Het Nederlands Kanker Instituut - Antoni van Leeuwenhoek Ziekenhuis Dit was het nieuws Populair jaarbericht 2011
1 Het Nederlands Kanker Instituut - Antoni van Leeuwenhoek Ziekenhuis Populair jaarbericht 2011
2 NKI-AVL Inhoud Het NKI-AVL: Center of Excellence 3 Prijzen, bijzondere subsidies en benoemingen 6 Betrokken bij het NKI-AVL 21 In de media 25 Patiëntenzorg 28 Research 42 Jezelf ontwikkelen in een lerende organisatie 52 Deskundigheidsbevordering 60
Populair jaarbericht 2011 3 Het NKI-AVL: Center of Excellence Onderzoek en behandeling van kanker samen onder één dak: daarin is het Nederlands Kanker Instituut - Antoni van Leeuwenhoek Ziekenhuis (NKI-AVL) uniek in Nederland. Het instituut, dat bestaat uit een wetenschappelijk onderzoekslaboratorium en een gespecialiseerde kliniek, heeft koningin Beatrix als beschermvrouwe. Het NKI is een Center of Excellence; een topinstituut dat zowel nationaal als internationaal wordt erkend en waar baanbrekend onderzoek plaatsvindt. Patiënten krijgen in het AVL de beste behandeling die momenteel beschikbaar is.
4 NKI-AVL De hoogste kwaliteit bieden in zorg, onderzoek en onderwijs, dat is wat het NKI-AVL als Center of Excellence nastreeft. Dagelijks zetten ruim 2.000 medewerkers zich hiervoor in. We werken samen met academische ziekenhuizen, universiteiten en wetenschappelijke onderzoeksinstituten in binnen- en buitenland. De kerntaken van het NKI-AVL zijn: Onderzoek; Patiëntenzorg; Onderwijs. Onderzoek Het wetenschappelijk onderzoek beweegt zich op een breed gebied dat fundamentele biologische vraagstellingen, translationeel en klinisch onderzoek, fysica, epidemiologie en psychosociaal onderzoek omvat. De ambitie is onderzoek verrichten op internationaal topniveau. Patiëntenzorg De patiëntenzorg van het NKI-AVL houdt in: patiëntenscreening, diagnostiek, behandeling, verpleging en verzorging van patiënten, gericht op het voorkomen en bestrijden van kanker. Hoge kwaliteit, het ontwikkelen van nieuwe behandelmethoden, het verbeteren van bestaande methoden en het bieden van persoonlijke en betrokken zorg staan daarbij voorop.
Populair jaarbericht 2011 5 Onderwijs Deskundigheid op het terrein van de kankerbestrijding ook buiten het instituut bevorderen door het overdragen van kennis en het opleiden van artsen, onderzoekers, laboranten, verpleegkundigen en andere werkers in de oncologie loopt als een rode draad door al onze activiteiten.
6 NKI-AVL Prijzen, bijzondere subsidies en benoemingen Prijzen en bijzondere subsidies De inzet en deskundigheid van onze medewerkers bleef ook in 2011 niet onopgemerkt. We zijn trots op de prijzen, bijzondere subsidies en benoemingen die hun ten deel vielen. Enkele voorbeelden: ERC Advanced Grant voor prof. dr. Bas van Steensel De European Research Council (ERC) heeft in november 2011 een Advanced Grant van 2,5 miljoen euro toegekend aan Bas van Steensel van het NKI-AVL. De ERC is een Europese organisatie die jaarlijks grants toekent aan de beste wetenschappers in Europa. Van Steensel gaat de grant gebruiken om de principes op te helderen van de verpakking van het genoom in chromatine. Eind 2010 baarde zijn onderzoeksgroep opzien met een artikel in Cell, waarin zij erin slaagden om in kaart te brengen hoe alle erfelijke informatie van een organisme (in dit geval de fruitvlieg) verpakt zit. Zij onderscheidden vijf soorten verpakkingsmateriaal, namelijk geel, rood, zwart, blauw en groen chromatine, die allemaal een eigen taak hebben. Van Steensels groep kwam erachter dat een van deze vijf soorten, namelijk zwart chromatine, in alle onderzoeken wereldwijd tot nu toe grotendeels over het hoofd was gezien. Dit was des te opmerkelijk, aangezien deze soort bijna de helft van het DNA verpakt, en vraagt uiteraard om meer onderzoek. Dankzij de ERC is dit nu mogelijk.
Populair jaarbericht 2011 7 Internationale prijs voor samenwerking in strijd tegen darmkanker Geen enkele tumor is hetzelfde en niet elk medicijn werkt bij elke patiënt even goed. Het NKI-AVL doet al jaren onderzoek naar wat personalized medicine genoemd wordt, de zoektocht naar een therapie op maat waarbij de patiënt die behandeling of combinatie van behandelingen krijgt die werkt, waar hij of zij dus echt beter van wordt. Eind 2010 besloot AstraZeneca eveneens dat personalized medicine het vinden van de juiste medicijnen met behulp van biomarkers de toekomst heeft. Zij ging daarom een unieke samenwerking aan met Agendia, een spin-off bedrijf van het NKI gespecialiseerd in molecular diagnostics, en het NKI-AVL, dat de nodige kennis in huis heeft op het gebied van functional genomics en system biology. Dat deze drie partners elkaar uitstekend aanvullen, wordt bevestigd door de jury van de jaarlijkse Scrip Awards, die in 2011 de Scrip Best Partnership Alliance Award aan hen uitreikte.
8 NKI-AVL De hoop is dat een betere, meer individuele behandeling van darmkanker, waarbij de verschillende typen kunnen worden herkend en kunnen worden gekoppeld aan de juiste behandeling (medicijnen die nu al op de markt zijn), zo een stuk dichterbij komt. Dr. Huib Ovaa wint Gouden KNCV Medaille 2011 De Koninklijke Nederlandse Chemische Vereniging (KNCV) heeft Huib Ovaa, groepsleider Celbiologie van het NKI-AVL, van het NKI-AVL in december de Gouden Medaille 2011 toegekend. Dit is de prijs voor de meest veelbelovende jonge chemicus.
Populair jaarbericht 2011 9 Prof. dr. Ton Berns ontvangt Josephine Nefkens prijs In november 2011 kreeg Ton Berns de Josephine Nefkens prijs uitgereikt. Ton Berns kreeg de prijs voor zijn baanbrekend onder zoek naar genetische oorzaken van kanker in door hem gemaakte muizenmodellen. Deze bootsen kanker bij de mens nauwkeurig na. Zijn ingenieuze modellen verruimen de mogelijkheden voor onder zoek naar nieuwe moleculaire behandelingsstrategieën voor kankerpatiënten.
10 NKI-AVL Een half miljoen voor translationeel onderzoek In mei 2011 werd bekend dat KWF Kankerbestrijding een subsidie van bijna een half miljoen heeft toegekend aan nucleair genees kundige dr. Wouter Vogel, in een samenwerkingsverband met collega s van het VUmc en het UMC Utrecht. Zij doen translationeel onderzoek naar recidief schildkliercarcinoom. De verwachting is dat bij deze patiënten tumorlocaties beter gedetecteerd en gekarakteri seerd zullen worden met behulp van functionele beeldvorming, bestaande uit een nieuwe combinatie van Jodium-124-PET/CT- en FDG-PET/CT-scans. Ceronco wint Investors Forum In 2011 is een NKI-AVL spin-off bedrijfje opgericht, genaamd Ceronco, dat gepatenteerde technologie gaat toepassen. Ceronco richt zich op het vergroten van de effectiviteit van middelen tegen kanker, zoals chemotherapie (onderzoeksgroep Verheij). Voor het succes van deze medicijnen is het van belang dat ze de kern van de
Populair jaarbericht 2011 11 tumorcel bereiken. Door het moeilijk doordringbare celmembraan van tumorcellen is dit echter vaak lastig en de medicijnen die nu op de markt zijn, kunnen dit vaak onvoldoende. Met behulp van de techniek van Ceronco wordt het membraan zo gemoduleerd dat de doorlaat baarheid wordt vergroot en de opname van de medicijnen wordt verbeterd. In december 2011 won Ceronco het Investors Forum op het Dutch Life Sciences & Health Conference. Prof. dr. Gemma Kenter krijgt Corrie Hermann prijs De Vereniging van Nederlandse Vrouwelijke Artsen (VNVA) heeft in maart 2011 de Corrie Hermann Prijs toegekend aan gynaecoloog Gemma Kenter. De VNVA kent de prijs periodiek toe aan vrouwe lijke artsen die zich binnen hun werk profileren en daarmee bijdragen aan de realisering van de doelstellingen van de vereniging.
12 NKI-AVL Vici-subsidie voor prof. dr. Reuven Agami In februari 2011 is bekendgemaakt dat de Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek (NWO) een vici-subsidie heeft toegekend aan NKI-AVL-onderzoeker Reuven Agami. Met behulp van deep sequencing zal Reuven Agami fouten in de productie van ei witten ontrafelen. Via deze nieuwe techniek kan Agami nauw - k eurig meten en volgen hoe het proces van eiwitproductie in cellen verloopt, met name de translatie van messenger-rna (mrna) naar de eiwitten. Voor zijn onderzoek maakt hij gebruik van verschillende cellijnen afkomstig van gezond weefsel en weefsel van kankerpatiënten. Agami is vooral geïnteresseerd of het translatieproces anders verloopt in kankercellen, en in dat geval, welke genen daarvoor verantwoordelijk zijn. In totaal hebben slechts vijf biomedische wetenschappers in 2011 een vici-subsidie mogen ontvangen. Aan de subsidie is een bedrag van 1,5 miljoen euro verbonden, bestemd voor vijf jaar onderzoek. EU-project voor afdeling Radiotherapie In april 2011 werd bekend dat er een EU-subsidie van acht miljoen euro werd toegekend aan prof. dr. Harry Bartelink en dr. Coen Rasch. Deze subsidie is bedoeld voor een translationeel en klinisch project dat tot doel heeft individuele behandelingen te ontwikkelen op basis van tumor biomarkers en beeldgestuurde radiotherapie voor hoofd-hans- en longkanker. Naast het NKI-AVL participeren tien andere Europese partners waaronder Maastro.
Populair jaarbericht 2011 13 Stella Mook wint Antoni van Leeuwenhoekprijs De Antoni van Leeuwenhoekprijs 2011 is naar radiotherapeut in opleiding Stella Mook gegaan. In april 2011 promoveerde zij cum laude op onderzoek gedaan in het NKI-AVL. Zij evalueerde onder meer een veelgebruikte voorspellende test bij borstkanker, de Mammaprint. Dit is een test die aan de hand een zogenaamd 70-genenprofiel per individuele borstkankerpatiënt kan voorspellen hoe hoog het risico is dat de ziekte terugkeert. Aan de hand hiervan kan een vervolgbehandeling worden bepaald. Naast de Antoni van Leeuwenhoekprijs ontving Mook voor haar proefschrift, getiteld Prognostic factors in breast cancer: one fits all?, in november 2011 ook de prijs voor het beste oncologieproefschrift van het jaar.
14 NKI-AVL Prof. dr. Wim van Harten gekozen tot president OECI Wim van Harten, lid Raad van Bestuur, is in juni 2011 gekozen tot voorzitter van de Organisation of European Cancer Institutes (OECI). Hij zal deze functie voor drie jaar bekleden. De OECI telt zo n 75 leden vanuit heel Europa en is gevestigd in Brussel. NKI-AVL sleept twee EMBO Long-Term Fellowships in de wacht In het najaar van 2011 werd bekend dat de jonge internationale onderzoekers Ilana Berlin uit de groep van prof. dr. Jacques Neefjes en Hayley Moore uit de groep van prof. dr. Reuven Agami een prestigieuze EMBO Long-Term Fellowship hebben binnengesleept. De European Molecular Biology Organization (EMBO) is een leidende Europese organisatie op het gebied van de life sciences, die zowel jonge als gevestigde onderzoekers met talent op weg helpt. Onderzoeker Berlin richt zich op het proces van deübiquitinatie, het omgekeerde van ubiquitinatie, het proces waarbij
Populair jaarbericht 2011 15 eiwitten gemodificeerd worden met ubiquitine, iets waar het lab van Neefjes internationaal bekend om staat. Moore houdt zich bezig met DNA-schaderespons: hoe reageert het DNA op een beschadiging van buitenaf? Zij bestudeert de kleine RNA-verbindingseiwitten, die hierbij een rol spelen. Het EMBO Long-Term Fellowship maakt het voor beide onderzoekers eenvoudiger om hun eigen experimenten te doen. Erik van Muilekom gekozen tot president Elect van EONS De European Oncology Nursing Society (EONS) heeft Erik van Muilekom, verpleegkundig specialist in NKI-AVL, in september 2011 benoemd tot president Elect. Hij zal in het NKI-AVL 2013 president worden.
16 NKI-AVL EONS is een Europese organisatie die zich inzet voor goed opgeleide, scherpzinnige en bekwame oncologieverpleegkundigen. De kracht is gelegen in samenwerking met en tussen nationale verenigingen voor oncologieverpleegkundigen, patiëntenorganisaties en partners op politiek niveau binnen Europa. Samen werking en uitwisselen van expertise heeft een positieve invloed op de kwaliteit van de oncologische zorg. Erepenning voor prof. dr. Frans Hilgers Vanwege zijn verdiensten op het gebied van hoofd-halstumoren heeft Frans Hilgers in januari 2011 de erepenning van de Nederlandse Werkgroep Hoofd Hals Tumoren ontvangen. Het is een zichtbare blijk van waardering voor zijn jarenlange verdiensten binnen zijn vakgebied.
Populair jaarbericht 2011 17 Benoemingen Wijziging samenstelling lid Raad van Toezicht Voormalig minister-president Jan Peter Balkenende trad op 19 mei 2011 toe tot de Raad van Toezicht van het NKI-AVL. Balkenende, die tijdens een uitgebreid introductiebezoek onder de indruk was van zowel de werkwijze als de kwaliteit van het instituut, zal zich samen met de andere leden van de Raad van Toezicht inzetten de groeiambitie van het NKI-AVL te realiseren. In 2011 is de voorzitter van de Raad van Toezicht, de heer Wim Kok, teruggetreden en opgevolgd door de heer Tom de Swaan die reeds deel uitmaakt van de Raad van Toezicht.
18 NKI-AVL Prof. dr. René Medema volgt prof. dr. Ton Berns op Na 12 jaar het voorzitterschap van de Raad van Bestuur van het NKI-AVL te hebben vervuld, trad Ton Berns met ingang van 1 januari 2012 terug als voorzitter van de Raad van Bestuur en directeur Wetenschapsbeleid. René Medema is benoemd als opvolger. Medema is geen onbekende in het instituut; van 2001 tot 2005 was hij werkzaam als groepsleider in het NKI-AVL. Per 1 oktober trad hij in dienst. De eerste maanden gebruikte hij voor een nadere kennismaking met het instituut. Per 1 januari 2012 nam hij formeel de bestuurstaken van Ton Berns over.
Populair jaarbericht 2011 19 Prof. dr. Ludi Smeele bijzonder hoogleraar Maxillo-faciale Oncologie De Universiteit van Amsterdam (UvA) heeft hoofd-halschirurg Ludi Smeele in oktober 2011 benoemd tot bijzonder hoogleraar Maxillo-faciale Oncologie. De maxillo-faciale oncologie behelst het onderzoek naar (de behandeling van) verschillende kankervormen die het mondkaak-aangezichtsgebied aantasten.
20 NKI-AVL Koninklijke onderscheidingen Eind april 2011 kreeg aangezichtsprotheticus Ruud Fontijn een lintje uitgereikt uit handen van burgemeester Eberhard van der Laan. Hij is benoemd tot Ridder in de orde van Oranje Nassau. De reden voor de benoeming is zijn grote en innovatieve rol bij de revalidatie van patiënten met kanker in het Hoofd-Halsgebied. Op 22 juni 2011 heeft burgemeester Hoekema van de gemeente Wassenaar een koninklijke onderscheiding uitgereikt aan mevrouw Smeets-Roos, lid van de Raad van Toezicht van het NKI-AVL. Zij is benoemd tot Ridder in de Orde van Oranje-Nassau.
Populair jaarbericht 2011 21 Betrokken bij het NKI-AVL Jaarlijks bezoeken duizenden mensen het NKI-AVL als patiënt, als bezoeker of in een andere hoedanigheid. De betrokkenheid bij ons instituut is groot en velen willen die betrokkenheid tonen. Ze organiseren een inzamelingsactie, worden vaste donateur, of nemen het instituut op in hun testament. We noemen hier enkele voorbeelden. KWF Kankerbestrijding en NKI AVL samen in fondsenwerving Sinds 11 juli 2011 zijn het NKI-AVL en KWF Kankerbestrijding een structurele samenwerking gestart om gezamenlijk fondsen te werven. Met de officiële ondertekening is de oprichting van het NKI-AVL Fonds geformaliseerd. Door krachten te bundelen ontstaat er voor beide partijen een voordeel. Het NKI-AVL kan gebruik maken van de kennis, ervaring en diensten van KWF Kankerbestrijding. KWF Kankerbestrijding kan profiteren van de binding die donateurs ervaren met hun ziekenhuis. Tonnen voor prostaatonderzoek door snordragers Elk jaar in de maand november vraagt Movember aan mannen over de hele wereld om hun snor te laten groeien met als doel geld in te zamelen voor de gezondheid van de man.
22 NKI-AVL Liefst 3.312 Movemberdeelnemers deden in 2011 mee om geld in te zamelen voor prostaatonderzoek in het NKI-AVL. De inzamelingsactie van deze snorrendragers heeft in totaal 310.000,- opgeleverd. Benefietgala met veiling levert 65.000 euro op Op donderdag 31 maart 2011 organiseerde de stichting Pixels tegen Darmkanker een benefietgala op Schiphol. In totaal waren er 230 genodigden die konden bieden tijdens een veiling. De opbrengst van het benefietgala, in totaal 65.000,-, komt ten goede aan darmkankeronderzoek onder leiding van dr. Victor Verwaal, chirurg in het NKI-AVL. Tijdens de avond gaf Verwaal een presentatie over het belang van dit onderzoek. Het onderzoek heeft als doel om aan de hand van iemands genen darmkanker vroegtijdig te kunnen opsporen, behandelen en controleren.
Populair jaarbericht 2011 23 Dam tot Dam groot succes voor deelnemers NKI-AVL Fonds In de stromende regen en met onweer hebben 200 deelnemers van de Dam tot Dam loop op 18 september 2011 voor het NKI-AVL Fonds geld opgehaald. Moe, nat, maar voldaan kwamen zij uiteindelijk over de streep. Met hun actie hebben de lopers 50.500,- ingezameld voor het NKI-AVL Fonds. Mooie opbrengst uit veiling en collecte Op 27 januari 2011 vond in het NKI-AVL een veiling plaats van de schilderijen van Inge Slier. Naast deze veiling werd ook een geld inzameling gehouden. De opbrengst van deze inzameling is door Sparco International verdubbeld. Het totaalbedrag van 20.000,- werd op 22 maart 2011 overhandigd aan internist Gabe Sonke en gynaecoloog Marc van Beurden Dit geld zal worden besteed aan het onderzoek naar eierstokkanker.
24 NKI-AVL [foto Antoni 2012 nr 1, blz ] Vrienden en donateurs Het NKI-AVL is grote dank verschuldigd aan al diegenen die het kankeronderzoek steunen met hun giften of door middel van het lidmaatschap van onze vriendenstichting. In 2011 steunden ruim 6500 Vrienden en donateurs ons instituut. Vrijwilligers Een bijzondere plaats in de organisatie hebben de vrijwilligers. Zij zijn van onschatbare waarde voor onze organisatie. Zij helpen patiënten, familie en vrienden tijdens een bezoek aan ons ziekenhuis door een luisterend oor te bieden, dat extra beetje aandacht en door extra faciliteiten te creëren.
Populair jaarbericht 2011 25 In de media De afdeling PR&Voorlichting krijgt veel verzoeken van de media om mee te werken aan tv- en radio-uitzendingen en artikelen in tijdschriften en dagbladen. Soms op initiatief van media zelf, een andere keer naar aanleiding van persberichten van het NKI-AVL. Enkele voorbeelden: Overleven met Kanker In 2011 werd in het NKI-AVL de serie Overleven met Kanker geproduceerd. De serie bestond uit acht afleveringen die in het najaar werden uitgezonden. Het programma werd goed gewaardeerd. Met gemiddeld 700.000 kijkers stond het programma iedere week in de top 10 van de best bekeken programma s en was het op Nederland 1 om 19.30 uur zelfs het best bekeken programma.
26 NKI-AVL Ook de live chatsessies die iedere week na afloop van de serie te zien waren via www.gezond24.nl, liepen goed. Iedere week kwamen er veel kijkersvragen binnen die door een van onze specialisten, samen met een medewerker van KWF werden beantwoord. Nachtwerk en borstkanker Het NKI-AVL is in 2011 een onderzoek gestart naar de mogelijke relaties tussen het beroep en de gezondheid van (voormalig) verpleegkundigen. Deze Nightingale Studie wordt uitgevoerd in samenwerking met het Institute for Risk Assessment Sciences van de Universiteit Utrecht. De start van het onderzoek kreeg veel media-aandacht. De onderzoekers willen met dit landelijke onderzoek nagaan of op de lange termijn bepaalde ziekten en gezondheidsproblemen vaker, of juist minder vaak voorkomen bij deelnemers die bepaalde blootstellingen op het werk (of in de leefomgeving) hebben gehad in vergelijking tot deelnemers die zulke blootstellingen niet hebben gehad. Er zal onder meer gekeken worden naar het werken met bepaalde apparatuur zoals MRI of röntgenapparatuur, het in aanraking komen met medicijnen zoals cytostatica en nacht werk. Voorbeelden van ziekten en gezondheidsproblemen die in deze studie onderzocht zullen worden zijn hart- en vaatziekten, kanker en neurologische aandoeningen.
Populair jaarbericht 2011 27 Aanleiding voor het onderzoek is dat er nog veel onduidelijkheid bestaat over de mogelijke relaties tussen beroepsmatige blootstellingen en de gezondheid van (voormalig) verpleeg kundigen. Borstkankermaand Voorafgaand aan de borstkankermaand in oktober 2011 benaderden diverse media het NKI-AVL. Verschillende specialisten op het gebied van borstkanker verschenen in populaire media. Veilig zonnen In juli 2011 werkte dermatoloog Wietze van der Veen mee aan een aantal mediaverzoeken over huidkanker. Onder andere BNR Radio besteedde aandacht aan zonnen en huidbescherming. Specialisten van het NKI-AVL werkten mee aan een diversiteit aan onderwerpen zoals pijnbestrijding bij kanker (Plus magazine), de PDT-behandeling, centralisatie van kankerzorg (NOS, Radio 1), uitleg oorzaak mesothelioom (Kassa), de TIL-studie (BNR Gezond), het OMEGA onderzoek (Santé), melanomen (Plus), gelaatsprothetiek (Net5).
Patiëntenzorg
30 NKI-AVL Patiëntenzorg Het NKI-AVL profileert zich als integraal kankercentrum waar hoogstaande patiëntenzorg wordt geleverd. Speerpunten zijn melanoomchirurgie, hoofd-halschirurgie, HIPEC, image guided radiotherapy en de behandeling van mamma-, long-, prostaat- en blaascarcinoom. Daarnaast zet het NKI-AVL zich in om resultaten uit de translationele en fundamentele research zo snel mogelijk uit te testen in een klinische setting. Het zal daarbij steeds meer gaan om combinaties van behandelingen, veelal in multidisciplinaire specialistenteams. Patiëntenzorg in cijfers 2010 2011 erkende bedden 180 180 waarvan dagbehandelingsbedden 30 30 operatiekamers 6 6 bestralingstoestellen 10 10 spreekuurkamers polikliniek 41 41 polikliniekbezoeken 28.544 30.704 second opinions 2065 1967 operatieve verrichtingen klinisch en poliklinisch 30.441 41.021 opnamen 6.619 7.396 dagverpleging inclusief cytostatica 18.349 20.359 verpleegdagen 41.897 43.752 gemiddelde verpleegduur 6,3 5.9 bestralingssessies 4.907 4.966 brachytherapie 250 338
Populair jaarbericht 2011 31 In beweging Er is veel beweging in de ziekenhuiswereld. Er wordt steeds meer concurrentie ingevoerd, zorgverzekeraars wordt gevraagd de zorg - vraag te sturen door scherper in te kopen, en weten schappelijke verenigingen van medisch specialisten en inspectie nemen maatregelen om complexe zorg te concentreren. Dit alles om de kwaliteit van de zorg te verbeteren en de efficiency te verhogen. Deze ontwikkelingen hebben uiteraard ook gevolgen voor het NKI-AVL. Het Antoni van Leeuwenhoek Ziekenhuis heeft landelijk gezien op veel tumorgebieden een toppositie en wil die waar mogelijk verstevigen. Veel instellingen spreken over taakverdeling en het concentreren van hun oncologie. Samenwerking tussen andere ziekenhuizen die tot kankercentrumvorming leidt, juicht het NKI-AVL toe. Steeds vaker wordt het NKI-AVL door ziekenhuizen benaderd om over samenwerking te spreken. Daarbij is wel als
32 NKI-AVL voorwaarde gesteld dat deze ziekenhuizen aan de kwaliteitscriteria voor oncologische multidisciplinaire behandeling voldoen die door het AVL gehanteerd worden. Nastreven van groei op locatie staat voorop en gezien de sterke toename van patiënten is daarom een uitbreidingsplan opgesteld Dit is een investering van in totaal zo n 52 miljoen euro, die voor tweederde uit bouwkundige infrastructuur en voor een derde uit medische apparatuur bestaat en in 2014 afgerond moet zijn. Ons doel is om ook in de toekomst als Comprehensive Cancer Center van voldoende omvang nationaal en internationaal een vooraanstaande rol te kunnen blijven spelen. Medewerkers en patiënten rekenen daar op. AVL en UMC Utrecht bundelen krachten Het Antoni van Leeuwenhoek Ziekenhuis en het Universitair Medisch Centrum Utrecht onderzoeken de haalbaarheid van een nieuwe organisatie met landelijke uitstraling op voor diagnostiek, behandeling en onderzoek van alle oncologische aandoeningen. Hiertoe is een intentieverklaring ondertekend op maandag 3 oktober 2011. Naast het bestaande Antoni van Leeuwenhoek Ziekenhuis in Amsterdam wordt onderzocht of de nieuwe organisatie een locatie op het Science Park Utrecht naast het UMC Utrecht kan krijgen. Door de kennis en kunde van het AVL en het UMC Utrecht te bundelen, onder andere met unieke technieken voor beeldgestuurde oncologische interventies, ontstaat een nieuw gespeciali seerd instituut dat tot de wereldtop zal gaan behoren.
Populair jaarbericht 2011 33 Samenwerkingsovereenkomst met St. Jansdal ziekenhuis in Harderwijk en MC Zuiderzee in Lelystad Het AVL heeft in 2011 een overeenkomst ondertekend met het St. Jansdal ziekenhuis waarin wordt afgesproken dat de zorg van patiënten met kanker in Harderwijk zoveel mogelijk voldoet aan de kwaliteits criteria zoals die in het AVL gelden. De samenwerking betekent concreet dat voor de start van de behandeling, artsen van het AVL samen met artsen van St. Jansdal de juiste behandeling zullen bepalen. Patiënten waarvoor een meer complexe behandeling noodzakelijk is, worden doorverwezen naar het Antoni van Leeuwenhoek Ziekenhuis in Amsterdam. De samenwerking is ingegaan op 1 januari 2012. Eenzelfde intentieverklaring is getekend met het MC Zuiderzee ziekenhuis in Lelystad. Het belangrijkste doel is te onderzoeken hoe een samenwerking op het gebied van oncologie vorm gegeven kan worden. Patiënten met uitgezaaide dikkedarmkanker sneller geholpen Patiënten met dikkedarmkanker met uitzaaiingen in de buik kunnen sneller geopereerd worden. Daartoe heeft de Van Leeuwen hoek Kliniek in 2011 een samenwerking afgesloten met het VUmc. Patiënten met dikkedarmkanker met uitzaaiingen in de buik komen veelal in aanmerking voor een zogenaamde HIPEC-behandeling. Na introductie van de HIPEC is deze geleidelijk gestegen tot een overleving van vijf jaar bij 50 procent van de patiënten mits het is gelukt om alle zichtbare tumoren te verwijderen. Het NKI-AVL was het eerste instituut in Nederland waar de HIPEC werd toegepast.
34 NKI-AVL Inmiddels zijn er meerdere ziekenhuizen waar deze behandeling wordt uitgevoerd. Het team van specialisten dat in het VUmc deze operatie zal uitvoeren, wordt opgeleid door NKI-AVL chirurg dr. Vic Verwaal. Er worden in Nederland 150 patiënten per jaar door middel van de HIPEC behandeld. Door de capaciteitsuitbreiding stijgt dat naar 170. Kwaliteitskeurmerk OECI Het NKI-AVL heeft als eerste ziekenhuis in Nederland het kwaliteitskeurmerk ontvangen van de Organisation of European Cancer Institutes (OECI). Het NKI-AVL is gekwalificeerd als Comprehensive Cancer Center, wat aangeeft dat oncologische zorg en research samenhangend en op hoog niveau worden aangeboden.
Populair jaarbericht 2011 35 Satellietvestiging radiotherapie Spaarne Ziekenhuis Vanwege een landelijke groei van drie tot vijf procent van het aantal radiotherapiebehandelingen per jaar door onder andere vergrijzing en de toename van de incidentie, ziet het NKI-AVL zich genoodzaakt het radiotherapiecentrum uit te breiden. Om die reden realiseert het NKI-AVL een satellietvestiging van de afdeling radiotherapie op het terrein van het Spaarne Ziekenhuis. Naar verwachting zal de eerste patiënt begin 2013 in Hoofddorp worden bestraald.
36 NKI-AVL NKI-AVL en Stichting Roparun Centra tekenen intentieverklaring Op 19 december 2011 hebben de Stichting Roparun Centra en het NKI- AVL een intentieverklaring ondertekend. Het belang van een goede infrastructuur voor de nazorg en revalidatie van kankerpatiënten wordt hiermee onderstreept. Aanbod van een breed multidisciplinair aanbod onder één dak moet toekomstig een aantoon bare bijdrage leveren aan de kwaliteit van leven tijdens en na de behandeling. De mogelijkheid om hiertoe een gezamenlijke revalidatie-unit op het terrein van het NKI-AVL te realiseren wordt concreet onderzocht. Revalidatieprogramma voor Hoofd-Hals Kanker Het is het NKI-AVL in 2011 gelukt om als eerste ziekenhuis in Nederland een geïntegreerd revalidatieprogramma voor patiënten met hoofd-halskanker te ontwikkelen en dit direct erkend te krijgen door de zorgverzekeraars Agis en Achmea. Dit programma is door artsen en paramedici van het NKI-AVL ontwikkeld in nauwe samenwerking met revalidatieartsen van Reade, centrum voor revalidatie en reumatologie te Amsterdam, in het kader van een door de zorgverzekeraars bekostigd zorgvernieuwingsproject. CZ publiceert lijst zorgverleners blaasverwijderingsoperatie Eind mei 2011 publiceerde zorgverzekeraar CZ een lijst met de beste en slechtste zorgverleners als het gaat om blaasverwijderings operaties. Het NKI-AVL behoort volgens CZ tot de beste twee.
Populair jaarbericht 2011 37 Bewustwording neuro-endocriene tumoren (NET) In Nederland komen er elk jaar ongeveer 700 nieuwe NETpatiënten bij; dit aantal stijgt gestaag. Omdat de symptomen voor deze vorm van kanker vaak pas in een laat stadium worden herkend, hebben verschillende ziekenhuizen de handen ineengeslagen om meer bewustwording te creëren. De stichting NET-groep heeft in samenwerking met het NKI-AVL een voorlichtingsfilm ontwikkeld en op 10 november 2011 was het World NET Cancer Awareness Day. De samenwerking met de stichting NET-groep heeft o.a. geleid tot onderzoek in het NKI-AVL naar delay in diagnosestelling. Dit soort onderzoeken zijn van belang om in de toekomst programma s te kunnen ontwikkelen die de bewustwording rond deze kankersoort verhogen. Borstkankervereniging feliciteert NKI-AVL BVN feliciteert in september 2011 het NKI-AVL met het voldoen aan de basiseisen van goede zorg in de Monitor Borstkankerzorg. De monitor laat zien hoe de zorg in ziekenhuizen is georganiseerd. Door de feitelijke ziekenhuisinformatie te combineren met patiënt ervaringen is het een uniek instrument. Borstkankervereniging Nederland (BVN) heeft de criteria van de Monitor Borstkankerzorg in 2011 aangescherpt. Door deze jaarlijkse aanscherping wil BVN een impuls geven om kwaliteit van borstkankerzorg, vanuit patiëntperspectief, te verbeteren.
38 NKI-AVL Patiëntveiligheid Het NKI-AVL besteedt veel aandacht aan patiëntveiligheid. De implementatie van het Veiligheidsmanagementsysteem (VMS) gaat gepaard met communicatieactiviteiten die vooral gericht zijn op bewustwording. Zo is ook in 2011 weer een Veiligheidskrant voor medewerkers verschenen. Daarnaast is er in november een symposium georganiseerd met als titel Time-out voor veiligheid. Medewerkers kregen presentaties over calamiteitenrapportage, complicatieregistratie, vermijdbare sterfgevallen, de SURPASSchecklist en het veilig voorschrijven van medicatie. Eind 2011 vond een audit plaats in het kader van de VMS-accreditatie die nagestreefd wordt. In totaal zeven auditoren hebben het NKI-AVL bezocht en gecomplimenteerd met de openheid en trans parantie die de medewerkers boden. De auditoren merkten dat veiligheid hier echt leeft, al constateerden ze soms dat medewerkers patiëntveiligheid niet als expliciet
Populair jaarbericht 2011 39 onderdeel konden noemen. Als er dan echter doorgevraagd werd, bleek dat patiëntveiligheid gewoon een onderdeel van de dage lijkse werkzaamheden is. Daarnaast vonden de auditoren onze medewerkers erg gemotiveerd om te zoeken naar verbetermogelijkheden. Er zijn natuurlijk ook wat verbeterpunten. Zo moeten we meer prospectief risico s inventariseren en moeten we beter onze verbeteracties volgen: wie is verantwoordelijk en hoe wordt gecheckt of de beoogde uitkomst is behaald? Naar verwachting wordt het certificaat in de eerste helft van 2012 toegekend. Informatiebeveiliging In 2011 heeft eveneens een audit plaatsgevonden in het kader van informatiebeveiliging. Bij deze audit is de NEN 7510 Infor matiebeveiliging in de zorg het uitgangspunt geweest. Het NKI-AVL is getoetst op het gebied van beveiligingsbeleid, de organisatie van de beveiliging, personeelsbeleid, toegangsbeveiliging zowel toegang tot ruimtes als toegang tot informatie - en continuïteit. Tijdens de audit is gekeken of de vertrouwelijkheid van informatie voldoende gewaarborgd is, of de gebruikte informatie juist is en er voldoende controles zijn om die juistheid te garanderen en of de informatievoorziening zodanig ingericht is dat informatie ook altijd op het benodigde tijdstip beschikbaar is. Uit de audit is gebleken dat het NKI-AVL op al deze terreinen voldoende maatregelen heeft getroffen om de veiligheid van informatie te garanderen.
40 NKI-AVL Initiatief Radiotherapie bij beste tien inzendingen De Inspectie voor de Gezondheidszorg reikte in 2011 voor de derde keer de IGZ ZorgVeiligPrijs uit. Deze prijs gaat naar het beste initiatief op het gebied van patiënt- en cliëntveiligheid in de zorg. Het initiatief Verificatie bij eerste bestralingsdosis d.m.v. EPIDdosimetrie, de inzending van het NKI-AVL, werd uit 96 inzendingen geselecteerd bij de beste tien initiatieven. Invoering Elektronisch Patiënten Dossier Digitalisering is ook binnen de zorg een belangrijke ontwikkeling. Het NKI-AVL is eind 2011 begonnen met de invoering van het Elektronisch Patiënten Dossier (EPD). De papieren status verdwijnt daarmee een uitdagende en spannende overgang voor het dagelijks werk van de medisch specialist en verpleegkundige. Veiligheid van patiëntgegevens is een essentieel onderdeel in al deze ontwikkelingen. De wond-stoma verpleegkundigen namen de aftrap. Daarna volgden andere paramedische afdelingen. In 2012 wordt hier een vervolg aan gegeven. Bescherm-Je-Huid dag Op zaterdag 21 mei deed het NKI-AVL mee met de landelijke Bescherm-je-Huid dag. Bezoekers kregen de gelegenheid een kijkje achter de schermen te nemen bij het Huid- en Melanoom Centrum. Dermatologen gaven advies aan bezoekers hoe zij het beste hun huid kunnen beschermen en controleren. Er vonden verschillende presen taties plaats over behandeling en onderzoek van huidkanker.
Populair jaarbericht 2011 41 Prostaatkankerdag groot succes Op zaterdag 5 november organiseerde het NKI-AVL een informatiedag over prostaatkanker. De opkomst was hoog, zo n 450 mensen bezochten de informatiedag. Vijftig medewerkers waren die dag aan het werk en gaven uitleg bij verschillende activiteiten. Het researchlab, de OK, Nucleaire Geneeskunde en Radiologie werden druk bezocht.
Research
44 NKI-AVL Research In het NKI-AVL werken onderzoekers van wereldfaam. Veel aan dacht gaat uit naar fundamenteel onderzoek, daarnaast worden er uitstekende resultaten geboekt in klinisch, translationeel, medischfysisch, epidemiolo gisch en psychosociaal onderzoek. Onze onderzoekers publiceerden hierover in internationaal hoog aangeschreven vaktijdschriften, ze ontvingen uitnodigingen om te spreken op belangrijke internationale congressen en kregen subsidies en prestigieuze prijzen toegekend. Het NKI-AVL heeft 31 professoren in dienst die een leerstoel hebben bij één van de Nederlandse universiteiten. Het wetenschappelijk onderzoek vindt plaats in de laboratoria en de kliniek. In de laboratoria hebben 49 wetenschappers een eigen onderzoeksgroep. Zij onderzoeken wat kanker is, hoe tumorcellen werken en hoe ze met behulp van deze kennis mogelijk tot nieuwe behandelmethoden kunnen komen (zogenaamd fundamenteel en translationeel onderzoek). Daarnaast besteedt een groot aantal van de medisch specialisten een deel van zijn/haar tijd aan wetenschappelijk onderzoek. Dat doen zij zowel in de kliniek (bijvoorbeeld via een klinische trial om nieuwe medicijnen te testen of nieuwe behandelmethoden te ontwikkelen) als in het laboratorium.
Populair jaarbericht 2011 45 NKI-AVL terug in top 10 The Scientist Net als elk jaar stelde The Scientist ook in maart 2011 weer een lijst samen met The best places to work for Postdocs. Het NKI-AVL is in die lijst na twee jaar afwezigheid opnieuw in de top 10 van inter nationale instituten geëindigd. Daarmee houdt het NKI-AVL alle andere Nederlandse instituten en universiteiten ver achter zich. Promoties In het NKI-AVL promoveerden in 2011 23 onderzoekers. Enkele voorbeelden: Tumoren beter te verwijderen door unieke diagnostiek In januari 2011 is Lenka Vermeeren gepromoveerd op een onderzoek dat aantoont dat ook patiënten met voor de chirurg moeilijk bereikbare tumoren baat kunnen hebben bij een nieuwe vorm van diagnostiek die alleen in het NKI-AVL wordt toegepast. Vermeeren concentreerde zich vooral op tumoren met lymfeafvloed naar de schildwachtklieren in gebieden die voor een chirurg tijdens de operatie moeilijk te bereiken zijn, zoals hoofdhalstumoren, prostaattumoren en tumoren in de buik. Het gaat om tumoren die goed behandelbaar zijn als ze op tijd ontdekt worden. Het is belangrijk dat de tumor en de daarbij gelegen lymfeklieren vooraf al goed in beeld worden gebracht. Hiervoor wordt gebruik gemaakt van de SPECT-CT-scan en weet de chirurg nog vóór de operatie al waar hij precies moet zijn.
46 NKI-AVL Naast deze SPECT-CT-scan maakt het NKI-AVL als enige in Nederland ook gebruik van een mobiele mini-gammacamera. Deze kan tijdens de operatie de te verwijderen schildwachtklieren, herkenbaar gemaakt met een radioactief speurstofje, in beeld brengen. Uitzaaiingen In februari 2011 promoveerde Marjon Smit met het proefschrift Dissecting pathways contributing to oncogenic transformation by the tyrosine kinase receptor TrkB. In haar proefschrift beschrijft Smit haar onderzoek naar verschillende processen die een rol spelen bij het uitzaaien van een tumor (metastasering), waaronder EMT, anoikis en senescentie.
Populair jaarbericht 2011 47 Bestrijding opvliegers na borstkanker In maart 2011 is verpleegkundig specialist Annelies Boekhout gepromoveerd. De titel van haar proefschrift luidde Evaluations and Management of Side Effects of Breast Cancer Treatment. In haar proefschrift beschrijft Boekhout haar onderzoek naar nieuwe behandelopties in de bestrijding van opvliegers bij patiënten die ten gevolge van de behandeling in de overgang zijn gekomen. Daarnaast beschrijft zij de veiligheid van een behandeling met
48 NKI-AVL trastuzumab en nieuwe mogelijkheden voor het diagnosticeren en voorkomen van trastuzumab-gerelateerde hartschade. Boekhout is de eerste verpleegkundig specialist in het NKI-AVL die promoveert. Haar onderzoek heeft tot verschillende publicaties geleid. Ontwikkeling bloedcellen In september 2011 promoveerde Marinus Heideman met zijn proefschrift Gene control and remodeling during hematopoiesis. In zijn proef schrift beschrijft Heideman zijn onderzoek naar processen die plaatsvinden tijdens de ontwikkeling van bloedcellen. Hij concen treerde zich op de vraag hoe fouten tijdens deze processen kunnen leiden tot bloedcelkanker. Reparatiegen In december 2011 promoveerde Sietske Bakker met haar proefschrift FANCM, the mouse that roared. In haar proefschrift beschrijft Bakker haar onderzoek naar de ziekte Fanconi anemia (FA) in muismodellen. Hierbij ontdekte zij dat het reparatiegen Fancm darmkanker onderdrukt.
Populair jaarbericht 2011 49 Publicaties In 2011 hebben onderzoekers weer vaak in vooraanstaande wetenschappelijke tijdschriften gepubliceerd. Enkele voorbeelden: Mutatie kan verschil in keuze behandeling borstkanker maken Erfelijke borstkanker wordt vaak veroorzaakt door mutaties in het BRCA1-gen. Tot nu toe werd deze groep vrouwen veelal met dezelfde middelen behandeld, maar onderzoek van het NKI-AVL brengt hier enige nuance in aan. Het laat zien dat het voor de beste behandeling kan uitmaken welke mutatie een patiënt precies heeft. De resultaten hiervan werden in december 2011 gepubli ceerd in het toonaangevende vakblad Cancer Cell. Onderzoekers Jos Jonkers en Rinske Drost bestudeerden de effecten van de vaak voorkomende BRCA1C61G-mutatie op tumor ontwikkeling en therapiegevoeligheid in genetisch gemodificeerde muizen. Telomeren In mei 2011 is er in Nature Cell Biology een artikel gepubliceerd van onderzoekers Marieke Peuscher en Jacqueline Jacobs. Zij hebben onderzocht wat er precies in de cel gebeurt als de bescherming van de telomeren wegvalt. In dat geval worden de uiteinden herkend als een breuk in het DNA en worden de telomeren aan elkaar gekoppeld.
50 NKI-AVL Het gen RNF8, normaal gesproken een tumorsuppressor, omdat het DNA-schade repareert, lijkt nu ineens een oncogen te zijn geworden, dat telomeren laat fuseren, wat zorgt voor genomische instabiliteit. Risico op bepaalde vorm eierstokkanker na ivf-behandeling Prof. dr. Floor van Leeuwen, epidemioloog van het NKI-AVL en prof. dr. Curt Burger, gynaecoloog van het Erasmus MC, hebben samen met alle ivf-centra in Nederland onderzocht of vrouwen die een ivf-behandeling hebben ondergaan meer risico lopen op het ontwikkelen van eierstoktumoren dan vrouwen met vruchtbaarheidsproblemen die geen ivf-behandeling hebben ondergaan. De resultaten van dit onderzoek werden op 27 oktober 2011 gepubliceerd in het wetenschappelijk tijdschrift Human Reproduction. Uit het nu gepubliceerde onderzoek blijkt dat het risico op het ontwik kelen van kwaadaardige tumoren van de eierstok na ivf-behandeling niet duidelijk verhoogd is. Vrouwen die een ivf-behandeling hebben ondergaan, hebben wel een verhoogd risico op een zogenaamde borderline tumor van de eierstokken. Dit is een tumor die op het grensvlak ligt van een goedaardige en kwaadaardige tumor; over het algemeen is deze goed te behandelen. Doordat deze tumorsoort in de algemene bevolking weinig voorkomt, is de kans dat een vrouw na ivf een borderline eierstoktumor ontwikkelt zeer klein. In Nederland is het risico om voor het 55e jaar een borderline tumor van de eier stokken te krijgen zo n 0,1 procent; na ivf-behandeling werd in het onderzoek een risico van 0,35 procent gevonden.
Populair jaarbericht 2011 51 Cellen afweersysteem geven geheimen prijs Het onderzoeksteam van prof. dr. Jacques Neefjes heeft ontdekt hoe een van de belangrijkste controlemechanismen van het afweer systeem werkt. Ze testten alle menselijke eiwitten en vonden er driehonderd die de werking van de moleculen aan de buitenkant van de immuuncellen beïnvloeden. Door hun vondst kan de komende jaren gericht worden gezocht naar geneesmiddelen waarmee het immuunsysteem is te manipuleren. De bevindingen zijn in april 2011 gepubliceerd in Cell. Wilt u meer weten over het wetenschappelijk onderzoek in 2011? Kijk voor een gedetailleerde beschrijving in het Scientific Annual Report (op www.nki.nl).
Jezelf ontwikkelen in een lerende organisatie
54 NKI-AVL Jezelf ontwikkelen in een lerende organisatie Het NKI-AVL biedt medewerkers een werkomgeving waarin eigen verantwoordelijkheid, professionele ontwikkeling en goede arbeids voorwaarden en omstandigheden de uitgangspunten zijn. Zowel onze medewerkers in zorg en onderzoek als de medewerkers in de ondersteunende functies krijgen bij ons de ruimte om zich te ontwikkelen. Zo is er een ontwikkelingsprogramma voor medewerkers met een bedrijfskundige functie of achtergrond gestart. Daarnaast zorgen we samen voor een goede werksfeer, waarin het plezierig werken is. In een sterk gespecialiseerd werkveld als het onze gaan de ontwikkelingen snel. Daarom is het voor ons essentieel om kennis en vaardigheden te blijven ontwikkelen en uit te dragen, zowel intern als extern. Dankzij onze deskundige medewerkers, die zich met betrokkenheid en flexibiliteit inzetten in hun vakgebied, kan het NKI-AVL haar rol als Center of Excellence waarmaken.
Populair jaarbericht 2011 55 HR-beleid Het HR-beleid is gebaseerd op de sociale missie van de organisatie: Voor een succesvolle strijd tegen kanker is het NKI-AVL aangewezen op gemotiveerde, flexibele medewerkers met een grote inzet. Het instituut wil en kan die medewerkers een werkomgeving bieden, waarin eigen verantwoordelijkheid, professionele ontwikkeling en zorg voor goede arbeidsvoorwaarden en arbeidsomstandigheden samen met een goede werksfeer vanzelfsprekend zijn. Personeelsbezetting Eind 2011 waren er 2.209 medewerkers (1.841 fte) in dienst van het NKI-AVL. In vergelijking met 2010 betekent dit een groei van 4,5 procent. De toename is niet evenredig verdeeld over de verschil lende clusters. De hoogste groei heeft plaatsgevonden binnen de kliniek en daarna binnen de Servicediensten. Het aantal moeilijk vervulbare vacatures is wat gedaald en gemiddeld hebben de vacatures minder lang opengestaan. Van de 2.209 medewerkers die eind 2011 in dienst waren, was 69 procent vrouw en 31 procent man. Net als in voorgaande jaren is deze verdeling nagenoeg gelijk gebleven. De kliniek kent net als in voorgaande jaren het hoogste percentage vrouwelijke medewerkers.
56 NKI-AVL NKI-AVL beste werkgever onder de ziekenhuizen Het NKI-AVL is geëindigd als het hoogst genoteerde ziekenhuis in Nederland, zo blijkt uit het laatste onderzoek van Effectory, marktleider en specialist op het gebied van medewerkersonderzoek. De prijs voor beste werkgevers wordt uitgereikt aan organisaties die bovengemiddeld presteren in het goed werkgeverschap en bij de top van de beste werkgevers van Nederland behoren. Effectory maakte bekend dat het NKI-AVL in de categorie
Populair jaarbericht 2011 57 >1000 medewerkers in de top 10 van de beste werkgevers van Nederland zit. Het onderzoek dat onder de medewerkers van het NKI-AVL is gehouden laat een overall tevredenheidscore zien van een 7,8. Deze score ligt ruim boven het gemiddelde (7,2) van andere ziekenhuizen in Nederland en is hoger dan de vorige meting in 2008 (7,6). De thema s die goed scoren in vergelijking met andere ziekenhuizen zijn betrokkenheid, loyaliteit en leiderschap. De hoogste waardering wordt gegeven aan de betrokkenheid en loyaliteit, twee belangrijke factoren voor organisatiesucces. Betrokkenheid is de verbondenheid die de medewerker ervaart ten opzichte van de organisatie. Loyaliteit toont aan in hoeverre de medewerkers bij de organisatie willen blijven en deze aanbevelen bij anderen. Aantrekken van medewerkers Door middel van deelname aan carrièrebeurzen en congressen is geprobeerd meer medewerkers te interesseren voor een functie binnen het NKI-AVL. Alle bezoekers van de NKI-AVL stands op de carrièrebeurzen, zijn geregistreerd en ontvangen periodiek informatie over het NKI-AVL. Dit heeft geleid tot een klein aantal aanstellingen en draagt bij aan een doorlopende zichtbaarheid op de arbeidsmarkt. Door het aanbieden van stageplaatsen en het traineeschap is ook in 2011 weer voorzien in een deel van de personeelsbehoefte. Het traineetraject is een traject waarbij net gediplomeerde verpleegkundigen de kans krijgen om twee jaar ervaring op te doen. Binnen
58 NKI-AVL de oncologische setting van het NKI-AVL ontwikkelen zij zich als jong gediplomeerde in hun professie. Tijdens of na dit traject kunnen zij behouden blijven voor de organisatie door in te stromen in de vervolgopleiding oncologieverpleegkunde. In 2011 waren er 17 trainees werkzaam op de diverse verpleegafdelingen. Binnen de research zijn er voortdurend studenten en stagiaires aanwezig die hun opleiding deels in het NKI-AVL volgen. Enthousiaste medewerkers zijn het beste visitekaartje In oktober 2011 is een nieuwe campagne gestart om IC-verpleegkundigen te werven. De lancering van de campagne verliep succesvol en richt zich in de toekomst op het gehele ziekenhuis. Intensive Care, Intensive Everywhere is de slogan van de nieuwe wervingscampagne. Met behulp van posters, ansichtkaarten, een film en een website worden medewerkers opgeroepen verpleegkundigen te werven binnen hun eigen netwerk. De gedachte hierachter is dat enthousiaste en betrokken medewerkers het beste visitekaartje voor het ziekenhuis zijn. En dat verpleegkundigen vaak een groot netwerk hebben, waar binnen geworven kan worden.
Populair jaarbericht 2011 59 Intensive Care Intensive everywhere Intensive Care Intensive everywhere samenwerken samenwerken adrenaline adrenaline www.intensive-avl.nl Antoni van Leeuwenhoek Ziekenhuis Ik zoek nieuwe collega s www.intensive-avl.nl Antoni van Leeuwenhoek Ziekenhuis Die collega kén of bén jij! www.intensive-avl.nl Antoni van Leeuwenhoek Ziekenhuis Ik zoek nieuwe collega s www.intensive-avl.nl Antoni van Leeuwenhoek Ziekenhuis Die collega kén of bén jij!
60 NKI-AVL Deskundigheidsbevordering Vele professionals van het NKI-AVL dragen hun kennis en kunde over op externe collega s en beroepsbeoefenaren. Zij leveren bijdragen aan cursussen, symposia en opleidingen op universitair, hbo- en mbo-niveau en benutten hun deskundigheid en ervaring in (inter)nationale bestuursfuncties. Ook aanstormende talenten krijgen bij ons de ruimte en aandacht die ze verdienen. Er zijn veel stagemogelijkheden om ook beginnende professionals een goede start te geven. Overdracht kennis Het NKI-AVL draagt kennis over aan wetenschappers, clinici, verpleegkundigen en studenten in Nederland en daarbuiten door: Na- en bijscholingscursussen voor specialisten, specialisten in opleiding, verpleegkundigen, laboranten en anderen; Stages oncologie als deel van de specialistenopleiding; radiotherapie, interne geneeskunde, chirurgie, plastische chirurgie, nucleaire geneeskunde, pathologie en radiologie hebben de erkenning van de Medisch Specialisten Registratie Commissie; Oncologieopleidingen voor verpleegkundigen, radiotherapeutisch laboranten, radiodiagnostisch laboranten, enzovoort; Consulten via de Integrale Kankercentra; Opzetten en coördineren van implementatiestudies in perifere ziekenhuizen; Voordrachten op nationale en internationale congressen en symposia; Publicaties in nationale en internationale literatuur;
Populair jaarbericht 2011 61 Participatie van hoogleraren in onderwijsprogramma s van tal van Nederlandse Universiteiten (Universiteit van Amsterdam, Vrije Universiteit Amsterdam, Universiteit Utrecht, Radboud Universiteit Nijmegen, Erasmus Universiteit, Universiteit Leiden, Universiteit Twente); Onderwijsprogramma s voor studenten; Promotieonderzoeken; Stageplaatsen Voorlichtingsprogramma s aan basisscholen en middelbare scholen. Naast overdracht van kennis aan perifere ziekenhuizen vindt er ook overdracht plaats aan academische ziekenhuizen (via participatie in gemeenschappelijke werkgroepen), huisartsen en de internationale medische gemeenschap.
62 NKI-AVL In opleiding en afgestudeerd binnen een beroepsopleiding (initiële opleiding) in 2011: Vervolgopleiding Oncologieverpleegkundigen: 96 in opleiding (waarvan 31 interne en 62 externe kandidaten), waarvan er 47 in 2011 zijn afgestudeerd; Radiotherapeutisch laboranten: 25 studenten in opleiding; Radiodiagnostisch laboranten en medisch nucleair werkers: twee studenten in opleiding; Er nemen drie studenten deel aan de opleiding assistent medische beeldvorming en radiotherapie, waarvan één mede werker deze opleiding in 2011 heeft afgerond; Arts-assistenten in opleiding: in 2011 hebben 55 AIOS-en (een deel van) hun opleiding gevolgd in het NKI-AVL (deels in dienst, deels gedetacheerd). Zwaartepunt ligt bij de radio therapie (15 AIOS-en) en de interne (tien). Begeleiding Jongere onderzoekers, oio s, en studenten worden door vakbekwame groepsleiders professioneel begeleid in het doen van wetenschappelijk onderzoek. Tijdens wekelijkse besprekingen krijgen zij de gelegenheid elkaar op de hoogte te brengen van waar ze mee bezig zijn. Door scherpe discussies en het stellen van vragen wordt hun onderzoek steeds beter.