Bewonersavond wateroverlast in de Zeeheldenbuurt Datum: Locatie: Wijkbureau Noord Oost, FC Dondersstraat1,Utrecht Aanwezig: plm. 120 bewoners Aart Meijles Michiel Rijsdijk Arjen Kruithof Erwin Rebergen Ingrid Rohde Projectmanager Gemeente Utrecht, gespreksleider Adviseur Stedelijk Water-Riolering gemeente Utrecht Adviseur Stedelijk Water-Grondwater, gemeente Utrecht Beheerder stedelijk water gemeente Utrecht Wijkadviseur wijkbureau Noordoost Notulist: Coen van Steijn (Notuleerbureau De Ridder) NB: vragen van bewoners zijn cursief weergegeven. 1. Opening Aart Meijles heet alle aanwezigen van harte welkom en geeft het woord aan Michiel. Michiel Rijsdijk stelt zich voor en vertelt zich voornamelijk bezig te houden met de klimaatverandering en wat er als stad bij komt kijken om iedereen droge voeten te laten houden. Afgelopen zomer zijn er veel meldingen gekomen van enorme hoosbuien, vooral uit de Zeeheldenbuurt. Deze avond is bedoeld om de bewoners te informeren over de riolering en samen te kijken naar mogelijke oplossingen. 2. Inleiding Michiel legt aan de hand van een presentatie uit wat er de afgelopen zomer gebeurd is. Aanleiding: wateroverlast souterrainwoningen Werking riolering Wat is en vinden we overlast? Wie aan zet: burger of gemeente? Strategie om wateroverlast in souterrainwoningen te voorkomen Zowel op 28 juli als op 2 augustus 2014 is er veel neerslag gevallen in en rondom Utrecht. Op 28 juli viel er vooral veel neerslag in Utrecht-West en op 2 augustus in Utrecht-Oost. De piekintensiteiten in de Zeeheldenbuurt waren in beide gevallen 26 mm in 1 uur. Dit is erg veel voor Nederlandse begrippen. De gevallen hoeveelheden zijn groter dan de riolering kan verwerken. 2.1 Oorzaken wateroverlast Wateroverlast in souterrains kan komen door: - Bovengrondse instroom; regenwater vanaf de weg en uit de tuin - Ondergrondse instroom; vanuit grondwater of regen door het kleipakket - Instroom vanuit de riolering via toiletten en/of douches en/of schrobputjes In de Zeeheldenbuurt ligt een gemengd rioolstelsel: regenwater en vuil water worden door 1 leiding afgevoerd naar de rioolwaterzuivering. Die afvoer naar de zuivering is heel beperkt. Er gaat ongeveer 1 mm per uur naar de rioolwaterzuivering. Alles wat daar overheen gaat, kan het riool tot 7 mm bergen in het rioolstelsel. De resterende neerslag wordt via het riool afgevoerd naar oppervlaktewater, waar een overstort voor nodig is - ook met beperkte capaciteit. Het stelsel heeft een maximale ontwerpcapaciteit, die berekend wordt op basis van neerslaggebeurtenissen die eens per 2 jaar voorkomen: die hebben een intensiteit van ong. 20 1/8
mm per uur. Het stelsel kan dus minimaal 20 mm per uur afvoeren naar oppervlaktewater, met als uitgangspunt dat de straten droog blijven. Dit is hoe de zorgplicht voor de gemeentelijke riolering nu is ingevuld. Naast de afvoercapaciteit van het rioolstelsel is ook de afvoercapaciteit van de straatkolken van belang. Deze kan niet afdoende zijn doordat er te veel regenwater valt of dat de kolk verstopt zit door bijvoorbeeld bladeren 2.2 Het functioneren en capaciteit van het openbaar riool en de binnenhuisriolering Michiel legt aan de hand van een theoretisch model van de riolering uit dat al het verharde oppervlak, zoals wegen, daken en pleinen aangesloten zijn op het riool; de tuinen niet. Als er veel regen komt de waterpeil in het riool hoger dan de vloer van de souterrainwoningen. Het rioolwater komt dan omhoog uit de toiletten en andere sanitaire voorzieningen in het souterrain. Als een tuin aangesloten is op de riolering, dan loopt de tuin vol vanuit het riool. Tenzij er in het riool een terugslagklep aanwezig is a) Als er eens in anderhalf jaar een laagje water in de kelder komt, valt dat dan niet onder de zorgplicht van de gemeente? Michiel bevestigt dit. b) Wordt erover nagedacht om de norm van de zorgplicht aan te passen? Michiel vertelt dat de gemeente overweegt zwaardere ontwerpbuien te gaan hanteren voor nieuwe riolering die wordt aangelegd. Er is een klimaatoriëntatieplan gemaakt, waarin leidingen staan die vergroot moeten worden om de toename van neerslag te verwerken. c) Moeten het vuile water en het regenwater niet apart afgevoerd worden? Waar het kan wel, maar dit is niet overal mogelijk, zo laat Michiel weten. d) Is de hoogte van het oppervlaktewater van invloed op dit model of op de afstand van de riolering t.o.v. de overloop? Michiel legt uit dat beide aspecten invloed hebben op het functioneren van de riolering. Als het oppervlaktewater hoger komt dan het niveau van de overstort dan zorgt het voor extra opstuwing van het water in de riolering. Ook geldt dat hoe groter de afstand tot de overloop (overstort), hoe groter de opstuwing en hoe hoger het water in het riool komt te staan. 2.3 Wateroverlast door afvoer neerslag Michiel legt uit dat het water, wanneer het peil van het riool erg stijgt, boven het vloerpeil uit kan komen. Het water kan dan vanuit het riool in het souterrain omhoog komen of via de putjes in de tuin. Als het water vanuit het riool zo hoog stijgt dat het op straatniveau komt, dan kan het zelfs bovengronds de woning in lopen. 2.4 Wateroverlast vanuit oppervlaktewater Uiteindelijk heeft het riool vanuit de Zeeheldenbuurt een overstort naar de Biltse Grift, en die staat op stadspeil: 0,58 meter boven NAP (zeeniveau) De tuinen liggen gemiddeld op 1,2 meter boven zeeniveau en het straatpeil op 2 meter. Het peil van de vloeren varieert. Bij de hevige buien vorige zomer is het oppervlaktewater met circa 0,3 m gestegen ten opzichte van het normale stadspeil. a) Daar zit het probleem niet; er zijn woningen ondergelopen waar de vloer niet lager ligt dan de tuinen. De meeste mensen waarbij het ondergelopen is wonen niet in de kelder, maar aan de achterkant, ter hoogte van het maaiveld. b) Is het grondwaterpeil de laatste 20 jaar toegenomen? Arjen meldt dat er in de reeksen van metingen geen structurele stijging te zien is. Het grondwater infiltreert op de Heuvelrug en dat stroomt onder Utrecht door. Daar is niets aan te regelen, dus we passen het woonniveau aan op het grondwater. De wijkwatergangen worden op peil gehouden: die hebben een relatie met het grondwater, maar die bepalen niet de stijghoogte. c) Zakt het grondwaterpeil als je rond de Zeeheldenbuurt het oppervlaktewaterpeil lager legt? 2/8
Arjen antwoordt dat de grondwaterstand in van het eerste watervoerende pakket gelijk blijft. d) Wat is er dan veranderd aan het oppervlaktewater? Erwin legt uit dat er in 93 iets veranderd is: vroeger was er een zomer- en winterpeil in de stad: s winters stond het 15 cm. lager. In 93 is het winterpeil op het zomerpeil gelegd. Daardoor kan het zijn dat ook het grondwater s winters lokaal iets hoger ligt, maximaal 15 cm. Het probleem afgelopen zomer is geweest dat het oppervlaktewater nog eens 30 cm hoger is geweest. e) Het is onzin dat het oppervlaktepeil geen invloed heeft op het grondwater. Erwin legt uit dat het oppervlaktewaterpeil geen effect heeft op de grondwaterstand van het 1 e watervoerende pakket; het grondwater dat heel hoog zit, daar kan het wel effect op hebben. De oppervlaktewaterpeilen zijn aangepast om het waterpeil in de polder van Maartensdijk op niveau te houden: dat was de reden voor de verandering. f) In de jaren 60 waren er boerenslootjes bij de technische school. Ook was er een grote plas. Logisch dat het droog komt te liggen als dat oppervlaktewater wordt weggehaald. g) Bij het Waterschap wordt bepaald hoe hoog het grondwater mag zijn. Ook zou bodemdaling een rol kunnen spelen. Michiel antwoordt dat er wel veen aanwezig is in de grond, maar daar zit een kleilaag boven dus het oxideert niet. Michiel verwacht niet dat het veen is gaan inklinken. h) Waarom is juist de Zeeheldenbuurt zo getroffen? Michiel antwoordt dat het vooral souterrainwoningen die getroffen zijn. 2.5 Oppervlaktewater- en Grondwateroverlast Tijdens de heftige neerslag is het oppervlaktewaterpeil 30 cm gestegen. Volgens de norm mag het eens in de 10 jaar 30 cm mag stijgen en eens in de 100 jaar mag het zelfs tot maaiveldniveau komen. Doordat de overloop op de Biltse Grift gelijk is aan de oppervlaktewaterstand, stijgt deze ook 30 cm. Dit niveau is bijna gelijk aan de vloer van het huis en het maaiveld in de tuin. Het is dan haast niet mogelijk om het regenwater nog af te kunnen voeren naar de Biltse Grift, zonder dat het hoger komt dan het vloerpeil. De gemiddelde hoge grondwaterstand in de Zeeheldenbuurt bedraagt 0,5 meter +NAP. Bij extreem natte periodes, zoals oktober 2013, kwam er nog 20 cm bij en stijgt het tot 0,7meter +NAP. Dan is er nog capillaire werking, waardoor de grond tot +0,9m NAP vochtig is. In het hele gebied is een kleilaag aanwezig, dus het regenwater dat valt, zeker in de tuinen, blijft daarop hangen. Dat gaat omhoog en veroorzaakt ook vochtige muren. Het is de moeite waard om te kijken naar de grondopbouw in de tuinen. Aandachtspunt 2.6 Normering wateroverlast-wie is aan zet: bewoner of gemeente? De gemeente toetst wanneer er sprake is van wateroverlast vanuit het openbaar gebied. Wanneer er melding is van water in de tuin of in het huis, is het de vraag of het water van openbaar terrein op particulier terrein komt: Komt het water vanaf openbaargebied, dan neemt de gemeente maatregelen-mits dit eenvoudig op te lossen is. Komt het water vanuit de tuin of het riool, dan neemt de eigenaar maatregelen. a) Eenvoudig op te lossen is een erg grijs gebied. Michiel antwoordt dat het dan uit onderzoek moet blijken, afgewogen tegen andere maatregelen. b) Heeft de bebouwing van het Veemarktterrein invloed? Michiel legt uit dat de Veemarktterrein in een ander peil en rioleringsgebied ligt, wat geen invloed heeft op het functioneren van het stelsel in de Zeeheldenbuurt. Daarnaast is er minder verhardoppervlak op het Veemarktterrein gekomen, waardoor minder water naar het riool en de watergangen gaat.. c) Een bewoner heeft zelf een onderzoek laten doen, waaruit bleek dat er een groot gat in de grespijp zit. Worden die pijpen wel gecontroleerd? 3/8
Nee, de grespijpen worden niet structureel gecontroleerd. Alleen bij een melding wordt dit onderzocht. Aandachtspunt d) Zijn er tekeningen van de riolering? Michiel: niet van de riolering onder de huizen. Wel zijn er tekeningen van de riolering in het openbaargebied: Michiel zal dit achterhalen. De tekening wordt als bijlage aan het verslag toegevoegd. Aandachtspunt e) Hoe is aan te tonen dat de gemeente aansprakelijk is? Michiel antwoordt dat het gaat om water van straatniveau naar het huis: een foto of filmpje volstaat. Hoewel de tuin particulier terrein is, is een pleintje openbaar terrein: als het water daarvandaan de tuin in loopt, heeft de gemeente een zorgplicht. Michiel bevestigt dit. f) g) Zijn er andere overheidsinstellingen die voor instroom vanaf het riool of de waterstand verantwoordelijk zijn? Gemeente is verantwoordelijk voor het functioneren van de riolering, het waterschap voor het waterpeil in het oppervlaktewater 2.7 Voorkomen van overlast Michiel legt uit dat er bij de meeste mensen momenteel één aansluitleiding is, waarop zowel het dak (de regen) als de toiletten zijn aangesloten. Een oplossing is om het regenwater apart naar het riool te brengen en een terugslagklep te plaatsen in de leiding van het toilet naar het riool: een lastige klus. De waterproblematiek in het huis is dan opgelost; het lastige is de tuin, die ligt op een kleipakket waardoor het regenwater niet wegstroomt. Qua riolering is het dus te doen; de tuin is en blijft dus een bottleneck. a) Het is mogelijk om het hemelwater van de voorzijde van het dak op straat te lozen: dan is het de verantwoordelijkheid van de gemeente. Michiel meldt dat dat mogelijk is, maar dat afvoer van de achterkant van de woning dan nog steeds een probleem blijft. b) Dit is gemakkelijk op te lossen: er liggen nog beerputten. Aandachtspunt c) Misschien is een structurele oplossing een drainage om het gebouw, die er met een afvoerpomp in de voortuin voor zorgt dat het water dat omhoog komt in het riool terecht komt. Erwin nuanceert dat dit alleen een oplossing is wanneer het grondwater door de bodem omhoog komt. Waarschijnlijk wel; er is ook last van vocht in de muren. Erwin vindt het belangrijk te weten of dit probleem bij veel mensen voorkomt: dan kan de gemeente overwegen om naast het riool ook een drain te gaan leggen om op te lozen. De bewoner heeft niet helemaal helder of dat het probleem is: dat is cruciaal om te weten. Er is veel vocht in de kelders en het komt ook uit de douche, het riool. Een andere bewoner voegt toe dat dit bij hem, in de Trompstraat, ook speelt. 2.8 Toekomst Michiel vervolgt de presentatie. Gemeente o Inventarisatie van probleemlocaties o Bloksgewijs mogelijkheden onderzoeken voor ontwatering van de tuinen o Kennisdeling met de bewoners die maatregelen willen nemen aan de woning Bewoners o Aanpassen woningen aan de regelgeving Hoe kan de gemeente de wijk het beste bijstaan? Voor een goed beeld van het probleem zal er een enquêteformulier opgestuurd worden, waarna bloksgewijs gekeken gaat worden wat de problemen, oplossingsmogelijkheden en bewonersinitiatieven zijn. Voor de bewoners met een 4/8
woning onder straatniveau is het verplicht om met een terugslagklep of pomp te lozen op het rioolstelsel, zodat de terugstroom niet plaats kan vinden. a) De tuinen lagen er al; de straat ligt zo hoog dat er niet voldaan kan worden aan de norm. Dit is meer een probleem van de regelgeving dan van de hoogte van tuinen. Erwin vertelt dat de afstand tussen het niveau van het oppervlaktewater en het grondwater en het niveau van de tuin kleiner is dan de norm die gemeente en waterschap hanteren. Het is cruciaal dat de bewoners de tuinen niet hebben verlaagd. De woningen zijn gebouwd met de tuinen op maaiveldniveau: de gemeente zou de straat moeten verlagen. Michiel meldt dat er na het verlagen van de straat naar tuinniveau de tuin nog steeds relatief laag ligt ten opzichte van de Biltse Grift. Aart hoort dat er verschillende oplossingen mogelijk zijn. De gemeente gaat de toekomstbestendigheid van de riolering onderzoeken. Aandachtspunt Wat is er op korte termijn al te doen? Is dat de terugslagklep en de pomp? Michiel bevestigt dit, maar dat is wel meteen een investering van 2500-6000 euro. b) Ik draai het riool gewoon dicht bij dit soort buien, maar woon toevallig aan een sloot waarop de regenpijp uit komt. c) Bewoner Willem Barentszstraat: er is een enorm hoogteverschil t.o.v. de tuin in de garageweg aan de achterkant: daar kun je met kleppen niet tegenop. Michiel vertelt dat het bij de gemeente ligt dat het water niet van de parkeerplaats naar de tuin mag stromen. Er zal ook gekeken moeten worden naar hoe de tuinen ontwaterd kunnen worden. d) Er zijn 2 discussies: Het grondwaterpeil in de kelder fluctueert 20 cm over het hele jaar. Als het heel hard regent is het 30 cm: 5 cm boven het diepste punt van het vloerniveau. Dat is grondwater, daar kun je niets aan doen, en dan dat wordt niet bemalen. Het niveau van stijgen en dalen is min of meer het grondwater dat meeloopt en een beetje de verzadiging van de straten en tuinen. Het Waterschap regelt dat het niveau in de open waterwegen niet te hoog wordt. Als dat te vol loopt, zetten ze ergens een sluis open of een gemaal aan. Het probleem dat de meeste mensen hebben in de buurt hebben is de 30 cm fluctuatie en daar is, behalve een pompje, niets aan te doen. Al het regenwater aan de achterkant, dat in de tuin terechtkomt, komt gewoon uit het putje. Dat moet je mechanisch afvoeren; of de straat nu 10 of 20 cm hoger of lager ligt, maakt in principe niets uit. Er komt zo veel water naar beneden dat het niet afgevoerd wordt: dat is de capaciteit van de hemelwaterafvoer i.c.m. de hoeveelheid neerslag. Het gaat om 2 verschillende waterstromen: grondwater en regenwater. e) In de tussentijd is er op hetzelfde riool van alles gebouwd, waaronder Tuindorp Oost. Hier moet de gemeente t.o.v. de capaciteit van het rioolstelsel rekening mee houden. Aandachtspunt f) De hoosbuien in de zomer is een totaal andere problematiek dan die in de winter: langdurige natte perioden en veel te hoge grondwaterstanden: In de winter moet het grondwaterpeil omlaag In de zomer heb je bij hevige buien terugslagkleppen en een goede ontwatering van de tuinennodig Michiel is daarop benieuwd hoeveel mensen problemen hebben met: - Structurele grondwateroverlast: ong. 50 mensen - Overstromende riolering in de zomer: ong. 30 mensen - Wateroverlast in de tuin: ong. 80 g) Ik heb sinds 4 jaar een waterdichte bak in het souterrain en sindsdien geen last meer van grondwater. h) Is het mogelijk om het niveau van de overstort structureel te verlagen? Michiel antwoordt dat dat het niveau van de Biltse Grift is: die staat structureel op 0,58 m. 5/8
Erwin bevestigt dat het oppervlaktewaterpeil te reguleren is, maar heel Utrecht Oost zit daaraan vast, inclusief een groot deel van Nieuwegein, tot aan de hele Hollandse IJssel. De discussie met het Waterschap over het aanpassen van het hele gebied is gevoerd en dat gaat niet gebeuren. Ook staat het Waterschap er niet om te springen om hiervoor een apart stukje te maken. i) Het is belangrijk om de oplossing collectief aan te besteden: als de helft van de straat bijv. kleppen installeert en de andere helft niet, dan zou het kunnen dat dat meer problemen oplevert voor de helft die de kleppen niet geïnstalleerd heeft. j) Het riool is 20 jaar geleden vervangen: wanneer gebeurt dat opnieuw? Michiel meldt dat het riool pas over 70 tot 90 jaar weer aan vervanging toe is. k) Heeft de vervanging van de riolering 20 jaar geleden invloed heeft gehad op de grondwaterstand: de oude was bij de voegen lek en fungeerde min of meer als een drainagesysteem. Michiel weet niet precies hoe de staat van het riool was, maar dat is een mogelijkheid. l) In de presentatie is aangegeven dat de gemeente gaat inventariseren en kennis delen; de bewoners moeten de woningen aanpassen. Dit voelt erg eenzijdig. Michiel antwoordt dat regelgeving meer politiek is dan techniek, dat maakt het lastig. De bewoner verwacht van de gemeente een bereidheid om het probleem te helpen oplossen. Michiel legt uit dat de regelgeving duidelijk is: als de woning lager ligt dan straatniveau ben je verplicht om een terugslagklep te plaatsen. Daar zou de gemeente het sec mee af kunnen doen; dit doet de gemeente niet, vanwege begrip voor het probleem van de bewoners. Daar is deze avond voor. m) Het regenwater moet via de putten (straatkolken) naar het riool kunnen. Die putten zijn vaak verstopt: is er regelgeving voor het schoonhouden van die putten? Michiel antwoordt dat de straatkolken eens per jaar gereinigd worden. Aandachtspunt n) Dertig jaar geleden was er veel meer natuurlijke opvangcapaciteit, waarvan nu veel verhard en bebouwd is. Er is te weinig afvoermogelijkheid door te kleine opvangcapaciteit. Als pieken niet voorkomen kunnen worden door verlaging van de overstort, is het misschien wel mogelijk om bassins te creëren om tijdelijk in op te vangen. Michiel kan niet met zekerheid zeggen dat dit werkt: het water moet dan nog steeds van A naar B. Bovendien is dit een grote investering. Het idee wordt meegenomen. Aandachtspunt o) Is deze avond een signaal voor de gemeente om tot actie over te gaan? Michiel antwoordt dat dit parallel zal lopen aan het enquêteproces. In het noorden van het land staat een gemaal: kan er niet een gemaal aan het einde van de overstort gezet worden zodat het leeggetrokken kan worden? Michiel meldt dat die een enorme capaciteit zou moeten hebben en dat dit daarmee een hele dure maatregele is. p) Is er geen goed beeld van de hoeveelheid storingen die zich hebben voorgedaan? Dan zou het goed zijn een meldpunt te maken op de website van de gemeente, waar de bewoners informatie en contactgegevens achter kunnen laten. Michiel gaat hier achteraan. Aandachtspunt q) Ik heb in het souterrain op de Alexander Numankade gewoond: die is volgelopen. De huisbaas kon daar niets aan doen en al die tijd is dit een beschimmelde ruimte geweest. Dit was de reden om te verhuizen; helaas is nu nergens een betaalbare woning te vinden, en is er bovendien geen werk. Er kan lang gepraat worden, maar actie is nodig. De bewoner vertelt zelf een onderzoek op touw gezet te hebben, waarin veel werk is komen te zitten. Hiermee is de gemeente al veel werk en geld bespaard. Het is nu zaak dat er nu iets gaat gebeuren! r) Is het mogelijk om een kelder betaalbaar waterdicht te krijgen, want een klep heeft een beperkte levensduur en kan verstoppingen veroorzaken. s) Een andere bewoner raadt de gemeente aan om met het Waterschap in overleg te gaan: wie weet kunnen zij, als ze weten van de problemen, wat druk van de ketel halen. Erwin kaart de wens van een lager oppervlaktewaterpeil graag aan bij het Waterschap, maar de ervaring tot nu toe is geweest dat de problematiek te lokaal is, om daarvoor het oppervlaktewaterpeil in een heel groot gebied aan te passen.. Het waterschap kan het 6/8
oppervlaktewaterpeil aanpassen, maar de vraag is nog of dat voldoende effect heeft op het grondwaterpeil. t) Een bewoner benadrukt dat de enquêtes breder uitgezet moeten worden dan alleen deze wijk: dit is meer dan een lokaal probleem. Zo zijn er bij Wilhelminapark ook problemen. u) Heeft de gemeente een tijdspad in gedachten? Michiel antwoordt dat dit nog niet helder is, maar doet een schatting van minimaal een jaar, gezien de gebleken omvang van het probleem. Het is belangrijk om een tot collectieve oplossingen te komen. 3. Conclusies Aart vat samen dat deze avond een aantal dingen heeft opgeleverd: Het onderscheid tussen het zomer- en winterprobleem Het verschil tussen grondwater, oppervlaktewater en regenwater De mogelijkheid van een terugslagklep De gemeente gaat aandacht besteden aan het riool De gemeente gaat breed een enquête rondsturen ter inventarisatie Aandachtspunt a) Het zou goed zijn om een bureau op te zoeken dat gespecialiseerd is in het geven van hoogwaardig advies over mogelijke oplossingen, om die met het hele collectief in te huren. Aart laat weten dat de gemeente dit idee zal meenemen, inclusief advies over het waterdicht maken van de kelder en de risico s daarvan. Aandachtspunt b) Een bewoner zou een bewonersproject op willen zetten om het woord te voeren namens de wijk en om de gemeente te ondersteunen: zo kan het proces versneld worden. Aart beaamt dit en meldt dat geïnteresseerden zich hiervoor kunnen aanmelden. c) Bij het versturen van de enquêtes is het belangrijk om te zorgen dat het bij de daadwerkelijke eigenaren van de studentenwoning terechtkomt. Aandachtspunt d) Een bewoner wil graag informatie over de laatste vervanging van de riolering. Een tekening met de leeftijd van de riolering wordt bij het verslag gevoegd Aandachtspunt e) In hoeverre is dit probleem in de politiek onderschat? Erwin vertelt dat er een vierjaarlijks rioleringsplan gemaakt wordt waarin gemeentelijk beleid wordt uitgezet. De informatie van vandaag en van de raadsinformatieavond wordt input voor dat plan. Hij raadt iedereen aan problemen te melden bij de gemeente: zo kan voorkomen worden dat het verder onderschat wordt. Ook komt dit onderwerp in het voorjaar op de agenda bij de raad en zal er een raadsinformatieavond komen waar bewoners bij kunnen zijn. f) Tot slot wijst een van de bewoners erop dat het toch grappig is dat deze problemen voorvallen in een wijk met de naam: Zeeheldenbuurt. Sluiting Om 21.45 uur dankt Aart alle aanwezigen en sluit de bijeenkomst. Geïnteresseerden voor het bewonersproject kunnen zich aanmelden bij Michiel Rijsdijk (telefoon: 030-2860000 of m.rijsdijk@utrecht.nl). Aandachtspunten Gemeente Utrecht 1. Goed kijken naar de grondopbouw van de tuinen 2. Nagaan hoe vaak de grespijpen gecontroleerd worden 3. Het gebruik van beerputten als (deel van) oplossing onderzoeken 4. De toekomstbestendigheid van de riolering onderzoeken 5. Rekening houden met nieuwbouw t.o.v. de rioolcapaciteit 6. Nagaan hoe vaak de putten gereinigd worden i.v.m. verstoppingen 7. Nadenken over het idee van bassins voor meer opvangcapaciteit 8. Een meldpunt op de website van de gemeente organiseren 9. Ter inventarisatie een enquête rondsturen, breder dan alleen de Zeeheldenbuurt; hierbij erop 7/8
letten dat het bij de daadwerkelijke eigenaren van de gebouwen aankomt 10. Op zoek gaan naar een gespecialiseerd bureau voor advies, ook aangaande het waterdicht maken van kelders en de risico s daarvan 11. Informatie over de laatste vervanging van het riool verschaffen 8/8