Spreidingsplan asielzoekers impact op Brakel Wat is het spreidingsplan? Asielzoekers die in België een aanvraag indienen om als vluchteling erkend te kunnen worden, worden normaal gezien ondergebracht in een door de overheid georganiseerde opvangstructuren. Dat kan bijvoorbeeld een open opvangcentrum zijn, of een lokaal opvanginitiatief (LOI) van het OCMW (zoals het LOI van de gemeente Brakel in de Warande). Sinds een aantal maanden zitten de opvangstructuren van de overheid echter overvol. Dat heeft onder andere te maken met een sterke stijging van het aantal asielaanvragen. Federaal Staatssecretaris voor Maatschappelijke Integratie Courard (PS), die bevoegd is voor de opvang van asielzoekers, tracht nu de druk van de ketel te halen door bepaalde groepen uit de opvangcentra te halen en deze door te verwijzen naar de OCMW s. Meer bepaald gaat het om asielzoekers van wie de procedure werd opgestart vóór 1 juni 2007 en nog niet werd afgerond. Deze worden vervolgens verspreid over de OCMW s volgens het spreidingsplan 42. Het bevoegde OCMW moet aan de betrokkene maatschappelijke dienstverlening bieden. Dit kan om materiële of financiële hulp gaan. De federale overheid betaalt deze steun enkel terug indien de betrokkene op het grondgebied van de gemeente van het bevoegde OCMW verblijft. Vele gemeenten zullen de betrokken asielzoekers echter geen aangepaste huisvesting kunnen aanbieden. Indien de betrokken asielzoeker in een andere gemeente verblijft, krijgt het bevoegde OCMW slechts 50 % terugbetaald. Voor vele Vlaamse gemeenten heeft dit dramatische financiële gevolgen. De overgrote meerderheid van de asielzoekers wordt immers aan gemeenten uit het Vlaams Gewest toegewezen. Het huidige spreidingsplan 42 is berekend op ongeveer 7.500 asielzoekers die naar de OCMW s doorgestuurd zullen worden. Maar liefst 6.500 asielzoekers of 88 % van het totaal wordt toegewezen aan Vlaamse gemeenten, ongeveer 11 % aan Waalse gemeenten en iets minder dan 1 % aan het Brussels Hoofdstedelijk Gewest. Op dit moment zijn nog niet alle 7.500 asielzoekers ook effectief doorgestuurd naar de gemeenten. De druk op de federale opvangcentra zal echter zeer hoog blijven, waardoor de regering op termijn toch het volledige contingent van ongeveer 7.500 asielzoekers zal opvullen. Uit de programmawet die momenteel bij de Raad van State ligt blijkt immers dat de federale regering van plan is om dit spreidingsplan en de bijhorende verdeelsleutel ook nog eens door te trekken naar alle asielzoekers die pas NA 1 juli 2007 asiel hebben aangevraagd. Tegelijk zou men het systeem van de maatschappelijke dienstverlening ook voor deze groep opnieuw willen invoeren. De factuur is toch voor de Vlaamse gemeenten! De federale regering heeft duidelijk met voorbedachten rade gehandeld, want dit nieuwe spreidingsplan gaat niet langer uit van een quotum van 5.000 asielzoekers (zoals vroeger vóór de regularisatieoperatie) maar nu plots van een quotum van 15.000 asielzoekers. Hiervan moeten dan wel de plaatsen in de opvangstructuren van de overheid afgetrokken worden (ongeveer 7.500), maar dit betekent toch dat de federale regering rekening houdt met 7.500 bijkomende asielzoekers waarvoor de gemeenten moeten zorgen. De verdeelsleutel waarop het spreidingsplan gebaseerd is, komt voort uit een ingewikkelde formule uit een KB van 1999. Hierin spelen de parameters aantal inwoners van de gemeente, aantal leefloners en steuntrekkers en gemiddeld belastbaar inkomen een voorname rol. Deze lijken wel bewust zo gekozen om vooral Vlaamse gemeenten te treffen. De cijfers worden niet betwist door staatssecretaris Courard. Hij beschouwt dit als een vorm van solidariteit tussen de gemeenten. Vlaanderen betaalt dus de rekening voor een migratiebeleid dat het niet wil. De stijging van het aantal asielaanvragen en de overbezetting van de opvangcentra is immers het gevolg van het gebrekkige federale migratie- en uitwijzingsbeleid.
De massale regularisatiegolf van de federale regering creëert een enorm aanzuigeffect op vreemdelingen. De indruk wordt immers gewekt dat iedereen die naar België komt vroeg of laat wel verblijfspapieren krijgt. Wie niet in aanmerking komt voor asiel, kan later steeds geregulariseerd worden. Dit aanzuigeffect wordt versterkt door het systeem van het spreidingsplan, waardoor bepaalde asielzoekers toch weer financiële ondersteuning krijgen. Door het gebrekkige uitwijzingsbeleid en de slechte doorstroming in de opvangcentra, wordt de druk op de opvangstructuren nooit lichter, integendeel. Het is duidelijk dat dit beleid in Vlaanderen geen draagvlak heeft, maar onder het mom van solidariteit moeten de Vlaamse gemeenten er wel voor opdraaien. Van een spreiding van de asielzoekers in dan ook helemaal geen sprake.. Er hebben in september al enkele gemeenten een noodkreet geuit (bv. Maarkedal) toen ze de brief van de federale regering ontvingen. Maar de meeste gemeenten hebben nog niet alle asielzoekers ontvangen die ze volgens het spreidingsplan maximaal zal mogen verwachten. Er staat de meeste gemeenten dus nog wat te wachten! Bovendien beseften ze wellicht nog niet dat het alleen de Vlaamse gemeenten waren die voor de rekening Wat betekent dit voor Brakel? Volgens een schrijven dat het gemeentebestuur ontving op 24 juli 2009 mag Brakel zich verwachten aan 46 asielzoekers. Nieuwe cijfers (augustus 2009) waar N-VA-parlementslid Sarah Smeyers de hand kon op leggen spreken zelfs van een quotum van 52 asielzoekers. Ter info: momenteel staat Brakel in voor 4 asielzoekers. Gezien de grootschalige regularisatie valt te verwachten dat het quotum op termijn wel degelijk volledig ingevuld geraakt. Enig soelaas wordt geboden door de aanwezigheid van een LOI in Brakel. Wanneer dit LOI operationeel is biedt het onderdak aan 10 asielzoekers. Deze mogen dubbel worden afgetrokken van het quotum: dan blijven er sowieso nog steeds 26 / 32 over (naargelang de cijfers die men hanteert). Probleem! Het LOI is momenteel gesloten wegens niet in orde met allerhande reglementering. De verwachting is echter dat de problemen hier op korte termijn worden opgelost. Het grote probleem voor onze gemeente is echter het aanbieden van huisvesting aan de asielzoekers. Zoals hoger reeds gemeld, kan de gemeente de steun aan een asielzoeker recupereren vanwege de federale overheid, indien zij die asielzoeker een woonst kan aanbieden. Zélfs indien de asielzoeker de woning weigert, krijgt het OCMW 100% van de steun terug. Indien het OCMW echter gewoonweg geen woning kan aanbieden, wordt slechts 50% gerecupereerd. Laat het aanbieden van een geschikte woning nu net het grote probleem zijn. Momenteel kan het OCMW één woning aanbieden aan eventuele asielzoekers. Men is dus rap uitverteld Betaalbare huurwoningen (< 500 euro) zijn in Brakel nagenoeg niet te vinden vooropgesteld dat eventuele eigenaars al willen verhuren aan het OCMW. Behalve de financiële steun die men aan de asielzoekers verschuldigd is, komen er ook nog eens heel wat kosten bovenop. Zaken als gezinsbijslag, mutualiteitskosten, medico-farmaceutische steun vallen moeilijk te ramen. De ervaring op het terrein van de jongste jaren leert echter dat bv. de dokters- en apothekerskosten soms flink kunnen oplopen. Daarnaast zijn er natuurlijk ook personeelskosten, onderhoudskosten, Een raming 1 op basis van een quotum van 46 asielzoekers, er op rekenend dat het LOI terug operationeel wordt én dat we toch minstens twee keer een woning kunnen aanbieden aan een asielzoeker slaat een gat in de OCMW-kas van 189.066,44 euro. Indien we rekening houden met een 1 Zie bijlage: dossier_asielzoekersraming.xls
quotum van 52 asielzoekers dan wordt dit zelfs 223.862,49 euro. Mocht het LOI zijn erkenning niet terugkrijgen dan lopen deze bedragen op tot respectievelijk 289.514,73 euro (quotum 46) en 324.323, euro. Wie zal dat betalen? De Brakelse belastingsbetaler uiteraard. Het budget van het OCMW wordt tenslotte in evenwicht gebracht door de gemeentelijke bijdrage. Het spreidingsplan en de regularisatie van asielzoekers die door een Franstalige meerderheid de Vlamingen tegen hun zin in de maag werd gesplitst, heeft dus ook rechtstreeks gevolgen voor de gemeentebegroting ergo elk Brakels gezin. Pikant detail: onze buurgemeente Vloesberg, waar PS-kopstuk Rudy Demotte de plak zwaait, dient volgens het nieuwe spreidingsplan 3(!) asielzoekers te ondersteunen. Suggesties Laat duidelijk zijn: de vluchtelingenproblematiek is een humanitair probleem en het is dan ook onze menselijke plicht asielzoekers in afwachting van de afhandeling van hun dossier (dat beslist over blijven of terugsturen) een menswaardig bestaan te bieden. Dat neemt niet weg dat men kan en moet ageren tegen de onbillijke spreiding van deze asielzoekers (88% voor Vlaanderen, 1% voor Brussel en 11% voor Wallonië). De échte problemen situeren zich natuurlijk op het federale niveau, waar CD&V en Open Vld zich laten gijzelen door de Franstalige partijen. Een regering die geen meerderheid heeft aan Vlaamse zijde leent zich tot zulke toestanden. Ook lokaal kan echter actie ondernomen worden. De N-VA stelt alvast voor dat de gemeenteraad en de OCMW-raad aan het college van Burgemeester en Schepenen vragen om officieel te protesteren bij de bevoegde staatssecretaris Philippe Courard. Eventueel kan het gemeentebestuur ook medestanders zoeken in de omringende gemeenten. Ook Lierde (quotum 32) en Maarkedal (quotum 53) worden bv. zwaar getroffen. De gemeente Maarkedal vecht het spreidingsplan aan bij de Raad van State. De termijn hiervoor is inmiddels verstreken maar dat neemt niet weg dat het Brakels OCMW alsnog een raadsman onder de arm kan nemen om een burgerlijke procedure op te starten. Fedasil maakte bij de berekening nl. gebruik van een verkeerde formule (de gebruikte formule uit het KB van 7 mei 1999 is inmiddels opgeheven). Deze manifeste onwettigheid kan zelfs in kort geding worden aangevochten op basis van art. 159 van de Grondwet. Ten slotte pleit de N-VA voor de aankoop van minstens één woning door het OCMW. Gezien de hoge huurprijzen en geregelde behoefte aan óf een noodwoning óf de noodzaak onderdak te bieden aan asielzoekers, menen wij dat deze investering zichzelf vlot zal terugverdienen.
BIJLAGE: RAMINGEN Politiek vluchtelingen: raming budgettaire impact OCMW Brakel 2010 SITUATIE 1: Quotum 46 - LOI krijgt erkenning terug - Quotum wordt bijgevolg 26 Financiële steun A alleenstaande 725,79 B Personen met gezin ten laste 967,72 17.418,96 A 2 278.703,36 B 24 296.122,32 Plus eventueel gezinsbijslag, mutualiteit en medico-farmaceutische steun (niet te ramen) 12 maanden aan 450 gemiddeld 5.400,00 Arbeidskracht (0,5 VTE) 22.500,00 324.022,32 Afhankelijk van het feit of je al dan niet een woning kan aanbieden A (: indien je woning kan aanbieden) 100% B (= indien je geen woning kan aanbieden) 50% A 2 22.778,64
B 24 136.671,84 159.450,48 6 maanden aan 350 2.100,00 161.550,48 LOI Huur woning (Warande 9 - eigendom gemeente - inclusief kosten) 12 maanden aan 2862,05 34.344,60 Arbeidskracht (1 VTE - wettelijk verplicht) 45.000,00 Algemene kosten (à rato cijfers 2008) algemene kosten 75.000,00 154.344,60 Ontvangst per dag Aantal dagen Aantal bewoners 35,00 365 10 127.750,00
127.750,00 De financiële impact voor de politiek vluchtelingen met LOI wordt gebudgetteerd voor 2010 op een totaalbedrag van : 189.066,44 SITUATIE 2: Quotum 46 - LOI krijgt erkenning niét terug - Quotum blijft bijgevolg 26 Financiële steun A alleenstaande 725,79 B Personen met gezin ten laste 967,72 A 2 17.418,96 B 44 510.956,16 528.375,12 Plus eventueel gezinsbijslag, mutualiteit en medico-farmaceutische steun (niet te ramen) 12 maanden aan 450 gemiddeld 5.400,00 Arbeidskracht (1 VTE) 45.000,00 578.775,12 Afhankelijk van het feit of je al dan niet een woning kan aanbieden
A (: indien je woning kan aanbieden) 100% B (= indien je geen woning kan aanbieden) 50% A 4 45.945,66 B 42 241.214,73 287.160,39 6 maanden aan 350 2.100,00 289.260,39 De financiële impact voor de politiek vluchtelingen zonder LOI wordt gebudgetteerd voor 2010 op een totaalbedrag van : 289.514,73 SITUATIE 3: Quotum 52 - LOI krijgt erkenning terug - Quotum wordt bijgevolg 32 Financiële steun A alleenstaande 725,79 B Personen met gezin ten laste 967,72 17.418,96 A 2 348.379,20 B 30 365.798,16 Plus eventueel gezinsbijslag, mutualiteit en medico-farmaceutische steun (niet te ramen)
12 maanden aan 450 gemiddeld 5.400,00 Arbeidskracht (0,5 VTE) 22.500,00 393.698,16 Afhankelijk van het feit of je al dan niet een woning kan aanbieden A (: indien je woning kan aanbieden) 100% B (= indien je geen woning kan aanbieden) 50% A 2 22.862,39 B 30 171.467,89 194.330,27 6 maanden aan 350 2.100,00 196.430,27 LOI Huur woning (Warande 9 - eigendom gemeente - inclusief kosten) 12 maanden aan 2862,05 34.344,60
Arbeidskracht (1 VTE - wettelijk verplicht) 45.000,00 Algemene kosten (à rato cijfers 2008) algemene kosten 75.000,00 154.344,60 Ontvangst per dag Aantal dagen Aantal bewoners 35,00 365 10 127.750,00 127.750,00 De financiële impact voor de politiek vluchtelingen met LOI wordt gebudgetteerd voor 2010 op een totaalbedrag van : 223.862,49 Politiek vluchtelingen: raming budgettaire impact OCMW Brakel 2010 SITUATIE 4: Quotum 52 - LOI krijgt erkenning niét terug - Quotum blijft bijgevolg 52 Financiële steun A alleenstaande 725,79 B Personen met gezin ten laste 967,72
A 2 17.418,96 B 50 580.632,00 598.050,96 Plus eventueel gezinsbijslag, mutualiteit en medico-farmaceutische steun (niet te ramen) 12 maanden aan 450 gemiddeld 5.400,00 Arbeidskracht (1 VTE) 45.000,00 648.450,96 Afhankelijk van het feit of je al dan niet een woning kan aanbieden A (: indien je woning kan aanbieden) 100% B (= indien je geen woning kan aanbieden) 50% A 4 46.003,92 B 48 276.023,52 322.027,44 6 maanden aan 350 2.100,00 324.127,44 De financiële impact voor de politiek vluchtelingen zonder LOI wordt gebudgetteerd voor
2010 op een totaalbedrag van : 324.323,52