Duyts Bouwconstructies BV is bij het project betrokken geweest als adviseur bij de renovatie en vernieuwing van de (lift)constructie aan de voorgevel van de flat. Hierdoor hebben wij een aantal bouwkundige- en constructie tekeningen van het gebouw in ons bezit. Nadat het explosie- en brandincident had plaatsgevonden hebben wij het totale dossier van de oprichting van de opdrachtgever ontvangen. Flat Beukenhorst 1-829 Door woonstichting De Key zijn de volgende vragen aan ons gesteld: Het beoordelen van de bestaande constructie, Het aangeven van een tijdelijke stempelconstructie, Het onderzoeken van de effecten van de explosie en de brand op het casco, Het controleren van de scheefstand van de betonwanden; Het uitwerken van een herstelplan;
bladnummer : 4 4.0 Werkbezoek en waarneming: Op donderdag 4 september 2014 heeft in de bergingen (begane grondniveau) van het flatgebouw een explosie plaatsgevonden. Ten gevolge van deze explosie heeft er een brand gewoed. Wij hebben op vrijdag 5 september 2014 de situatie opgenomen. Waargenomen is dat een aantal vloervelden op de eerste verdieping door de explosie zijn gebroken en ingestort. Ook is een aantal balkonplaten ingestort. Wij hebben de twee volgende weken dagelijks het project bezocht. Nadat de ravage in de bergingen was opgeruimd, is geconstateerd dat meerdere vloeren ernstig beschadigd zijn.
bladnummer : 5 5.0 Plan van aanpak en uitgevoerde werkzaamheden: Voor het samenstellen van het plan van aanpak hebben wij in samenspraak met de heer Van Beveren van woonstichting De Key een overleg gehad met de heer Van Brenk van firma NEBEST Adviesgroep (www.nebest.nl ), firma Nebest is een specialist in inspectie en technische adviezen met betrekking tot materiaaleigenschappen. Het project is in drie fases gesplitst: 5.1 Fase 1: Er voor zorgen dat de beschadigde gebouwdelen geborgd worden zodat de werkzaamheden in de appartementen boven het beschadigde gedeelte veilig kunnen worden uitgevoerd. De beschadigde delen bevinden zich hoofdzakelijk in het achterste gedeelte van het flatgebouw, delen van de eerste verdiepingsvloer en delen van de achtergevel, tussen de assen 15 tot 24. Aanzicht achtergevel met bijbehorende stramienen en aangebrachte stempelconstructie
bladnummer : 6 Wij hebben geadviseerd om alvorens met het verwijderen van de puin en inboedel, verticale en horizontale stempels te plaatsen. De werkvolgorde en aan te brengen stempels zijn op drie tekeningen, 214400-01-/-02/-03- aangeven. Deze tekeningen worden als bijlage aan dit rapport toegevoegd, bijlage A. Aanzicht achtergevel met het aangebracht stempelconstructie Het flatgebouw is op stramien 15 gedilateerd en tussen de stramienen 21 en 23 is een stabiliteitswand aanwezig waardoor het beschadigde deel beperkt blijft tussen de genoemde stramienen, namelijk tussen stramien 15 tot 24. Tevens is op maandag 15 september 2014 vanuit een hangbak aan een kraan de achtergevel van het flatgebouw vanaf stramien 11 tot en met stramien 28, het einde van het gebouw, door Duyts Bouwconstructies BV en de aannemer visueel geïnspecteerd. Hieruit blijkt dat er vanaf stramien 11 tot 15 en 24 tot 28 geen schade zichtbaar is. Ook tussen de stramien 15 tot 24 is er vanaf de vierde verdieping weinig tot geen zichtbare schade waargenomen. Nadat de stempelconstructie is geplaatst en de adviezen van Duyts Bouwconstructies BV door de gemeente zijn gecontroleerd en goedgekeurd, is op woensdag 17 september de aangebrachte stempelconstructie door de constructeur van de gemeente gecontroleerd en akkoord bevonden.
bladnummer : 7 5.2 Fase 2: De constructie onderdelen, de vloeren en de wanden, onderzoeken zodat de mate van aantasting door de explosie en de brand kan worden bepaald. Om de mate van aantasting te bepalen worden uit de vloeren en wanden kernen geboord. In totaal zijn er in twee sessies 26 kernen uit de vloeren en 4 kernen uit de wanden geboord. Deze kernen zullen op volgende onderdelen beproefd worden: druksterkte, hechtsterkte, volumieke massa, Tevens worden een paar wapeningstaven in het laboratorium op treksterkte beproefd. Het resultaat van de beproevingen is door de firma Nebest separaat gepresenteerd, het rapport van firma Nebest is als bijlage aan ons rapport toegevoegd, bijlage B. Het plan van aanpak van Nebest is opgenomen in ons briefrapport van 19 september 2014 welke als bijlage aan dit rapport is toegevoegd, bijlage C. Op donderdag 6 november 2014 hebben wij de vloeren tussen stramienen 15 tot 24 van de derde tot en met de achtste verdieping in minimaal één appartement per verdieping op scheuren en onregelmatigheid gecontroleerd. Tevens hebben wij op 24 oktober en op 18 november 2014 de scheefstand van de wanden op respectievelijk de eerste verdieping en de begane grond gecontroleerd. De horizontale meting is uitgevoerd door middel van elke wand op drie plaatsen in de hoogte en op drie plaatsen in de lengte met een elektronische lengtemeter in te meten. Tevens is de scheefstand van de wanden door middel van een waterpasinstrument gecontroleerd. Gemeten scheefstand Begane grond Eerste verdieping Stramien 15 < 10 mm Niet gemeten Stramien 16 < 10 mm Niet gemeten Stramien 17 < 10 mm < 10 mm Stramien 18 < 10 mm < 10 mm Stramien 19 > 10 mm circa 12mm < 10 mm Stramien 20 < 10 mm < 10 mm Stramien 21 Niet gemeten Niet gemeten Stramien 22 < 10 mm Niet gemeten Stramien 23 < 10 mm Niet gemeten Stramien 24 < 10 mm Niet gemeten Voor de scheefstand ie een tolerantie van h/300 aangehouden, circa 10 mm per verdieping
bladnummer : 8 5.3 Fase 3: Het uitwerken van een herstelplan gebaseerd op het laboratorium- en veldonderzoek. 6.0 Analyse van schade: Op donderdag 4 september 2014 heeft een gasexplosie, zeer waarschijnlijk in de ruimte achter het trappenhuis, tussen de stramien 17 en 18 plaatsgevonden. Na de explosie is er in een aantal bergingen op de begane grond en een aantal woningen op de eerste verdieping brand ontstaan. Om te voorkomen dat er opnieuw gasophoping ontstaat heeft de brandweer eerst alle gastoevoer afgesloten en daarna is de brand met water geblust. In totaal heeft de brand circa 1,5 uur heeft geduurd. Bij een explosie treden een aantal effecten op, in de directe omgeving treedt een schok- of drukgolf op, deze heeft zich met een hoge snelheid door de omringende lucht verplaatst. Omdat de explosie in een gesloten ruimte heeft plaatsgevonden, hebben ook de brokstukken een hoge snelheid ontwikkeld. Door de combinatie van de drukgolf met de brokstukken is de achtergevel ter plaatse van de begane grond eruit geslagen. Stramien 18 stramien 19 Aanzicht achtergevel één dag na de explosie en brand
bladnummer : 9 De gevel is een zwak en licht vlak in vergelijking met het betonskelet. Hierdoor heeft de constructie van de gevel en de balkonplaten de grootste schade ondergegaan. De achtergevel bestaat op de begane grond uit gemetselde gevels. Op de begane grondniveau zijn de bergingen gesitueerd. Tussen de stramien 18 en 19 is een gemetselde gevel aanwezig welke om de twee verdiepingen is opgevangen op de verdiepingsvloeren. Op de foto is te zien dat de gemetselde gevel over twee verdiepingen is ingestort. Tevens is door de drukgolf de betonvloer van de eerste verdieping tussen stramien 15 tot 21, deels ingestort en zijn delen gescheurd, hierdoor zijn ook de balkonplaten van de eerste verdieping aan de achterzijde er afgevallen. Mede door de beweging in de eerste verdiepingsvloer zijn de borstweringen, vooral aan de voorzijde, gescheurd. 7.0 Analyse rapport Nebest en conclusie: Er is door Nebest in twee fases veld- en laboratoriumonderzoek uitgevoerd voor de volgende onderdelen: hechtsterkte van het beton, druksterkte van het beton, volumieke massa van het beton, vloei- en treksterkte van het betonstaal (wapening), aanhechting van de wapening, 7.1 Hechtsterkte van het beton: De hechting tussen de breedplaat en druklaag is conform CUR-Aanbeveling 20 bepaald. Om een beter beeld van de situatie te krijgen is geadviseerd om ook twee kernen op de achtste verdieping te boren, als referentie. Bij de eerste beproeving variëren de resultaten van nihil, onthecht bij boren, tot 1,27 N/mm 2 en bij de tweede sessie van nihil tot 1,47 N/mm 2. De hechtsterkte bij de twee boorkernen op de achtste verdieping is respectievelijk 0,13 N/mm 2 en 1,27 N/mm 2. Dit geeft aan dat de hechting tussen de breedplaat en de druklaag niet optimaal is. Deze conclusie wordt bevestigd nadat in totaal van de 17 bruikbare boorkernen in de verdiepingsvloeren, er 4 al onthecht waren bij het uitnemen en 3 gescheurd bij monstervoorbereiding en geheel onthecht, dit is circa 40% van het totaal. Verder is het resultaat bij de resterende 7 monsters dat de hechtsterkte lager dan 0,50 N/mm 2 is. Met deze gegevens hebben wij de volgende vloeren, tussen stramien 15 tot 24, aan de onder- en bovenzijde visueel geïnspecteerd:
bladnummer : 10 alle vloeren van de eerste verdieping, alle vloeren van de tweede verdieping, alle vloeren van de derde verdieping, alle vloeren van de vierde verdieping aan de onderzijde, de vloeren tussen stramien 15 tot 18 (appartement 422) en tussen stramien 20 tot 22 (appartement 420) op de vierde verdieping, de vloeren tussen stramien 15 tot 18 (appartement 522) aan de onder- en bovenzijde op de vijfde verdieping, de vloeren tussen stramien 15 tot 18 (appartement 622) aan de onder- en bovenzijde op de zesde verdieping, de vloeren tussen stramien 18 tot 20 (appartement 721) aan de bovenzijde op de zevende verdieping, de vloeren tussen stramien 18 tot 20 (appartement 821) aan de onderzijde op de achtste verdieping, Uit de visuele inspectie is gebleken dat de onthechting van de breedplaat geen negatieve invloed op de constructie heeft uitgeoefend. Er zijn geen scheuren in de vloeren vanaf de tweede verdiepingsvloer waargenomen. Dat de hechting tussen de breedplaat en de druklaag niet optimaal is, is bevestigd door de proeven. Aangezien verder op de verdiepingen geen scheuren zijn waargenomen, concluderen wij dat dit aspect geen negatieve invloed en gevolgen op de constructie heeft. De aangetroffen situatie heeft geen relatie tot de explosie of de brand. 7.2 druksterkte van beton: De druksterkte van de boormonsters is onderzocht door op de kernen een drukkracht uit te oefenen. De kracht waarbij het proefstuk bezwijkt is als druksterkte aangegeven. De druksterkte varieert van 33,3 N/mm 2 tot 65,6 N/mm 2. Diverse onderzoeken geven aan dat de cilindervorm een lagere waarde, circa 15%, aangeeft bij de beproeving dan een kubus. Dit wordt in dit geval buiten beschouwing gelaten omdat de gemeten waardes hoog genoeg zijn. De oprichtingstekeningen geven aan dat de betonkwaliteit minimaal K 22,5 dient te zijn. Dit impliceert dat een druksterkte van 22,5 N/mm 2 voldoende is. De beproefde waarde van de druksterkte zijn in alle gevallen hoger. De conclusie is dat de betonsterkte voldoende is en de brand of de explosie hebben weinig tot geen negatieve invloed hierop gehad.
bladnummer : 11 7.3 volumieke massa van beton: De volumieke massa van de kernen varieert van 2310 tot 2380 kg/m 3. In het algemeen is de volumieke massa van beton 2400 kg/m 3. De relatief lagere volumieke massa kan te maken hebben met toeslagmaterialen of de aanwezigheid van een hoger percentage lucht. In dit geval hebben de lagere waardes geen maatgevende invloed. De conclusie is dat de volumieke massa akkoord is. 7.4 vloei- en treksterkte van betonstaal: Er zijn in totaal 4 staven uit de aansluiting bij de vloer-wand op stramien 18 uitgenomen om treksterkte te beproeven. De staven zijn in een trekbank geplaatst en op de staven is een trekkracht uitgeoefend waarmee de treksterkte en de rekgrens wordt bepaald. Op de oprichtingstekeningen van de betonconstructie zijn diverse kwaliteiten van de wapening aangeven. Volgens de tekening heeft de wapening een kwaliteit van FeB40 HW, FeB HW, HK en NR. Drie van de beproefde staven hebben een kwaliteit van FeB 48 HK en één staaf FeB 40 HW. De gemeten rekgrens varieert van 457 N/mm 2 tot 563 N/mm 2 en de treksterkte varieert 539 N/mm 2 tot 663 N/mm 2. Uit de proeven blijkt dat de proefstaven voldoen aan de benodigde sterkte. De conclusie van Nebest is dat er geen of een zeer geringe afname van de sterkteeigenschappen van het staal als gevolg van verhitting tijdens de brand. 7.5 aanhechting van de wapening: Er zijn twee kernen geboord uit de vloer van de eerste verdieping, kern 7 en 8, om de aanhechting van de wapening in beton te kunnen beoordelen. Uit het visuele inspectie blijkt dat de aanhechting niet is veranderd of is aangetast. 8.0 Waargenomen schade: De schade door de brand en de explosie is hoofdzakelijk op de begane grond en de eerste verdieping opgetreden. Om de schade in kaart te brengen hebben wij de wanden en de vloeren waar beschadigd is opgenomen: 8.1 wand in as 22: wand in as 22 op begane grondniveau, het oppervlak is aangetast en door schoonspuiten is de dekking op de wapening deels verwijderd,
bladnummer : 12 8.2 woning 119: (stramien 22-24) eerste verdiepingsvloer tussen de stramienen 22-23 zijn de naden van de platen beschadig en is de dekking op de wapening weggevallen, de console op stramien 21 en 23 ter plaatse van de achtergevel van de eerste verdieping is gescheurd, de wand op as 22 en 23 ter plaatse van voorgevel is door en door gescheurd, een scheur in de eerste verdiepingsvloer bij de voorgevel tussen stramien 22-23, de borstwering aan de voorzijde is gescheurd, 8.3 woning 120: (stramien 20-22) wand op stramien 20 en 21 aan de voorgevelzijde is door en door gescheurd, console op stramien 21 voor de balkonplaat van de tweede verdieping is gescheurd, vloer tussen stramien 20-21 en 21-22 vanaf de achtergevel tot de stabiliteitswand is gescheurd, 8.4 woning 121: (stramien 18-20) vloer tussen stramien 19 en 20 is gescheurd, vloer tussen stramien 18 en 19 tot circa 5 meter vanaf de achtergevel is gebroken, ingestort en verwijderd, balkonconsole op stramien 20 van de tweede verdieping is gescheurd, gemetselde borstwering in de voorgevel is gescheurd, 8.5 woning 122: (stramien 15-18) vloer tussen stramien 17 en 18, achter het trappenhuis, is gebroken, ingestort en verwijderd, vloer tussen stramien 15 en 17 is gescheurd, In het trappenhuis tussen stramien 17 en 18 op de begane grond en bij het bordes tussen de begane grond en de eerste verdieping is schade ontstaan. Deze schade beperkt zich alleen tot de gemetselde wanden. Deze wanden hebben geen constructieve functie. Tevens is de stabiliteitswand bij stramien 21 op de begane grond en de eerste verdieping visueel beoordeeld. Op begane grondniveau heeft brand plaats gevonden, echter is er geen verkleuring in de wand te zien. Op de eerste verdieping zijn verder geen effecten van brand of explosie waargenomen. Aan deze wanden is op basis hiervan verder geen laboratoriumonderzoek uitgevoerd.
bladnummer : 13 Conclusie: Uit de rapporten van Nebest, de visuele inspectie van de vloeren en gevels, de horizontale meting, de scheefstandmeting van de wanden en onze controleberekening van het casco blijkt dat het casco voldoet aan het Bouwbesluit. Het materiaal (gewapend beton) van de vloeren en wanden van het flatgebouw hebben in het algemeen weinig tot geen schade opgelopen behalve de vloeren van de eerste verdieping tussen stramien 15 tot 24. De appartementen vanaf de tweede verdieping en hoger hebben verder geen constructieve schade ondervonden. 9.0 Advies en aanbevelingen: Wij adviseren om de volgende onderdelen te herstellen en te vervangen zodat het flatgebouw inclusief beschadigde delen voldoet aan het Bouwbesluit: de beschadigde vloeren verwijderen en nieuwe vloeren aanbrengen, dit geldt tevens voor de vloervelden welke reeds zijn verwijderd. Dit is van toepassing in appartement 121 en 122, de vloer van appartement 119 en 120 is vooral aan de onderzijde beschadigd, de beschadigingen repareren met reparatiemortel, de wand op stramien 23 op begane grondniveau repareren met reparatiemortel, de resterende wanden op begane grondniveau reinigen, de gemetselde borstwering op de galerijplaat van de eerste verdieping dient te worden vervangen, bij woning 120, 121 en 122. de betonwanden op de eerste verdieping welke door en door gescheurd zijn voorzien van 4 strippen per verdiepingshoogte, ingevreesd in de betonmuur, tevens dienen de scheuren te worden geïnjecteerd. de beschadigde consoles, in totaal 5 stuks, dienen te worden vervangen. Wanneer de opdrachtgever akkoord is met het herstelplan wordt het herstelplan verder uitgewerkt aan de hand van werktekeningen. Wij adviseren het herstellen van alle constructieve onderdelen door een gecertificeerd bedrijf uit te laten voeren. Amsterdam, 12 november 2014 A. Mahram
bladnummer : 14 10.0 Foto s: Foto s na de explosie,
bladnummer : 15 Scheur in de vloer 1 e verdieping aangemerkt Z Kernboor
bladnummer : 16 Boorkernen Wand stramien 22 op begane grond
bladnummer : 17 Kern gedelamineerd Gescheurde console
bladnummer : 18 11.0 Bijlage:
bladnummer : 19
bladnummer : 20