KNNV afdeling Haarlem e.o.:

Vergelijkbare documenten
KNNV afdeling Haarlem e.o.:

Verslag libellenmonitoring 2017 Leersumse Veld

KNNV afdeling Haarlem e.o.:

Natuuronderzoek Kennemerstrand 2017

Monitoringroutes van libellen in de Gooi en Vechtstreek 2009 en 2010

KNNV afdeling Haarlem e.o.:

KNNV-Paddenwerkgroep Brouwerskolk

Aanvullend natuuronderzoek TATA. tbv tijdelijke natuur

KNNV afdeling Haarlem e.o.:

Jaaroverzicht Dagvlindermonitoring 2018

JUFFERS klein, smal, ogen ver uiteen, zittend liggen vleugels meestal op achterlijf. Gekleurde vleugels Vrij groot Blauw glanzend Langs stromend water

WAARNEMINGENOVERZICHT KNNV-Libellenwerkgroep Zuid-Kennemerland

WAARNEMINGENOVERZICHT KNNV-Libellenwerkgroep Zuid-Kennemerland

WAARNEMINGENOVERZICHT KNNV-Libellenwerkgroep Zuid-Kennemerland

Wasplatengraslanden in Nederland

Natuuronderzoek Kennemerstrand 2018

WAARNEMINGENOVERZICHT KNNV-Libellenwerkgroep Zuid-Kennemerland

Libellen herkennen. Weidebeekjuffer Vrouwtjes zijn metaalglanzend groen, de mannetjes zijn blauw. Ze leven langs beken en rivieren (stromend water).

Libelleninventarisatie Natuurmonumentengebied Hollands Ankeveen

DAGVLINDERS EN LIBELLEN OP HET GOLFCENTRUM DE BATOUWE in ZOELEN 2016

WAARNEMINGENOVERZICHT KNNV-Libellenwerkgroep Zuid-Kennemerland

Enkele pareltjes uit het Saleghem krekensnoer

Wasplaatgraslanden in de Amsterdamse Waterleidingduinen De resultaten van bijna 10 jaar monitoring

Libellen inventarisatie de Pan. door Hugo van der Slot. Steenrode heidelibel

Libellenmonitoring in Nederland ervaringen na 16 jaar tellen

WAARNEMINGENOVERZICHT KNNV-Libellenwerkgroep Zuid-Kennemerland

Libelleninventarisatie Natuurmonumentengebied Hollands Ankeveen

Jaarverslag Libellengroep 2015

Libelleninventarisatie Natuurmonumentengebied Hollands Ankeveen

Libelleninventarisatie Natuurmonumentengebied Hollands Ankeveen

Libelleninventarisatie Natuurmonumentengebied Horstermeerpolder

Libelleninventarisatie Natuurmonumentengebied Hollands Ankeveen

Libelleninventarisatie. Natuurmonumentengebied. Hollands Ankeveen

KNNV Vereniging voor veldbiologie afdeling Haarlem e.o. Secretarieel jaarverslag 2012

AGENDA. verslag vergadering 3 april opmerkingen

Libelleninventarisatie Natuurmonumentengebied Laegieskamp

NIEUWSBRIEF INSECTENPROJECT NVWA NUMMER 2 MEI 2012

AGENDA. verslag vergadering 14 januari opmerkingen

Nu geen verstuivingen in de Noordwest Natuurkern NPZK!

Libellen geteld Jaarverslag 2014

Waarnemingen Noord-Hollands Duinreservaat Verslag 2009

Landelijk meetnet vlinders

Libelleninventarisatie Natuurmonumentengebied Horstermeerpolder

SOORTEN DIE GEBRUIKT ZIJN VOOR DE BEPALING VAN DE LIVING PLANET INDEX IN NOORD-HOLLAND

Resultaat vlinder monitoring Juli 2013

Jaarverslag 2008 Samenstelling: Henk Wagenaar

Verslag Dagvlindermonitoring

Hans Hollander Rapport 29 8 februari Dagvlinderwaarnemingen in en om Wijchen 2004 t/m 2013

FOTOBOEK LIBELLEN IN DE PROVINCIE UTRECHT VAN DE JAN KATSMAN. Maart 2017 EXCITING NATURE

De Stelling van Amsterdam, gebouwd als verdedigingslinie tegen vijandelijke mogendheden,

Libellen in de Wellemeersen

Verslag Dagvlindermonitoring

Op Stap in het Binnenveld. Willem van Raamsdonk & Christa Heijting

NIEUWSBRIEF INSECTENPROJECT NVWA NUMMER 5 AUGUSTUS 2012

Monitoring Ecocorridor Zwaluwenberg

AGENDA - resultaten 2017

Libellen en Dagvlinders van Helmond

Landelijke Vlinderdag Landelijke Vlinderdag 2 maart 2019

Libellen en Dagvlinders van Helmond R. van den Heuvel

Vlinders in de vogelakkers van de gemeente Eersel In vergelijking met de regulier verpachte akkers

Vlinders en libellen geteld Jaarverslag 2012

Libellenfauna in het Stropersbos

LIFE+ IN DE AMSTERDAMSE WATERLEIDINGDUINEN

Meetnetten Vlaams-Brabant

Vlinders en libellen geteld Jaarverslag 2018

Een onderzoek naar de herpetofauna, vissen, dagvlinders, libellen en sprinkhanen op golfbaan De Hooge Vorssel te Nistelrode

SNL-monitoring met vrijwilligers. Particuliere gebieden in Gelderland 2017

Meertje De Waal en Strypsche Wetering

Vlinders en libellen geteld: jaarverslag 2007

Monitoringroutes van libellen in de Gooi en Vechtstreek 2014

Waasland-Noord / natuurstudie

Landelijk meetnet vlinders

Libelleninventarisatie Goois Natuurreservaat Gebied Zanderij Cruysbergen

BINNENLANDSE WERKWEEK SALLAND OKTOBER 2015

Dagvlinders in t Gooi 2008 t/m 2012

Jaarverslag 2010 Samenstelling: Henk Wagenaar

Inventarisatie van de mycoflora in de omgeving van het vliegplein van Brustem (Sint-Truiden) na een beperkt onderzoek in

Pareltjes van de afdelingen. Noord-Holland en Utrecht

Beleidsplan

gebeten door LIBELLEN

Monitoringroutes van libellen in de Gooi en Vechtstreek 2013

Inventarisatie Aardbeivlinder Schiermonnikoog 2014

Libellenmeetnetten in Vlaanderen

Beste natuurliefhebbers,

Monitoringroutes van libellen in de Gooi en Vechtstreek

Resultaten Tuinvlindertelling

Vlinders en libellen geteld Jaarverslag 2011

2006 Naam Datum Locatie/Opmerkingen

Libellen in het najaar

Bergen in het vlakke land

Nieuwsbrief 21 van RAVON Afdeling Utrecht Juli 2016

Naar een nieuwe Rode Lijst. Chris van Swaay U allen!

Ontwikkeling Hollandse IJssel terreinen, Provincie Zuid-Holland 2012

Vlinders en libellen geteld: jaarverslag 2009

Dagpauwoog Hoe ziet hij eruit? Wanneer vliegt hij? Waar kun je hem vinden? Waar leven de rupsen? Atalanta

Over het nut van dijken is iedereen het eens.we kunnen ons nauwelijks voorstellen

LIBELLEN - ODONATA LIBELLEN HOUDEN VAN MENSEN

Libellenfauna in het Stropersbos

VLINDERS. generatie van o.a. de Kleine vos en Gehakkelde aurelia NATUURRIJK TESPELDUYN AUGUSTUS 2018

Jaarverslag 2012 Samenstelling: Henk Wagenaar

Transcriptie:

secretarieel jaarverslag 2017 - Bestuurszaken - Werk & studiegroepen - Bijzondere waarnemingen

secretarieel jaarverslag 2017: bestuurszaken (1) Algemeen & natuurbeleving: 264 leden net zoals 201 6 Lezingen (4 i.s.m IVN) + 2 van de libellenwerkgroep, totaal 168 deelnemers (gemiddeld: 24/avond). Werkavond: 2 avonden uilenballen pluizen i.s.m de Vogelwerkgroep. Wantsenexcursie Vincent Kalkman tijdens landschapsfeest Leyduin georganiseerd door Landschap Noord-Holland (30 deelnemers). 18 diverse excursies met gemiddeld 10 deelnemers. Deelname aan Nationale Nachtvlindernacht door de Nachtvlinderstudiegroep gedurende 2 avonden (Ter Kleef: 16 deelnemers, AWD: 15 deelnemers). 3 Publieksexcursies door de Libellen werkgroep op 9 & 26 juni (AWD) en 10 juli (Middenduin. Maandelijkse wandelingen: wederom een groot succes: 11x, totaal 83 deelnemers. Natuurstudie: 2-Tal Cursussen georganiseerd; Flora cursus ( 14 deelnemers), Libellencursus (17 deelnemers).

secretarieel jaarverslag 2017: bestuurszaken (1) Natuurbescherming: Deelname aan diverse inventarisaties Westelijke Tuinbouwgebouw om de biodiversiteit vast te stellen en als belangrijke input voor het beheer van het gebied. Deelname aan 2 herinrichtingen in Haarlem. Actie Steenbreek is helaas gestopt vanwege passiviteit van de gemeente Haarlem en te weinig menskracht vanuit de vereniging. Zichtbaar maken van de KNNV: Nieuw format en lay-out verenigingsblad met ruimte voor leuke artikelen en prachtige foto s De KNNV heeft, zoals elk jaar, weer meegedaan aan het Voorjaars- en Najaarsevenement op Ter Kleef. Daar is altijd veel belangstelling voor van het publiek, en dit jaar waren er voldoende leden van de KNNV om de tafels te bemannen. Deelname met kraam op evenement Mooiste van Landschap Noord-Holland. Organisatie door de vereniging van diverse publieksexcursies georganiseerd waar onder voor libellen; AWD & Middenduin. Deelname aan de Nationale Nachtvlindernacht (2x resp 25 & 26/08) en aan de Landelijke Natuurwerkdag. Excursie door Leo van der Brugge, coordinator houtzwammen studiegroep, voor het Nivon en later ook voor IVN ZK in wandelbos Groenendaal. Joop Mourik, 2017, Damherten en flora van de Amsterdamse Waterleidingduinen, Tussen Duin & Dijk 3: 4-7.

Secretarieel jaarverslag 2017: werk/studiegroepen/overig - Plantenstudiegroep, jaarverslag 2017 (Joop Mourik) - Houtzwammen studiegroep KNNV afd. Haarlem, jaarverslag 2017 (Leo van der Brugge) - Zwammen studiegroep Koningshof verslag 2017 (Alfons Vaessen) - Wasplaten studiegroep verslag 2017 (Leo Jalink, Harm Snater) - Paddenwerkgroep verslag 2017 (Anneke Koper) - Dagvlinderwerkgroep verslag 2017 (Joop Mourik/Dirk Slagter) - Nachtvlinder studiegroep verslag 2017 (Dik Vonk): geen verslag ontvangen! - Libellenwerkgroep verslag 2017 (Frans Koning) - Werkgroep Vrienden van het Kennemerstrand, verslag 2017, Marc Jansen (incl extra input over diverse natuuronderzoeken door Joop Mourik & Maarten Bongertman)

Plantenstudiegroep verslag 2017 (1) De studiegroep: Vooral gericht op orchideeënonderzoek (stand van de soorten, tellen van populaties, maken van vegetatie-opnamen, kartering van plantensoorten) in Kennemerstrand en andere duingebieden. 2017: bloeijaar met wisselende successen. Zeer droog voorjaar. Bloeiende bijenorchissen alleen op natte plekken, bokkenorchissen haalden veelal de bloei niet net zoals hondskruid. In natte zuiden Kennemerstrand: lang en uitbundig bloeiseizoen. Vraat door damherten bijna overal bespeurbaar. Duin- en Kruidberg: 2 zee reepblokken, leuke vondsten: zeepostelein, zeewinde, zeewolfsmelk. Oostelijke blok, voormalige paardenwei: eenbloemig parelgras, borstelkrans, beemdkroon, witte engbloem. Bijzonderheid: kleine ereprijs. Koningshof: Toorts, hengel. PWN: Tansleyopname van het Oude Huisje : aardaker, rondbladig wintergroen, egelboterbloem, moeraswespenorchis. AWD: onder meer onderzoek in (zuidelijke) Ronde Vlak van de AWD. Doel: effecten van grondwaterstijging op de flora en mycoflora (wasplaten en andere graspaddenstoelen) en de bodemflora van de langdurige verdroogde valleibodem vast te stellen. Publicatie: Joop Mourik, 2017, Damherten en flora van de Amsterdamse Waterleidingduinen, Tussen Duin & Dijk 3: 4-7.

Plantenstudiegroep verslag 2017 (2) Orchideeën: Heerenduinweg: Bokkenorchis, kleine populatie bijenorchis. In natte wegbermen: rietorchis, moeraswespenorchis, enkele soldaatjes. Nationaal Park Zuid-Kennemerland: In natte duinvalleien: moeraswespenorchis, rietorchis, vleeskleurige orchis en bijenorchis. Grote keverorchis in enkele duinvalleien. Bokkenorchis, 1 enkel soldaatjes. Record aantal groenknolorchissen (4177 spec op 860 vindplaatsen). AWD: kaal gegraasd. Kennemerstrand (topgebied!!): Honingorchis maar liefst: 1417 planten (aantal blijft groeien) Groenknolorchis: maar liefst 8547 planten (enorme groei). Verder: rietorchis, moeraswespenorchis, duinwespenorchis, (duin) hondskruid, vleeskleurige orchis + ondersoort de steenrode orchis, bijenorchis.

Werkgroep houtzwammen 2017 - Werkgroep kent momenteel 10 leden; 2 minder dan in 2016. - 16 Verschillende terreinen bezocht; 8 maal in het begin van het jaar, 8 maal in het najaar. - In het totaal 366 soorten gevonden. Waarnemingen zijn doorgegeven zoals elk jaar aan de Mycologische Vereniging. - Enkele leuke waarnemingen dit jaar: Beukenkorrelkopje, Knolletjesplooivlies, Vosrode weerschijnzwaan, Slijmsteelmycena, Kroontjesknotszwam, Teervlekkentrilzwam. - Leo van der Brugge heeft in het najaar excursies gegeven aan het Nivon en IVN ZK in het wandelbos Groenendaal. In november heeft Leo tezamen met Jan Willem van Velzen een excursie verzorgd in de AWD. - In 2018 gaat de studiegroep verder met het inventariseren van verschillende terreinen.

Werkgroep zwammen Koningshof 2017: een goed jaar - Sinds 2011 inventariseert de studiegroep paddenstoelen in Koningshof. - 2017 : al vanaf de zomer grote aantallen paddenstoelen. Geteld tot eind november. Grootste aantallen tussen half september en half oktober. - 387 Soorten waargenomen, vergelijkbaar met 2015. 59 Nieuwe soorten voor de Koningshof waarmee het totaal aantal nu staat op 610. - Bijzonderheden: Roodbruine Zandvezelkop (Inocybe subperonatus) en Zwartvoetvezelkop (Inocybe tenebrosa). Met dank aan prof. Dr. Thomas Kuyper voor de determinaties. - Totaal rode lijst soorten met 10 toegenomen tot 104 (17% van het totaal). - Naast de soorten van duingraslanden rond de Appelberg en enkele kleinere complexen in Koningshof vallen met name de soorten op die gebonden zijn aan dennenbossen op kalkrijk zand. Een groot aantal van deze soorten komt veelvuldig voor in Koningshof. Dit geldt met name voor Melkboleet (Suillis granulatus), Roodvoetrussula (Russula xerampellina), Smakelijke melkzwam (Lactarius deliciosus) en Koperrode spijkerzwam (Chroogomphus rutilus). Het behoud van de gemengde bossen met de huidige bestanden van Zwarte den zijn voor het behoud van deze groep, die vrijwel zonder uitzondering op de Rode Lijst staat, van groot belang. In 2018 willen wij ons onderzoek voortzetten; vooral ook gericht op meer soorten van duingraslanden

Werkgroep zwammen Koningshof 2017: een goed jaar 610 Totaal Rode lijst 374 395 387 223 241 287 247 25 19 31 69 89 22 53 104 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 cum Fig. Waargenomen soorten incl. Rode Lijst

Werkgroep wasplaten 2017 (1) - Het jaar 2017 was een goed paddenstoelenjaar, maar de aantallen waargenomen wasplaten in de duingraslanden van AW-duinen waren niet groot en bleven sterk achter bij de aantallen in naburige duingebieden zoals Meijendel en Coepelduynen. De zware begrazingsdruk door damherten speelt hierbij een grote rol. - In 2017 werden door 27 deelnemers in totaal 57 proefvlakken opgenomen, te weten 50 proefvlakken waarin de aantallen per soort werden geteld ( kwantitatief ) en 7 meestal beduidend grotere proefvlakken waar alleen de waargenomen soorten worden genoteerd per opname ( kwalitatief ). Gemiddeld werd elk proefvlak 3,7 maal geteld in de periode augustus tot december: in totaal 210 tellingen. - In totaal werden 10.834 exemplaren geteld van 38 soorten (zie tabellen 1-4). Zeer vermeldenswaard zijn de Grijze knotszwam (Clavaria daulnoyi) in het Ronde vlak, de Bundelknotszwam (Clavaria fusiformis) op de berg in het Rozenwaterveld en Bezemkoraaltje (Ramariopsis tenuiramosa) op het Haasveld. - In 11 vlakken werden helemaal geen te tellen paddenstoelen aangetroffen. Maar liefst 5 daarvan liggen in het ooit zo wasplatenrijke Eiland van Rolvers. De paddenstoelenflora van wasplaatgraslanden gaat hier al vele jaren gestaag en sterk achteruit door verschillende oorzaken: twee van de voorheen beste vlakken zijn sterk verruigd met Pitrus en er slaat ook Braam en Berk op. Andere vlakken op het Eiland van Rolvers waren sterk verdroogd, en nog een ander vlak is bedekt met een dichte mat slaapmossen. Van de overige vlakken waar niets stond worden als oorzaken gemeld: heel hoge graasdruk van damherten en plag- en graafwerkzaamheden door Waternet.

Geteld Soortnaam X Fijnschubbige aardtong (Geoglossum fallax) 105 Kleverige aardtong (Geoglossum glutinosum) 255 Kortsporige aardtong (Geoglossum elongatum) 2 Ruige aardtong (Trichoglossum hirsutum) 9 Slanke aardtong (Geoglossum umbratile) Werkgroep wasplaten 2017 (2) Tabel 1: Aangetroffen Aardtongen. X= wel aangetroffen, maar niet geteld Geteld Soortnaam 15 Bezemkoraaltje (Ramariopsis tenuiramosa) X Bundelknotszwam (Clavulinopsis fusiformis) 572 Fraaie knotszwam (Clavulinopsis laeticolor) 1011 Gele knotszwam (Clavulinopsis helvola) 6 Grijze knotszwam (Clavaria daulnoyi) 28 Heideknotszwam (Clavaria argillacea) 2 Sikkelkoraalzwam (Clavulinopsis corniculata) 226 Spitse knotszwam (Clavaria falcata) 3315 Verblekende knotszwam (Clavulinopsis luteoalba) 24 Wormvormige knotszwam (Clavaria fragilis) Tabel 2: Aangetroffen Knots- en Koraalzwammen.

Getel Soortnaam d 744 Broos vuurzwammetje (Hygrocybe helobia) 13 Duinwasplaat (Hygrocybe conicoides) 38 Elfenwasplaat (Hygrocybe ceracea) 7 Gele wasplaat (Hygrocybe chlorophana) 1039 Gewoon vuurzwammetje (Hygrocybe miniata) 348 Kabouterwasplaat (Hygrocybe insipida) 2 Karmozijnwasplaat (Hygrocybe phaeococcinea) 9 Kleverige wasplaat (Hygrocybe glutinipes) 1153 Papegaaizwammetje (Hygrocybe psittacina) 157 Puntmutswasplaat (Hygrocybe acutoconica) 270 Slijmwasplaat (Hygrocybe laeta) 226 Sneeuwzwammetje (Hygrocybe virginea) 26 Verblekende wasplaat (Hygrocybe vitellina) 487 Zwartwordende wasplaat (Hygrocybe conica) Tabel 3: Aangetroffen wasplaten Werkgroep wasplaten 2017 (3) Get eld Soortnaam 1 Blauwplaatstaalsteeltje (Entoloma chalybaeum) X X Bruine satijnzwam (Entoloma sericeum) Bruine zwartsneesatijnzwam (Entoloma caesiocinctum) 61 Groensteelsatijnzwam (Entoloma incanum) 7 Rupsendoder (Cordyceps militaris) 6 Sneeuwvloksatijnzwam (Entoloma sericellum) X X X Sterspoorsatijnzwam (Entoloma conferendum) Tepelsatijnzwam (Entoloma papillatum) Tweesporig taaisteeltje (Mycenella bryophila) Tabel 4: Staalstelen en overige soorten.

Paddenwerkgroep 2017 (1): Ontwikkeling levende amfibieën 2006 2017 in aantallen Brouwerskolkweg Gewone pad Bruine kikker 1.619 1.616 1.636 1.362 1.460 1.496 Groene kikker 1.303 Kl.watersalamander 1.069 1.128 1.080 Totaal 830 897 779 654 687 616 431 481 282 238 301 365 264 162 223 223 44 203 41 64 92 57 0 0 2 2 3 0 5 0 0 0 10 34 0 2 59 0 8 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 Trekseizoen met nieuw scherm (gefinancierd door Crowdfunding). 897 Amfibieen overgezet: 830 gewone padden, 59 bruine kikkers, 8 kleine watersalamanders. Verkeersslachtoffers 15 (1,6% van het totaal). Laagste aantallen sinds 2011. 20/02: eerste padden en kikkers overgezet, 14 & 17/03: 100 amfibieën overgezet. 25/03 Terugtrek, 05/04 deksels weer op de emmers waarmee het overzetseizoen was afgesloten. Grootste aantal padden en kikkers aangetroffen bij avondtemperatuur van 7 C (266 van 30%). Avondtellingen Korte Zijlweg en Bloemendaalseweg: 37 gewone padden, 5 bruine kikkers en 2 verkeersslachtoffers. 2.105 2.237

Paddenwerkgroep 2017 (2): actiefoto s en nieuw scherm De werkgroep: Hulp van vrijwilligers van Staatsbosbeheer voor uitvoeren van voorbereidende werkzaamheden. Verscheidene ouders met kinderen hebben de amfibieën overgezet. Excursie WNF Zuid-Kennemerland op 18/03 met 18 deelnemende kinderen en begeleiders. In 2017 is het verwerven van subsidies voor een duurzaam scherm aan de westkant van de Brouwerskolkweg met succes voortgezet door Margreet Pruijt en de werkgroep

Dagvlinderwerkgroep: verslag 2017 (1) Veldwerk In 2017 waren 50 waarnemers actief in de werkgroep. In totaal zijn 35 dagvlindermonitoringroutes gelopen, gemiddeld 19 weken. Behalve dagvlinders noteerden we ook enkele dag actieve nachtvlinders. Verder is er in het westelijke gedeelte van Middenduin een nieuwe route uitgezet, route Bokkedoorns, in de hoop dat die een beeld zou geven van de Aardbeivlinder. Er werden in 2017 daar 4 aardbeivlinders gezien. Rapportage De natuurbeherende organisaties waar de routes zich in bevinden, hebben een overzicht gekregen van de resultaten over de afgelopen jaren, dus inclusief 2017. Lezingen/excursies Startavond 10 april met terugblik op de vlinders van 2016 door Joop Mourik en een lezing Vlinders van duin tot dijk van de vader van de werkgroep Klaas Kaag. Excursies op 3 en 7 juli om de Gewone eikenpage te kunnen vinden en een slotbijeenkomst van het telseizoen op 14 november met een film van Annette van Berkel (De Vlinderstichting) over de Keizersmantel, een lezing over veranderingen van vlinderaantallen in onze regio door Anthonie Stip (De Vlinderstichting) en een eerste overzicht van de resultaten van het tellen in 2017.

Plannen 2018 Dagvlinderwerkgroep: verslag 2017 (2) Een verslag van 26 jaar dagvlindermonitoring in Zuid-Kennemerland en aan een boekje met inbreng van huidige en vroegere lopers wordt gewerkt en zullen in 2018 worden gepresenteerd. Het aanvragen van de vergunningen wordt na 2018 geregeld door De Vlinderstichting. Van een startavond wordt afgezien. Rond het presenteren van het Jubileumboekje zal wel een bijeenkomst worden georganiseerd. Voor overzichtelijk en kleurrijk, uitgebreid jaaroverzicht door Joop Mourik zie website KNNV Haarlem

Libellenwerkgroep Zuid-Kennemerland 2017 (1): Alle tellers, 15, die genoteerd staan voor het libellenonderzoek zijn actief geweest. Er zijn 24 routes gelopen, die 8 tot 10 keer werden bezocht. Hierop zijn 32 soorten waargenomen. Tevens werd het Boogkanaal en de plasjes rond het Groot Zwarteveld een 2 tal keren bezocht. Opvallende resultaten: De vuurlibel werd 31 keer waargenomen en tevens werd voortplanting door het vinden van larvenhuidjes bevestigd. De zuidelijke glazenmaker werd één keer op het Eiland van Rolvers gefotografeerd. De zuidelijke keizerlibel deed dit jaar matig mee. De gevlekte witsnuit werd 24 keer gezien. Ook de noordse witsnuit werd waargenomen. Publicatie: Waarnemingenoverzicht 2016 Er zijn weer 3 excursies geweest, waarvan 2 Publieksexcursies: 4 juni fietsexcursie met Piet Veel naar de Schapenkamp, 12 deelnemers 25 juni Publieksexcursie in de Amsterdamse Waterleidingduinen, 22 deelnemers 9 juli Publieksexcursie in Middenduin, 30 deelnemers Er zijn 2 lezingen geweest: 26 april door Kars Veling van de Vlinderstichting, 20 personen 24 oktober door Harm Niessen, 17 personen Er werd een cursus gegeven over 3 avonden met 17 deelnemers. Daarbij werden 2 excursies aangeboden die goed bezocht werden. Voor het Atlasproject werden enige keren extra gebieden bekeken. Toekomst: We gaan verder met het Atlasproject. Op 25 april 2018 is de openingsavond door Roy van Grunsven van de Vlinderstichting toegezegd.

Libellenwerkgroep Zuid-Kennemerland 2017 (2): Ontwikkeling soorten/aantallen 2002-2017 # soorten 70.000 60.000 50.000 40.000 30.000 20.000 25.149 32.838 22.908 43.867 40.564 60.953 44.534 50.982 34.480 29.098 26.631 # exemplaren 32.238 22.402 28.207 63.304 48.391 35 30 25 20 15 10 10.000 5 0 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 0 # aantal soorten de laatste jaren constant rond 30 soorten. In 2017, net zoals 2016: 34 w.v. 14 juffers en 20 soorten echte libellen. # aantal individuen in 2017: 48391

Libellenwerkgroep Zuid-Kennemerland 2017 (3): juffers Juffers Aantal 1 Weidebeekjuffer 1 2 Zwervende pantserjuffer 1 3 Gewone pantserjuffer 1208 4 Tengere pantserjuffer 7 5 Houtpantserjuffer 1447 6 Bruine winterjuffer 403 7 Azuurwaterjuffer 5987 8 Variabele waterjuffer 3412 9 Grote roodoogjuffer 3873 10 Kleine roodoogjuffer 993 11 Vuurjuffer 1050 12 Watersnuffel 6562 13 Lantaarntje 8157 14 Tengere grasjuffer 27 Aantal individuen 33128 Aantal soorten 14

Libellenwerkgroep Zuid-Kennemerland 2017 (4): echte libellen Echte libellen Aantal 1 Zuidelijke glazenmaker 1 2 Blauwe glazenmaker 147 3 Bruine glazenmaker 1 4 Vroege glazenmaker 932 5 Paardenbijter 759 6 Grote keizerlibel 1932 7 Zuidelijke keizerlibel 219 8 Glassnijder 390 9 Smaragdlibel 39 10 Platbuik 277 11 Viervlek 3202 12 Gewone oeverlibel 1179 13 Vuurlibel 53 14 Zwarte heidelibel 4 15 Zwervende heidelibel 39 16 Bloedrode heidelibel 167 17 Bruinrode heidelibel 3150 18 Steenrode heidelibel 2162 Bruinrode/Steenrode heidelibel 562 19 Gevlekte witsnuitlibel 38 20 Noordse witsnuitlibel 10 Aantal individuen 11272 Aantal soorten 20

Werkgroep Vrienden van het Kennemerstrand 2017 (1) Algemeen - Het beheer van de droge duinen (maaibeheer en verwijderen van duindoorn) is in 2017 uitgevoerd door Natuurlijke Zaken, gefinancierd door de provincie Noord-Holland. - Organisatie van diverse natuurwerkdagen georganiseerd. Hierbij is gebruik gemaakt van de inzet van vrijwilligers en apparatuur van Landschap Noord-Holland. Ook is de hulp ingeroepen van de Stichting Ecologisch Beheer (SEB); er zijn diverse duintjes gemaaid en zijn duindoorns en wilgen verwijderd. - In het najaar van 2017 zijn de vochtige duinvalleien gemaaid door Ekogron. In het kwetsbare zuidelijk deel van het gebied is het maaisel opgeruimd door vrijwilligers. Dit is gebeurd tijdens de natuurwerkdag op 4 november. Circa 30 vrijwilligers hebben deelgenomen aan deze werkdag. Tevens is het riet rond het Binnenmeer gemaaid. - Voor de exploitant van de klimtoren (PBN) werden diverse excursies georganiseerd. De inkomsten daaruit zijn besteed aan het natuurbeheer.

Werkgroep Vrienden van het Kennemerstrand 2017 (2) Natuuronderzoek - I: Planten (orchideeentelling zie verslag plantenstudiegroep)en Vlinders. - II: Onderzoek naar levenswijze groenknolorchis en honingorchis (zie website). - III: Flora en vegetatie: flora-inventarisatie van de werkvlakken. I: Vlinders: dagmonitoring - 493 Vlinders geteld: 21 soorten dagvlinders en 24 soorten dagactieve nachtvlinders. - Pas vanaf week 21 werden vlinders in aantallen van > 5 op de gehele route gezien. - Voorjaarsgeneratie Icarusblauwtje piekte met 81 vlinders (week 20-22), Hooibeestje met 71 vlinders (week 20 25). Daarna junidip. - Bruin zandoogje (70 vlinders) en klein koolwitje (65 vlinders) waren de eerstvolgende in talrijkheid. Van de overige soorten werden in lage aantallen 1 tot 13 vlinders waargenomen. - Welgeteld 1 vlinder van de rode lijst: kleine parelmoervlinder. Geen heidevlinder. Mogelijk door ontbreken van belangrijke voedselplanten zoals viooltjes en buntgras. - Weinig trekvlinders: 6 gamma uilen, 2 atalanta s, 1 distelvlinder en 3 oranje lucerne vlinder.

Werkgroep Vrienden van het Kennemerstrand 2017 (3) - III: Flora en vegetatie: overall Natuuronderzoek - Tot en met 2017: 392 plantensoorten spontaan aanwezig en nog eens 20 in aangrenzend gebied van Zuidpier, Seaport Marina en de parkeerplaats waar onder laksteeltje, kustmelde, strandmelde, strandbiet, zeekool, Japanse lathyrus en zeevenkel. - III: Flora inventarisatie van de werkvlakken - Inventarisatie in juli en augustus. - In totaal 150 verschillende soorten planten op de vernieuwde delen van het stand waargenomen waarvan 49 karakteristiek van de open duinvalleivegetatie, 56 voor open duingrasland en omgeving van de zeereep, de rest voor meer open vegetaties. - De verschijning van gevleugeld hertshooi en moeraswalstro bevestigen de relatieve droogte in het voorjaar. Heischrale soorten als reukgras, pijpenstrootje en tandjesgras wijzen op vocht en enige ontkalking. Nieuwkomers in de vakken waren enkele bos- en ruigtesoorten zoals look-zonder-look, gewone engelwortel en boerenwormkruid. Nieuw in 2017: Gevleugeld hertshooi Moeraswalstro Vleeskleurige orchis Melkkruid Reukgras Tandjes gras Pijpenstrootje Schietwilg Grote tijm Kandelaartje Zanddoddegras Zandambosia Tuinasperge Look-zonder-look Boerenwormkruid Gewone engelwortel Madeliefje Varkensgras

De complete verslagen vindt u op: http://www5.knnv.nl/knnv-afdeling-haarlem-en-omstreken/werkgroepen