Straaljagers en politici; geen gelukkige combinatie. Hans Heerkens Faculteit Management & Bestuur



Vergelijkbare documenten
Is de JSF de beste straaljager voor de Nederlandse luchtmacht? Hans Heerkens Faculteit Management & Bestuur

7 november Onderzoek: Wapenindustrie

Verover Europa via Amazon

TIEN KEER NEE TEGEN DE AANSCHAF VAN DE JOINT STRIKE FIGHTER

TRANSATLANTIC TRENDS 2004 NETHERLANDS

valt er eigenlijk wat te kiezen?

Op de vlucht. 1) Waarom vlucht men eigenlijk? Er zijn vele redenen; politieke vervolging, marteling, oorlog of burgeroorlog zijn enkele voorbeelden!

Defensie. Wat het NLR doet voor Defensie

BESLUITVORMING ROND DE JSF. Door Steven Derix. De voorgeschiedenis

de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Plein CR s-gravenhage

Vliegtuigen. Inleiding. De geschiedenis van het vliegtuig

Belangen: Wel of niet ingrijpen in Syrië?

Defensie in strategisch opzicht

Gemiddelde hypotheekrentes in 2012 met NHG

8 6 Samenwerking in de wereld. Lees het verhaal Bijna de derde Wereldoorlog.

Belangen: Macht van de Eerste Kamer

Naam: EEN BRUG TE VER De Slag om Arnhem

ML10a A10 Delen van AH64-Apache hefschroefvliegtuigen D N V VS NEDERLAND

NAVO-plus en Bosnië-missie Publieke opinies in vier landen

ONTSTAAN VAN DE EUROPESE UNIE

Monitoring verwerving Joint Stike Fighter

OORLOG Je dreigt je grote leger in te zetten en de anderen grijpen niet in. Pik een aangrenzend land naar keuze in.

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Bijlage VMBO-KB. geschiedenis en staatsinrichting CSE KB. tijdvak 2. Bronnenboekje. KB-0125-a-12-2-b

Presentatie Tranzo Zorgsalon 29 november 2012 Christine Kliphuis

LESBRIEF. Laat uw leerlingen 10 minuten lezen in 7Days. Uw leerlingen mogen zelf weten welke artikelen ze deze 10 minuten lezen.

de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Plein CR Den Haag Datum Betreft F-35 programma en Nederlandse testtoestellen

de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Plein CR Den Haag

Kijktip: Nieuwsuur in de Klas

De Voorzitter van de Tweede Kamer Der Staten-Generaal Plein CR Den Haag

De koude oorlog Jesse Klever Groep 7

Herdenking Capitulaties Wageningen

Dassault Rafale Frankrijk M B C India

De internationale concurrentiepositie van Nederland als logistiek land

29 maart 2019 Auteur: Rozemarijn Lubbe. De brexit

Allereerst wil ik je feliciteren met het ondernemen van actie en het downloaden van dit

van de TFU, Welkom thuis! Eindhoven.

Bezoek Omgevingsraad Schiphol

Tijdvak I. 31 oktober : 30-10:00.

VERGADEREN VOOR DUMMIES

Tweede Kamer der Staten-Generaal

de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Plein CR Den Haag

de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Plein CR Den Haag

Bijlage VMBO-KB. geschiedenis en staatsinrichting CSE KB. tijdvak 1. Bronnenboekje. KB-0125-a-14-1-b

MODULE III BESLISSINGEN NEMEN IN EUROPA? BEST LASTIG!!!

Dames en heren, Mijn besef van oorlog en vrede. heb ik meegekregen van mijn. vader, die de gastvrijheid van. de Duitse bezetter aan den lijve

Toespraak minister van Defensie, Ank Bijleveld-Schouten, bij opening van de expositie Als de Russen komen,

Verschuiving van lasten op arbeid naar btw is beste scenario

volgnummer: MIL pagina 1 van 5 Afgifte uitvoervergunningen, doorvoervergunningen en vergunningen financieel verkeer voor militaire goederen

1. In de media wordt vaak gesproken over economische vluchtelingen. Kun je aangeven waarom die term onjuist is?

Faculteit der Rechtsgeleerdheid Amsterdam Center for International Law Postbus BA Amsterdam

Stemgedrag Tweede Kamer Allen PVV VVD CDA CU PvdA SP GrLnks. Heel hoog 9% 12% 8% 13% 0% 10% 7% 2%

Eindexamen geschiedenis en staatsinrichting vmbo gl/tl II

13 juni Onderzoek: Goedkopere zorgpolis zonder vrije artsenkeuze?

Aan: de Minister-President de Minister van Defensie de Minister van Buitenlandse Zaken. Van: Coördinator Inlichtingen- en Veiligheidsdiensten

Radicalisering van (moslim)jongeren: Herkenning en handeling. Presentatie voor Veiligheidsnetwerk Grote Steden. Bertjan Doosje 20 november 2014

Hoofdstuk 5: Koude Oorlog en Dekolonisatie

6,1. Werkstuk door een scholier 2300 woorden 29 mei keer beoordeeld. Maatschappijleer. Joint strike fighter en zijn verbeteringen

maatschappijwetenschappen pilot vwo 2019-I

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Toespraak bij de lancering van het Defensie Cyber Commando door de Minister van Defensie, J.A. Hennis-Plasschaert op 25 september 2014 te Den Haag.

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Simulatiespel: Bron: The Economist. Crisisoverleg Rusland en de EU

De F35 met sp.a gaat de vlieger niet op

1 Belangrijk in deze periode

Police Advisory Group (PAG) op pad

Voorwoord 7 Inleiding 11

Weet u hoeveel artikelen er in Amerika zijn geschreven over het fenomeen cyberterrorisme?

je maatje aan de opdrachten beginnen. Veel succes!

Sekse & Leeftijd Totaal Man Vrouw abs % abs % abs % abs % abs % abs %

De Mexicaanse griep. Als je de verspreiding van de Mexicaanse griep wilt onderzoeken, moet je er eerst iets over de griep weten.

Koninklijke Hoogheid, dames en heren,

Wijs Worden. werkboek. deel 1 DAMON

Krijgsmacht van de toekomst: politiek is nu aan zet

een zee van tijd een zee van tijd Werkblad 12 Ω De Tweede Wereldoorlog Ω Les 1: Wat er vooraf ging Naam: Hitler

De Koude Oorlog: spanning en conflicten (les 12 6des) Geschiedenis 6MEVO-6EM-6EI-6IW VTI Kontich

AEG deel 3 Naam:. Klas:.

Tijdvak II. november : 30-10:00.

handel en administratie thema de afdeling boekhouding Kaderberoepsgerichte leerweg Gemengde leerweg

Kleur? Oorlog? Wanneer? Verhaal van. Blauw Iran-Irakoorlog Neimar. Groen Oorlog in Rwanda 1994 Dominic

kwaliteiten en motieven

Een conflict niet alleen maar om macht en belangen, maar ook tussen 2 ideologieën: Kapitalisme/democratie en Communisme

een zee van tijd een zee van tijd Ze laten zien dat ze geen leger meer willen. Werkblad 12 Ω De Tweede Wereldoorlog Ω Les 1: Wat er vooraf ging Naam:

Veiligheid brengen in Europees verband

Het belang van kritiek (en reflectie) op Europese waarden. Bart van Horck

T4 Oefen SED Geschiedenis Module 6

- Ten slotte berekende Lockheed Martin voor Portugal reeds wat de hard SLEP kost voor de blok 15, carrosserie én uitrusting

Toeristen in Nederland

Werkbladen bij uitzending schooltv Docenteninformatie

2016D Lijst van vragen

Ik ben Steenkool. Nooit meer oorlog groep 7-8. De Steenkool, een beetje Limburg is hem niet vreemd. En hij is niet zo goed in Engels.

Toetsvragen geschiedenis toelating Pabo. Tijdvak 9 Toetsvragen

Bijlage VMBO-KB. geschiedenis en staatsinrichting CSE KB. tijdvak 1. KB-0125-a-16-1-b

Docentenvel opdracht 19 (campagne voor een duurzame wereld en een samenwerkend Europa)

Daags nadat Momgomery's troepen over de Rijn waren, stak Church.1i de rivier over in een Amerikaanse stormboot,

Minister Wilmès, Minister Borsus, Gouverneur Smets, Mijnheer de Voorzitter van de FSMA, Mijnheer de CEO van Euronext, Dames en heren,

Aanleiding voor het onderzoek

Antreum RAPPORT PF. Test Kandidaat Administratienummer: Datum: 01 Sep de heer Consultant

Come home or go global, stupid

Erasmusbestemming: University of Sheffield... Academiejaar:

Transcriptie:

Straaljagers en politici; geen gelukkige combinatie Hans Heerkens Faculteit Management & Bestuur

Wat gaan we doen? De opvolging van de F-16 De kandidaten De JSF Is de JSF de beste keuze? Conclusies Ik ga niet diep in op kosten JSF

De F-16

De opvolging van de F-16 F-16 is beste middelzware gevechtsvliegtuig ter wereld maar Niet stealthy voor radar en andere sensoren Beperkte actieradius Sommige nieuwe sensoren moeilijk in te bouwen Prestaties erg beïnvloed door wapenlading

Nieuwe (Russische) jagers hebben betere prestaties Onderhoud wordt moeilijker en duurder VS stopt met verdere ontwikkeling

De kandidaten Lockheed Martin F-35A Lightning II (Joint Strike Fighter of JSF) (VS) Dassault Rafale (Frankrijk) Eurofighter Typhoon (Engeland, Duitsland, Italië, Spanje) Saab JAS39 Gripen (Zweden) In gebruik vanaf 2016 Aantal: van 102 via 85 naar 55 of 36? De Spiraal des Doods

Lockheed Martin F-35A JSF

Rafale

Eurofighter Typhoon

Saab JAS39 Gripen

De JSF Eenzits, eenmotorig Stealthy (beperkt) Bewapening intern meegevoerd Actieradius ongeveer 1000 km met 2 500 kg bommen en twee luchtdoelraketten Topsnelheid Mach 1,6-1,7 Kruissnelheid en snelheid op geringe hoogte onbekend, maar beter dan F-16 Distributed Aperture System, FLIR, ESM

Stuwkracht-gewichtverhouding maximaal 1 Groter en zwaarder dan F-16, dus potentieel duurder (60-100 miljoen Euro) Maar productiever ; meer bommen op doelen verder weg, grotere overlevingskans Kleine broer F-22 Drie versies

Dit is hem

Is de JSF de beste keuze voor Nederland? Wat is beste? Wordt er gekozen?

Aan welke eisen moet de opvolger van de F-16 voldoen? Expeditionaire operaties (Afghanistan, Libië) Grote regionale oorlog (Korea, Venezuela) Existentiële oorlog (China, Derde Wereldoorlog)

Expeditionaire operaties Geen luchtdreiging Geen luchtdoelraketten Geen dreiging eigen bases Tegenstander in het defensief; wij bepalen acties en hebben numeriek overwicht Goede samenwerking met bondgenoten Langdurig, dus weinig ruimte voor verliezen Verliezen politiek onacceptabel Krijgsmacht moet intact blijven voor andere taken

Grote regionale oorlog Grote maar plaatselijke en tijdelijke luchtdreiging Luchtdoelraketten zeer belangrijk Beperkte maar reële dreiging eigen bases Tegenstander kan initiatief nemen (vooral in begin), kan tijdelijk en plaatselijk overwicht hebben Hopelijk goede samenwerking met bondgenoten Waarschijnlijk kort durend Verliezen in begin onacceptabel Krijgsmacht paraat voor andere conflicten

Existentiële oorlog Grote en onberekenbare luchtdreiging Vijandelijk gebied zwaar verdedigd Grote dreiging eigen bases Tegenstander heeft, zeker in begin, initiatief en numeriek overwicht Bondgenoten niet altijd beschikbaar Duurt tot beide partijen zijn uitgeput Nadenken over verliezen is luxe Overleven is enige prioriteit krijgsmacht

Dus: het zwartste scenario JSF moet zelfstandig opereren Diep in vijandelijk gebied Tegen sterke verdediging Kan voorwaarden operatie niet bepalen Is ook in eigen gebied niet veilig

Hoe scoort de JSF? Stealthier dan concurrenten Opsporen Aanvallen Matige vliegprestaties Als stealth niet meer werkt Als actieve sensoren moeten worden gebruikt Stealthy doelen Buiten bereik vliegend radarstation Duurder dan Gripen, goedkoper dan Rafale en Typhoon Euro s, banen en kennis verlaten Europa; VS domineren Exploitatie waarschijnlijk relatief goedkoop Logistieke ondersteuning MSIPs. Beperking: airframe

Waarom is de JSF favoriet ondanks beperkingen? Alternatieven hebben ook nadelen Duurder Ondersteuning, ontwikkeling Luchtmacht wil JSF Amerikaans Gronddoelen hebben prioriteit Beter één taak goed dan twee matig Onbemande vliegtuigen; zij en wij Aanval versus verdediging Wat wil de Tweede Kamer? Ik heb geen idee, maar

A comedy of errors 2002: 800 miljoen Euro geïnvesteerd in Nederlandse deelname aan ontwikkeling JSF 2010: Een testvliegtuig gekocht, tweede op komst 2011: Zware bezuinigingen op defensie Wat is er publiekelijk - niet gebeurd? Gevolgen investering 800 miljoen Rol straaljagers in veiligheidsbeleid

Militair-technische eisen De brandverzekering: poliskosten tegen schade Paul Kennedy: balans militaire uitgaven en economische groei Verschillen met VS en VK Vliegtuigen tegen luchtdoelen Ondersteunende infrastructuur Gezamenlijke aankoop (EPAF)

Voorstanders Redenen Geen herhaling van aanschaf F-16 Hoe minder discussie, hoe beter Kleine stapjes Fabrikant geeft weinig informatie Tegenstanders Willen soms helemaal geen straaljager Denken alleen aan geld Kijken naar achterban

Gevolg Toen: F-16 was beste, maar veel discussie Nu: Geen optimale kandidaat, nauwelijks discussie

Wat nu? Alsnog discussie over eisen en kandidaten Wellicht bakens radicaal verzetten Regeneratie Onderzoek naar besluitvorming (het gaat om 8 miljard Euro) Lessen: Procedures helpen niet Niet verschuilen achter achterban Kiezer: doelen, politici: inzet middelen In ander systeem was het niet beter gegaan

Vond je dit interessant? Dan is de Minor Luchtvaarttechniek misschien iets voor jou

De Minor Luchtvaarttechniek Kennismaken met het vakgebied luchtvaart Toepassen van je kennis op luchtvaartproblemen Zowel techniek als bedrijfskunde Aërodynamica Constructies Vliegtuigaankoop door luchtvaartmaatschappijen Gastsprekers uit de praktijk Afsluiting: een conceptontwerp voor een vliegtuig maken

Vragen? Discussie!