PEDAGOGISCH BELEIDSPLAN 01-01-2015 PEDAGOGISCH BELEIDSPLAN Auteur: Estelle van der Ploeg
DEFINITIE KINDEROPVANG Het bedrijfsmatig en anders dan om niet verzorgen, opvoeden en bijdragen aan de ontwikkeling van kinderen tot de eerste dag van de maand waarop het voortgezet onderwijs voor die kinderen begint 1. INLEIDING 1.1 ALGEMEEN KIC-K BUITENSCHOOLSE OPVANG is een particuliere, kleinschalige kinderopvangorganisatie die voor kinderen van 4 jaar tot de eerste dag van de maand waarop het voortgezet onderwijs voor het kind begint, op de maandag, dinsdag en donderdag buitenschoolse opvang aanbiedt. Het welbevinden van de kinderen staat centraal bij onze diensten. In dit pedagogisch beleidsplan beschrijven wij hoe wij bij KIC-K BUITENSCHOOLSE OPVANG om willen gaan met de kinderen. Wij beschrijven op welke manier wij pedagogisch handelen en welke visie er aan dit handelen ten grondslag ligt. Ons pedagogisch beleid wordt geïnspireerd door de dagelijkse praktijk, inzichten van pedagogen en maatschappelijke ontwikkelingen. Omdat dit alles niet stilstaat, zien wij het pedagogisch beleid ook als iets dat voortdurend in ontwikkeling is. Dit betekent dat dit beleidsstuk regelmatig met alle betrokkenen; pedagogisch medewerkers, oudercommissie en directie, wordt bekeken en zo nodig wordt bijgesteld. 1.2 VOOR WIE IS HET PEDAGOGISCH BELEIDSPLAN BEDOELD? Dit plan is een leidraad voor het handelen van de pedagogisch medewerkster van KIC-K BUITENSCHOOLSE OPVANG. Hierdoor draagt het bij aan een eenduidige werkwijze en verantwoorde activiteiten. Daarnaast geeft dit beleidsplan informatie aan alle
betrokkenen. Door onze visie en werkwijze te omschrijven hopen wij hiermee een duidelijk beeld te kunnen geven over wat wij in de dagelijkse omgang met kinderen, ouders en collega's belangrijk vinden. Dit pedagogisch beleidsplan wordt ook gebruikt bij het inwerken van nieuwe pedagogisch medewerksters en stagiaires. Door in dit plan een duidelijke beschrijving van de visie en het pedagogisch handelen te geven, kan de kwaliteit van de opvang getoetst worden. Waarbij er echter altijd voldoende ruimte blijft voor een persoonlijke invulling door de verschillende mensen die er werken. Alle ouders kunnen kennis nemen van de inhoud van het pedagogisch beleidsplan en het plan bij behoefte inzien. We vinden het belangrijk dat ouders hiermee informatie krijgen over de opvang. Zij kunnen daarmee bepalen of zij hun kind bij KIC-K BUITENSCHOOLSE OPVANG willen plaatsen. De oudercommissie heeft als vertegenwoordiging van de ouders adviesrecht bij de formulering van het beleidsplan. Zij worden regelmatig gevraagd het pedagogisch beleidsplan door te nemen en feedback te geven aan de directie. Hierdoor wordt de inbreng van ouders bij de dagelijkse gang van zaken van de opvang gegarandeerd. We vinden het belangrijk dat pedagogisch medewerkers zich bewust zijn van hun rol als opvoeder, en het is in het belang van het kind om dit goed af te stemmen met de ouders. 1.3 HOE HET PEDAGOGISCH BELEIDSPLAN TOT STAND KOMT De algemene visie en de pedagogische visie van KIC-K BUITENSCHOOLSE OPVANG is het beginsel van dit pedagogisch beleidsplan. Samen met de kwaliteitseisen kinderopvang en de wijze waarop wij willen handelen vormt dat zich als uitgangspunt met daaruit voortgekomen ideeën. Een aantal van deze ideeën zullen doorlopen in onze werkwijze. Het plan is door de directie geformuleerd, waarna er feedback wordt gevraagd aan de oudercommissie.
Tijdens teamvergaderingen en studiedagen besteden we met regelmaat aandacht aan verschillende aspecten van het pedagogisch beleid en het daarbij behorende werkplan. Hierdoor is de implementatie van het beleidsplan en de aansluiting bij de dagelijkse praktijk gewaarborgd. 1.5 EVALUATIE Het pedagogisch beleidsplan is geen statisch geheel. De invulling van ons pedagogisch handelen zal zich blijven ontwikkelen door maatschappelijke- en/of organisatorische ontwikkelingen en nieuwe pedagogische en/of praktische inzichten. Om het beleidsplan aan te laten sluiten bij deze ontwikkelingen zullen we het plan regelmatig moeten bijstellen. De directie heeft hierin een beleidsbepalende rol en de oudercommissie een adviserende rol. Het pedagogisch beleid ontwikkelt zich steeds opnieuw met veranderende inzichten en in een veranderende samenleving. Het is geen statisch eindproduct maar een zich continue ontwikkelend proces. Het is gebaseerd op de eisen die de Wet Kinderopvang stelt maar houdt met nadruk ook rekening met wensen, ideeën en opvattingen van de ouders die gebruikmaken van de kinderopvang en de mensen die er werken. Dit pedagogisch beleid is dus de overkoepelende visie waarbinnen het pedagogisch werkproces vorm krijgt en zich continu ontwikkelt en verbetert. Het pedagogisch beleidsplan geeft inzicht in de algemene pedagogische uitgangspunten van KIC-K BUITENSCHOOLSE OPVANG. In de pedagogisch werkplannen zijn deze uitgangspunten nader uitgewerkt. Het pedagogisch beleid is bestemd voor pedagogisch medewerkers, ouders/verzorgers, managers, management, ouderraden, overheidsinstellingen, bedrijven en geïnteresseerden. NB. Daar waar in dit beleidsplan pedagogisch medewerker wordt genoemd is tevens pedagogisch medewerkster bedoeld. Onder kinderopvang wordt verstaan: de kinderdagverblijven en de voorzieningen voor buitenschoolse opvang.
1.6 MISSIE T Skooltje KINDEROPVANG en KIC-K BUITENSCHOOLSE OPVANG is een maatschappelijk betrokken, kleurrijke en innovatieve kinderopvangorganisatie met een klein aanbod in opvangvormen en kinderbegeleiding voor kinderen in de leeftijd van 0 tot 12 jaar oud. KIC-K BUITENSCHOOLSE OPVANG zoekt op creatieve en betrokken wijze naar optimale aansluiting op de wensen, verwachtingen en behoeften van ouders/verzorgers, kinderen, bedrijfsleven en maatschappelijke partners. 1.7 VISIE De algemene visie achter het ontstaan van T Skooltje en KIC-K BUITENSCHOOLSE OPVANG is simpel en transparant. BACK TO BASIC. Terug naar waar het allemaal om draait. Terug naar het begin. Geen ingewikkelde urenconstructies, geen mooie praatjes, geen extra services zoals boodschappendiensten, kappers en zwemlessen. Gewoon kinderopvang. Persoonlijk. Zoals het hoort. Zoals het in eerste instantie ooit is begonnen en zoals het weer moet worden. Vanuit de organisatie, vanuit de ouders en vanuit het kind. Door die gedachte en de drie aspecten is de algemene visie ontstaan. Een kleinschalig, hoogwaardige kwaliteit kinderopvang aanbieden waarin organisatie en ouders persoonlijk betrokken zijn en een fijne werkomgeving ontstaat voor de pedagogisch medewerkster. Zodra dat in balans is, ouders tevreden zijn en de werknemers iedere dag blij naar hun werk komen. kan men pas een veilige, fijne en vertrouwde omgeving creëren voor het kind, dat te allen tijden centraal staat. Wij bieden een gevarieerd programma op de buitenschoolse opvang aan kinderen in Beek en Donk. Wij streven ernaar om dit
op een verantwoorde en kwalitatief hoogwaardige manier te doen. Bij onze diensten staat het welbevinden van de kinderen voorop. We bieden pedagogisch verantwoorde kinderopvang die leuk en aantrekkelijk is voor kinderen van 4-12 jaar. Deze sluit aan bij maatschappelijke verwachtingen ten aanzien van de opvoeding van kinderen in de kinderopvang. Dit bereiken wij door: Het aanreiken van sociale vaardigheden Respectvolle omgang met elkaar Het geven van ruimte en het stellen van duidelijke grenzen Het aanreiken van creatieve, uitdagende en stimulerende activiteiten en omgeving Het creëren van een thuisgevoel Het bieden van veiligheid 1.3 KWALITEIT Goede kinderopvang is een plek waar uw kind zich thuis voelt. In het ideale kindercentrum werken voldoende vaste pedagogisch medewerkers die uw kind liefdevol opvangen en met behulp van activiteiten uitdagen zichzelf te ontplooien. Het is er hygiënisch, veilig en bovendien is de sfeer er goed. 1.4 VEILIGHEID EN GEZONDHEID De veiligheid en gezondheid van uw kind staat bij ons voorop. Wij besteden veel aandacht aan het voorkomen van situaties die de veiligheid en gezondheid van uw kind in gevaar brengen. Dit door: jaarlijkse risico-inventarisaties jaarlijkse brandveiligheidscontroles en ontruimingsoefeningen het opleiden van medewerkers voor EHBO en/of bedrijfshulpverlening
1.5 PERSONEEL Ook in ons personeelsbeleid staat kwaliteit centraal. Alle pedagogisch medewerkers van KIC-K BUITENSCHOOLSE OPVANG zijn gekwalificeerd volgens de CAO kinderopvang en zijn in het bezit van een V.O.G.. Dit geldt ook voor eventuele invalkrachten/ oproepkrachten. Pedagogisch medewerkers in opleiding die een arbeidsovereenkomst met KIC-K BUITENSCHOOLSE OPVANG hebben, kunnen worden ingezet in de functie van pedagogisch medewerker. Hierbij kijken we nauwkeurig naar de fase waarin zij in het opleidingstraject zitten, de vaardigheden en ervaring. Uiteraard staat de ontwikkeling, veiligheid en gezondheid van uw kind voorop! 1.6 VEILIGHEID & WELBEVINDEN Onze locatie is de leefwereld van uw kind. Wij vinden het belangrijk dat deze wereld hygiënisch en veilig is. Het vormt een belangrijk uitgangspunt voor professionele kinderopvang. Groeien brengt ook gevaren met zich mee. Kinderen moeten deze gevaren leren kennen en leren ermee om te gaan. We waken voor te grote en onverantwoorde gevaren en leren hen de grenzen te zien. Klimmen, klauteren, rennen en springen bevorderen we. Kinderen beleven zichtbaar veel plezier aan het zichzelf ontwikkelen. Daarbij zoeken ze vaak de grenzen van hun kunnen op. Al spelend leren ze ontzettend veel. Kinderen zijn kleine onderzoekers die een veilige maar vooral uitdagende omgeving nodig hebben. Veiligheid is voor KIC-K BUITENSCHOOLSE OPVANG een constant aandachtspunt. Hierbij wordt iedere dag stil gestaan en er wordt nagegaan of de veiligheid van de kinderen voldoende gewaarborgd is. Veiligheid is voor ons goed controleerbaar omdat het hier gaat om feitelijkheden. Is de inventaris in goede staat van onderhoud, is het speelgoed niet kapot?
Op KIC-K BUITENSCHOOLSE OPVANG wordt jaarlijks een risico-inventarisatie met betrekking tot veiligheid (RIV) en gezondheid (RIG) uitgevoerd. Deze lokale inspectie moet op landelijk uniforme wijze worden uitgevoerd aan de hand van een zogenoemd inspectieprotocol. Het inspectieprotocol vormt de toetssteen voor een basaal kwaliteitsniveau, te weten: 1. Verantwoorde kinderopvang, 2. Ouders/verzorgers en Personeel, 3. Veiligheid en gezondheid, 4. Accommodatie en inrichting, 5. Groepsgrootte en beroepskracht- kind ratio, 6. Klachten, 7. Administratie van gegevens. Om te beginnen heeft GGD-NL de opvoedingsdoelen afgezet tegen vijf pedagogische middelen. Deze vijf middelen zijn mogelijkheden in de uitvoering om de gestelde doelen te bereiken. Er is gekozen voor: 1. De medewerker-kind interactie, 2. De fysieke omgeving, 3. De groep, 4. Het activiteitenaanbod, 5. Het spelmateriaal. Aan de hand van de risico-inventarisatie worden actieplannen gemaakt waarin beschreven wordt wat wij eraan doen om de veiligheidsrisico s en gezondheidsrisico s te verkleinen. Wanneer het actieplan is afgerond bespreken wij dit met alle betrokkenen van de locatie en maken goede afspraken voor de dagelijkse werkzaamheden. De RIV en RIG wordt afgesloten met een veiligheids- en gezondheidsverslag. Hierin evalueren we alle onderdelen van de inventarisatie. Het is tevens een samenvatting van alles wat er het afgelopen jaar is gebeurd op het gebied van veiligheid en gezondheid.
Onze pedagogisch medewerkers zijn in het bezit van de kinder EHBO. We gaan zeer zorgvuldig om met ziektes en zijn erop gespitst vroegtijdig problemen te herkennen. Wij volgen de richtlijnen van de GGD en RIVM omtrent ziektes: "gezondheidsrisico's in een kindercentrum". Deze omschrijft de meest voorkomende ziektes en gaat in op de herkenning daarvan, de incubatietijd, de gevaren en gevolgen en het gebruik van medicijnen. Deze richtlijnen geven ook aan wanneer uw kind wel of juist niet opgevangen kan worden als het ziek is. De regels met betrekking tot veiligheid kunt u lezen in de brochure over ziekte-, hygiëne- en ongevallenbeleid. 1.7 PEDAGOGISCH BELEID Beleid is voortdurend in beweging. Ieder jaar wordt het Beleidsplan geëvalueerd. Alle beleidsplannen worden ter advisering voorgelegd aan de Oudercommissie van KIC-K BUITENSCHOOLSE OPVANG. Sinds 1 januari 2005 is de Wet Kinderopvang van kracht. In de Wet Kinderopvang staat beschreven dat in het pedagogisch beleid van iedere kinderopvangorganisatie vier pedagogische basisdoelen verankerd dienen te zijn. Deze pedagogische basisdoelen zijn in de wet als volgt geformuleerd. In de kinderopvang beiden we kinderen een gevoel van emotionele veiligheid, daarnaast krijgen kinderen de gelegenheid zich volop te ontwikkelen tot competente personen. Binnen de groepen bieden we de kinderen de mogelijkheid zich te vormen tot sociale personen die leren omgaan met anderen. Het beleid komt ter sprake in teamvergaderingen, groepsoverleggen en functioneringsgesprekken met medewerkers. Tot slot dragen we in de buitenschoolse opvang waarden en normen over aan de kinderen. In het beleidsplan kunt u lezen hoe wij bij KIC-K BUITENSCHOOLSE OPVANG aan deze vier basisdoelen werken.
VEILIG OP ONDERZOEK SCHOOLGAANDE KINDEREN HEBBEN HERKENBAARHEID, EEN VEILIGE OMGEVING EN DUIDELIJKE BEGRENZING NODIG. BINNEN DE VOOR HUN GESTELDE KADERS KUNNEN ZIJ ZICH ONTWIKKELEN EN DAT GEEFT HEN ZEKERHEID, VEILIGHEID EN VERTROUWEN. VANUIT DIE VEILIGE BASIS KUNNEN ZE OP ONDERZOEK GAAN. OOK JIJ BENT WELKOM WE STREVEN NAAR EEN SFEER WAARIN ALLE KINDEREN, ONGEACHT HUN ACHTERGROND, ZICH THUIS VOELEN. WE TREDEN ELKAAR MET OPENHEID, RESPECT EN VERTROUWEN TEGEMOET. MET Z N ALLEN WE HECHTEN AAN EEN KLIMAAT VAN SAAMHORIGHEID IN DE GROEP WAAR IEDER KIND WAARDERING KRIJGT EN HET RECHT HEEFT ZICHZELF TE ZIJN. WE HEBBEN AANDACHT VOOR EN REAGEREN GEVOELIG OP DE SIGNALEN VAN ALLE KINDEREN. ER VALT GENOEG TE DOEN
WIJ ZORGEN VOOR EEN UITDAGENDE OMGEVING, ZODAT HET KIND ZELF OP VERKENNING GAAT. DE OMGEVING MOET AANTREKKELIJK ZIJN, MET ZORG INGERICHT, VEILIGHEID BIEDEN EN UITNODIGEN TOT ONDERZOEK ZODAT HET KIND NAAR HARTENLUST KAN EXPERIMENTEREN. IK KAN HET ZELF! OM KINDEREN TE LATEN OPGROEIEN TOT ZELFSTANDIGE MENSEN, IS HET GOED HEN TE STIMULEREN ZELFSTANDIG DINGEN TE ONDERNEMEN. DAT KAN DOOR SITUATIES TE CREËREN WAARIN ZE ZONDER ONZE TUSSENKOMST MET ZELF GEKOZENZAKEN BEZIG ZIJN. WE STIMULEREN HEN VERANTWOORDELIJKHEID TE NEMEN VOOR DE UITDAGINGEN DIE ZE ZIJN AANGEGAAN. SAMEN MET U HET IS VOOR KINDEREN BELANGRIJK DAT VOLWASSENEN ZOVEEL MOGELIJK DEZELFDE AANPAK HEBBEN. DAAROM HEBBEN WE REGELMATIG OVERLEG MET OUDERS/VERZORGERS. WE WISSELEN INFORMATIE UIT OVER HET WEL EN WEE VAN DE KINDEREN, ZODAT ALLE BETROKKENEN GOED GEÏNFORMEERD ZIJN EN ER WEDERZIJDSE AFSTEMMING PLAATSVINDT.
2. BASISDOELEN WET KINDEROPVANG Volgens de wet kinderopvang dienen vier pedagogische basisdoelen in het beleid voor te komen: Het bieden van fysieke en emotionele veiligheid Kinderen moeten zich veilig, vertrouwd en beschermd voelen in de buitenschoolse opvang. Als zij zich veilig voelen, kunnen ze zich ontspannen en zich ontwikkelen. Het bevorderen van persoonlijke competentie van kinderen Het ontwikkelen van persoonlijke competentie betekent dat kinderen de mogelijkheid krijgen vaardigheden onder de knie te krijgen en zelfvertrouwen op te bouwen. Het bevorderen van de sociale competentie van kinderen Hierbij gaat het om vaardigheden en kennis zoals samenwerken, anderen helpen, conflicten oplossen, je inleven in de ander, functioneren in een groep, communiceren. Socialisatie door overdracht van waarden en normen Om goed te kunnen functioneren in de samenleving is het nodig dat kinderen de waarden en normen van de maatschappij de cultuur leren kennen en zich eigen maken. Het pedagogisch beleidsplan van KIC-K BUITENSCHOOLSE OPVANG bestaat uit de vier pedagogische basisdoelen uit de wet, aangevuld met onze eigen pedagogische visie. De zes uitgangspunten uit onze eigen visie zijn verbonden met de vier pedagogische basisdoelen uit de wet. De uitgangspunten geven richting aan hoe wij aan deze doelen willen werken. De visie vormt de basis voor het pedagogisch beleidsplan van KIC-K BUITENSCHOOLSE OPVANG.
2.1 PEDAGOGISCHE MIDDELEN Vanuit onze uitgangspunten werken we aan de pedagogische doelen door de inzet van pedagogische middelen. Deze middelen zijn: De pedagogisch medewerkers De binnen- en buitenruimte De groep De activiteiten Het spelmateriaal 2.2 BEGRIP BUITENSCHOOLSE OPVANG Zodra kinderen de basisschool bezoeken kunnen zij gebruik maken van de buitenschoolse opvang die KIC-K BUITENSCHOOLSE OPVANG aanbiedt. Kinderen op de BSO vermaken zich, na schooltijd of gedurende hele of halve dagen tijdens de schoolvakanties, met verschillende uitdagende activiteiten die hun worden aangeboden, zowel binnen als buiten. Hierbij vindt KIC-K BUITENSCHOOLSE OPVANG het belangrijk dat de kinderen ook zelf een stem hebben in wat ze graag willen doen. De tijd die ze doorbrengen op de buitenschoolse opvang dient ontspanning te geven. Daarbij worden de kinderen begeleid door professionele pedagogisch medewerkers. Spelen, sporten en bewegen is voor kinderen heel belangrijk. Sport en spel kunnen een grote bijdrage leveren aan een gezonde ontwikkeling van kinderen.
2.3 BESCHRIJVING VAN DE ORGANISATIE KIC-K BUITENSCHOOLSE OPVANG is een onderdeel van T Skooltje KINDEROPVANG en biedt buitenschoolse opvang aan voor kinderen die in Beek en Donk e/o omstreken naar school gaan. KIC-K BUITENSCHOOLSE OPVANG is gevestigd in het kindcentrum aan de Koppelstraat 97 te Beek en Donk. KIC-K BUITENSCHOOLSE OPVANG biedt naschoolse opvang, vakantieopvang en opvang op ADV dagen. De groepsruimte heeft een grootte van 160 m 2. Het buitenterrein bedraagt 250 m 2 en ook de vele grasvelden nabij bieden volop gelegenheid tot ontdekken, uitdaging en ruimte om te spelen. KIC-K BUITENSCHOOLSE OPVANG heeft 1 groepsruimte, een buitenterrein en de mogelijkheid tot het gebruik van andere ruimten binnen dit pand. 2.4 DOEL VAN DE ORGANISATIE Voor de kinderen: KIC-K BUITENSCHOOLSE OPVANG biedt een culturele flexibele opvang en reguliere opvang aan kinderen in de leeftijd van 4 jaar totdat het kind de basisschool verlaat. Kinderen die weer wat ouder zijn en weer andere behoeftes hebben dan onze kindjes op T Skooltje. Die zelfstandiger zijn en zich al heel groot voelen omdat ze naar de grote school gaan. Maar net zo goed behoefte hebben aan complimenten, een aai over de bol en na een drukke schooldag eerst even bijkomen met een beker sap aan de leestafel. Ze moeten zich met een vriendinnetje kunnen terug trekken in de poppenhoek, of zich kunnen vermaken in de jongenshoek, maar tegelijkertijd vinden ze het ook nog fijn om voorgelezen te worden en exclusieve aandacht van de leidsters te krijgen. Wij starten direct met kinderparticipatie, waarbij de kinderen inspraak hebben in veel zaken en aanbod van activiteiten. Dit aanbod is afwisselend om zo uitdagend te blijven voor de kinderen. Daarnaast vinden wij het belangrijk dat de kinderen niet moeten, maar mogen. Het is geen verplichting om altijd mee te doen, want buitenschoolse opvang is vrije tijd voor de kinderen.
Voor de ouders/verzorgers: Door het bieden van een voorziening met speelmogelijkheden en kinderparticipatie die aansluiten bij de verschillende leeftijdsgroepen en belevingswerelden van de kinderen, het aanbod van cultuur en de gelegenheid tot volop buiten zijn, creëren wij een veilige en vertrouwde thuishaven voor uw kind buiten schooltijd. Dit is zeer belangrijk voor u, als ouders/verzorgers. U kunt met een gerust hart aan uw eigen verplichtingen voldoen wetende dat u voor uw kind qua buitenschoolse opvang een beroep kan doen op KIC-K BUITENSCHOOLSE OPVANG. Voor de medewerkers: Voor haar medewerkers wil KIC-K BUITENSCHOOLSE OPVANG een goede werkgever zijn. De arbeidsvoorwaarden zijn conform de CAO Kinderopvang en ook op het gebied van arbeidsomstandigheden wordt er voldaan aan de norm. Ten slotte hechten wij aan een open en heldere communicatie en een goede werksfeer. 2.5 VISIE KIC-K BUITENSCHOOLSE OPVANG vindt het belangrijk kwalitatief goede en breed toegankelijke opvang te realiseren. Hierin wordt het welzijn van het kind gestimuleerd en kan ieder kind tot z n recht komen. Samenwerking met ouders/verzorgers zien wij als een voorwaarde om het welzijn van het kind te kunnen bevorderen. 2.6 GROEPSINDELING KIC-K BUITENSCHOOLSE OPVANG is voor kinderen van 4 tot 12 jaar (of tot het moment dat het kind groep 8 van de basisschool verlaat). De verhouding tussen het aantal medewerkers en het aantal aanwezige kinderen bedraagt 1 op 10. Op de groep worden maximaal 20 kinderen opgevangen.
Kinderen eten en drinken in hun eigen groepsruimte. Op de groep wordt de beschikbare ruimte voor vrije spel- en sportactiviteiten zoveel mogelijk benut. Specifieke afspraken over het gebruik van de ruimte en groepsindeling zijn terug te vinden in het pedagogisch werkplan van KIC-K BUITENSCHOOLSE OPVANG. 2.7 ONDERSTEUNING VAN DE PEDAGOGISCH MEDEWERKERS De pedagogisch medewerkers geven het beleid in de praktijk vorm. Op KIC-K BUITENSCHOOLSE OPVANG zijn pedagogisch medewerkers in dienst die een speciale opleiding (SPW) hebben gevolgd voor dit beroep. De manier waarop zij de pedagogische middelen inzetten is bepalend voor het welbevinden van de kinderen en daarmee voor de kwaliteit van de opvang. Het pedagogisch beleid, het pedagogisch handelen en de houdingsaspecten die in de praktijk aan de orde komen, worden besproken in de werkbesprekingen en functioneringsgesprekken met de pedagogisch medewerkers. Deze vinden plaats onder leiding van de directeur. Het pedagogisch beleid en handelen heeft een duidelijke samenhang met andere beleidsnotities en protocollen binnen KIC-K BUITENSCHOOLSE OPVANG. De pedagogisch medewerkers, maar ook de ouders, hebben toegang tot deze informatie en zijn in staat deze toe te passen en te gebruiken. Voor de BSO gaat het hierbij om de volgende onderwerpen: Voedingsbeleid Ziekte- ongevallen en hygiënebeleid (Buiten) speelbeleid Reglement interne klachtenprocedure Protocollen Hygiëne
Hoofdluis Kindermishandeling en seksueel misbruik Echtscheiding Afspraken rondom ziekte voor ouders Ongevallenregistratie Pesten op de BSO Veilig buiten spelen Veilig buiten spelen in de zon Veiligheid - Dreiging van buitenaf Vervoer kinderen Hoe te handelen bij een calamiteit (bij medicijntoediening) Kinderen met opvallend en of afwijkend gedrag
3. HET BIEDEN VAN EMOTIONELE EN FYSIEKE VEILIGHEID Het eerste pedagogische basisdoel heeft betrekking op het begrip emotionele en fysieke veiligheid binnen de buitenschoolse opvang. De vraag die wij hierbij stellen is: heeft het kind het naar zijn zin bij ons? Een kind moet zich veilig en beschermd voelen om zich goed te kunnen ontwikkelen, te spelen, leren en genieten. Daarbij is het van belang dat de omgeving waarin het kind wordt opgevangen een gezonde en veilige omgeving is. Deze omgeving creëren wij door kritisch naar de volgende punten te kijken en deze door te voeren in de praktijk: pedagogisch medewerkers weten wat zij moeten doen bij ziekte en/of ongevallen en handelen hier ook naar kinderen voelen zich gezien, geaccepteerd en gerespecteerd door pedagogisch medewerkers kinderen kennen de pedagogisch medewerkers en de kinderen in hun groep veilige en schone binnen- en buitenruimtes verantwoord (omgaan met) speelmaterialen gezonde voeding voldoende buitenlucht en beweging veilig gedrag in het verkeer er zijn dagelijkse routines en duidelijke afspraken afgesproken met de kinderen er is een goed contact met ouders/verzorgers ouders/verzorgers hebben vertrouwen in de kwaliteit van de BSO en worden goed geïnformeerd
3.1 DE MEDEWERKER-KIND INTERACTIE Onze pedagogisch medewerkers voelen betrokkenheid bij wat de kinderen ervaren, voelen en meemaken. Dat komt doordat de pedagogisch medewerkers kijken naar de kinderen, luisteren naar de kinderen en ze antwoord geven op al hun vragen. Een kind voelt zich vertrouwd als het zich gehoord en gezien voelt. Wij tonen aan hen dat we betrokken zijn, we troosten de kinderen als ze verdriet hebben, maken samen plezier met ze en daardoor voelen kinderen zich emotioneel gesteund en zich als persoon gerespecteerd. Het kind ervaart dat pedagogisch medewerkers hem begrijpen. Wij zorgen voor vaste pedagogisch medewerkers op de groep die herkenbaar zijn voor de kinderen. Kinderen zitten bij ons met andere kinderen die ze kennen. Door het bieden van emotionele ondersteuning en respect te hebben voor de kinderen kunnen zij zich ontwikkelen. 3.2 PRIVACY EN AUTONOMIE Wij stimuleren de kinderen om steeds zelfstandiger te worden. Een kind dat zichzelf goed kan redden, ontwikkelt zelfvertrouwen en een gevoel van eigenwaarde. Onze pedagogisch medewerkers nemen kinderen serieus en geven ze de kans om zelf dingen te doen. Dit betekent dat zij het gedrag van kinderen niet onnodig verstoren. Ze realiseren zich dat elk kind een uniek persoon is en hebben respect voor zijn individualiteit. Kinderen mogen bij ons zichzelf zijn en met andere kinderen spelen zonder toezicht, maar daarbij zorgt de pedagogisch medewerker er wel voor dat zij in de buurt is en als dat nodig is kan zij de situatie sturen. Wij stimuleren de kinderen bij het verleggen van hun grenzen en daarbij zullen wij ze niet te snel helpen. We laten het ze zo veel mogelijk zelf proberen. Kinderen krijgen verantwoordelijkheden en mogen helpen op de groep.
3.3 PRATEN MET DE KINDEREN Wij praten met de kinderen op gelijkwaardig niveau en respecteren hun gedachten en gevoelens. De pedagogisch medewerkers kijken en luisteren naar elk kind en letten hierbij op de verbale en non-verbale signalen die een kind uitzend. Door gesprekjes met de kinderen te voeren terwijl ze spelen of met een activiteit bezig zijn en door goed te kijken en te luisteren proberen de pedagogisch medewerkers zich te verplaatsen in wat er in de kinderen omgaat. In de gesprekken sluiten de medewerkers aan op het niveau van een kind. Ze vragen naar de mening van de kinderen over bijvoorbeeld uitstapjes, eten en aanschaf van speelmateriaal. Zo praten en denken kinderen ook mee over wat er op de BSO gedaan wordt. We denken bij de gesprekjes aan de omgeving. Voor kinderen is het makkelijker om tijdens een spel of een activiteit te praten. 3.4 INGRIJPENDE GEBEURTENISSEN Ingrijpende gebeurtenissen maken grote indruk op kinderen. Ze maken onderdeel uit van het leven. Wij proberen deze gebeurtenissen in kaart te brengen, proberen ons in te leven in de kinderen met hoe zij bepaalde ervaringen in hun leven opvatten. Bij positieve gebeurtenissen geven we de kinderen de kans om erover te vertellen en ervan te genieten. Bij negatieve gebeurtenissen leren de medewerkers kinderen deze te begrijpen door er samen, in groepsverband, over te praten en een plaats te geven in hun belevingswereld. Ze bieden kinderen gelegenheid hun gevoelens te uiten en praten met een kind als het hier behoefte aan heeft. Daarbij zorgen wij dat we de ouders hierin betrekken. Wij vertellen hen wat hun kind ervaart en beleeft in de tijd dat het bij ons is.
3.5 DE FYSIEKE OMGEVING Het gevoel van emotionele veiligheid wordt mede beïnvloed door de manier waarop de ruimten zijn ingericht en worden gebruikt. De binnen- en buitenruimte van de kinderen op de BSO geeft kinderen de kans om zelfstandig en veilig te spelen, te ontdekken en te leren. Bij de inrichting en indeling van de BSO wordt rekening gehouden met de vier pedagogische basisdoelen die wij als uitgangspunt hanteren voor de begeleiding van kinderen. Daarbij wordt middels de risico inventarisatie grondig in kaart gebracht waar de gevaren en - of verbeterpunten zijn. De ruimte en aankleding van de ruimte zijn daarbij sterk ondersteunend. In de ruimte zijn volop mogelijkheden om verschillende activiteiten aan te kunnen bieden. De ruimte ziet er verzorgd en opgeruimd uit, nodigt uit tot spel en bevordert de persoonlijke vaardigheden. Er zijn activiteitenplekken, hoeken waar kinderen zich kunnen terugtrekken na schooltijd, een gedeelte waar de kinderen vrij kunnen spelen en er zijn plekken waar de werkstukken en knutselresultaten van kinderen worden opgehangen. Een duidelijke structuur in de inrichting geeft het kind de kans om zelf de uitdaging te zoeken die het nodig heeft en aandurft. 3.6 DE GROEP Een van de kenmerken van de BSO is dat kinderen worden opgevangen in de stamgroep. De groep biedt kinderen de mogelijkheid met elkaar te leren omgaan, maar vooral van elkaar te leren. Medewerkers zorgen voor een goed evenwicht tussen aandacht voor het individuele kind en de groep als geheel.
3.7 REGELS Regels zorgen voor structuur op de groep en voor een veilig gevoel bij kinderen. We hanteren in de BSO zo weinig mogelijk regels. De regels die er zijn worden met elkaar én met inspraak van de kinderen gemaakt. Daardoor begrijpt iedereen de regels en worden ze goed nageleefd. Ze hangen ook duidelijk zichtbaar op de muur in de groepsruimte. Door regels consequent toe te passen weet elk kind precies waar het aan toe is. De pedagogisch medewerker is zich ervan bewust dat zij een voorbeeldfunctie heeft en leeft de regels ook na. Duidelijkheid en structuur zijn belangrijk om een veilige basis te creëren. De pedagogisch medewerkers hanteren allemaal dezelfde regels. Bij ongeoorloofd gedrag maken medewerkers het kind duidelijk waarom het zich niet zo mag en kan gedragen in een groep. Samen met het kind zoeken ze naar alternatieven die wél mogen. Via belonen (positieve aandacht bij goed gedrag) wordt het gedrag van een kind gestuurd of omgebogen. In overleg met ouders/verzorgers en het kind bespreken medewerkers wat ze gaan doen als het storende gedrag aanhoudt. 3.8 WENBELEID Als een kind nieuw in de groep komt, bestaat de groep al. De groep kent elkaar, sociale contacten zijn al gemaakt en vriendschappen zijn al gesloten. Een kind heeft tijd nodig om echt deel uit te gaan maken van de groep. Het is belangrijk dat kinderen goed begeleid worden in deze eerste periode en zich prettig voelen op de BSO. De pedagogisch medewerkers zorgen ervoor dat kinderen kennismaken met de andere kinderen en met de mogelijkheden van de BSO. Daarbij letten zij goed op de signalen die het kind geeft. De pedagogisch medewerker zal het kind stimuleren in het maken van contact met de andere kinderen en op de achtergrond extra toezicht houden.
3.9 SFEER In een groep kunnen kinderen veel verschillende emoties ervaren zoals vreugde, boosheid, plezier, verdriet en angst. Dit kunnen zij alleen ervaren, maar ook als groep, bijvoorbeeld de spanning voor een feest. Medewerkers leren kinderen zowel individueel als samen met deze emoties om te gaan. Ze werken aan een veilige en positieve sfeer in de groep door met elkaar en met de kinderen te bespreken hoe ze met elkaar omgaan. 3.10 HET ACTIVITEITENAANBOD Kinderen bepalen in hun vrije tijd, de tijd die ze doorbrengen na schooltijd, zelf wat ze doen en met wie. Ze sluiten vriendschappen met vriendjes en vriendinnetjes op de BSO en verzinnen spelletjes. Pedagogisch medewerkers stimuleren kinderen van elkaar te leren en elkaar te helpen. Wat de kinderen zelf kunnen, mogen ze ook zoveel mogelijk zelf doen. Wanneer kinderen het vertrouwen van volwassenen krijgen, worden zij gestimuleerd een positief beeld van zichzelf op te bouwen. Kinderen spelen ook soms alleen en mogen zich ook vervelen. Kinderen kunnen ook behoefte hebben aan georganiseerde activiteiten en dit wordt dan ook dagelijkse aangeboden in de vorm van de workshop door docenten en buitenactiviteiten. 3.11 HET SPELMATERIAAL In de BSO is ruim voldoende speelmateriaal aanwezig voor de verschillende leeftijdsgroepen. De kinderen mogen zelf een keus maken uit de verschillende speelmaterialen. De pedagogisch medewerkers laten kinderen zien hoe ze op een veilige manier met het materiaal om kunnen gaan. Ze maken afspraken over het gebruik van het materiaal zodat kinderen weten wat wel en niet mag. Ook stimuleren en adviseren de pedagogisch medewerkers kinderen bij het kiezen van nieuw en uitdagend materiaal.
4. HET BEVORDEREN VAN PERSOONLIJKE COMPETENTIE VAN KINDEREN Het tweede pedagogisch basisdoel genoemd in de Wet Kinderopvang is dat kinderen de gelegenheid moeten krijgen hun persoonlijke competentie te ontwikkelen. Dit is eenvoudig samen te vatten in de vraag: heeft het kind iets geleerd? Kinderen leren altijd terwijl ze bezig zijn. Kinderen ontwikkelen vaardigheden en zelfvertrouwen als zij de kans krijgen om zelf dingen uit te proberen en te ervaren. De BSO is een voorziening waar kinderen een deel van hun tijd doorbrengen. Het gaat om tijd die ze vrij zijn van school, vrije tijd. Het is de bedoeling dat kinderen graag naar de BSO komen en dat ze de BSO zien als een vrijetijdsbesteding. Dat kinderen spelen en daaraan plezier beleven is voor de BSO belangrijker dan wat ze tijdens het spelen leren. Kinderen moeten al zoveel op school, dus het meest belangrijke vinden we dat ze op de buitenschoolse opvang het gevoel hebben dat ze zichzelf kunnen zijn. Dat de ruimte en de aangeboden activiteiten aansluiten bij ieder individueel kind. Door leuke dingen te ondernemen, zowel binnen al buiten. En als ze een keertje liever niets doen, is het ook goed. Maar we kunnen de kinderen wel stimuleren verschillende gebieden in zichzelf aan te spreken. Door zelf enthousiast te zijn. Door zin te hebben in de dag en verwonderd te zijn wat er allemaal zal gaan komen. Door open te staan voor de kinderen en al hun gekke invallen. Door te beginnen bij de beleving van het kind en dit verder uit te breiden. 4.1 DE MEDEWERKER-KIND INTERACTIE Onze pedagogisch medewerkers geven kinderen volop mogelijkheden om zelf te kiezen wat ze willen doen, waar ze willen spelen en met wie. Medewerkers geven kinderen op de BSO de kans om te onderzoeken en ontdekken. Hierdoor krijgen kinderen de mogelijkheid om vaardigheden onder de knie te krijgen en zelfvertrouwen op te bouwen en daardoor ontwikkelen ze vertrouwen in hun eigen kunnen.
De pedagogisch medewerker is op de achtergrond sturend bezig, zodat het kind zelf kan spelen. Zij houdt afstand, observeert en stimuleert tegelijk het kind dat dit nodig heeft. Zij observeert en pikt signalen op van het kind. De leidster is hierbij alert op pesten. Zij kent de omgeving van de buitenschoolse opvang goed en weet waar de uitdagingen en gevaren zitten voor de kinderen. Zij zal hier ook extra alert op zijn tijdens de vrije spel momenten. De pedagogisch medewerker geeft het kind ruimte om zijn vrije tijd zelf in te vullen. Zij zorgt voor gezelligheid en creëert een binding tussen de kinderen. Zij zorgt ervoor dat het kind zich veilig en geborgen voelt. Zij staat open voor het bespreken van de ervaringen van kinderen. De pedagogisch medewerker is iemand die iets te bieden heeft voor het kind dat de opvang bezoekt. Zij heeft specialiteiten ontwikkeld en heeft oog voor het oudere kind. De houding van de leidster is dat zij openstaat voor inspraak van de kinderen. Zij overlegt en discussieert met de grote kinderen en komt samen met hen tot ideeën. De leidster is in staat op leeftijd gerichte activiteiten aan te bieden. 4.2 POSITIEVE BENADERING Het kind staat centraal bij KIC-K BUITENSCHOOLSE OPVANG. Met respect voor het kind wordt uitgegaan van geborgenheid, veiligheid en uitdaging. Om hiertussen een goed evenwicht te vinden hanteert de pedagogisch medewerkster regels. Door het kind op een positieve manier te leren omgaan met deze regels, ervaart het kind deze regels als een natuurlijk deel van de opvang. De pedagogisch medewerkster gaat hierbij uit van de eigenheid van het kind. Binnen de BSO gaat we uit van een positieve benadering van het kind. Door middel van het geven van complimentjes wordt dit gerealiseerd. Hiermee levert de pedagogisch medewerkster een bijdrage aan het ontwikkelen van een positief zelfbeeld waardoor het kind meer zelfvertrouwen krijgt. Door het geven van complimentjes wordt het kind gestimuleerd om gewenst gedrag te laten zien. Als gevolg hiervan zal het kind ook vaker gewenst gedrag laten zien en zal het ongewenste gedrag afnemen.
De pedagogisch medewerkster is er zich van bewust dat straf een beperkend effect heeft op het gedrag van het kind. Zeker als het vaker wordt toegepast. Juist teveel straf verhindert de vorming van een eigen geweten bij het kind. 4.3 ZELFSTANDIGHEID Het bevorderen van de zelfstandigheid is een van de hoofddoelen van de BSO. Opgroeiende kinderen krijgen steeds meer behoefte zelfstandig dingen te ondernemen. Alleen buiten op het dakterras van de BSO spelen hoort er in onze visie vanzelfsprekend bij. Omdat kinderen in hun vrije tijd recht hebben op privacy biedt de BSO kinderen de mogelijkheid om alleen of met leeftijdsgenootjes te kunnen spelen buiten het zicht van volwassenen. Tijdens het intakegesprek met de ouders/verzorgers wordt een zelfstandigheidformulier ingevuld. Op dit formulier wordt aangegeven welke dingen een kind zelfstandig mag ondernemen. Bijvoorbeeld alleen buiten spelen of op eigen gelegenheid naar de BSO komen. Het formulier wordt indien nodig jaarlijks, in overleg met ouders/verzorgers, bijgesteld. Door het stimuleren van de zelfstandigheid van kinderen wordt er een bijdrage geleverd aan het vergroten van het gevoel van eigenwaarde en zelfvertrouwen. Er wordt geprobeerd om het vermogen van kinderen om voor zichzelf op te komen te bevorderen door niet voor hen problemen op te lossen, maar als het nodig is, samen met hen. Zo kan een kind groeien in zijn ontwikkeling. 4.4 VEILIGHEID EN UITDAGING Kinderen zijn van nature nieuwsgierig en willen op onderzoek gaan, ook op de BSO. Pedagogisch medewerkers geven kinderen hierbij zoveel mogelijk de ruimte om zelf te bepalen wat ze aankunnen, binnen de door hun gestelde kaders. Daarbij houden de pedagogisch medewerkers wel toezicht op afstand, maar als het nodig is kunnen zij inspringen. Het ene kind zal sneller een extra uitdaging nodig hebben dan een ander kind en soms zal een kind iets afgeremd moeten worden doordat hij het gevaar niet ziet.
Pedagogisch medewerkers zijn zich voortdurend bewust van de balans tussen het bieden van veiligheid enerzijds en het zorgen voor uitdaging anderzijds. Kinderen onderzoeken graag en zij hebben daarvoor een veilige, uitdagende omgeving nodig. Het maken van keuzes over wat wel en niet mag, doen medewerkers samen met de kinderen en ouders. Wij streven ernaar dat het kind de opvang ervaart als een vorm van vrijetijdsbesteding. Onder vrijetijdsbesteding wordt het volgende verstaan: Het kind kan spelen of met iets bezig zijn en daaraan plezier beleven, zonder dat dit functioneel of leerzaam hoeft te zijn Het kind bepaalt zelf wat hij doet en met wie hij dit doet, binnen de regels van de BSO Binnen deze vrijetijdsbesteding bestaat voor het kind de mogelijkheid om deel te nemen aan activiteiten en workshops De leidster houdt rekening met de verschillende leeftijden en interesses van het kind Voor de vakantieperiode wordt van tevoren een activiteitenplan opgesteld waaraan het kind deel kan nemen De leidster stimuleert het kind zelfstandig te spelen en initiatieven te nemen. Naarmate het kind ouder wordt, laat de leidster het kind meer los. Over meer vrijheid (zoals alleen naar huis gaan) worden afspraken gemaakt met de ouders, en deze afspraken worden schriftelijk vastgelegd en ondertekend door ouders/verzorgers. Meer vrijheid voor het kind betekent ook meer verantwoordelijkheid voor het kind Binnen de BSO heeft het kind gelegenheid tot: Binnen spelen Buiten spelen Deelnemen aan activiteiten en workshops
4.5 SEKSUALITEIT Kinderen ontdekken hun lichaam. De seksuele ontwikkeling is een onderdeel van de algemene ontwikkeling. De medewerkers van KIC-K BUITENSCHOOLSE OPVANG staan open voor vragen van kinderen over seksualiteit, maar zullen proberen dit in eerste instantie aan de ouders/verzorgers over te laten. 4.6 LICHAMELIJK CONTACT Gedrag waarbij kinderen zich prettig voelen en wat goed is voor hun ontwikkeling worden niet afgeleerd. Pedagogisch medewerkers geven hierbij wel grenzen aan en dragen uit dat ze de eigenheid van kinderen respecteren. Hierbij vertellen ze hoe je op een prettige manier met elkaar om kunt gaan en leren ze kinderen elkaar niet te dwingen om iets te doen wat een ander niet wil. 4.7 DE FYSIEKE OMGEVING De ruimte is zo ingericht dat er zoveel mogelijk verschillende spel en/of georganiseerde activiteiten mogelijk zijn die aansluiten bij de verschillende leeftijden en ontwikkelingsstadia van de kinderen. Door het gebruik van licht, kleuren en materiaal wordt in de ruimte een vertrouwde en herkenbare sfeer gecreëerd. Pedagogisch medewerkers maken duidelijke afspraken met de kinderen over het gebruik van de ruimte. 4.8 BUITEN SPELEN EN BUITENRUIMTE Buiten spelen is belangrijk voor kinderen en medewerkers stimuleren kinderen dan ook om naar buiten te gaan. Het geeft hen bewegingsvrijheid, de mogelijkheid nieuwe spelvormen te ontdekken en natuurlijk is de frisse lucht belangrijk voor een kind. Het dakterras biedt gelegenheid voor rustige activiteiten, een moestuin en andere activiteiten. Deze ruimte is een plek waar
kinderen onderzoeken, even alleen zonder de juf zijn. Ouders/verzorgers geven toestemming als hun kind alleen naar buiten mag op het dakterras. De speelplaats biedt mogelijkheden tot voetballen, klimmen, klauteren, rennen etc. Hierbij zal te allen tijde begeleiding bij aanwezig zijn. 4.9 DE GROEP Kinderen ontwikkelen in een groep allerlei vaardigheden zoals het hebben van geduld, praten, delen, wachten op elkaar, luisteren naar elkaar en accepteren. De pedagogisch medewerkers geven kinderen de ruimte om binnen de groep een eigen plaats in te nemen. Wanneer kinderen zich vertrouwd voelen in de groep, zullen zij actiever zelf dingen (durven) ondernemen. Het is belangrijk dat kinderen binnen de groep dit mogen leren en oefenen. We praten met elkaar, luisteren naar elkaar, wachten op elkaar en vragen aan elkaar tijdens de vaste groepsmomenten. 4.10 HET ACTIVITEITENAANBOD Kinderen binnen de leeftijdsgroep van de BSO hebben verschillende behoeftes en interesses. De activiteiten stemmen medewerkers af op de leeftijd en interesses van de kinderen. Kinderen op de BSO willen graag nieuwe, spannende en gevarieerde activiteiten doen, maar daarnaast ook zelf kunnen kiezen om niets te doen of met vriendjes en vriendinnetjes te kletsen. Kinderen leren spelenderwijs eigen keuzes te maken en iets af te maken waaraan ze zijn begonnen. Pedagogisch medewerkers bieden een grote variëteit aan activiteiten zoals fantasie- en gezelschapsspellen, knutselen, de moestuin, muziek, werken met bouw- en constructiematerialen, computerspellen, dvd of video kijken, gezamenlijk vieren van feesten en buitenactiviteiten. Op het gebied van sport en beweging, drama en muziek, natuur en techniek en creativiteit zorgen medewerkers ervoor dat binnen de mogelijkheden van het centrum, aan alle aspecten aandacht wordt besteed.
4.11 UITSTAPJES Uitstapjes worden vooral in de vakantieperiode gemaakt. Daarnaast kunnen de pedagogisch medewerkers activiteiten organiseren buiten de BSO zoals een speurtocht in de omgeving, een bezoek aan het bos of picknicken op één van de vele grasvelden in de buurt. Kinderen hebben inspraak bij de keuze en organisatie van de activiteiten. Als zij met een idee komen en het is mogelijk binnen de organisatie, zullen de pedagogisch medewerkers hier ook op inspringen. 4.12 VERKEERSDEELNAME Oudere kinderen nemen steeds zelfstandiger deel aan het verkeer. Zelfstandige verkeersdeelname is iets waar de BSO open voor staat en de pedagogisch medewerkers begeleiden kinderen op weg naar zelfstandigheid. Uw kind mag zelfstandig op de fiets naar de BSO komen. Hiervoor hanteert de BSO speciale toestemmingsformulieren. Het is mogelijk dat de medewerkers op de fiets uitstapjes met de kinderen ondernemen. Ze overleggen dit uiteraard van te voren met de ouders. 4.13 HET SPELMATERIAAL Het spelmateriaal op de BSO is gevarieerd en geeft kinderen de mogelijkheid vaardigheden te ontwikkelen, nieuwe ervaringen op te doen en talenten te ontwikkelen. Er is geschikt en aantrekkelijk spelmateriaal voor zowel jonge kinderen als oudere kinderen. Hierbij zullen wij ons in de toekomst gericht bezig gaan houden met kinderparticipatie, waarbij er ook meer geschikt speelgoed en activiteiten aanbod voor de kinderen vanaf 10 jaar kan worden aangeboden.
Pedagogisch medewerkers gebruiken ook kosteloos en natuurlijk materiaal (zand, water, klei, toiletrolletjes etc.), verkleed- en constructiematerialen. De materialen bieden kinderen volop eigen keuzemogelijkheden voor verschillende vormen van spel, creativiteit en fantasie. Kinderen mogen ook meebeslissen bij de aanschaf van nieuwe materialen. 4.14 BEELD EN AUDIO De televisie, computer en mobiele telefoons zijn niet meer weg te denken uit onze maatschappij. Het zijn favoriete bezigheden van kinderen van deze tijd. Ze kunnen bijdragen aan de (cognitieve) ontwikkeling van een kind, maar kunnen tevens als storend worden ervaren. Pedagogisch medewerkers stellen grenzen aan het gebruik van de spelcomputer, televisie en mobiele telefoons. De BSO heeft hiervoor regels opgesteld.
5. HET BEVORDEREN VAN SOCIALE COMPETENTIE VAN KINDEREN Het derde pedagogisch doel is het bevorderen van sociale competentie van kinderen. Vragen die hierbij gesteld kunnen worden zijn: Wat gaan we doen? Met wie wil ik spelen? Hoe sluit ik me aan bij een groepje? Zich in een ander kunnen verplaatsen, kunnen praten met elkaar, samenwerken, anderen helpen en het leren hoe een kind zich gedraagt in een sociale situatie zijn hierbij belangrijke vaardigheden. Tijd op de BSO is anders dan tijd op school. Op school bepaalt de leerkracht hoe de tijd wordt ingedeeld, bepaalt de leerkracht de groepjes en zitten de kinderen met leeftijdsgenoten in de klas. Op de BSO wordt de tijd in samenspraak met de kinderen ingedeeld. Daarbij gaan de kinderen veel met kinderen van andere leeftijden om en zoeken ze zelf kinderen met wie ze bepaalde activiteiten willen uitvoeren. De kinderen leren van het samenzijn in een groep, het aangaan van vriendschappen en het omgaan met andere kinderen en volwassenen. Daarnaast leren kinderen in een groep omgaan met andere sociale en culturele achtergronden en leren zij omgaan met deze verschillen. Het geeft kinderen de kans om zich te ontwikkelen tot personen die goed functioneren in de samenleving. 5.1 DE MEDEWERKER-KIND INTERACTIE Onze pedagogisch medewerkers proberen het sociale contact tussen de kinderen onderling en tussen de kinderen en de pedagogisch medewerkers te bevorderen. Aanwezigheid van bekende kinderen geeft een groepsgevoel en daarmee veiligheid. Dit vormt een goede basis om te kunnen spelen, ontmoeten en ontwikkelen.
Gelijkwaardigheid is erg belangrijk tussen kinderen. Als er sprake is van ongelijkwaardige verhoudingen in spelsituaties is er geen sprake van veiligheid voor iedereen, wat vraagt om ingrijpen van de leidsters. Door het stellen van regels en grenzen door de leidsters, wordt er voor kinderen duidelijkheid en daarmee ook veiligheid gecreëerd. Binnen de groepsopvang wordt het welzijn van het kind bevorderd door positieve samen zijn tussen kinderen. Door deze positieve ervaringen wordt de sociale competentie van het individuele kind vergroot. De pedagogisch medewerkers beschikken over vaardigheden om het samen spel tussen kinderen op een positieve manier te beïnvloeden. Als de interactie tussen bepaalde kinderen niet goed verloopt, zullen de pedagogisch medewerkers hierop in spelen en naar oplossingen zoeken. Hierbij zullen zij ook de ouders/verzorgers betrekken. De pedagogisch medewerkers bespreken met elkaar en met de kinderen hoe ze met elkaar omgaan. Het kind zelf verliezen ze hierbij niet uit het oog. Zoals eerder aangegeven, zijn er iedere dag voor de kinderen bekende pedagogisch medewerkers, herkenbaarheid is een belangrijke voorwaarde voor het creëren van een veilige omgeving. Pedagogisch medewerkers staan open voor de ideeën en initiatieven van kinderen. Ze kunnen zich inleven in het kind, handelen consequent en hebben vertrouwen in de capaciteiten van de kinderen. Ze zijn betrokken bij de kinderen en hebben een positieve en enthousiaste houding. 5.2 DE FYSIEKE OMGEVING Elke ruimte heeft z n eigen functie. Er is een techniekhoek, een meidenhoek waar de meisjes kunnen tutten, een actieve ruimte voor spellen, een hoek voor het lezen en lekker chillen en een hoek voor tafelspelletjes. Kinderen beslissen over het algemeen zelf waar ze spelen, maar doen dit wel in overleg met de pedagogisch medewerkers. Ouders/verzorgers tekenen bij de intake een formulier waarop ze aangeven of het kind zonder begeleiding buiten op het terrein mag spelen.
5.3 DE GROEP De groep biedt de kinderen de gelegenheid te leren omgaan met anderen. In een groep leren kinderen veel van elkaar. Het groepsproces tussen kinderen is belangrijker dan het resultaat van een activiteit. In de onderlinge contacten leren ze spelenderwijs een aantal aspecten die voor hun persoonlijkheidsontwikkeling van belang is (sociaal inzicht, communicatieve vaardigheden en sociale vaardigheden). De pedagogisch medewerkers spelen mee, maar houden zich hierbij veel op de achtergrond en proberen zo min mogelijk te sturen. Zij observeren hoe de kinderen zich voelen. 5.4 VRIENDJES EN VRIENDINNETJES Een vriendenkring hoort bij de vrije tijd van kinderen. Naarmate kinderen ouder worden, is het aangaan en ontwikkelen van vriendschappen steeds belangrijker. Pedagogisch medewerkers respecteren de verschillende vriendschappen tussen kinderen en houden er zoveel mogelijk rekening mee. Kinderen worden gestimuleerd in het samen spelen, maar worden ook gerespecteerd als zij even geen zin hebben in gezelschap en alleen willen spelen. Met het maken van groepjes wordt rekening gehouden tussen de vriendschappen van de kinderen. Kinderen die juist niet naar elkaar toe trekken worden gestimuleerd in samen spelen, maar de pedagogisch medewerker respecteert de ideeën van het kind hierbij. 5.5 PESTEN Pesten wordt niet geaccepteerd op de BSO. Wij hanteren een protocol pesten en maken dit regelmatig bespreekbaar bij de kinderen. Wij hanteren pestdiploma s waar regels op staan m.b.t. pesten. Deze regels bespreken wij met de kinderen en de diploma s hangen in de groep. De pedagogisch medewerkers hebben een voorbeeldfunctie en laten kinderen zien hoe conflicten en ruzies kunnen worden voorkomen en worden opgelost. Kinderen kunnen vaak zelf heel goed conflicten oplossen wanneer ze hier de kans voor krijgen.