fwg 2009 STICHTING FONDS WERKTIJDVERMINDERING OUDERE WERKNEMERS IN DE GRAFISCHE BEDRIJVEN
fwgstichting Fonds Werktijdvermindering Oudere Werknemers in de Grafische Bedrijven Jaarverslag 2009 35e boekjaar ZWAANSVLIET 3 1081 AP AMSTERDAM TELEFOON (020) 5 418 418 FAX (020) 6 442 911 INTERNET WWW.GBF.NL
Inhoud FONDS WERKTIJDVERMINDERING OUDERE WERKNEMERS IN DE GRAFISCHE BEDRIJVEN 5 Profiel 6 Kerncijfers VERSLAG VAN HET BESTUUR 7 Voorwoord 7 Ontwikkelingen boekjaar 2009 9 Financiële gang van zaken 15 Statutaire functionarissen JAARREKENING 2009 17 Balans per 31 december 2009 18 Staat van baten en lasten boekjaar 2009 19 Toelichting behorende tot de jaarrekening 2009 21 Toelichting op de balans 23 Toelichting op de Staat van baten en lasten OVERIGE GEGEVENS 25 Accountantsverklaring fwg Jaarverslag 2009 pag. 3
Fonds Werktijdvermindering Oudere Werknemers in de Grafische Bedrijven fwg Jaarverslag 2009 pag. 4
Fonds Werktijdvermindering Oudere Werknemers in de grafische bedrijven Profiel Het Fonds Werktijdvermindering voor oudere Werknemers in de Grafische Bedrijven (FWG), beter bekend als het VUTfonds, verzorgt sinds 1979 de VUT-regeling voor deelnemers die onder één van de grafische caos vallen en op grond van hun functie deelnemen. Daarnaast wordt ook de admini - stratie en het vermogensbeheer gevoerd van de VUTregeling voor dagbladjournalisten. De VUT-regeling is gebaseerd op een omslagsysteem. Het bedrag dat jaarlijks nodig is voor de uitkeringen wordt door de werkenden in de branche opgebracht. Met de premie en de eventuele beleggingsopbrengsten worden de VUT-uit - keringen betaald. Het beleid van het fonds wordt bepaald door een bestuur dat bestaat uit een vertegenwoordiging van werkgevers en werknemers uit de branche. De belangrijkste kenmerken van de regeling zijn: de VUT geldt alleen voor werknemers die deelnemen aan het FWG en die voldoen aan het 10-dienstjarencriterium; de werknemer ontvangt vanaf de VUT-gerechtigde leeftijd tot aan zijn pensioen een uitkering die afhankelijk is van het geboortejaar en/of het aantal dienstjaren; de regeling is flexibel. De deelnemers kunnen eerder of later uittreden dan de reguliere spilleeftijd. De uitkering wordt dan respectievelijk verlaagd dan wel verhoogd. Cao-partijen zijn naar aanleiding van de VUT-Pensioen- Levensloopwetgeving in 2005 overeengekomen om de VUTregeling met ingang van 1 januari 2006 af te bouwen. Uitsluitend deelnemers die vóór 1950 geboren zijn en die voldoen aan de voorwaarden kunnen dus nog van de VUTregeling gebruikmaken. fwg Jaarverslag 2009 pag. 5
Kerncijfers Aan het einde van resp. over de jaren 2005 t/m 2009 2009 2008 2007 2006 2005 Aantal werkgevers Aangesloten werkgevers 2.358 2.511 2.592 2.685 2.769 Aantal werknemers Geregistreerde werknemers 42.366 47.943 49.668 50.809 53.045 Werknemers met VUT-uitkering 2.922 2.922 3.121 3.145 3.112 Loon en premies Premieloon 1.531.239 1.627.672 1.545.630 1.647.019 1.648.607 Premieopbrengsten 62.947 87.594 80.264 97.111 111.441 Premie % grafici 4,0 5,0 5,0 6,2 6,8 Premie % aanvullingskas APD voor 1950 1,8 1,8 1,8 0,6 Premie % aanvullingskas APD vanaf 1950 0,9 0,9 0,9 0,4 Premie % dagbladjournalisten voor 1950 8,0 8,0 3,5 3,5 4,5 Premie % dagbladjournalisten vanaf 1950 3,5 3,5 3,5 3,5 4,5 Uitkeringen Uitkeringslasten VUT 65.513 75.892 89.022 91.307 113.607 Administratiekosten Administratiekosten 3.510 3.225 3.078 2.886 2.661 In % van premieloon 0,23 0,20 0,20 0,18 0,16 In % van uitkeringslasten 5,36 4,24 3,46 3,16 2,34 Beleggingen Balanswaarde beleggingen 8.800 14.348 23.169 39.886 74.449 Beleggingsopbrengsten 579 789 282 367 2.315 Beleggingsrendement % 3,6 4,3 1,0 0,7 3,0 Voorziening ingegane verplichtingen Grafici Voorziening ingegane verplichtingen 77.440 90.910 121.990 143.270 166.370 Hiervan niet beschikbaar 57.824 64.250 103.752 115.985 144.576 Beschikbaar 19.616 26.660 18.238 27.285 21.794 Dagbladjournalisten Voorziening ingegane verplichtingen 7.410 9.090 14.880 16.660 17.690 Hiervan niet beschikbaar 304 3.531 10.165 9.438 9.053 Beschikbaar 7.106 5.559 4.715 7.222 8.637 N.B.: alle bedragen van de kerncijfers zijn afgerond op duizenden euros. fwg Jaarverslag 2009 pag. 6
Verslag van het bestuur VOORWOORD Met het jaarverslag 2009 legt het bestuur van het Fonds Werktijdvermindering Oudere Werknemers in de Grafische Bedrijven (FWG) aan belanghebbenden verantwoording af over het gevoerde beleid. Daarnaast wordt op een aantal voor het fonds belangrijke terreinen een vooruitblik gegeven. De jaarrekening 2009 is door KPMG Accountants N.V. gecontroleerd en van een goedkeurende verklaring voorzien. De accountantsverklaring is opgenomen op pagina 25. Financiële positie FWG De economische crisis werkt ook door naar het FWG. De daling van het aantal deelnemers als gevolg van de sterke conjunctuurgevoeligheid van de grafimediaproducten ver - smalt het draagvlak. De premieopbrengsten nemen sterk af. Daar staat echter tegenover dat er substantieel minder beroep wordt gedaan op de VUT-uitkeringen. Ook oudere werknemers worden in het huidige economische klimaat getroffen door ontslag. Per saldo ontwikkelt het resultaat zich conform de eerder opgestelde ramingen. De ingegane verplichtingen voor deelnemers bedragen eind 2009 84,9 miljoen. Daarvan is 26,7 miljoen beschikbaar. Over de financiering van het potentieel tekort, eind 2009 ad 58,1 miljoen, zijn door werkgevers- en werknemersorga - nisaties tot en met 2014 afspraken gemaakt. Met de afspraken over de premiestelling kan naar verwachting aan alle verplichtingen van het fonds worden voldaan. Het belegd vermogen van het fonds is gedaald van 14,3 miljoen eind 2008 naar 8,8 miljoen eind 2009. Het beleggingsrendement van het fonds bedroeg in 2009 3,6%. Het behaalde rendement lag 1,0% boven de benchmark, een gevolg van de positieve bijdrage van bedrijfsobligaties. De overige rentedragende activa bedroegen ultimo 2009 14,3 miljoen (v.j. 9,7 miljoen). VUT-regeling grafimedia Van de FWG-regeling grafimedia kunnen ultimo 2009 nog ongeveer 2.200 deelnemers gebruikmaken. Ultimo 2008 lag dat aantal nog op ongeveer 3.200 deelnemers. Werknemers die vóór 1946 zijn geboren, kunnen nog gebruik maken van de oude VUT-regeling. Wie geboren is in de jaren 1946 tot en met 1949 kan, als voldaan wordt aan de voorwaarden, gebruikmaken van een overgangsregeling. Het uitkeringsniveau en de uitkeringsperiode worden, afhankelijk van het geboortejaar en aantal dienstjaren, geleidelijk afgebouwd. De ingegane verplichtingen bedragen eind 2009 77,4 miljoen. Vorig jaar was dat nog 90,9 miljoen. Beschikbaar is 19,6 miljoen (v.j. 26,7 miljoen). VUT-regeling dagbladjournalisten Ook in de cao voor dagbladjournalisten is afgesproken dat het uitkeringsniveau en de uitkeringsperiode, afhankelijk van het geboortejaar, geleidelijk worden afgebouwd. Met ingang van 2008 is het Prepensioenfonds voor Dagbladjournalisten opgeheven. De aanspraken zijn overgegaan naar het Pensioenfonds voor de Grafische Bedrijven (PGB). De bestaande VUT-regeling wordt gecontinueerd. Het VUTfonds gaat er bij de berekening van de uitkering vanuit dat de aan PGB overgedragen aanspraken worden ingezet voor de VUT. Van de VUT-regeling kunnen ultimo 2009 nog 150 dagbladjournalisten gebruikmaken. Ultimo 2008 lag dat aantal nog op ongeveer 226 dagbladjournalisten. Voor de VUT-regeling van dagbladjournalisten bedragen de ingegane verplichtingen 7,4 miljoen (v.j. 9,1 miljoen). Beschikbaar is 7,1 miljoen (v.j. 5,6 miljoen). Deelnemers vanaf geboortejaar 1950 Voor werknemers geboren vanaf 1950 moet flexibel pensioen al dan niet in combinatie met de nieuwe levensloop - regeling perspectief gaan bieden om in de toekomst desgewenst eerder te kunnen stoppen met werken. Het FWG voert deze regeling niet uit. ONTWIKKELINGEN BOEKJAAR 2009 In dit verslag wordt achtereenvolgens aandacht besteed aan de achterliggende externe en interne ontwikkelingen, de ontwikkeling in het aantal aangesloten werkgevers en deelnemende werknemers, de ontwikkeling in premie, uitkeringen en ingegane verplichtingen en de kosten voor de uit - voering van de administratie van het FWG. Uitwerking cao-afspraken In het verslagjaar zijn de VUT-regelingen door FWG uitge - voerd conform de in 2005 gemaakte cao-afspraken. fwg Jaarverslag 2009 pag. 7
Verslag van het bestuur Grafimedia Deelnemers die in of vóór 1945 zijn geboren kunnen nog gebruikmaken van de oude VUT-regeling, zij het dat de pensioenopbouw nog voor 40% wordt voortgezet ten laste van het fonds. Wie geboren is in de jaren 1946 tot en met 1949 kan, wanneer voldaan wordt aan de voorwaarden, op grond van de volgende uittredingsvoorwaarden met de VUT: Geboortejaar VUT-leeftijd VUT-leeftijd Uitkeringso.b.v. 10 dj o.b.v. 40 dj hoogte van het laatste vaste brutoloon 1946 62 jr 62 jr maximaal 70% 1947 62 jr en 4 mnd 62 jr en 2 mnd maximaal 70% 1948 62 jr en 8 mnd 62 jr en 4 mnd maximaal 70% 1949 63 jr 62 jr en 6 mnd maximaal 70% Toelichting: De hoogte en duur van de uitkering zijn afhankelijk van het geboortejaar en het aantal dienstjaren. De VUT-uitkering is gekoppeld aan een maximum (1 maal het uitkeringsloon volgens de Wet Financiering Sociale Verzekeringen). Premiestelling Het bestuur heeft, gezien de financiële crisis en de impact daarvan op de grafimediabranche, besloten om de premie voor de grafimedia-vut-regeling eerder dan gepland te verlagen van 5% in 2008 naar 4% in 2009. Hiervan wordt als werknemersdeel door de werkgever 2% ingehouden op het loon. Door de premie te verlagen wordt het traject van premiebetaling naar verwachting met 1 jaar verlengd. Voor de periode 2009 2012 wordt nu een premie voorzien van 4% en voor 2013 van 2,2% waarvan 1,1% voor rekening van de werknemer. Aanvullingskas administratief dagbladpersoneel Voor het administratief personeel dagbladbedrijf dat gebruikmaakt van de grafimedia-vut-regeling, is eerder een aanvullingskas opgericht. Dat was nodig om extra premie te kunnen heffen zodat de korting op de uitkering vanwege het ontbreken van voorwaardelijke extra pensioenaanspraken achterwege kon blijven. Voor werknemers geboren vóór 1950 is in het verslagjaar 1,8% aan premie betaald en voor het jongere personeel 0,9%. Deze premie blijft intact. Voorwaardelijke pensioenaanspraken pensioenfonds PGB Deelnemers aan PGB hebben een voorwaardelijk recht op extra pensioen over dienstjaren uit het verleden. PGB stelt, als de financiële middelen het toelaten, deze extra opbouw beschikbaar op het moment dat men 60 jaar wordt of bij eerdere pensionering. Het FWG gaat ervan uit dat deze aanspraken worden ingezet voor de VUT-uitkering. Het fonds vult vervolgens aan tot het afgesproken maximum. De voorwaardelijke aanspraken voor deelnemers geboren in de periode 1946 1949 zijn inmiddels onvoorwaardelijk toegekend. De toekenning heeft een verlagend effect op de uitkeringslasten van het FWG. Dagbladjournalisten In de VUT-regeling voor dagbladjournalisten zijn vergelijkbare maatregelen getroffen als bij de grafimediawerknemers. De uittredingsvoorwaarden zijn: Geboortejaar Uittredings- Uitkeringspercentage leeftijd laatste vaste brutoloon (tijdelijk ouderdomspensioen en VUT-aanvulling) 1945 62 jr 74% 1946 62 jr 73% 1947 62 jr en 4 mnd 72% 1948 62 jr en 8 mnd 71% 1949 63 jr 70% Toelichting: De hoogte en duur van de uitkering zijn afhankelijk van het geboortejaar en gekoppeld aan een maximum (1,5 x het uitkeringsloon volgens de Wet Financiering Sociale Verzekeringen). De uit - kering bestaat uit twee componenten: de naar PGB overgedragen waarde aan tijdelijk ouderdomspensioen (voorheen prepensioenaanspraken) en een aanvullingsdeel vanuit het VUT-fonds tot het afgesproken percentage. fwg Jaarverslag 2009 pag. 8
Verslag van het bestuur Het voormalig Prepensioenfonds voor Dagbladjournalisten heeft de aanspraken van deelnemers met ingang van 1 januari 2008 premievrij gemaakt en overgedragen aan het pensioenfonds PGB. Het FWG gaat er bij de berekening van de uitkering vanuit dat de naar PGB overgedragen aanspraken worden ingezet voor de VUT. Voor oudere dagbladjournalisten (geboren vóór 1950) wordt vanaf 2008 8% VUT-premie afgedragen. Voor de jongere werknemers (vanaf geboortejaar 1950) wordt tot uiterlijk 2011 een VUT-premie betaald van 3,5%. Flexibele VUT Deelnemers kunnen op de standaardrichtleeftijd die voor hen van toepassing is, vervroegd uittreden. Eerder uittreden is mogelijk mogelijk vanaf 60 jaar. Bij vervroeging van de VUT-datum wordt de uitkering verlaagd. Uitstellen kan ook. De uitkering wordt dan verhoogd. Indexatie De VUT-uitkering wordt, als het bestuur besluit dat de financiële middelen van het FWG daarvoor toereikend zijn, aangepast aan de loonsverhoging voor zover overeen - gekomen in de cao zoals die op de betreffende werknemer van toepassing was voordat gebruik gemaakt werd van de VUT. Werkgevers- en werknemersorganisaties in de grafimediabranche kwamen voor 2008 en 2009 een cao-loonstijging overeen van 2,75%. Het bestuur heeft daarop, rekeninghoudend met de financiële positie van het fonds, besloten om de ingegane VUT-uitkering van grafici en administratief personeel dagbladbedrijf met ingang van 1 januari 2009 en 1 januari 2010 te verhogen met 2,75%. Op 1 januari 2009 werden de ingegane uitkeringen van dagbladjournalisten op basis van de cao-loonstijging in dat jaar verhoogd met 2,6%. Op 1 januari 2010 zijn de ingegane uitkeringen niet verhoogd, omdat in het verslagjaar ook de cao-lonen van dagbladjournalisten niet werden aangepast. VUT-informatie Voor werknemers, die aan het ASF deelnemen en voor wie de VUT-gerechtigde leeftijd in zicht komt, organiseert het ASF VUT-informatiedagen. Tijdens een driedaagse cursus worden werknemers en hun partners voorbereid op het feit dat het niet meer deelnemen aan het arbeidsproces een verandering in de persoonlijke levenssfeer teweegbrengt. Een dagdeel wordt door GBF-medewerkers voorlichting gegeven over de grafische regelingen, sociale verzekeringen en van belang zijnde wettelijke voorzieningen. In het verslagjaar hebben 509 (v.j. 442) verzekerden/partners de cursus bijgewoond. Wijzigingen in statuten en reglementen Statuten en reglementen De statuten en reglementen werden tijdens het verslagjaar niet gewijzigd. FINANCIËLE GANG VAN ZAKEN Werkgevers In het verslagjaar nam het aantal aangesloten werkgevers met 6,1% af. De afname van de werkgelegenheid houdt verband met de ernstige economische situatie in de bedrijfstak. Aan het einde van 2009 waren 2.358 (v.j. 2.511) werkgevers bij het fonds aangesloten. De verdeling van het aantal werkgevers aan het einde van het jaar naar de verschillende sectoren van de grafimedia is aangegeven in het hiernavolgende overzicht. Sectoren 2009 2008 Grafische bedrijven 2.006 2.126 Zeefdrukbedrijven 182 202 Grafimedia cao 2.188 2.328 Reprografische bedrijven 55 55 Aan het grafisch bedrijf verwante bedrijven die uitsluitend op vrijwillige basis deelnemen 94 106 Papiergroothandel 3 3 Dagbladuitgeverij 18 19 Totaal 2.358 2.511 Werknemers Het aantal werknemers in dienst bij de aangesloten werk - gevers daalde in het verslagjaar met 5.577 van 47.943 tot 42.366. De percentuele afname komt uit op 11,6% (v.j. fwg Jaarverslag 2009 pag. 9
Verslag van het bestuur 3,4%). Het aantal geregistreerde werknemers dat verplicht deelneemt aan het FWG bedraagt 38.330 per eind 2009. Op vrijwillige basis wordt voor 4.036 werknemers deel ge - nomen. De verdeling is in het onderstaande overzicht opgenomen. Grafici Dagblad- Totaal Totaal journalisten ultimo 2009 ultimo 2008 1. Geregistreerde werknemers op verplichte basis 35.072 3.258 38.330 43.498 2. Geregistreerde werknemers op vrijwillige basis 4.036 0 4.036 4.445 3. Totaal aantal geregistreerde werknemers 39.108 3.258 42.366 47.943 Toelichting: Het aantal verplicht deelnemende grafische werknemers is in 2009 gedaald van 39.891 tot 35.072, een daling van 12,1%. Ook het aantal vrijwillig deelnemende grafische werknemers is gedaald, met 9,2% tot 4.036 (v.j. 4.445). Het aantal dagbladjournalisten is met 349 afgenomen tot 3.258 (v.j. 3.607). Per saldo komt de daling uit op 9,7%. Van de totale FWG-populatie kan op grond van de caoafspraken nog door maximaal 2.353 deelnemers van de herziene VUT/prepensioenregeling gebruik worden gemaakt. Het hierna volgende overzicht geeft per geboortejaar het aantal werknemers aan dat nog zou kunnen uittreden. Geboortejaar Grafici Dagbladjournalisten Eind 2009 Eind 2008 1949 767 61 828 1.082 1948 731 40 771 946 1947 523 27 550 775 1946 130 14 144 533 1945 52 8 60 69 1944 n.v.t. n.v.t. n.v.t. 80 Totaal 2.203 150 2.353 3.485 Toelichting: Het maximumaantal werknemers dat nog van de VUT/prepensioenregeling gebruik zou kunnen maken, is in het verslagjaar gedaald van 3.485 naar 2.353. De afname wordt verklaard doordat in het verslagjaar geen nieuwe instroom heeft plaatsgevonden terwijl de meeste werknemers die VUT-gerechtigd zijn van deze mogelijkheid gebruik hebben gemaakt. Niet iedereen die op grond van de leeftijd zou kunnen uittreden, heeft dat ook gedaan. Zo staan nog 60 werknemers uit 1945 als actieve deelnemer geregistreerd. Redenen daarvoor kunnen zijn: het niet voldoen aan het 10-jaarscriterium, het willen uitstellen van de VUT-datum of het ontbreken van recht in verband met ziekte of arbeids-ongeschiktheid. De afname van potentieel VUT-gerechtigden in de geboortejaren 1948 en 1949 is vermoedelijk terug te voeren op de slechte economische situatie in de branche.ook de ouderen worden bij reorganisatie of faillissement van hun werkgever door ontslag getroffen. fwg Jaarverslag 2009 pag. 10
Verslag van het bestuur Premie In het onderstaande overzicht worden de in rekening gebrachte premies en loonsommen in beeld gebracht, uitgesplitst voor grafici en dagbladjournalisten. Grafici Dagbldjournalisten Totaal 2009 2008 2009 2008 2009 2008 Maximumpremiedagloon in euros 274,73 265,55 274,73 265,55 Premieloon in miljoenen euros 1.356,8 1.446,6 174,5 183,3 1.531,3 1.629,9 Premieopbrengst lopend jaar in miljoenen euros 56,3 80,4 6,6 7,2 62,9 87,6 In het overzicht zijn met betrekking tot 2009 de verwachte premieopbrengsten verantwoord en voor het jaar 2008 de definitieve premieopbrengsten. Het verschil tussen de ver - wachte en de definitieve premie van 2008 bedraagt voor de grafici 0,9 miljoen negatief en voor de dagbladjournalisten 1.000,- positief. Deze bedragen zijn in de jaarrekening verantwoord als premie over voorgaande jaren, onder het hoofd premies. Uitkeringen Het fonds verstrekt aan grafici en dagbladjournalisten een VUT-uitkering en neemt de bijkomende lasten voor haar rekening. Om gebruik te kunnen maken van de VUT-regeling dienen de deelnemers aan de voor vervroegde uittreding geldende criteria, waaronder het zgn. 10-jaarscriterium, te voldoen. In geval van volledige arbeidsongeschiktheid kan geen gebruik worden gemaakt van de regeling. De voorziening oninbare premies van de grafici is in 2009 gedaald van 0,6 miljoen naar 0,5 miljoen. Deze voorziening dient ter dekking van verwachte toekomstige verliezen wegens oninbaarheid van aan het einde van het verslagjaar nog van werkgevers te vorderen premie. Zowel aan het begin als aan het einde van het boekjaar was geen voorzie - ning noodzakelijk met betrekking tot openstaande premies van de dagbladjournalisten. Ontwikkeling aantal uitkeringen Het overzicht op de volgende pagina laat de ontwikkeling in het verslagjaar zien van het aantal deelnemers dat een uit - kering ontving op grond van de VUT-regeling. Het totale premieloon daalde in het verslagjaar met 6,0% van 1.629,9 miljoen tot 1.531,3 miljoen als gevolg van een afnemend aantal deelnemers. De premieopbrengsten daalden voor de grafici met 30,0% tot 56,3 miljoen (v.j. 80,4 miljoen). Debet aan de afname was ook het besluit van het bestuur om de premie voor de grafimedia VUTregeling te verlagen van 5% in 2008 naar 4% in 2009. De premieopbrengsten bij de dagbladjournalisten daalden met 8,3% tot 6,6 miljoen (v.j. 7,2 miljoen). De afname werd veroorzaakt door de afname van het aantal deelnemers. fwg Jaarverslag 2009 pag. 11
Verslag van het bestuur Grafici Dagblad- Totaal Totaal journalisten 2009 2008 Aantal deelnemers met VUT-uitkering per 1 januari 2.629 293 2.922 3.121 Toekenning met een: volledige uitkering 793 66 859 685 deeltijd uitkering 19 4 23 5 3.441 363 3.804 3.811 Beëindigingen 824 58 882 889 Aantal werknemers met VUT-uitkering per 31 december 2.617 305 2.922 2.922 Mutatie in het aantal werknemers met VUT-uitkering 12 12 199 Toelichting: In 2009 zijn 882 deelnemers ingeschreven in de VUT waarvan 23 deelnemers kozen voor een deeltijduitkering. In verband met pensionering of overlijden werden 882 uitkeringen beëindigd. Per saldo is het aantal deelnemers met een uitkering in het verslagjaar niet gewijzigd Ontwikkeling uitkeringslasten De specificatie van de uitkeringslasten en de vergelijking ten opzichte van het vorig jaar zien er als volgt uit: Bedragen in duizenden euro s 2009 2008 Grafici Dagblad- Totaal Grafici Dagblad- Totaal journalisten journalisten Bruto-uitkering incl. vakantiegeld, gratificaties en toeslagen 60.037 4.612 64.649 68.803 5.917 74.720 Pensioenpremie 549 315 864 887 285 1.172 Totale uitkeringslasten 60.586 4.927 65.513 69.690 6.202 75.892 fwg Jaarverslag 2009 pag. 12
Verslag van het bestuur De totale uitkeringslasten in 2009 bedroegen 65,5 (v.j. 75,9) miljoen. Een daling ten opzichte van het vorig jaar met bijna 14%. De daling is naast een daling van het aantal uitkeringen een gevolg van de versobering van de voorwaarden. Zo wordt de pensioenpremie niet meer (geboren vanaf 1946) of niet meer volledig vergoed (geboren in of voor 1945), is het maximumuitkeringsloon verlaagd van 1,5 keer SV-loon naar 1,0 keer SV-loon voor grafische VUT-gerechtigden geboren vanaf 1946 en wordt de uitkeringsperiode afhankelijk van geboortejaar en het aantal dienstjaren geleidelijk korter. Tevens is sprake van een hogere aanvulling uit PGB inzake onvoorwaardelijke backservice. Voorziening ingegane verplichtingen In de jaarrekening is aangegeven welk bedrag in de komende jaren nog moet worden uitgekeerd met betrekking tot werknemers die per balansdatum reeds vervroegd waren uitgetreden. Per 31 december 2009 beliep het bedrag aan ingegane verplichtingen 77,4 miljoen voor de grafici en 7,4 miljoen voor de dagbladjournalisten. Het niet beschikbare deel ad 57,8 miljoen voor de grafici zal in de komende jaren door middel van premieheffing op basis van het omslagstelsel door de bedrijfstak moeten worden opgebracht. Ook het niet beschikbare deel voor de dagbladjournalisten, zijnde 0,3 miljoen, zal op dezelfde wijze moeten worden opgebracht. Administratieopdracht en administratiekosten De uitvoering van de VUT-regeling is uitbesteed aan de Grafische Bedrijfsfondsen (GBF). Het bestuur is verant - woordelijk voor het toezicht op de prestaties van de uitvoeringsorganisatie op het gebied van de administratievoering en het vermogensbeheer. Het fonds streeft ernaar om in 2009-2010 te komen tot een uitbestedingsovereenkomst met de GBF. FWG is daarmee niet langer een aangesloten instelling bij de GBF, maar contractant. De directie van de uitvoerings - organisatie is ook geen directie meer van het FWG. Verder maken de bestuursleden van FWG geen deel meer uit van het bestuur van de uitvoeringsorganisatie. De in rekening gebrachte administratiekosten namen in 2009 toe met 8,8 % van 3,2 miljoen tot 3,5 miljoen. De stijging wordt veroorzaakt door investeringskosten van de uitvoeringsorganisatie met betrekking tot de ICT en verdere professionalisering van de uitvoeringsorganisatie. Uitgedrukt in een percentage van de premieloonsom bedroegen de administratiekosten 0,23% (v.j. 0,20%). In procenten van de uitkeringslasten bedroegen de administratiekosten 5,36% (v.j. 4,24%). Beleggingen In 2009 nam het belegde vermogen verder af met ruim 5,5 miljoen tot een bedrag van 8,8 miljoen, hetgeen een daling betekende van 38,7%. De daling was deels een gevolg van het feit dat 7,2 miljoen in liquide middelen werd aangehouden (v.j. 4,1 miljoen) waarover een beperkt rendement werd gehaald. Voorts door verkopen, omdat het saldo van beleggingsopbrengsten, premies en uitkeringen in het verslagjaar negatief was. De beleggingen bestonden geheel uit euro-obligaties. De gemiddelde couponrente van de obligatieportefeuille gemeten naar nominale waarde bedroeg 4,3% (v.j. 4,2%) bij een gemiddelde looptijd van 1,4 jaar (v.j. 3,8 jaar). Het belang in obligaties van financiële instellingen daalde sterk naar 4,4%, dat van overige leningen steeg licht naar 6,1%. Het belang in staatsleningen en lagere overheid maakte hierdoor ultimo het boekjaar 89,5% uit van de totale beleggingen. In het beleggingsbeleid wordt door de afloop van de VUT-regeling rekening gehouden met een korte beleggingshorizon. De beleggingsopbrengsten, inclusief de interest rekeningcourant Grafische Bedrijfsfondsen, bedroegen over 2009 bijna 0,58 miljoen (v.j. bijna 0,79 miljoen). Hiervan bedroeg het directe resultaat bijna 0,61 miljoen (v.j. 0,83 miljoen) en het saldo van gerealiseerde en ongerealiseerde waardemutaties, het indirecte resultaat, bijna 0,03 miljoen negatief (v.j. 0,04 miljoen negatief). Het hiermee behaalde totaalrendement op basis van waardering naar marktwaarde bedroeg 3,6% (v.j. 4,3%). De beleggingsopbrengsten worden over de afzonderlijke kassen verdeeld op basis van het gemiddeld belegd vermogen gedurende het boekjaar. Aan grafici en dagbladjournalisten werd respectievelijk bijna 0,42 en ruim 0,16 miljoen toegerekend. fwg Jaarverslag 2009 pag. 13
Verslag van het bestuur Onderstaand volgt een specificatie van de beleggingen naar soort. Bedragen in duizenden euro s Beleggingsonderdeel 31 december 2009 31 december 2008 Balanswaarde % Balanswaarde % Obligaties Staat en lagere overheid 7.876 89,5 12.259 85,4 Financiële instellingen 386 4,4 1.259 8,8 Overige 538 6,1 830 5,8 Totaal obligaties 8.800 100,0 14.348 100,0 Totaal-generaal 8.800 100,0 14.348 100,0 fwg Jaarverslag 2009 pag. 14
Verslag van het bestuur STATUTAIRE FUNCTIONARISSEN Per 31 december 2009 Bestuur FWG Tijdens het verslagjaar is de heer M.M. Visch, aangewezen door de NVJ, teruggetreden. De hierdoor ontstane vacature is vervuld door de heer H.A. Elzerman. Wij danken de heer Visch voor de wijze waarop hij zijn functie vervuld heeft. De bestuursleden worden volgens een rooster van aftreden voor 3 jaar aangewezen en zijn telkens nadien terstond herbenoembaar. De samenstelling van de Commissie Dagbladjournalisten is niet gewijzigd. Commissie Dagbladjournalisten Aangewezen door de Groep Nederlandse Dagbladpers (behorend tot het Nederlands Uitgeversverbond): R.W. Schets Aangewezen door de Nederlandse Vereniging van Journalisten: mw. mr. drs. B.A.E.M. Rootsaert Uitvoeringsorganisatie Het bestuur heeft de uitvoering van de administratie, het vermogensbeheer en de bestuursondersteuning uitbesteed aan een uitvoeringsorganisatie, de Grafische Bedrijfsfondsen (GBF). Om dit nader vorm te geven zal tussen GBF en FWG een uitbestedingsovereenkomst met een service level agreement (SLA) worden afgesloten. De samenstelling van het bestuur is per ultimo 2009 als volgt: Naam Functie* Aanwijzende Aftreden organisatie** volgens rooster T.W. van den Broek lid FNV KIEM ultimo 2010 drs. R. Degenhardt voorzitter KVGO ultimo 2010 F. de Haan voorzitter FNV KIEM ultimo 2010 L.J. Hoogenboom secretaris KVGO ultimo 2010 R. Leloux secretaris CNV Media ultimo 2010 H.A. Elzerman lid NVJ ultimo 2011 W.F. Nak lid KVGO ultimo 2011 R.W. Schets lid KVGO ultimo 2012 Amsterdam, 17 juni 2010 Bestuur van de Stichting Fonds Werktijdvermindering Oudere Werknemers in de Grafische Bedrijven Voorzitters: Secretarissen: drs. R. Degenhardt L.J. Hoogenboom F. de Haan R. Leloux * voorzitters en secretarissen vormen het dagelijks bestuur. De heer Degenhardt is fungerend voorzitter in 2009, de heer De Haan fungerend voorzitter in 2008. De heer Hoogenboom is fungerend secretaris in 2008, de heer Leloux fungerend secretaris in 2009. ** werkgeversorganisatie: Koninklijk Verbond voor Grafische Ondernemingen (KVGO); werknemersorganisaties: FNV Kunsten Informatie en Media (FNV KIEM), CNV Media, Nederlandse Vereniging voor Journalisten (NVJ). fwg Jaarverslag 2009 pag. 15
fwg Jaarverslag 2009 pag. 16 jaarrekening 2009
Jaarrekening 2009 Balans per 31 december 2009 In duizenden euro s 2009 2008 Activa Beleggingen Obligaties 8.800 14.348 Vorderingen op korte termijn Lopende intrest 179 304 Werkgevers 6.225 10.128 Grafische Bedrijfsfondsen 1 7.150 5.576 Uitkeringen 3 8 Overige vorderingen 424 1.276 13.981 17.292 Geldmiddelen 7.182 4.099 29.963 35.739 Passiva Voorziening ingegane verplichtingen Grafici Dagbladjournalisten Benodigde voorziening ingegane verplichtingen 77.440 7.410 84.850 100.000 Hiervan nog niet beschikbaar 57.824 304 58.128 67.781 19.616 7.106 26.722 32.219 Schulden op korte termijn Overige schulden 3.241 3.520 3.241 3.520 29.963 35.739 1. Dit betreft de rentedragende rekening-courant met GBF, zijnde de uitvoeringsorganisatie voor de VUT-regeling. De premiebijdrage, alsook de uitvoeringskosten worden via GBF afgewikkeld. fwg Jaarverslag 2009 pag. 17
Jaarrekening 2009 Staat van baten en lasten boekjaar 2009 In duizenden euro s 2009 2008 Baten Grafici Dagblad- Totaal Totaal journalisten Premies 56.304 6.643 62.947 87.594 Opbrengst beleggingen 418 161 579 789 Mutatie voorziening ingegane verplichtingen 7.044 7.044 63.766 6.804 70.570 88.383 Lasten Uitkeringen 60.586 4.927 65.513 75.892 Administratiekosten 3.180 330 3.510 3.225 Mutatie voorziening ingegane verplichtingen 1.547 1.547 9.266 63.766 6.804 70.570 88.383 fwg Jaarverslag 2009 pag. 18
Jaarrekening 2009 TOELICHTING BEHORENDE TOT DE JAARREKENING 2009 (Bedragen in duizenden euro s) Waarderingsgrondslagen Algemeen De jaarrekening is opgesteld in overeenstemming met de wettelijke bepalingen zoals opgenomen in Titel 9 Boek 2 BW. Voor zover niet anders vermeld, worden de activa en passiva gewaardeerd op nominale waarde. Schattingen en veronderstellingen De opstelling van de jaarrekening in overeenstemming met Titel 9 Boek 2 BW vereist dat het bestuur oordelen vormt en schattingen en veronderstellingen maakt die van invloed zijn op de toepassing van grondslagen en de gerapporteerde waarde van activa en verplichtingen, en van baten en lasten. De schattingen en hiermee verbonden veronderstellingen zijn gebaseerd op ervaringen uit het verleden en verschillende andere factoren die gegeven de omstandigheden als redelijk worden beschouwd. De uitkomsten hiervan vormen de basis voor het oordeel over de boekwaarde van activa en verplichtingen die niet op eenvoudige wijze uit andere bronnen blijkt. De daadwerkelijke uitkomsten kunnen afwijken van deze schattingen. De schattingen en onderliggende veronderstellingen worden voortdurend beoordeeld. Voortschrijdend inzicht kan ertoe leiden dat de schattingen, voor zover van materieel belang, aangepast worden en daarmee ook de prognose. De financiële verwerking van deze aanpassingen vindt plaats in de huidige verslagperiode. Opname van een actief of een verplichting Een actief wordt in de balans opgenomen wanneer het waarschijnlijk is dat de toekomstige economische voordelen naar de stichting zullen toevloeien en de waarde daarvan betrouwbaar kan worden vastgesteld. Een verplichting wordt in de balans opgenomen wanneer het waarschijnlijk is dat de afwikkeling daarvan gepaard zal gaan met een uitstroom van middelen en de omvang van het bedrag daarvan betrouwbaar kan worden vastgesteld. Baten worden in de staat van baten en lasten opgenomen wanneer een vermeerdering van het economisch potentieel, samenhangend met een vermeerdering van een actief of een vermindering van een verplichting, heeft plaatsgevonden, waarvan de omvang betrouwbaar kan worden vastgesteld. Lasten worden verwerkt wanneer een vermindering van het economisch potentieel, samenhangend met een vermindering van een actief of een vermeerdering van een verplichting, heeft plaatsgevonden, waarvan de omvang betrouwbaar kan worden vastgesteld. Indien een transactie ertoe leidt dat nagenoeg alle of alle toekomstige economische voordelen en alle of nagenoeg alle risicos met betrekking tot een actief of een verplichting aan een derde zijn overgedragen, wordt het actief of de verplichting niet langer in de balans opgenomen. Verder worden activa en verplichtingen niet meer in de balans opgenomen vanaf het tijdstip waarop niet meer wordt voldaan aan de voorwaarden van waarschijnlijkheid van de toekomstige economische voordelen en betrouwbaarheid van de bepaling van de waarde. Dit betekent dat transacties worden verwerkt op handels - datum en niet op afwikkelingsdatum. Als gevolg hiervan kan sprake zijn van een post nog af te wikkelen transacties. Deze post kan zowel een actief als een passief zijn. Saldering van een actief en een verplichting Een financieel actief en een financiële verplichting worden gesaldeerd als nettobedrag in de balans opgenomen indien sprake is van een wettelijke of contractuele bevoegdheid om het actief en de verplichting gesaldeerd en gelijktijdig af te wikkelen en bovendien de intentie bestaat om de posten op deze wijze af te wikkelen. De met de gesaldeerd opgenomen financiële activa en financiële verplichtingen samenhangende rentebaten en rentelasten worden eveneens gesaldeerd opgenomen. Verwerking van waardeveranderingen van beleggingen Er wordt geen onderscheid gemaakt tussen gerealiseerde en ongerealiseerde waarde-veranderingen van beleggingen. Alle waardeveranderingen van beleggingen, inclusief valutakoersverschillen, worden als beleggingsopbrengsten in de staat van baten en lasten opgenomen. Overig Voor zover niet anders is aangegeven worden baten en lasten opgenomen in het resultaat van het jaar waarop zij betrekking hebben. fwg Jaarverslag 2009 pag. 19
Jaarrekening 2009 ACTIVA Beleggingen Obligaties Vastrentende waarden Beursgenoteerde vastrentende waarden zijn gewaardeerd tegen de per balansdatum geldende beurskoersen. Omdat sprake is van een voorziening voor ingegane verplichtingen is in de benodigde voorziening niet inbegrepen de verplichting voor medewerkers die conform de regeling al aanspraak kunnen maken op een uitkering maar dit niet hebben gedaan. De uitkering van deze deelnemers wordt wel respectievelijk verhoogd bij later uittreden onder voorwaarde dat uittreding plaatsvindt voor de pensioengerechtigde leeftijd. Vorderingen op korte termijn Werkgevers De vorderingen op werkgevers worden gewaardeerd op de nominale waarde verminderd met de noodzakelijk geachte voorzieningen wegens oninbaarheid. PASSIVA Voorziening ingegane verplichtingen De in de jaarrekening verantwoorde positie voor deze voorziening betreft per saldo het vermogen dat wordt bepaald door het bedrag dat resteert nadat alle actiefposten en posten van het vreemd vermogen volgens de van toepassing zijnde waarderingsgrondslagen in de balans zijn opgenomen. Daar de premie op basis van het omslagstelsel wordt vastgesteld worden maximaal de beschikbare middelen als voorziening verantwoord. De uitkeringsverplichting kent hiermee een voorwaardelijk karakter dat afhankelijk is van het uitgangspunt van de bedrijfstak dat ook in de toekomst de benodigde premie door de bedrijfstak zal worden opgebracht. Over deze financiering zijn tot en met 2014 bij cao afspraken gemaakt. Bepaling resultaat Voor zover niet anders is aangegeven, worden baten en lasten opgenomen in het resultaat van het jaar waarop zij betrekking hebben. De beleggingsopbrengsten worden verdeeld op basis van het gemiddeld belegd vermogen van de afzonderlijke kassen gedurende het boekjaar. De administratiekosten worden aan de kassen toegerekend op basis van verdeelsleutels. Het saldo van de staat van baten en lasten muteert de voorziening ingegane verplichtingen of de reserve. De premie-inkomsten van 2009 zijn gebaseerd op schattingen. Zodra de definitieve looncomponenten over 2009 bekend zijn, vindt er een verrekening plaats. Ten tijde van het opstellen van de jaarrekening waren nog niet alle definitieve looncomponenten voorhanden. Het restant wordt verwerkt in de jaarrekening 2010. Bezoldiging bestuurders De bezoldiging van de bestuurders bedroeg in het verslagjaar 33 (v.j. 48). De benodigde voorziening voor ingegane verplichtingen betreft een voorwaardelijke verplichting. De benodigde voorziening is gebaseerd op de totale verplichting voor toekomstige lasten inzake uitkeringen aan tot en met 31 december van het boekjaar vervroegd uitgetreden werknemers tot het bereiken van de 65-jarige leeftijd. Deze verplichtingen zijn gewaardeerd op nominale waarde naar de stand per 31 december van het boekjaar. Er is geen rekening gehouden met de mogelijkheid van overlijden en evenmin met een eventuele aanpassing van de uitkeringen als gevolg van de loonontwikkeling en wijzigingen in de premieheffing. fwg Jaarverslag 2009 pag. 20
Jaarrekening 2009 Toelichting op de balans In duizenden euro s Activa 2009 2008 Beleggingen Obligaties 1 Balanswaarde einde vorig boekjaar 14.348 23.169 Aankopen 14.906 18.294 Aflossingen en verkopen 20.428 27.073 Mutatie wegens waardering op beurswaarde 26 42 Balanswaarde einde boekjaar 8.800 14.348 (Nominale waarde einde boekjaar 8.575 einde vorig boekjaar 14.308) Vorderingen op korte termijn Werkgevers Te vorderen premies 1.280 2.256 Premies vastgesteld na einde boekjaar 5.421 8.454 Voorziening wegens oninbaarheid 476 582 Balanswaarde einde boekjaar 6.225 10.128 waarvan met betrekking tot: Grafici 6.026 8.983 Dagbladjournalisten 199 1.145 6.225 10.128 Voorziening wegens oninbaarheid Balanswaarde einde vorig boekjaar 582 749 Onttrokken 106 167 Balanswaarde einde boekjaar 476 582 Overige vorderingen Inkoopregelingen FWG 165 568 Pensioenfonds voor de Grafische Bedrijven (PGB) 259 708 Balanswaarde einde boekjaar 424 1.276 1. De toelichting over de verdeling naar tegenpartij, de gemiddelde looptijd en de gemiddelde couponrente zijn opgenomen in het verslag van het bestuur. fwg Jaarverslag 2009 pag. 21
Jaarrekening 2009 In duizenden euro s Passiva 2009 2008 Grafici Dagbladjournalisten Balanswaarde aanvang boekjaar 26.660 5.559 32.219 22.953 Mutatie vanuit de staat van baten en lasten 7.044 1.547 5.497 9.266 Balanswaarde einde boekjaar 19.616 7.106 26.722 32.219 Overige schulden Kasbank NV 3 Pensioenpremie en premie zorgverzekeringswet 1.721 1.972 Inkoopsom pensioenrechten 168 Loonheffing 1.482 1.326 Overig 35 54 Balanswaarde einde boekjaar 3.241 3.520 1. De ingegane verplichtingen voor deelnemers bedragen eind 2009 84,9 miljoen. Daarvan is 26,7 miljoen beschikbaar. Over de financiering van het potentieel tekort, eind 2009 ad 58,1 miljoen, zijn door werkgevers- en werknemersorganisaties tot en met 2014 afspraken gemaakt. Met de afspraken over de premiestelling kan naar verwachting aan alle verplichtingen van het fonds worden voldaan. fwg Jaarverslag 2009 pag. 22
Jaarrekening 2009 Toelichting op de staat van baten en lasten In duizenden euro s Baten 2009 2008 Premies Grafici Dagbladjournalisten Lopend jaar 57.140 6.606 63.746 82.454 Voorgaande jaren 861 37 824 5.116 Mutatie voorziening wegens oninbaarheid 25 25 24 56.304 6.643 62.947 87.594 Opbrengst beleggingen Obligaties Intrest 491 817 Indirect resultaat 27 42 464 775 Diversen Intrest 115 14 Opbrengst beleggingen 579 789 Vastgesteld in de op 17 juni 2010 in Amsterdam gehouden bestuursvergadering. Voorzitters: Secretarissen: drs. R. Degenhardt L.J. Hoogenboom F. de Haan R. Leloux fwg Jaarverslag 2009 pag. 23
fwg Jaarverslag 2009 pag. 24 overige gegevens
Overige gegevens Aan: het bestuur van Stichting Fonds Werktijdvermindering Oudere Werknemers in de Grafische Bedrijven Verklaring betreffende de jaarrekening Wij hebben de jaarrekening 2009 van Stichting Fonds Werktijdvermindering Oudere Werknemers in de Grafische Bedrij - ven te Amsterdam, bestaande uit de balans per 31 december 2009 en de staat van baten en lasten over 2009 met de toelichting gecontroleerd. Verantwoordelijkheid van het bestuur Het bestuur van de stichting is verantwoordelijk voor het opmaken van de jaarrekening die het vermogen en het resultaat getrouw dient weer te geven, alsmede voor het opstellen van het jaarverslag, beide in overeenstemming met Titel 9 Boek 2 BW. Deze verantwoordelijkheid omvat onder meer het ontwerpen, invoeren en in stand houden van een intern beheersingssysteem relevant voor het opmaken van en getrouw weergeven in de jaarrekening van vermogen en resultaat, zodanig dat deze geen afwijkingen van materieel belang als gevolg van fraude of fouten bevat, het kiezen en toepassen van aanvaardbare grondslagen voor financiële verslaggeving en het maken van schattingen die onder de gegeven omstandigheden redelijk zijn. Verantwoordelijkheid van de accountant Onze verantwoordelijkheid is het geven van een oordeel over de jaarrekening op basis van onze controle, Wij hebben onze controle verricht in overeenstemming met Nederlands recht. Dienovereenkomstig zijn wij verplicht te voldoen aan de voor ons geldende gedragsnormen en zijn wij gehouden onze controle zodanig te plannen en uit te voeren dat een redelijke mate van zekerheid wordt verkregen dat de jaarrekening geen afwijkingen van materieel belang bevat Een controle omvat het uitvoeren van werkzaamheden ter verkrij - ging van controle-informatie over de bedragen en de toelichtingen in de jaarrekening, De keuze van de uit te voeren werkzaamheden is ajl1ankelijk van de professionele oordeelsvorming van de accountant, waaronder begrepen zijn beoordeling van de risico's van afwijkingen van materieel belang als gevolg van fraude of fouten, In die beoordeling neemt de accountant in aanmerking het voor het opmaken van en getrouw weergeven in de jaarrekening van vermogen en resultaat relevante interne beheersingssysteem, teneinde een verantwoorde keuze te kunnen maken van de controlewerkzaamheden die onder de gegeven omstandigheden adequaat zijn maar die niet tot doel hebben een oordeel te geven over de effectiviteit van het interne beheersingssysteem van de stichting. Tevens omvat een controle onder meer een evaluatie van de aanvaardbaarheid van de toegepaste grondslagen voor financiële verslaggeving en van de redelijkheid van schattingen die het bestuur van de stichting heeft gemaakt, alsmede een evaluatie van het algehele beeld van de jaarrekening. Wij zijn van mening dat de door ons verkregen controleinformatie voldoende en geschikt is als basis voor ons oordeel. Oordeel Naar ons oordeel geeft de jaarrekening een getrouw beeld van de grootte en de samenstelling van het vermogen van Stichting Fonds Werktijdvermindering Oudere Werknemers in de Grafische Bedrijven per 31 december 2009 en van het resultaat over 2009 in overeenstemming met Titel 9 Boek 2 BW. Voorts zijn wij van oordeel dat de in de jaarrekening 2009 opgenomen lasten in overeenstemming zijn met de doelomschrijving in de statuten van de stichting en met het in deze statuten bedoelde reglement Verklaring betreffende andere wettelijke voorschriften en/of voorschriften van regelgevende instanties Op grond van de wettelijke verplichting ingevolge artikel 2:393 lid 5 onder e BW melden wij dat het jaarverslag, voor zover wij dat kunnen beoordelen, verenigbaar is met de jaarrekening zoals vereist in attikel 2:391 lid 4 BW. Rotterdam, 17 juni 2010 KPMG ACCOUNTANTS N.V. AJ.H. Reijns RA fwg Jaarverslag 2009 pag. 25
FWG JAARVERSLAG 2009 GBF POSTBUS 7855, 1008 CA AMSTERDAM ZWAANSVLIET 3, TELEFOON 020-5418418 WWW.GBF.NL