Samenwerking tussen lokale en regionale overheden en sociale economie organisaties: een Europees beleidsperspectief SOCIALE ECONOMIE EVENT Eeklo - 11/05/11 Koen Repriels VOSEC
Eenheid in verscheidenheid Inhoud Definitie Sociale Economie (Europees / Vlaams) Verscheidenheid aan ondernemingen Europa en sociale economie: kansen en obstakels Hefbomen vanuit Europees beleid (cohesie / regionaal) Standpunten rond samenwerking overheden & sociale economie Europese Instrumenten Een Europees thematisch netwerk Reves Vertaalslag naar het Vlaamse beleid Groeiend aanbod Lokale diensteneconomie in Oost-Vlaanderen Meer info & dienstverlening
Definitie Sociale Economie (VOSEC, 1998) Sociale economie bestaat uit een verscheidenheid aan ondernemingen die producten en diensten voortbrengen en in hun doelstellingen de realisatie van maatschappelijke doelstellingen vooropstellen en hierbij volgende basisprincipes respecteren: voorrang van mens op kapitaal democratische besluitvorming maatschappelijke inbedding transparantie duurzaamheid Bijzondere aandacht gaat ook naar de kwaliteit van de interne en externe relaties. Zij brengen goederen en diensten op de markt en zetten hun middelen economisch efficiënt in met de bedoeling continuïteit en rentabiliteit te verzekeren.
Definitie social economy Europe "The organisations of the social economy are economic and social actors active in all sectors. They are characterised principally by their aims and by their distinctive form of entrepreneurship. The social economy includes organisations such as cooperatives, mutual societies, associations and foundations. These enterprises are particularly active in certain fields such as social protection, social services, health, banking, insurance, agricultural production, consumer affairs, associative work, craft trades, housing, supply, neighbourhood services, education and training, and the area of culture, sport and leisure activities."
Verscheidenheid aan ondernemingen Soorten ondernemingen of organisaties op basis van de visie, de doelgroep of de sector Coöperaties (vandaag cvba) Beschutte werkplaatsen Sociale werkplaatsen Invoegondernemingen Arbeidszorg Buurt- en nabijheidsdiensten / lokale diensteneconomie Kringloopcentra Energiesnoeiers Fietsondernemingen Groenondernemingen
Europa en sociale economie: kansen en obstakels Obstakels Sociale economie: een verschillende realiteit en beleidsaanpak in de lidstaten van de Unie Het dominante concurrentiedenken die de sociale economie marginaliseert Belangrijke juridische en wettelijke tekortkomingen in de Europese regelgeving (staatsteun, interne markt, aanbestedingsrecht en de inbedding van de begrippen diensten van algemeen economisch belang (DAEB) en sociale diensten van algemeen (economisch) belang (SDAB) binnen deze regels Kansen Nieuwe hefbomen vanuit evoluerend beleid Eerste voorzichtige stappen naar erkenning Resolutie Toïa van het Europees parlement voor een brede erkenning van sociale economie (2009) Sociale economie in de voorstellen voor akte eengemaakte markt
Hefbomen vanuit Europees beleid Cohesiebeleid Versterking economische en sociale structuren Bevordering regionale economieën Regionaal beleid Convergentie Regionaal concurrentievermogen en werkgelegenheid Europese territoriale (grensoverschrijdende) samenwerking
Standpunten rond samenwerking overheden & sociale economie (1) Opinie van Europees comité van de regio s 2002 Lokale en regionale overheden moeten een voortrekkersrol spelen bij het vormen van partnerschappen (aanbeveling 2.2) Sociale economie speelt een essentiële rol op plaatselijk niveau en draagt bij tot sociale samenhang, vorming van sociaal kapitaal en maatschappelijke integratie, werkgelegenheid en het creëren van bedrijven op lokaal niveau (3.4) Partnerschappen dragen bij aan de versterking van stedelijk en regionaal niveau (3.4) Versterken van sociale economie en civiele maatschappij via partnerschappen is van essentieel belang. Sociale economie kan een rol spelen als proeftuin voor sociale innovatie Bedrijven uit de sociale economie vormen een model voor duurzame ontwikkeling De principes sociale economie mogen in geen lokaal beleidskader ontbreken http://eur-lex.europa.eu/lexuriserv/lexuriserv.do?uri=oj:c:2002:192:0053:0059:nl:pdf
Standpunten rond samenwerking overheden & sociale economie (2) Resolutie Toïa Europees parlement 2009 Beveelt de Europese Commissie aan een wettelijk EU kader uit te werken voor de opbouw en de handhaving van territoriale partnerschappen tussen de sociale economiesector en de lokale autoriteiten via de vaststelling van criteria voor de erkenning en valorisatie van de sociale economie ten behoeve van lokale duurzame ontwikkeling en bevordering van het algemeen belang Aanbeveling Belgisch voorzitterschap van de Europese Unie 2010 Aandacht voor het belang van de verschillende partnerschappen en de regionale Inbedding waarop de sociale economie steunt
Europese Instrumenten Structuurfondsen Europees Sociaal Fonds (convergentie, competitiviteit en werkgelegenheid) Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling Cohesiefonds (niet toegankelijk voor Vlaanderen) Onderhandeling rond nieuwe programmaperiode 2013 2017 bezig (670 miljoen EURO naar Vlaanderen tussen 2007 2013) Verankering van samenwerking binnen het DAEB kader
Een Europees thematisch netwerk Reves Thema = partnership between local and regional authorities and territorial social economy organisations. Leden = local authorities or social economy organisation that are presently developing or are willing to develop policies to promote social and solidarity based economy, for a most fair, inclusive, participative and responsible society; a network of social innovation in terms both of methods and procedures based on co-construction and shared capacities of the members and their territories.
Vertaalslag naar het Vlaamse beleid Het decreet lokale diensteneconomie Kader voor samenwerking / ontmoeting tussen publieke sfeer en sociaal ondernemerschap Verankering binnen DAEB richtlijn Bepaling algemeen belang en financieringswijze bevoegdheid voor lokale en regionale overheid Krachtige regierol voor lokale besturen met verschillende mogelijke rollen naar alle vormen van sociale economie (beleidsbepalend, beleidsondersteunend, beleidsuitvoerend, beleidscoördinatie) Samenwerking is noodzakelijke voorwaarde voor Creëren van schaalgrootte (Profilering als cluster van ondernemingen naar lokale besturen) Kwaliteit Toegankelijke, aanvullende diensten met maatschappelijke return Werkgelegenheid Maar: Weinig vertrouwdheid met Europese ondersteuningsmogelijkheden rond samenwerking lokale overheden & sociale economie
Lokale diensteneconomie in Oost-Vlaanderen (1) www.dienstenwijzer.be
Lokale diensteneconomie in Oost-Vlaanderen (2) www.socialeeconomie.be
Meer info & dienstverlening www.socialeeconomie.be/eu portaal rond Europees nieuws & sociale economie www.kleis.be (Jos Sterckx) ondersteuning rond Europese programma s: www.kleis.be & www.vleva.be Europees beleidsnieuws www.revesnetwerk.eu (Erdmuthe Klaer) Europees netwerk www.lokalediensteneconomie (Tine De Vriendt) Vlaams netwerk lokale diensteneconomie www.vosec.be (Koen Repriels)