Wolvenberg. Poel. Deze poel werd door de Stad Antwerpen gegraven in 1995 ter gelegenheid van het Europese Jaar van het Natuurbehoud.



Vergelijkbare documenten
Loof-en naaldbomen. Naam :

De Leemvallei, ga je mee op onderzoek?

Herhaling leerstof / maatwerk. Les EVOLUTIE (Groepsopdracht)

De Levende tuin, met een levende omheining. De Levende tuin laat uw tuin leven. Wilt u van uw tuin een groene oase maken?

LIFE+ IN DE AMSTERDAMSE WATERLEIDINGDUINEN

Natuurpad De Mient. Wandelen. In het Nationaal Park Duinen van Texel

Landschappelijke elementen

16 juli Woordje voorzitter

Natuurvriendelijk beheer voor Gentse parken

Bermenplan Assen. Definitief

Naar aanleiding van de avond met de klankbordgroep is de keuze gemaakt om te zoeken naar avontuurlijk spelen / spelen in het groen in plaats van het

Verplaatsing houtsingel

Op deze mooie, rustige plaats lijkt de tijd te hebben stilgestaan. Schijn bedriegt, want de

Wat hebben bijen nodig?

QUIZ: HOE KOM IK DE WINTER DOOR????

NIEUW NATUURGEBIED DE KEUZEMEERSEN

Notitie tbv. werkgroep praktisch natuur beheer Beheer Staatsbosbeheer. Onderhoud van deze twee poelen door wg pn ivn nijmegen

ALLES WAT JE WILT WETEN OVER BOMEN

REPORTAGE: HOPPER JEUGDVERBLIJF MERKENVELD, LOPPEM (ZEDELGEM)

Amfibieën en poelen. Gerlof Hoefsloot

bosplantsoen Dunnen van

Naam:_ KIKKERS. pagina 1 van 6

Ooibossen zijn bossen die op natuurlijke wijze zijn ontstaan en langs rivieren groeien.

Wandelroute het Witte Veen

01 De hut vol info. POSTENTOCHTantwoordblad. biotoopstudie. 4. ja/neen. 5. ja/neen GROEP

Thema 1: Werken aan biodiversiteit op het Vlaamse platteland (Agrobiodiversiteit) Context

Natuurpad Het Alloo. Wandelen. In het Nationaal Park Duinen van Texel

ALLES WAT JE WILT WETEN OVER BOMEN

Oeverplanten in Lelystad

NATUURONTWIKKELINGSPROJECT STAPSTEEN T ZWANENBROEKJE. in de polder bij Ubbergen

Algemeen. Voorwoord

De bomen op golfclub Grevelingenhout, overzicht per hole. Geïnventariseerd door Nienke Mulders in 2016, in opdracht van de golfclub.

Project Planten ABC. Week 1ABC: Algemeen

Drie aardkundige monumenten

Ga je mee op watersafari?

De Heikikker De Heikikker

Zorgen om insecten. Insecten. Sinusbeheer Meanderend maaien voor insecten Alle kranten + tv kopten

Waterlanders : op weg met Sam de salamander. Poelenproject Herzele ter uitbreiding van de amfibieënpopulatie met als kernsoort de kamsalamander.

AMFIBIEËN IN DE ACHTERHOEK DE KAMSALAMANDER SAMEN WERKEN AAN EEN OPTIMAAL LANDSCHAP

Dossiernummer: Projectnummer:

Voorwoord Sneeuwklokjes

De Dennen. Wandelen. Paardrijden. Fietsen. Onderedeel van Nationaal Park Duinen van Texel

Bijlage VMBO-GL en TL-COMPEX 2006

IN DE KIEM GESCOORD LEVEN IN EEN BETONHOTEL

Winterslaap. Met filmpjes, werkblad en puzzels. groep 5/6. uitgave januari 2013

De Dennen. Wandelen. Paardrijden. Fietsen. Onderedeel van Nationaal Park Duinen van Texel

BESTUIVERS IN HET LANDSCHAP

Winterwandeling Heimanshof

Behaag...Natuurlijkactie 2013.

Beleid Natuurvriendelijk maaien gestart in 2015.

KLARA DE KIKKER. OPDRACHT: Sommige kikkers kunnen tot 20 keer hun eigen lichaamslengte springen. Hoe ver kan jij springen?

Staatsbosbeheer Trompsingel 1, 9724 CX Groningen T Landgoed Mensinge. Drenthe in een notendop.

Natuurwandelpark WOLVENBERG

De patrijs, klant van de akkerrand. Achtergrondinformatie bij de lesbrief voor kinderen.

Het Diemerbos. fietsen. Wandelen. Paardrijden. Onder de rook van Amsterdam

1. Biotische factoren (zijn afkomstig van andere organismen) - voedsel - soortgenoten - ziekteverwekkers - vijanden

Inleiding In het najaar worden de dagen steeds korter en de nachten steeds langer. Kun je je voorstellen dat je in de maand november naar bed gaat?

Productiebos maakt plaats voor oorspronkelijk heidelandschap.

7 e biologische diversiteit een moeilijk te vrijwaren rijkdom

De Wiershoeck- Kinderwerktuin, dinsdag 18 februari Beste natuurliefhebber/- ster,

BOETELERVELD. ROUTE 4,3 km

Soortenlijst Flora faunawet. Bestendig beheer gemeentelijke groenvoorziening

Zomerwandeling Heimanshof

Oele de uil vertelt over hoe de verschillende dieren de winter doorkomen

SPEURTOCHT BAS DE DAS

Eindopdracht Natuurbeheer en inrichting TB43B

Inpassingsplan Kavel B (zuidelijke kavel) Leiweg VM aanleg 3000 m 2 natuur

NATUURVRIENDELIJK TUINIEREN HOE MAAK IK VAN MIJN TUIN EEN NATUURPARADIJS?

Leve de tuin Bezoekerscentrum Webbekoms Broek - Diest

Waterbericht van Anita, november december 2017 (deel 2) Deltacongres: Een gezonde bodem zorgt voor meer opbrengst.

Staatsbosbeheer de Meierij Haanwijk 4a 5271 VG St. Michielsgestel T De Geelders in het Groene Woud

Bestrijding exotische waterplanten

Voorbereiding post 5. Iedere vogel zijn eigen plekje Groep

Werkstuk Aardrijkskunde Loonse en Drunense duinen

Lesbrief. Dijken. Kijken naar dijken. Afdeling Communicatie waterschap Hollandse Delta

Het Diemerbos. Onder de rook van Amsterdam

De Foeperpot (2) Wanneer en op welke plekken is er gegraven?

Struinen door De Stille Kern

2Bconnect Ecologie en bedrijventerreinen. Kennisdag Rollin Verlinde Inverde

Aanvullend natuuronderzoek TATA. tbv tijdelijke natuur

Leerpad Holle Wegen Halen. Opdrachten. Holle_Wegen_OPDRACHT.indd 1 20/04/10 14:04

NATTE ECO ZONE SCHUYTGRAAF BEELDENBOEK

Landschapselementen; hoe zien ze eruit? 2017

Oevers 2x maaien Oever 2

Bloeiend plantje Spoor van een dier

Help mee om achterstallig onderhoud te signaleren!

Life+ Together for Nature. samen werken aan herstel van heidelandschap

Invasieve uitheemse planten in het beheer

Gemeente Den Haag Dienst Stadsbeheer. Het Wateringse Veld ECOLOGISCHE VERBINDINGEN

Wat is essentaksterfte?

De grond waarop wij wonen.

Natuurontwikkeling en kwaliteitsinvestering landschap

Natuurwaarden versterkt rond surfplas, woonwijk en bedrijventerrein

Wandelroutes op Hagen Lengte 5, 2,5 km en een rolstoelroute

Beheerplan bijzondere natuurwaarden Broekvelden, Vettenbroek & Polder Stein Samenvatting

De Gooren en Krochten

De teelt van zonnebloemen

verwerking : wat is een bos?

73/1/ c MUo KIJKSDIENST VOOR DE IJSSELMEERPOLDERS SMEDINGHUIS LELYSTAD Abw oktober WERKDOCUMENT AANLEG VOGELPARK(EN) IN FLEVOLAND

Transcriptie:

Heuvel Onder deze heuvel bevinden zich nog enkele overblijfselen van de oude fortengordel rond Antwerpen. Bij de aanleg van de kleine ring van Antwerpen is de aarden wal en het brugeinde langs de hoofdgracht bewaard. Op de heuvel boven dit bouwsel heeft de natuur zich het langst kunnen ontwikkelen. Er stond veel gladde iep en zomereik. De onderbegroeiing bestaat grotendeels uit bosplanten. Op de restanten van de oude muren groeit een uitzonderlijke muurflora. De oude kalkspecie tussen de voegen zorgt ervoor dat verscheidene zeldzame planten een plek vinden om te groeien. Je kan er muurvaren, muursla, plat beemdgras en muurleeuwenbek aantreffen. In de remise werd een vorstvrije vleermuiskelder ingericht. De temperatuur en vochtigheid zijn hier ideaal om vleermuizen te laten overwinteren. Om de vleermuizen niet te verstoren, is de remise niet toegankelijk.

Poel Deze poel werd door de Stad Antwerpen gegraven in 1995 ter gelegenheid van het Europese Jaar van het Natuurbehoud. Het water in de poel is afkomstig van grond- en regenwater. Naast een rijk dierenleven vinden we hier ook allerlei interessante waterplanten zoals diverse kranswiersoorten, watermunt en doorschijnend sterrekroos. s Zomers droogt de poel gewoonlijk uit, zodat hij visvrij blijft. Dit is belangrijk voor het overleven van allerlei amfibieën zoals kikkers en salamanders. Watercrassula, een Australische waterpest, wordt hier bestreden. Gelieve niets in de poel te werpen, of brood voor dieren te storten.

Graslanden De graslandjes naast het wandelpad bieden plaats aan allerlei bloemen, mossen en grassen. Het maaibeheer is afgestemd op de bloei van sikkelklaver, bijenorchis, bermzegge en andere waardevolle plantensoorten van een kalkrijke bodem. Door het maaisel af te voeren, geven we veel soorten terug een kans. Het maaisel wordt op hopen gelegd zodat heel wat dieren hierin de winterse koude kunnen trotseren. De plantjes van deze graslandjes zijn kwetsbaar en niet bestand tegen be-treding, gelieve daarom deze natuurpracht vanop het pad te bewonderen.

Herstelbeheer Niet alle planten die hier groeien hebben iets te maken met de natuur. Sommige, zelfs afkomstig uit andere continenten, zijn aangeplant. Deze sierelementen kunnen een zware bedreiging vormen voor de natuurlijke ontwikkeling. Voorbeelden van zulke woekerende planten, bijna zonder enige vijand, zijn witte paardekastanje, japanse duizendknoop, noordse en gewone esdoorn, pluimes, amerikaanse vogelkers, amerikaans krentenboompje, amerikaanse eik, tamme kastanje, sorbaria, roodbloeiende framboos en reuzenbereklauw. Ook exotische waterplanten worden nu overal verkocht. Ze zijn in staat om alle waterleven te vernietigen. Zo binden wij hier de strijd aan met watercrassula, dat afkomstig is uit het werelddeel Australië. Deze storende soorten kwamen overvloedig voor in dit natuurgebied en worden stilaan opgeruimd. Gewone es kiemt nu met honderden, overal vindt je kruisbes en rode kornoelje, in een genezen humuslaag. Zo kunnen de natuurlijke processen hun gang gaan...en kan je kennis maken wat hier in de streek bijna overal verloren gaat.

Het Verloren Water. In de negentiende eeuw was de stad omringd met een verdedigingsgracht: de Antwerpse vesten. Bij de aanleg van de ring werden ze grotendeels gedempt. De vijver die je hier ziet is één van de laatste restanten van de vesten. De beek die hierin uitkwam zit vlakbij onder de grond. Het is een streefdoel deze terug door het verloren water te laten vloeien. De vijver is niet alleen van historisch belang. Dankzij een spontane ontwikkeling is hij van groot belang voor allerlei dieren zo dicht bij de stad. In het voorjaar kan je er padden en watersalamanders aantreffen, die het water gebruiken als voortplantingsplaats.daarnaast komt in de vijver ook een aantal ongewenste soorten voor, zoals schildpadden muskusratten en karpers. Deze dieren kwamen van nature niet voor bij ons, maar werden hier uitgezet. In en langsheen het water voelen ook een heleboel planten zich thuis. In het water kan je waterplanten aantreffen. Vlak langs de waterkant groeien boswilg en schietwilg. Iets hogerop vind je olm en meidoorn die niet zo van kletsnatte voeten houden. Bovendien kunnen hun zaden in de natte modder niet kiemen. Als je even rondkijkt zal je merken dat elke plant zijn lievelingsplek uitzoekt om te groeien. Zo ontstond in en rond de vijver een grote variatie aan planten en dieren. Sommige schietwilgen zijn al erg oud en hol van binnen. Deze holle bomen worden s zomers regelmatig bewoond door vleermuizen. Zij jagen s nachts op allerlei insecten.

Brilschans In deze restanten van de oude fortengordel rond onze stad werkt Natuurpunt aan een groenere invulling van de leefomgeving. De graslandjes worden mozaïekvormig gemaaid tot beschutte plekken voor allerlei vlinders en jagende libellen. Hier vlakbij komt zelfs boomvalk tot broeden. Padden, kikkers en salamanders houden van beschutte hoekjes. Enkele poelen werden open gemaakt om de voortplanting van deze amfibieën weer mogelijk te maken. Langs dit fietspad zul je nog meer verscholen natuur ontdekken. Er komen meer dan driehonderd soorten wilde planten voor, verspreid over allerlei typische biotopen. Het bos dat hier spontaan ontwikkelt wordt vrijgehouden van storende siergewassen. De werken zijn toegestaan door de Vlaamse overheid die het natuurgebied erkende op 11 september 2001. Een historische dag in meer dan één opzicht.

Plassen en poeltjes Op vele plaatsen op de Wolvenberg komt grondwater of kwel uit de bodem te voorschijn. Vooral na de winter vormen zich modderige plassen in de greppels en putten van Wolvenberg. Kleilaagjes in de ondergrond beletten het water snel weg te sijpelen waardoor het water er een hele tijd kan blijven staan. De zo ontstane plassen zijn belangrijk voor het voortbestaan van kikkers, salamanders, padden en allerhande waterinsecten. Om als geschikte woonplaats van amfibieën te dienen, mag een poel niet te diep zijn. Ook moet hij voldoende schuilplaatsen en voedsel bieden aan de dieren. Hiervoor zorgen de waterplanten. De planten die je hier ziet, zijn aangepast aan een natte omgeving, die evenwel s zomers zeer sterk kan verdrogen. Gewone waterbies, waterpunge, gewone wederik, zeegroene en platte rus groeien hier broederlijk samen met heelblaadjes, penningkruid, zes zeggesoorten en fioringras. Om te vermijden dat de poelen na een tijd verlanden, moeten ze op regelmatige tijdstippen opengemaakt worden. Dit beheer wordt door Natuurpunt uitgevoerd.