Hoofdstuk 3 Zoeken en vinden op internet 89 Hoe werkt een zoekmachine? Zoekmachines zijn programma s die dag en nacht bezig zijn met het indexeren van webpagina s. Zo wordt een enorme index aangelegd van trefwoorden. Zoekmachines verschillen in de manier waarop ze dat doen. Daarom zijn de resultaten van zoekmachines vaak heel verschillend. Sommige zoekmachines indexeren zoveel mogelijk woorden op de webpagina s. Anderen gebruiken alleen trefwoorden in de titels van de webpagina s. Er zijn ook zoekmachines die vooral sleutelwoorden op die webpagina s gebruiken. Die verborgen sleutelwoorden kunnen webontwerpers zelf op de pagina s aanbrengen. Daar wordt ook wel misbruik van gemaakt. Soms worden met opzet bepaalde sleutelwoorden geplaatst omdat deze trefwoorden veel gezocht worden. Dat kan de oorzaak zijn van het feit dat u soms webpagina s te zien krijgt die maar weinig met uw trefwoord te maken lijken te hebben. Zoekmachines werken als een soort robot en gaan dus eigenlijk dom te werk. Er vindt geen redactie of selectie van de pagina s plaats. Vooral bij woorden die meerdere betekenissen hebben, komt deze domheid vaak naar voren. Denk bijvoorbeeld aan het woord bank, dat verschillende betekenissen heeft. Een redacteur zou op basis van de inhoud deze webpagina s kunnen splitsen. Overigens hebben alle bekende zoekmachines ook een afdeling waarin wel redactie heeft plaatsgevonden en honderden websites op onderwerp of rubriek zijn ingedeeld. Er zijn ook websites die hierin gespecialiseerd zijn. Deze worden rubriekenpagina s of portals genoemd. Verderop in dit boek maakt u hier ook kennis mee. Overigens is het zo dat een website meestal aangemeld moet zijn bij een zoekmachine om opgenomen te worden in de index. Websites die niet zijn aangemeld, kunnen dan ook niet gevonden worden door een zoekmachine. Dat kan ook een reden zijn dat u net niet díe website vindt die u nodig heeft.
90 Basisboek Internet en e-mail met Windows XP 3.5 Aanpak bij zoekmachines Het zoeken met zoekmachines zal in sommige gevallen tot teleurstellingen leiden. De zoekmachine gaat vrij dom te werk en alle mogelijke denkbare pagina s worden opgesomd. U vindt vaak nét niet de informatie die u nodig hebt. Hieronder staan de meest voorkomende problemen en manieren om dit op te lossen. Te weinig resultaten Te veel resultaten Verkeerde pagina s Soms gebeurt het dat u te weinig resultaten krijgt. Probeer dan: een andere zoekmachine: de verschillende zoekmachines leveren vaak heel verschillende resultaten op; een algemener trefwoord; de Engelse vertaling van het trefwoord. Vaak krijgt u veel te veel pagina s. Probeer dan: specifieker te zoeken door meerdere trefwoorden te gebruiken; alleen te zoeken in de Nederlandse taal om te voorkomen dat er allerlei anderstalige pagina s tussen komen; een Nederlandse zoekmachine te gebruiken; een rubriekenpagina in plaats van een zoekmachine. Vooral als u een algemeen trefwoord zoekt, bijvoorbeeld dieren, dan kunt u beter geen algemene zoekmachine gebruiken, maar naar de rubriek dieren zoeken. Zie verderop in dit boek. Dit komt doordat er geen redactie of selectie plaatsvindt. Dit komt veel voor als een woord meerdere betekenissen heeft, bijvoorbeeld bank en (zit)bank. Probeer dan: een ander woord of begrip als trefwoord; een rubriekenpagina te gebruiken.
Hoofdstuk 3 Zoeken en vinden op internet 91 3.6 Specifieker zoeken met een zoekmachine Eén van de problemen bij het gebruik van zoekmachines is dat er te veel websites worden gevonden met het trefwoord dat u gebruikt. Bij sommige zoekmachines bijvoorbeeld, krijgt u duizenden verwijzingen op het woord broodtrommel. U zou dan meerdere trefwoorden kunnen gebruiken om de juiste informatie te vinden, bijvoorbeeld brood en trommel. Typ: brood trommel U ziet de eerste tien resultaten van webpagina s met daarop brood of trommel: Merk op dat u boven deze resultaten ook een aantal hyperlinks naar zogenaamde gesponsorde websites ziet:. De eigenaren van deze websites hebben MSN Search betaald om bij bepaalde trefwoorden als eerste te worden getoond.
92 Basisboek Internet en e-mail met Windows XP U kunt echter nog specifieker opgeven wat voor soort webpagina s u wilt zien. De mogelijkheden verschillen per zoekmachine, maar bij MSN Search kan dit als volgt: In het rechterkader van het venster ziet u extra mogelijkheden van MSN Search: U kunt het Zoeken-kader even sluiten om een beter overzicht over de gehele webpagina te krijgen: Sluit het Zoeken-kader 32 Bij geavanceerd zoeken kunt u een aantal mogelijkheden specificeren: De soort combinatie van woorden. De taal van de webpagina. Het domein, bijvoorbeeld.nl of.com. Dit doet u door op de balkjes te klikken: Een belangrijke instelling waar u altijd op moet letten als u meerdere trefwoorden gebruikt, is de soort combinatie waarop de woorden moeten voorkomen. Let op! Gebruikt u meerdere woorden, bijvoorbeeld Frank Sinatra, dan zoeken veel zoekmachines naar webpagina s waarop de woorden Frank en Sinatra voorkomen. Zo werkt bijvoorbeeld MSN Search. Deze manier van zoeken is echter nog geen garantie dat de pagina daadwerkelijk over de zanger Frank Sinatra gaat. Er kan evengoed een pagina tussen zitten die gaat over Frank Rijkaard of over Nancy Sinatra. U kunt echter altijd aangeven dat Frank Sinatra een geheel is. U kunt zelf het effect zien van het specificeren van de combinatie van woorden die gezocht moet worden.
Hoofdstuk 3 Zoeken en vinden op internet 93 3.7 Zoeken op een woordgroep Bij alle zoekmachines kunt u bij het gebruik van meerdere trefwoorden aangeven of deze woorden bij elkaar horen en een geheel vormen. Bij sommige zoekmachines heet dit een woordgroep en bij andere heet het een zinsdeel. Een woordgroep is bijvoorbeeld brood trommel of Frank Sinatra. Bij MSN Search gaat dit als volgt: Klik in het tekstvak Typ: brood trommel U ziet nu een lijstje met mogelijkheden: MSN Search zal nu zoeken naar de gehele combinatie brood trommel. U ziet nu dat de combinatie toegevoegd is aan het zoekvak: U ziet nu twee zoektermen staan. U kunt de eerste zoekterm brood trommel weghalen: Haal de eerste zoekterm weg Daarna moet u weer de zoekopdracht geven: MSN Search laat weinig verwijzingen zien: Ook worden er weer enkele gesponsorde websites getoond.
94 Basisboek Internet en e-mail met Windows XP Dat u minder resultaten ziet, is niet zo gek, want brood trommel is eigenlijk geen goed Nederlands (iets anders zou zijn broodtrommel ). Let op! Er zijn ook zoekmachines die zoeken naar webpagina s waarop één van de woorden staat. Dus Frank of Sinatra. U krijgt dus ook veel webpagina s met andere Franks en andere Sinatra s. Wilt u alleen webpagina s waarop Frank Sinatra als geheel voorkomt, dan moet u dit meestal speciaal aangeven. Het is dus zaak om bij een zoekmachine even bij de Hulpinformatie te lezen hoe er gezocht wordt als u meerdere trefwoorden gebruikt: of Frank en Sinatra op één webpagina; Frank of Sinatra op één webpagina. 3.8 Afbeeldingen zoeken Een handige optie in MSN Search is de mogelijkheid om naar afbeeldingen te zoeken. U typt een zoekterm en geeft aan dat het een afbeelding moet zijn. Dat doet u als volgt: Klik drie keer in het tekstvak De zoektekst is nu geselecteerd. U kunt nu een nieuwe zoekterm typen: Typ: oog U ziet een lijstje: De zoekresultaten verschijnen in het venster.
Hoofdstuk 3 Zoeken en vinden op internet 95 In dit voorbeeld zijn ruim 9000 afbeeldingen gevonden waarin in de bestandsnaam het woord oog voorkomt. Mogelijk ziet u andere afbeeldingen dan in dit voorbeeld. Ruim 9000 afbeeldingen is wat veel om allemaal te bekijken. Gelukkig kunt u in dit zoekresultaat nog enkele zoekcriteria opgeven. U wilt bijvoorbeeld alleen grote, zwart-witte afbeeldingen zien: De hoeveelheid resultaten is nu flink geslonken. U kunt de webpagina waar de desbetreffende foto is gevonden, eventueel openen door te klikken op de foto. Foto s van webpagina s kunt u meestal wel naar uw eigen pc downloaden, als dat ten minste is toegestaan door de maker. U moet overigens in dat geval altijd rekening houden met het copyright van de maker. Verderop in het boek leest u hoe u een foto kunt binnenhalen van een webpagina.
96 Basisboek Internet en e-mail met Windows XP 3.9 Andere zoekmachines raadplegen Er bestaat een groot aantal zoekmachines op internet dat u kunt raadplegen. U hoeft zich dus niet te beperken tot MSN Search en de andere zoekmachines in Internet Explorer. Volgens kenners zijn dit bovendien niet de beste zoekmachines die er bestaan. Op de website bij dit boek zijn de belangrijkste op één pagina te vinden: tot u de website behorend bij dit boek ziet Op deze pagina is een aantal adressen van zoekmachines bij elkaar gebracht. Bovenaan staan verschillende Nederlandse zoekmachines. U ziet nu deze pagina: Sleep de schuifbalk naar beneden
Hoofdstuk 3 Zoeken en vinden op internet 97 U ziet nu het deel van de pagina met allerlei rubriekenpagina s: Sleep de schuifbalk verder naar beneden Een rubriekenpagina is een website waar een groot aantal webadressen is gerubriceerd naar onderwerp. Dat wordt door een uitgebreide redactie gedaan en deze redactie controleert ook regelmatig de inhoud van de webpagina s. Een andere naam hiervoor is portal. Een portal is een handig opstapje tot internet, omdat men in één oogopslag kan zien welke websites welke informatie bieden. Nederlands bekendste portal-website is www.startpagina.nl. Die gaat u later bekijken. Onderaan staat een aantal voorbeelden van servicepagina s: Er bestaat een groot aantal servicepagina s waarmee u bepaalde gegevens kunt opzoeken zoals telefoonnummers, adressen, postcodes, e-mailadressen, files, dienstregelingen van het openbaar vervoer en nog veel meer.
98 Basisboek Internet en e-mail met Windows XP U kunt nu weer terugkeren naar de bovenkant van de pagina. U ziet weer de lijst met Nederlandse zoekmachines: Als oefening kunt u de bekende zoekmachine Google proberen. Tip Kijkt u regelmatig op deze webpagina. Komen er belangrijke nieuwe zoekmogelijkheden bij op internet, dan zullen die zeker op deze pagina opgenomen worden.