Extra zuiveren? Strategie Vechtstromen. René Nij Bijvank 22 maart 2018

Vergelijkbare documenten
Wat er niet in komt, hoeft er ook niet uit! V 3

ECOLOGISCHE EFFECTMETINGEN IN OPPERVLAKTEWATER

Verslag bijeenkomst medicijnresten uit water 10 maart 2016

7) Kwaliteit van het openbaar bestuur

Geneesmiddelen in het Utrechtse milieu. Janco van Gelderen (Provincie Utrecht) Marc Vissers (SWECO)

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Samenwerking voor een betere waterkwaliteit

Evaluatie van het project. Milieubewust medicijnen voorschrijven door huisartsen in Meppel

De voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof AA DEN HAAG. Datum 19 oktober 2017 Betreft Ketenaanpak medicijnresten uit water

Datum 5 april 2018 Documentnummer Afzender Miriam Bakker, Richard van Hoorn Telefoonnummer /

Hotspotanalyse; de bijsluiter

Zolang situaties voor primaire keringen nog niet op orde zijn een pakket beheermaatregelen opstellen voor situaties met hoogwater.

Geneesmiddelen in de afvalwaterketen

Memo. Aan d&h 20 augustus 2018

Kerntaak/plandoel: Kerntaak 1 Duurzame ruimtelijke ontwikkeling & waterbeheer/plandoel 4 Schoon en voldoende water en veilig tegen overstroming

Medicijnresten in drinkwater Voorkomen is beter dan genezen. Gezonde Lunch, 7 april 2014 Martien den Blanken, directeur PWN

In de kolom "SWS" ziet u of stemmen in een willekeurig stemlokaal (SWS) van toepassing is in de betreffende gemeente.

VOORSTEL. Documentnummer Programma Waterketen Projectnummer. Afdeling Planvorming Bijlage(n) 1 Onderwerp Beleidskader nieuwe stoffen

Alle maatregelen uit dit waterbeheerplan zijn in onderstaande tabel per taakveld bij elkaar gezet.

Onderzoeksprogramma microverontreinigingen afvalwater en aanpak medicijnresten bij waterschappen. Cora Uijterlinde - STOWA

Erläuterung Maßnahmen pro Teilgebiet

thema 1 Nederland en het water topografie

De voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof AA DEN HAAG

Bodemsanering. 45 humane spoedlocaties zijn niet volledig gesaneerd. De bodem en het (grond)water zijn schoon MILIEU MARKT. Staat van Utrecht 2014

ALGEMENE VERGADERING. 16 december 2010 Waterketen / BWK

Waterzuivering Westland Bijeenkomst 's-gravenzande

INZAMELING MEDICIJNAFVAL

Asset management bij een waterschap Wat en hoe in een aantal dilemma s

Illlllllllllllllllllll

Nieuwe stoffen, nieuwe wetten?

Brug tussen chemische en biologische beoordeling waterkwaliteit

Voortgang Ketenaanpak Medicijnresten uit Water september 2017

Wie bestuurt het waterschap?

Inventarisatie verkiezingen tot 1 januari Herindelingsverkiezingen

Dat dit gelukt is, is te danken aan het vele overleg en de flexibele opstelling van beide partijen.

Water nu en... KRW De Europese. Kaderrichtlijn water. Een grote kans voor. de verbetering van de. waterkwaliteit. en daarmee ook voor de

Rijk en regio investeren fors in Regio Deal Midden en West Brabant

Impact van rwzi s op geneesmiddelconcentra5es in kwetsbaar oppervlaktewater

Waterschap Hollandse Delta. dynamiek in de delta

Opkomende stoffen: hoe krijgen we de keten waterdicht? Marjan van Giezen Plv.dir. DG Water en Bodem Ministerie Infrastructuur en Water

Dit heeft in april 2011 geleid tot het ondertekenen door de genoemde koepelorganisaties en het Rijk van het BAW.

Kwijtscheldingsbeleid Drents Overijsselse Delta

Datum 24 mei Strategie Microverontreinigingen

Denktank Circulaire Economie Consolidatie 3 maart 2016

Datum 14 januari 2011 Opgemaakt door afdeling Planvorming. Huidige samenwerking in de Veluwse afvalwaterketen

Maximale subsidiebedragen

De aanpak opkomende stoffen

Goede zoetwatervoorziening en goede waterkwaliteit

PILOT ORGANISCH (REST)MATERIAAL ALS BODEMVERBETERAAR

Informatieavond ontwikkeling nieuwe drinkwaterwinning

Antwoord. van Gedeputeerde Staten op vragen van. B. Canton (PvdD) (d.d. 14 augustus 2017) Nummer Onderwerp Drinkwaterkwaliteit Zuid-Holland

Versnellingstafels Waterkwaliteit uit de startblokken. Dossier Waterkwaliteit bronnen

Factsheet: NL36_OWM_018 Dommerswijk

Nieuwe verontreinigingen, nieuwe oplossingen. Gebruik de kracht van natuurlijke processen

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Extreme droogte 2018 Vechtstromen snakt (nog steeds) naar water

Uw kenmerk Uw brief Zaaknummer Documentnummer 22 februari U

Geachte heer Kuks, geachte heer Dijk, geachte heer Kolkman, geachte heer Odding, geachte dames en heren,

Vrijwaringsovereenkomst inzake de garantstellingsverplichting ex artikel 41 Gr HWH

PO2502 SWV Oost Achterhoek ,74% PO2503 SWV Primair Passend Onderwijs ,55%

De voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof AA DEN HAAG. Datum 25 juni 2013 Betreft Geneesmiddelen in drinkwater en milieu

WELKOM Platform bodembeheer bijeenkomst 29 juni 2016, Waterschap Zuiderzeeland

WORKSHOP: Bronnenanalyse: een uitdaging voor de regio!

Woningen Provincie/Gemeenten Marktgegevens en prognoses Prijzen en transacties. Prijs per m² GBO in mediaan 2017

Vergaderstuk Algemeen bestuur

VERGADERDATUM STUKDATUM AFDELING NAAM STELLER EIGENAAR. 1 oktober september 2015 Bedrijfsbureau S.Stiphout R. v. Hussel

Afvalwaterplan DAL/W 2 In vogelvlucht. Gemeente Delfzijl Gemeente Appingedam Gemeente Loppersum Waterschap Noorderzijlvest Waterschap Hunze en Aa s

Veiligstellen drinkw aterw inning Epe. Vrienden van de Veluwe 12 oktober 2012

Nieuwe stoffen in het milieu: probleem of niet?

D C B F. Welke provincie ligt in het midden van het land? Utrecht of Drenthe? Utrecht

Nadere regionale hotspotanalyse in het Maasstroomgebied

Factsheet: NL36_OWM_015 Dooze

Biologische beschikbaarheid van stikstof en fosfaat in effluent: Kunnen algen nog wel groeien op nagezuiverd effluent van rwzi Leiden Zuid-West?

samenvatting van de Atlas van de waterkwaliteit IN HET GEBIED VAN RIJN EN IJSSEL

Onderwerp Gezamenlijk besluit tot wijziging van het Reglement van Waterschap Vallei en Veluwe

Microverontreinigingen: hoe kun je ecologische risico s in water bepalen?

Wie bestuurt het waterschap?

ACTUALISATIE VAN HET BESTUURS- PROGRAMMA 2009/2012 DUURZAAM VERBONDEN BEKEND EN VERTROUWD

Strategische planning drinkwater Lange termijnvisie Vitens

Geneesmiddelen en waterkwaliteit. Caroline Moermond Els Smit Robin van Leerdam Monique van der Aa Mark Montforts

INZAMELING MEDICIJNAFVAL

Droogtemonitor. Droogte vraagt aandacht, maar is beheersbaar. Landelijke Coördinatiecommissie Waterverdeling (LCW) 6 juni 2017 / nummer

Integrale analyse van milieurisico s door microverontreinigingen

Ketenaanpak Medicijnresten uit Water. Uitvoeringsprogramma

Aan de orde: Maar hoe krijgen we het voor elkaar? Belangrijke data in het waterkwaliteitsbeheer:

Vergaderstuk Algemeen bestuur

Verwijdering van geneesmiddelen door RWZI s in de provincie Utrecht

Kwaliteitsbeelden 2.0: samen werken aan stedelijk water. Presentatie PWVE 2 oktober 2014 Dorien Roubos

Vergaderstuk Algemeen bestuur

een veelzijdige aak Stansvorm

1-STEP filter rwzi Horstermeer

Openbare besluitenlijst Gedeputeerde Staten 26 februari 2019

Projectplan Bouwsteen L: Medicijnresten en hormonen uit het oppervlaktewater Waterprogramma HHNK

Water in Eindhoven. Studiedag Lokaal waterbeleid water in balans. 28 september Water in Eindhoven - Studiedag Lokaal waterbeleid, Antwerpen

LANDELIJKE HOTSPOTANALYSE GENEESMIDDELEN RWZI S

Afstemming waterbeheer op functies en gebieden

Actieprogramma aanpak medicijnresten uit water wat er niet in komt, hoeft er ook niet uit

KAS: een handelingsperspectief

Data Science bij Waterschap De Dommel

Transcriptie:

Extra zuiveren? Strategie Vechtstromen René Nij Bijvank 22 maart 2018

Concentratie bij lozingspunt Vechtstromen staat er gekleurd op. Eerst: inzoomen

Verspreiding per RWZI Voorbeeld: Enschede

Voorbeeld: Sleen

Voorbeeld: Emmen

Beïnvloeding benedenstrooms Emmen is hotspot

En nu?

Delta Aanpak Waterkwaliteit Strategie Medicijnen Vechtstromen Kennis en Oriëntatie Zuiveringstechnieken Effect op waterleven Perspectievenstudie rwzi Bronaanpak in regio Saksenburg 360graden-perspectief Financiering

Type maatregel Waterschap Vallei en Waterschap Vecht- Waterschap Drents Waterschap Rijn en Waterschap Samenwerking Rijn Oost Bronmaatregelen Stimuleren inzameling oude medicijnen Veluwe Inventarisatie inzamelwijzen gemeentes. Afhankelijk van resultaat overwegen om nut/noodzaak te agenderen en/of communicatiecampagne te houden. stromen Inzameling medicijnafval Almelo. Onderzoek of situatie Almelo geoptimaliseerd kan worden, vergelijking maken met alle Twentse gemeenten, communicatieplan opstellen. (initiatieffase) Saxenburghgroep samenwerking tav bronbestrijding (minder Overijsselse Delta Gebiedsdekkende inventarisatie inzamelwijzen gemeentes uitgevoerd. Met WSVV project in voorbereiding om inzamelen en waterbewustzijn met posters in apotheken te stimuleren. IJssel Zuiderzeeland Per gemeente benaderen. In Almere inzameling gerealiseerd, met gemeentes Noordoostpolder, Urk en Lelystad in gesprek. voorschrijven, inzameling, ) in groter project op UPW (initiatieffase) Anders voorschrijven Pilotproject verkenning handelingsperspectief Bronaanpak; Inzamelen medicijnen Onderzoek bereidwilligheid bijdrage patiënten aan oplossing Watersysteemonderzoek Risico s AWZI s Risico s AWZI s Proeftuin Ketenaanpak Bennekom: gesprek met zorginstellingen en inwoners. Landelijke hotspotanalyse. Deelname in begeleidingscommissie. Landelijke hotspot- Landelijke hotspotanalyse. Deelname in begeleidingscommissie Landelijke hotspot- voorschrijfgedrag huisartsen en apothekers Meppel (naproxen i.p.v. diclofenac) (afgerond). Pilotproject verkenning bereidheid bijdrage patiënten (Grip op medicijnresten) (afgerond). Landelijke hotspotanalyse. Landelijke hotspot- Landelijke hotspotanalyse. Deelname in begeleidingscommissie. Landelijke hotspot- Landelijke hotspotanalyse. Landelijke hotspot- analyse. Deelname in analyse. Deelname in analyse. analyse. Deelname in analyse. begeleidingscommissie. begeleidingscommissie begeleidingscommissie. Bronnen en risico s via Onderzoek relatie medi- onderzoek in eigen beheer cijnen in mest en in oppervlaktewater. Monitoring aanwezigheid Rijn-oost meetnet Rijn-oost meetnet Rijn-oost meetnet Rijn-oost meetnet Nieuwe Rijn-oost meetnet Nieuwe stoffen Nieuwe stoffen Nieuwe stoffen stoffen (driejaarlijks). Nieuwe stoffen (driejaarlijks). (driejaarlijks). (driejaarlijks). (driejaarlijks). Monitoring humane en Jaarlijkse monitoring Monitoring humane en Monitoring humane en veterinaire medicijnresten microverontreinigingen veterinaire medicijnresten veterinaire medicijnreste Effectmeting; Risico s voor waterleven Risico s voor drinkwatervoorziening Risico s voor ecologie in landelijk gebied. Samenwerking V3 met Vitens met meerdere onderliggende deelprojecten en Risico-evaluatie nieuwe stoffen drinkwaterwinningen samen met provincies Gelderland en Utrecht. Effectmetingen met Onderzoek aanwezigheid microverontreinigingen in aanvoerwater waterwingebieden (project nog niet rond ). Effectmetingen met bio- (waaronder medicijnresten) in Vecht en op 5 extra locaties in 2017. Onderzoek aanwezigheid microverontreinigingen in aanvoerwater 2 waterwingebieden. Effectmetingen met in landelijk gebied. Onderzoek aanwezigheid microverontreinigingen in aanvoerwater waterwingebieden in landelijk en stedelijk gebied. Effectmetingen met watersysteem bioassays (Ecologische assays (Ecologische bioassays (Ecologische bioassays (Ecologische sleutelfactor Toxiciteit + sleutelfactor Toxiciteit + sleutelfactor toxiciteit + sleutelfactor toxiciteit + Smart monitoring). Smart monitoring). Smart Monitoring). Smart Monitoring). Onderzoek gevolgen (restlozing) voor ecosysteem bij UPW (initiatieffase) Zuivering: huidige prestatie en optimalisatie

Delta Aanpak Waterkwaliteit Aanpak Medicijnen Vechtstromen Kennis en Oriëntatie Zuiveringstechnieken Effect op waterleven Perspectievenstudie rwzi Bronaanpak in regio Saksenburg 360graden-perspectief Financiering Pilots ( 30(+) mln) Rijn Oost Vechtstromen Uitrol bronaanpak in regio Financiering Implementatie? Welke techniek Waar toepassen Nieuw EU, landelijk en regionaal beleid? Tijd Best. periode 2017-2021 (2018)/2021-2023 > 2024 2017-2019 2019-2022 2021-2024