Studie van De nieuwe menselijke revolutie Deze maand bestuderen we fragmenten uit De nieuwe menselijke revolutie deel 2. Hoofdstuk 2 Training Een verblindende zomerzon kondigde het begin van een seizoen van training aan. (...) Om de kosenrufu-beweging op een bredere schaal en op meer terreinen te bevorderen zag Shin ichi het belang in van activiteiten waarin de unieke kwaliteiten van elke divisie tot hun recht zouden komen - als extra activiteit naast de discussiebijeenkomsten waarin de inspanningen van alle divisies gebundeld werden. (...) Hij dacht diep na over de rol van de vrouw en brak zich het hoofd over de kwestie van werkelijke vrouwen- emancipatie. Als vrouwen niet gelukkig zijn kan de maatschappij niet echt bloeien. De 2e Algemene Vrouwendivisie-bijeenkomst begon om half een s middags. De zaal zat stampvol en ondanks de broeierige zomerse hitte was iedereen in een opperbeste stemming. Op de bijeenkomst vertelde een vrouw haar ervaring; ze was hertrouwd nadat ze haar man in de oorlog had verloren en achter was gebleven met de zorg voor haar zoontje. Haar nieuwe man had zelf zes kinderen en met hen had ze problemen gekregen. Bovendien kwam haar man, die een fabriek voor het verven van stoffen leidde, op zijn werk in een impasse terecht en begon te gokken. Eindeloze ruzies met haar man, gecombineerd met financiële moeilijkheden en de gespannen relatie met zijn kinderen brachten haar zelfs op de gedachte van zelfmoord. Toen ze midden in deze situatie zaten, vertelde een kennis het echtpaar over het boeddhisme van Nichiren Daishonin en ze besloten allebei om zich bij de Soka Gakkai aan te sluiten. Ze bleven daimoku reciteren en haar man stopte toen met gokken en deed zijn werk met grotere energie en enthousiasme. Ook de slechte relatie tussen de vrouw en haar stiefkinderen verbeterde. Ze legde uit dat ze op deze manier in staat was geweest een gelukkig en harmonieus familieleven op te bouwen, wat lang haar droom was geweest. Deze ervaring liet de menselijke revolutie van één vrouw zien: ze veranderde in een persoon die niet alleen van haar eigen kind hield, maar nu ook dezelfde liefde kon voelen en tonen aan haar stiefkinderen en ook haar man kon omarmen vol warmte en begrip. Nu de zon in haar hart scheen en ze bevrijd was van haar ongelukkige lot, was ze het toonbeeld van een vrouw die een nieuw leven was begonnen. Hierop volgde enthousiast applaus. De ervaring van de vrouw was slechts een gebeurtenis binnen de kleine wereld van een enkel gezin. Maar juist daarin kunnen we de grenzeloze invloed zien die zo n gebeurtenis kan hebben, tot veranderingen in de maatschappij toe. (...) Het gezin is de hoeksteen van de samenleving. Er kan alleen maatschappelijke voorspoed zijn als het gezin hecht is. En omgekeerd kan het gezin geen werkelijk geluk genieten, als er geen vrede in de maatschappij is. In deze vergelijking ligt de formule voor wereldvrede besloten. (...) Shin ichi Yamamoto had het gevoel dat als er in elk gezin een vrouw zou zijn met een zonnige en warme uitstraling, ook de maatschappij zonder enige twijfel zou baden in licht en warmte. (...) Als een moeder thuis helemaal niet luistert naar wat haar kind te zeggen heeft en alles van A tot Z op haar eigen manier probeert te doen, zal het kind onvermijdelijk in opstand komen. En als ze elke keer wanneer er iets verkeerd gaat haar man of haar kinderen de schuld geeft, dan wordt iedereen in het gezin apathisch en neerslachtig. (...) Zelfs bevroren sneeuw zal smelten in het zonlicht, zodat jonge loten kunnen ontspruiten. Laten wij, leden van de vrouwendivisie, iedereen koesteren met een stralende glimlach en als de zon worden die licht brengt in onze huis, onze organisatie en onze buurt. (...) Verder is het belangrijk dat vrouwen met kinderen zich realiseren dat ze in het gezin verantwoordelijk zijn voor het onderwijzen van hun kinderen in geloof. Laatst vroeg ik aan enkele 1
verantwoordelijken van de jonge vrouwendivisie wat hen had gemotiveerd om lid te worden. Alle zeven jonge vrouwen vertelden dat ze waren gaan beoefenen omdat ze de houding en het doen en laten van hun moeder hadden geobserveerd. Ze hadden gezien hoe ze altijd haar best deed, altijd met een glimlach en zonder ooit te klagen ondanks alle moeilijkheden waarmee ze elke dag te kampen had. Met andere woorden, de dochters begonnen te beoefenen omdat ze beseften dat geloof de bron was van hun moeders kracht, compassie en grootsheid. (...) Als u werkt en bidt voor kosenrufu, zult u zeker voorspoed ontvangen. Daarom is het belangrijk om elke activiteit te gebruiken als een middel om elk van die problemen uit te dagen en te veranderen in een springplank naar geluk. Als activiteiten een duidelijke betekenis voor ieder van u afzonderlijk gaan krijgen, zult u daar energie en kracht uit kunnen putten. Laten we allemaal vol vertrouwen dit zekere pad naar geluk bewandelen. (...) Na de toespraken van verschillende andere verantwoordelijken sprak president Yamamoto de bijeenkomst toe. (...) Als het Japanse vooroorlogse kabinet uit vrouwen zoals u had bestaan, zou er zeker nooit oorlog gevoerd zijn. U zou ook nooit toestaan dat het geld van de belastingbetaler verspild wordt. Dit valt op te maken uit de manier waarop u elke dag omgaat met uw man, voegde Shin ichi er met humor aan toe. Elke dag zegt u waarschijnlijk tegen hem: Je rookt toch niet weer, hè? Het is slecht voor de gezondheid en duur, dus stop er alsjeblieft mee! Wat, wil je een borrel? Je hebt nog geen gongyo gedaan, toch? Kun je niet tevreden zijn met een kop thee? Ik heb echt medelijden met uw man die dit elke dag moet verdragen! De zaal barstte in lachen uit. En als uw man klaagt, geeft u een antwoord dat tien keer beter is dan het zijne door te zeggen: Ik zeg dit van uit een gevoel van compassie, omdat ik echt om je geef! Ik voel echt met hen mee. Weer een uitbarsting van gelach. (...) Maar zonder gekheid, ik geloof dat elke bijeenkomst van de Soka Gakkai waar u naartoe gaat zo prettig moet zijn, dat al uw pijn en lijden compleet verdwijnen. Omdat geloof een grondige boeddhistische beoefening vereist, is het belangrijk dat we een zekere striktheid wat betreft het zoeken naar de Wet niet vergeten. Maar waarom zouden we onze bijeenkomsten afgezien hiervan niet op een plezierige, vrolijke en aangename manier houden, in een gelukkige en harmonieuze sfeer? Wie is het daarmee eens? De leden staken als antwoord vrolijk hun hand op. Een vorm van structuur en regels is noodzakelijk als je een groep of organisatie wilt leiden. Maar Shin ichi probeerde zoveel mogelijk te breken met streng formalisme en uniformiteit binnen de Soka Gakkai en in plaats daarvan de organisatie open en vrij te maken. Geloof en boeddhisme bestaan immers om mensen bescheidener te maken. Shin ichi Yamamoto vertelde daarna over zijn eigen ervaring als jongeman. De periode van president Toda s martelende strijd om zijn zaak na de oorlog weer op te bouwen, was ook de pijnlijkste tijd in mijn eigen leven. Mijn gezondheid was bijzonder slecht, mijn loon werd steeds veel te laat uitbetaald en ik dwong mezelf elke dag opnieuw mijn grenzen te verleggen. Op een keer liet ik me wat terneergeslagen uit in aanwezigheid van mijnheer Toda. Ik zal nooit zijn strenge berisping vergeten: Shin ichi, zei hij, geloof is een eeuwigdurend gevecht tegen impasse. Het is een strijd tussen de Boeddha en duivelse functies, tussen negatieve en positieve krachten. Dit is de betekenis van de woorden: in het boeddhisme gaat het om winnen. Shin ichi ging verder: Iedereen raakt op een bepaald punt in het leven in een impasse. Sommige mensen lopen vast op hun werk. Een echtpaar krijgt misschien te maken met een gebrek aan nieuwe impulsen in hun relatie. Sommigen voelen dat ze een dood punt hebben bereikt in het opvoeden van hun kinderen, in hun relaties met andere mensen, in hun verspreidings-activiteiten of in hun studie van de boeddhistische leerstellingen. Maar de kracht van de gohonzon is onmetelijk groot, zo oneindig als het universum zelf. Ook ons eigen leven bezit een oneindige capaciteit. Daarom hangt alles ervan af of we ons innerlijke besluitvaardigheid op een dood punt laten komen of niet. 2
Als we dit punt echt begrijpen, is het pad naar de overwinning al vrij. Mocht u het gevoel hebben dat u vastzit, neem dan de uitdaging aan om te proberen uw eigen zwakheid te overwinnen door de geweldige kracht van geloof op te roepen. President Toda zei dat dit de manier is waarop we in ons eigen leven het voorlopige afwijzen en het ware onthullen. In de lange loop van ons leven kunnen we soms het gevoel krijgen dat we ons geloof op willen geven en gewoon plezier willen hebben, bevrijd van alle verantwoordelijkheid. Of we kunnen ziek worden of in verdriet gestort worden door de dood van een geliefde. Hieruit bestaat onze strijd tegen de hindernissen die uit aardse verlangens, ziekte en dood voortkomen. De grootste betekenis van het boeddhisme ligt in het overwinnen van dergelijke impasses door het reciteren van daimoku, het bereiken van een staat van absoluut geluk en het verwezenlijken van een uiterst betekenisvol leven. Daarom hoop ik dat u, wanneer u met moeilijkheden te maken krijgt, dat zult zien als een strijd tegen een impasse, als een gevecht tegen hindernissen en met de beslissing om nu te winnen, om regelrecht uw lot uit te dagen, dapper verder te gaan op uw levenspad. Deze vrouwen voerden een voorhoedegevecht met de realiteit van het dagelijks leven, als de verdedigers van het geluk van hun familie. Shin ichi was zich goed bewust van de moeilijkheden waarmee ze te kampen hadden. Daarom wilde hij een toorts van moed ontsteken in het hart van ieder van hen. (...) Shin ichi hield het verder kort. Het feit dat u, de leden van de vrouwendivisie, zo vrolijk bent, zo zuiver, mooi en vol energie is op zich al bewijs van de grootsheid van dit geloof. Ik hoop dat ieder van u een leven vol vreugde en betekenis zal leiden, en zo n grote staat van vrijheid zal bereiken, dat als u bijvoorbeeld uw zilveren of gouden bruiloft viert, u naar willekeurig elk deel van de wereld kunt reizen. Hiermee wil ik mijn toespraak graag besluiten. Vanaf het begin van die zomer tot ver in de herfst voelde Shin ichi Yamamoto een dringende behoefte om te beginnen aan een uitgebreid trainingsprogramma voor de jeugd om elk persoon te smeden tot een verantwoordelijke die in staat zou zijn een grote verantwoordelijkheid te dragen. Als de jeugd van vandaag zou groeien en bekwaam werd, dacht hij, zou het mogelijk zijn om een stevige basis te leggen voor de Soka Gakkai tot tenminste ver in de 21e eeuw (...) Hij had een diepe gelofte gedaan, dat hij ervoor zou zorgen dat de jeugd zich ontwikkelde tot bekwame individuen met zowel wijsheid als moed. (...) Shin ichi besefte dat hoe breder en grondiger de jeugd werd getraind, des te meer hun karakter zou worden gevormd en des te dieper hun geloofsovertuiging zou worden. (...) Tot in elke kleine handeling had Toda geprobeerd om de jeugd de spirit van de Soka Gakkai bij te brengen en de manier waarop een verantwoordelijke van kosenrufu zou moeten leven. Er was niet de minste lichtzinnigheid in zijn training. Hij was altijd doodernstig. (...) Degenen die iemand naast zich hebben om hen te leiden, iemand die hen zo nu en dan strikt waarschuwt uit bezorgdheid over hun toekomst en hun rol in het komende tijdperk, kunnen als een gelukkig mens beschouwd worden. IJzer moet gesmeed worden als het heet is. Een dergelijke rigoureuze training is noodzakelijk als men grote dingen wil bereiken. Daarentegen is het een groot gemis wanneer je in je jeugd nooit de mogelijkheid tot zo n training krijgt. (...) Als het in de aard van de jeugd ligt om een vurige hoop voor de toekomst te koesteren en onwankelbaar vooruit te gaan in overeenstemming met hun geloof en idealen, dan moeten ze de geestkracht van de jeugd hun leven lang handhaven. Want deze geestkracht leidt naar diepe voldoening in het leven en het bereiken van een leven van werkelijke vervulling. (...) Een jongeman vroeg: De kloof tussen Oost en West wordt steeds dieper. Kunnen we dit zien als een manifestatie van de ramp van interne strijd die Nichiren Daishonin heeft beschreven? Ja, ik denk van wel. Door de vooruitgang in mobiliteit en communicatie is de wereld veel kleiner geworden. De aarde is nu als het ware één groot land. In dit opzicht zouden we kunnen stellen, dat de confrontatie tussen Oost en West overeenkomt met de ramp van interne strijd waarnaar Nichiren Daishonin in zijn tijd verwees. Voor diegenen die het boeddhisme van de Daishonin koesteren, is nu de tijd aangebroken om op te staan voor wereldvrede en het geluk van de 3
mensheid. Een humanistische filosofie die de aandacht weer richt op de mens zelf en de barrières van conflicten voortkomend uit verschillen in ideologie overstijgt, is de sleutel tot vrede in de toekomst. Deze filosofie is het boeddhisme. Wat wij als boeddhisten kunnen doen om onze bijdrage te leveren aan de wereld zal een steeds belangrijkere kwestie voor ons allen worden. Als de basis voor kosenrufu eenmaal is gelegd, zal ik dit vraagstuk ook stevig gaan aanpakken. Besef alsjeblieft dat de arena voor jullie activiteiten onbeperkt is wat omvang en bereik betreft. Geïnspireerd door de eerste vraag vroeg een andere jongeman: Er zijn landen in de wereld die religie in een negatief licht plaatsen of religieuze vrijheid volkomen ontkennen. Ik geloof dat dit het grootste obstakel voor kosenrufu zal vormen. Wat is uw mening? Maak je geen zorgen. Op de lange duur zullen deze landen religie zeker gaan accepteren. Elk land dat hoopt op een werkelijke maatschappelijke ontwikkeling, zal onvermijdelijk te maken krijgen met problemen op het gebied van de menselijke geest. Uiteindelijk hangt de ontwikkeling van een land af van de innerlijke geestestoestand van elk individu, van hun geestelijk welzijn. Ongeacht de mate waarin het sociale stelsel of het milieu van een land ontwikkeld is, dit alleen is niet voldoende om geestelijke problemen op te lossen zoals het overwinnen van menselijk lijden, het verlangen naar zelfverbetering bij de mensen opwekken en een onafhankelijke instelling in hen wakker maken. Het blijven afwijzen van religie leidt alleen maar tot geestelijke stilstand en troosteloosheid. Daarom zal elk land dat zich werkelijk bezighoudt met het zoeken naar de beste manier om de menselijke geest te ontwikkelen en te verheffen, de dringende behoefte aan een oprechte religie moeten erkennen. Ook om die reden is het belangrijk dat we de dialoog aangaan met de leiders van elk land. Als vertrouwen en inlevingsvermogen door dialoog groeien, zal het mogelijk zijn om de ogen van de mensen op een natuurlijke manier te openen voor het boeddhisme. (...) In de gosho Over het bereiken van boeddhaschap schrijft Nichiren Daishonin: Of u nu de naam van de Boeddha of de soetra reciteert of alleen bloemen en wierook aanbiedt, al uw goede handelingen zullen voorspoed en de zaden van het goede in uw leven planten. Met deze overtuiging moet u uw geloof verdiepen. (GND-I, 30) Hoe moeten we deze passage ten aanzien van onze eigen beoefening lezen? De vraag werd gesteld door een ernstig ogende tenger gebouwde jongeman. Deze passage beschrijft de houding die we ten opzichte van de gohonzon moeten aannemen en de onwankelbare toewijding die we moeten hebben bij al onze activiteiten voor kosenrufu. Het is in de eerste plaats belangrijk om het vertrouwen te hebben, dat alles wat bijdraagt aan kosenrufu tot grote voorspoed leidt. Mensen met zo n overtuiging voelen vreugde en dankbaarheid; ze zullen echt geen ontevredenheid voelen of gaan klagen. Ik beoefen mijn geloof steeds met deze overtuiging. Zelfs de bitterste en moeilijkste hindernissen heb ik altijd opgewekt uitgedaagd. Om president Toda te ondersteunen ging ik overal heen waar dat voor kosenrufu nodig was en moest daarvoor goochelen met mijn tijd om aan mijn arbeidsverplichtingen te voldoen. En ook als ik niet genoeg geld voor mijn reis bij elkaar kon schrapen, bleef ik vastbesloten om te gaan, zelfs als ik de hele weg moest lopen. Ik geloof dat dit de bron is van mijn huidige voorspoed. Stel je voor dat je omwille van kosenrufu op een gegeven moment in de positie wordt geplaatst dat je de rest van je leven moet doorbrengen in een ver land dat bekend staat om zijn smorende hitte of ijzige kou. Het komt erop neer of je naar zo n plek kunt vertrekken met een positieve en vreugdevolle houding. (...) In zo n standvastig geloof ligt de weg naar het opbouwen van grote voorspoed en geluk door de drie bestaansperioden van het leven heen. (...) Shin ichi bleef raad geven in de hoop dat hij een eeuwige basis van geloof in het leven van deze jeugdige opvolgers kon leggen. (...) Of je kunt spreken over een overwinning of een mislukking in je leven, dat kun je pas bepalen aan het einde van je leven. Hoe schitterend de omstandigheden ooit leken te zijn, als het laatste hoofdstuk van je leven ellendig is, kunnen we niet anders dan 4
concluderen dat je leven droevig was. We kunnen alleen werkelijk menselijk geluk bereiken, wanneer we aan een geloof vasthouden dat de integriteit van de ware Wet hooghoudt. Daarom druk ik de wens uit, dat jullie gedurende je hele leven waarheid en integriteit hooghouden. Leidt alsjeblieft een prachtig leven, zodat vrouwen over de hele wereld jullie zullen prijzen als een echt voorbeeld. Dat is mijn wens. Shin ichi s raad bevatte in een notendop zijn verwachtingen voor deze jonge vrouwen. (...) Sinds Shin ichi s inwijding tot derde president van de Soka Gakkai was er een geweldige verspreidingsgolf over het land gegaan. (...) Alleen had Shin ichi erover nagedacht hoe deze golf van uitbreiding om te vormen tot een geweldige, eeuwig stromende rivier van kosenrufu. Hij zag dat een groot aantal van degenen die rond de tijd van zijn benoeming met de beoefening waren begonnen, er in die korte periode in geslaagd was om allerlei persoonlijke problemen te overwinnen en dat ze elk een bepaalde mate van zekerheid en stabiliteit hadden bereikt. De vreugde die hieruit voortkwam, besefte hij, had hun inspanningen voor de verspreiding van hun geloof verder aangevuurd. Maar als de leden van de Soka Gakkai sterk wilden staan ten tijde van vervolgingen en kosenrufu wilden bereiken, was het van het grootste belang dat hun geloof niet alleen gericht was op een beperkt najagen van persoonlijke vervulling. Nichiren Daishonin schrijft: Al het lijden van de mensheid is het lijden van die ene persoon Nichiren (GZ, 758). In zijn strijd voor kosenrufu beschouwde de Daishonin het lijden van alle mensen als zijn eigen lijden en was hij geheel en al voorbereid op de hindernissen die op zijn weg kwamen. Het gaat er dan ook om met welke oprechtheid zijn volgelingen deze instelling in geloof kunnen blijven vasthouden. Pas wanneer we verder kijken dan naar de vervulling van onze eigen bekrompen wensen en ons leven toewijden aan het geluk van alle mensen, pas dan dragen we dit geloof echt uit als een volgeling van Nichiren. Zulk geloof is de bron waaruit de majestueuze en eindeloze rivier van kosenrufu zal stromen. Het is ook het directe pad naar het bereiken van de gelukkige levensconditie van absoluut geluk, een geestesgesteldheid die de Daishonin tijdens zijn verbanning naar Sado in staat stelde om te verklaren: Ik voel onmetelijke verrukking. (WND, 386) (...) Shin ichi Yamamoto pauzeerde even om wat water te drinken en ging vol energie verder met zijn lezing: Met andere woorden, de essentie van de leerstellingen van de Daishonin is alleen te vinden in de Daishonins eigen woorden. Dit betekent dat we ons moeten baseren op de Gosho, de geschriften van Nichiren Daishonin. Vanaf de tijd van president Makiguchi heeft de Soka Gakkai de Gosho tot haar uitgangspunt gemaakt. En omdat we precies in overeenstemming met de leerstellingen van de Daishonin hebben beoefend, hebben we talrijke vervolgingen moeten ondergaan. Als gevolg daarvan kunnen we de Gosho met ons hele wezen lezen en verder gaan op het correcte pad van geloof als voorvechters van de Lotus Soetra. Juist om die reden is de voorspoed van degenen die dit geloof in praktijk brengen als leden van de Soka Gakkai onmetelijk groot. Ze kunnen eeuwige voorspoed en geluk opbouwen. Laten we vol energie voortgaan op de weg naar kosenrufu en de Gosho een essentiële plaats in ons leven geven. (...) In de Gosho legt Nichiren Daishonin uit, dat wanneer beoefenaars van de ware Wet onder natuurrampen of andere moeilijkheden lijden, ze eigenlijk in een mindere vorm en tijdens dit leven een grote obstakel ervaren waar ze anders in de toekomst tegenaan waren gelopen. Daarom is het ondergaan van dergelijke moeilijkheden een teken van het uitwissen van negatief karma uit het verleden. Ik weet zeker dat u dit op een dag zult begrijpen. De Daishonin verklaart: Zij die in de Lotus Soetra geloven, bevinden zich als het ware in de winter, maar winter gaat altijd over in lente (GND-I, 104). Uw toekomstige geluk is absoluut verzekerd. Onze werkelijke waarde wordt bepaald door de manier waarop we ons leven leiden in de meest ondraaglijke tijden. Bovendien zal de aanwezigheid van mensen die hoop en moed bezitten, iedereen om hen heen opvrolijken en sterken. Als lid van de Soka Gakkai heeft elk van u de 5
levenstaak om hoop en vertrouwen te geven aan uw familie, uw medeleden en vrienden en in de buurt waar u woont. Gebruik alstublieft alles in uw leven als springplank voor het verdiepen van uw geloof en verander op een prachtige manier al het negatieve in iets van positieve waarde en in voorspoed. Ik hoop ook dat u geweldig feitelijk bewijs zult tonen van overwinning door geloof. (...) Shin ichi werd gedreven door het krachtige verlangen geen van zijn medeleden in een staat van ongeluk en lijden te laten blijven. (...) Hoewel het mogelijk is eenheid tussen mensen te vormen door hun een ijzeren discipline op te leggen, zal onder zulke omstandigheden de stralende vreugde in elk individu ontbreken. De geweldige harmonie die tot stand kwam tussen elke individuele persoon en de gehele groep bij de sportontmoetingen van de Soka Gakkai was het gevolg van de eenheid van itai doshin (vele lichamen, één gedachte) op basis van geloof. (...) Onze leermeester, Josei Toda, verklaarde dat de jeugd de steunpilaar van het land is. Hij koesterde de grootste verwachtingen van jonge mensen. (...) Ik hoop ook dat jullie ernaar zullen streven jongeren te zijn die in jullie familie je ouders zullen koesteren; die in de maatschappij mensen zullen worden die hun werk zeer bekwaam doen; die in de afdelingen van onze organisatie de oudere leden warm zullen koesteren en die het vertrouwen van iedereen om zich heen zullen winnen. Ik zou mijn groet graag willen besluiten met het oprechte gebed dat jullie een bron van vertrouwen zullen worden voor de mensen in Japan, Azië en de hele wereld. (...) Daarna keek Shin ichi op naar de blauwe lucht boven de tribunes. Een vlucht duiven vloog voorbij. Hoewel er voor mensen geen zichtbaar pad is in de lucht, kennen vogels dat wel en volgen het. De lucht in kijkend dacht Shin ichi daar de duizelingwekkend mooie gouden weg naar kosenrufu te zien die zich uitstrekte tot in de verre toekomst. 6