18 november 2014 Verpleegkundigen & Verzorgenden Nederland



Vergelijkbare documenten
LASERTHERAPIE VOOR DE BEHANDELING VAN ORALE MUCOSITIS

Aanbiedingsformulier ZINL

Multidisciplinaire Richtlijn ALS ergotherapie, fysiotherapie en logopedie: een update

vrijdag 16 maart 2018

Update Multidisciplinaire richtlijn ALS fysiotherapie, ergotherapie en logopedie: stand van zaken

Richtlijn Orale Mucositis bij Patiënten met Kanker

Geen Voor bijeenkomst mogelijk relevante relaties met. Baxter bedrijven Sponsoring of onderzoeksgeld. n.v.t.

LASERTHERAPIE voor behandeling van mucositis

richtlijnen basis voor kwaliteit

Richtlijnontwikkeling Een praktische handleiding voor patiëntenvertegenwoordigers

Verschil richtlijn en zorgstandaard. Anja Stevens, psychiater Refereermiddag SCBS, 22 juni 2017

Inhoud. Voorwoord 9. Samenstelling van de werkgroep 11

VERANTWOORDING. Behandeling - Patiëntenselectie / Indicatie (CB)

Ergotherapie richtlijn voor patiënten met ALS/PSMA/PLS; knelpuntenanalyse en wetenschappelijk bewijs

Kanker in het hoofd-halsgebied

Oncologische Revalidatie:

Datum: 23 maart zorgaanbieder. Onderstaand de volledige uitspraak. Tandheelkundige zorg voor medisch gecompromitteerden

Aanbiedingsformulier voor kwaliteitsstandaarden

Mondzorg bij chemotherapie

Arbokennis ontsloten

Belangenverklaring. L. Ottevanger. In overeenstemming met de regels van de Inspectie van de Gezondheidszorg (IGZ)

Eindtermen voor de vervolgopleiding tot oncologie verpleegkundige

Samenstelling van de verschillende werkgroepen Inleiding 15

Aanbiedingsformulier voor kwaliteitsstandaarden

Prof. dr. M.W. van Tulder Prof. dr. B.W. Koes. Evidence-based handelen bij lage rugpijn

Palliatieve zorg aan kwetsbare ouderen

Aanbiedingsformulier voor kwaliteitsstandaarden

Implementatieplan IKNL Modulaire revisie richtlijn Mammacarcinoom

Implementatie van richtlijnen. Dr. Hester Vermeulen Afdeling Chirurgie, Academisch Medisch Centrum Amsterdam Amsterdam School of Health Professions

Verzekeringsgeneeskunde en Wetenschap

Verstandelijke Beperking en Psychiatrie; praktijk richtlijnen

Chapter 10. Samenvatting

Zingeving en spiritualiteit in de palliatieve fase: enkele kaders en gespreksmodellen

Richtlijnen en normen

Lasertherapie bij orale mucositis

Richtlijn Vroeg en/of small voor gestational age (SGA) geboren kinderen (2013)

Ontwikkeling van richtlijnen in stappen

Evidence Based Practice

Kanker in het hoofd-halsgebied

Systematische review naar effectieve interventies ter preventie van kindermishandeling.

Praktijkopdracht Klinisch Redeneren

Preventie en behandeling van orale mucositis. Michiel Daem / Verpleegkundig specialist oncologie UZG

Procedure modulair onderhoud van richtlijnen. September 2015

Consortium Transfusiegeneeskundig Onderzoek: Najaarssymposium 2016

Totstandkoming en methoden. NHG-Behandelrichtlijn Wratten (verrucae vulgares/plantares)

Met elkaar in gesprek over kwaliteitsverbetering en hoogspecialistische ggz. Door Ralph Kupka en Sebastiaan Baan

Notitie Richtlijnenbeleid NVvR commissie kwaliteit, augustus 2015.

Plan van aanpak. Module Verdieping in de beroepspraktijk. Preventie en behandeling van het delier bij klinische patiënten van 70 jaar en ouder.

KWALITEITSONTWIKKELING GGZ

Overweeg bij patiënten die behandeld worden met radiotherapie om diclofenac te geven om pijn als gevolg van orale mucositis te behandelen.

2.1 Adequate mondzorg Uitgangsvraag: Op welke manier dient mondzorg adequaat te worden toegepast bij patiënten met orale mucositis?

De verpleegkundig specialist: de ervaringen als arts

Richtlijnen: Minimaal vereiste - of optimale zorg? Stollen of uitdagen

Inhoudsopgave

Lasertherapie (bij orale mucositis)

Signaleren van pschosociale problematiek in de oncologische wondzorg

Totstandkoming en methoden. NHG-Behandelrichtlijn Menstruatie-uitstel

Totstandkoming en methoden. NHG-Behandelrichtlijn Hordeolum en chalazion

DETECTIE EN BEHANDELING VAN SUÏCIDAAL GEDRAG DE ONTWIKKELING VAN EEN MULTIDISCIPLINAIRE RICHTLIJN Saskia Aerts en Eva Dumon

Ontwikkeling, herziening, beheer en toegankelijkheid protocollen verloskunde in verzorgingsgebied GCMN

Verstandelijke Beperking en Psychiatrie; praktijk richtlijnen

Kwaliteitsstandaard voor ALamyloïdose. Module concentratie en organisatie van zorg voor mensen met systemische AL-amyloïdose in Nederland

MULTIDISCIPLINAIRE RICHTLIJN WERK EN ERNSTIGE PSYCHISCHE AANDOENINGEN. Versie 0.0

Lasertherapie (bij orale mucositis)

Richtlijn Mammacarcinoom

Kennisinstituut Mondzorg (KiMo) Samenvatting

Totstandkoming en methoden. NHG-Behandelrichtlijnen

- Geplaatst in VISUS EBM IN DE OPTOMETRIE: HOE PAS JE HET TOE?

Ontwikkeling, herziening, beheer en toegankelijkheid protocollen verloskunde in verzorgingsgebied RCU / GCMN

Partijen betrokken bij het ontwikkelen of onderhouden van deze kwaliteitsstandaard zijn: NVK, NVvP, VKGN, NIP, NPCF, ZN

Beleidsnota Palliatieve Zorg Maasstad Ziekenhuis

Inhoud. Voorwoord 11 DEEL 1 HET BEROEP VAN DE MBO-VERPLEEGKUNDIGE 13

Procedures Richtlijnen

Bevorderen arbeidsparticipatie chronisch zieken: effectieve interventies

De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus EA DEN HAAG. Datum 11 oktober 2018 Betreft Kamervragen. Geachte voorzitter,

Mondverzorging in de palliatief terminale fase en bij chemo- of radiotherapie

Ontwikkeling van een beweegnorm voor ouderen in verpleeg- en verzorgingshuizen

Postgraduaat Voeding en Oncologie

Zelfmanagement en eigen regie bij borstkanker

Kennisbank richtlijnontwikkeling. Tool Knelpuntenanalyse. 1. Inleiding. Ondersteunende materialen bij het ontwikkelen van richtlijnen.

Bijlage 9 Resultaten Commentaarronde: gerichte benadering

Patiënteninformatie. Mondzorg bij stamceltransplantatie

Samen werken aan betere pijnzorg: de ontwikkeling van de kwaliteitsindicator Ziekenhuisbreed pijnmanagement

2. Zorgvraag/aandoening(en) waarop de kwaliteitsstandaard betrekking heeft: Tabaksverslaving

KWALITEITSSTANDAARDEN VOOR VERPLEEGKUNDIGEN EN VERZORGENDEN

daghospitaal oncologie en algemeen inwendige ziekten informatiebrochure Lasertherapie (bij orale mucositis)

LUSTRUMPROGRAMMA OPLEIDING MONDZORGKUNDE UTRECHT:

Palliatieve zorg voor andere doelgroepen

Speekselverlies bij kinderen

LEIDRAAD KWALIFICERING CHIRURGIE BIJ KINDEREN IN ALGEMENE ZIEKENHUIZEN

Totstandkoming en methoden. NHG-Behandelrichtlijn Hyperhidrose

Hoofd-hals kanker epidemiologie, etiologie, symptomatologie en diagnostiek

Totstandkoming en methoden. NHG-Behandelrichtlijn Hidradenitis suppurativa

Evidence-based richtlijn lasrook

Optimaliseren chemotherapie probleem signalering en interventies

Postgraduaat Voeding en Oncologie

Totstandkoming en methoden. NHG-Behandelrichtlijn Bursitis olecrani

Taken en verantwoordelijkheden bij richtlijnontwikkeling

Hoofdstuk 4 Preventie 67 1 Inleiding 67 2 Praktijkoverwegingen 69 3 Wetenschappelijke onderbouwing 78 4 Aanbevelingen 87 Noten 90 Literatuur 90

Richtlijnontwikkeling Een praktische handleiding voor patiëntenvertegenwoordigers. Ontwikkeld door CBO en PGOsupport

Transcriptie:

Orale Mucositis herziening Richtlijn Arno Mank, RN PhD Onderzoeksverpleegkundige Oncologie/Hematologie AMC, Amsterdam

Email vorige E-mail week eind vorige week

Richtlijnencyclus 2007 2014

Doelstelling Richtlijn De richtlijn beschrijft de zorgverlening door verpleegkundigen aan patiënten die worden behandeld met chemotherapie of radiotherapie in het hoofd-halsgebied. De richtlijn geeft antwoord op vragen en knelpunten die in de praktijk bij (oncologie) verpleegkundigen zijn geïnventariseerd. Door consultatie van meerdere disciplines betrokken bij het zorgproces rondom orale mucositis wordt een multidisciplinaire richtlijn ontwikkeld. De V&VN hoopt dat het ontwikkelen en verbeteren van landelijke richtlijnen voor verpleegkundigen aansluit op de behoefte van de leden van de vereniging. Een richtlijn zal steeds geëvalueerd en bijgesteld moeten worden op grond van nieuwe inzichten.

Definitie Orale mucositis Klinische uiting van een toxische ontstekingsreactie die het mondslijmvlies aantast. Deze ontstekingsreactie leidt, mede onder invloed van lokale factoren (zoals bacteriën, trauma en veranderingen in het speeksel), tot geïrriteerde en/of kapotte mondslijmvliezen. Veelvoorkomende complicatie bij patiënten die chemotherapie of radiotherapie krijgen ter behandeling van een kwaadaardige aandoening of ter voorbereiding van een hematopoïetische stamceltransplantatie (HSCT).

Waar zijn nu? Knelpuntenanalyse en uitgangsvragen Evalueren, actualiseren en reviseren Richtlijnendatabase, werkgroepen en netwerken Samenstelling werkgroep Maken plan van aanpak Zoeken, beoordelen literatuur Verkrijgen consensus Formuleren aanbevelingen Formele instemming door wetenschappelijke en beroepsverenigingen Commentaarronde organiseren Ontwikkelen evaluatieplan en implementatieplan

Ontwikkeling conceptrichtlijn Werkgroep (4 verpl) uit verschillende werkvelden (medio 2014) - vaststellen uitgangsvragen - uitwerken consensus based vragen - Systematische inventarisatie van huidige literatuur - herzien bestaande teksten - aanbevelingen op basis van gevonden evidentie - opstellen conceptrichtlijn Expertbijeenkomst (sept. 2014) Commentaarronde (heden- jan 2015)

Betrokkenen (expertbijeenkomst) Nederlandse Internisten Vereniging (NIV)/Nederlandse Vereniging voor Medische Oncologie, NVMO) Nederlandse Vereniging voor Hematologie (NVvH) Nederlandse Vereniging voor Radiotherapie en Oncologie (NVRO) Verpleegkundigen en Verzorgenden Nederland Oncologie (V&VN Oncologie) Nederlandse Vereniging van Mondhygiënisten (NvM) Nederlandse Vereniging van Tandartsen (NVT) Leven met Kanker Beweging

Inhoud Richtlijn (1) ALGEMEEN 1.1 Definitie en incidentie 1.2 Pathofysiologie 1.3 Symptomen en verschijnselen 1.4 Communicatie 2 MONDZORG 2.1 Adequate mondzorg 2.2 Vóór behandeling 2.2.1 Tandheelkundig professional 2.2.2 Verpleegkundige 2.3 Tijdens behandeling 2.3.1 Tandheelkundig professionals 2.3.2 Verpleegkundige 2.4 Na behandeling 2.4.1 Tandheelkundig professional bij chemotherapie 2.4.2 Tandheelkundig professional bij radiotherapie 3 SCOREN 3.1 Inleiding 3.2 Instrumenten 3.3 Frequentie

Inhoud Richtlijn (2) 4 PREVENTIE 4.1 Zinvolle interventies 4.2 Niet-zinvolle interventies 4.3 Meer onderzoek nodig 5 BEHANDELING 5.1 Inleiding 5.2 Pijn 5.2.1 Pijnbestrijding: medicamenteus 5.2.2 Pijnbestrijding: niet-medicamenteus 5.3 Behandeling orale mucositis 5.4 Voeding en dieet 12 BIJLAGES o.a.: Richtlijn Hoofd-halskanker Poetsinstructie gebit Anatomische gebieden van de mond Beschrijving hanteerbare meetinstrumenten Evidence tabellen Verklarende woordenlijst

Belangrijkste Veranderingen in de richtlijn Consensus based revisie Onderscheid hoofd/hals kanker en hematologie Literatuur update, apart toegevoegd Verduidelijking/vereenvoudiging tekst Communicatie met patiënt Aanbeveling score instrumenten incl. patiënten perspectief Aanbevelingen do s en don t

Implementatie De richtlijn wordt opgenomen in de richtlijnendatabase Samenvattingskaart Publicaties/congressen Naar de praktijk?

Vragen? Commentaarronde tot 15 Januari