1 of 6 28/11/2012 15:33 Japanese Studies Home Genji monogatari; Ise monogatari From PopularCultureWiki Bespreking van Genji Monogatari, het klassieke verhaal van Murasaki Shikibu in manga vorm. Genji Monogatari Murasaki Shikibu Murasaki Shikibu ( 紫式部 ) werd geboren rond 973 in Heian [1], als lid van de invloedrijke Fujiwara clan (zij behoorde tot de jonge noordelijke tak van de Fujiwaras). Murasaki Shikibu was niet haar echte naam, die we niet kunnen achterhalen. Haar moeder stierf toen Murasaki Shikibu nog jong was, en ze werd door haar vader opgevoed. Dit, gecombineerd met het feit dat ze als hofdame chinese literatuur studeerde, was hoogst ongebruikelijk voor het toemalige hofmilieu. Vrouwen werden verwacht alleen kana en poëzie te studeren. Uit anekdotes blijkt zelfs dat sommige mannen een afkeer hadden van vrouwen die Chinese termen in hun taalgebruik opnamen, want dat vonden ze onvrouwelijk [2]. Murasaki Shikibu was tijdens haar leven hofdame van keizerin Shoshi. Naast Genji Monogatari schreef ze ook Murasaki Shikibu nikki 紫式部日記 en werden 128 van haar gedichten later gebundeld. Haar sterfdatum schat men rond 1014 of 1025. Het verhaal Genji Monogatari, soms ook wel de eerst roman ter wereld genoemd, is een verzameling van een 50-tal hoofdstukken waarin het levensverhaal van het hoofdpersonage, Genji wordt verteld. Deze hoofdstukken kunnen bijna onafhankelijk van elkaar gelezen worden: er is geen centraal plot in het boek. Natuurlijk evolueren sommige personages (naarmate ze ouder worden bijvoorbeeld) of komen sommige personages terug in latere hoofdstukken. Het verhaal begint met de geboorte van Genji. De meeste van de hoofdstukken van het middendeel handelen over Genji's amoureuze relaties met vrouwen. Later in het boek wordt de neergang van Genji beschreven, hoe hij ouder wordt en uiteindelijk doodgaat (ook al is dit niet expliciet vermeld). De laatste hoofdstukken (de Uji hoofdstukken) gaan over Niou en Kaoru, respectievelijk de zoon van Genji's dochter en de zoon van Genji's neef. Geheel in de lijn van de tradities tijdens de Heian periode worden personages (meer dan 400 in totaal!) niet genoemd met hun echte namen, maar met hun rol (bv. Minister van Rechts), een honoratief (Zijne Excellentie) of met hun relatie met andere personages (Erfgenaam). Hierdoor is het moeilijk om het verhaal te volgen, zeker omdat de functie en rol van personages veranderen, en dus ook hun namen. Zo kan naar iemand in het begin van het boek als Minister van Rechts worden gerefereerd, en later, misschien 20 hoofdstukken verder als Zijne Excellentie. Dit, gecombineerd met het feit dat het verhaal in het klassiek japans geschreven is, maakt het geen sinecure om zomaar eventjes te lezen. Gelukkig zijn er talloze goede en minder goede vertalingen van het verhaal te vinden. Auteur Hosomura Makoto
2 of 6 28/11/2012 15:33 Biografie [3] Hosomura Makoto werd op 30 december in Saitama prefectuur geboren onder het sterrenbeeld steenbok. In 1993 maakte hij zijn debut met het gepubliceerde rapport 星の船. Zijn hobbies zijn digitale foto's nemen en films kijken. Onderwerpen van zijn fotos zijn oa. close ups van mensen, de lucht, tuinbloemen en wilde velden langs de kant van de weg. Hij speelt graag met onkruid, kikkers en insecten. Zijn blog is te vinden op http://ameblo.jp/h-makoto Bibliografie 伊勢物語 (NHK まんがで読む古典 (6)) (1993) あなたが体験した怖い話予知夢 ( ぶんか社コミックス ) (2005) NHK まんがで読む古典 3 源氏物語 伊勢物語 (2006) Toba Shouko Biografie Toba Shouko werd op 4 januari geboren in Osaka prefectuur. Zijn debut was het in 1991 gepubliceerde Genji Monogatari. Zijn meest representatieve werk is 悪魔と踊れ. Als hobbies speelt Toba Shouko graag actie- en RPG games, en kijkt hij graag films, tegenwoordig DVD's. Bibliografie Voor een overzicht van zijn werk verwijs ik door naar de zoekresultaten op de japanese amazon, daar de lijst te lang is om hier op te sommen: http://www.amazon.co.jp/exec/obidos/search-handleurl?_encoding=utf8&search-type=ss&index=books-jp&field-author=%e9%b3%a5%e7%be%bd %20%E7%AC%99%E5%AD%90 Bespreking Personages Ik bespreek hier slechts de belangrijkste personages, diegene die daadwerkelijk een rol hebben in de manga, ipv alle personages die geen actieve rol hebben ook op te sommen. Genji ( 源氏 ): Genji, het hoofdpersonage van Genji Monogatari wordt omschreven als de mooiste man ter wereld die elke vrouw kan aantrekken. Genji werd geboren als 2de zoon van de keizer Kiritsubo en diens concubine. Hij werd echter gedegradeerd tot het burgelijk leven omwille van politieke redenen. Genji kreeg de bijnaam 光の君, omdat hij zo mooi en verfijnd was. Yuugao ( 夕顔 ): Yuugao was een concubine van Genji's broer, maar ze verwaterde tot een gewoon leven op straat. Later wordt ze één van Genji's minnaressen, maar ze sterft later in het verhaal. Rokujou no Miyasudokoro ( 六条御息所 ): Rokujou no Miyasudokoro is weduwe van een kroonprins en is ongeloofelijk jaloers. Ook zij wordt één van Genji's minnaressen, maar door haar grote jaloezie kan ze het niet verdragen Genji te delen met andere vrouwen. Uiteindelijk, vol van jaloezie, verlaat haar geest haar lichaam om Aoi no Ue ( 葵の上 ), Genji's officiële vrouw te doden. Murasaki no Ue ( 紫の上 ): Murasaki no Ue woont bij haar grootmoeder in een tempel in de bergen. Haar moeder is dood en haar vader zit in het leger. Op 10 jarige leeftijd neemt Genji haar mee om het meisje op te voeden tot de ideale hofdame. Suetsumuhana ( 末摘花 ): Suetsumuhana is de dochter van de pas overleden prins Hitachi. Ze kan
enji monogatari; Ise monogatari - PopularCultureWiki of 6 28/11/2012 15:33 prachtig met de koto spelen, maar haar grote rode neus maakt haar onzeker en schuw. Ze verschuilt zich vaak achter waaiers of kamerschermen, uit vrees dat men haar neus zou zien. Oborozukiyo:Zij is de zesde dochter van de Minister van Rechts. Later wordt ook zij één van Genji's minnaressen Tijd en Ruimte Het verhaal speelt zich af in de setting waarin Murasaki Shikibu geleefd heeft, maw het hofleven van de tiende-elfde eeuw in Heian. We merken dit aan de specifieke termen uit die tijd die in de manga voorkomen, de gebruiken, en natuurlijk ook de kleding, omgeving etc. waarin de personages fungeren. Synopsis De manga is verdeeld over 6 hoofdstukken. In het inleidende hoofdstuk leren we dat Genji geboren werd als zoon van een keizer en diens concubine. Door zijn uitzonderlijk knap uiterlijk werd de jonge prins Hikaru Genji genoemd, de schijnende/glanzende/stralende Genji. Iedereen verwacht dat Genji de troonopvolger zal worden, maar een Koreaanse fysiognomist voorspelt dat het land in chaos zal vervallen als Genji keizer wordt. Hierop laat de keizer Genji degraderen van zijn positie als prins. Genji's moeder sterft als Genji nog jong is, en zijn vader, de keizer, neemt een nieuwe vrouw (Fujitsubo) als concubine. Ondertussen is Genji getrouwd met de dochter van de Minister van Links, Aoi no ue, maar hij houdt eigenlijk meer van zijn vader's nieuwe concubine. Ze worden verliefd op elkaar, maar het is een verboden liefde. Het tweede hoofdstuk vertelt de vrouw Yuugao haar verhaal. Genji, die stopt aan het huis van zijn zieke zoogvrouw om haar te bezoeken, ziet op het hek van een naburig huis 夕顔 (een soort bloem) bloeien. Na er een geplukt te hebben, komt een mysterieus klein meisje Genji een waaier geven, om zijn bloem op te leggen. Op die waaier staat een gedicht. Na lang zoeken komt Genji erachter dat die gedicht door een vrouw geschreven is, en na elkaar ontmoet te hebben worden de twee verliefd. Genji noemt haar yuugao (de echte naam van de vrouw is niet vermeld). Genji neemt haar mee naar een soort hotel, maar midden in de nacht worden ze opgeschrikt door een geest. Yuugao sterft van de shock. In het volgende hoofstuk maken we kennis met Rokujou no Miyasudokoro. Deze weduwe van een overleden prins is zeer trots en verfijnd, maar ook zeer jaloers op de andere vrouwen met wie Genji omgaat. Tijdens het Kamo festival wordt ze vernederd door Aoi no Ue, Genji's officiële vrouw doordat haar praalwagen in de weg stond van die van Aoi no Ue. Vol haat en jaloezie vermoordt haar geest Aoi no Ue. Genji ondekt dit en de liefdesverhouding tussen beide wordt beëindigd. Murasaki no Ue ontmoetten we in het vierde hoofstuk. Dit 10 jarig meisje wordt opgevoed in een tempel omdat haar moeder vroeg gestorven is en haar vader bij het leger is. Op een dag komt Genji de tempel bezoeken op zijn weg naar een ziekenhuis, en hij merkt onmiddelijk op hoe veel ze gelijkt op Fujitsubo (Murasaki no Ue is Fujitsubo's nicht). Genji besluit het meisje mee te nemen en haar op te voeden als een voorbeeldige hofdame. Later wil hij met haar trouwen maar Murasaki no Ue wil niet. Genji praat met haar en later wordt ze toch zijn vrouw. Wanneer Genji in het vijfde hoofdstuk de prinses Suetsumuhana ontmoet, voelt hij zich aangetrokken tot haar omwille van haar mooie stem en mooi Koto-spel. De prinses is echter zeer schuchter en verstopt zich achter een kamerscherm of haar waaier. Genji overtuigt haar om haar gezicht te laten zien, maar hij verschrikt (op een nogal komische wijze) van de roodheid van haar neus. Hij geeft haar de bijnaam Suetsumuhana (Saffloer)omwille van de gelijkenis tussen de kleur van de neus van de prinses en de dieprode kleur van de saffloer bloem. Na dit 'incident' verdwijnt Genji's verliefdheid als sneeuw voor de zon, maar hij maakt wel de belofte om Suetsumuhana te helpen en ondersteunen. Het laatste hoofdstuk tenslotte verteld over Oborozukiyo. Genji ontmoet de bevallige vrouw per toeval terwijl ze het lied Oborozukiyo (mistige maan van de lente) zingt en na haar verleid te hebben noemt hij
4 of 6 28/11/2012 15:33 haar ook zo, daar de vrouw haar identiteit geheim wil houden. Ze wisselen waaiers uit en Genji vertrekt daarna. Later geeft Oborozukiyo's vader een feest, waar Genji de vrouw dmv de waaider herkend. Oborozukiyo's vader betrapt hen daarentegen, en het verhaal eindigt met Genji die de vrouw verlaat. Taal Woordenlijst Zie Waranwiki (http://japansnederlandswoordenboek.org/index.php/genji_monogatari_/_ise_monogatari) voor de woordenlijst. Voornaamwoorden Heel vaak worden personages aangesproken met hun roepnaam, of de naam die bij hun positie past. Daarlangs worden vaak voornaamwoorden gebruikt om over zichzelf te praten, waarvan de meest courante natuurlijk わたし en あなた zijn. De meest courante woorden zijn: Keigo お方様 p. 12 わたくし p. 11 わが p54 In het boek wordt veel gebruik gemaakt van お ~ ご ~ om respect uit de drukken (zoals het veel voorkomende お方様 ). Natuurlijk worden er veel honoratieven en humble forms gebruikt in het boek. Hieronder enkele voorbeelden: Honoratief Humble お乗りの方 p15 お寄りになる p. 51 おっしゃる p. 139 お詠いになる p. 142 お忘れになる p.145 過ごせております (p. 20) 言っております p.67 お会いする p. 140 お待ちしております p. 172 Klassiek Japans Omdat het originele verhaal in het klassiek japans is geschreven, heeft de auteur hier en daar enkele oude vormen van werkwoorden in het verhaal gebracht, om het wat meer 'oud' te doen aanvoelen. Enkele voorbeelden: 知らず p.15 おらね 29 手配してくれぬ p. 117 なれず p. 152
5 of 6 28/11/2012 15:33 Eindpartikels ぞねわな Eigen mening Iedere japanoloog moet natuurlijk ooit Genji Monogatari gelezen hebben. Toen ik deze manga onder ogen kreeg twijfelde ik geen moment om hem te lezen, want manga's zijn nu eenmaal algemeen gezien interessanter dan boeken. Wat me onmiddelijk opviel aan deze manga waren de vele moeilijke termen, zoals de vele historische termen uit de Heian tijd (Minister van Links/Rechts, de talloze woorden om het keizerlijk paleis aan te duiden etc.) Hierdoor ging het lezen niet echt vlottend vooruit, wat toch wel een domper op de vreugde zette. Het is nu eenmaal niet aangenaam elke bladzijde te moeten stoppen om kanji's op te zoeken. Het kleine formaat van de manga en het feit dat er slechts sporadisch furigana waren maakte het er niet beter op. En vrij vaak kwamen er kanji's voor die niet eens in mijn woordenboek staan. Een (beetje beperkt) hulpmiddel waren de uitleg die bij sommige termen stonden. Bij een bepaalde term stond dan een *, met een korte uitleg in de kantlijn wat de term nu eigenlijk betekend, of soms gewoon extra uitleg bij een woord. Handig, maar men had wat meer van deze uitleg bij sommige woorden mogen plaatsen. Over de tekenstijl ben ik positief, ik vind dat de auteur goed werk heeft geleverd. De sfeer van het toemalige hof werd mooi opgeroepen, en de tekeningen zijn mooi, zuiver en klaar. Mijn enige maar ook grootste ergernis was het feit dat de vrouwen ongelofelijk hard op elkaar trekken, wat het soms zeer verwarrend maakte om te weten wie wie nu eigenlijk was. Ik denk dat de manga dicht bij het verhaal van de originele Genji Monogatari blijft, ondanks dat ik het origineel nog niet gelezen heb. Wat mij opviel is dat deze manga een klein selectief aantal hoofdstukken van het origineel behandeld (6 hoofdstukken terwijl het origineel meer dan 50 hoofdstukken heeft). Hierdoor zal er wel wat veranderd zijn geweest aan het origineel verhaal om het geheel samen te houden. Over het algemeen ben ik vrij blij over het lezen van Genji Monogatari. Nu heb ik eindelijk (een stukje) van het fameuze en beroemde verhaal gelezen. Het lange opzoekwerk van kanji's en termen zette wel een serieuze domper op de vreugde. Maar ik ben zeker van plan om het originele verhaal te lezen. Bibliografische informatie Titel: Genji monogatari; Ise monogatari ( 源氏物語 伊勢物語 ) Volume: Eén Auteur: Toba Shōko ( 鳥羽笙子 ); Hosomura Makoto ( 細村誠 ) Uitgever: Shūeisha ( 集英社 ) Datum van uitgave: 2006 Pagina van de manga op de japanologie site (http://japanesestudies.arts.kuleuven.be/popularculture /node/616) Voetnoten
6 of 6 28/11/2012 15:33 1. Heian is de oude naam voor de stad Kyoto 2. Vande Walle 2007: p. 90 3. De biografiën zijn genomen uit de flap van de manga, daar er op het internet bitter weinig te vinden is over de auteurs Bronnen "Murasaki Shikibu" (http://en.wikipedia.org/wiki/murasaki_shikibu), Wikipedia. URL bezocht op 4 maart 2009. "Genji Monogatari" (http://en.wikipedia.org/wiki/the_tale_of_genji), Wikipedia. URL bezocht op 4 maart 2009. Vande Walle, W. (2007) Een geschiedenis van Japan: Van samurai tot soft power. Leuven: Acco Hellemans, Karel. (2006) Inleiding tot de Japanse cultuur Leuven Puette, W. J. (2004) The Tale of Genji Tuttle Publishing Retrieved from "http://mediawiki.arts.kuleuven.be/popculwiki/index.php /Genji_monogatari;_Ise_monogatari" This page was last modified on 1 June 2009, at 16:17. Content is available under a Creative Commons Attribution-Noncommercial-Share Alike 2.0 Belgium License.