JAARVERSLAG Jaarverslag 2013

Vergelijkbare documenten
Jaarverslag Europa decentraal 2011

In deze publicatie zijn de 42 Vragen van de Week uit 2014 opgenomen.

INLEIDING. State Aid Modernisation (SAM) Nieuwe aanbestedingsrichtlijn

Jaarverslag Europa decentraal Maatwerk

Staatssteunbijeenkomst 14 oktober, s-hertogenbosch Welke kansen bieden de afgeronde staatssteunherzieningen van de Europese Commissie?

Europa decentraal verbindt

Jaarverslag 2016 Europa decentraal 2. Inhoudsopgave

Gemeente College van Burgemeester en Wethouders. Datum 4 april 2014 Staatssteunrapportage. Geacht college,

Gemeenten maken concrete stap in kader van Europees Jaar. Deze week: Roo, Marijke de. Kunt u de nieuwsbrief niet goed lezen? Bekijk deze online

Staatssteun. Ghaitrie Hanoeman Lisanne Vis-Boer. Coördinatiepunt Staatssteun Decentrale Overheden. Juni 2014

JAARVERSLAG 2015 EUROPA DECENTRAAL 1

ons kenmerk DIR/EUI/U Lbr. 14/037

Europese Ster. Definitief akkoord toekomstig landbouwbeleid. Europese Ster juli Roo, Marijke de. Een nieuwsbrief van:

Actualiteiten Europees aanbesteden VNG Juridische tweedaagse 10 oktober Mw. mr. A.M.K (Ann-Marie) Kühler

Regiodagen 2015 Workshop staatssteun

Commissie komt met. Roo, Marijke de. Kunt u de nieuwsbrief niet goed lezen? Bekijk deze online. Deze week: Commissie komt met

Europa decentraal slaat de brug tussen Europa en decentrale overheden: Bridge!

Gemeenten en staatssteun

Een initiatief van: Duurzame ontwikkeling, arbeid en milieu: TTIP en de EU

INHOUDSOPGAVE. Voorwoord VII. Ten geleide. Lijst van afkortingen. I INLEIDING D. van Tilborg en S. Bakhtari

Europese privacy-verordening komt een stap dichterbij. Deze week: Rienks, Diane. Kunt u de nieuwsbrief niet goed lezen? Bekijk deze online

Gepubliceerde regels

Workshop: Staatssteun in de decentrale praktijk

De Europese Ster. HUIS VAN [[ NEDERL4NDSE Europa detentraal PROVINCIES. Europees Parlement herschrijft voorstel biologische landbouw.

Nederland doet geen. investeringsfonds. Deze week: Rienks, Diane. Kunt u de nieuwsbrief niet goed lezen? Bekijk deze online. Nederland doet geen

Voorzitterschapseditie van de Europese Ster

Een initiatief van: Nieuwe. gepubliceerd

Kennisgevingsbarometer: decentrale overheden. Een initiatief van: Heeft u altijd al willen weten hoe decentrale

Today: Informatiebijeenkomst Nieuwe aanbestedingsrichtlijnen 15 mei 2014

De onzichtbare slagbomen bij de Duitse grens. Deze week: Rienks, Diane. Kunt u de nieuwsbrief niet goed lezen? Bekijk deze online

PIANOo INKOOP- EN AANBESTEDINGSKENNIS DELEN BIJ DE OVERHEID

De Europese Ster. Een initiatief van: De Europese Commissie én de Rechtbank Den

Beleidsdoorlichting artikel 1, onderdeel 1: Bestuurlijke en financiële verhouding

Wet hergebruik overheidsinformatie in werking getreden. Deze week: Rienks, Diane. Kunt u de nieuwsbrief niet goed lezen? Bekijk deze online

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Raad wil aanpassing van gedelegeerde maatregelen procedure. Deze week: Roo, Marijke de. Kunt u de nieuwsbrief niet goed lezen? Bekijk deze online

Europese Ster. Europese Ster interviewt kandidaat Europarlementariërs: GroenLinks. Oproep: aanlevering van uw gegevens voor

Klanttevredenheid Informatiepunt Duurzaam Veilig Verkeer

Samen werken aan succesvol beleid. Rijksbeleid met gevolgen voor decentrale overheden

Tweede Kamer der Staten-Generaal

B-140 Green Deal: Groene Gevangenis Veenhuizen: naar een gevangenis voorzien van duurzame energie uit de regio

De Europese Ster in een nieuw jasje. Deze week: Roo, Marijke de. Kunt u de nieuwsbrief niet goed lezen? Bekijk deze online

ICER-Handleiding notificatie onder de Dienstenrichtlijn. Aanvullende module voor gemeenten, provincies en waterschappen

Tweede Kamer neemt wetsvoorstel tot wijziging Aanbestedingswet aan

Hartelijk dank aan de Raad voor het Openbaar Bestuur voor dit advies over de relatie tussen decentrale overheden en Europa.

Jaarverslag Kenniscentrum Europa decentraal

ICER-Handleiding notificatie onder de Dienstenrichtlijn

Europees parlement neemt wetgeving aan ter bevordering van arbeidsmobiliteit

Europese Ster maandag 07 december :27 Statengriffie provinsje Fryslân. Een initiatief van:

Brexit is een feit: wat zijn de mogelijke gevolgen voor decentrale overheden?

Roo, Marijke de. Kunt u de nieuwsbrief niet goed lezen? Bekijk deze online. Deze week: Provincies willen bijdragen aan

ECGR/U Lbr. 09/104

2513AA22XA. De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 1 A 2513 AA S GRAVENHAGE

De Europese Ster. Een initiatief van: Kooistra, Josina. Europese Ster Verzonden: maandag 10juli :09 Aan:

Nieuwsbrief. Landelijk Implementatieteam Wet Tijdelijk Huisverbod. Inhoud

Aan de raad AGENDAPUNT 7.8. Doetinchem, 1 maart 2010 ALDUS BESLOTEN 9 MAART 2010

1. Aanleiding. 2. Voorstel

De Wabo en de omgevingsvergunning. Eén integrale vergunning voor projecten

verdere integratie van de Europese arbeidsmarkt Deze week: Rienks, Diane Kunt u de nieuwsbrief niet goed lezen? Bekijk deze online

Bijlage C. Communicatieplan. Passenderwijs

Halfjaarrapportage provincies

Decentralisatie begeleiding naar de Wmo

Bijlage 05 Stad en Regio Sleutelprojecten

''Eigen Europese energie is macht, veiligheid en bedrijvigheid'' Deze week: Roo, Marijke de. Kunt u de nieuwsbrief niet goed lezen? Bekijk deze online

Code Interbestuurlijke Verhoudingen

Nederlandse provincies voor. Deze week: Rienks, Diane. Kunt u de nieuwsbrief niet goed lezen? Bekijk deze online

Workshop Aanbestedingsrecht

De Dienstenrichtlijn. Handreiking voor decentrale overheden. Beginselen van deugdelijk overheidsbestuur

Bijlage C. Communicatieplan. Passenderwijs

informatiecentrum tel. uw kenmerk bijlage(n) (070) Lbr. 14/086

Beleidsplan

Brief aan de leden Datum T.a.v. het college en de raad Ons kenmerk Telefoon Bijlage(n) Onderwerp Samenvatting Vereniging van Nederlandse Gemeenten

Een innovatorsnetwerk van vernieuwers binnen het Rijk, de provincies, gemeenten, waterschappen en politie.

van de salarisbedragen van de voorzitter en dagelijks bestuurder alsmede de tegemoetkoming ziektekostenverzekering van de Algemeen bestuursleden

Louwenaar-Oosterhof, Esther

SHR REGLEMENT COLLEGE VAN ADVIES OF REFLECTIEGROEP STIP

Scholingsaanbod najaar voor actieve vrijwilligers van ANBO

circulaire Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties

Provinciale Staten van Noord-Holland

Gelet op: Artikel 145 van de Provinciewet en artikel 2:14, tweede lid, van de Algemene wet bestuursrecht;

Antwoord. van Gedeputeerde Staten op vragen van A.H.K. van Viegen (PVDD) (d.d. 19 juni 2013) Nummer Onderwerp Publicatie van besluiten

circulaire Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties

REKENKAMERCOMMISSIE TYNAARLO JAARVERSLAG Rekenkamercommissie Tynaarlo Jaarverslag 2007, vastgesteld 6 maart

Halfjaarrapportage waterschappen

Beleidsplan Stichting Steensoep

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 1A 2513 AA s-gravenhage

Onderhandelingen bestuursakkoord voortgezet richting 28 maart. Nieuwsbrief voor raadsleden

Het college van Gedeputeerde Staten verzoekt de leden van Provinciale Staten om:

Bridge! Inhoud. Betere EU-regelgeving voor lokale en regionale overheden. Voorwoord 5 Inleiding 6 Leeswijzer 8 Over Europa decentraal 9

SNN namens SNN Verzonden: donderdag 21 mei :17 Aan:

STAF/ALG/U Lbr. 13/068

Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds Wijziging bezoldiging politieke ambtsdragers waterschappen

ECSD/U Lbr. 16/067

De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof AA s-gravenhage

Staatssteun als financieel beleidsinstrument

Voorwoord. Jaarverslag 2016 LEES HET JAARVERSLAG

BESTUURS AKKOORD KLIMAAT. ADAPTATIE 20 november Bestuursakkoord klimaatadaptatie 3

Reactie van VNG, IPO en UvW op het voorstel van de Europese Commissie voor een nieuwe aanbestedingsrichtlijn. 15 maart 2012

Workshop staatssteun. Coördinatiepunt Staatssteun Decentrale Overheden Ghaitrie Hanoeman Doortje Ninck Blok

Staatssteun & Staatssteun en de crisis

Transcriptie:

JAARVERSLAG 2013 Jaarverslag 2013

INLEIDING Bij Europa decentraal weten we als geen ander dat Europees recht impact heeft op het decentrale beleid. Gemeenten, provincies en waterschappen zijn zich daar ook steeds meer van bewust en vragen het kenniscentrum om hulp. Dagelijks beantwoorden onze juridisch adviseurs diverse vragen via de helpdesk en het aantal bezoeken aan europadecentraal.nl is explosief gestegen. Europa decentraal krijgt tevens steeds meer verzoeken voor bijeenkomsten en presentaties op locatie. Deze ontwikkelingen hebben uiteraard weerslag in de dienstverlening van het kenniscentrum in 2013. Als inleiding op dit jaarverslag licht ik graag drie hoogtepunten toe. Opleveren nieuwe website In februari was het zover; onze nieuwe europadecentraal.nl ging online. Met deze vernieuwing bereikt Europa decentraal twee belangrijke doelen. De nieuwe site is enerzijds beter toegesneden op actuele technische ontwikkelingen, anderzijds vinden zowel beleidsmedewerkers als juristen beter hun weg in herschreven teksten en een verbeterde structuur. Door publieksgerichte teksten en een verbeterde techniek aan de achterkant wordt onze website beter gevonden en is het bezoek explosief gestegen. Werkconferentie Het Rijk en de G4 in Europa Samen met het ministerie van BZK en de G4 organiseerde Europa decentraal dit jaar voor de tweede keer de werkconferentie Het rijk en de G4 in Europa. Deze keer stond de dag in het teken van Smart regulation, de verbetering van het Europese regelklimaat. De drukbezochte bijeenkomst maakte nog maar eens duidelijk hoeveel slimme regelgeving kan bijdragen aan een goed functionerende overheid enerzijds, en hoe het anderzijds onnodige barrières in de interne markt kan wegnemen. Het kenniscentrum draagt met het delen van kennis en expertise over de toepassing van Europees recht en beleid graag bij aan betere regelgeving. Project Europaproof aanvragen en besteden van Europese subsidies Europa decentraal is in het najaar van 2013 het project Europaproof besteden van Europese subsidies gestart om overheden beter bij juridische vraagstukken rondom Europese subsidies te ondersteunen. Het kenniscentrum biedt kennis om risico s in de praktijk te voorkomen. Ook laat Europa decentraal zien dat staatssteunregels en de Europese aanbestedingsrichtlijnen mogelijkheden bieden om te sturen op gewenste doelstellingen van projecten of beleid. Decentrale overheden lopen regelmatig tegen deze regels en richtlijnen aan. De uitvoering kan conflicteren met de subsidievereisten en/of leiden tot knelpunten in de uitvoering van gesubsidieerde projecten. Daarnaast hebben uitvoerders van projecten vaak meer specifieke juridische vragen over de interpretatie en toepassing van de staatssteun- en aanbestedingsregels bij de aanvraag van Europese fondsen en de uitvoering van projecten die medegefinancierd worden met Europese subsidies. Verder op in dit jaarverslag leest u meer over bovenstaande diensten. Europa decentraal kijkt met genoegen terug op 2013, in de volle overtuiging dat de Nederlandse gemeenten, provincies en waterschappen weer een stukje Europabewuster zijn geworden. Ik wens u veel leesplezier met dit jaarverslag. Fenna Beekmans Directeur Europa decentraal 3

1. Organisatie p Europa decentraal is in 2002 opgericht door de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG), het Interprovinciaal Overleg (IPO), de Unie van Waterschappen (UvW) en het Rijk. Doel van kenniscentrum Europa decentraal is de kennis en expertise over Europees recht en beleid en de juiste toepassing daarvan bij decentrale overheden te vergroten. Daarnaast wil het kenniscentrum het Europa bewustzijn bij gemeenten, provincies en waterschappen bevorderen. Dit is vastgelegd in de subsidieregeling Kenniscentrum Europa decentraal (Staatscourant, 11-09-2007) 1.1 BESTUUR De bestuursleden van Europa decentraal worden voor een periode van drie jaar benoemd en kunnen tweemaal worden herbenoemd. Voorzitter: Dhr. drs. Th.J.A.M. de Bruijn, lid Raad van State Namens IPO: Dhr. mr. drs. L.J.M. Verdult, lid Vacature Namens VNG: Dhr. A.J. Rodenburg, penningmeester Mw. mr. drs. A. Wissink, lid 1.2 PRAKTIJKRAAD In de Praktijkraad hebben medewerkers van decentrale overheden zitting. Zij houden zich in hun dagelijks werk bezig met Europese wet- en regelgeving. De raad fungeert als klankbord voor Europa decentraal. Zij wisselen met elkaar informatie uit. Zo signaleert de raad knelpunten met betrekking tot Europa en (toekomstige) vragen waardoor het kenniscentrum zijn plannen, producten en diensten beter kan afstemmen op de doelgroep. De Praktijkraad is in 2013 eenmaal plenair bijeengekomen. Voorts zijn verschillende praktijkraadsleden individueel geconsulteerd over specifieke producten van het kenniscentrum op beleidsterreinen als aanbesteden, staatssteun, DAEB, milieu en de Dienstenrichtlijn. Ook is er over bijeenkomsten, het Signaleringsloket en conceptpublicaties van het kenniscentrum gesproken. Ten opzichte van voorgaande jaren is de rol van de Prak- 4 Het bestuur kwam in 2013 viermaal bijeen. 5 www.europadecentraal.nl/medewerkers Per 31 december 2013 was de bestuurssamenstelling als volgt: tijkraad als geheel proactiever geworden. De individuele leden ervaren het als zeer prettig volop de ruimte te krijgen om aan te geven waar en hoe het kenniscentrum de decentrale uitvoeringspraktijk zo goed mogelijk kan bij staan; en die ruimte neemt de raad ook. Voor Europa decentraal is klankbordfunctie die de raad heeft ook in 2013 weer van grote waarde gebleken. www.europadecentraal.nl/praktijkraad 1.3 MEDEWERKERS Per 31 december 2013 kende het personeelsbestand de volgende samenstelling: Directeur mw. drs. F.C. (Fenna) Beekmans Pols Senior jurist mw. mr. A.M.K. (Ann-Marie) Kühler Senior adviseur dhr. drs. J. (Jos) Meijerink Juridisch adviseurs mw. drs. K.M.W. (Karin) van den Brand mw. drs. L. (Lisanne) Boer dhr. mr. L.L. (Lucas) Ament vacature Communicatie dhr. E.E.A. (Emile) Perton mw. drs. S. (Sophie) Petiet (gedetacheerd) Stages Zes stagiairs hebben in 2013 werkervaring bij Europa decentraal opgedaan. 1.4 FINANCIEEL OVERZICHT Europa decentraal wordt gefinancierd door vier partijen, het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties (BZK), de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG), het Interprovinciaal Overleg (IPO) en de Unie van Waterschappen (UvW). Het ministerie draagt 50% voor zijn rekening. De drie koepelorganisaties nemen de overige 50% voor hun rekening. In 2013 bedroeg de subsidie van Europa decentraal 729.293,-. Namens UvW: Dhr. G.J. Doornbos, secretaris Dhr. ir. M.J.A. van der Werf, lid Naast de subsidie voor de reguliere dienstverlening heeft het kenniscentrum in 2013 een aantal opdrachten voor de subsidiënten uitgevoerd welke apart gefinancierd zijn. Vanaf het aflopen van haar laatste termijn in augustus 2013 zit mw. drs. C.E. Roozemond (IPO) bij de bestuursvergaderingen aan als adviseur. www.europadecentraal.nl/bestuur

2. Dienstverlening 2.1 HELPDESK f Alle medewerkers van gemeenten, provincies, waterschappen alsmede medewerkers van de VNG, het IPO, de UvW en de ministeries kunnen kosteloos bij Europa decentraal terecht met al hun vragen over Europees rechtelijke en -beleidsmatige decentrale aangelegenheden. In 2013 stonden de experts van Europa decentraal elke dag tussen 09.00 en 12.00 paraat om deze telefonisch te beantwoorden via de helpdesk. Daarnaast beantwoordden zij vragen die gesteld werden via de website en tijdens verschillende bijeenkomsten in het land. Per jaar behandelt het kenniscentrum ongeveer 1000 vragen. In 2013 waren dat er 998. De meeste vragen hadden net als voorgaande jaren betrekking op aanbesteden en staatssteun. Aanbesteden De meeste vragen die gesteld worden aan de experts van Europa decentraal hebben te maken met aanbesteden (43%). Ook in 2013 hadden de vragen betrekking op allerlei verschillende aspecten van het aanbestedingsrecht. Daarbij valt te denken aan de volgende onderwerpen: publiek-publieke samenwerking (inbesteden, alleenrecht, concessies), publiek-private samenwerking, subsidie of opdracht, sociale criteria bij aanbesteden, gebiedsontwikkeling en vraagstukken met betrekking tot de opkomende decentralisaties in het sociale domein. Daarnaast leidden het in werking treden van de Aanbestedingswet op 1 april 2013 en de voorstellen voor nieuwe Europese aanbestedingsrichtlijnen tot Europeesrechtelijke vragen. Staatssteun Met 35% van het totaal vormt het aantal vragen over staatssteun ook in 2013 weer een fors deel van de helpdeskdienstverlening. Een groot deel van deze vragen ging over grondtransacties, het financieren van diensten van algemeen economisch belang, duurzame energie, innovatie, woningcorporaties en revolving funds (garanties en leningen). Diensten van algemeen belang De vragen op dit dossier zijn gestegen ten opzichte van vorig jaar. Zij hadden onder meer betrekking op natuurbeheer, zorg, parkeervoorzieningen, sociale woningbouw, maatschappelijk werk, DAEB procedures en cultuurbeleid. Dienstenrichtlijn en vrij verkeer Het aantal vragen dat gesteld werd over de Dienstenrichtlijn heeft zich de afgelopen jaren gestabiliseerd. Inmiddels werken decentrale overheden alweer geruime tijd met de richtlijn. Vragen die gesteld werden hadden met name betrekking op de reikwijdte van de richtlijn, de notificatieprocedure, branchering en de Lex Silencio Positivo. Ook het aantal vragen met betrekking tot vrij verkeer is ongeveer gelijk gebleven afgelopen jaren. Ook in 2013 hadden de meeste vragen betrekking op voordeelregelingen voor eigen inwoners. Europees mededingingsrecht In 2013 werden 27 vragen gesteld over Europees mededingingsrecht. De inwerkingtreding van de Wet markt en overheid in 2012 en het eindigen van de overgangstermijn van die wet in 2014, hebben tot verschillende vragen geleid. De screening van economische activiteiten door gemeenten en provincies had tot gevolg dat verschillende vragen gesteld zijn over het Europees rechtelijke grensvlak tussen marktactiviteiten en overheidstaken. Ook zijn veel vragen gesteld over de integrale kostprijsberekening van economische activiteiten en over de verschillende uitzonderingen op de mededingingsregels, zoals diensten van algemeen economisch belang en inbesteden. Daarnaast ontvangt Europa decentraal regelmatig vragen op het raakvlak van Europees mededingingsrecht en de staatssteun- en aanbestedingsregels. In 2014 is het kenniscentrum voornemens een grote bijeenkomst over Europees mededingingsrecht en de Wet markt en overheid te organiseren in samenwerking met de ACM en de VNG. Omnibus decentraal regeling De vragen hadden voornamelijk betrekking op subsidiabele kosten onder de verschillende modules; steunintensiteiten; de analyse die moet worden uitgevoerd onder module 8 ODR en het onderzoek onder module 1 ODR. Milieu Het aantal vragen met betrekking tot milieubeleid blijft relatief laag. Een verklaring is dat een groot deel van het Europees milieurecht is omgezet in nationaal recht. Daardoor zijn decentrale overheden zich vaak niet meer bewust van de oorspronkelijke Europese component. Toch kan de oorspronkelijke Europese regelgeving in bepaalde gevallen nog ten grondslag liggen aan decentrale milieuvraagstukken. Herkomst vragen in 2013: 6 7 Gemeenten 602 60% Provincies 152 15% Waterschappen 52 5% Ministeries 33 4% Koepelorganisaties VNG, IPO, UvW 62 6% Overig* 93 10% Beleidsonderwerpen vragen 2013 Aanbesteden 431 43% Staatssteun 348 35% Diensten van Algemeen Belang 76 8% Dienstenrichtlijn, vrij verkeer 35 4% Europees mededingingsrecht 27 3% Omnibus decentraal regeling 17 2% Milieu, klimaat, energie, duurzaamheid 12 1% Overige beleidsonderwerpen ** 52 4% * Decentrale samenwerkingsverbanden, RUD s, agentschappen, etc. ** Onder andere informatiemaatschappij, regionaal beleid, vervoer, justitie, Europees recht algemeen 2.2 SIGNALERINGSLOKET Is Europese regelgeving niet uitvoerbaar? Dan is Europa decentraal de plek voor medewerkers van een decentrale overheid, ministerie of ander overheidsorgaan om dit te melden. De signaleringsfunctie van Europa decentraal is geïntegreerd in de Helpdesk. De adviseurs van Europa decentraal kijken bij elke vraag of er mogelijk ook een uitvoeringsprobleem onder ligt. Dergelijke signalen worden door Europa decentraal op regelmatige basis gerapporteerd aan VNG, IPO, UvW en ministerie van BZK, en kunnen door deze partijen gebruikt worden bij de lobby of voor input bij consultaties van de Europese Commissie voor nieuwe wetgeving. Daarnaast kunnen de koepelorganisaties VNG, IPO en UvW van geanonimiseerde signalen gebruikmaken om hun standpunten in de lobby verder te illustreren. In 2013 gebeurde dat onder andere op het gebied van staatssteun, DAEB en aanbesteden.

Dit heeft tot de volgende resultaten geleid. Signaal naar organisatie Gemeenten 12 Provincies 4 Waterschappen 1 Ministerie 1 Koepelvereniging 4 Overig 4 Signaal per beleidsterrein Aanbesteden 10 Staatssteun 8 Regionaal beleid 4 Mededinging 2 DAEB 1 Dienstenrichtlijn 1 www.europadecentraal.nl/helpdesk In 2013 konden decentrale overheden zich laten voorlichten tijdens de tientallen bijeenkomsten en presentaties. Deze werden door het kenniscentrum georganiseerd of samen met andere partijen, regelmatig op verzoek van overheden zelf. Voorlichting over Europees recht en beleid vormt een belangrijk deel van de dienstverlening van het kenniscentrum. Op veel van de bijeenkomsten stonden onderwerpen als staatsteun en aanbesteden op het programma. Zoals ook blijkt uit de vragen aan de helpdesk (zie paragraaf 2.1) is er een grote behoefte aan informatie over deze onderwerpen. Europa decentraal heeft onder meer op verzoek van verschillende gemeenten presentaties over staatssteun en de nieuwe aanbestedingsrichtlijnen verzorgd. Ook bij diverse provincies spraken de experts van het kenniscentrum hierover. Een voorbeeld is een presentatie voor de subsidiecoördinatoren van Gelderland en Overijssel. Op het gratis symposium Europa dichterbij - Editie 2013 in Groningen, georganiseerd door Europa decentraal en de drie noordelijke provincies, is eveneens uitgebreid op deze veelbesproken thema s ingegaan. Daarnaast zijn deze onderwerpen bij een aantal bijeenkomsten met waterschappen aan de orde gekomen. Een ander thema waarover de experts van Europa decentraal regelmatig informeerden en adviseerden tijdens bijeenkomsten was het onderwerp DAEB (Diensten van Algemeen Economisch Belang). 2.4 WEBSITE De website europadecentraal.nl is het visitekaartje van het kenniscentrum en speelt een centrale rol in de dienstverlening van het kenniscentrum. In 2013 is een vernieuwde website gelanceerd. Het aantal bezoekers is sinds de lancering explosief gestegen. Lag dit aantal in 2012 nog op zo n 11.000 per maand; in 2013 mocht europadecentraal.nl maandelijks ruim 29.000 bezoekers verwelkomen. Op de nieuwe website heeft Europa decentraal de informatie over Europees recht en beleid nog beter afgestemd op de verschillende informatiebehoeftes binnen de doelgroep. Hierdoor is zowel een doorgewinterde jurist bij een 8 provincie, gemeente of waterschap als een beleidsmede- Diensten van Algemeen Belang (DAB): 2 9 2.3 EXTERNE OPTREDENS 2.7 VRAAG VAN DE WEEK werker die zich voor het eerst oriënteert op Europees beleid bij ons op de juiste plek. Concreet heeft dit geleid tot een website met basisinformatie over Europees recht en beleid. Deze basisinformatie is voor de geïnteresseerden aangevuld met nadere informatie over wet- en regelgeving, Nederlandse standpunten op dit terrein, jurisprudentie, praktijkvoorbeelden, nieuws, etc. Uit de webstatistieken blijkt ook dat naast aanbestedingen het onderwerp staatssteun veelvuldig wordt bekeken. Dit is logisch te verklaren door de vele ontwikkelingen die in het laatste jaar op dit beleidsterrein plaatsvinden. In lijn daarmee is op de website van het kenniscentrum ook veel over dit onderwerp gepubliceerd. 2.5 PUBLICATIES De communicatie van het kenniscentrum vindt grotendeels online (via de website, Twitter, nieuwsbrief de Europese Ster, etc) en via bijeenkomsten plaats. Hiermee kan Europa decentraal snel inspringen op alle ontwikkelingen binnen het Europees recht en beleid. Daarnaast schrijft het kenniscentrum regelmatig artikelen voor vak- en bestuursbladen. Europa decentraal heeft in 2013 geen aparte publicaties meer op papier uitgegeven. Bij uitgaven op papier bestaat sneller het risico dat de aangeboden informatie al weer verouderd is. Wel heeft het kenniscentrum in 2013 in opdracht van het ministerie van BZK gezorgd voor een update van een eerdere handreiking over DAEB. Deze digitale uitgave verschijnt in de eerste helft 2014. 2.6 DE EUROPESE STER Europa decentraal houdt ruim 7300 abonnees wekelijks op de hoogte van de belangrijkste Europese ontwikkelingen via de digitale nieuwsbrief De Europese Ster. Deze ontwikkelingen voor gemeenten, provincies en waterschappen worden vertaald naar de decentrale praktijk. Het kenniscentrum verstuurt de nieuwsbrief sinds 2003 samen met het Huis van de Nederlandse Provincies (HNP) in Brussel. Een aanzienlijk deel van het abonneebestand bestaat uit medewerkers van gemeenten, provincies en waterschappen. De Europese Ster verschijnt wekelijks met uitzondering van recesperiodes. In 2013 kwam dit neer op 41 nummers. Met de vraag van de week beantwoordt Europa decentraal vragen die het meest gesteld worden, belangrijk zijn of extra aandacht verdienen. Van alle vragen die bij de Helpdesk binnen komen, wordt wekelijks één vraag van een provincie, gemeente of waterschap voorzien van antwoord en uiteraard geheel geanonimiseerd via de website en nieuwsbrief de Europese Ster beschikbaar gesteld. In 2013 zijn 41 van deze praktijkvragen gepubliceerd op de website. Waarom de vraag van de week? Met het wekelijks publiceren van praktijkvragen streeft Europa decentraal verschillende doelen na. Vragen ondervangen functie Allereerst wordt de rubriek gebruikt om vragen die veel gesteld worden onder de aandacht van meerdere decentrale overheden te brengen. Hiermee speelt Europa decentraal proactief op specifieke informatiebehoefte in. Signaalfunctie Daarnaast worden ook specifiekere vragen, die vanuit de helpdesk bezien vooral betrekking lijken te hebben op een specifiek decentraal probleem/vraagstuk, bewerkt tot vraag van de week als Europa decentraal vindt dat deze vragen ook voor andere decentrale overheden van belang kunnen zijn. Europabewust functie Als laatste wordt de rubriek ook gebruikt om juist aandacht te vragen voor die Europeesrechtelijke onderwerpen waar medewerkers van decentrale overheden misschien (nog) niet meteen de Europeesrechtelijke component zien. Het betreft onderwerpen die soms niet letterlijk als zodanig in de helpdesk zijn bevraagd, maar die het kenniscentrum vanuit zijn voorlichtende rol onder de aandacht wil brengen. Cijfermatig overzicht Bovenstaande verschillende doelstellingen verklaren dan ook waarom de 41 praktijkvragen in 2013 qua onderwerp geen afspiegeling vormen van de hierboven genoemde percentages van vragen die gesteld zijn in de helpdesk van het kenniscentrum. In 2013 zag de verdeling er als volgt uit: Aanbesteden: 4 Cultuur en onderwijs: 1 Dienstenrichtlijn: 0 Europees mededingingsrecht: 2 Europees recht en decentrale overheden: 4 Grensoverschrijdende samenwerking (GROS): 3 Informatiemaatschappij: 4 Justitie vrijheid en veiligheid: 2 Milieu, klimaat, energie, duurzaamheid: 3 Regionaal beleid: 2 Sociaal beleid en werkgelegenheid: 5 Staatssteun: 5 Vervoer: 3 Vrij verkeer: 1 De praktijkvragen zijn wederom gebundeld in een kroniek over 2013. 2.8 SAMENWERKING De experts van Europa decentraal bieden de meest accurate en actuele informatie aan. Daarom heeft het kenniscentrum een breed netwerk aan partners uit de wereld van de wetenschap, het bedrijfsleven en de overheid. Zij zijn vertrouwd met de (uit)werking van het Europees recht en beleid in de ruimste zin van het woord. In 2013 is weer intensief met diverse organisaties samengewerkt. Een overzicht van een aantal contacten op de volgende dossiers:

Aanbesteden Belangrijke samenwerkingspartners op het gebied van aanbesteden betreffen de koepels, de ministeries van BZK en EZ, PIANOo en een aantal contacten uit de wereld van de wetenschap en de advocatuur. Staatssteun In 2013 is nauw samengewerkt met VNG, IPO, UvW en het ministerie van BZK. In 2013 is voorts het landelijke staatssteunnetwerk opgericht met Europa decentraal als een van de initiatiefnemers en coördinatoren. Net als bij aanbesteden is er verder regelmatig contact met de wetenschap, de advocatuur en opleidingsinstituten als EIPA. Dienstenrichtlijn Europa decentraal werkt met betrekking tot de Dienstenrichtlijn nauw samen met het ministerie van EZ en met de koepelorganisaties. Milieu In opdracht van en in samenwerking met het IPO publiceert Europa decentraal de MiliEUverkenner op haar website. Hiermee biedt het kenniscentrum bezoekers direct toegang tot actuele, overzichtelijke en gedetailleerde informatie over Nederlandse en Europese milieuregelgeving. De MiliEUverkenner bestaat uit een overzicht van de belangrijkste milieuthema s en dossiers voor decentrale overheden. Per onderwerp is nadere informatie beschikbaar over onder meer: de stand van zaken van milieuregelgeving; in welk besluitvormingsstadium het dossier zich bevindt; wie erbij betrokken zijn; en wat de interprovinciale inzet is. In 2013 is de MiliEUverkenner meerdere keren geactualiseerd. Samen met het Huis van de Nederlandse Provincies en de nieuwe groep milieucoördinatoren heeft Europa decentraal bekeken hoe de MiliEUverkenner kan worden geoptimaliseerd om nog beter aan te sluiten bij de behoeftes van de provincies. 2.9 OVERIGE DIENSTVERLENING Project Europese subsidies Europaproof Europa decentraal is in 2013 een nieuw project gestart: het Europaproof besteden van Europese subsidies. Hiermee wil het kenniscentrum haar expertise en kennis delen om risico s in de praktijk bij het aanvragen en uitgeven van middelen uit de Europese structuur- en landbouwfondsen te voorkomen. Ook kunnen decentrale overheden door informatie van onze experts beter gebruikmaken van de kansen die staatssteun- en aanbestedingsregels bieden. Europa decentraal constateert namelijk dat er bij decentrale overheden Europeesrechtelijke vragen leven over de toepassing van de staatssteun- en aanbestedingsregels bij het aanvragen en uitgeven van middelen uit de Europese structuur- en landbouwfondsen. Met de nieuwe fondsenperiode over 2014-2020 zullen deze vragen nog meer gaan leven. Hiernaast stroken de staatssteun- en aanbestedingsregels niet altijd met de criteria uit de fondsen en leiden ze tot knelpunten in de uitvoering. Vorig jaar is het kenniscentrum begonnen met de inventarisatie van knelpunten en veelgestelde Europeesrechtelijke vragen over de staatssteun- en aanbestedingsregels in relatie tot de besteding van Europese subsidies. In september 2013 zijn vragen en knelpunten verzameld samen met de Praktijkraad. Tijdens twee drukbezochte expertmeetings op 31 oktober en 7 november heeft Europa decentraal daarop voortgebouwd. Bij de expertmeetings waren meerdere stakeholders aanwezig, zowel van het Rijk (betrokken ministeries en AgentschapSZW en AgentschapNL) als decentrale overheden (provincies, gemeenten, waterschappen en managementautoriteiten). De bijeenkomsten leidden tot veel kennisuitwisseling. Ze werden als dermate nuttig ervaren dat Europa decentraal deze voortaan periodiek gaat organiseren. Het project Europese subsidies Europaproof loopt van medio 2013 tot en met eind 2014. Voor alle reguliere vragen over Europese subsidies kunnen decentrale overheden terecht bij de directie Europa van de VNG. Het begeleiden en coördineren van de procedures voor van melding vrijgestelde steun van gemeenten en provincies. Kennisgevingen aan de Europese Commissie voor van melding vrijgestelde steun onder de Algemene Groepsvrijstelling (Vo. 800/2008/EG) en de Landbouwvrijstelling voor het MKB (Vo. 1857/2006) lopen voortaan via Europa decentraal. Het coördineren van de jaarlijkse staatssteunrapportages van provincies en gemeenten ten behoeve van de State Aid Scoreboard. De benodigde informatie zal door Europa decentraal bij de gemeenten en provincies worden verzameld en geregistreerd. Het schrijven van handreikingen. 10 11 Ondersteuning Coördinatiepunt Staatssteun Europa decentraal ondersteunde in 2013 het Coördinatiepunt Staatssteun van het ministerie van BZK bij de uitvoering van procedurele taken op het gebied van staatssteun. De interne werkprocedures van BZK en Europa decentraal zijn in het kader van deze taken aangepast. Het kenniscentrum ondersteunt het Coördinatiepunt Staatssteun bij de uitvoering van de volgende procedurele taken: