Paritair comité voor het bouwbedrijf sectoraal akkoord commentaar

Paritair comité voor het bouwbedrijf sectoraal akkoord commentaar Op het paritair comité voor het bouwbedrijf van 19 november is het sectoraal akkoord voor 2015-2016 ondertekend. Alle organisaties hebben het ontwerpakkoord van 28 oktober goedgekeurd. Tegelijk hebben de arbeidersvakbonden een engagement ondertekend om geen kandidaturen in te dienen voor de komende sociale verkiezingen. Dit akkoord, dat opnieuw de sociale vrede in de sector bewerkstelligt, is een sluitstuk van onderhandelingen die in drie fasen zijn verlopen: het bewerkstellingen van het financieel evenwicht van het FBZ, de uitwerking van de regelingen einde loopbaan (SWT-vroegere brugpensioen) en het invullen van het KB betreffende de loonnorm. 1. Het financieel evenwicht van het Fonds voor Bestaanszekerheid. In het kader van de realisatie van het financieel evenwicht van het Fonds voor bestaanszekerheid, werden volgende cao s gesloten: Forfaitaire bijdrage: de korting voorzien voor jonge arbeiders (-26 jaar) werd van 300 gebracht op 200, de korting voorzien voor medioren (58+), 100 werd afgeschaft; Rustdagen: de responsabilisering van de werkgever bij overmatig gebruik van economische werkloosheid werd van 75 dagen gebracht op 50 dagen met een forfaitaire vergoeding van 60 per dag overschrijding; De terugbetaling van het gewaarborgd loon voor de ondernemingen met 20 werknemers, werd van 100% gebracht op 94,81%; De vergoedingen voor langdurige werkonbekwame werknemers: fusie van de regimes dagvergoedingen en getrouwheidszegel bij gelijkstelling; De tussenkomst voor vakantieaccomodatie werd verminderd. 2. Het SWT Volgens de afspraken binnen de groep van 10 (interprofessioneel overleg) diende er vóór 30 juni sectorale cao s gesloten te worden die de toegang regelt tot het SWT. Volgende cao s werden gesloten: Algemene regeling: leeftijd 60 jaar tot eind 2017 en met een loopbaan van 40 jaar voor mannen en voor vrouwen: 31 jaar in 2015, 32 jaar in 2016 en 33 jaar in 2017; Lange loopbaan van 40 jaar: leeftijd 58 jaar in 2015 en 2016; Regeling "ongeschikten": leeftijd 58 jaar in 2015 en 2016 met een loopbaan van 33 jaar en een sectoranciënniteit van 15 jaar. Het attest arbeidsgeneesheer verklaart de ongeschiktheid en bevat ook de verklaring van de werkgever, na overleg met de arbeidsgeneesheer, dat er geen aangepast werk is in de onderneming. Sectorale onderhandelingen Cao 2015 2016 sectoraal akkoord 1

3. Het sectoraal akkoord 2015-2016 3.1. Lonen en arbeidsvoorwaarden 3.1.1. Aanpassing lonen Volgens de wet van 28 april 2015 tot instelling van de maximale marge voor de loonkostontwikkeling voor de jaren 2015-2016 genomen in uitvoering van een IPA dat niet door alle organisaties werd ondertekend, konden de lonen enkel in 2016 verhoogd worden. De lonen, zowel de minimum lonen als de effectieve lonen, worden per 1 januari 2016 als volgt verhoogd: cat. I cat. IA cat. II cat. IIA cat.iii cat. IV 31 12 2015 13,386 14,052 14,268 14,980 15,176 16,107 cao +0,067 +0,070 +0,071 +0,075 +0,076 +0,081 01 01 2016 13,453 14,122 14,339 15,055 15,252 16,188 3.1.2. Toekenning van een jaarlijkse premie Nog altijd volgens dit KB kond er een netto-premie worden toegekend in 2016, ten belope van 0,3% van de loonmassa. In uitvoering daarvan wordt vanaf mei 2016 jaarlijks een ecocheque toegekend aan de arbeiders met een waarde van 100. Het bedrag van 100 is van toepassing op de arbeiders die tijdens de volledige referteperiode arbeidsprestaties hebben gehad. Deze referteperiode loopt van 1 april van het voorgaande kalenderjaar tot en met 31 maart van het lopende kalenderjaar. Wanneer de arbeider niet in actieve dienst (met gelijkstellingen bepaald in cao 98 + tijdelijke werkloosheid) is gedurende de volledige referteperiode, zal het bedrag pro rata berekend worden op basis van volgende regels: Per volledige maand in dienst: 100/12 Per onvolledige maand in dienst: aantal kalenderdagen in dienst/aantal kalenderdagen van de betreffende maand) x ( 100/12) Voor de deeltijdse arbeiders wordt de ecocheque toegekend pro rata hun tewerkstellingsregime. Het sectoraal akkoord voorziet de mogelijkheid om op ondernemingsvlak een ander voordeel toe te kennen dan de ecocheque. Deze omzetting moet gebeuren voor eind januari van het jaar waarin het voordeel wordt toegekend. In de ondernemingen met een syndicale afvaardiging gebeurt dit met een schriftelijk 2

akkoord van de syndicale afvaardiging. De bedrijven zonder syndicale afvaardiging melden de omzetting aan de Voorzitter van het Paritair Comité. Evaluatie in september 2016, zowel op het gebeid van de toekenning van de ecocheque als op de mogelijkheid van vervanging door een ander voordeel. 3.1.3. Verplaatsingen Volgende elementen brengen wijzigingen aan, aan de bestaande cao: Berekening De verwijzing in de cao naar Mappy, wordt vervangen door Google Maps. De cao bepaalt ook uitdrukkelijk dat bij gebruik van Google Maps rekening moet gehouden worden met het reëel afgelegd traject. Weekverplaatsingen De patronale tussenkomst voor de weekverplaatsingen wordt berekend door het maandbedrag te vermenigvuldigen met drie en te delen door 13. Tevens wordt een werkgroep geïnstalleerd die de globale mobiliteitsproblematiek zal onderzoeken. 3.2. Syndicale afvaardiging Er werd tussen de organisaties vertegenwoordigd in het paritair comité een akkoord bereikt op 8 oktober 2015 inzake de werking van de syndicale delegatie. Deze aanpassingen hebben het mogelijk gemaakt dat de vakbonden beslist hebben om toch geen lijsten in te dienen voor de sociale verkiezingen in de bouwbedrijven. Hierbij moet opgemerkt worden dat ondernemingen die voor hun arbeiders ressorteren onder meerder paritaire comités en die andere sectoren wel lijsten indienen, de vakbonden van de bouw ook lijsten zullen indienen. 3.2.1. Toepassingsgebied Er wordt een syndicale afvaardiging opgericht in de ondernemingen met meer dan 30 arbeiders. 3.2.2. Installatievoorwaarden De syndicale delegatie wordt voorgedragen door de vakbonden die onderling afspreken hoe de mandaten zullen verdeeld worden. Er is intern een gentlemen's agreement opgesteld tussen de drie vakorganisaties. Alle mandaten hebben een duurtijd van vier jaar, zoals bij de sociale verkiezingen, en nemen een einde in 2020, tenzij het mandaat (stilzwijgend) verlengd wordt, behalve oppositie van de werkgever bij bv daling van het aantal personeelsleden. 3

Voor de aanstelling in 2016, is het referentiejaar 2015: dus zowel voor de berekening van het aantal arbeiders als voor de berekening van de drempels. In geval van betwisting, kunnen gegevens opgevraagd worden bij het FBZ Constructiv via de raad van bestuur. De drempels worden berekend volgens de regels vervat in de huidige cao: dus de arbeiders, leerjongens en de uitzendkrachten (omzetting naar VTE). Indien in de loop van de duurtijd (2016-2020) het aantal tewerkgestelden stijgt, blijven de mandaten doorlopen tot eind 2020. Indien in de loop van de duurtijd (2016-2020) het aantal tewerkgestelden stijgt gedurende een periode van 12 maanden, de drempel van 30 arbeiders wordt overschreden, een hogere drempel wordt bereikt, dan kan hetzij een syndicale afvaardiging worden geïnstalleerd hetzij bijkomende mandaten worden ingevuld. In ieder geval eindigt dit mandaat in 2020, ongeacht de datum van installatie of aanduiding. Een onvolledige syndicale afvaardiging kan altijd worden aangevuld, maar het mandaat loopt ook af in 2020. Bij fusie van ondernemingen blijven beide afvaardigingen bestaan, worden samengevoegd tot in de periode van mandaat (stopt in 2020). 3.2.3. Aantal mandaten Effectieve mandaten Het aantal effectieve mandaten werd als volgt aangepast, rekening houdend met het feit dat onder de 50 werknemers er geen wijzigingen werden doorgevoerd maar enkel voor de ondernemingen die meer dan 50 personeelsleden tewerkstellen, door de gelijklopendheid met het toepassingsgebied voor de sociale verkiezingen. Tewerkstelling Huidige cao Akkoord tussen de woordvoerders Van 30 tot 49 arbeiders 2 afgevaardigden 2 afgevaardigden Van 50 tot 100 arbeiders 3 afgevaardigden 6 afgevaardigden Van 101 tot 250 arbeiders 6 afgevaardigden 10 afgevaardigden Van 251 tot 500 arbeiders 10 afgevaardigden 14 afgevaardigden Meer dan 500 arbeiders 14 afgevaardigden 18 afgevaardigden 4

Plaatsvervangers Het aantal plaatsvervangers wordt vastgesteld op 1 plaatsvervanger per begonnen schijf van 4 afgevaardigden per vakorganisatie. Voor de ondernemingen onder de 50 arbeiders, kunnen er enkel plaatsvervangers worden aangeduid indien de syndicale afgevaardigde maar dan 30 dagen afwezig is, wat trouwens in de huidige regeling reeds voorzien is. 3.2.4. Kredieturen Huidige cao: De syndicale afvaardiging heeft het recht in de loop van de maand te beschikken over kredieturen aan te wenden tijdens de werkuren op ogenblikken die in akkoord met het ondernemingshoofd worden bepaald. Worden niet aangerekend op deze kredieturen: de vergadering met de directie; de tijd besteed aan opdrachten van het Comité voor Preventie en Bescherming van het Werk en van de Ondernemingsraad. NIEUW: de tijd besteed aan de bezoeken van de bouwplaatsen zitten nu wel in de kredieturen (de niet-vooraf medegedeelde bezoeken). Tewerkstelling Huidige cao voor de afvaardiging Akkoord tussen de woordvoerders voor de afvaardiging 30 tot 39 arbeiders 6 uur per maand 6 uur per maand 40 tot 49 arbeiders 10 uur per maand 10 uur per maand 50 tot 75 arbeiders 13 uur per maand 48 uur per maand 76 tot 100 arbeiders 15 uur per maand 48 uur per maand 101 tot 250 arbeiders 21 uur per maand 80 uur per maand 251 tot 500 arbeiders 26 uur per maand 112 uur per maand Meer dan 500 arbeiders 41 uur per maand 144 uur per maand Elke vakorganisatie bepaalt zelf hoe ze het aantal kredieturen onder hun afgevaardigden verdeelt. 5

3.2.5. Bevoegdheden De syndicale afvaardiging oefent de opdrachten en taken uit van de ondernemingsraad en het Comité voor Preventie en Bescherming op het Werk. Opstellen van een huishoudelijk reglement voor de werking van de syndicale afvaardiging (tijdstip van de maandelijkse bijeenkomsten, agenda, oproeping, ). Nieuw qua bevoegdheden: De vakbondsafvaardiging zal worden ingelicht ten laatste 24 uur na het ontslag van een personeelslid; Schriftelijke informatie over de onderaanneming: De SD heeft het recht inlichtingen op te vragen over: o o o Onderaanneming (in het kader van de strijd tegen de deloyale concurrentie): identiteit onderaannemer, voorziene duurtijd, plaats waar het werk wordt uitgevoerd, omschrijving van de specifieke activiteiten. Wanneer de eigenactiviteit van de onderneming wordt uitbesteed, krijgt de syndicale delegatie bovendien informatie over het aantal werknemers tewerkgesteld door de onderaannemer. Op vraag van de SD verstrekt de werkgever informatie over de flexibiliteitsmaatregelen waarop de onderaannemers steunen. Uitzendkrachten: info per werf, per functie, per categorie, per motief Economische werkloosheid: info per werf, per functie, per categorie Deze informatie wordt schriftelijk meegedeeld voor de maandelijkse vergadering. De SD houdt toezicht op het principe dat het werk dat normaal verricht wordt door de arbeiders die tijdelijk werkloos worden gesteld, niet aan derden worden uitbesteed. De duurtijd van de economische werkloosheid en tijdelijke werkloosheid wegens slecht weer waaraan de syndicaal afgevaardigde wordt blootgesteld, mag niet hoger liggen dan het gemiddelde van de arbeiders behorend tot hetzelfde beroep of dezelfde groep. Bij overtreding moet de werkgever het normale loon betalen. een verzoeningsbureau zal de vaststelling van misbruik doen op basis van de cijfers (FBZ Constructiv). 6

3.2.6. Bescherming tegen ontslag De aangewezen afgevaardigden en plaatsvervangers zijn beschermd tegen ontslag volgens de vigerende wetgeving (ondernemingsraad en comité voor preventie) tijdens de duurtijd van het mandaat maar stopt in 2020. De plaatsvervanger maakt deel uit van de syndicale afvaardiging. De plaatsvervanger vervangt onmiddellijk de effectieve syndicale afgevaardigde bij diens afwezigheid. 3.2.7. Faciliteiten De syndicale afvaardiging moet beschikken over de moderne communicatiemiddelen. 3.2.8. Diversen Voor de ondernemingen "groep in België": de afgevaardigden en de directies van de verschillende groepen periodiek (1 maal per jaar) samenbrengen. De gunstiger akkoorden in de bedrijven blijven behouden en de andere bepalingen van de cao die niet werden gewijzigd door dit akkoord, blijven onverminderd van toepassing. 3.3. Arbeidstijdorganisatie Twee punten werden opgenomen in het ontwerp van sectoraal akkoord: Fiscaal voordeel Het fiscaal voordeel voor de overuren dient toegekend worden aan alle werknemers en niet enkel voor diegenen die onderworpen zijn aan de aanwezigheidsregistratie Rustdagen De rustdagen van 4 en 5 januari en 22 december 2016 worden vervangen door 2, 3 en 4 november 2016. 3.4. Bestaanszekerheid Volgende afspraken werden gemaakt in het kader van de bestaanszekerheid: Boordtabel cao In de eerste maand die volgt op elk kwartaal zal aan het Paritair Comité een boordtabel worden toegelicht betreffende het SWT en de cao betreffende het gewaarborgd loon.zie daaromtrent ook de cao s die werden gesloten in het kader van het financieel evenwicht van het Fonds voor Bestaanszekerheid.Uitreiking legitimatiekaarten 7

De raad van bestuur van Constructiv FBZ zal een onderzoek wijden aan de uitreiking van de legitimatiekaarten op basis van de gelijkstellingen. Dit onderzoek heeft betrekking op de uitreiking van legitimatiekaarten rechthebbenden op basis van een gelijkstelling aan arbeiders die niet meer tewerkgesteld zijn in de bouwsector. Overgangsregeling aanvullende pensioenen De raad van bestuur van Constructiv FBZ zal aan het paritair comité wijzigingen voorstellen betreffende de cao van 16 november 2006 tot invoering van een overgangsregeling inzake pensioenen ten voordele van de arbeiders van de bouwnijverheid en meer in het bijzonder de artikelen 4 en 6. 3.5. Vorming/veiligheid 3.5.1. Sectoraal kader Belangrijk is dat in het kader van de 6 de staatshervorming er heel wat bevoegdheden zijn overgedragen naar de gewesten en/of de gemeenschappen. Toch is het de bedoeling van de sociale partners van het bouwbedrijf om een sectoraal referentiekader te hebben waaraan de regionale initiatieven uitvoering kunnen geven. Het zal aan de raad van bestuur van het Fonds voor Vakopleiding om dit kader uit te werken. Belangrijk in dit verband is dat deze raad van Bestuur ook een uitwerking zal moeten geven aan de nieuwigheden rond het outplacement. Deze nieuwigheden betreffen: De gevolgen van het arrets van het Grondwettelijk Hof betreffende de opzeggingstermijnen in de bouwsector. Daardoor kunnen bouwvakarbeiders nu vanaf 1 januari 2018 ook recht hebben op outplacement indien zij een opzegging gekregen hebben van meer dan 30 weken. De bestaande cao in de bouwsector waarbij outplacement kan worden aangeboden voor arbeiders die worden ontslagen en ouder zijn dan 40 jaar (ongeschoolden) of 45 jaar (voor de anderen); De nieuwe regeling in het kader van SWT waarbij een werknemer die door zijn werkgever wordt ontslagen om op SWT geplaatst te worden ook een outplacement aangeboden moet krijgen. 3.5.2. Werkbare loopbaan 8

Tijdens de looptijd van dit sectoraal akkoord zal een werkgroep de activiteiten van de werkgroep "werkbaar werk" verderzetten. Hierbij zal specifiek rekening gehouden worden met de nieuwe wending in het interprofessioneel debat rond "werkbaar werk", in functie van de discussie betreffende het pensioen zullen de sociale partners van de sector initiatieven nemen opdat bepaalde functies of beroepen uit de bouwsector als zwaar beroep erkend worden. Het kan niet uitgesloten zijn dat in het kader van dit debat, er samenwerkingen worden gezocht met derden, zoals de externe preventiediensten. 3.5.3. Landingsbanen De instapleeftijd blijft voor een landingsbaan met uitkering voor 2016 op 55 jaar behouden in plaats van gebracht te worden op 56 jaar. Een landingsbaan biedt de mogelijkheid om de arbeidsprestaties hetzij met 1/5 de of zelfs 1/2 de te verminderen. Daaromtrent zal een cao gesloten worden, waarbij het annualiseren mogelijk zal zijn, bv 4 weken werken en één week niet werken. 3.5.4. Winteropleidingen De bijkomende en aanvullende werkloosheidsvergoeding wordt opgetrokken van 36 naar 40 per dag opleiding. Een arbeider die in de winterperiode een opleiding volgt ontvangt dus: de hoofdwerkloosheidsvergoeding, de aanvullende werkloosheidsvergoeding vanuit het Fonds voor bestaanszekerheid (± 10/dag) en de premie van 40. 3.5.5. Welzijn op het werk Rol welzijnsadviseur De opdracht van de welzijnsadviseur is prioritair om de bedrijven en de werknemers te helpen bij de goede organisatie van de veiligheid en het welzijn op de bouwplaatsen. Deze opdracht gebeurt via bouwplaatsbezoeken, bedrijfsbezoeken, infovergaderingen, overhandigen van documentatie en dergelijke (deze opsomming is niet exhaustief). Medisch onderzoek Tijdens de looptijd van dit sectoraal akkoord zal een grondige analyse gemaakt worden van het medisch onderzoek. In dit kader dient ook onderzocht te worden naar de frequentiegraad van het medisch onderzoek, 9

de resultaten (anoniem) van de onderzoeken en de vergelijking met andere sectoren (benchmark). Risicoanalyse De secties binnen Constructiv worden belast met het opstellen van een type risicoanalyse voor de kmo s in de bouwsector. Opleidingspasje Het opleidingspasje zal geïntegreerd worden in de ConstruBadge. In dit kader moet onderzocht worden wie toegang krijgt tot welke gegevens. 3.5.6. Werkgroepen Volgende werkgroepen worden geïnstalleerd of dienen hun activiteiten verder te zetten: Statuut arbeiders/bediende Tijdens de looptijd van dit sectoraal akkoord zal werk gemaakt worden van een gezamenlijke functieclassificatie. Er zal een inventaris gemaakt worden van de verschillen arbeiders/bedienden. Opvolging uitvoering "loyale concurrentie" Het paritair comité zal de opdrachten die kunnen toevertrouwd worden aan de provinciale platforms (strategisch plan) uitwerken. Hierbij kan de rol van de adviseurs "welzijn" behulpzaam zijn bij het detecteren van gevallen van oneerlijke concurrentie en sociale dumping (geen naleving van veiligheidsvoorschriften) en dit in het kader van hun prioritaire opdracht van werfbezoeken. Het paritair comité zal de werkwijze bepalen die dan moet gevolgd worden, hetzij door de provinciale platforms hetzij door de diensten van Constructiv (brief aan de opdrachtgever, brief aan de hoofdaannemer, brief aan de inspectie, ). Een werkgroep wordt belast met het aannemen van begeleidende maatregelen die het voorwerp kunnen uitmaken van hetzij cao, hetzij code van goede praktijken, in het kader van de aanwerving van migrerende werknemers en tewerkstelling van gedetacheerde werknemers (einde 31 maart 2016). Gezamenlijke actie tot integrale uitvoering van de maatregelen opgenomen in het Plan voor een eerlijke concurrentie (Rondetafel Bouw), met inbegrip van de veralgemeende invoering van de "construbadge". 10

Gezamenlijke actie tot uitvoering van het herstelplan bouwsector. Beëindiging werkzaamheden synergie De werkzaamheden van het synergiecomité betreffende de nieuwe structuur van Constructiv FBZ worden afgerond tegen december 2015. Problematiek stortklaar beton. Onderzoek problematiek stortklaar beton (einde 31 maart 2016). Problematiek bouwmaterialenhandel. Werkgroep belast met de problematiek van de bouwmaterialenhandel (einde 31 maart 2016). 11