-2015 Informatie voor belangstellenden uit het verzorgingsgebied van het Academisch Ziekenhuis Maastricht en het Maxima Medisch Centrum in Veldhoven. Expertisecentrum Ontwikkelingsondersteuning Prematuren (EOP-nl) Academisch Medisch Centrum, Amsterdam Afdeling Revalidatie A-01, 386-1 Postbus 22660 1100 DD Amsterdam Contact Karen Koldewijn, opleidingscoördinator EOP k.koldewijn@amc.uva.nl
De ToP opleiding is onderdeel van het Expertisecentrum Ontwikkelingsondersteuning Prematuren (EOP-nl), dat is verbonden aan het Academisch Medisch Centrum in Amsterdam. Het ToP programma Het ToP programma is een interventieprogramma voor zeer vroeg geboren kinderen en hun ouders, na ontslag uit het ziekenhuis. Het programma ondersteunt de ouders gedurende het eerste levensjaar van hun kind, met als doel dat de ouders met plezier en zelfvertrouwen de vroege ontwikkeling van hun kind kunnen begeleiden. Daarnaast beoogt het ToP programma eventuele problemen tijdig te signaleren, zodat deze bijtijds kunnen worden aangepakt. Evidence based interventie De interventie die in het ToP programma wordt uitgevoerd sluit aan bij recente wetenschappelijke literatuur en inzichten. Feedback van ouders en kinderfysiotherapeuten en actuele data uit de ToP implementatie fase (2010-2014) worden gebruikt om het interventie programma en de opleiding up to date te houden. Doel van de ToP opleiding De ToP opleiding leidt ervaren kinderfysiotherapeuten, in een jaar, stapsgewijs op voor de praktische uitvoering van het ToP programma. De ToP opleiding biedt de cursisten de mogelijkheid om eigen inzichten en vaardigheden te vergroten in een proces van toenemend zelfstandig handelen in de begeleiding van het vroeggeboren kind van 0-12 maanden en zijn/haar ouders. De algemene doelstellingen van de ToP opleiding zijn: 1. relevante kennis hebben over en inzicht in de diverse gedragsuitingen en de integrale ontwikkeling van het vroeggeboren kind. 2. intensieve kennismaking met de impact van vroeggeboorte op het ouderschap en het versterken van de eigen kracht en mogelijkheden van ouders. 3. vroegtijdig signaleren en behandelen en/of adequaat verwijzen bij problemen die een risico vormen voor de ontwikkeling van het kind. 4. kennis en vaardigheden kunnen integreren ter ondersteuning van ouder en kind volgens de uitgangspunten van het ToP programma. 5. de interpretatie van de verzamelde gegevens kunnen vertalen naar een heldere rapportage voor zowel professionals als de ouders. 1
Inhoud en verloop van de ToP opleiding De opleiding bestaat uit literatuurstudie, contact dagen en praktijk opdrachten. Contact dagen (tijdsinvestering inclusief leeswerk 124 uur) De opleiding bevat 13 contact dagen, waarvan de eerste twee dagen een theoretisch blok vormen. Tijdens de andere bijeenkomsten wordt de ochtend besteed aan theorie en de middag aan het gezamenlijk bekijken en bespreken van de praktijkopdrachten. Op deze dagen wordt literatuur opgegeven, ter voorbereiding van de volgende bijeenkomst. Tijdsinvestering per dag 6 uur. Literatuurstudie 4 uur per keer. Het programma van de contactdagen wordt bij aanvang van de opleiding uitgedeeld, samen met het ToP handboek. De opleiding die start in het najaar van 2014 zal plaatsvinden in het Maxima Medisch Centrum te Veldhoven. De volgende data zijn voorlopig vastgelegd: 1. Maandag 6 oktober 2014 2. Dinsdag 7 oktober 2014 3. Dinsdag 4 november 2014 4. Dinsdag 25 november 2014 5. Maandag 12 januari 2015 6. Dinsdag 3 februari 2015 7. Maandag 9 maart 2015 8. Dinsdag 31 maart 2015 9. Dinsdag 21 april 2015 10. Dinsdag 12 mei 2015 11. Maandag 15 juni 2015 12. Dinsdag 8 september 2015 13. Dinsdag 6 oktober 2015 2
De volgende onderwerpen komen aan bod: - de theoretische onderbouwing van het ToP programma - de neuro-biologische achtergrond van de vroeg kinderlijke ontwikkeling - het stress systeem en het oxytocine systeem - de ontwikkeling van het kind gedurende het eerste levensjaar - de ontwikkeling van zelf-regulatie gedurende het eerste levensjaar - de impact van vroeggeboorte op de ontwikkeling van het kind - de impact van vroeggeboorte op de ouder - ontwikkelingsgerichte zorg - het observeren en interpreteren van de lichaamstaal van het vroeggeboren kind tot 12 mnden - strengths - based interventie - motiverende gespreksvoering - psycho-educatie - voeding in het eerste levensjaar van het kind - spraak-taal ontwikkeling in het eerste levensjaar van het kind - testgebruik in het eerste levensjaar van het kind - verslaglegging naar ouder en arts - de rol van de kinderfysiotherapeut als zorgcoach Praktische opdrachten (tijdsinvestering totaal 141 uur). De praktijk opdrachten bestaan uit de volgende elementen: 1. Een dagdeel meelopen op de Intensive Care of High Care van de afdeling Neonatologie van het ziekenhuis waarmee de cursist verwacht te gaan samenwerken. Het schrijven van een verslag hierover t.b.v. het portfolio. Doel: Een indruk krijgen van de ervaringen die ouders en de kinderen opdoen gedurende deze periode. Tijdsinvestering 6 uur. 2. Een dagdeel meelopen met de follow-up poli Neonatologie van het ziekenhuis waarmee de cursist verwacht te gaan samenwerken. Het schrijven van een verslag hierover t.b.v. het portfolio. Doel: Een indruk krijgen van de korte en lange termijn gevolgen van vroeggeboorte voor ouders en kind. Tijdsinvestering 6 uur. 3. Het volgen van de integrale ontwikkeling van een gezond kind in zijn/ haar eigen omgeving. Dit houdt in dat de cursist gedurende een jaar, eens per maand, het gezin bezoekt en een video opname maakt. Het maandelijks verslag wordt toegevoegd aan het portfolio. Doel: 3
breed kijken naar ontwikkeling van het kind in zijn/haar eigen context. Tijdsinvestering 48 uur. 4. Het maken van observatieverslagen van 4 vroeggeboren kinderen uit de eigen praktijk (afhankelijk van de werkomgeving van de cursist is dit eventueel een bezoek in het ziekenhuis). Het verslag bestaat uit de beschrijving van de voorgeschiedenis, een video opname, een gedragsanalyse en aanbevelingen voor de ouders. Het verslag wordt uitgevoerd in samenwerking met een medecursist en na consensus ingeleverd bij de opleider. Na goedkeuring wordt deze toegevoegd aan het portfolio. Tijdsinvestering: 32 uur. 5. Het maken van een observatieverslag van 4 vroeggeboren kinderen uit de praktijk van een medecursist (afhankelijk van de werkomgeving van de cursist is dit een bezoek aan huis of in het ziekenhuis). Het verslag bestaat uit de beschrijving van de voorgeschiedenis, een video opname, een gedragsanalyse en aanbevelingen voor de ouders. Het verslag wordt uitgevoerd in samenwerking met een medecursist en na consensus ingeleverd bij de opleider. Na goedkeuring wordt deze toegevoegd aan het portfolio. Tijdsinvestering: 32 uur. 6. Het vervolgen van het 3 de of 4 de kind uit eigen praktijk (zie opdracht 4), gedurende minimaal 3 interventie sessies. Van alle interventie sessies wordt een journaal en een ouderverslag ingeleverd. De laatste sessie bevat daarnaast ook een video opname en een verslag aan de arts. Tijdsinvestering 16 uur. 7. De opleiding sluit af met de presentatie van een persoonlijke reflectie op de opleiding en het eigen werk. Tijdsinvestering 1 uur. Portfolio De uitgewerkte opdrachten vormen samen het portfolio van de cursist. Dit portfolio wordt op verschillende momenten tijdens de opleiding en aan het eind beoordeeld aan de hand van te voren opgestelde criteria. De cursist wordt daarbij individueel begeleid door een coach. Cursus voorbereiding Ter voorbereiding op de opleiding vragen wij de cursist de volgende literatuur te lezen - De website www.developingchild.harvard.edu, minimaal de Working Papers 1, 3, 5, 8, 11en 12. - Mensenkinderen! Steven Pont. Prometheus. ISBN 9789035140219 Tijdsinvestering 35 uur. Certificering 4
Certificering volgt wanneer cursist minimaal 12 contact dagen heeft bijgewoond en het portfolio als voldoende is beoordeeld. Certificering leidt tot de mogelijkheid om deel te nemen aan het ToP programma. Voor deelname aan het ToP programma, is opname in het kwaliteitsregister van het KNGF nodig. Verwachtingen We verwachten dat de cursist minimaal een kinderfysiotherapeutische vooropleiding heeft. Daarnaast is ruime werkervaring met zuigelingen noodzakelijk. Gedurende de opleiding wordt van de cursist verwacht dat er de mogelijkheid is om vroeggeboren kinderen aan huis te begeleiden voor de praktische opdrachten, eventueel startend in het ziekenhuis. De praktijkopdrachten worden in duo s gemaakt. De cursist moet daarom bereid zijn samen te werken met verschillende collega s, op verschillende locaties. Verder zal de cursist ook zelfstandig een kind volgend gedurende de opleiding. Het reflecteren op eigen werk met behulp van video maakt een belangrijk deel uit van de opleiding. Opleiders Opleiders Drs. Monique Flierman, kinderfysiotherapeut, pedagoog, onderzoeker EOP-nl. Dr. Karen Koldewijn, kinderfysiotherapeut, wetenschappelijk docent, hoofd opleiding EOP-nl. Dr. Marie-Jeanne Wolf, kinderfysiotherapeut n.p., epidemioloog, coördinator van het EOP-nl. Gastdocenten Dr. Dominique Meijssen, orthopedagoog Dr. Aleid van Wassenaer, kinderarts Dr. Joke Wielenga, verpleegkundig wetenschappelijk onderzoeker Dr. Petra van Schie, orthopedagoog en kinderfysiotherapeut Accreditatie 5
De totale tijdsinvestering is ongeveer 300 uur. Accreditatie voor het deelregister kinderfysiotherapie is aangevraagd bij het KNGF. De verwachting is dat het ongeveer 300 accreditatiepunten zal opleveren. Kosten De opleidingskosten bedragen 5000 Euro, inclusief ToP handboek, koffie, lunch, thee en een diner ter afsluiting. Locaties De opleiding, startend najaar 2014, zal plaatsvinden in Eindhoven en Veldhoven. Deze opleiding is bedoeld ter verspreiding van het ToP programma in het verzorgingsgebied van het Academisch Ziekenhuis Maastricht en het Maxima Medisch Centrum in Veldhoven. Deelname Per cursus worden maximaal 12 deelnemers opgeleid. Indien u werkzaam bent in deze regio en belangstelling hebt voor deelname kunt u een motivatie brief en CV sturen naar k.koldewijn@amc.uva.nl. Voor plaatsing wordt niet alleen rekening houden met de datum van inschrijving, maar ook met een evenwichtige verspreiding van het ToP programma in de regio N-Brabant en Limburg. 6