Verslag labodag Vrijdag 20 januari was voor 9 leerlingen van de 5 de Wetenschappen wiskunde van het Heilig Maagd College te Dendermonde een wetenschappelijke en interessante dag. We moesten voor een keer eens niet op ons eigen schoolbanken zitten maar we mochten zelf aan de slag. We gingen op bezoek bij 2 Hogescholen te Gent, namelijk KAHO Sint-lieven en Hogeschool Gent-Campus Vesalius (Hogent). Toch gingen we niet zomaar eens kijken, we hadden op voorhand de taak gekregen ons voor te bereiden op het practicum dat we in de 1 ste hogeschool (KAHO Sint Lieven) moesten uitvoeren. We hadden dus al een kleine kennis en wisten min of meer wat ons te doen stond en wat het nut van ons practicum was. Ondanks we het onderwerp al in grote lijnen begrepen ben ik er zeker van dat we die dag nog zeer veel hebben opgestoken wat betreft restrictie analyse van DNA. KAHO Sint-Lieven De eerste hogeschool die we gingen bezoeken was KAHO Sint-Lieven. In deze hogeschool waren onze practicums gericht naar wat we zelf moesten opzoeken en waar we een werk moeten over maken namelijk de restrictie analyse van DNA. Het eerste experiment was Knippen met restrictieenzymen en het tweede Agarosegelelektroforese. Een hoogleraar van de Hogeschool leidde ons practicum over ons onderwerp in met een vrij lange, maar interessante uitleg met powerpoint. Deze uitleg heeft mij zeker en vast nog meer inzicht gegeven over de restrictie analyse van DNA. Ik wist op voorhand wel al het een en ander maar begreep nog niet alles in detail. Ik ben er van overtuigd dat deze uitleg zeker een meerwaarde zal zijn wanneer we ons onderwerp zelf zullen voordragen aan onze klas.
Experiment 1: Knippen met restrictie analyse Elke leerling kreeg individueel een set materiaal bestaande uit: Micropipet Tips Eppendorfbuisjes Buisje met plasmide DNA( pbr322) Buisje met H2O Buisje met buffer H Buisje met restrictie-enzymen Eco RI Buisje met restrictie enzym SalI Ontsmettingsmiddel Voor we echt aan de proef begonnen moesten we leren werken met een micropipet. Dit had niemand van ons ooit eerder gedaan, dus ook dit was compleet nieuw. Moeilijk was het niet, maar ik vond het wel indrukwekkend hoe specifiek en nauwkeurig de micropipet kon afmeten. Vervolgens werden we onderverdeeld in 5 groepen van elk 2 personen. De eerste personen van de groepjes moesten de eerste twee reactiemengsels samenstellen. In het allereerste reactiemengsel zaten alle reactiecomponenten maar geen restrictie-enzymen. In het tweede mengsel waren alle componenten aanwezig en ook het knipenzym EcoRI. Ik zelf was persoon 2 in het eerste groepje, en ook ik moest in 2 eppendorfbuisjes samenstellingen maken. Mijn eerste buisje was een samenstelling van alle componenten om pbr322 te knippen met SalI. In mijn 2 de buisje (het vierde buisje van ons groepje) moest ik een mengsel maken van alle componenten maar met beide restrictieenzymen (Eco RI en Sal I).
Eerst hebben we het mengsel goed opgeschud waarna we het gecentrifugeerd hebben zodat we alle mengsels onderaan in het buisje verkregen. Hierna werden de buisjes in een incubatie oventje geplaatst met een temperatuur van 37. Dit is de optimale temperatuur zodat de enzymen perfect hun werk kunnen doen. Ook de buffer H die we in onze mengsels toevoegden diende voor een optimale werking van onze enzymen. Dit was ons eerste experiment in het KAHO Sint-Lieven. Experiment 2: Agarosegel-elektroforese De eerste twee stappen, zijn stappen die we zelf niet hebben ondernomen. Als eerste stap goot de hoogleraar een vloeibaar mengsel (op voorhand klaargemaakt) in een gelhouder met een kam. Het vloeibare mengsel stolde tot een gel. Vervolgens moest ze de gel in zijn gelhouder aanbrengen in de elektroforesetank die reeds met buffer gevuld werd. Bij de tweede stap hadden we onze buisjes van experiment 1 nodig. Aangezien de kleur van onze mengsels dezelfde was als deze van de gel werd er een kleine hoeveelheid ladingbuffer toegevoegd. Hierdoor kregen onze mengsels een blauwe kleur en konden we de elektroforese waarnemen. Er werd ook glycerol toegevoegd zodat onze mengsels goed in de putjes van de gel zouden vallen. De volgende stap mochten we wel zelf ondernemen. Met een micropipet mochten we de gaatjes in de gel opvullen met de mengsels (10 µl) uit de buisjes. Je moest heel precies te werk gaan en dit vond ik moeilijk. De gaatjes in de gel waren heel moeilijk te zien en het was niet makkelijk om je hand met de micropipet stabiel te houden. De laatste stap hebben we zelf niet gedaan of gezien. In deze stap wordt de elektroforese uitgevoerd bij 100V en 1 uur lang. Nadien wordt het gel 20 minuten in een ethidiumbromidebad gelegd waarna men het op de uvlichtbak legt waar een foto van het gel wordt genomen. Dit waren onze resultaten:
T o t h i e r o n s b e z o e k Tot hier ons bezoek aan het KAHO Sint-Lieven. Vesalius Hogeschool In deze hogeschool deden we een practicum dat minder gericht was op het onderwerp dat we zelf moesten voorbereiden maar het was zeker niet minder interessant. Hier kregen we eerst een korte en beperkte uitleg i.v.m. bloed. De titel van het onderwerp was Bloed van A tot Z en hield dus in dat we in de namiddag ons eigen bloed gingen onderzoeken.
1. Glucosegehalte Het meten van ons glucosegehalte hebben we tweemaal gedaan. De eerste keer wanneer niemand van de 9 personen iets had gedronken en de tweede keer wanneer de helft water had gedronken en de andere helft een drankje met suiker. We moesten eerst onze vinger ontsmetten en nadien in onze vinger prikken. Hierdoor bekwamen we een druppel bloed die we op het teststrookje aanbrachten. Het teststrookje staken we in een glucosemeter en na enkele seconden al, verscheen je suikergehalte. Mijn eerste meting, voor ik dus iets gedronken had, bedroeg : 92 mg/dl. Dit was correct want een normale concentratie in het bloed ligt tussen de 70 mg/dl en 110 mg/dl. Een dikke 20 minuten nadat ik water gedronken had meette ik opnieuw mijn glucosegehalte, deze was gedaald naar 80 mg/dl. Bij de personen die een drankje dronken met suiker in was hun glucosegehalte uiteraard sterk gestegen. 2. Cholesterolbepaling Het onderzoeken van de cholesterol gebeurde op de zelfde manier als het onderzoeken van het glucosegehalte. Enkel werd er een ander teststrookje en een ander apparaat gebruikt. Mijn bekomen cholesterol waarde was 166 mg/dl. Deze ligt tussen de normale concentratie van cholesterol in het bloed namelijk tussen de 160mg/dl en 180mg/dl.
3. Bloedgroepbepaling Tijdens de uitleg over het bloed, zagen we onder andere bloedgroepbepaling. Er werd ons uitgelegd wat een bloedgroep was, welke verschillen er waren tussen bloedgroepen, wat het belang was van een bloedgroep, aan wie men welke bloedgroep mag toedienen, enz. We mochten nadien ook onze eigen bloedgroep bepalen, dit vond ik het tofste onderzoek van de 3. Alweer hadden we bloeddruppels nodig, maar nu 2. Deze druppels legden we op een glaasje verspreid van elkaar. Vervolgens deed men bij de ene druppel een testserum (gele druppel) en bij de andere bloeddruppel een andere testserum (blauwe druppel). Nu moest men de testserum en een bloeddruppel mengen met een tandenstoker. Aan de hand van de 2 rode vlekkken die je nu bekwam kon je uitmaken of je O, A of B was. Dit hing af van de al dan niet samenklontering in de mengsels. Ik zelf was B, maar de meerderheid van de klas was O. A O B
Bronnen: - http://www.kahosl.be/site/index.htm - Foto s van D. Van Den Broeck - Eigen foto s - Informatie bundel van het Kaho Sint-Lieven - Informatie bundel van de Vesalius hogeschool Tot hier mijn verslag over deze wetenschappelijk dag!