In dit nummer: Met ontmoetingstour naar VOS/ABB-congres /1 Eerste Kamer verdeeld over planningswet /2 Inschrijven voor Expeditie durven, delen, doen II /3 Hoge lokalen geen optie voor frisse lucht /3 Openbaar onderwijs en de verlengede CAO VO /4 Meer investeren om pesten tegen te gaan /4 Gratis rondleidingen in nieuwbouw Valkenswaard /5 Afspraken over 40 procent minder schooluitval /6 Leerlingen minder sociaal vaardig door computers /6 Aantal leerlingen speciaal onderwijs verdubbeld /7 Congres Passend Onderwijs met korting /7 Jelle Swaan nieuwe voorzitter van LAKS /8 Vacatures (2) /8 Met Ontmoetingstour naar VOS/ABB-congres VOS/ABB-leden die op 2 oktober naar het jubileumcongres in Singer Laren komen, kunnen daar vanaf vijf plaatsen in het land met een speciale bus naartoe. De congresbussen gaan onderweg langs openbare scholen die willen laten zien wat zij doen aan identiteit en imago. Deze Openbaar Onderwijs Ontmoetingstour wordt georganiseerd door het Expertisecentrum Openbaar Onderwijs (ECOO) van VOS/ABB. Het jubileumcongres ter gelegenheid van het 10-jarig bestaan van VOS/ABB staat in het teken van de identiteit en het imago van het openbaar en algemeen toegankelijk onderwijs. Als u lid bent van VOS/ABB, is deelname aan het congres én de bustour gratis. Het motto van het jubileumcongres luidt 'herkenbaar, aansprekend en vol betekenis'. Omdat we niet alleen willen praten over identiteit en imago, willen we voorafgaand aan het congres ook laten zíen hoe VOS/ABB-leden aan hun herkenbaarheid werken. Ontbijt in de bus Als deelnemer aan het congres bent u van harte uitgenodigd om mee te rijden in de Openbaar Onderwijs Ontmoetingstour. Het ECOO heeft daarvoor authentieke schoolbussen ingehuurd, waarin ontbijt en koffie voor u klaar staan. De bus gaat op weg naar Laren en stopt onderweg bij twee scholen: een basisschool en een voschool. Het zijn steeds scholen die succesvol werk hebben gemaakt van hun 1
openbare en algemeen toegankelijke identiteit en daarover een korte presentatie verzorgen. De opstapplaatsen zijn bij de volgende NS-stations: * Alkmaar * Apeldoorn * Assen * Den Haag * Eindhoven De bussen vertrekken rond 07.30 uur en komen rond 13 uur aan bij Singer Laren, waar de lunch voor u klaar staat. Na afloop van ons jubileumcongres kunt u met uw bus terug naar het opstappunt waar u 's ochtends bent vertrokken. De reis is net als deelname aan het congres voor leden van VOS/ABB gratis! Snel aanmelden voor de bustour Aanmelden voor de bustour kan via het algemene aanmeldformulier op www.vosabb.nl. Wel geldt hier: vol is vol, dus wilt u mee, schrijf dan snel in!. Heeft u zich al eerder aangemeld voor het congres, dan ontvangt u een aparte uitnodiging voor de bustour. Het programma van het jubileumcongres staat op dit moment nog niet helemaal vast. Wel is al bekend dat de Amsterdamse stadsdeelvoorzitter Ahmed Marcouch en oudminister Pieter Winsemius als speciale gasten aanwezig zullen zijn, terwijl Edwin Rutten de gastheer is. Houdt u onze website in de gaten voor meer nieuws over ons congres. Wij hopen u op 2 oktober in Singer Laren te ontmoeten! Informatie: Anna Schipper, 0348-404807, aschipper@vosabb.nl Eerste Kamer verdeeld over planningswet De Eerste Kamer is verdeeld over het wetsvoorstel tot herziening van de planning in het voortgezet onderwijs. Dat bleek tijdens de behandeling van die wet, op 1 juli. Net als in de Tweede Kamer stond het regioplan onderwijsvoorzieningen (RPO) centraal. Het RPO vervangt straks het regionaal arrangement, waarmee veel scholen voor voortgezet onderwijs de afgelopen jaren ervaring hebben opgedaan. PvdA, SP, GroenLinks en D66 willen de gemeenten instemmingsrecht geven met betrekking tot de afspraken die de schoolbesturen in het RPO maken. Omdat de gemeenten verantwoordelijk zijn voor het opvangen van mogelijke huisvestingsconsequenties, is het volgens deze fracties redelijk dat de gemeenten met de plannen moeten instemmen. Staatssecretaris Marja van Bijsterveldt van OCW heeft terecht gewezen op het feit 2
dat in het huidige systeem, waarin de minister op grond van de bekende artikel 75- procedure al dan niet toestemming verleent voor gevraagde planningvoorzieningen, de gemeenten ook geen rol spelen. Bovendien is de positie van de gemeenten al versterkt als gevolg van een amendement van de Tweede Kamer. Dat amendement schrijft voor dat over de uitkomsten van een RPO met gemeenten op overeenstemming gericht overleg moet worden gevoerd. VOS/ABB onderschrijft de opvatting van de staatssecretaris. Met name door het genoemde amendement worden de gemeenten al in een veel sterkere positie gebracht. Een verdere stap door aan gemeenten instemmingsrecht toe te kennen, doet afbreuk aan de autonomie van de schoolbesturen. CDA en VVD hebben zich voor het wetsvoorstel van de staatssecretaris uitgesproken. De partijen ter linkerzijde in de Eerste Kamer beraden zich nog op hun uiteindelijk standpunt. Op dinsdag 8 juli stemt de Eerste Kamer over het wetsvoorstel. Informatie: Klaas te Bos, 0348-405227, ntebos@vosabb.nl Inschrijven voor 'Expeditie durven, delen, doen II' Scholen voor voortgezet onderwijs kunnen zich vanaf 1 september inschrijven voor 'Expeditie durven, delen doen II: kwaliteit in beeld'. Deelnemende scholen krijgen jaarlijks een bedrag van 15.000 euro. Met dit project krijgen vo-scholen gedurende twee jaar de kans om met een financiële impuls en ondersteuning van experts te onderzoeken of hun innovatie tot de beoogde resultaten leidt. Daarmee kunnen ze bijdragen aan kwaliteitsverbetering van het onderwijs en een kwaliteitszorgcyclus in hun school realiseren. Het project wordt uitgevoerd door het Innovatieproject van de VO-raad in samenwerking met de Landelijke Pedagogische Centra en Q5. Inschrijving is mogelijk van 1 september tot en met 24 oktober via www.durvendelendoen.nl. 'Hoge lokalen geen optie voor frisse lucht' Hogere lokalen zijn geen oplossing voor betere ventilatie in scholen. Dat is de reactie van de stichting Openbaar Onderwijs Rotterdam. De Tweede Kamer heeft er bij het kabinet op aangedrongen om klaslokalen te vehogen om zo de ventilatie te verbeteren. De Kamer reageerde op een pleidooi van 3
GGD Nederland voor meer frisse lucht. Die oproep sluit naadloos aan op de VOS/ABB petitie voor een beter binnenmilieu, die op www.vosabb.nl staat. Inmiddels hebben al meer dan 500 mensen die petitie ondertekend. Zowel schooldirecteuren als docenten en ouders vullen de petitie in en spreken hun bezorgdheid uit over het benauwde klimaat in schoolgebouwen. Openbaar Onderwijs Rotterdam wijst erop dat de meeste scholen in de stad verdiepingen hebben. Dan is het verhogen van lokalen geen realistische optie. Op www.vosabb.nl staat meer over de oproep van de GGD. Informatie: Gertjan van Midden, 0348-405225, gvanmidden@vosabb.nl Openbaar onderwijs en de verlengde CAO-VO Omdat de onderhandelingen over een nieuwe CAO-VO nog niet zijn afgerond, hebben de vakbonden en de VO-raad besloten de looptijd van de CAO VO 2007 2008 te verlengen. In de wet is bepaald dat als partijen de cao niet opzeggen, deze automatisch met een jaar wordt verlengd. Deze wettelijke bepaling geldt echter niet voor het openbaar onderwijs. Besturen in het openbaar onderwijs zullen moeten nagaan of een nieuw besluit genomen moet worden. Dit hangt af van het besluit dat genomen is ten aanzien van de CAO-VO 2007-2008. Als dat besluit tijdsgebonden is, dat wil zeggen dat de looptijd van het besluit gelijk is aan de looptijd van de CAO en dus per 1 juli 2008 vervalt, dan moet het bestuur een nieuw besluit nemen. Kent het besluit geen tijdsbepaling, dan blijft de CAO-VO 2007-2008 van kracht tot het moment dat een nieuw besluit genomen wordt. Het nieuwe besluit is pas aan de orde als de nieuwe CAO-VO 2008-2009 is afgesloten en in de plaats treedt van de oude CAO-VO 2007-2008. Informatie: Helpdesk, 0348-405250 van 08.30 tot 12.30, helpdesk@vosabb.nl Meer investeren om pesten tegen te gaan Het Platform 'Pesten op school' roept alle betrokken partijen op meer te investeren en beter samen te werken om pesten tegen te gaan. Onder het motto 'Veiligheid voor elk kind!' bundelen VOS/ABB, een aantal ouderorganisaties en PESTWEB hun krachten. 4
Veel scholen pakken pesten onvoldoende aan. Deze conclusie is gebaseerd op duizenden meldingen en verhalen, die onder meer bij VOS/ABB binnenkomen. Dat het probleem zo hardnekkig is, ligt aan diverse factoren, zoals onvoldoende implementatie van beleid, gebrek aan know-how, bagatelliseren van het probleem en geld- en tijdgebrek. Ondanks de invoering van pestprotocollen merken slachtoffers van pesten niet dat scholen effectief optreden. Kinderen die aangeven dat ze worden gepest, geven aan dat de school hen niet altijd serieus neemt. Vaak neemt het pesten toe als een kind gemeld heeft dat het gepest wordt. Te vaak voelen ouders van gepeste kinderen zich niet gehoord door de school. In de Tweede Kamer zijn begin dit jaar moties ingediend met het verzoek structurele invoering van landelijk beleid tegen pesten. Staatssecretaris Marja van Bijsterveldt van OCW geeft aan dat structurele aandacht voor pesten en het voorkómen van pesten van wezenlijk belang is. Het is een randvoorwaarde voor een verantwoord pedagogisch schoolklimaat. In het Platform 'Pesten op school' zit VOS/ABB samen met de organisaties OUDERS & COO, LOBO, 5010, NKO en PESTWEB. Informatie: Helpdesk, 0348-405250 van 08.30 tot 12.30 uur, helpdesk@vosabb.nl Gratis rondleidingen in nieuwbouw Valkenswaard VOS/ABB's onderwijshuisvestingspartner Hevo organiseert in september twee gratis rondleidingen in de nieuwbouw van scholengemeenschap Were Di in Valkenswaard. Hevo organiseert de rondleidingen op de vrijdagen 19 en 26 september samen met bureau Van den Berg Kruisheer Elffers Architecten. Het thema is 'Were Di, organisatorische grootschaligheid, didactische kleinschaligheid'. Bij scholengemeenschap Were Di zijn schooltypen die voorheen over verschillende locaties verspreid waren, op één locatie geclusterd. Er is een campus met vier gebouwen gerealiseerd. Het programma: 13.00 uur: ontvangst 13.30 uur: presentatie 'Een grootschalig project, hoe organiseer je dit?' (Hevo) 14.00 uur: presentatie 'Grootschalig en kleinschalig in één ontwerp' (Van den Berg Kruisheer Elffers Architecten) 14.30 uur: presentatie 'Organisatorische grootschaligheid, didactische kleinschaligheid' (Were Di) 5
15.00 uur: rondleiding 16.00 uur: borrel Nieuwsbrief VO nr. 25 (2008) Aanmelden kan via info@hevo.nl. Informatie: Gertjan van Midden, 0348-405225, gvanmidden@vosabb.nl Afspraken over 40 procent minder schooluitval Het ministerie van OCW heeft met gemeenten en onderwijsinstellingen in Amersfoort en omgeving afspraken gemaakt over minder schooluitval. De komende vier jaar moet de uitval met 40 procent afnemen. De regio Eem en Vallei is de laatste van 39 zogenoemde RMC-regio's waarmee staatssecretaris Marja van Bijsterveldt van OCW afspraken heeft gemaakt. RMC staat voor Regionale Meld- en Coördinatiefunctie. De afspraken moeten er in 2012 landelijk gezien voor zorgen dat er 35.000 minder jongeren zonder diploma op de arbeidsmarkt komen. Dat is 40 procent minder dan nu en een halvering ten opzichte van 2002. 'Het aantal schooluitvallers moet omlaag. Dat is topprioriteit. Ik ben dan ook erg blij dat scholen en gemeenten die ambitie met ons willen waarmaken', aldus Van Bijsterveldt in een bericht op de website van OCW. Informatie: Betty Smits-van Sonsbeek, 06-22939680, bsmits@vosabb.nl 'Leerlingen minder sociaal vaardig door computers' Ongeveer veertig procent van de leraren in het basis- en voortgezet onderwijs vindt dat de sociale vaardigheden van hun leerlingen de laatste jaren zijn afgenomen. Dat blijkt uit een verkenning door EPN Platform voor de informatiesamenleving. Een kwart van de docenten denkt dat de computer en het internetgebruik oorzaak zijn van de afgenomen sociale vaardigheden. Aanleiding voor het onderzoek waren geluiden in het onderwijs dat kinderen minder emoties in gezichtsuitdrukkingen zouden kunnen herkennen. Veel leerkrachten wijzen er ook op dat ouders minder sociaal vaardig zijn geworden. Uit het onderzoek blijkt ook dat circa 70 procent van de leerkrachten denkt dat gewelddadige computerspelletjes meer agressiviteit bij kinderen veroorzaken. Eén op de drie docenten denkt dat games die met verschillende kinderen tegelijk worden gespeeld, sociale vaardigheden bevorderen. Ongeveer de helft vindt dat niet. 6
De helft van de leerkrachten geeft aan dat er bij hem of haar in de klas één of meer kinderen zitten die verslaafd zijn aan computerspelletjes en/of msn'en. Aantal leerlingen speciaal onderwijs verdubbeld Het aantal leerlingen in het speciaal onderwijs is in twaalf jaar verdubbeld tot 65.000. Dat meldt het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS). In het schooljaar 2007-2008 volgden van elke 1000 leerlingen in het primair en voortgezet onderwijs gemiddeld 25 leerlingen les op een speciale school. Dat waren er in 1995-1996 nog 14 per 1000. Sinds 2003-2004 zijn de speciale scholen onderverdeeld in vier clusters. In 2007-2008 gingen bijna 28.000 kinderen naar een school voor leerlingen met een ernstige ontwikkelingsstoornis. De grootste groep in dit cluster zijn de zeer moeilijk opvoedbare jongens met een aandeel van ruim 50 procent. Daarnaast gingen 27.000 kinderen naar een school voor leerlingen met een lichamelijke of verstandelijke beperking. Binnen dit cluster zijn de zeer moeilijk lerende jongens met een aandeel van ruim 39 procent de grootste groep. De statistische gegevens waar het CBS zich op baseert, zijn online in te zien op www.vosabb.nl (bij dit bericht in dossier Onderwijs en zorg). Congres Passend Onderwijs met korting De invoering van Passend Onderwijs en de voorbereidingen daarop zijn onderwerp van een congres op 25 september in het Fulco Theater in IJsselstein. Sprekers zijn onder anderen Bart van Kessel van VOS/ABB, specialist op dit gebied, en professor Paul Zoontjens, hoogleraar staats- en bestuursrecht aan de Universiteit van Tilburg. Tijdens het congres Platform Passend Onderwijs op donderdag 25 september staan de volgende aspecten centraal: Actualiteiten passend onderwijs Juridische gevolgen van zorgplicht en passend onderwijs voor de verschillende partijen Hoe en onder welke voorwaarden kan passend onderwijs ingevuld worden? Wat zijn de behoeften en wensen van de leerlingen en ouders? Passend onderwijs en bestuurlijke dilemma s: welke afweging maak je en waarom? 7
Paul Zoontjens en Bart van Kessel geven u inzicht in de actuele ontwikkelingen en juridische zaken. De zorgplicht speelt in alle onderwijssectoren, daarom is deze dag geschikt voor bestuurders en schoolleiders in het PO, VO en MBO. Leden van VOS/ABB krijgen 100 euro korting op de deelnameprijs en betalen dus 399 in plaats van 499 euro. Direct inschrijven kan via www.vosabb.nl of via www.elseviercongressen.nl. Daar staat ook meer informatie. Jelle Swaan nieuwe voorzitter van LAKS Jelle Swaan is de opvolger van Sywert van Lienden als voorzitter van het Landelijk Aktie Komitee Scholieren (LAKS). De 17-jarige Swaan is voorzitter van een nieuw gekozen bestuur. Daarin zitten secretaris Mara Soekarjo, penningmeester Joris Sartorius, Britt van der Donk en Emiel Willms. Swaan zegt dat het nieuwe bestuur zal voortborduren 'op het succes van onze voorgangers'. De vorige voorzitter, Siewert van Lienden, benadrukt dat het nieuwe bestuur 'uiteraard leerlingparticipatie weer stipt op nummer één' heeft staan. 'Met Jelle als opvolger kan het LAKS erop vertrouwen dat de klim omhoog en de weg vooruit voortgezet zal worden', aldus Van Lienden. Vacatures Directeur obs in Goes Adviseur team bedrijfsvoering VOS/ABB Meer informatie over de vacatures op www.vosabb.nl. 8