Regio s Almere Deventer Lelystad/Noordoostpolder Ommen/Hardenberg Zwolle/Kampen Jaarverslag 2014 Hulp op maat bij ontwikkelingsproblemen bij kinderen van 0 7 jaar
Voorwoord In het vorige jaarverslag riep ik vanaf deze plek samenwerkingspartners en gemeenten op om zich in gezamenlijkheid in te spannen voor continuering van de bijzondere en effectieve aanpak die Integrale Vroeghulp (IVH) heet. Dit omdat de Integrale Vroeghulp onder druk stond ten gevolge van budgetkortingen en de veranderingen in het sociaal domein. Inmiddels zijn we een jaar verder. Veel partijen hebben zich inderdaad ingespannen om binnen de nieuwe context te kunnen blijven bijdragen aan de uitvoering van IVH. En veelal met succes: de meeste netwerken kunnen de vragen die er bij hen terecht komen nog steeds goed oppakken. Toch zijn er ook plekken waar dit moeizamer gaat. Partijen kunnen daar niet meer de benodigde expertise en tijd leveren, en de netwerken veranderen van samenstelling. IVH beweegt mee met alle nieuwe ontwikkelingen in het sociaal domein en probeert zo goed als mogelijk aan te sluiten. Er wordt vanuit de netwerken intensief geïnvesteerd in de samenwerking met de sociale teams die in gemeenten actief zijn. Borging binnen het lokale en regionale jeugdbeleid biedt immers kansen voor kinderen met een beperking, in een vroege fase van hun leven. Door vroege signalering, vroege diagnostiek en vroege interventie wordt leed voorkomen, worden kosten bespaard en is meedoen naar vermogen voor ieder kind daadwerkelijk het uitgangspunt. Het is van groot belang dat IVH binnen de nieuwe structuren voor zorg, onderwijs en welzijn een stevige plek kan blijven innemen. Het kind is daardoor sneller op de juiste plek voor zijn of haar ondersteuning. IVH is gebaat bij een vloeiende ketensamenwerking en korte lijnen. Dit voorkomt niet alleen hogere zorgkosten, maar ook een hoop frustratie bij ouders en kind. Ook in dit jaarverslag leest u weer dat IVH door de ouders bijzonder positief gewaardeerd wordt. Dat is waar de professionals, die zich met passie en grote betrokkenheid inzetten, het steeds weer voor doen. Het belang van continuering en borging van IVH is onverminderd groot. Daarom doe ik nogmaals een beroep op u allen: wilt u zich opnieuw inspannen om IVH ook in de komende jaren te kunnen borgen? Ik dank u voor uw bijdrage! Met vriendelijke groet, Simone van Ruth Bestuurder MEE IJsseloevers 2
Missie IVH wil samen met ouders ervoor zorgen dat hun kind zich zo goed mogelijk ontwikkelt. Daarom werken deskundigen van verschillende instellingen samen in het team van IVH. Zij zorgen ervoor dat de hulpverleningsvormen zo goed mogelijk op elkaar en op de wensen van ouders worden afgestemd. Vandaar het woord integraal. IVH wil ook dat de begeleiding zo vroeg mogelijk start. Hoe eerder, hoe beter. Vandaar de naam vroeghulp. 3
IVH coördinatie 2015 MEE IJsseloevers Inleiding Het jaar 2014 heeft binnen het werkgebied IJsseloevers in het teken gestaan van twee ontwikkelingen, allereerst de coördinatie en ten tweede de ontwikkelingen binnen Twente. Vanuit de stuurgroepen IVH is er met klem op aangedrongen dat de huidige IVH netwerken (met coördinator) intact blijven met het oog op de transitie van de jeugdzorg die in 2015 zijn beslag zal krijgen. Vanuit de coördinatoren is deze wens eveneens geuit. De formatie voor IVH is met ingang van 1 januari 2015 sterk gereduceerd (0,9 fte voor MEE IJsseloevers) door inkoop van de coördinatie IVH door de diverse gemeenten. Hierdoor is er een keuze gemaakt om de voormalige coördinatiefunctie te splitsen in een coördinatiefunctie en een contactpersoon IVH. Daarnaast zorgde het wegvallen van MEE Twente ervoor dat ook het netwerk IVH aldaar werd beëindigd. De IVH vragen blijven echter aanwezig. Reden om te kijken naar mogelijkheden om te komen tot een doorstart van het IVH team Twente (Noord). Dit om jonge kinderen en hun ouders onafhankelijk, vroegtijdig en preventief voort te kunnen blijven helpen. Ter voorkoming dat kinderen tussen wal en schip vallen zijn eind 2014 ter overbrugging kinderen opgepakt door een aantal IVH kernteams in Overijssel. In 2015 zal verder gewerkt worden aan de doorstart en een zo spoedig mogelijke realisatie van het IVH team Twente Noord. 4
Functie coördinator De nieuwe coördinator IVH is gericht op het coördineren van IVH op overstijgend (beleidsmatig) niveau. De coördinator is verantwoordelijk voor de organisatie en de kwaliteit van IVH en het IVH proces. De coördinator IVH stelt de borging van de visie van IVH centraal waarbij de ontwikkeling van het (jonge) kind, het versterken van de positie van de ouders en de onafhankelijke integrale, sector overstijgende werkwijze belangrijke uitgangspunten zijn. De kern van de functie houdt in: Het bewaken van de kwaliteit. Keten borging van de regionale coördinatie op een lokaal niveau. Spin in het web van het ketennetwerk. Het bewaken van de toegang, processen en werkwijze. Het onderhouden van de gemeentelijke contacten en fungeren als aanspreekpunt. Het signaleren van trends en veranderende (hulp) vragen en eventuele discrepanties tussen (hulp) vraag en zorgaanbod. Het zorgdragen voor zowel een kwantitatief als kwalitatief goede bezetting van het IVH kernteam. Het aansturen van trajectbegeleiders. Aanspreekpunt voor en het onderhouden van contacten met de IVH contactpersonen. Het informeren van de stuurgroep IVH over de voortgang van IVH en is als adviseur aanwezig bij de Stuurgroepvergaderingen. Verantwoordelijk voor voorlichting en deskundigheidsbevordering. Het volgen van de lokale, regionale en landelijke ontwikkelingen en indien nodig het bijstellen van het beleid en de uitvoering van IVH. Functie contactpersonen De kern van de functie houdt in: Aanspreekpunt voor consultatievragen en -aanmeldingen. Het voorbereiden en voorzitten van het kernteam. Beoordeelt inhoudelijk of de vraag rondom het kind passend is voor IVH, neemt contact op met de trajectbegeleider en zal contacten onderhouden met het uitvoerende lokale netwerk. Het hebben van afstemmingscontacten met de trajectbegeleider en coördinator. Door deze opbouw blijft het bestaande netwerk intact en kan er voortgezet worden wat er de afgelopen jaren zo zorgvuldig is opgebouwd. Voor de verdeling van IVH contactpersonen en IVH coördinatoren verwijzen wij u naar de achterzijde van dit jaarverslag. 5
Feiten en cijfers Aantal trajecten per team Nieuwe Kinderen in Totaal aantal aanmeldingen traject vanuit kinderen in 2014 voorgaande behandeling jaren in 2014 Almere 44 27 71 Deventer 51 19 70 Lelystad 65 45 110 Noordoostpolder 18 2 20 Ommen/Hardenberg 34 17 51 Zwolle/Kampen 40 13 53 Totaal 252 123 375 Verdeling naar verwijzer 40% 35% 30% 25% 20% 15% 10% 5% 0% Anders Audiologisch centrum Centrum voor Jeugd en Gezin Consultatieburo/GGD Eigen initiatief ouders Huisarts Kinderdagcentrum Kinderdagverblijf Logo/fysio/paramedici MEE Onderwijs Opvoedburo Peuterspeelzaal Ziekenhuis/kinderarts 6
Verdeling aanleiding aanmelding 40% 35% 30% 25% 20% 15% 10% 5% 0% Anders Gedrag Hersenbeschadiging Medische problematiek Motorische achterstand Ontwikkelingsachterstand Sociaal emotionele ontwikkeling Spraak/taalachterstand Syndroom Vragen over contactname Verdeling naar uitstroom 30% 25% 20% 15% 10% 5% 0% Anders Audiologisch centrum Geen GGZ Jeugdhulpverlening Kinderdagcentrum (KDC-VG) Kinderdagverblijf (regulier) MOD/MKD/DJK MEE Onbekend Peuterspeelzaal Regulier basisonderwijs Revalidatiezorg Speciaal basisonderwijs Speciaal Taaltrein/taalonderwijs 7
Tevredenheidsonderzoek Deelnemers aan IVH IJsseloevers krijgen aan het einde van het traject een evaluatieformulier. Jaarlijks worden de resultaten van deze evaluaties verwerkt in een verslag. In 2014 zijn er 49 evaluatieformulieren ingezonden. Het gemiddelde rapportcijfer komt uit op een: 8,4. Enkele opmerkingen van ouders: Ik ben fantastisch geholpen! Na lang rommelen gebeurde er eindelijk eens wat en werd er echt naar me geluisterd. Ik heb steeds met 1 persoon te maken gehad, ik kan nu verder en alles loopt goed. Hartelijk dank! Vooral het gesprek met het IVH team vond ik erg prettig. Er werd niet over je gesproken maar met je (kind) gesproken. Hartelijk dank voor de goede/prettige begeleiding. We zijn altijd zeer goed geholpen door onze trajectbegeleidster. Alles is altijd goed en snel geregeld, ook de anderen van het team hebben goede oplossingen aangegeven waar wij echt wat aan hebben gehad. Zelfs nadat het al een tijd goed ging, belde of mailde de trajectbegeleidster nog wel eens om te vragen hoe het nu ging. Top! We zijn erg tevreden over de geboden hulpverlening. Zonder jullie waren we nu nog niet zo ver. We hebben inzicht gekregen in het gedrag van onze zoon. 8
Landelijke ontwikkelingen Taskforce gaat door in 2015 De Taskforce IVH volgt dit jaar, met financiering van het ministerie van VWS, de transformatie en de innovatie van de regionale netwerken binnen het jeugddomein op de voet, met als doel dat de netwerken eind van dit jaar geborgd zijn binnen het gemeentelijk domein. De regio s hebben een ketennetwerk van vroegtijdige signalering, integrale diagnostiek, gezinsondersteuning, onderwijs en zorg voor kinderen met een (dreigende) ontwikkelingsachterstand. Belangrijk uitgangspunt bij de transitie is de ouder als regisseur. Ouders (of opvoeders) krijgen een grotere rol toebedeeld. Zij zijn immers de constante factor in het leven van hun kind en kennen hun kind het best. De Taskforce IVH wil tijdens de transitie jeugdzorg van Rijk naar gemeenten alle regio s laten profiteren van de aanwezige kennis via een kennisplatform IVH. En hiermee de gemeenten ondersteunen en stimuleren bij het tot stand brengen van een landelijk dekkend netwerk IVH. De Taskforce brengt handreikingen uit over de samenwerking met de gemeente en de JGZ. Handreiking IVH voor gemeenten en samenwerking met de JGZ Voor goede diagnostiek en zorg aan kwetsbare kinderen van nul tot zeven jaar met een (dreigende) ontwikkelingsachterstand, die wordt veroorzaakt door een beperking, gedragsproblemen en/of een chronische ziekte zijn er de netwerken voor IVH. Deze netwerken zijn speciaal ingericht voor kinderen met meervoudige complexe vragen, de zogenaamde puzzelkinderen. Lokale hulp vanuit wijkteams of CJG is voor deze kinderen niet genoeg. Een groot deel van de multidisciplinaire expertise die zij nodig hebben, kan vaak ook alleen op bovenregionaal niveau georganiseerd worden. Dit netwerk bestaat uit deskundigen uit verschillende disciplines, zoals een kinderarts, kinderrevalidatiearts, kinderpsycholoog, gedragsdeskundige en experts vanuit het onderwijs. Door inzet van het netwerk krijgt het kind snel de juiste zorg en ondersteuning. Dat voorkomt ernstigere problemen en het verlaagt uiteindelijk de zorgkosten. De kosten voor IVH zijn relatief laag, maar het belang is groot. Voor meer informatie: http://www.integralevroeghulp.nl/professionals/producten/handreikingen-beleid/handreikingintegrale-vroeghulp-voor-gemeenten/ http://www.integralevroeghulp.nl/professionals/producten/handreikingen-beleid/ jeugdgezondheidszorg-integrale-vroeghulp-samen-sterk/ 9
Meerwaarde IVH IVH kan als hefboom dienen voor het realiseren van de door gemeenten gewenste inhoudelijke veranderingen en resultaten. Het netwerk IVH draagt bij aan het: vroegtijdig opsporen, signaleren en ondersteunen van mogelijke ontwikkelings- en/of gedragsproblematiek bij kinderen; investeren in eigen kracht en versterken van de eigen regie van ouders en kind; faciliteren van professionals van algemene voorzieningen in het onderkennen en zelf oplossen van mogelijke problemen en zonodig snel doorschakelen naar gebundelde/gespecialiseerde expertise; efficiënt organiseren van een netwerk van partners op alle relevante domeinen en (boven) lokale niveaus. IVH werkt ook als financiële hefboom. Met een relatief beperkte investering in IVH wordt een veelvoud aan financiële middelen en inzet in samenhang gemobiliseerd binnen en buiten het gemeentelijk domein. Lees meer over de (financiële) meerwaarde van IVH in de maatschappelijke businesscase van IVH in Zuid Limburg. Uit eerder onderzoek bleek al dat elke euro geïnvesteerd in IVH 1,68 oplevert. http://www.integralevroeghulp.nl/professionals/producten/maatschappelijk-businesscase-vvi/ meerwaarde-ivh-zuid-limburg-voor-gemeenten-onderzocht!/ 10
ODDC DE Kameel/De NiloKa Contact www.integralevroeghulp.nl IVH Almere Contactpersoon Els van der Veen T 06 30 997 188 Coördinator Saskia Dulk T 06 30 997 703 E flevoland@integralevroeghulp.nl IVH Zuid West Overijssel Contactpersoon en coördinator Saskia Dulk T 06 30 997 703 E deventer@integralevroeghulp.nl IVH Lelystad/Noordoostpolder Contactpersoon Marjolein van Doorn-Bakker T 06 30 998 055 Coördinator Saskia Dulk T 06 30 997 703 E flevoland@integralevroeghulp.nl IVH Ommen/Hardenberg Contactpersoon en coördinator Marijke van der Meer T 06 30 990 955 E ommen@integralevroeghulp.nl IVH Zwolle/Kampen Contactpersoon en coördinator Saskia Dulk T 06 30 997 703 E zwolle@integralevroeghulp.nl 11 IVH Twente Noord Contactpersoon Gerrit Holstege T 06 13 625 038 Coördinator Marijke van der Meer T 06 30 990 955 E twentenoord@integralevroeghulp.nl Colofon Dit jaarverslag 2014 is een uitgave van Integrale Vroeghulp IJsseloevers. Het wordt tevens gepubliceerd op www.integralevroeghulp.nl Tekst jaarverslag Coördinatoren Integrale Vroeghulp IJsseloevers Fotografie Integrale Vroeghulp Nederland Vormgeving Meijerink grafisch bedrijf, Dalfsen