Association de la Ville et des Communes de la Région de Bruxelles-Capitale asbl Vereniging van de Stad en de Gemeenten van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest vzw Opfrissingscursus verkeersreglementering en mobiliteit voor 55 plussers Informatiepakket voor de gemeente bijgewerkt tot 12 augustus 2011 Vereniging van de Stad en de Gemeenten van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest vzw www.vsgb.be 1
Inleiding Iedereen heeft het recht om zich te verplaatsen, te voet, per fiets, met het openbaar vervoer of met de auto. Maar toch merken we dat de senioren zich minder vaak gaan verplaatsen naarmate ze ouder worden. Het steeds drukker wordende verkeer en het feit dat het verkeersreglement om de haverklap wordt aangepast ligt waarschijnlijk aan de basis van dit fenomeen. Bovendien wijzen de verkeersongevallenstatistieken erop dat vanaf de leeftijd van 65 jaar de kans stijgt om betrokken te raken in een ongeval. Daarom werd beslist om een voortgezette rijopleiding voor 55-plussers in te richten, met aandacht voor alternatieve vormen van vervoer, naar voorbeeld van een gelijkaardig initiatief in Vlaanderen (cursussen mobi+ georganiseerd door de VSV). Nieuwe regels en dagelijkse rijsituaties komen er aan bod. De cursussen worden georganiseerd voor kleine groepen op lokaal niveau aan een interessant tarief en stellen de deelnemers in staat om zo lang mogelijk op een verantwoorde manier mobiel te blijven. De cursussen vinden plaats op vrijwillige basis, er moet ook geen examen worden afgelegd. Wie de cursus volgt, ontvangt een getuigschrift op het einde van de vorming. Door de samenwerking tussen het gewest, de Vereniging van de Stad en de Gemeenten van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest en de rijscholen kunnen de gemeenten op een eenvoudige manier hun senioren deze interessante cursus aanbieden. Kort samengevat gaat het om het volgende: - Alle gemeenten van het Brusselse Hoofdstedelijke Gewest ontvangen een informatiepakket. - De gemeente die een cursus wenst te organiseren kiest een autorijschool uit de lijst van de deelnemende autorijscholen (zie bladzijde 4) - De gemeente spreekt met de rijschool af wanneer de vier halve dagen plaatsvinden. - Geïnteresseerde senioren melden zich vrijwillig aan bij de gemeente. - Het minimum aantal deelnemers per cursus is 20; het maximum 30. - Elke deelnemer ontvangt een handboek en een farde met allerhande informatie over de alternatieve vervoerswijzen. - Op het einde van de cursus ontvangt elke deelnemer een getuigschrift. Concept van de cursus De totale cursus duurt vier halve dagen van twee lesuren. Elke deelnemer krijgt een handboek en een informatiefarde aangeboden door het Gewest. Wie de cursus volgt, krijgt een getuigschrift. De deelnemers betalen 5 per halve dag, wat dus neerkomt op 20 voor het totale pakket. 2
Taakverdeling De gemeenten De gemeenten spreken met de rijscholen die zij vooraf hebben uitgekozen uit de lijst van de deelnemende rijscholen af wanneer de vier halve dagen plaatsvinden en informeren de 55- plussers (brief en perstekst in bijlage). De gemeente houdt de inschrijvingen bij en maakt ze over aan de deelnemende rijschool en aan het Gewest (Mobiel Brussel). De gemeente kan eventueel ook een getuigschrift uitreiken. Om de gemeente het zo eenvoudig mogelijk te maken werden in bijlage volgende documenten opgenomen: - een model van een persbericht dat de gemeente kan gebruiken voor de lokale pers; - een modelbrief die de gemeente naar de lokale seniorenverenigingen kan sturen; - een deelnameformulier voor de rijschool en het Gewest - een voorbeeld van een getuigschrift Als de gemeente deelneemt aan het project, wordt dat gemeld aan het Gewest (omwille van praktische redenen zoals het leveren van de handboeken en de informatiefarde aan de deelnemende senioren). Bovendien wordt met de deelnemende rijschool gelegen op het grondgebied van de gemeente, of indien er geen rijschool in de gemeente gevestigd is, met de dichtstbijzijnde gelegen deelnemende rijschool, afgesproken wanneer de vier halve dagen georganiseerd worden. De volgende stap is dat de gemeente het project promoot bij de lokale seniorenverenigingen. Zodra er twintig deelnemers zijn vult de gemeente het deelnameformulier, evenals de deelnemerslijst in, en bezorgt deze minstens twee weken op voorhand aan de deelnemende rijschool. Een kopie van het formulier wordt aan het Gewest bezorgd. De gemeente int het cursusgeld ( 20 per persoon) en stort het door naar de rijscholen (minimum 20 deelnemers maximum 30 deelnemers). De gemeente kan eventueel zelf voor de kosten van de cursus instaan. In dat geval betaalt zij 400 aan de rijschool. De gemeente kan eventueel een lokaal ter beschikking stellen als er geen deelnemende rijschool gevestigd is in de gemeente. De gemeente kan ook voorzien in koffie. Het Gewest Mobiel Brussel van het Ministerie van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest staat in voor de algemene organisatie en voor de kwaliteitsbewaking van het initiatief. Concreet zorgt het BUV voor: 3
- De coördinatie; - Het handboek wees wegwijs handboek voor senioren en de farde met informatie over alternatieve vervoerswijzen; - Het overleg en de contacten met de rijscholen (via FAB en FAA); - De getuigschriften. De Rijscholen. De rijscholen zijn hét lokale aanspreekpunt. Voor alle praktische vragen kan de gemeente bij hen terecht. De deelnemende autorijscholen zijn de volgende: Naam Adres Tel. N lic. Boël Midi Rouppeplein 1 1000 Brussel 02/502.39.81 2352 Européenne Ambiorixsquare 23 1000 Brussel 02/732.60.60 2343/02 Schuman Multi Permis E. Bockstaellaan 248 1020 Brussel 02/420.40.11 2341 Sécurité De Wandstraat 237 1020 Brussel 02/268.03.16 2293 Escam Leuvensesteenweg 391 1030 Schaarbeek 02/736.33.33 2303 Escam Etterbeek Keltenlaan 18 1040 Etterbeek 02/736.28.28 2313 Européenne La Waverse steenweg 708 1040 Etterbeek 02/640.00.55 2343 Chasse Motrex Tenboschstraat85 1050 Elsene 02/537.35.65 2298/02 Escam Brillat Savarinlaan 6 1050 Elsene 02/648.80.22 2239 Auto Pilott Ninoofse steenweg 588 1070 Anderlecht 02/522.13.76 2115 Auto Pilott Bergense steenweg 797 1070 Anderlecht 02/523.03.73 2115 Multi Permis Bizetplaats 19 1070 Anderlecht 02/520.10.20 2506/02 Escam Veeweydestraat 20 1070 Anderlecht 02/521.00.00 2239 Ben Birminghamstraat 1080 St-Jans- 02/410.72.40 2266 22/24 Molenbeek Multi Permis Gentse steenweg 198 1080 Sint-Jans- 02/411.41.41 2370 Molenbeek De Berchem Gentse steenweg 1031 1082 Sint- 02/469.08.76 2281 Agantha-Berchem Motrex Keizer Karellaan 254 1083 Ganshoren 02/464.33.00 2298/01 Escam (Henry) Léon Théodorstraat 22 1090 Jette 02/411.56.03 2239 Boël Woluwe Meiersplein 1150 Sint-Pieters- 02/771.48.38 2295 Woluwe Boël Boitsfort Middelburgstraat 83 1170 Watermaal- 02/660.08.94 2174 Bosvoorde Boël Brugmann Brugmannlaan 246 1180 Ukkel 02/345.16.16 2346 Européenne Dekenijstraat 118 1180 Ukkel 02/344.46.73 2020 Uccle Escam Forest Alsembergse stwg 355 1190 Forest 02/345.19.18 2301 4
De cursus vindt in principe plaats bij de lokale rijschool, waar alle presentatie- en didactisch materiaal aanwezig is. De gemeenten waar geen deelnemende rijschool gevestigd is kunnen echter de cursus laten plaatsvinden in een lokaal die zij ter beschikking stellen. De rijschool zorgt dus voor: - Een lokaal (uitzondering: zie hierboven); - Een actuele cursus aangepast aan de plaatselijke situatie; - Praktische informatie aan de gemeenten over de lesinhoud, de afspraken enz. Contactpersonen Voor alle vragen in verband met dit project kan u terecht bij: Patricia COURANGE Ministerie van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest Mobiel Brussel Vooruitgangstraat 80 bus 1 1035 Brussel Tel.: 02/204.20.08 e-mail: pcourange@mrbc.irisnet.be of Erik CAELEN Vereniging van de Stad en de Gemeenten van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest Mobiliteitscel Aarlenstraat 53 bus 4 1040 Brussel Tel.: 02/238.51.65 e-mail: erik.caelen@avcb-vsgb.be Bijlagen 1. Programma 2. Deelnameformulier en inschrijvingsformulier te bezorgen aan de rijschool en het Gewest 3. Persbericht 4. Brief voor de lokale seniorenverenigingen 5. Getuigschrift 6. Evaluatieformulier 5
Bijlage 1 - PROGRAMMA (Vier namiddagen van 14.00 16.15 uur) Eerste halve dag: - Verwelkoming - Problematiek rond het thema "senioren en mobiliteit" o Zwakke punten o Sterke punten - Algemeen beeld van de evolutie van het verkeer o Infrastructuur o Verkeersdrukte o Verkeersverloop o Straatcode - Basisprincipes van "preventief" rijden Tweede halve dag: - Opfrissing kennis verkeerstekens (lichten - borden - wegmarkeringen) o Betekenis o Hiërarchie o Gedragslijnen - Toepassing op de plaatselijke situatie met praktijkvoorbeelden - Verplaatsingen te voet, met de fiets, het openbaar vervoer - Gedrag als voetganger - fietser - Vragen en antwoorden over specifieke plaatselijke situaties Derde halve dag: - Opfrissing kennis van de belangrijkste verkeersregels o Bevelen van bevoegde personen o Plaats op de rijbaan Gewone wegen - autosnelwegen Keuze van rijstrook - rijden in files Veranderen van rijstrook of file Techniek van het "ritsen" o Gedrag aan kruispunten Waarneming - kijktechniek Voorbereiding - handelingen Controle en uitvoering Rotonde - gedrag - Vervolg opfrissing verkeersregels o Veranderen van rijrichting 6
Aandachtspunten Opstellen - voorsorteren Voorrang bij uitvoering o Omgaan met snelheid o In- en uitvoegen op autosnelwegen - Vragen en antwoorden over specifieke plaatselijke situaties Vierde halve dag: - Technieken van defensief autorijden - Gedrag t.o.v. de zwakke weggebruiker - Invloed van alcohol en medicijnen - Soorten ongevallen en oorzaken - Invullen van een aanrijdingsformulier - Eindevaluatie - Uitreiking getuigschriften van deelname - Afsluiting en dankwoord 7