8 Mei Comité regio Mechelen vzw NIEUWSBRIEF nr 68 TWEEDE KWARTAAL 2016 Voorzitter en VU: Mario Van Essche Secretaris Jef Van Iseghem Nieuwe Kapucijnenstr. 39/103 2800 Mechelen 015 43 40 02 info@8meicomitemechelen.be - www.8meicomitemechelen.be AFGIFTEKANTOOR 1980 ZEMST ERK. NR. P209412 België Belgique P.B. 1980 Zemst BC 1760 Inhoud Pleidooi P1 Pleidooi De absolute verworvenheid van de Tweede Wereldoorlog is een open, P2 VE-dag 8 Mei democratische samenleving waar elke mens gelijke rechten heeft. Op 10 P3 Muzikale BBQ december 1948 nam de Algemene Vergadering van de Verenigde Naties de De Slag van Verdun Universele Verklaring van de Rechten van de Mens aan, die later ook omgezet P4 Straatnaam Frans Storms zou worden in een Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens. Deze tekst Uitstap 29 oktober garandeert rechten voor elk individu waarvan hij of zij niet vervallen kan In Memoriam worden verklaard, zoals het recht om zijn mening te uiten, om een eerlijk P5 Op de boekenplank proces te krijgen, om niet gediscrimineerd te worden omwille van persoons- P6 Agenda 2016 kenmerken, de vrijheid van levensbeschouwing, enz. Lidgeld 2016 Deze rechten zijn geen evidentie meer in een wereld waarin we zullen moeten leren leven met terrorisme, waarin vrouwen en holebi s omwille van religieuze Vind ons leuk op overtuigingen onder vuur liggen, waarin oorlog is en mensen voor die oorlog moeten vluchten, waarin meer en meer armoede is (ook in ons land), enz. Net nu die samenleving onder druk staat, zal het de uitdaging zijn om te blijven strijden voor democratie en een open samenleving, waarin we verdraagzaam zijn naar andersdenkenden toe, maar waarin ook wij recht hebben op 8MeiComiteregioMechelen verdraagzaamheid, waarin we vrij kunnen leven, waarin de welvaart verdeeld wordt en waarin vrouwen dezelfde rechten hebben als mannen. Als rechtvaardigheid verloren gaat, heeft het geen zin meer dat mensen op aarde leven. Origineel: Wenn die Gerechtigkeit untergeht, so hat es keinen Wert mehr, dass Menschen auf Erden leben. Immanuel Kant - Duits filosoof 1724-1804 Een goede graadmeter zijn inderdaad die rechten van vrouwen. Daar waar vrouwen niet op dezelfde manier aan de samenleving kunnen participeren als mannen, bestaat geen verdraagzame samenleving en is de geest van de bevrijding, zoals we die in 1945 hebben leren kennen, nog niet aanwezig. Een andere graadmeter is de verdraagzaamheid. Daar waar minderheden het risico lopen om vervolgd, gemarteld en gedood te worden of simpelweg niet op dezelfde manier aan de samenleving kunnen participeren enkel en alleen omwille van hun afkomst, is de geest van de bevrijding evenmin tot stand gekomen. Het is een cliché dat de geschiedenis zich herhaalt, maar dat is wel degelijk het geval. Het nazisme, zoals we dat kenden vanaf de jaren 30, is niet verdwenen maar heeft andere gedaanten aangenomen. Het is niet omdat het een andere gedaante heeft aangenomen, dat de strijd daarom niet dezelfde is en de remedie anders moet zijn.
Pagina 2 Soms vergeten wij dat, zelfs wanneer het om complexe conflicten gaat waar het voor ons moeilijk is, om te analyseren wie nu precies op welke manier die samenleving bedreigt. De wereld is echter te klein om ons geen zorgen te maken, wat elke dag weer wordt bewezen door de vluchtelingen die net voor de terreur zoals wij die op 22 maart 2016 en met de aanvallen in Parijs meemaakten, op de vlucht gingen. Hoe ver het conflict ook van ons verwijderd is, het heeft een weerslag op ons allemaal. Net daarom mag het ons nooit koud laten en mogen we nooit vergeten dat heel die wereld een open samenleving is, idealiter een democratische rechtsstaat met rechten en plichten voor iedereen, waar de welvaart op een redelijke manier verdeeld is. Op de foto: Eleanor Roosevelt (bron: Wikipedia) VE-dag - 8 Mei Plechtigheden dit jaar op 9 mei 8 Mei viel dit jaar op een zondag. Daarom had de stad Mechelen beslist om de plechtigheden rond 8 mei op maandag 9 mei te laten plaatsvinden. Eén en ander heeft te maken met het feit dat de stad Mechelen ons advies gevolgd is om de 8 mei plechtigheden niet meer s avonds te laten plaatsvinden (vroeger was dat rond 18.30 uur). We hebben aan de stad het advies gegeven om, in het kader van herinneringseducatie, ook de scholen bij de plechtigheden te betrekken. Geschiedenis blijft aldus niet uitsluitend beperkt tot louter schoolse kennis maar wordt ook een traditie, in het Frans gemeenzaam la commémoration de la mémoire (vrij vertaald: herdenking van het geheugen) genoemd. Dat is een traditie die ook in Engeland is ingeburgerd. Denk bv. maar aan de plechtigheden aan de Menenpoort te Ieper (Wereldoorlog I) en de kerkhoven in de Westhoek waarvoor niet alleen volwassen, maar ook duizenden schoolkinderen het kanaal oversteken. Onder ruime belangstelling en onder een stralende zon gingen de plechtigheden door in verschillende onderdelen:. Plechtigheid met bloemenhulde aan het monument voor de Politiek Gevangenen Van Benedenlaan. Optocht naar de Wollemarkt en plechtigheid met bloemenhulde aan het monument voor de Gesneuvelden. Optocht naar het stadhuis met het hijsen van de vaandels van de geallieerden en het spelen van de nationale hymnes. Een hartelijk woord van dank aan allen die door hun aanwezigheid van de plechtigheden een succes hebben gemaakt. Een bijzonder woord van dank ook aan de Koninklijke Muziekkapel van de Mechelse Politie, de vaandeldragers van vaderlandslievende verenigingen en de oud-scouts van het St. Romboutscollege voor het dragen van vaandels van vaderlandslievende verenigingen en, last but not least, de afvaardigingen van 3 Mechelse scholen (GO Shil, Busleyden Atheneum Campus Pitzemburg en Busleyden Atheneum Campus Botaniek) die door hun aanwezigheid een hart onder de riem hebben gestoken bij diegenen die het destijds hebben meegemaakt. Met dank voor de foto s aan Bob Lams
Pagina 3 Muzikale BBQ 4 juni Onze muzikale BBQ was opnieuw een schot in de roos. Na dagen van regen kwam de zon er in de namiddag opnieuw door. Nà de receptie was er een toffe BBQ in de salons Van Dijck met aangepaste muziek. Een bijzonder woord van dank aan onze leden voor hun aanwezigheid, alle bestuursleden en medewerkers, Steven Van Der Taelen voor de muziek en de medewerkers van salons Van Dijck. Eveneens dank aan de firma Coordinat-ed voor de steun. De slag van Verdun In onze Nieuwsbrief 66 Vierde kwartaal 2015 hadden we het al over de herdenkingsplechtigheid van de Slag aan de Somme. Nu staan we stil bij de herdenkingsplechtigheid van de Slag van Verdun van 1916, die vooreerst symbool staat voor de zinloosheid van de oorlog, maar tevens symbool is van de Frans-Duitse samenwerking en een pleidooi voor een verenigd Europa. Bron: BELGA - Foto: AFP De Franse president François Hollande en de Duitse bondskanselier Angela Merkel hebben de Slag van Verdun herdacht, één van de bloedigste veldslagen uit de Eerste Wereldoorlog. Tijdens de slag, die tien maanden duurde, kwamen 300.000 Franse en Duitse soldaten om het leven. Vandaag wordt Verdun gezien als een symbool van de Frans-Duitse verzoening, iets waar Merkel en Hollande in hun speeches naar verwezen. Beide leiders bezochten de Duitse militaire begraafplaats in Consenvoye, waar 11.000 soldaten begraven liggen. Daarna volgde een ceremonie in het stadhuis van Verdun. In Douaumont wilden Hollande en Merkel ook een signaal uitsturen van de blijvende Frans-Duitse samenwerking na de oorlogen van de 20ste eeuw. De militaire begraafplaats is de plek waar president François Mitterand en bondskanselier Helmut Kohl elkaar in 1984 de hand reikten, wat het symbool werd van de verzoening tussen beide landen. De twee landen zijn sindsdien de drijvende kracht geweest achter de grotere Europese integratie. Maar in 2016 staat het Europese project onder druk, onder meer door de economische crisis en vluchtelingencrisis. Binnenkort houdt Groot-Brittannië zelfs een referendum over een Brexit. Uit de Slag van Verdun moeten lessen worden getrokken, zei Angela Merkel. Eén daarvan is volgens haar het belang van zich niet af te zonderen, maar open te staan voor elkaar. Met de eenmaking heeft Europa de loopgraven van de haat achter zich gelaten. Geen nationaal denken en handelen zal ons terugwerpen, waarschuwde Merkel. Dat geldt zowel voor de oplossing voor de Europese schuldencrisis, voor de omgang met de vele mensen die bij ons toevlucht zoeken, als voor alle grote uitdagingen uit onze tijd.
Pagina 4 Frans Storms krijgt een straatnaam Gelezen in Het Laatste Nieuws: Verzetsstrijder Frans Storms krijgt straatnaam Foto: 8 Mei Comité Foto: 8 Mei Comite De Mechelse gemeenteraad heeft dinsdagavond beslist om een straat te vernoemen naar verzetsstrijder Frans Storms (1925-2013). Het gaat om een nieuw aan te leggen wegenis in het binnengebied op de Alstomsite aan de Leuvensesteenweg in Muizen. De locatie is niet zomaar gekozen: vroeger stond daar de Rateaufabriek. Frans Storms en zijn collega's van het Belgisch Partizanenleger stelden daar één van hun belangrijkste verzetsdaden tegen de Duitse bezetter. Met een zware aanslag maakten ze een tiental turbines voor duikboten onklaar. Storms blies ook een vormingsstation op, overviel een transport en beroofde postkantoren en gemeentehuizen van rantsoenzegeltjes. De bezetter zette een premie op zijn hoofd en kon hem één keer ook effectief oppakken, maar tijdens zijn transport kon hij ontsnappen. In de nieuwe woonbuurt met de Frans Stormsstraat, komen ook nog een Luysenberchstraat (tussen de Leuvensesteenweg en de Lotelingstraat) en een Klein Muizenveld (achter de bestaande gebouwen van Alstom). We verwijzen in dit verband graag naar het boek van onze vriend en bestuurslid Ward Adriaens over Frans Storms: Partizaan Storms, Kroniek van de Partizanendetachementen van Boortmeerbeek, Hofstade, Muizen, Kampenhout en Putte en van Sectie K8 van de spionagelijn Bayard (A-Editions). Van zijn hand is ook het boek Partizanenkops 037, Kroniek van het Onafhankelijkheidsfront, Jeugdfront en Partizanenleger Heist-op-den-Berg en omliggende (EPO) 29 oktober Uitstap met de bus In onze vorige Nieuwsbrief publiceerden we reeds een artikel over onze busreis naar Eben-Emael en Maastricht. In deze Nieuwsbrief kan u alle informatie vinden (aparte pagina) over deze uitstap In memoriam: We vernemen het overlijden van: We vernemen het overlijden van de heer SCHOETERS Georges Voorzitter Weerstand Spoor (geboren: 10/12/1924). Hij was lid van het Koninklijk Verbond der Kringen van Oudstrijders Regio Mechelen en van het 8 Mei Comité. Dankzij Georges staat er nu voor de DOSSIN Kazerne in Mechelen een volledig gerestaureerde TREINWAGON waarin Joden werden getransporteerd naar Duitsland. Wij bieden langs deze weg ons diep medeleven aan met de familieleden.
Pagina 5 Op de boekenplank Een Engelse soldaat, George Eind april ontvingen we volgende mail van Chris Lauwers (tekst in cursief): Met het warme gevoel dat ik mee geholpen heb een Engelse soldaat een beetje meer thuis te brengen, ben ik blij en trots u mijn nieuw boek te kunnen voorstellen. Het is een lichtgewichtje met inhoud... 77 pagina s, geïllustreerd met unieke documenten en oude foto s geven een nog onbekend beeld weer van de na 70 jaar teruggevonden Britse soldaat, die omkwam in Sint-Amands tijdens nieuwjaarsnacht 1940-1945. Het boek(je) kost 12,50 euro en wordt op 8 mei 2016 (V-Dag) gelanceerd. Voorlopig te koop bij de auteur, op elke plek waar deze zich bevindt. Bel of e-mail gerust voor meer informatie. Alvast bedankt voor de belangstelling! Chris ps: met dank aan Filip Doms ( 8 Mei Comité) en Bram Dermout, medewerker Stichting Informatie Wereldoorlog Twee ( STIWOT) voor hun opzoekingswerk. Nota van de redactie: Bram Dermout is nu ook bestuurslid geworden van ons 8 Mei Comité Andrée De Jongh. Een leven als verzetsvrouw Op 7 juni stelde Marie-Pierre d Udekem d Acoz haar boek voor: Andrée De Jongh. Een leven als verzetsvrouw Andrée De Jongh ( Dédé ) - pas 23 jaar in 1940 - had de leiding over het netwerk Comète, een ontsnappingslijn naar Spanje die een honderdtal Engelse militairen hielp ontkomen. Ze bleef aan het hoofd van dit netwerk tot haar arrestatie in januari 1943 en overleefde de kampen van Ravensbrück en Mauthausen. In haar zoektocht naar een nieuwe uitdaging begon ze in 1950 aan een verpleegsteropleiding. Ze verbleef in Congo, Senegal, Kameroen en Ethiopië waar ze zich wijdde aan de verzorging van melaatsen. Een moedig leven, in dienst van het verzet en het engagement voor een betere wereld. Marie-Pierre d'udekem d'acoz is historica (Universiteit Gent). In 2002 publiceerde ze Pour le Roi et la Patrie. La noblesse belge dans la résistance, een studie die lovend onthaald werd voor haar wetenschappelijke grondigheid. Haar ontmoeting in 2004 met de grote verzetsvrouw Andrée De Jongh resulteerde in deze tweede studie uitgegeven bij Éditions Racine. Gestolen Jeugd Jaarlijks richten we enkele filmvoorstellingen in voor leerlingen van de derde graad secundair onderwijs te Mechelen. We tonen eerst een film over de thematiek van Wereldoorlog II en sluiten af met een debat met overlevenden. Het wordt stilaan moeilijk om rechtstreekse getuigen te vinden en we beseften dat we hun verhaal niet verloren mochten laten gaan. Daarom hebben we de getuigenissen vastgelegd op film en er dit boekje bij gemaakt. Het biedt het voordeel dat het zich toespitst op de verschillende groepen van slachtoffers: etnische vervolgden (omdat ze Joods zijn), politiek vervolgden (omdat ze in het verzet actief waren), ondergedoken kinderen (eveneens omdat ze Joods zijn) en zij die opgepakt werden en naar concentratie- of uitroeiingskampen werden afgevoerd. Mede dankzij hen kunnen we u 9 getuigenissen aanbieden van mensen die het allemaal hebben meegemaakt. De getuigenissen van deze 9 mensen op leeftijd zijn emotioneel en hard. Het vergt bijzonder veel moed om zovele jaren later opnieuw deze verhalen en herinneringen te vertellen. De emoties die achter de verhalen schuilen, kunnen dan ook niet onopgemerkt blijven. Het kan zijn dat een getuige zich eens verspreekt of van naam vergist, het maakt de getuigenis echter niet minder oprecht. We zijn alle getuigen bijzonder dankbaar dat zij hun verhaal hebben willen vertellen. Uitgeverij: ASP Prijs zonder verzendingskosten: 19,95 Prijs met verzendingskosten: 24,85 Hoe te verkrijgen? Mail naar info@8meicomitemechelen.be of door overschrijving oprek. nr. BE31 7310 3572 3455
Pagina 6 Agenda 2016 Informatief Donderdag 21 juli Zondag 4 september Woensdag 21 september Zaterdag 29 oktober Vrijdag 11 november Woensdag 16 november Donderdag 17 november Nationale Feestdag. Organisatie: stad Mechelen Bevrijding stad Mechelen. Meer informatie in De Streekkrant 72 ste Bedevaart naar het Fort van Breendonk Busreis naar Eben-Emael Zie aparte bladzijde in deze Nieuwsbrief Wapenstilstand Wereldoorlog I. Organisatie: stad Mechelen Filmdagen voor de 3de graad secundair onderwijs. Nabespreking met getuigen Leden van het 8 Mei Comité die deze filmdagen willen bijwonen, kunnen dat op voorwaarde dat zij voorafgaandelijk de secretaris verwittigen. Het aantal plaatsen is beperkt. Wie het eerst komt, het eerst maalt. Lidmaatschap 2016 nog niet betaald? Uw steun is enorm belangrijk om met evenveel succes als in het verleden onze doelstellingen te realiseren. De lidgelden: 2 student 12 gewoon lid 15 steunend lid 25 erelid Indien u het lidgeld nog niet zou betaald hebben: geen probleem. Dat kan nog altijd. Mogen we tevens vragen om bij de overschrijving van het lidgeld in "Mededeling" Lidgeld 2016 en (indien u dat in het verleden nog niet zou gedaan hebben) uw geboortedatum en e-mailadres te vermelden. Het lidgeld kan gestort worden op het nieuw rekeningnummer van het 8 Mei comité regio Mechelen - BE31 7310 3572 3455