Jaarverslag Stichting Shakti 2007-2008

Jaarverslag Stichting Shakti 2007-2008

Inhoudsopgave Voorwoord 1 1. Inleiding 3 2. Problematiek 5 3. Organisatie 7 Doelstelling 7 Diversiteit en doelgroepen 7 Medewerkers 7 Beleid 8 4. Activiteiten 9 Kernactiviteiten 9 Telefonisch Spreekuur 9 Aanmelding 9 Intake 9 Huisbezoeken 9 Verstrekken van Informatie 9 Consultaties 11 Groepsactiviteiten 11 Ondersteunende Activiteiten 12 Methodiekontwikkeling en Onderzoek 12 Samenwerking 15 2009 17 Bijlagen I II II IV V VI VII VIII IX X Individuele Therapie of Begeleiding Consulten en Adviezen Verwijzers Doorverwijzingen Consultaties Samenwerking Overdracht Deskundigheid, Lezingen,Workshops, Interviews, Supervisie Methodiekontwikkeling Kwaliteitsbewaking en Deskundigheidsbevordering Beleidsgerichte Activiteiten

Voorwoord Hierbij hebben wij het genoegen u ons verslag over de jaren 2007 en 2008 aan te bieden. Met dit verslag willen wij u informeren over ontwikkelingen binnen de stichting, de door haar ontplooide activiteiten en al het daarmee samenhangende. Ook in deze periode heeft Shakti kunnen rekenen op een team van vrijwillige medewerkers dat zich ten volle heeft ingezet om de diverse werkzaamheden op het gebied van de genderspecifieke hulpverlening binnen een omgeving met diverse etnisch-culturele achtergronden uit te kunnen voeren. Deze inzet van onze medewerkers als vanouds waardering van verschillende kanten opgeleverd. Zo heeft het de Koningin In 2007 behaagd één van onze medewerkers mevrouw Ineke Thomeer te onderscheiden als Lid in de orde van Oranje Nassau. Een drietal rehabilitatie in Suriname en Indonesië projecten zijn in 2007, namens de gemeente Eindhoven met lokale partners uitgevoerd. In Suriname ging het om een bijdrage aan de watersnoodramp met een Klamboeproject ter bescherming tegen malaria, voor zwangere vrouwen en jonge kinderen, zendapparatuur voor een school in Bofokule. In Indonesië is een door een aardbeving verwoest gemeenschaphuis, opnieuw opgezet. In 2008 werden deze projecten door medewerkers van Shakti geïnspecteerd, waarbij gezegd mag worden dat genoemde projecten voortvarend en met succes zijn afgerond. De stichting is, haar partners, zeer erkentelijk voor deze succesvolle afronding. Door veranderd beleid van subsidiegevers en fondsen de stichting in 2008 heeft zich ten volle moeten inzetten om financiën voor haar projecten te verwerven. Dit heeft echter niet altijd tot een positief resultaat geleid. Een andere tegenvaller in 2008 betrof de continuïteit van de mannengroepen. Deze stagneerde door persoonlijke omstandigheden van een van onze mannelijke medewerkers. Ondanks het gebrek aan middelen is in een samenwerking met Bio-Energetische Praktijk, de methode Dans van Woede vastgelegd in een handboek getiteld Woede als uitdaging. Naar verwachting wordt dit handboek in het voorjaar 2009 uitgegeven. De ruime waardering waarvoor wij zeer erkentelijk zijn, geeft ons de hoop en kracht om in de komende jaren ons werk voort te kunnen zetten. Op onze geheel eigen manier zullen wij ook de komende tijd trachten een bijdrage te leveren aan het geestelijk welzijn van de cliënten die een beroep doen op de stichting. Eindhoven, april 2009 Stichting Shakti Kronehoefstraat 21-29 5612HK Eindhoven Tel: 040-2118740 Fax: 040-2373682 Email: stshakti@xs4all.nl www.stichtingshakti.nl Shakti staat voor kracht, energie en creativiteit. 1

2

1. Inleiding Stichting Shakti is een intercultureel consult-, therapie- en trainingscentrum voor seksespecifieke hulpverlening. De stichting schakelt voor haar werkzaamheden hulpverleners in uit verschillende etnische groepen en biedt advies en consultatie aan de reguliere zorgsector. Shakti ontvangt op haar spreekuur personen met diverse etnische achtergronden, uit verschillende leeftijdsgroepen. Het kan hierbij gaan om zowel oudkomers als nieuwkomers, migranten of vluchtelingen. Ze worden met problemen en vragen geholpen die verband houden met hun eigen achtergrond. Het kan gaan om trauma s die opgedaan zijn tijdens de vlucht, om migratiestress of problemen als gevolg van het missen van familiebanden of het ontberen van een sociaal netwerk, ongewild uithuwelijken, of die slachtoffer of getuige zijn van psychisch of fysiek geweld. Gesignaleerd wordt dat de maatschappelijke druk tot aan - en inpassing en de daarmee voortdurende verandering van overheidsbeleid bij velen angst, onzekerheid en vervreemding veroorzaakt. Veel vrouwen uit zowel de eerste, als de tweede generatie hebben ervaring met relationeel geweld, als slachtoffer en/of als getuige. Veel vrouwen worstelen ook met problemen rondom scheiding en alleenstaand ouderschap en het opvoeden van hun kinderen Mannen die gebukt gaan om het niet maatschappelijk te kunnen participeren, het verlies van hun status en positie in de samenleving. Bij hun leeft de behoefte in gesprek te komen met hun zonen, om ervaringen uit te wisselen, zowel over hun nieuwe rol in het gezin als de invloed van maatschappelijke ontwikkelingen op jongeren en de eigen gemeenschap. Oud- en nieuwkomers blijken ondanks hun inzet door hun geringe of geen scholing grote moeite met het communiceren in de Nederlandse taal, wat nodig is, om maatschappelijk adequaat mee te doen. Deze hulpzoekenden zijn niet in staat hun recht op adequate hulp bij de reguliere hulpverlenende instanties op te eisen wegens verwachting- of verwijzingsproblemen en soms het probleem van uitwijzing. De reguliere hulpverlening aan deze specifieke groepen blijkt niet altijd aan te slaan. Hulpverleners die uitsluitend het westerse referentiekader als uitgangspunt hebben, zullen onvoldoende in staat zijn hun niet-westerse cliënten adequaat te ondersteunen. Het is juist belangrijk de aansluiting te maken tussen het eigen culturele waarden- en normenstelsel van de cliënt en de westerse situatie. Er is behoefte aan aanbod dat beter bij deze groepen past. Shakti heeft een aanbod individuele ondersteuning en begeleiding/therapie maar ook voor de begeleiding/ondersteuning voor familie/gezin. Er is ook een mogelijkheid om aan groepen deel te nemen. Stichting Shakti wil de Interculturele hulpverlening in Noord-Brabant verder vorm geven door inschakeling van hulpverleners uit die groepen en door advies en consultatie aan de reguliere zorgsector. De gemeente Eindhoven, waar de stichting gevestigd is, gaat er bij haar beleid uit van één samenleving met een etnisch-culturele diversiteit. Verschillen worden verwelkomt, maar om te kunnen spreken van één samenleving dient er participatie van en dialoog tussen alle groepen zijn. Door de wijze waarop Shakti te werk gaat bij het aanbieden van hulpverlening sluit zij zich aan bij het beleid van de gemeente. Personen die in aan- 3

merking komen voor hulpverlening van of via Shakti zijn afkomstig uit diverse etnische groeperingen. Shakti s hulpverlening is er mede op gericht deze cliënten (weer) deel te laten nemen aan de samenleving. In dit verslag wordt getracht weer te geven in hoeverre de stichting in de jaren 2007 en 2008 er in geslaagd is een bijdrage te lenen aan de hierboven geschetste problematiek. Gesteld kan worden gesteld dat de stichting met tevredenheid terug kan blikken op een vruchtbaar jaar en verwacht zij ook in 2009 haar werkzaamheden, in de gemeente Eindhoven, kan voortzetten. 4

2. Problematiek Zoals eerder gesteld werkt Shakti met personen en groepen die de etnisch-culturele diversiteit van de hedendaagse samenleving weerspiegelen. Shakti s clientèle wordt ook wel aangeduid met de verzamelnaam ZMV. Deze naam staat voor zwarte, migranten- en vluchtelingen, mannen/vrouwen met een niet-westerse herkomst. Het begrip zegt zowel iets over de verscheidenheid aan herkomst, als over de verschillende redenen waarom zij naar Nederland zijn gemigreerd. Zij komen vanuit Koninkrijksverband (Suriname, Aruba, de Nederlandse Antillen), als arbeidsmigrant (Turkije, Marokko) als vluchteling of als partner van een arbeidsmigrant of vluchteling. Ook de tweede generatie wordt met het begrip ZMV aangeduid. Het vertrek naar Nederland is soms een bewuste keuze, maar even vaak het gevolg van omstandigheden zoals vlucht, studie, van gezinsvorming of van gezinshereniging. Migratie brengt altijd een vorm van verlies en ontworteling met zich mee. Migratie betekent dat een nieuw bestaan moet worden opgebouwd en nieuwe sociale verbanden moeten worden aangegaan. Veel migranten zijn prima in staat om nieuwe relaties aan te gaan en aansluiting te vinden bij de culturele waarden en de verwachtingen in hun nieuwe omgeving. Bij een deel lukt dit minder goed of verloopt het verblijf in het ontvangende land traumatisch. Hierbij speelt een complex aan factoren waarin de persoonlijke ontwikkeling, de mate waarin die persoon invloed op de eigen situatie heeft kunnen uitoefenen, maar ook de wijze waarop deze zich in het ontvangende land opgenomen voelt, een rol. Als iemand in staat is om in een nieuwe omgeving te integreren, is dit te merken aan het denken, voelen en handelen. Het Stone Center Wellesley, MA, USA heeft vijf toetscriteria beschreven die aangeven of een persoon voldoende vaardig is in het denken, voelen en handelen om nieuwe relaties aan te gaan en teleurstellingen te boven te komen. Het individu: 1. heeft energie. is niet depressief 2. is in staat om actie te ondernemen 3. heeft een positief zelfbeeld 4. is in staat positieve ideeën te ontwikkelen over de ander (ook over de nieuwe cultuur) 5. voelt zich meer verbonden met de ander en is gemotiveerd om contacten aan te gaan. Zowel de mannen als de vrouwen die zich bij stichting Shakti aanmelden, scoren vaak laag op alle vijf toetscriteria. Van invloed is ook de wijze waarop migranten de schakel van eigen culturele waarden naar die van het ontvangende land kunnen maken. In Nederland spelen individualistische waarden een belangrijke rol, terwijl veel ZMV-ers zijn opgegroeid in gemeenschappen met collectivistische waarden. Contacten in de Nederlandse samenleving daarom erg verwarrend voor hen zijn. Waar zij geleerd hebben het groepsbelang, hun gezin of familie, voorop te stellen, wordt in Nederland aangenomen dat zij voor zichzelf opkomen/kiezen. Als gevolg van de sociale controle en taboes rond persoonlijke of intieme zaken, wordt gezwegen, terwijl men in Nederland verwacht dat er over wordt gesproken. Jongeren ondergaan tijdens hun socialisatie zowel invloeden van de cultuur uit het herkomstland als van het ontvangende land. Zij ontwikkelen een samengestelde identiteit 5

met eigenschappen van beide culturen. Sommigen kunnen prima de verbinding leggen tussen beide culturen. Voor andere jongeren kan het leven tussen twee culturen echter verwarrend werken. Thuis, wordt van hen verwacht dat zij zich gedragen naar de waarden en normen van de eigen etnische groep; buiten, op school of op het werk, wordt van hen vereist dat zij zich naar de westerse normen en waarden gedragen. Jongeren die dit verwarrend vinden, kunnen hierdoor geblokkeerd raken. Oorzaken voor eventuele psychosociale problemen bij ZMV-ers liggen dus nooit bij de migratie op zichzelf, of het gegeven dat men een andere etnische herkomst heeft. De realiteit is complexer. Persoonlijkheid en de veerkracht waarmee mensen op nieuwe situaties in kunnen spelen zijn belangrijk. Ook speelt een rol of men de balans weet te vinden in het omgaan met een diversiteit aan culturele verwachtingen. Er is geen reden om de groep ZMV-ers te problematiseren, wel is het belangrijk om bij ondersteuning aan of behandeling van ZMV-ers de interculturele dimensie te betrekken. 6

3. Organisatie Stichting Shakti is een platte vrijwilligersorganisatie met korte communicatielijnen en participerend bestuur. De stichting heeft zich ten doel gesteld om te werken aan het verbeteren van het psychisch, sociaal en economisch functioneren van mannen, vrouwen en kinderen en hun relaties met een multiculturele achtergrond in de Nederlandse samenleving. Doelstelling 6. Uit bovenstaande algemene doelstelling worden in de praktijk de volgende subdoelstellingen gedefinieerd. 7. Voorlichting, informatie en advies geven aan mannen en vrouwen met gezondheidsklachten 8. Hulpverlenen aan vrouwen en mannen met multiculturele achtergrond, hun kinderen en partners in de vorm van consult, begeleiding, therapie, verwijzing. 9. Hulp en ondersteuning aan vrouwen en mannen met een vluchteling achtergrond 10. Initiëren van vrouwen en mannengroepen. 11. Training aan hulpverleners met een multiculturele achtergrond 12. Bijdrage leveren aan de methodiek ontwikkeling van seksespecifieke hulpverlening met als specialisatie multiculturele thema s. 13. Bevorderen van deskundigheid d.m.v. consultaties en training aan de reguliere en autonome hulpverlening en maatschappelijke instellingen. 14. Samenwerken met reguliere en autonome instellingen met betrekking tot interculturele vraagstukken en diversiteit. Diversiteit en doelgroepen Binnen de diversiteit aan etnische culturen wordt het accent gelegd op enkele specifieke doelgroepen. De doelgroepen waaraan het bovenstaande kan worden gekoppeld komen neer op de volgende groepen. 15. Vrouwen en mannen met een multiculturele achtergrond en hun systeem (relaties, kinderen, gezin) met accent op transculturele problematiek. 16. Interculturele relaties 17. Slachtoffers van vrouwenhandel 18. Vluchtelingen 19. Vrouwen en kinderen die met geweld in huiselijke kring te maken hebben De hierboven genoemde groepen vormen een dwarsdoorsnede uit de diversiteit die binnen de samenleving kan worden waargenomen. Met name de verschillen in etnisch-culturele afkomst zijn duidelijk terug te vinden in de doelgroepen. Door Shakti s unieke hulpverlening wordt een directe bijdrage geleverd aan het betrekken van deze groepen bij de samenleving. Medewerkers Stichting Shakti is een vrijwilligersorganisatie bestaande uit een team van 15 vrouwen en 2 mannen. Alle medewerkers zijn HBO of universitair geschoold in de gezondheidszorg. Ze representeren verschillende culturele en professionele achtergronden. Ze zijn door hun eigen migratie/vluchtproces betrokken bij de problematiek van zwarte, migranten en vluchtelingen. De achtergrond, opleiding, werkervaring en betrokkenheid garanderen dat zij de bestaande behoefte en problematiek goed aanvoelen en beantwoorden. 7

Voor het uitvoeren van specifieke klussen o.a. tolken, vervoer worden externe medewerksters aangetrokken. Er is binnen het team een algemene coördinator en een projectcoördinator die de verantwoordelijkheid voor projecten draagt. In 2007 en 2008 hebben in totaal 10 kandidaten gesolliciteerd naar stageplekken en vijf personen hebben gesolliciteerd naar een vrijwilligersplaats. Er is in 2007 een stageplaats aangeboden voor de masteropleiding bij de Sociale Faculteit departement Psychologie en Gezondheid van de Universiteit Tilburg en één aan Fontys Hogeschool en ROC Maatschappelijke Dienstverlening. In 2008 hebben 7 kandidaten gesolliciteerd naar een stageplaats. De kandidaten hadden weinig of geen ervaring met de hulpverleningspraktijk, en zouden van de instelling te veel inzet aan begeleiding zo vergen. In 2008 is een vrijwilliger bereid gevonden het handboek Woede als uitdaging te redigeren. Anderzijds is in dit jaar van 2 medewerkers afscheid genomen vanwege remigratie en persoonlijke omstandigheden. In 2009 zullen 3 nieuwe medewerkers het team versterken. Teneinde te kunnen garanderen dat medewerkers hun werkzaamheden op deskundige wijze kunnen blijven uitvoeren en daar de kwaliteit van hun werk niveau blijft, hebben medewerkers in diverse scholingsactiviteiten geparticipeerd. Al met al heeft de stichting in de verslagperiode kunnen rekenen op een stabiel en betrouwbaar team van medewerkers. Beleid Shakti streeft naar een zorgaanbod van goede kwaliteit, dat gedifferentieerd is en dat goed aansluit bij de verschillende behoeften van de hulpvragers. Om de hulpvragers maximaal te kunnen bereiken kenmerkt het beleid van Shakti zich met name door laagdrempeligheid. Ander sleutelbegrippen in het beleid zijn: Empowerment Directe hulpverlening en/of verwijzing Actie tegen alle vormen van geweld. Kwaliteitsbewaking en toetsing: meewerken in/aan landelijke beroepsontwikkeling Samenwerken met reguliere en autonome organisaties. Deelnemen aan de activiteiten op provinciaal en landelijk niveau. De stichting beseft dat door een bewuste toepassing van deze beleidselementen om de gestelde doelen te behalen, in belangrijke mate bijdragen aan het succes van Shakti. 8

4. Activiteiten Kernactiviteiten De kernactiviteiten van de stichting hebben betrekking op het aanbieden van seksespecifieke hulpverlening in een multiculturele omgeving. Om een maximaal aantal hulpbehoevenden te bereiken gaat het om een aantal activiteiten met een zo laag mogelijke drempel. Binnen deze laagdrempelige activiteiten kan het volgende worden onderscheiden. Telefonisch spreekuur en Open spreekuur Shakti is telefonisch bereikbaar op maandag, woensdag en donderdag van 10.00 tot 15.00 uur. Op dezelfde tijd houdt Shakti een open spreekuur in haar kantoor op de Kronehoefstraat. Daarnaast houden de medewerksters op verzoek van een instelling intakes elders indien dit nodig wordt geacht. De begeleiding en behandeling van cliënten vinden buiten het spreekuur plaats, evenals het opzetten en uitvoeren van samenwerkingsprojecten en groepsactiviteiten. Aanmelding Mannen en vrouwen kunnen zich telefonisch of schriftelijk aanmelden. Veel aanmeldingen vinden telefonisch plaats. Het is ook mogelijk dat een afspraak gemaakt wordt, voor de cliënt, door naaste familieleden of andere hulpverleners. Cliënten of familieleden kunnen ook gebruik maken van het inloop- spreekuur. Intake Van elke cliënte die zich aanmeldt, wordt telefonisch of persoonlijk een intake afgenomen. Dit geldt ook voor vrouwen/mannen die doorverwezen zijn door andere organisaties. Afhankelijk van de zwaarte en complexiteit van de problematiek worden er maximaal 3 intake gesprekken gehouden. Daarna wordt een beslissing genomen met betrekking tot het advies voor behandeling of verwijzing. Indien noodzakelijk wordt er huisbezoek afgelegd. Er vindt eveneens een intake gesprek plaats bij consulten of adviezen Huisbezoeken Naar aanleiding van het telefonische gesprek en/of het open spreekuur leggen de medewerkers huisbezoeken af, als het nodig wordt geacht, kan ondersteuning plaatsvinden naar instanties. De hulpverlening kan zich toespitsen op zowel individuele hulpverlening als familie of systeemhulp. Verstrekken van informatie Er is veel vraag naar informatie over het werk, de visie en de methode van Shakti, zowel regionaal als landelijk. De vragen komen uit de wijde omgeving waaronder de vrijgevestigde psychotherapeuten, autonome hulporganisaties, gezondheidsinstellingen, migrantenorganisaties, vrouwenorganisaties, scholen en vluchtelingenorganisaties. Stichting Shakti spant zich in om zoveel mogelijk informatie te verstrekken. Informatie wordt ook gevraagd door studenten, HBO en Universitair, die graag stage willen lopen bij Shakti. Helaas kan Shakti die vraag niet altijd honoreren. De organisatie heeft onvoldoende financiële middelen om structureel studenten te kunnen begeleiden. De in 2007 als in 2008 aangeboden stageplaatsen voor een student voor de masteropleiding tot gezondheidspsycholoog voor het ROC verliepen goed. Naar verwachting zullen deze stages in 2009 dan ook worden gecontinueerd. 9

Onderstaand overzicht geeft een beeld van de door Shakti verleende hulp. Tabel 1 overzicht van uitvoerende activiteiten 2006-2008 activiteit aantal contacten Inzet in uren 2006 2007 2008 2006 2007 2008 telefonisch spreekuur/email 520 606 613 1560 1560 1560 intake/kennismaking 615 725 736 3696 4350 4416 individuele hulpverleningsgesprekken 210 226 220 5040 5424 5280 familie/systeemhulp 72 91 160 3456 4368 7680 huisbezoek/begeleiding naar instellingen 285 294 333 874 1176 1332 consultaties/folderaanvragen 188 204 296 282 306 444 totaal 1890 2146 2358 14908 17184 20712 Uit het overzicht blijkt dat er sprake is geweest van een groei in zowel het aantal contacten, als in de hoeveelheid ingezette uren. Hoewel het aantal contacten via het internet en via email in de afgelopen periode is toegenomen, zijn de telefonische contacten niet afgenomen. Ten opzichte van de vorige verslagperiode is er zelfs sprake van een behoorlijke toename. Het aantal uren dat medewerkers jaarlijks beschikbaar zijn om deze contacten af te handelen kan echter niet worden uitgebreid. De telefonische contacten zijn beperkt tot drie dagen in de week, namelijk maandag, woensdag en donderdag van 10.00 tot 15.00. Met twee medewerkers en 52 weken per jaar blijft het aantal contacturen op totaal 1560 uur. Aangezien het aantal uren constant is, zal het tempo waarmee de telefonische contacten worden afgehandeld in toenemende mate onder druk komen te staan. In de categorie intake/kennismaking geldt voor alle aanmeldingen 3 gesprekken van 1 uur waarbij 1 medewerker betrokken is. Na intake volgt verwijzing intern of elders. individuele- of Systems - of groepshulp soms zijn 2 of meerdere medewerkers hier in betrokken vanwege taal, vakdeskundigheid of anders. Individuele hulpverleningsgesprekken komen gemiddeld neer op 24 gesprekken van een uur. Voor systemen geldt gemiddeld twee uur per gesprek. Afhankelijk van het aantal personen kan dit uitlopen. Hieraan besteedde uren worden geregistreerd. Huisbezoeken en begeleiding en overleg met andere instellingen en verwijzers kunnen per geval verschillen. De uren worden telkens geregistreerd. Aan families wordt gemiddeld 2 uur zonder voorbereiding/administratie ingezet. Uren besteed aan consultaties/ folderaanvragen per telefoon, email, telefoon worden geregistreerd. De groep die Shakti in de afgelopen jaren heeft weten te bereiken is voor wat de leeftijdsopbouw betreft vrij constant geweest en benaderd de leeftijdsopbouw van de nietwesterse allochtone bevolking. Tabel 2 Leeftijdsindeling in procenten leeftijd 2006 2007 2008* niet-westerse allochtonen** 0-25 42 44 44 45 42 25-50 52 50 50 50 en ouder 6 6 6 13 *voorlopige cijfers **per eind 2008 - bron: CBS 10

Consultaties Consultaties zijn aangevraagd voor de volgende probleemgebieden door organisaties in verband met verwijzingen, samenwerking en beleid. problemen in de relatie hulpverlener/cliënt vastlopen in de hulpverlening en het aanbod samenwerking, interculturalisatie van teams opzetten van transculturele groepsactiviteiten transculturele hulpverlening Ook in de verslagjaren zijn door reguliere instanties cliënten naar Shakti verwezen. Deze groep van cliënten heeft langdurig begeleiding nodig waarbij een intensievere samenwerking met de verwijzer nodig was. Voor een gedetailleerd overzicht van de typen van hulpverlening wordt verwezen naar bijlage I. In de bijlagen treft u eveneens overzichten aan van verwijzende instanties. Groepsactiviteiten Vrouwen en mannen komen in aanmerking voor een groep na de intake-gesprekken, na verwijzing of na een aantal individuele sessies. De volgende groepen hebben in 2007 en 2008 plaatsgevonden: Zelfhulpgroep voor vrouwen; Nederlandse taal/conversatiegroepen ; Empowerment groep voor vrouwen (2007); Maak je plekje (2007); Groepsbehandeling Ik in relatie (2007); Training Op weg naar werk voor vluchtelingen; Groepsbehandeling Dans van Woede ; Wegwijs met formulieren. Wie ben ik, wie ben jij. In 2008 zijn de mannengroepen niet gecontinueerd door persoonlijke omstandigheden van een van de mannelijke hulpverleners. De mannenhulpverlening heeft zich ook in 2007 voornamelijk gericht op het aanbieden van individuele hulpverlening al dan niet in samenwerking met GGZ- hulpverleners. In tabel 3 zijn de verschillende groepsactiviteiten van de jaren 2006, 2007 en 2008 opgenomen. Tabel 3 Groepsactiviteiten 2006-2008 Groepen bijeenkomsten contacten inzet in uren 2006 2007 2008 2006 2007 2008 2006 2007 2008 Zelfhulpgroepen 12 12 12 120 144 144 96 96 108 Nederlandse taal/conversatie Empowerment 40 40 40 480 420 480 240 240 360 Maak je plekje 10 11 100 132 80 160 Ik in relatie 5 10 55 80 400 170 Op weg naar werk Dans van Woede/ 5 7 3 40 77 36 96 128 40 woede als uitdaging 8 8 15 96 96 180 84 40 155 Wegwijs met formulieren 3 30 24 Totaal 80 88 73 891 949 870 996 834 687 In vergelijking met 2007 is in 2008 in de uitvoering, van het aantal geplande groepen, een terugval waar te nemen. Behalve door het wegvallen van de mannengroepen heeft 11

dit ook te maken met de afwijzing van subsidieaanvragen wegens veranderd beleid zijdens de subsidieverstrekkers. Het vastleggen van methodiek Woede als uitdaging in een handboek heeft veel tijd gevergd van de coördinatoren. Vergeleken met eerdere perioden is het groepsaanbod stabiel te noemen. Ondersteunende activiteiten Naast de activiteiten gericht op hulpverlening wordt er een zekere hoeveelheid tijd geïnvesteerd in activiteiten die gericht zijn op de verbetering van de kwaliteit van medewerkers en dienstverlening. Tabel 4 geeft hiervan een beeld. Tabel 4 overzicht van organisatieondersteunende activiteiten activiteiten aantal medewerkers aantal uren 2006 2007 2008 2006 2007 2008 deskundigheidbevordering/overdracht 15 15 15 1176 1260 945 verslaglegging 2 2 2 260 260 260 Coördinatie/Projecten Sur. Indonesië 2 2 2 1620 1908 360 Stage/vrijwilligersbegeleiding 2 2 2 256 256 160 externe contacten/teamaansturing 2 2 2 584 664 664 totaal 23 23 23 3896 4348 2389 Uit bovenstaand overzicht valt op te maken dat in 2007 nog rond de 80 uur per medewerker werd besteed aan deskundigheidsbevordering, terwijl in 2008 het aantal uren terug was gevallen naar circa 60 uur per medewerker. Medewerkers en bestuursleden een aanzienlijk aantal uren aan organisatorische en ondersteunende activiteiten. Methodiekontwikkeling en Onderzoek De activiteiten rondom de directe hulpverlening en de organisatieontwikkeling, zijn in belangrijke mate mogelijk gemaakt door continuering van de financiële bijdragen van de gemeente Eindhoven. Hiernaast ontplooit Shakti ook activiteiten die liggen op het vlak van methodiekontwikkeling en onderzoek. Deze activiteiten hebben een projectmatig karakter en worden gefinancierd uit diverse bronnen. Table 5 geeft een overzicht van het aantal ingezette medewerkers en het aantal aan deze activiteiten besteedde uren. Tabel 5 Inzet medewerkers en tijd t.b.v. methodiekontwikkeling en onderzoek Projecten aantal medewerkers aantal uren 2006 2007 2008 2006 2007 2008 projectaanvragen 2 2 2 540 568 459 Draaiboekontwikkeling/schrijven 3 3 240 630 Onderzoek jongeren/ uitvoering enquête 2 2 320 272 onderzoek begeleidingscommissie 4 3 212 144 opleiding groepsbegeleider vluchtelingen 2 2 40 56 conferenties/congressen/studiedagen 2 3 40 96 totaal 10 14 8 1112 1320 1185 In 2007 is veel tijd gestoken in de afronding van het onderzoek Determinanten van psychosociale problemen onder jongeren. Het resultaat van het onderzoek naar de problematiek rond allochtone/vluchtelingen jongeren in relatie tot omstandigheden thuis, op school en daarbuiten is met deelnemende scholen besproken en gestreefd 12

wordt twee pilot-projecten op te zetten. Door gebrek aan financiële middelen is dit echter gestagneerd. Het onderzoeksrapport is op aanvraag te verkrijgen bij de stichting. In 2008 is veel aandacht besteed aan de verdere ontwikkeling en uitgave van draaiboeken. Het doel van het uitgeven van publicaties komt neer op het werken naar een systematische en consistente aanpak van de onderhavige problematiek. Veel tijd gestoken in de afronding van het handboek Woede als uitdaging die in het voorjaar 2009 landelijk gepubliceerd wordt, Evaluatieverslagen van de projecten liggen ter inzage bij Shakti. Vermeldenswaard is ten slotte het feit dat in de verslagperiode 10 vrouwen de opleiding tot lotgenoten groepsbegeleider voor vluchtelingen succesvol hebben afgesloten. 13

14

5. Samenwerking Verschillende activiteiten en projecten kunnen slechts worden gerealiseerd door samenwerking met andere organisaties en instellingen. In de bijlagen treft u volledige overzichten van instellingen waarmee er Shakti samenwerkt op zowel reguliere basis ten behoeve van de directe hulpverlening, als op projectmatig niveau. Vanwege de intensieve samenwerking kan de relatie met de GGz Eindhoven hier apart worden genoemd. Met de GGzE ontwikkelt zich een werkvorm ten behoeve van cliënten waarbij de GGzE het voorschrijven en controle van medicatie verzorgt en therapeuten van SHAKTI de begeleiding c.q. therapie. De implementatie van het groepsaanbod Van verwarring naar verheldering die in samenwerking met de GGzE in de afgelopen jaren uitgevoerd is stagneert echter en zo ook de afronding van het concept draaiboek. Stichting SHAKTI zal in het komende jaar trachten de gezamenlijke rechten van het concept over te nemen zodat tot een eind publicatie kan worden gekomen. Met het GGz Midden-Brabant is er sprake geweest van intensieve samenwerking op het gebied van de lotgenoten groepen. Ook de goede samenwerking bij het opzetten en uitvoeren van het jongeren project kan niet ongenoemd blijven. Op het gebied van projectontwikkeling en uitvoering kunnen als bijzondere partners Movisie (Transact) en de Stichting Pharos worden genoemd. In een samenwerking met Movisie is de methode Dans van Woede vastgelegd in een handboek Woede als uitdaging en zal in 2009 landelijk worden gepubliceerd. Movisie leverde een bijdrage door advisering en meelezen van het manuscript en is bereid de landelijke verspreiding te verzorgen. Met de Stichting Pharos is voor vluchtelingen een training Op weg naar werk verzorgd. 15

16

2009 Mede vanwege de positieve resultaten en respons zal Shakti in 2009 haar werkzaamheden in Eindhoven voortzetten. De in de afgelopen jaren geïnitieerde activiteiten zullen de komende tijd voortgang vinden. De mannenhulp zal verder vorm worden gegeven. Groepsactiviteiten zullen verder worden uitgediept en vastgelegd in draaiboeken. Voor zowel jongeren als voor ouders zullen pilot-projecten worden geïnitieerd. Voor leerkrachten zal worden gewerkt aan het ontwikkelen van een deskundigheidsprogramma. 17

18

BIJLAGE I Individuele Therapie of Begeleiding Indicaties die in aanmerking komen voor individuele therapie zijn: traumaverwerking: PTSD, incest, verkrachting, besnijdenis, mishandeling, overlijden onder traumatische omstandigheden van familieleden of vrienden, moord, oorlog, stalken. Omgaan met woede; agressie relationeel geweld, eer gerelateerd geweld, vrouwenhandel psychotische klachten (pseudo) posttraumatische stress syndroom verwerken van verlies: rouwtherapie verslavingen: eetproblemen, medicatie, gok, drugs en alcohol angst en paniek aanvallen; fobieën identiteitsproblematiek gedragsproblemen, achterdocht, het reguleren van agressieve buien autonomie/afhankelijkheid/niet kunnen opkomen voor zichzelf leven met twee culturen migratieproblemen, cultuurschok, acculturatie depressieve klachten psychosomatische klachten, stress, spanningsklachten, chronische pijn, vermoeidheid ADHD discriminatie uithuwelijken kinderloosheid relatieproblemen, echtscheiding en alleenstaand ouderschap onder toezichtstelling gezinsbegeleiding; opvoedingsondersteuning isolement thuisloos zijn budgettering conflicten met instanties Relatietherapie is geïndiceerd als er problemen zijn over: ouder/ kind relatie man/ vrouw relatie interculturele relatie en gemengde huwelijken groot familie systeem 19