Verslag werkgroep European Market Design/ System Operations 27/05/2010

Vergelijkbare documenten
Verslag werkgroep System Operations 18/03/2010

Verslag Users Group 25/03/2010

Verslag werkgroep European Market Design 20/12/2013

Verslag werkgroep European Market Design 15/03/2013

Verslag Users Group 24/05/2012

Verslag werkgroep European Market Design 15/01/2015

Verslag werkgroep European Market Design 19/06/2014

Verslag werkgroep European Market Design 31/05/2013

Verslag werkgroep European Market Design 16/09/2013

Verslag werkgroep European Market Design 22/09/2014

Feedback WG System Operations 21 November 2012

Verslag Users Group Plenaire Vergadering van 17/03/2016

Verslag werkgroep European Market Design 31/03/2014

Users Group - Groupe de travail Belgian Grid. Vergadering op 16 oktober 2012

Verslag Users Group Plenaire Vergadering van 25/09/2014

INFORMATIEBIJEENKOMST ESFRI ROADMAP 2016 HANS CHANG (KNAW) EN LEO LE DUC (OCW)

Verslag Users Group 03/12/2009

Verslag Users Group Plenaire Vergadering van 20/03/2014

(B) juni Genomen met toepassing van artikel 23, 2, 36 van de Wet van 29 april 1999 betreffende de organisatie van de elektriciteitsmarkt

Feedback werken in WG BG: Toegangscontract verduidelijking

Introductie in flowcharts

MeTA Ghana Overview. MeTA Global Meeting 1-4 December, 2014 Chavannes de Bogis, Switzerland

STANDPUNT. Steven Harlem. Inleiding

Toepassing van groenestroomcertificaten voor offshore

Voorgestelde wijzigingen aan het ARP-contract - Implementatie van de strategische reserve Consultatienota Users Group 13/06/2014

Annual event/meeting with key decision makers and GI-practitioners of Flanders (at different administrative levels)

Verslag Users Group Plenaire vergadering van 30/03/2017

Verslag Users Group Plenaire Vergadering van 11/12/2014

How to get the consumer in the driver s seat

Verslag Users Group 29/09/2011

Verslag Users Group Plenaire Vergadering van 10/12/2015

Future of the Financial Industry

Vergaderen in het Engels

Sportopleidingen in Internationaal perspectief

Verslag Users Group Plenaire vergadering van 22/06/2017

Verslag Users Group Plenaire Vergadering van 19/03/2015

Sectorbijeenkomst ACM 4 februari Stand van zaken comitologie. Ermin Kloppenborg Wieger Wiersema Dir. Energiemarkt&Innovatie EZ

Verslag Users Group Plenaire Vergadering van 16/06/2016

Parkstad Limburg Energy Transition Implementation Program PALET 3.0. Discussie en vragen

2019 SUNEXCHANGE USER GUIDE LAST UPDATED

Verslag Users Group Plenaire vergadering 07/12/2017

Ketentransparantie/-verantwoordelijkheid: Dilemma's en kansen. Workshop Kristalprijs november 2018

YUSO. Marktintegratie van Hernieuwbare Energie. Bart Pycke. Smart Grids School. Brussel, 8th of October 2013

Topic 10-5 Meeting Children s Intellectual Needs

Procrustes analyse (1) Steenkamp, J.E.B.M.; van Trijp, J.C.M.; Verhallen, T.M.M.

Richtsnoeren betreffende capaciteitstoewijzing op de langere termijn

Verslag Users Group Plenair - 28/03/2013

Energiedossiers tijdens het Nederlandse voorzitterschap

OUTDOOR HD BULLET IP CAMERA PRODUCT MANUAL

BESLISSING (B) CDC-1538

STUDIE (F) CDC-1045

Task Force Implementation of Strategic Reserve. Task Force n 3 December 1, 2016

OVERGANGSREGELS / TRANSITION RULES 2007/2008

8+ 60 MIN Alleen te spelen in combinatie met het RIFUGIO basisspel. Only to be played in combination with the RIFUGIO basicgame.

Expert Group 25/1/2016 Significant Grid Users Connection & compliance process. Patrik Buijs

Esther Lee-Varisco Matt Zhang

Transparantiekennisgeving 02/07/ u Gereglementeerde informatie

Verslag Users Group Plenaire Vergadering van 20/06/2013

Tilburg University. Huisvuilscheidingsproeven in Nederland Pieters, Rik; Verhallen, T.M.M. Published in: Beswa-Revue. Publication date: 1985

Gebruik van Dynamic Line Rating in de capaciteitsberekening is een positieve evolutie

Tilburg University. Dienstenkeurmerken misbruikt Roest, Henk; Verhallen, T.M.M. Published in: Tijdschrift voor Marketing. Publication date: 1999

Wat heeft een tester aan ASL en BiSL?

(1) De hoofdfunctie van ons gezelschap is het aanbieden van onderwijs. (2) Ons gezelschap is er om kunsteducatie te verbeteren

Tilburg University. Technieken van kwalitatief onderzoek 1 Verhallen, T.M.M.; Vogel, H. Published in: Tijdschrift voor Marketing

STUDIE (F) CDC-742

Markt- en marketingonderzoek aan Nederlandse universiteiten Verhallen, T.M.M.; Kasper, J.D.P.

DE ELECTORALE RAAD VAN SINT MAARTEN,

Het opschorten van de handel op de Amsterdamse Effectenbeurs Kabir, M.R.

Seminar 360 on Renewable Energy

This appendix lists all the messages that the DRS may send to a registrant's administrative contact.

BESLISSING (B) CDC-1463

Pagina. Besluit van de Autoriteit Consument en Markt op grond van artikel 5, zesde lid, van de. Ons kenmerk: ACM/DE/2014/ Zaaknummer:

Zijn participanten die geregistreerd staan bij TSO-Auction automatisch participant voor Intraday?

THE ELECTORAL COUNCIL OF SINT MAARTEN,

Sneeuwwitje, de zeven dwergen en de boze heks?

Approval Minutes of Meeting

Feedback to WG Belgian Grid

(B) juni Niet-vertrouwelijk

TOEGANG VOOR NL / ENTRANCE FOR DUTCH : lator=c&camp=24759

Approval of MoM VRPM3 30/05/2016

GOVERNMENT NOTICE. STAATSKOERANT, 18 AUGUSTUS 2017 No NATIONAL TREASURY. National Treasury/ Nasionale Tesourie NO AUGUST

C - de totale constante kosten. N - de normale bezetting in stuks

BABOK meets BiSL. Marcel Schaar, IIBA Dutch Chapter Mark Smalley, ASL BiSL Foundation Jan de Vries, ASL BiSL Foundation. Kennissessie, 19 januari 2016

Working Group SO & EMD Status update. UG Plenary Meeting 16/6/2016

DE ELECTORALE RAAD VAN SINT MAARTEN,

Verslag Users Group Plenaire vergadering van 22/09/2016

Verwantschap tussen open data, open standaarden en open source software

Press release Statistics Netherlands

Verslag Users Group 27/09/2012

Verslag Users Group Plenaire vergadering 21/09/2017

De laatste ontwikkelingen op het gebied van NEN-EN normering de nieuwe norm is compleet

Talentmanagement in tijden van crisis

CHROMA STANDAARDREEKS

Kunst(raad) en Samenleving Evert Bisschop Boele,

ROUNDER SENSE OF PURPOSE verder werken aan de leerkracht-competenties duurzaamheid

Verslag Workshop Users Group van 02/07/2015

Het Effect van Verschil in Sociale Invloed van Ouders en Vrienden op het Alcoholgebruik van Adolescenten.

Seminar EmPowered by Innovation 20 JUNI 2019 JAARBEURS UTRECHT

Best Practice Seminar 14 NOVEMBER 2013

Intercultural Mediation through the Internet Hans Verrept Intercultural mediation and policy support unit

Transcriptie:

Verslag werkgroep European Market Design/ System Operations 27/05/2010 Aanwezig: M. Cailliau (FEBEG) M. Pieters (FEBEG) B. De Wispelaere (FEBEG) H. Goris (EFET) P. Claes (Febeliec) J-P. Bécret (Gabe) Jan Herremans (FEBEG) W. Gommeren (AGORIA) J. Matthys-Donnadieu, W. Michiels, F. Wellens, JJ Lambin, Verontschuldigd: Bart Van der Spiegel (FEBELIEC) Langer Yves (BELPEX) PV WG System Operations en EMD 2010-05-27 1/5

VERSLAG 1. Goedkeuring van het verslag Het verslag van de vorige vergadering 18/03/2010 wordt goedgekeurd mits aanpassingen op p3, p4 en p5. 2. Discussie: Beheer van congesties in CWE: kan opheffing van de grenzen een oplossing bieden Presentatie van de visie Elia Nadat in de vorige meetings de visie van GABE, FEBEG en Febeliec werden voorgesteld, is het nu de beurt aan Elia om zijn visie te geven over deze problematiek (zie presentatie in bijlage). Elia start met een overzicht te geven van de ontwikkelingen van de elektriciteitsmarkt op Europees niveau vertrekkende vanuit de Europese regelgeving 714/2009 waaruit zou kunnen worden afgeleid dat market based cngestion management voornamelijk betrekking heeft op interconnecties. De heer Bécret (GABE) merkt op dat alle toepasselijke regels moeten weergegeven worden en niet alleen degenen die passen in de argumentatie van Elia. Als voorbeeld geeft de heer Bécret aan dat de TSO s ook netting moeten toepassen tijdens de allocatie van capaciteitsrechten op lange termijn. Wat volgens hem niet het geval is. De heer Matthys geeft aan dat, alvorens de dagcapaciteit te bepaken, Elia wel degelijk netting toepast op de genomineerde jaar en maand capaciteiten. Volgens de heer Matthys (Elia) is het de bedoeling om te evolueren naar een IEM (Integrated Electricity Market). [Febeliec] Volgens de Heer Claes is een IEM een markt waar de prijs van de commodity dezelfde is onafhankelijk van waar deze wordt aangekocht. Een kort overzicht van de evoluties wordt gegeven sinds het Florence forum 2008. Een van de succesfactoren van de visie van de IEM ontwikkeld door de Project Coordination Group is het optimaal gebruik van het transmissienetwerk. De Heer Claes (Febeliec) vraagt voor wie het netwerk optimaal zal gebruikt worden. De Heer Matthys legt uit dat in eerste instantie elke black-out moet vermeden worden en in tweede instantie het economisch efficiënt gebruik van het net. Bij de toelichting over het Target Model merkt de heer Bécret (GABE) op dat er geen consensus is bij alle stakeholders over de visie en dat dit reeds verschillende keren op verschillende niveau s is gemeld. Bij de toelichting over het werk van de AHAG, merkt de heer Bécret (GABE) op dat er geen project bestaat om te bepalen hoe de Capaciteiten gebruikt/gealloceerd zullen worden buiten de intraday nadat ze berekend zijn. Volgens de heer Matthys (Elia) zal deze allocatie via veilingen verlopen, zoals door de Europese regelgeving bepaald. Voor de heer Claes (Febeliec) betekent market integration dat dezelfde prijs van toepassing is in de zone voor een bepaald product op een bepaald moment: op PV WG System Operations en EMD 2010-05-27 2/5

het ogenblik dat de grenscapaciteit een waarde krijgt, ontstaan verschillende prijzen. Volgens de Heer Claes is Elia niet ambitieus genoeg en moet zij nadenken hoe congesties kunnen vermeden worden in de plaats van ze op te lossen. Volgens de Heer Claes is de motor van het prijsmechanisme de day ahead markt vandaar dat het, volgens hem, noodzakelijk is dat de verbruikers deelnemen aan het project DA governance (maar ze zijn niet uitgenodigd door de EC). Volgens de heer Matthys (Elia) behandelt dit project eerder de rollen in plaats van het model. Elia s visie In de toelichting van de Elia visie, benadrukt de heer Matthys de initiatieven rondrond transparantie, unbundling en supervision. EU market integration model Volgens de heer Bécret (GABE) is Elia te weinig concreet in zijn positie: wat is bijvoorbeeld de positie van Elia wat betreft het gebruikte model voor de Flow Based: wordt gebruik gemaakt van een reëel model of één met linearisatie; welke is de economische optimalisatieformule, welk is de objectieffunctie? Volgens de heer Lambin (Elia) is het noodzakelijk om te lineariseren om erin te slagen de nodige veiligheidsberekeningen uit te voeren voor de komende 24u. Volgens de heer Claes (Febeliec) leidt dit model niet tot een geïntegreerde elektriciteitsmarkt want laat men zich leiden door de beperkingen van het systeem en niet door de doelstellingen. De heer Claes (Febeliec) merkt op dat het creëren van kleinere zones tegen de ontwikkeling van een geïntegreerde elektriciteitsmarkt is. De heer Matthys licht toe dat Elia openstaat voor het debat rond de juiste grootte van de prijszones. Conclusies van de verschillende standpunten FEBEG, GABE, Febeliec en Elia Binnen de werkgroep bestaat er geen consensus rond de afschaffing van de elektrische grenzen maar toch zijn er heel wat punten waarover een consensus bestaat naast een aantal verschillende divergente opinies. De heer Matthys geeft met behulp van een aantal slides een overzicht van een aantal standpunten waarover een consensus bestaat en een aantal openstaande punten waarover de partijen van mening (blijven) verschillen. Deze presentatie zal aan de User Group van juni voorgesteld worden als besluit van deze discussies in de werkgroepen European Market Design en System operation. Consensus: EU wide integrated electricity market is target Transparency Unbundling Strong Market supervision (avoid abuse of dominant position and gaming) Better harmonization of national energy policies More/better TSO cooperation: TSO as market facilitators. Generation optimization through day-ahead markets ; principle of marginal cost bidding; no capacity withholding (except for reserve obligations) [Febeliec] Stable investment climate ; right investment signals PV WG System Operations en EMD 2010-05-27 3/5

[Febeliec] De Heer Claes wenst in lijstje te verduidelijking dat alle op D-1 niet verkochte productie capaciteit (behoudens reserve verplichting, maintenance ) dient te worden aangeboden op de day ahead market. Volgens de heer Claes (FEBEG) moeten de TSO s verder gaan dan enkel meer en beter samenwerken en de verdure marktintegratie faciliteren. Het uiteindelijke doel moet zijn dat de congesties geen invloed meer hebben op de prijs van de commodity. Elia kan hiermee instemmen. Hierop wordt besloten TSO as market facilitator toe te voegen aan voormelde lijst Divergent opinions Congestion management: Gabe/Febeliec: Bigger price zones Intra-zone centralized (mandatory) cost-based congestion management Socialized congestion management costs FEBEG/(EU): Market based congestion management While there is consensus on final outcome (integrated EU market) one may say that opinions diverge as to how to achieve this Volgens de heer Cailliau (FEBEG) zal market based congestion mgt uiteindelijk leiden tot een eenheidsmarkt. De heer Claes (Febeliec) kan hiermee akkoord gaan maar voorziet dat het dan nog 20 jaar zal duren omdat dit het bestaan van de reële koperen plaat vereist [Febeliec]. Volgens de heer Matthys (Elia) moeten eventuele veranderingen aan het marktmodel op een Europees niveau besproken en behandeld worden en mogen de juridische, socio-economische en politieke belangen niet vergeten worden. Elia stelt: Elia shares the general consensus points Elia applies the CM principles dictated by EU legislation. Elia believes the EU market (integration) model has merit but recognizes that the work is not yet finished and that there is yet room for improvement. Any change/improvement to the market model: - need to be looked at from a legal, political, technical and socio-economic perspective - need to involve all stakeholders => Need to discuss at international level (Change in) Congestion management rules as well as associated cost allocation is an (EU) political decision. De allocatie van de kosten voor het congestion management is immers voornamelijk een politieke beslissing waar zowel Europese als nationale belangen spelen. PV WG System Operations en EMD 2010-05-27 4/5

De heer Herremans (FEBEG) dankt Elia voor de verdienstelijke poging om de verschillende standpunten samen te vatten en dringt aan op een meer constructieve samenwerking in de WG. De Heer De Wispelaere (FEBEG) vindt trouwens ook dat de discussies op het juiste forum (Europees) gevoerd worden. 3. Diversen: Het agendapunt CWE markkoppeling en CWE-Nordic market coupling werd wegens tijdsgebrek niet behandeld. Naar aanleiding van de aanpassing van de ledenlijst van de User Group zal een analoge oefening eveneens gebeuren voor de werkgroepen European Market Design en System operation. Via mail zal aan de diverse federaties de (bevestiging van de) naam van de afgevaardigden van de werkgroepen gevraagd worden. PV WG System Operations en EMD 2010-05-27 5/5