Aardgasvrij en Bewoners

Vergelijkbare documenten
Nationaal programma Regionale Energie Strategieën (NP RES) Samen aan de slag voor het klimaat

Aardgasvrij én democratisch? Dag van de Lokale Democratie, 16 november 2018

Aardgasvrije wijken van en voor bewoners

Klimaatakkoord: Kijkje in de keuken. Ingrid Giebels

Route naar een aardgasvrije wijk. Marjo Kroese, Procesbegeleider aardgasvrije wijken, Klimaatverbond Nederland

SAMEN OP WEG NAAR EEN DUURZAME SAMENLEVING. Wat kunnen wij voor u betekenen?

Earth is calling Twente Aanpak Samen naar Nijverheid aardgasvrij

Geothermie in de gebouwde omgeving

Klimaatakkoord gebouwde omgeving. Leonie Jansen VNG

De Energietransitie. Van klimaatakkoord naar aardgasvrije wijken. Presentatie 28/09/2018 FAMO. Dino van Dal. 3 oktober 2018

Inventarisatie huidige ondersteuningsaanbod voor gemeenten in de MRA bij de energietransitie

Programma Aardgasvrije Wijken

Klimaatakkoord: Kijkje in de keuken. Coen Bernoster

Wijkuitvoeringsplan Aardgasvrij. Voor gemeenten

Gebouwde Omgeving. Joop oude Lohuis, Leonie Jansen, Annemie Loozen

Aardgasvrij Voorhof-Oost Delft. Jan Willem Schild, Woonbron Ronald Dijkgraaf, Gemeente Delft

Rabin Baldewsingh. 27 juni SBR congres

WG terrein Fossielvrij. Tauw- Mirjam Pronk Atrivé- Aleida Verheus

Welkom Samen naar een klimaatneutraal Mariahoeve

Energietransitie. 13 april 2018

Statenwarmte/BES. Presentatie resultaten actieonderzoek. Deze versie is voor internet enigszins aangepast. Tom Egyedi. Stat4nWarmt4.

Berkum Energieneutraal Welkom!

Werkdocument: Samenvatting Wijkgerichte Aanpak tafel Masterplan

Klimaatakkoord gebouwde omgeving. 3. Koop 4. Huur 5. Utiliteitsbouw 6. Financiering en fiscaal

Subsidieaanvraag Proeftuin Geothermie in de bestaande wijk

DUURZAAMHEID & ENERGIENEUTRALITEIT

Klankbordgroep aardgasvrij wonen

Behandeld door Datum 29 juni 2018 Doorkiesnummer Ons kenmerk / /SVW Onderwerp Aanvraag bij het Rijk (Overvecht als Bijlage(n) -

HAAGS ENERGIEAKKOORD

Vanavond. Workshop VvE Energieloket Gelderland Fletcher Hotel Doorwerth

De Rijswijkse Situatie. Beeldvormende sessie gemeenteraad Rijswijk 13 november Mark Bal

Energietransitie Utrecht: gebiedsgericht naar een aardgasvrije stad. Hier komt tekst Joop Oude Lohuis. Utrecht.nl

Transitieopgave in het kader van de Regionale Energiestrategie. Regio West Friesland

Duurzaamheid: ervaringen uit Woerden. Hans Haring, wethouder duurzaamheid Woerden

Naar aardgasvrije wijken. 19 mei 2017 Saskia Tegnell

Verdiepingsbijeenkomst Kom van dat gas af. 29 januari 2018 Gemeente Barendrecht

Omdat er veel vragen over binnenkomen bij de VNG hebben we deze hieronder geplaatst en van een antwoord voorzien.

Transitievisie Warmte. voor gemeenten

Wageningen Hoog / De Eng / Buitengebied

West-Friesland: warmte in transitie. Cor Leguijt, VVRE, 6 april 2017

Energiebesparing Gemeente Huizen

Wijzigingen aansluitplicht gas Wetsvoorstel VET

De 10 meest gestelde vragen over aardgasvrij wonen

Duurzame Energieinfrastructuur en Gebiedsontwikkeling

NeVER/VMR 18 juni Klimaatakkoord en omgevingsrecht vanuit energierechtelijk perspectief

Utrecht maakt een punt van Aardgasvrij

Kosten Warmte in Meerwijk Haarlem wordt steeds gasvrijer

Hebben lokale energiecoöperaties een rol bij aardgasvrije wijken? Timo Veen en Gertjan Brand 7 februari 2019

Samen naar een duurzaam verwarmde gebouwvoorraad zonder aardgas. Hans Schneider (Liander) programma

Noordwest gasdeel / Noordwest warmte deel / Boomgaarden

Local Energy Solutions

DUURZAME WARMTEVOORZIENING

Daarbij zijn zorgvuldigheid en betaalbaarheid, belangrijker dan snelheid.

VAN GAS LOS. Werkconferentie Warmtetransitie. 1 juni 2017, De Nieuwe stad, Zandfoort aan de Eem te Amersfoort

Kennisdeelsessie Hoe? Jasper Donker & Jeroen Brouwer. 14 maart 2017

WELKOM. Doorpakken met aardgasvrije wijken. Donderdag 6 december, Jaarbeurs Utrecht

Naar een klimaatneutrale stad: Een procesopgave CONCEPT. Hier komt tekst Anne-Jo Visser. enorme verandering. Utrecht.nl

Transitievisie Warmte. voor gemeenten

Transitievisie Warmte. voor gemeenten

Energietransitie vergt strategie. Voorjaarscongres VJK 23 mei 2019

Verduurzaming bestaande gebouwde omgeving

Worstelen met verduurzamen

Seminar Duurzame & Integrale Energievoorziening 29 november minut pitches

Dit is een achtergrondnotitie ten behoeve van de sectortafel Gebouwde omgeving

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Sectortafel Elektriciteit. Berend de Vries

Energiecafé Bongerd Wingerd en omgeving

Omons. Het beste besluit neem je samen. Buurthandboek voorjaar 2019

Marktverkenning warmtenet Schiedam. Doorpakken met aardgasvrije wijken

Koppelkansen versterken - verduurzamen. Presentatie projectresultaten Kantens, Loppersum en Appingedam 10 juli 2018

Koninklijk Instituut Van Ingenieurs

Gebieden Energie Neutraal

Op weg naar energieneutraal Kronenberg in Februari 2019

Menukaart Energietransitie gemeenten

Agenda. Strategie Cogas en speerpunten. Stadsverwarming Windmolenbroek. Toekomstige ontwikkelingen Cogas op gebied van warmtenetten

De rol van geothermie in de verduurzaming van het vastgoed. 8 mei 2019 Saskia Hagedoorn

Van Energiebesparen naar CO2-neutraal

Regionale Energiestrategie Fruitdelta Rivierenland. Raadsinformatiebijeenkomst 4 juli 2018

Energietransitie: wijkgerichte aanpak voor Gemeenten

Aquathermie. Warmte en koude uit water. KNW Najaarscongres 2018

Buurtenergie Statenkwartier (BES) De duurzame kraamkamer van het Statenkwartier

WELKOM Doorpakken met aardgasvrije wijken Donderdag 6 december, Jaarbeurs Utrecht. 7. De juiste match

Aardgasloze toekomst, waarom? ecn.nl

TKI WINST Warmte Infrastructuur Nederland met verlaagde Systeem Temperatuur

Position Paper voor het Rondetafelgesprek over het Ontwerp-Klimaatakkoord de tafel Gebouwde Omgeving

Duurzaam Inkopen, een stap verder

Duurzaamheid & innovatie. Stadsraad Goedereede 25 september 2018

AANBEVELINGEN VOOR TRANSITIEVISIES WARMTE

Verwachtingen over de warmte van de toekomst

4 oktober Utrecht

WARMTENETTEN VOOR EEN DUURZAME TOEKOMST

Concessie Duurzame Energievoorziening Nieuw Reijerwaard. Rotterdam, 12 september 2017 tel

Zaanstad collectief van t gas af MRA Warmte Koude Jan Schreuder, Programmamanager Duurzaamheid 28 februari 2019

De leden van de raad van de gemeente Groningen te GRONINGEN

Regionale structuren, energieloketten en aardgasvrij

Transcriptie:

Aardgasvrij en Bewoners PROGRAMMA AARDGASVRIJE WIJKEN WOONCONGRES 4 APRIL 2019 JAAP DROOGLEVER

Proeftuinen Kennis en Leerprogramma Fysiek Economisch Juridische (on)mogelijkheden Participatie en communicatie Sociaal Bestuur en organisatie Waarom ik? Regierol gemeente Waarom hier? Bewoner centraal Betere wijken #aardgasvrij Datagedreven planvorming Waarom nu? Transparant Inclusief Integraal Zeggenschap Kosten en financiering Technische oplossingen Haalbaar Betaalbaar Stap voor stap Zorgvuldig

PAW 2019-2021 Leren opschalen & 100 proeftuinen - Groeien van 27 naar 100 Proeftuinen - Besluitvorming KA. - Voor de zomer duidelijkheid over nieuwe uitvraag en eisen daarbij - Na de zomer uitvraag - Roadshow najaar - Middelen vanaf 2020.

Leervraag: Hoe krijg je mensen in beweging bij het aardgasvrij maken van wijken?

Bestuurlijke opdracht PAW Handreiking Participatie Toets participatieprincipes in de proeftuinen

Redactieraad Gemeenten Redactieraad Gemeenten Starten met koplopers In verbinding KLP en proeftuinen Samen verantwoordelijk voor vorm en inhoud Blijven uitbouwen!

VOORPROEFJE WIJKREIS Waarom moeten we van het aardgas af? Waarom is mijn wijk als eerste? Interventie gemeente e.a. Interventie gemeente e.a. Wat is een warmtepomp? Wat is een warmtenet? Wie gaat dat betalen? Word ik betrokken bij het besluit? Is mijn belang goed gewogen? Interventie gemeente e.a. Interventie gemeente e.a. Is het aanbod echt zo goed als beloofd? Waar laat ik mijn auto als de straat opengaat? Mijn huis wordt niet warm? Wie kan ik bellen? Waarom mag het raam niet open? Interventie gemeente e.a. Bewustwording Oriëntatie Afweging/besluit Uitvoering Nazorg

Handreiking participatie H1, Participatieprincipes H5 Per profiel & stap Wijkreis H2 Gedragsfactoren wijkaanpak H3 Vakmanschap en Vaardigheden Strategieën Voorbeelden H4 Framing en communicatie Te zetten stappen Goede Voorbeelden Geleerde lessen

Naar een aardgasvrij Terheijden WoONcongres 2019 Den Haag

Terheijden Drimmelen?

Terheijden Drimmelen?

Terheijden Drimmelen?

Terheijden Drimmelen?

Coaltieakkoord Drimmelen 2018-2022 Een mooi en gezond Drimmelen maken we SAMEN Ambitie: gemeente energieneutraal in 2040

Kansen om samen op te trekken Programma BZK aardgasvrije wijken Herinrichting doorgaande route in Terheijden door gemeente; o.a. vervanging riolering Plannen Traais Energie Collectief (TEC) voor energieneutraal dorp met o.a. warmtenet Verzoek vanuit raad om aanvraag in te dienen Mogelijkheid om werkzaamheden samen uitvoeren straat maar één keer open wel uitstel van werkzaamheden gemeente

Subsidieaanvraag gemeente Mei 2018: gemeente huurt expertise in bij opstellen aanvraag In nauwe samenwerking met TEC 29 juni 2018 aanvraag verstuurd 1 okt 2018: aanvraag gehonoreerd - 3,4 mio Aan de slag!

Kick Off Workshop

Kick Off Workshop Eind 2018 met zoveel mogelijk stakeholders Bewoners TEC Gemeente - verschillende beleidsterreinen Externe adviseurs technisch, juridisch Enexis (netbeheerder) Doel: gezamenlijke aftrap; in kaart brengen verschillende sporen voor het Plan van Aanpak

Rol gemeente Regisseur Contractpartij richting BZK Begeleiding bij opstellen Plan van Aanpak Faciliteren projectgroep 2-wekelijks overleg Opstellen bestek i.s.m. TEC Aanbesteding werkzaamheden Opstellen samenwerkingsovereenkomst met TEC NB: TEC wordt eigenaar, exploitant en beheerder warmtenet

Gas eruit.. 23

De opgave 4,7 mln m 3 gas per jaar 150.000 GJ warmte per jaar a. Welke keuzen hebben we gemaakt b. Hoe krijgen we dit opgewekt c. Hoe krijgen we het in de woningen 24

150.000 GJ in de maak Individuele oplossingen Alternatieven voor gas Collectieve oplossingen Warmtepompen Isolatieopgave Biogas Waterstof Warmtenet Lokale duurzame opwek 25

De keuze Hoge deelname kostenneutraal Geen gedoe in huis Geen overlast Collectief TEC Duurzaam Aquathermie Geothermie 26

Onze eigen bronnen 27

Aquathermie 28

Geothermie 29

Traais Warmtenetwerk Animatie 30

Wat denken jullie ervan? 31

Hoe zou het kunnen