1. Lees de uitleg. Tekst lezen en Als je een tekst leest, is het belangrijk om actief te lezen. Door jezelf vragen te stellen, controleer je of je de tekst nog begrijpt. Als je het antwoord op je vragen kunt vinden, snap je het waarschijnlijk! Er zijn verschillende soorten vragen: A. vragen waarop je het antwoord makkelijk en op één plek in de tekst kunt vinden. Bijvoorbeeld: Waarom ondertekende de Canadese legerbaas de capitulatie van Duitsland? B. vragen waarbij je op meer plaatsen in de tekst moet kijken om het antwoord te vinden. Bijvoorbeeld: Waarom is er zo lang na het einde van de Tweede Wereldoorlog nog steeds een Nationale Dodenherdenking? C. vragen waarbij je ook je eigen kennis moet gebruiken om het antwoord te vinden of waarbij je het antwoord moet opzoeken. Bijvoorbeeld: Waarom wordt er een dichtwedstrijd voor scholieren gehouden? 2. Lees de tekst nu met het stappenplan. Bedenk bij elk stukje minstens één vraag. Kom je nog moeilijke woorden tegen in de tekst? Gebruik dan de woordhulp. 3. Schrijf de vraag die je bij elk stukje hebt bedacht in het schema op de volgende bladzijde. 4. Bespreek samen hoe je het antwoord kunt vinden en schrijf dat ook op. 5. Noteer ten slotte de antwoorden op de vragen in het schema. Foto: ANP pagina 1 van 5 pagina 1 van 5
stukje vraag vindplaats antwoord antwoord Inleiding 4 en 5 mei Nationale Dodenherdenking Capitulatie Onderzoek Festivals Een venndiagram maken In de tekst staat informatie over 4 en 5 mei: twee heel verschillende dagen, maar er zijn ook overeenkomsten. In een venndiagram kun je zowel overeenkomsten als verschillen laten zien. 1. Zoek in de tekst informatie die te maken heeft met 4 mei. Schrijf die in de cirkel bij 4 mei. 2. Onderstreep nu in de tekst de dingen die te maken hebben met 5 mei. Schrijf die in de cirkel bij 5 mei. 3. Schrijf in het midden de dingen die zowel met 4 mei als met 5 mei te maken hebben. pagina 2 van 5 pagina 2 van 5
4. Vergelijk je venndiagram met dat van andere leerlingen in je groepje. Kun je jouw schema nog aanvullen? 4 mei 5 mei Vragen beantwoorden over de tekst 1. In regel 6 staat: We willen blijven herdenken, opdat we niet vergeten wat er gebeurd is. Wat betekent het woordje opdat hier? A. met het idee dat B. met het gevoel dat C. met het doel dat D. met de kans dat 2. In regel 10 staat: Ook staan we stil bij de vrijheid in Nederland vandaag, maar ook bij de mensen in heel veel andere landen die geen vrijheid hebben, zoals Syrië. Is stilstaan bij hier letterlijk of figuurlijk bedoeld? Wat betekent het? pagina 3 van 5 pagina 3 van 5
3. Wat betekent het woord capitulatie in r. 19 en r. 23? Tip: in r. 22 staat een woord met ongeveer dezelfde betekenis. 4. Wat kun je afleiden uit in het algemeen in de zin: Nederlanders in het algemeen (r. 32-33)? A. Bij de dodenherdenking gaat het bij de meeste Nederlanders alleen om de doden die gevallen zijn in de Tweede Wereldoorlog. B. Bij de dodenherdenking gaat het bij de meeste Nederlanders om oorlogsslachtoffers die in alle oorlogen en vredesmissies zijn gevallen. C. Bij de dodenherdenking gaat het de meeste Nederlanders om alle mensen die overleden zijn. 5. Stel je voor dat jij een gedicht had geschreven voor Dichter bij 4 mei. Hoe zou het voelen om je gedicht voor te dragen bij de Nationale Dodenherdenking op de Dam? Een gedicht lezen en schrijven 1. Tessa Matser schreef in 2007 het gedicht Twee minuten voor de wedstrijd Dichter bij 4 mei. Lees het gedicht (het gaat verder op pagina 5). Twee minuten Elk jaar hetzelfde 4 mei, 2 minuten stilte ik denk even aan hoe vreselijk het moet zijn geweest maar het is ver weg, er is niks meer aan te doen ik denk aan de mensen die moesten vluchten maar het is als een boek, als ik het dichtklap is het weer weg ik denk aan hoe lang het nog duurt de klok tikt, de seconden lopen ik denk aan het huiswerk voor morgen de seconden sluipen, de klok heeft alle tijd Maar dan denk ik aan mijn gedicht, mijn gedicht waarin ik iets zou zeggen over deze dag En pas dit jaar voor de eerste keer En voor de eerste keer dit jaar pagina 4 van 5 pagina 4 van 5
Denk ik er echt over na En ik besef dat het wel degelijk zin heeft Meeleven met wat er is gebeurd Twee minuten voor de slachtoffers die vielen Hen een plekje geven door elk jaar terug te denken Tessa Matser, 2007 2. Wat vind je van het gedicht? Hoe beleef jij de dodenherdenking? 3. Schrijf nu zelf een gedicht over 5 mei of over vrijheid. Kies bijvoorbeeld voor een naamdicht of een elfje. Op Nieuwsbegrip XL lees je bij de andere tekstsoort nog meer gedichten over 4 en 5 mei. pagina 5 van 5 pagina 5 van 5