Afdelingsgids Havo bovenbouw Hengeveld College. Voortgezet Speciaal Onderwijs. Talenten laten groeien. de Ambelt

Vergelijkbare documenten
Afdelingsgids Havo bovenbouw Hengeveld College. Voortgezet Speciaal Onderwijs. Talenten laten groeien. de Ambelt

Afdelingsgids Havo bovenbouw Hengeveld College. Voortgezet Speciaal Onderwijs. Talenten laten groeien. de Ambelt

Afdelingsgids Travo Bagijnesingel. Voortgezet Speciaal Onderwijs. Talenten laten groeien. de Ambelt

Afdelingsgids Travo Laan van de Mensenrechten. Voortgezet Speciaal Onderwijs. Talenten laten groeien. de Ambelt

Afdelingsgids Travo Laan van de Mensenrechten. Voortgezet Speciaal Onderwijs. Talenten laten groeien. de Ambelt

Afdelingsgids Hengeveld College Havo - IVIO - Link Voortgezet Speciaal Onderwijs. Talenten laten groeien. de Ambelt

NAAR DE TRAVO

Afdelingsgids Zwolle Afdeling vmbo, Theoretische leerweg. Voortgezet Speciaal Onderwijs. Talenten laten groeien.

Tweede Fase. Havo Bovenbouw Hengeveldcollege en Travo

Informatieboekje leerjaar 2

Informatieboekje leerjaar 2. Vakkenpakket TL 3 kiezen

Afdelingsgids VSO Zwolle. bovenbouw. Talenten laten groeien. de Ambelt. Voortgezet Speciaal Onderwijs

Overgangsnormen

Bedoeling infoavond. Welkom INFORMATIEAVOND 3 HAVO de Tweede Fase. Historische achtergronden. Tweede fase. Veranderingen door invoering

Afdelingsgids Zwolle Afdeling vmbo, Theoretische leerweg. Voortgezet Speciaal Onderwijs. Talenten laten groeien.

Informatiebrochure. Ouders 3 VMBO-T Leerlingen. Vakkenpakket 4 vmbo -T

Ouderavond Profielkeuze 3 HAVO

OP WEG NAAR KLAS 4HAVO

Afdelingsgids Zwolle Havo onderbouw, IVIO- en Link-klassen. Voortgezet Speciaal Onderwijs. Talenten laten groeien.

PROFIELKEUZE TWEEDE FASE

Ouderavond 3HAVO 12 januari 2016

PAKKETKEUZE EN LOOPBAAN ORIËNTATIE

Informatieboekje profielkeuze

Informatieboekje voor leerlingen die na mavo 4 naar havo 4 willen gaan

Overgangsnormen Thorbecke SG

Voorlichting. Tweede. Fase

Afdelingsgids VSO Zwolle Arbeidsmarktgericht /mbo. Voortgezet Speciaal Onderwijs. Talenten laten groeien. de Ambelt

Ouderavond Profielkeuze 3 VWO

REGELING CIJFERGEVING/BEOORDELING EN BEVORDERINGSNORMEN. Stedelijk Dalton College Alkmaar schooljaar

Instromen in 3 en 4 mavo 2018

Bedoeling infoavond. Welkom INFORMATIEAVOND 3 vwo de Tweede Fase. Historische achtergronden. Tweede fase. Merkbare veranderingen

Profielkeuze 3 (t) VWO. 22 november 2018

Informatieavond HAVO 4. Welkom

Overgangs- en doorstroombeleid

Profielkeuze 3 Havo. 22 november 2018

Welkom. Informatieavond van MAVO XL 3 naar 4

KIESWIJZER LAAR & BERG Stroomkeuze vwo en MYP Profielkeuze havo Profielkeuze vwo

OVERSTAP 4-VMBO -> 4-HAVO Bertrand Russell College havo en vwo

Informatieboekje Voortgezet Onderwijs

Van mavo-4 naar havo R. Schouten sectordirecteur havo

Profielkeuze M. van den Bremer, decaan bovenbouw havo/vwo

Dit boekje is bedoeld voor de nieuwe brugklasser van het Nieuwe IJsselcollege! Het is belangrijk dat je ouder(s)/verzorger(s) meelezen.

Vmbo. woensdag: 1e lesuur: 8.30 uur uur

OUDERAVOND DINSDAG 17 NOVEMBER 2015

Vmbo. Vakkenoverzicht

REGELING CIJFERGEVING/BEOORDELING EN BEVORDERINGSNORMEN. Stedelijk Dalton College Alkmaar schooljaar

Instroomdossier 4TL 4H Naam:

Informatie Profielkeuze Vernieuwde Tweede Fase cohort

Overgangscriteria. Indelingscriteria. Overplaatsingscriteria

Afdelingsgids VSO Zwolle Arbeidsmarktgericht /mbo. Voortgezet Speciaal Onderwijs. Talenten laten groeien. de Ambelt

Afdelingsgids VSO Zwolle Theoretische leerweg. Voortgezet Speciaal Onderwijs. Talenten laten groeien. de Ambelt

Ouderavond Profielkeuze 3 havo

FAQ lijst Hooghuisbreed

KIESWIJZER Laar & Berg STROOMKEUZE VWO EN MYP PROFIELKEUZE HAVO PROFIELKEUZE VWO

Welkom. Informatieavond MAVO

KIESWIJZER LAAR & BERG

Schoolondersteuningsprofiel SWV Deventer VO en VSO Versie december 2015

VMBO HAVO HAAL HET BESTE UIT JEZELF OP HET PASCAL COLLEGE R E N DE H SC O A VO 2 % B ES T WIST JE DAT HET PASCAL COLLEGE

Informatieavond 4 havo. dinsdag 6 september 2016

Ouderavond profielkeuze havo

Overgangs- en doorstroombeleid Adriaan Roland Holstschool

Het belang van goed en verstandig kiezen!!

PROFIELKEUZE HAVO. Januari 2017

Profielkeuze 3 VWO. 6 december 2017

De Tweede Fase en Profielkeuze HAVO op het SMC

Kiezen voor de toekomst!

4. In de bevorderingsnormen komt regelmatig het begrip kernvakken voor. Het gaat hierbij om de vakken Nederlands, Engels en wiskunde.

Kiezen voor de toekomst!

Informatieboekje havo 5. atheneum 5

Voorlichtingsavond overstap HAVO naar Atheneum. 05 november 2018

OVERGANGSNORMEN OP- en DOORSTROOMREGELING

ALGEMEEN DEEL VAN HET PROGRAMMA VAN TOETSING EN AFSLUITING

Rapportage en bevordering onderbouw

BEVORDERINGSNORMEN EN TOELATINGSEISEN WD

Informatieboekje voor leerlingen die na de mavo naar havo 4 willen gaan

Regelingen voor voortgang en overgang tijdens de leerloopbaan. Inleiding

1 Rapporten en. bevorderingsnormen. Schooljaar Rapporten en bevorderingsnormen pag. 1

Programma uur uur Tijdpad, maatwerk, profielen. Vanaf uur Vakvoorlichting Cam, BSM, BE, kunstvakken, Q-highschool

Ouderavond profielkeuze 3 havo 16 januari 2019 Op naar 4 havo!

OUDERAVOND HAVO 3 09/10/2017. Zaanlands Lyceum

Informatieboekje voor leerlingen die na de mavo naar havo 4 willen gaan

INFORMATIEAVOND JN3HV

Informatieboekje Overstap havo 5 naar atheneum 5. Voor leerlingen die maar niet genoeg van het VLC kunnen krijgen :-)

Afdelingsgids VSO Zwolle. Voortgezet Speciaal Onderwijs. Talenten laten groeien. de Ambelt

Kiezen voor de toekomst!

Afdelingsgids VSO Zwolle Afdeling praktijkonderwijs. Voortgezet Speciaal Onderwijs. Talenten laten groeien. de Ambelt

Profielkeuze 4 MAVO

KEUZEBEGELEIDING KLAS 3

BEVORDERINGSNORMEN EN TOELATINGSEISEN WOLFERT DALTON

Teamleider leerjaar 3&4 Theoretische leerweg

Informatieavond 4 havo. maandag 4 september 2017

Rapportage en Overgangsrichtlijnen Afdeling Bovenbouw Mavo / Havo OSG Echnaton

OVERGANGSNORMEN OP- en DOORSTROOMREGELING

Ben jij volgend jaar een havo 4 leerling? januari

KEUZEBEGELEIDING & PROFIELKEUZE KLAS 3

1 Rapporten en. bevorderingsnormen. Schooljaar

PROFIELKEUZE HAVO. Januari 2018

Overgangsnormen Mill Hill College

PROMOTIENORMEN. THORBECKE VOORTGEZET ONDERWIJS Locatie Prinsenlaan (havo vwo) Locatie Merkelbachstraat (mavo) Schooljaar

Inleiding. Veel succes met het maken van jouw profielkeuze! S. Koningsveld, decaan Havo H. Lubberdink, decaan Vwo - 1 -

Transcriptie:

Afdelingsgids Havo bovenbouw 2016-2017 Hengeveld College Voortgezet Speciaal Onderwijs Talenten laten groeien. de Ambelt

In deze locatiegids vindt u informatie over de locatie waar uw zoon/dochter naar school gaat. Naast deze locatiegids is er een digitale schoolgids met algemene informatie over de Ambelt. Want wist u dat er zo n 2000 leerlingen op de Ambelt zitten verdeeld over het basisonderwijs, vmbo, havo en mbo? En dat de Ambelt scholen heeft in Deventer, Apeldoorn, Zwolle, Nunspeet, Steenwijk, Meppel en Hardenberg In onze digitale schoolgids kunt u hier alles over lezen en meer! Hierin vindt u informatie over ons aanbod en algemene zaken die voor al onze scholen gelden, zoals bijvoorbeeld de ouderbijdrage, ouderparticipatie, regels en afspraken, klachtencommissie, et cetera. De schoolgids is digitaal te downloaden op onze website www.ambelt.nl. We houden u graag op de hoogte! We vinden het belangrijk dat u betrokken bent en blijft. Via de locatie waar uw zoon/ dochter naar school gaat, ontvangt u deze locatiegids en in sommige gevallen ook de locatienieuwsbrief. Op onze website vindt u het laatste nieuws en als u ons volgt op Twitter, dan bent u altijd als een van de eersten op de hoogte. Daarnaast brengen we enkele malen per jaar een digitale nieuwsbrief uit. Ook brengen we een magazine uit (Topper) om u van de ontwikkelingen binnen het speciaal onderwijs op de hoogte te houden. Volg ons op Twitter! @ambelt Heeft u na het lezen van deze locatiegids of de schoolgids nog vragen? Neem dan gerust contact op met de teamleider. Talenten laten groeien. de Ambelt de Ambelt Afdelingsgids havo bovenbouw Hengeveld College VSO 2016-2017 Pagina 2 van 29

Afdelingsgids Havo bovenbouw Hengeveld College 2016-2017 Voorwoord Beste leerling, ouders, verzorgers, begeleiders en belangstellenden, Voor u ligt de informatiegids van locatie Hengeveld College, afdeling Havo bovenbouw. De opzet is vrij complex en wordt in deze gids nader toegelicht. In dit informatieboekje worden verder de belangrijkste zaken voor Havo 4/5 op een rijtje gezet. De Travo heeft een aparte informatiegids. Vandaar dat er in dit boekje beknopt ingegaan wordt op deze setting. De Ambelt is een onderwijsinstelling die speciaal onderwijs en ondersteuning biedt aan leerlingen die specialistische hulp nodig hebben. De kracht, het talent en de behoefte van de leerling staat bij ons centraal. Voor ons is samenwerking met u als ouder/verzorger van wezenlijk belang om uw kind goed onderwijs te bieden. Ons gezamenlijk doel is dat het met uw kind zowel op school als thuis goed gaat. Wij zetten ons volledig in voor deze belangrijke samenwerking. Mocht u meer informatie willen of behoefte hebben aan uitleg, dan kunt u altijd contact opnemen met de coördinatoren mevr. Eline Elshof of de teamleider, dhr. Maarten Vonk Noordegraaf. Meer informatie over de Ambelt kunt u vinden in digitale schoolgids op www.ambelt.nl. Met vriendelijke groet, Team Havo bovenbouw Hengeveld College de Ambelt Afdelingsgids havo bovenbouw Hengeveld College VSO 2016-2017 Pagina 3 van 29

Bij ons heeft iedere leerling een uitdagend toekomstperspectief Door te luisteren naar onze leerlingen weten we wat hun behoefte is. Zo kunnen we het onderwijs en de ondersteuning bieden die zij nodig hebben. Talenten laten groeien. de Ambelt de Ambelt Afdelingsgids havo bovenbouw Hengeveld College VSO 2016-2017 Pagina 4 van 29

Inhoudsopgave 1. De havo bovenbouw... 7 1.1 Samenwerking Hengeveld College en Deltion... 7 1.2 Ons team... 7 1.3 Kenmerken onderwijspakket VSO... 8 1.4 Opleiden in en door de school... 8 1.5 Stagiaires... 8 1.6 Privacy protocol... 8 2. Het speciaal voortgezet onderwijs... 9 2.1 Passend onderwijs... 9 2.2 Samenwerkingsverband... 9 2.3 Ondersteuningsplan (OP)... 9 2.4 Schoolondersteuningsprofiel (SOP)... 9 2.5 Toelaatbaarheidsverklaring... 9 2.6 Ontwikkelingsperspectiefplan (OPP)... 10 2.7 Commissie van Begeleiding (CievB)... 10 2.8 Verwijsindex Risicojongeren... 10 2.9 Kerndoelen... 10 2.10 PBS... 11 2.11 Special Heroes... 18 2.12 Kwaliteit... 11 3. Het onderwijs... 12 3.1 Havo HC of Travo?... 12 3.2 Havo 3 leerlingen van andere locaties of scholen... 12 3.3 Doorstromen van Havo 4 HC naar Travo... 12 3.4 Van TL naar havo 4... 13 4. Schoolprogramma Havo bovenbouw HC... 14 4.1 Havo 4... 14 4.2 Havo 5... 14 4.3 Een profiel kiezen... 14 4.4 Factoren voor de profielkeuze... 14 4.5 Profielen van havo HC... 15 4.6 Bijzonderheden samenstelling vakkenpakket HC... 16 4.7 Eén vak volgen op het Deltion Sprintlyceum... 16 4.8 Practica biologie, natuurkunde, scheikunde... 16 de Ambelt Afdelingsgids havo bovenbouw Hengeveld College VSO 2016-2017 Pagina 5 van 29

4.9 De profielen van havo 4 het Deltion Sprintlyceum (Travo)... 17 4.10 Bewegen en sport... 17 4.11 Voortgangsrapportage havo 4... 18 4.12 Doubleren op het HC... 18 5. Praktische zaken... 19 5.1 Samenwerken met ouder(s) en verzorger(s)... 19 5.2 Verzuimbeleid... 19 5.3 Loopbaanoriëntatie en begeleiding... 19 5.4 Stage / arbeidstraining... 19 5.5 Aanmelding en inschrijving... 20 5.6 Protocol spreiding havo bovenbouw... 20 5.7 Examens... 21 5.8 Schoolkamp... 21 5.9 Medezeggenschap op de Ambelt... 21 5.10 Klachtenprocedure... 21 6. Regels en afspraken... 22 6.1 Schoolregels... 22 6.2 Kledingvoorschriften... 23 6.3 Maatregelen... 23 6.4 Schorsing en verwijdering... 24 6.5 Medicijngebruik... 24 7. Materiaallijst... 25 8. Vakantierooster 2016 2017... 27 10. Adresgegevens en Contactpersonen... 28 Ouders zijn onze partners in onderwijs en ondersteuning. Samenwerken. de Ambelt de Ambelt Afdelingsgids havo bovenbouw Hengeveld College VSO 2016-2017 Pagina 6 van 29

1. De havo bovenbouw Het doel van de havo is om een goede voorbereiding te geven voor het mbo of het hbo. Inhoudelijk bestaat de havo bovenbouw uit een breed studiepakket dat profiel genoemd wordt. Het lesgeven is, in aansluiting op de onderbouw, nog steeds gericht op het stimuleren van actief en zelfstandig leren. Zelfstandigheid betekent zeker niet dat de leerling zelf kan bepalen wat hij leert. De examenprogramma s (PTA s) zijn zeer duidelijk omschreven. Het betekent wel dat de leerling, als hij dat aan kan, de kans krijgt om zelf meer invloed uit te oefenen op de wijze van leren en het moment waarop hij leert. In het voortgezet speciaal onderwijs staat behalve het verwerven van kennis ook leren leren, leren functioneren in sociale situaties, leren taken uitvoeren en het ontwikkelen van een realistisch toekomstperspectief centraal. In de eindfase van de havo betekent dit dat de leerling gestimuleerd wordt om steeds meer de regie over zijn eigen functioneren te nemen. We vinden het belangrijk dat de leerling zicht krijgt op zijn mogelijkheden na de havo, maar ook leert wat zijn beperkingen zijn en hoe hiermee om moet worden gegaan. 1.1 Samenwerking Hengeveld College en Deltion Het Hengeveld College (HC) werkt in de havo bovenbouw samen met het Deltion Sprintlyceum. Binnen de samenwerking HC en Deltion Sprintlyceum zijn er twee mogelijkheden om havo bovenbouw te volgen. Travo Travo (Traject havo en vwo) is een samenwerking tussen het Hengeveld College en het Deltion Sprintlyceum. De leerlingen volgen onderwijs op het Deltion Sprintlyceum en worden daarbij begeleid door leerkrachten van de Ambelt. Dit is binnen het VSO de meest reguliere vorm van havo / vwo bovenbouw. Havo bovenbouw HC Havo HC is eveneens een samenwerking tussen Hengeveld College en het Deltion Sprintlyceum. Leerlingen zitten in een stamgroep en krijgen begeleiding van een groepsdocent. Op het HC wordt gewerkt met een vast lesrooster, er zijn vaste begin-en eindtijden. Vanuit de stamgroep gaan de leerlingen naar de vaklessen. Er komen docenten van het Deltion Sprintlyceum op het HC op de vaklessen te geven. Daarnaast is het ook mogelijk dat leerlingen ook vakken volgen op het Deltion Sprintlyceum. 1.2 Ons team De teams van locatie Hengeveld College zetten zich met hart en ziel in voor de leerlingen. De behoefte van de leerling staat centraal en iedere leerling is daarin uniek. Iedere leerling heeft zijn eigen aanpak nodig, maar heeft ook zijn eigen talenten. Daar geven wij graag alle ruimte aan en samen met ouders, verzorgers en de leerling gaan wij op zoek naar een uitdagend toekomstperspectief. Het team bestaat uit ongeveer vijfentwintig medewerkers, groepsleerkrachten, vakdocenten en ondersteunend personeel maken deel uit van het team. de Ambelt Afdelingsgids havo bovenbouw Hengeveld College VSO 2016-2017 Pagina 7 van 29

1.3 Kenmerken onderwijspakket VSO Bij de invulling van het onderwijsprogramma sluiten we zoveel mogelijk aan bij het regulier onderwijs. Binnen het VSO bieden wij een zo breed mogelijk en algemeen onderwijspakket aan, waarbij drie kenmerken centraal staan: Het stimuleren van een brede persoonlijke ontwikkeling en maatschappelijke vorming bij alle leerlingen; Het centraal stellen van een actieve, zelfstandig lerende leerling; Recht doen aan verschillen tussen leerlingen en benutten van die verschillen. 1.4 Opleiden in en door de school Video-opnames We willen de kwaliteit van het onderwijs optimaliseren door leerkrachten intern te begeleiden, onder andere met behulp van video-opnames in de klas. De video-opnames worden besproken door de video-interactiebegeleider met de groepsleerkracht. Mocht u bezwaar hebben tegen het maken van opnames waarbij uw zoon/dochter/pupil betrokken is, dan kunt u contact opnemen met de desbetreffende locatiedirecteur. Scholing leerkrachten De leerkrachten kunnen ieder jaar specialisaties volgen, zoals de opleiding Master SEN (Special Educational Needs). Ook kunnen de medewerkers zich scholen via de Ambelt Academie. Hier zijn cursussen en trainingen te volgen op het gebied van kinder- en jeugdpsychiatrische stoornissen, omgang met moeilijke klassen of agressiereductie. 1.5 Stagiaires De Ambelt biedt de mogelijkheid om studenten stage te laten lopen. Uw kind kan dus te maken krijgen met studenten van verschillende opleidingen zoals de Pabo, SPH of Logopedie. Deze studenten zullen onder begeleiding activiteiten doen met de leerlingen en zijn, met uw toestemming, aanwezig bij gesprekken. De Ambelt werkt regelmatig mee aan onderzoeken vanuit de universiteit van Nijmegen en Utrecht. Wij hopen hiermee een positieve bijdrage te leveren aan wetenschappelijke ontwikkelingen die in het belang zijn van uw kind. 1.6 Privacy protocol Op de Ambelt werken wij met een privacyprotocol om het juiste gebruik van persoonsgegevens te waarborgen en de privacy van ouders, leerlingen en medewerkers te respecteren. Wij bespreken geen leerling-gegevens in het bijzijn van derden en u wordt geïnformeerd als uw zoon of dochter wordt besproken in de Commissie van Begeleiding (CievB). Gegevens worden niet doorgegeven aan anderen tenzij het doorgeven van deze informatie noodzakelijk is ter voorkoming, opsporing en vervolging van strafbare feiten of ter bescherming van de betrokkene of van de rechten en vrijheden van anderen. U wordt hiervan op de hoogte gesteld. de Ambelt Afdelingsgids havo bovenbouw Hengeveld College VSO 2016-2017 Pagina 8 van 29

2. Het speciaal voortgezet onderwijs 2.1 Passend onderwijs Sinds 1 augustus 2014 is de Wet passend onderwijs van kracht. De overheid wil dat er zoveel mogelijk leerlingen naar een reguliere school gaan. Leerlingen die het echt nodig hebben kunnen naar het speciaal onderwijs. Dat blijft. Het uitgangspunt van passend onderwijs is niet meer wat uw kind niet kan, het gaat nu om wat uw kind wél kan! En zo werken wij al jaren. U kunt voor meer informatie ook terecht op www.passendonderwijs.nl en op de website van ons samenwerkingsverband: www.vo2305.nl 2.2 Samenwerkingsverband De overheid heeft Nederland opgedeeld in regio s. De scholen die binnen deze regio s vallen vormen samen een samenwerkingsverband (SWV). De samenwerkingsverbanden zijn nu verantwoordelijk voor passend onderwijs voor alle kinderen in die regio. Er zijn 76 samenwerkingsverbanden binnen het basisonderwijs, oftewel primair onderwijs (PO) en er zijn 74 samenwerkingsverbanden binnen het voortgezet onderwijs (VO). De Ambelt neemt deel aan zes samenwerkingsverbanden binnen het primair onderwijs en zeven binnen het voortgezet onderwijs. Het Hengeveldcollege is aangesloten bij het SWV 2305 VO. Meer informatie hierover vindt u op www.passendonderwijs.nl en op www.vo2305.nl 2.3 Ondersteuningsplan (OP) Ieder samenwerkingsverband is verplicht om een ondersteuningsplanraad (OPR) op te richten. In de OPR zijn ouders en personeel vertegenwoordigd. In de samenwerkingsverbanden van het voortgezet onderwijs kunnen naast ouders en personeel ook leerlingen in de OPR zitten. Het samenwerkingsverband stelt de ondersteuningsplanraad in. De leden van de OPR worden gekozen of afgevaardigd door de leden van de MR-en in de regio. Ook als u niet in de MR zit van de school van uw kind kunt u lid zijn van de OPR. De ondersteuningsplanraad moet instemmen met het ondersteuningsplan. Het ondersteuningsplan van het Samenwerkingsverband VO 2305 kunt u vinden op de website van het samenwerkingsverband www.vo2305.nl 2.4 Schoolondersteuningsprofiel (SOP) De school moet minimaal de basisondersteuning die in het samenwerkingsverband is afgesproken realiseren. Daarnaast kan de school extra ondersteuning aanbieden. Het schoolondersteuningsprofiel maakt duidelijk of en waarin de school zich specialiseert (de extra ondersteuning). Mogelijk kan het schoolondersteuningsprofiel ook (deels) bepalend zijn voor het budget dat de school krijgt van het samenwerkingsverband. Daarnaast speelt het schoolondersteuningsprofiel een rol in het toelatingsbeleid van de school en aanmeldprocedure. Alle schoolondersteuningsprofielen van de scholen in het samenwerkingsverband zorgen samen voor een dekkend aanbod, zodat alle leerlingen passend onderwijs kunnen krijgen. Dit staat beschreven in het ondersteuningsplan van het samenwerkingsverband. 2.5 Toelaatbaarheidsverklaring Als ouder kiest u zelf een school voor uw kind, ook als uw kind extra ondersteuning nodig heeft. Wilt u uw kind aanmelden voor (voortgezet) speciaal onderwijs? Dan heeft u hiervoor een Toelaatbaarheidsverklaring (TLV) nodig. Het samenwerkingsverband in de regio waar u woont beslist de Ambelt Afdelingsgids havo bovenbouw Hengeveld College VSO 2016-2017 Pagina 9 van 29

over de afgifte van de TLV. Per samenwerkingsverband is dit anders ingericht. Op onze site vindt u meer informatie over het aanmelden van uw kind voor de Ambelt. 2.6 Ontwikkelingsperspectiefplan (OPP) Na toelating tot de Ambelt wordt door de Commissie van Begeleiding een ontwikkelingsperspectiefplan opgesteld. Op basis van de onderwijsrelevante beginsituatie, de bevorderende en belemmerende factoren wordt het verwachte profiel dat de leerling gaat volgen in het vervolgonderwijs beschreven. Het ontwikkelingsperspectief en de onderwijsbehoefte van de leerling zijn bepalend voor het planmatig handelen van de leerkracht. Op basis van de uitgangspunten van handelings- en opbrengst gericht werken, wordt een (groeps)plan opgesteld om de doelstellingen te realiseren. Ten minste twee keer per jaar wordt geëvalueerd of de beoogde resultaten worden behaald. Twee keer per jaar wordt het ontwikkelingsperspectiefplan geëvalueerd door de leerkracht en de Commissie van Begeleiding, besproken met de ouders of verzorgers en ter ondertekening voorgelegd. 2.7 Commissie van Begeleiding (CievB) De Commissie van Begeleiding (CievB) is verantwoordelijk voor het opstellen van het ontwikkelingsperspectiefplan en het volgen van de ontwikkeling van de leerlingen. Zitting in deze commissie hebben de locatiedirecteur/teamleider, de intern begeleider, de schoolmaatschappelijk werker, de gedragswetenschapper (psycholoog/ orthopedagoog) en op oproepbasis de schoolarts. De CievB werkt zo preventief mogelijk rondom zorgvragen die rond leerlingen spelen. Deze zorgvragen hebben betrekking op alle gebieden waarbij de leerlingen extra ondersteuning kunnen gebruiken. De leerkracht brengt de zorgvraag in wanneer handelingsverlegenheid wordt ervaren en expertise van de CievB gewenst is. De Intern begeleider (IB er) fungeert als link tussen de leerkrachten en de CievB en begeleidt de leerkracht bij het handelen in de klas. De CievB adviseert ook of een leerling (terug)geplaatst kan worden in het regulier onderwijs. 2.8 Verwijsindex Risicojongeren Vaak gebeurt het dat meerdere organisaties en hulpverlenende organisaties zich tegelijkertijd met een kind bezighouden, maar dat zij niet van elkaar weten dat zij met hetzelfde kind te maken hebben. Daardoor kan het voorkomen dat professionals in de zorg en het onderwijs over te weinig informatie beschikken en dat zij informatie niet altijd met elkaar delen. De verwijsindex is een digitaal systeem waarin signalen over kinderen en jongeren in de leeftijd van 0 tot 23 jaar worden opgeslagen. Ook de Ambelt heeft het convenant Verwijsindex Risicojongeren ondertekend en participeert hierin. De verwijsindex geeft professionals de mogelijkheid informatie over de leerling onderling te delen en uit te wisselen. Zo kunnen alle betrokken begeleiders en hulpverleners in een oogopslag zien wie contact heeft met de leerling. 2.9 Kerndoelen De inrichting van het onderwijs is gebaseerd op de kerndoelen die per 1 augustus 2013 zijn ingevoerd voor het Voortgezet Speciaal Onderwijs. Hierbij wordt onderscheid gemaakt tussen de leergebied specifieke leerdoelen die zijn geformuleerd voor de uitstroomprofielen Vervolgonderwijs, Arbeid en Dagbesteding en de leergebied overstijgende kerndoelen. Er zijn leergebied specifieke kerndoelen geformuleerd voor de leergebieden Nederlands, Engels, rekenen-wiskunde, mens en maatschappij, mens, natuur en techniek, kunst en cultuur, bewegen en sport. de Ambelt Afdelingsgids havo bovenbouw Hengeveld College VSO 2016-2017 Pagina 10 van 29

De leergebied overstijgende kerndoelen zijn gericht op het komen van leerlingen tot optimale (leer)opbrengsten en het voorbereiden van leerlingen om optimaal als burger te kunnen participeren in de Nederlandse samenleving, en zo zelfstandig mogelijk te kunnen functioneren op de gebieden wonen, werken en vrijetijdsbesteding. Zowel tijdens de lessen als tijdens speciale activiteiten wordt gewerkt aan de kerndoelen. Te denken valt bijvoorbeeld aan het bezoeken van bedrijven, aandacht voor het leren leren en aandacht voor de invulling van vrije tijd. Er wordt bij deze leergebied overstijgende kerndoelen aandacht besteed aan: leren leren leren een taak uitvoeren leren functioneren in verschillende sociale situaties ontwikkelen van een persoonlijk toekomstperspectief 2.10 PBS Binnen de afdeling werken we voortdurend aan het gedrag van onze leerlingen. Dit doen we met ingang van het schooljaar 2016-2017 vanuit het gedachtengoed van SchoolWide Positive Behavior Support. SWPBS is gericht op het creëren van een omgeving die het leren bevordert en gedragsproblemen voorkomt. Dit begint bij het gezamenlijk formuleren van de waarden die de school belangrijk vindt. Onze waarden zijn: Respect, Veiligheid, Verantwoordelijkheid. Vervolgens benoemt het schoolteam gedragsverwachtingen bij deze waarden en leert het de kinderen actief aan. Adequaat gedrag wordt hierna systematisch positief bekrachtigd. Hiermee wordt een veilig en positief schoolklimaat gecreëerd, waarin elke leerling optimaal kan profiteren van het geboden onderwijs. 2.11 Kwaliteit Wij kijken altijd hoe het nog beter kan. We zijn een lerende organisatie en werken planmatig en projectmatig. We kijken hierbij goed naar onszelf om steeds maar te blijven verbeteren. Kwaliteitszorg staat hoog op de agenda en we nemen dan ook met regelmaat audits, tevredenheidonderzoeken en kwaliteitsmetingen af om te kunnen blijven verbeteren. Als resultaat hebben we, in 2013 en 2014, als een van de eerste onderwijsinstellingen in het speciaal Onderwijs het ISO-certificaat ontvangen. de Ambelt Afdelingsgids havo bovenbouw Hengeveld College VSO 2016-2017 Pagina 11 van 29

3. Het onderwijs 3.1 Havo HC of Travo? We vinden het als school belangrijk dat leerlingen succesvol zijn in het onderwijs. We streven er naar om leerlingen op die plek te krijgen waar ze een diploma kunnen behalen. Havo 3 is vanwege de keuzes die er gemaakt moeten worden, een moment om te bezinnen op het vervolg. Er moet een profiel gekozen worden. Wordt het Havo HC of Travo? Leerlingen van havo 3 kunnen met een overgangsbewijs naar havo 4 ook uitstromen naar het mbo of het vmbo TL. Screening Om de mogelijkheden van de leerling en het toekomstperspectief helder te krijgen, heeft de Commissie van begeleiding (CieVB) een screeningsmoment ingebouwd. De CieVB bestaat uit de locatiedirecteur, de intern begeleider, een gedragswetenschapper en een maatschappelijk werkende. Samen met ouders, de groeps- en vakdocenten en de leerlingen beoordelen zij het executief functioneren van de leerling, het IQ, de belastbaarheid, het sociaal-emotioneel functioneren, de werkhouding en de resultaten op school. Executief functioneren is het jezelf aansturen, ergens aan beginnen, stoppen met bepaald gedrag, plannen en organiseren en overzicht houden. Met betrekking tot de havo kan gesteld worden dat leerlingen vanaf een IQ van 107 de havo aan moeten kunnen. Leerlingen bij wie ouders, groeps- en vakdocenten, het CieVB en de leerling zelf, in overeenstemming zijn over het vervolg, HC óf Travo, TL óf MBO, worden niet gescreend. Leerlingen in havo 3 waarover geen overeenstemming is, worden gescreend door de gedragswetenschapper. Daarvoor wordt gebruik gemaakt van de BRIEF, een vragenlijst over de executieve functies. De leerling, de ouder(s) en de leerkracht vullen deze in. Aan de hand van het beeld dat hieruit ontstaat, de intelligentiegegevens én de bevindingen van vakdocenten, wordt een adviesverslag opgesteld. Doel van dit verslag is om aan te geven waar de leerling het best tot zijn/haar recht kan komen. Het advies wat hieruit volgt is bindend. Ouders en leerlingen worden hierover in een gesprek geïnformeerd. 3.2 Havo 3 leerlingen van andere locaties of scholen Havo 3 leerlingen van andere locaties worden op basis van een verplaatsingsadvies van de CievB toegelaten tot havo 4 Hengeveldcollege wanneer aan de overgangsnorm van het Hengeveld College is voldaan. Wanneer een leerling van een andere locatie naar de travo wil, wordt op basis van onderwijsbehoeften bekeken of dit passend is. Samen met ouders, de groeps- en vakdocenten en de leerlingen beoordelen de gedragswetenschapper van de locatie waar de leerling zit en de CievB van de travo over het executief functioneren van de leerling, het IQ, de belastbaarheid, sociaal-emotioneel functioneren, werkhouding en de resultaten op school. Ook hierbij geldt dat aan de overgangsnorm van het Hengeveldcollege moet worden voldaan 3.3 Doorstromen van Havo 4 HC naar Travo Het komt voor dat leerlingen in het vierde leerjaar zich zodanig ontwikkelen dat een overstap naar de Travo wenselijk of bevorderlijk is voor de ontwikkeling. Halverwege het schooljaar worden ook deze leerlingen aangemeld worden voor een screening zoals hierboven beschreven. Dit gaat altijd in overleg met ouders en leerlingen. de Ambelt Afdelingsgids havo bovenbouw Hengeveld College VSO 2016-2017 Pagina 12 van 29

Belangrijk is dan om bij de keuze van de profielvakken vóór het vierde jaar rekening te houden met een vakkenpakket zoals dat ook op het Deltion Sprintlyceum aangeboden wordt. Op die manier verloopt een overstap vloeiender. De groepsleerkracht kan hierover informatie verstrekken. 3.4 Van TL naar havo 4 Leerlingen van de vmbo TL worden op basis van een verplaatsingsadvies van de CievB toegelaten tot havo 4 Hengeveldcollege, waarbij aan onderstaande toelatingseisen moet worden voldaan. Wanneer een leerling van een andere locatie naar de travo wil, wordt op basis van onderwijsbehoeften die door de gedragswetenschapper van de locatie waar de leerling zit zijn opgesteld, door de CievB van de Travo worden bekeken of deze setting passend is. Samen met ouders, de groeps- en vakdocenten en de leerlingen beoordelen zij het executief functioneren van de leerling, het IQ, de belastbaarheid, sociaal-emotioneel functioneren, werkhouding en de resultaten op school. Voor de overgang van TL 4 naar Havo 4 wordt de leerling niet alleen gescreend door de gedragswetenschapper. Voor toelating gelden ook andere criteria: 1. De leerling heeft op de eindlijst TL gemiddeld een 7 en voor de vakken Nederlands, Wiskunde en Engels ten minste een 7. 2. De gekozen vakken op TL-niveau passen binnen de profielen van de Havo. 3. Als de leerling Frans of Duits niet heeft afgesloten op TL niveau is het niet mogelijk om deze talen te kiezen in het Havo profiel. Daarnaast krijgen leerlingen die de overstap van de vmbo TL naar de havo maken opdrachten voor de vakken scheikunde en wiskunde A/B. Wat het vak scheikunde betreft dienen leerlingen die van de TL komen, voor de start van het schooljaar een werkboek door te nemen. Over deze stof krijgen zij in het begin van het schooljaar een toets. Het gaat om het volgende scheikundeboek: Chemie Overal 6e ed havo 3 leerboek 57,60 isbn 978 90 11 11118 9 Chemie Overal 6e ed havo 3 uitwerkingen 18,10 isbn 978 90 11 11119 6. Om welke paragrafen het gaat is bekend bij de docent scheikunde. TL leerlingen die het vak wiskunde A/B gaan volgen in Havo 4, hebben het boekje Getal en Ruimte (isbn 978-90-11-09901-2) doorgenomen voor de start van het schooljaar. Door planmatig en handelingsgericht te werken, bieden wij onderwijs en ondersteuning van hoog niveau. Kwaliteit. de Ambelt de Ambelt Afdelingsgids havo bovenbouw Hengeveld College VSO 2016-2017 Pagina 13 van 29

4. Schoolprogramma Havo bovenbouw HC 4.1 Havo 4 Het schooljaar is opgebouwd uit 4 periodes. Iedere periode wordt afgesloten met een toetsweek. In het begin van het schooljaar wordt aan de leerling een PTA (= programma van toetsing en afsluiting) uitgereikt. Deze is ook online te vinden op de site van de Ambelt. Hierin staat een volledig overzicht van de te behandelen stof, opdrachten en toetsen per vak voor dat schooljaar. Ook de zwaarte van de toetsen wordt aangegeven. In havo 4 volgen alle leerlingen naast hun gekozen vakkenpakket 2 lesuren lichamelijke opvoeding, 1 lesuur rekenen en 2 lesuren het vak culturele en kunstzinnige vorming (CKV). Per periode en per vak krijgt de leerling een studiewijzer. Hier staat per week aangegeven welke stof er behandeld wordt en wat het huiswerk is. Leerlingen moeten het huiswerk wekelijks af laten tekenen door de vakdocent. 4.2 Havo 5 Het schooljaar van havo 5 bestaat uit 3 periodes. Iedere periode wordt afgesloten met een toetsweek. Daarna vinden er examentrainingen plaats en uiteindelijk het examen zelf. Zie het PTA. 4.3 Een profiel kiezen Een kenmerk van de tweede fase zijn de profielen. In de derde klas van de havo kies je het profiel, waarin je in de vierde wordt geplaatst. Dit profiel bestaat uit een combinatie van vakken die opleidt voor een bepaalde sector in de maatschappij. Je kunt kiezen uit 4 profielen: Cultuur en Maatschappij (CM) Economie en Maatschappij (EM) Natuur en Gezondheid (NG) Natuur & Techniek (NT) Het profiel bestaat niet alleen uit profielvakken, maar bevat ook een verplicht gemeenschappelijk deel met algemeen vormende vakken. Er is ook een vrij deel. In dit vrije deel wordt één extra vak gekozen. Een uitgebreide beschrijving van de profielen is te lezen in het volgende hoofdstuk. 4.4 Factoren voor de profielkeuze Een profiel kiezen is een belangrijke keuze. Met het kiezen van een profiel bepaal je al een beetje de richting van je latere beroepskeuze. Het vervolgonderwijs stelt soms eisen aan de samenstelling van je eindexamenpakket. Je kunt pas kiezen als je weet wat je mogelijkheden zijn en wat de gevolgen zijn van je keuze. Met welke factoren dien je rekening te houden bij het bepalen van je profielkeuze? Je toekomstplannen Bij de keuze voor een profiel moet je rekening houden met je belangstelling. Hierbij moet je denken aan hobby s en liefhebberijen. Door zelfonderzoek kun je erachter komen waar je interesses liggen. Daarom is het belangrijk dat je deelneemt aan de activiteiten en lessen die hiervoor op school georganiseerd worden. Je kunt ook veel leren door in gesprek te gaan met mensen over hun werk en de opleidingen die ze gevolgd hebben. De eisen van de vervolgopleidingen In de meeste gevallen is het nog niet nodig dat je al een duidelijk beroep voor ogen hebt. Het is echter wel nuttig, zo niet noodzakelijk, dat je op een of meer beroepssectoren gericht bent. de Ambelt Afdelingsgids havo bovenbouw Hengeveld College VSO 2016-2017 Pagina 14 van 29

Op het internet kun je duidelijke overzichten vinden van bijna alle opleidingen/studies van het middelbaar en hoger beroepsonderwijs. Van iedere opleiding/studie is aangegeven welke profielen toelating geven. Jouw capaciteiten en eigenschappen Let op je schoolprestaties. Kies een profiel met vakken waar je voldoende voor staat en goed in bent. Vakken waar je onvoldoende voor staat worden in de tweede fase vaak alleen maar moeilijker. De kans is groot dat je vastloopt met deze vakken. De docenten geven voor iedere leerling aan welk vak haalbaar is in de bovenbouw. Het is belangrijk dat je een reëel beeld hebt van je capaciteiten. Persoonlijkheidsfactoren spelen hierbij een grote rol. Bij de keuze van een beroep of sector kun je je ook afvragen of je de benodigde eigenschappen voor dit beroep bezit óf dat deze aan te leren zijn. 4.5 Profielen van havo HC 1.Vakken gemeenschappelijk deel Nederlands Engels Maatschappijleer Rekenen Profielwerkstuk (havo 5 Lichamelijke opvoeding Culturele en Kunstzinnige Vorming 2. Vakken profieldelen Cultuur en Maatschappij Geschiedenis Duits Frans Aardrijkskunde óf economie Natuur en Gezondheid Wiskunde A óf B Scheikunde Biologie Natuurkunde óf Aardrijkskunde Economie en Maatschappij Wiskunde A Economie Geschiedenis Duits óf Aardrijkskunde Natuur en Techniek Wiskunde B Natuurkunde Scheikunde Biologie 3. Vakken vrije deel (1 vak kiezen) Cultuur en Economie en Maatschappij Maatschappij Economie Wiskunde A Kunst beeldende vormgeving Biologie Aardrijkskunde Natuur en Gezondheid Natuurkunde Economie Natuur en Techniek Economie Aardrijkskunde de Ambelt Afdelingsgids havo bovenbouw Hengeveld College VSO 2016-2017 Pagina 15 van 29

4.6 Bijzonderheden samenstelling vakkenpakket HC 1. De vakken Kunst Beeldende Vorming, Duits en Frans worden alleen op het Deltion aangeboden. 2. Alle leerlingen volgen verplicht 2 uur Culturele en Kunstzinnige Vorming (CKV) per week. 3. Alle leerlingen volgen verplicht 2 uur lichamelijke opvoeding per week. 4. De leerlingen die van de TL komen, mogen alleen Frans of Duits kiezen als ze dit vak al in hun TL-pakket hebben zitten. 5. Leerlingen die van de TL komen en wiskunde A of B kiezen dienen voor aanvang van havo 4 een werkboek doorgewerkt te hebben. 6. Leerlingen van havo 3 die geen scheikunde hebben gevolgd én TL-leerlingen die scheikunde kiezen, dienen voor aanvang van havo 4 een werkboek doorgewerkt te hebben. Deze krijgen zij voor de zomervakantie uitgereikt. 7. Overstappen naar een ander vak en/of profiel in Havo 4 is alleen mogelijk tot de kerstvakantie in overleg met de mentorleerkracht en betrokken vakdocent. Daarnaast moet de verandering passen in het rooster. 8. Voor de vakken biologie, scheikunde en natuurkunde moeten de leerlingen in havo 4 practica volgen. Deze vinden plaats op het Deltion. Met het lesrooster zal hier zoveel mogelijk rekening gehouden worden. 4.7 Eén vak volgen op het Deltion Sprintlyceum Het is mogelijk om op het Deltion een vak in het vrije deel te volgen dat niet op het HC wordt aangeboden. Dit zijn de vakken: Kunst Beeldende Vormgeving, Filosofie* en maatschappijwetenschappen (havo 5). Als hiervoor wordt gekozen, gelden de regels van Deltion met betrekking tot toetsen, herkansingen en inhalen. De toetsen worden op het Deltion gemaakt. Leerlingen reizen zelfstandig van en naar het Deltion. Het HC beschikt over leenfietsen. Houd er rekening mee dat de vakken van het Deltion op afwijkende tijden plaatsvinden en dat je daardoor vakken mist op het HC. Zie voor en precieze beschrijving van het vak het PTA van het Deltion sprintlyceum. *Leerlingen die in havo 4 filosofie volgen kunnen dit alleen als 9e vak kiezen. Als een leerling in havo 5 het vak filosofie wil volgen, moet daarvoor een toelatingstoets worden gemaakt. Aan de hand van deze toets wordt bepaald of een leerling dit vak wel/niet mag volgen. 4.8 Practica biologie, natuurkunde, scheikunde Een belangrijk onderdeel van de vakken biologie, natuurkunde en scheikunde is het practicum. De practica hebben een vakoverstijgend karakter en worden uitgevoerd in havo 4. Om de leerlingen goed voor te kunnen bereiden op de examens is het belangrijk dat zij daarvoor daadwerkelijk practica hebben uitgevoerd. Op het Hengeveldcollege zijn onvoldoende mogelijkheden om de practica uit te voeren. Daarom wijken we daarvoor uit naar het Deltion Sprintlyceum. Vanaf het begin van het schooljaar zullen de leerlingen die biologie, natuurkunde en/of scheikunde volgen op een vast moment in de week op het Deltion Sprintlyceum practica hebben. Leerlingen die zelfstandig reizen kunnen met de fiets of het openbaar vervoer naar het Deltion Sprintlyceum komen (Bagijnesingel 6, Zwolle). Leerlingen die met taxivervoer komen kunnen in eerste instantie van het HC, onder begeleiding, op een fiets van het HC naar het Deltion fietsen. Vanaf de herfstvakantie wordt verwacht dat ook deze leerlingen zelfstandig van het HC naar het Deltion fietsen en weer terug. We bevelen het aan om zelf een fiets op school neer te zetten zodat leerlingen deze zelfstandig kunnen pakken. de Ambelt Afdelingsgids havo bovenbouw Hengeveld College VSO 2016-2017 Pagina 16 van 29

4.9 De profielen van havo 4 het Deltion Sprintlyceum (Travo) 1.Vakken gemeenschappelijk deel Nederlands Engels Maatschappijleer Rekenen Profielwerkstuk (havo 5) Lichamelijke opvoeding Culturele en Kunstzinnige Vorming 2. Vakken profieldelen Cultuur en Maatschappij Geschiedenis Duits Aardrijkskunde óf economie Kunst Beeldende Vormgeving Natuur en Gezondheid Wiskunde A óf B Scheikunde Biologie Natuurkunde óf Aardrijkskunde óf NLT Economie en Maatschappij Wiskunde A Economie Geschiedenis Duits óf Aardrijkskunde Natuur en Techniek Wiskunde B Natuurkunde Scheikunde Biologie óf NLT 3. Vakken vrije deel (1 vak kiezen) Cultuur en Economie en Maatschappij Maatschappij Economie Biologie Wiskunde A (avond) Aardrijkskunde Biologie Frans (avond) Aardrijkskunde Frans Natuur en Gezondheid Economie NLT Of s avonds Natuurkunde Duits Frans Aardrijkskunde Natuurkunde Natuur en Techniek Economie NLT Of s avonds Duits Frans 4.10 Bewegen en sport Bewegingsonderwijs is een verplicht onderdeel binnen het lesprogramma van de school. Dit betekent dat alle leerlingen deelnemen aan het sportprogramma, behalve als zij dit niet kunnen om een medische reden of omdat het binnen het begeleidingsprogramma van de leerling niet passend is. Het is gewenst dat leerlingen gepaste kleding (gymkleding) hebben voor deze lessen. Als een leerling niet mee kan doen met de lessen bewegingsonderwijs, moet hij/zij een briefje van de ouders/verzorgers meenemen. Indien een leerling door een blessure of andere omstandigheid niet mee kan sporten voor langere tijd, dan graag een briefje van de dokter aan de groepsdocent en docent bewegingsonderwijs laten zien. Een leerling die niet met de les meedoet, volgt de les vanaf de bank, of gaat verder met zijn of haar schoolwerk dit gaat in overleg met groepsdocent en L.O. docent. de Ambelt Afdelingsgids havo bovenbouw Hengeveld College VSO 2016-2017 Pagina 17 van 29

4.11 Special Heroes Special Heroes is een sportstimuleringsprogramma voor leerlingen in het speciaal onderwijs en het voortgezet speciaal onderwijs in de leeftijd van 6 t/m 19 jaar. Door middel van dit project willen we zoveel mogelijk leerlingen laten zien en vooral laten ervaren hoe leuk sport en bewegen kan zijn. Dit doen we door een uitgebreid sportstimuleringsprogramma aan te bieden tijdens de gymlessen, waarin de gewenste sporten fasegewijs worden aangeboden. Vanuit verschillende sportverenigingen nodigen wij trainers uit om dit aanbod te verzorgen, ondersteund door de vakdocent bewegingsonderwijs. Met deze lessen proberen wij leerlingen zo enthousiast te maken, dat ze uiteindelijk lid worden van een sportvereniging. 4.12 Voortgangsrapportage havo 4 Tijdens het schooljaar krijgen de leerlingen na iedere toetsperiode, dus vier keer, een overzicht van de stand van zaken tot dat moment. Het overzicht na de vierde periode geldt als eindresultaat voor het vierde leerjaar havo. De wijze van berekening (Voortgangsrapportage-toetsen: VR-toetsen, Praktische opdrachten en / of School Examentoetsen: SE-toetsen) met weging, wordt door de vakdocenten bepaald en is per vak opgenomen in het PTA. 4.13 Doubleren op het HC Mentorleerkrachten volgen de leerlingen nauwgezet. Gedurende het schooljaar vormt de mentorleerkracht zich samen met leerling en ouders een beeld van de haalbaarheid van de havo. Indien de mentorleerkracht met het docententeam twijfelt aan de haalbaarheid, nemen zij in een vroegtijdig stadium contact op met de leerling en ouders. In gezamenlijk overleg wordt een plan opgesteld om te bepalen welke mogelijkheden er zijn om havo voort te zetten. Indien deze niet tot de gewenste ontwikkelingen leiden, wordt gezocht naar een andere passende onderwijsplek. Dit proces kan tijdig ingezet worden. Bespreekgeval In uitzonderlijke gevallen kan het voorkomen dat een leerling naar aanleiding van het eindrapport een bespreekgeval is. In dat geval zal de mentorleerkracht hierover in gesprek gaan met betrokkenen. Er wordt grondig gekeken naar de individuele situatie van de leerling door de mentorleerkracht, het docententeam en eventueel de CievB. Er moet vertrouwen zijn in de groei en ontwikkeling van de leerling en de situatie waarin de leerling verkeert. Alleen dan kan de mogelijkheid geboden worden om te doubleren en/of onder voorwaarden over te gaan naar havo 5. De volgende aspecten worden hierin meegenomen: de thuissituatie werkhouding motivatie leerling belastbaarheid leerling intelligentieprofiel redenen waarom groei/ontwikkeling wel/niet te verwachten zal zijn Als de leerling niet over mag naar havo 5, wordt samen met de leerling en ouders gezocht naar een andere passende plek. Zie hiervoor ook protocol spreiden havo bovenbouw. de Ambelt Afdelingsgids havo bovenbouw Hengeveld College VSO 2016-2017 Pagina 18 van 29

5. Praktische zaken 5.1 Samenwerken met ouder(s) en verzorger(s) De mentorleerkrachten werken nadrukkelijk samen met ouders. De mentoren zijn daarom dagelijks telefonisch en per mail bereikbaar. Schroomt u niet om contact op te nemen als u vragen heeft. Aan het begin van het schooljaar wordt er een algemene ouderavond georganiseerd waarop de gang van zaken toegelicht zal worden. Daarnaast zullen er gesprekken georganiseerd worden waarop we de vorderingen bespreken en er samen nagedacht wordt over de opties na havo 5. Verder worden er samen met de Travo ouderavonden met thema s als (begeleid) wonen, verder studeren in het MBO/HBO en studiefinanciering georganiseerd. Locatienieuwsbrief en website U wordt regelmatig op de hoogte gehouden van de gang van zaken op verschillende onderwijslocaties door middel van een locatienieuwsbrief. U vindt op onze website een nieuwsrubriek waarin wij u regelmatig op de hoogte brengen van het laatste nieuws. Ook de locaties hebben een eigen nieuwspagina. Om nog beter op de hoogte te blijven van de ontwikkelingen kunt u ons volgen op Twitter (@ambelt). De belangrijkste ontwikkelingen communiceren wij via een algemene digitale nieuwsbrief die een aantal keer per jaar uitkomt. 5.2 Verzuimbeleid Wanneer een leerling verzuimt, zien we dat als een signaal. Op de havo wordt er gewerkt met het verzuimprotocol van de regio IJsselVecht. Bij drie uur absentie worden ouders middels een brief op de hoogte gesteld. Houdt het verzuim aan dan volgt er een gesprek met leerling en ouders en kan dit leiden tot een verder onderzoek naar de oorzaak van dit gedrag en hoe dit effectief aangepakt kan worden. 5.3 Loopbaanoriëntatie en begeleiding Havo 4 en havo 5 zijn belangrijke jaren in het onderwijs. Na deze jaren stromen leerlingen immers uit richting vervolgonderwijs/ wonen/ werk. Het is belangrijk dat op tijd begonnen wordt met oriëntatie op de uitstroom c.q. loopbaan. In havo 4 wordt na periode A (oktober/november) gestart met een traject. In groepjes of individueel gaan leerlingen met de mentor in kaart brengen waar de interesses liggen en welke competenties er beheerst worden. Met deze gegevens en een beroepentest worden verschillende opleidingen onderzocht. Ook wordt besproken wat de invloed van je beperking is op de studie en welke onderwijsbehoeften je hebt. Er wordt een bezoek gebracht aan het ROC Deltion (mbo) en aan hogeschool Windesheim (hbo) om een algemene indruk te krijgen van de scholen. 5.4 Stage / arbeidstraining Stages en arbeidstraining zijn een middel om de groei naar zelfstandigheid te stimuleren en arbeidsvaardigheden te ontwikkelen. Ook een bijbaantje heeft dit effect. Door dit soort ervaringen krijgen leerlingen zicht op welk werkterrein de interesses liggen en wat passend is bij de mogelijkheden. de Ambelt Afdelingsgids havo bovenbouw Hengeveld College VSO 2016-2017 Pagina 19 van 29

Sommige leerlingen hebben moeite met het onderwijsprogramma in havo 5. Soms hebben zij meer tijd nodig om zich op sociaal vlak te ontwikkelen. Het is dan mogelijk om havo 5 te spreiden over twee leerjaren. In dat geval is stage een verplicht onderdeel van het lesprogramma. (zie daarvoor spreiding havo bovenbouw) In alle andere gevallen stimuleren wij de leerling korte, beroeps-oriënterende stages te lopen en meeloopdagen op opleidingen te volgen. 5.5 Aanmelding en inschrijving Leerlingen die vanuit havo 3 doorstromen naar de havo bovenbouw HC hoeven zich niet opnieuw aan te melden. Leerlingen van de TL en andere locaties van de Ambelt moeten zich ten eerste aanmelden bij de havo-afdeling van Dhr. M. Vonk Noordegraaf. Leerlingen die naar de Travo gaan moeten zich als Travo-leerling aanmelden bij het Deltion Sprint Lyceum. Daar zal een intakegesprek gepland worden met de coördinator van Havo 4. Contactpersoon is mevr. C. de Vries cvries@deltion.nl Contactpersoon voor havo 5 is mevr. M. Roest. mroest@deltion.nl. Telefoon: 038 8503900. Leerlingen van de Travo blijven ingeschreven op de Ambelt. Leerlingen van het HC die 1 vak willen volgen op de Travo dienen zich ook in te schrijven op het Deltion Sprintlyceum. Zij kunnen dat doen door zich daar te melden aan de administratie. Vergeet niet een identiteitsbewijs mee te nemen en te vermelden dat de leerling ingeschreven staat op het Hengeveldcollege. Onder de 18: dan moet er een ouder/verzorger mee. Externe leerlingen (leerlingen van andere scholen dan de Ambelt) worden in eerste instantie op het HC geplaatst. Ouders en leerlingen zullen er rekening mee moeten houden dat er één of meerdere gesprekken plaats zullen vinden over de plaatsing en profielkeuze. Contactpersoon is dhr. M. Vonk Noordegraaf, Teamleider. m.vonk@ambelt.nl 038-4542223 5.6 Protocol spreiding havo bovenbouw Voor een aantal leerlingen van de havo bovenbouw van het Hengeveldcollege is het niet mogelijk het programma van de havo bovenbouw in de vooraf gestelde twee jaren te doorlopen. Het komt om diverse redenen voor dat hiervan afgeweken moet worden. Hoe er gehandeld wordt in deze gevallen en welke uitgangspunten daarvoor worden gehanteerd staat beschreven in het Protocol spreiding havo bovenbouw. Deze is op te vragen bij de teamleider. De insteek is havo bovenbouw in twee jaar af te ronden. Hiervan kan afgeweken worden door de lesstof uit te spreiden over drie jaar. Dit is tevens het maximaal aantal jaren dat een leerling van het HC over de bovenbouw kan doen. Er moet altijd rekening worden gehouden met de duur van de indicatie en/of de afgegeven Toelaatbaarheidsverklaring. Voor het Speciaal Onderwijs geldt tevens dat er een leeftijdsgrens is gesteld op 20 jaar. de Ambelt Afdelingsgids havo bovenbouw Hengeveld College VSO 2016-2017 Pagina 20 van 29

5.7 Examens Als VSO havo maken we gebruik van de examenfaciliteiten van de vavo, het Deltion Sprint Lyceum. Dat betekent dat leerlingen reguliere examens doen. Deze bestaan uit een schoolexamen en een Centraal Schriftelijk examen. Leerlingen maken hun Centraal Schriftelijk Examen op het Deltion Sprint Lyceum. Zie daarvoor het PTA. 5.8 Schoolkamp Bijzondere activiteiten zoals een schoolreisje, een schoolkamp of een sportactiviteit maken deel uit van ons onderwijsprogramma. De leerlingen gaan samen met de begeleiders naar een bestemming waarbij verantwoorde huisvesting, voeding en veiligheid gewaarborgd zijn. In de onderbouw wordt meestal gekozen voor een schoolreisje van een dag. In de groepen vanaf de middenbouw en hoger wordt vaak gekozen voor een activiteit van meerdere dagen. Op schoolkampen gelden ook de algemene gedragsregels. Om dit alles mogelijk te maken vragen wij hiervoor een bijdrage in de kosten. De maximale kosten van de schoolreizen worden jaarlijks vastgesteld. Binnen deze grens blijft iedere groep vrij in het bepalen van een bedrag. De betaling van de schoolreisjes en schoolkampen vindt plaats via de groepsleerkracht. We vragen wel een vrijwillige bijdrage in de kosten. De hoogte van het bedrag wordt zo vroeg mogelijk aan de ouders doorgegeven. Gespreide betaling is uiteraard mogelijk 5.9 Medezeggenschap op de Ambelt Medezeggenschap is op de Ambelt zowel centraal als decentraal geregeld. Daarom kent de Ambelt een centrale Gemeenschappelijke Medezeggenschapsraad (GMR) en deelraden voor de regio s Noord, Zwolle en Zuid. Via de GMR en de drie Regiodeelraden (RDR s) zijn ouders, verzorgers en medewerkers van de school vertegenwoordigd in het overleg met het bestuur. De GMR en de RDR denkt mee en adviseert over het beleid van de school. Bij belangrijke beslissingen vraagt het bestuur advies en/of instemming van de medezeggenschapsraad. 5.10 Klachtenprocedure De Ambelt streeft naar een optimale kwaliteit als het gaat om (onderwijs) ondersteuning voor onze leerlingen. We beseffen dat zich situaties kunnen voordoen dat u, ondanks ons streven naar optimale kwaliteit, niet tevreden bent over de Ambelt. Met een klacht kunt u zich in eerste instantie wenden tot de locatiedirecteur of teamleider. Hij/ zij probeert samen met u de klacht helder te krijgen, zodat u doorverwezen kunt worden naar de juiste persoon of instantie. We proberen eerst een klacht in goed overleg met u op te lossen. Mocht uw klacht niet naar tevredenheid zijn opgelost, dan kunt u terecht bij de klachtenvertrouwenspersoon of de klachtencommissie. U leest hier meer over in de schoolgids en op www.ambelt.nl. We werken met iedere leerling aan een passend plan, afgestemd op zijn/haar behoefte, talent en mogelijkheden. Flexibel. de Ambelt de Ambelt Afdelingsgids havo bovenbouw Hengeveld College VSO 2016-2017 Pagina 21 van 29

6. Regels en afspraken Op onze school vinden we respect voor elkaar en rekening houden met ieders mogelijkheden heel belangrijk. Pesten, intimidatie en discriminatie worden absoluut niet getolereerd en er zijn schoolregels gemaakt. Binnen de school werken we met een pestprotocol. Hiermee geven we als school het signaal af dat we pesten niet accepteren. Door middel van het uitvoeren van het pestprotocol en duidelijke afspraken willen we pesten tegengaan en ervoor zorgen dat leerlingen zich prettig voelen om op onze school te komen. Het internet en de digitale media in het algemeen zijn een welkome aanvulling voor het onderhouden van contacten. Onze school ziet het als haar taak de leerlingen (en hun ouders) ook te waarschuwen voor de gevaren ervan. We vinden een veilige school voorwaarde voor een goed onderwijsklimaat. 6.1 Schoolregels Omdat rust en helderheid voor onze leerlingen extra belangrijk zijn, werken wij met een schoolreglement. De leerlingen houden zich op de terreinen en in de gebouwen van de school aan de voorschriften. Dat geldt ook bij activiteiten, die onder de verantwoordelijkheid van de school vallen. Zonder toestemming van de betrokken groeps- of vakleerkracht mogen leerlingen geen les of een gedeelte ervan verzuimen. Het is niet toegestaan leerlingen, leerkrachten en overig personeel in woord en/of gebaar te beledigen, te bedreigen of aan te vallen. Specifieke voorwerpen die daarvoor gebruikt kunnen worden zijn niet toegestaan. Expres of per ongeluk toegebrachte schade aan de gebouwen en/of bezittingen van de school, en/of aan eigendommen van leerlingen, leerkrachten en overig personeel van de school, wordt op kosten van degene(n) die deze schade veroorzaakt heeft/hebben, hersteld of vergoed. Het in bezit hebben, het gebruik van en het handelen in soft- en harddrugs, overige verdovende middelen en alcohol is niet toegestaan. Roken onder de 18 jaar is niet toegestaan. Bij ernstige verdenking hiervan kunnen de persoonlijke bezittingen van de leerling gecontroleerd worden. Het is niet toegestaan dat leerlingen zich in de pauzes en de lessen zonder toestemming buiten het schoolterrein begeven. Verhandelen van spullen is niet toegestaan. De school is op geen enkele manier aansprakelijk voor diefstal en/of beschadigingen van eigendommen. Dit geldt ook voor zaken die naar aanleiding van overtredingen door de school voor bepaalde tijd in beslag zijn genomen. Leerlingen die naar school komen op een brommer of scooter moeten daarvoor bevoegd zijn, dat wil zeggen: ze zijn minimaal 16 jaar en ze moeten beschikken over een bromfietscertificaat. Gebruik van internet Bij het gebruik van internet en email dienen de leerlingen zich te houden aan het internetprotocol van de school. Dit protocol ondertekenen de leerlingen voordat ze gebruik maken van internet. Iedere leerling heeft een eigen persoonlijke inlogcode en krijgt een persoonlijk Ambelt-emailadres. de Ambelt Afdelingsgids havo bovenbouw Hengeveld College VSO 2016-2017 Pagina 22 van 29

Telefoongebruik In de bovenbouw is de leerling zelf verantwoordelijk voor het gebruik van de mobiele telefoon. Tijdens de lessen moet het geluid uit staan. Zodra de leerling klaar is met het werk in de les, dan is het in overleg mogelijk dat de leerling iets voor zichzelf mag doen op zijn/haar telefoon. Er mag tijdens schooltijd niet gebeld worden, mits hier een goede reden voor is die van tevoren met de betreffende docent besproken is. De telefoon mag als agenda gebruikt worden. Er mogen geen foto s of ander beeldmateriaal gemaakt worden binnen de school. Bij misbruik kan de telefoon voor die dag in beslag worden genomen. Bij herhaalde overtreding van deze regel wordt contact opgenomen met de ouders. Time-Out en Switch De docent streeft ernaar om ongewenst gedrag van leerlingen zoveel mogelijk te voorkomen of binnen de klas te sturen met pedagogisch handelen. Wanneer het beter voor de leerling is om even uit de klassensituatie te gaan, zal het Time-Out en Switch protocol worden gebruikt. De leerling krijgt zo de gelegenheid om bij een neutrale docent te switchen in gedrag. Elk lesuur zijn er volgens een rooster twee time-out docenten beschikbaar. De leerling wordt opgehaald door de time-out docent en krijgt de gelegenheid een formulier in te vullen. Aan het eind van het lesuur wordt de situatie met de leerling nabesproken door de docent die de time-out heeft gegeven. De leerling en de docent maken een switch door te bespreken hoe het gedrag een volgende keer voorkomen kan worden. 6.2 Kledingvoorschriften Op de Ambelt vinden wij onderstaande kledingvoorschriften belangrijk: De kleding moet veilig zijn (denk hierbij aan een hoofddoek tijdens de gymles, loshangende kleding tijdens praktijklessen); Het dragen van hoofddeksel in de klas (petten, mutsen afhankelijk van de heersende mode) is niet toegestaan (uitzonderingen daar gelaten zoals ziekte/rouw); Een uitzondering wordt gemaakt voor hoofdbedekking om levensbeschouwelijke redenen; Kleding mag niet seksueel uitdagend zijn; Smerige of kapotte kleding wordt in principe niet geaccepteerd. Indien noodzakelijk wordt men hierop uit hygiënisch oogpunt op aangesproken; Kleding met seksueel getinte afbeeldingen, scheldwoorden of teksten worden niet geaccepteerd, evenmin als afbeeldingen of teksten die drugs gerelateerd zijn. Hetzelfde geldt voor sieraden; Voor het volgen van gymlessen gelden de algemene schoolregels m.b.t. gymkleding; Iedereen hoort erbij is een uitgangspunt dat onlosmakelijk verbonden is met respect voor elkaars levensovertuiging en de daarbij behorende gebruiken. 6.3 Maatregelen Bij overtreding van het schoolreglement kan de sanctie bestaan uit inbeslagname van zaken of goederen, een taakstraf of schorsing voor een bepaalde tijd. Het schorsen van een leerling is een buitengewoon ernstige maatregel. De beslissing om een leerling te schorsen wordt genomen door de betrokken locatiedirecteur. Een schorsing kan maximaal vijf dagen duren. De teamleider bespreekt de maatregel met de ouders of verzorgers. De leerplichtambtenaar wordt geïnformeerd en er wordt melding gedaan bij de Inspectie van het Onderwijs. De aanleiding van de schorsing en de gesprekken hierover worden ook vastgelegd in het digitale leerlingendossier. de Ambelt Afdelingsgids havo bovenbouw Hengeveld College VSO 2016-2017 Pagina 23 van 29