Leerlingenprognose (voortgezet) Speciaal Onderwijs Rotterdam 2013-2030

Leerlingenprognose (voortgezet) Speciaal Onderwijs Rotterdam 2013-2030

Leerlingenprognose (voortgezet) Speciaal Onderwijs Rotterdam 2013-2030 Centrum voor Onderzoek en Statistiek (COS) december 2012 In opdracht van Cluster Maatschappelijke Ontwikkeling, Directie Jeugd en Onderwijs

Centrum voor Onderzoek en Statistiek (COS) Auteur: M. Hoppesteyn Project: 12-3624 Adres: Blaak 34, 3011 TA Rotterdam Postbus 21323, 3001 AH Rotterdam Telefoon: (010) 267 15 00 E-mail: infocos@rotterdam.nl Website:www.rotterdam.nl/onderzoek 2 Leerlingenprognose (Voortgezet) Speciaal Onderwijs Rotterdam 2013-2030

INHOUD 1 Inleiding 5 1.1 Aanleiding 5 1.2 Leeswijzer 5 1.3 Bijsluiter 6 2 Beleidsmatige context: passend onderwijs en onderwijshuisvesting 7 3 Beschrijving van de werkwijze 9 4 Uitkomsten per cluster 11 4.1 Cluster I 13 4.2 Cluster II 14 4.3 Cluster III 15 4.4 Cluster IV 16 Bijlagen 17 Bijlage 1. Prognose basisgeneratie 19 Bijlage 2 Voedingsgebieden per school 23 Leerlingenprognose (Voortgezet) Speciaal Onderwijs Rotterdam 2013-2030 3

4 Leerlingenprognose (Voortgezet) Speciaal Onderwijs Rotterdam 2013-2030

1 Inleiding 1.1 Aanleiding Voor de beoordeling van huisvestingsaanvragen van scholen voor (Voortgezet) Speciaal Onderwijs maakt de directie Jeugd en Onderwijs van cluster Maatschappelijke Ontwikkeling gebruik van een actuele Leerlingenprognose. Deze leerlingenprognose wordt periodiek opgesteld door het Centrum voor Onderzoek en Statistiek en dient aan te sluiten bij de actuele gemeentelijke bevolkingsprognose. De vorige leerlingenprognose is opgesteld in 2008 1, en sloot aan bij de bevolkingsprognoses die destijds actueel waren 2. Omdat de werkelijke bevolkingsgroei in de afgelopen jaren forser was dan was voorzien, liep de bevolkingsprognose steeds meer uit de pas met de werkelijkheid. Naar aanleiding van deze ontwikkelingen is in de zomer van 2012 een nieuwe gemeentelijke bevolkingsprognose opgesteld, en ook zijn er nieuwe externe prognosecijfers beschikbaar 3. De directie Jeugd en Onderwijs (djo) heeft daarom opdracht gegeven om een nieuwe leerlingenprognose (Voortgezet) Speciaal Onderwijs op te stellen. Dit rapport beschrijft de gehanteerde werkwijze en de uitkomsten van de nieuwe leerlingenprognose. Naast deze rapportage zijn de uitkomsten digitaal beschikbaar via G4net, het informatiesysteem van de directie. 1.2 Leeswijzer Deze leerlingenprognose is een cijfermatige doorrekening, voornamelijk op basis van demografische verwachtingen en (belangstellings-)trends uit het verleden. Op het terrein van Speciaal Onderwijs en Voortgezet Speciaal Onderwijs vindt echter veel beleidsontwikkeling plaats, waarvan de uitkomsten nog niet zeker zijn. Dat geldt bijvoorbeeld voor het Passend Onderwijs, en enkele meer algemene maatschappelijke veranderingen spelen ook een rol. Hoofdstuk 2 beschrijft de beleidsmatige context waarbinnen de Rotterdamse scholen zich in de komende jaren naar verwachting zullen ontwikkelen. Hoofdstuk 3 geeft een globale beschrijving van de werkwijze die is gevolgd bij het opstellen van de prognose: welke inputgegevens zijn gebruikt en hoe zijn deze verwerkt tot prognoseuitkomsten. In hoofdstuk 4 worden de uitkomsten van de leerlingenprognose gepresenteerd in de vorm van kaarten, figuren en tabellen. Per instelling wordt de verwachte ontwikkeling weergegeven voor de periode tot en met 2030, en relevante verschillen met de vorige prognose worden verklaard. Ten slotte leveren twee bijlagen de nodige achtergrondinformatie, te weten 1) het verwachte kindertal ofwel de basisgeneraties volgens de actuele bevolkingsprognoses en 2) de samenstelling van de voedingsgebieden per school. 1 Leerlingenprognose 2008 2025 voor het (voortgezet speciaal onderwijs (Pronexus 2007) 2 Respectievelijk Bevolkingsprognose Rotterdam 2025 (COS 2007) en Primos prognose 2007 (ABF Research 2007). 3 Respectievelijk Bevolkingsprognose Rotterdam 2013-2030 (COS 2012) en Primos prognose 2011 (ABF Research 2011). Leerlingenprognose (Voortgezet) Speciaal Onderwijs Rotterdam 2013-2030 5

1.3 Bijsluiter Prognose op het niveau van hoofd- en nevenvestigingen Deze prognose sluit aan bij de hoofd- en nevenvestigingen van BasisRegistratie Instellingen Nederland (BRIN) van het Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap 4. Dit betekent dat eventuele dislocaties worden toegerekend aan de betreffende hoofd- of nevenvestiging. Eventuele dislocaties met voedingsgebieden die afwijken van van de hoofd- of nevenvestiging, kunnen leiden tot vertekeningen in de leerlingenprognose van de betreffende basisschool. Een gesplitste toekomstverwachting voor de hoofd-/nevenvestiging en dislocatie valt buiten het bestek van deze prognose. Indicatief karakter en beperkte geldigheidsduur Bij het gebruik van een Leerlingenprognose moet altijd goed in ogenschouw worden genomen dat de uitkomsten een indicatief karakter hebben en een beperkte geldigheidsduur. Dit is ook de reden waarom het COS periodiek opdracht krijgt om een nieuwe leerlingenprognose op te stellen. Zoals verderop in deze rapportage beschreven wordt, vormen (deel-)gemeenten de zogenaamde voedingsgebieden van scholen voor speciaal onderwijs. Het verwachte kindertal in deze (deel-)gemeenten komt voort uit de eerder genoemde bevolkingsprognoses, die op hun beurt zijn gebaseerd op trends en veronderstellingen over de woningvoorraadontwikkeling en de componenten voor demografische ontwikkeling geboorte, sterfte, migratie enzovoorts. 4 Zie www.duo.nl/organisatie/open_onderwijsdata 6 Leerlingenprognose (Voortgezet) Speciaal Onderwijs Rotterdam 2013-2030

2 Beleidsmatige context: passend onderwijs en onderwijshuisvesting Op 9 oktober 2012 is de wet passend onderwijs door de Eerste Kamer aangenomen. Dit betekent dat met ingang van 1 augustus 2014 de zorgplicht voor het onderwijs ingaat. Met passend onderwijs wordt de organisatie en de bekostiging van kinderen die extra ondersteuning nodig hebben veranderd. Zo krijgen de scholen de verantwoordelijkheid om voor alle kinderen die worden aangemeld een zo passend mogelijke plek te bieden (zorgplicht). Dit kan een plek zijn op de eigen school of een plek op een andere school die het kind beter kan ondersteunen. Om aan alle kinderen daadwerkelijk een goede plek te kunnen bieden, gaan reguliere scholen en scholen voor (voortgezet) speciaal onderwijs (alleen cluster 3 en 4) (regionaal) samenwerken in samenwerkingsverbanden. Het gebied Rotterdam is voor wat betreft passend onderwijs opgesplitst in vijf samenwerkingsverbanden, te weten: samenwerkingsverband PO-28-06: Passend Primair Onderwijs Rotterdam (exclusief Hoek van Holland en Rozenburg); samenwerkingsverband PO-28-03: Hoek van Holland, Westland, en Midden-Delfland (exclusief Den Hoorn en Schipluiden); samenwerkingsverband PO-28-08: Rozenburg, Bernisse, Brielle, Hellevoetsluis en Westvoorne; samenwerkingsverband VO-28-10: Rotterdam (inclusief Hoek van Holland), Albrandswaard, Barendrecht, Binnenmaas, Capelle aan den IJssel, Cromstrijen, Korendijk, Krimpen aan den IJssel, Lansingerland, Nederlek, Nieuwerkerk aan de IJssel (deel van de gemeente Zuidplas), Oud-Beijerland, Ridderkerk en Strijen; samenwerkingsverband VO-28-12: Rozenburg, Bernisse, Brielle, Hellevoetsluis en Westvoorne. Het samenwerkingsverband heeft onder andere tot taak: het vaststellen van een ondersteuningsplan, het verdelen en toewijzen van ondersteuningsmiddelen en ondersteuningsvoorzieningen aan de scholen, het beoordelen of leerlingen toelaatbaar zijn tot het speciale basisonderwijs of tot het speciaal (voortgezet) onderwijs in het desbetreffende samenwerkingsverband. De inzet van passend onderwijs is om voorzieningen dichter in de buurt te realiseren. Leerlingen dienen zo mogelijk thuisnabij onderwijs aangeboden te krijgen. Of dit daadwerkelijk zal gebeuren, is medeafhankelijk van de wijze waarop het ondersteuningsplan vorm krijgt. Het samenwerkingsverband stelt ten minste eenmaal in de 4 jaar een ondersteuningsplan vast. Het ondersteuningsplan wordt niet vastgesteld voordat over een concept van het plan op overeenstemming gericht overleg heeft plaatsgevonden met de gemeente. Het opnemen van leerlingen die extra ondersteuning nodig hebben kan tot gevolg hebben dat de schoolgebouwen moeten worden aangepast. De eventuele aanpassingen hebben een relatie met de beperking van de leerling en de ondersteuning die voor deze leerling nodig is. Het onderwijs heeft tot 1 augustus 2014 de tijd om het passend onderwijs uit te werken. Dus op dit moment is het de vraag of én zo ja in welke mate aanpassingen van schoolgebouwen nodig zijn. Ook is het nog volstrekt onduidelijk hoe de leerling/vervoerstromen zich zullen ontwikkelen. De gemeente is in overleg met de samenwerkingsverbanden. Op het moment dat duidelijk is wat de concrete uitwerking van passend onderwijs betekent voor het onderwijs in Rotterdam zal worden bezien of dit consequenties heeft voor onderwijshuisvesting. Ook is het onduidelijk of de aangenomen wet kwaliteit speciaal en voorgezet speciaal onderwijs, die per 1 augustus 2013 inwerking treedt, eventueel consequenties heeft. Leerlingenprognose (Voortgezet) Speciaal Onderwijs Rotterdam 2013-2030 7

De VNG is daarbij op dit moment van mening dat als blijkt dat bouwkundige aanpassingen noodzakelijk zijn, dat de kosten van deze aanpassingen voor rekening van het schoolbestuur komen, tenzij het Rijk aan de gemeenten extra middelen beschikbaar stelt. Dit standpunt is enerzijds gebaseerd op de wet (aanpassingen als het aanbrengen van een invalidentoilet en het toegankelijk maken van het gebouw voor gehandicapten zijn geen voorziening huisvesting onderwijs) en anderzijds op de overeenkomst tussen de VNG en het Rijk, te weten de code interbestuurlijke verhoudingen. In deze code is overeengekomen dat de gemeenten uitsluitend extra financiële verplichtingen aangaan op het moment dat het rijk hiervoor extra middelen beschikbaar stelt. Gezien de ervaringen met en de huidige financiële situatie van het Rijk is de kans klein dat gemeenten voor de aanpassingen extra geld ontvangen. Ontwikkelingen cluster 2 De zorgplicht zoals die gaat gelden voor cluster 3 en 4 in het kader van passend onderwijs geldt niet bij aanmelding bij een (v)so-instelling van cluster 1 of 2. Deze instellingen maken geen deel uit van de samenwerkingsverbanden passend onderwijs en kennen daarom een eigen toelatingsprocedure waarbij cluster 2 wordt heringericht. Net zoals in cluster 1 wordt een beperkt aantal instellingen ingericht, die het onderwijs aan leerlingen met een auditieve of communicatieve handicap gaan verzorgen. De huidige vestigingen voor cluster 2 gaan op in de instellingen. De instellingen worden verantwoordelijk voor de bepaling van de toelaatbaarheid, het onderwijs aan en de begeleiding van leerlingen met een auditieve en/of communicatieve beperking. Bij algemene maatregel van bestuur wordt bepaald welke scholen voor speciaal onderwijs, voortgezet speciaal onderwijs of speciaal en voortgezet speciaal onderwijs behorend tot cluster 2, bedoeld in de Wet op de expertisecentra, met ingang van 1 augustus 2015 in aanmerking kunnen worden gebracht voor bekostiging als instelling voor speciaal en voortgezet speciaal onderwijs aan auditief of communicatief gehandicapte kinderen of nevenvestiging daarvan, als bedoeld in de Wet op de expertisecentra, en onder welke voorwaarden dit geschiedt. Cluster 1 en 2 kunnen speciale groepen in reguliere scholen onderbrengen. De leerlingen staan dan ingeschreven bij de instelling, die ook verantwoordelijk is voor het onderwijs, maar bij de uitvoering zo veel mogelijk gebruik maakt van de voorzieningen die de reguliere school biedt. Zo kan een betere integratie en spreiding van het onderwijs worden gerealiseerd. 8 Leerlingenprognose (Voortgezet) Speciaal Onderwijs Rotterdam 2013-2030

3 Beschrijving van de werkwijze Voor het opstellen van de leerlingenprognose is gebruik gemaakt van het model G4Pro dat is ontwikkeld door Pronexus B.V. in Eindhoven. Dit model voldoet aan het programma van eisen die worden gesteld aan de leerlingenprognose ten behoeve van de huisvesting van het onderwijs. Het programma van eisen wordt opgesteld door het Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschappen 5 en wordt getoetst door de Vereniging van Nederlandse Gemeenten. Hieronder wordt de werkwijze van het model in grote lijnen beschreven. De input voor de leerlingenprognose bestaat uit: 1. De ontwikkeling van de basisgeneraties per (deel-)gemeente. Voor SO-leerlingen betreft de basisgeneraties het aantal 4 t/m 11 jarigen plus 30 procent van de 12 jarigen. Voor VSO-leerlingen gaat het om 70 procent van de 12 jarigen plus het aantal 13 t/m 17 jarigen. De gegevens hebben betrekking op de realisatieperiode 2010 t/m 2012 en op de prognoseperiode 2013 t/m 2030. De prognosegegevens per Rotterdamse deelgemeente zijn afkomstig uit de gemeentelijke Bevolkingsprognose Rotterdam 2013-2030. De prognosegegevens voor de overige relevante gemeenten zijn afkomstig uit de Primos prognoses 2011. De gegevens zijn terug te vinden in bijlage 1. 2. De herkomstgegevens van de leerlingen per school. Deze gegevens hebben betrekking op 1 oktober van de jaren 2009, 2010 en 2011 en zijn afkomstig uit de leerplichtadministratie van de directie Jeugd en Onderwijs. 3. De officiële leerlingenaantallen per 1 oktober. Ook deze gegevens hebben betrekking op 1 oktober 2009, 2010 en 2011. Ze zijn afkomstig van de Dienst Uitvoering Onderwijs van het ministerie van OC&W. Nadat de herkomstgegevens zijn ingevoerd, wordt per school het zogenaamde voedingsgebied bepaald. Het voedingsgebied is het gebied waaruit minimaal 70 procent van de leerlingen op een bepaalde school vandaan komt. Dit gebied kan bestaan uit één of meerdere gemeenten/deelgemeenten. Indien een gebied wel leerlingen levert aan een school maar niet tot het directe voedingsgebied behoort, dan wordt dit gebied meegenomen als een zogenaamde dynamische buurt. Voor elke school is deze dynamische buurt anders. Elke school heeft dus een eigen berekend voedingsgebied op basis van de waargenomen herkomst van de leerlingen. Bijlage 2 geeft voor elke school het bijbehorende voedingsgebied. Nadat voor elke school de voedingsgebieden zijn vastgesteld, worden belangstellingspercentages berekend en kunnen de eerste prognose-uitkomsten worden berekend, die vervolgens worden gecontroleerd aan de hand van zogenaamde deelnamepercentages. Het belangstellingspercentage vanuit een bepaalde (deel-)gemeente voor een bepaalde school wordt berekend door het aantal kinderen dat naar de betreffende school gaat te delen door de totale basisgeneratie van dit gebied. Bijvoorbeeld: vanuit deelgemeente x gaan 70 leerlingen naar school y en de basisgeneratie in deelgemeente x telt 3000 leerlingen. Het belangstellingspercentage wordt dan 70/3000= 2,3%. Toepassing van deze belangstellingspercentages op de geprognosticeerde 5 Wet op het Primair Onderwijs (WPO), artikel 75 Leerlingenprognose (Voortgezet) Speciaal Onderwijs Rotterdam 2013-2030 9

basisgeneraties (zie bijlage 1) leidt tot de eerste, ruwe uitkomsten van de leerlingenprognose. Ter controle voor de ingevoerde en geprognosticeerde aantallen leerlingen wordt de deelname geanalyseerd in zowel de prognose- als de analyseperiode. Er wordt gecontroleerd of de som van alle berekende leerlingen die vanuit een voedingsbuurt naar de betreffende scholen gaat, niet groter is dan de (geprognosticeerde) basisgeneratie van die buurt. Het deelnamepercentage mag dus niet hoger zijn dan 100 procent. Het resultaat van het bovenstaande is een zogenaamde lange termijn prognose. De uitkomsten van deze lange termijn prognose kunnen nog vergeleken worden met de uitkomsten van een korte termijn prognose. Deze korte termijn prognose gaat uit van de instroom en doorstroom binnen de scholen. Bij veruit de meeste scholen gaf de korte termijn prognose geen aanleiding om in te grijpen in de uitkomsten van de lange termijn prognose. Zoals in de bijsluiter wordt genoemd, heeft deze prognose betrekking op hoofd- en nevenvestigingen, zoals die zijn te vinden bij de Open Onderwijsdata van de Dienst Uitvoering Onderwijs van het Ministerie van OC&W. Het resultaat is een leerlingenprognose voor 27 verschillende Rotterdamse scholen, verdeeld over de volgende clusters: 1 Cluster I - school: voor kinderen met een visuele handicap 6 Cluster II - scholen: voor kinderen met een auditieve en/of communicatieve handicap 9 Cluster III - scholen: voor kinderen met een verstandelijke en/of lichamelijke handicap en kinderen die langdurig ziek zijn 11 Cluster IV - scholen: voor kinderen met psyciatrische- of gedragsstoornissen Onder de 27 scholen zijn er tien met zowel een afdeling speciaal onderwijs als een afdeling voortgezet speciaal onderwijs. Het gaat om Onderwijsinstelling Sensis (25HE01, cluster I) A J Schreuderschool (02XM, cluster III) St Mattheus School (17WK, cluster III) De Regenboog (20KH, cluster III) Dr A V Voorthuysenschool (20RI, cluster III) A Willeboerschool (20RJ, cluster III) Reconvalescentenschool (20RT, cluster III) Mytylschool (20RX, cluster III) RMPI School (01UC02, cluster IV) RMPI School (01UC03, cluster IV) Bij deze tien scholen is apart geprognosticeerd voor de aantallen SO- en VSO-leerlingen. De prognose heeft dus betrekking op 37 school(afdelingen), in het vervolg aangeduid als scholen. Het volgende hoofdstuk geeft de uitkomsten van de leerlingenprognose. 10 Leerlingenprognose (Voortgezet) Speciaal Onderwijs Rotterdam 2013-2030

4 Uitkomsten per cluster Dit hoofdstuk geeft inzicht in de uitkomsten van de leerlingenprognose. De gedetailleerde gegevens zijn ook digitaal beschikbaar via G4Net, het informatiesysteem van de Directie Jeugd en Onderwijs. Zoals bij de inleiding werd vermeld, zijn voedingsgebieden en het verwachte kindertal in die gebieden van groot belang voor de leerlingenprognose van een school. De voedingsgebieden zijn afgeleid uit de leerplichtadministratie (zie bijlage 2). De verwachte ontwikkeling van (de basisgeneraties, zie bijlage 1) is afkomstig uit de gemeentelijke bevolkingsprognose per deelgemeente, voor de regiogemeenten is gebruik gemaakt van de Primos bevolkingsprognose van 2011. Voor Rotterdam worden de volgende demografische ontwikkelingen verwacht: Tot begin jaren 20 groeit de basisgeneratie 4 t/m 12 jaar in Rotterdam, daarna treedt stabilisatie op. De verwachte ontwikkeling van de basisgeneratie 12 t/m 17 jaar hangt hiermee samen (toename vanaf begin jaren 20, stabilisatie in tweede helft jaren 20). De verwachte bevolkingsontwikkeling verschilt per gebied. Rotterdam Centrum wordt naar verwachting de snelst groeiende deelgemeente. Deze groei vindt vooral plaats in de leeftijdklasse 20-64 jaar, de potentiële beroepsbevolking. Daarnaast wordt aanzienlijke groei verwacht voor Kralingen-Crooswijk, Overschie (vooral na 2020) en IJsselmonde. Er zijn geen deelgemeenten waarvoor bevolkingsdaling wordt voorzien, maar in Pernis, Rozenburg en Charlois is de verwachte bevolkingsgroei zeer beperkt. In Overschie vindt de bevolkingsgroei vooral plaats bij de potentiële beroepsbevolking en ook het aantal kinderen stijgt fors. Dit in tegenstelling tot bijvoorbeeld Prins Alexander, waar de groei volledig plaats vindt in de leeftijdklasse 65-plus. De kaart op de volgende pagina geeft de ligging van de geprognosticeerde scholen binnen Rotterdam. Leerlingenprognose (Voortgezet) Speciaal Onderwijs Rotterdam 2013-2030 11

Figuur 1 Rotterdamse scholen in het (Voortgezet) Speciaal Onderwijs De 37 Rotterdamse scholen voor Speciaal Onderwijs tellen tezamen 4.127 leerlingen (zie onderstaande figuur, het onderste getal van de kolom telling 2012 ). In vergelijking met twee jaar eerder is de populatie met 254 leerlingen toegenomen. Voor de toekomst wordt minder groei verwacht dan in de af gelopen jaren. Op basis van de hierboven beschreven methodiek zou het leerlingaantal in 2030 uitkomen op 4.182, dat zijn er 55 méér dan in 2012. Figuur 2 Overzicht leerlingenprognose: totale ontwikkeling per cluster en speciaal basisonderwijs Leerlingenprognose (Voortgezet) Speciaal Onderwijs telling telling prog- verwachte 2010 2012 nose ontwikkeling 2030 2012-2030 cluster I (1 school) -1 0 cluster I 106 113 112-1 cluster II (6 scholen) -1 4 8 cluster II 702 669 680 11 cluster III (9 scholen) 12 14 4 2 cluster IV (11 scholen) -5-5 15 7-50 -25 0 25 50 75 prognose: 2012 tm '14 2015 tm '19 2020 tm '24 2025 tm '30 cluster III 1.672 1.639 1.672 33 cluster IV 1.393 1.706 1.718 12 totaal (V)SO 3.873 4.127 4.182 55 In het vervolg van dit hoofdstuk worden de resultaten van de afzonderlijke scholen gepresenteerd. De bespreking vindt plaats per cluster. 12 Leerlingenprognose (Voortgezet) Speciaal Onderwijs Rotterdam 2013-2030

4.1 Cluster I Rotterdam kent één school voor kinderen met een visuele handicap (cluster I), te weten het Onderwijsinstituut Sensis aan de Heindijk 4 in Groot IJsselmonde. Op 1 oktober 2011 telde de school 113 leerlingen, waarvan ongeveer de helft speciaal onderwijs (SO) genoot en de andere helft speciaal voortgezet onderwijs (VSO). In Bijlage 2 (voedingsgebieden) is te zien dat de VSO-leerlingen wat vaker buiten Rotterdam wonen dan de SO-leerlingen. Op basis van de voedingsgebieden en de verwachte ontwikkeling van de basisgeneraties in de voedingsgebieden (Bijlage 1) wordt verwacht dat het aantal leerlingen in de komende jaren vrijwel stabiel blijft. Tabel 1 Leerlingenprognose 2013-2030 voor cluster I Instnr Soort Afdeling Naam Denominatie Deelgemeente realisatie prognose 2010* 2012** 2013 2014 2015 2020 2025 2030 25HE01 (V)SO SO Onderwijsinst Sensis Rooms-Katholiek IJsselmonde 58 58 58 58 58 59 58 57 25HE01 (V)SO VSO Onderwijsinst Sensis Rooms-Katholiek IJsselmonde 48 55 55 55 55 55 55 55 totaal cluster I 106 113 113 113 113 113 112 112 *) telgegevens 1 oktober 2009 **) telgegevens 1 oktober 2011 Leerlingenprognose (Voortgezet) Speciaal Onderwijs Rotterdam 2013-2030 13

4.2 Cluster II Kinderen met een auditieve en/of communicatieve handicap (cluster II) kunnen in Rotterdam terecht op zes scholen. Twee daarvan bieden voorgezet onderwijs. Het gaat om twee vestigingen van het Amman College, beide aan het Malmöpad nr 60 in de deelgemeente Prins Alexander. In totaal tellen de Rotterdamse cluster II - scholen 669 leerlingen (peildatum 1 oktober 2011). In vergelijking met twee jaar eerder zijn dat 33 leerlingen minder. Deze daling kan worden toegeschreven aan de ontwikkeling van de Hogewindschool in IJsselmonde. Voor de toekomst worden geen spectaculaire ontwikkelingen verwacht in dit cluster. Tabel 2 Leerlingenprognose 2013-2030 voor cluster II Instnr Soort Naam Denominatie Deelgemeente realisatie prognose 2010* 2012** 2013 2014 2015 2020 2025 2030 02YS VSO Amman College Algemeen bijzonder Prins Alexander 197 197 197 198 198 196 197 196 16TW SO Auris Hildernisseschool Algemeen bijzonder Delfshaven 166 171 170 171 171 175 176 177 17JA SO Dr F Hogewind School Algemeen bijzonder IJsselmonde 89 43 43 43 43 44 43 43 17WV SO Dr. M. Polanoschool Algemeen bijzonder IJsselmonde 122 115 115 116 116 120 120 120 18DN VSO Amman College Algemeen bijzonder Prins Alexander 20 21 21 21 21 21 21 21 21JR SO S Jonkerenschool Algemeen bijzonder IJsselmonde 108 122 123 123 123 126 124 123 totaal cluster II 702 669 669 671 673 681 680 680 *) telgegevens 1 oktober 2009 **) telgegevens 1 oktober 2011 14 Leerlingenprognose (Voortgezet) Speciaal Onderwijs Rotterdam 2013-2030

4.3 Cluster III Cluster III scholen bieden onderwijs aan kinderen met een verstandelijke en/of lichamelijke handicap en aan kinderen die langdurig ziek zijn. Er zijn negen cluster III - scholen in Rotterdam, ze liggen in de deelgemeenten Hillegersberg-Schiebroek, Prins Alexander, Kralingen-Crooswijk, Charlois, Feijenoord en IJsselmonde. Zeven van de negen scholen hebben zowel een afdeling voor speciaal onderwijs als voor voortgezet speciaal onderwijs. Op 1 oktober 2011 werden de cluster III - scholen bezocht door in totaal 1.639 leerlingen, dat zijn er 33 minder dan twee jaar daarvóór. Voor de toekomst wordt verwacht dat de aantallen stabiel blijven of zeer licht zullen stijgen. Tabel 3 Leeringenprognose 2013-2030 voor cluster III instnr Soort afdeling Naam Denominatie Deelgemeente realisatie prognose 2010* 2012** 2013 2014 2015 2020 2025 2030 02XM (V)SO SO A J Schreuderschool Protestants-Chr IJsselmonde 104 94 95 95 95 99 98 97 02XM (V)SO VSO A J Schreuderschool Protestants-Chr IJsselmonde 91 99 99 99 100 98 97 96 17WK (V)SO SO St Matth Sch VSO ZMLK Rooms-Katholiek Hberg-Schiebroek 95 81 81 81 82 85 85 86 17WK (V)SO VSO St Matth Sch VSO ZMLK Rooms-Katholiek Hberg-Schiebroek 99 117 117 117 118 118 120 119 18BD SO Sch V Meerv Gebr Kind Openbaar Charlois 105 106 106 106 106 108 108 109 20KH (V)SO SO De Regenboog SO/VSO ZmlkProtestants-Chr Prins Alexander 79 85 86 86 86 89 89 90 20KH (V)SO VSO De Regenboog SO/VSO ZmlkProtestants-Chr Prins Alexander 82 88 88 88 89 88 88 88 20RI (V)SO SO Dr A V Voorthuysenschool Openbaar Charlois 128 120 121 121 122 127 126 125 20RI (V)SO VSO Dr A V Voorthuysenschool Openbaar Charlois 158 157 156 157 157 154 156 157 20RJ (V)SO SO A Willeboerschool Openbaar Kralingen-Crooswijk 83 63 63 63 63 65 66 65 20RJ (V)SO VSO A Willeboerschool Openbaar Kralingen-Crooswijk 106 121 121 121 121 120 123 124 20RK SO Openluchtschool R'dam Openbaar Hberg-Schiebroek 83 83 83 83 84 85 86 86 20RT (V)SO SO Reconvalescentenschool Openbaar Feijenoord 44 48 48 48 49 50 50 50 20RT (V)SO VSO Reconvalescentenschool Openbaar Feijenoord 85 82 82 82 83 83 83 83 20RX (V)SO SO Mytylschool Openbaar Hberg-Schiebroek 164 162 162 162 162 165 165 166 20RX (V)SO VSO Mytylschool Openbaar Hberg-Schiebroek 166 133 133 133 134 132 131 131 totaal cluster III 1.672 1.639 1.640 1.644 1.651 1.665 1.670 1.672 *) telgegevens 1 oktober 2009 **) telgegevens 1 oktober 2011 Leerlingenprognose (Voortgezet) Speciaal Onderwijs Rotterdam 2013-2030 15

4.4 Cluster IV Rotterdam telt vijftien scholen voor kinderen met psychiatrische- of gedragsstoornissen. Ten opzichte van twee jaar eerder is er één school bij gekomen, te weten een nevenvestiging van De Piloot in Prins Alexander. Op twee nevenvestigingen van de RMPI school kan zowel speciaal onderwijs als voortgezet speciaal onderwijs worden gevolgd. Op 1 oktober 2011 gingen er 1.706 leerlingen naar de cluster IV - scholen. Op basis van de eerder beschreven methodiek wordt verwacht dat de leerlingenaantallen in de komende jaren vrijwel stabiel blijven. Instnr Soort Afdeling Naam Denominatie Deelgemeente realisatie prognose 2010* 2012** 2013 2014 2015 2020 2025 2030 00AW SO Bergse Veld Sch SO/IOBK Protestants-Chr Hberg-Schiebroek 120 127 127 128 129 131 129 128 01BS VSO Schreuder College Algemeen bijz Hberg-Schiebroek 382 474 474 475 476 469 472 472 01BS04 VSO Schreuder College Algemeen bijz Delfshaven 63 94 94 94 94 93 94 95 01UC01 VSO RMPI School Algemeen bijz Kralingen-Crooswijk 19 24 24 24 24 23 23 24 01UC02 (V)SO SO RMPI School Algemeen bijz Hoogvliet 24 43 43 43 43 44 43 43 01UC02 (V)SO VSO RMPI School Algemeen bijz Hoogvliet 6 1 1 1 1 1 1 1 01UC03 (V)SO SO RMPI School Algemeen bijz Delfshaven 15 18 18 18 18 18 18 18 01UC03 (V)SO VSO RMPI School Algemeen bijz Delfshaven 16 17 17 17 17 17 17 17 01UC16 VSO RMPI School Algemeen bijz Noord 119 119 119 120 120 119 117 116 04AD SO Instituut Mr Schats Algemeen bijz Hberg-Schiebroek 151 163 164 165 166 170 170 171 20RL SO De Archipel Openbaar Feijenoord 123 125 125 126 127 131 130 130 20VT00 VSO Instituut De Piloot Openbaar Prins Alexander 355 355 356 357 359 363 358 356 20VT01 VSO Instituut De Piloot Openbaar Prins Alexander - 146 147 147 149 150 150 148 totaal cluster IV 1.393 1.706 1.709 1.714 1.721 1.728 1.723 1.718 *) telgegevens 1 oktober 2009 **) telgegevens 1 oktober 2011 16 Leerlingenprognose (Voortgezet) Speciaal Onderwijs Rotterdam 2013-2030

Bijlagen Leerlingenprognose (Voortgezet) Speciaal Onderwijs Rotterdam 2013-2030 17

18 Leerlingenprognose (Voortgezet) Speciaal Onderwijs Rotterdam 2013-2030

Bijlage 1. Prognose basisgeneratie De basisgeneratie voor afdelingen speciaal onderwijs bestaat uit de groep 4 t/m 11 jarigen en 30 procent van de 12 jarigen. Bij de afdelingen voortgezet speciaal onderwijs gaat het om 70 procent van de 12 jarigen en de 13 t/m 17 jarigen. Onderstaande tabellen laten per (deel)gemeente zien hoe deze basisgeneraties zich naar verwachting zullen ontwikkelen. Leerlingenprognose (Voortgezet) Speciaal Onderwijs Rotterdam 2013-2030 19

Tabel 4 Basisgeneratie 4-12 jarigen, 2010 en 2012 (realisatie) en toekomstverwachting 2013-2030 realisatie prognose ontwikkeling 2012 tm 2029 2010 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 2025 2030 abs (aantal) relatief (%) deelgemeente Rotterdam Centrum (nr 1) 1.371 1.331 1.339 1.352 1.407 1.451 1.476 1.523 1.557 1.578 1.674 1.747 416 31% deelgemeente Delfshaven (nr 3) 7.114 6.909 6.859 6.834 6.832 6.835 6.882 6.934 6.978 7.031 7.022 6.955 46 1% deelgemeente Overschie (nr 4) 1.373 1.396 1.425 1.472 1.504 1.538 1.579 1.620 1.663 1.713 1.947 2.179 783 56% deelgemeente Noord (nr 5) 3.787 3.696 3.663 3.663 3.715 3.731 3.763 3.789 3.833 3.860 3.877 3.874 178 5% deelgemeente Hillegersberg-Schiebroek (nr 6) 4.435 4.650 4.665 4.697 4.735 4.754 4.777 4.794 4.804 4.796 4.719 4.637-13 0% deelgemeente Kralingen-Crooswijk (nr 8) 3.657 3.663 3.620 3.677 3.719 3.759 3.826 3.883 3.952 4.025 4.214 4.307 644 18% deelgemeente Feijenoord (nr 10) 7.161 7.162 7.159 7.113 7.149 7.207 7.251 7.297 7.328 7.350 7.296 7.287 125 2% deelgemeente IJsselmonde (nr 12) 5.530 5.454 5.534 5.642 5.713 5.808 5.912 5.994 6.097 6.195 6.295 6.275 821 15% deelgemeente Pernis (nr 13) 437 446 453 456 455 459 468 470 474 481 483 481 35 8% deelgemeente Prins Alexander (nr 14) 8.273 8.480 8.571 8.614 8.674 8.747 8.799 8.856 8.868 8.879 8.677 8.552 72 1% deelgemeente Charlois (nr 15) 5.844 5.879 5.956 6.009 6.078 6.150 6.228 6.257 6.292 6.303 6.196 6.052 173 3% deelgemeente Hoogvliet (nr 16) 3.065 2.950 2.953 2.976 2.971 2.989 2.999 3.022 3.056 3.085 3.155 3.194 244 8% deelgemeente Hoek van Holland (nr 17) 829 843 837 849 852 857 882 902 918 941 1.000 1.009 166 20% deelgemeente Nieuw Mathenesse (nr 19) 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 35 82 81 >100% deelgemeente Rozenburg (nr 27) 1.164 1.148 1.125 1.137 1.154 1.151 1.151 1.163 1.167 1.179 1.179 1.184 36 3% totaal gemeente Rotterdam 54.041 54.008 54.160 54.492 54.959 55.437 55.994 56.505 56.988 57.417 57.769 57.815 3.807 7% gemeente Rotterdam (Bevolkingsprognose Rdam 2013-2030) overig Stadsregio (Primos 2011) gemeente Barendrecht (nr 489) 5.848 5.867 5.799 5.688 5.547 5.352 5.182 5.016 4.864 4.734 4.012 3.506-2.361-40% gemeente Brielle (nr 501) 1.502 1.500 1.452 1.400 1.349 1.289 1.242 1.220 1.189 1.181 1.253 1.384-116 -8% gemeente Capelle aan den (nr 502) 6.217 6.154 6.171 6.227 6.294 6.288 6.266 6.293 6.360 6.399 6.244 6.124-30 0% gemeente Hellevoetsluis (nr 530) 3.768 3.657 3.609 3.613 3.538 3.474 3.388 3.337 3.281 3.225 3.092 3.060-597 -16% gemeente Krimpen a/d IJs (nr 542) 3.065 2.955 2.889 2.879 2.797 2.719 2.659 2.614 2.570 2.563 2.584 2.792-163 -6% gemeente Maassluis (nr 556) 2.967 2.951 2.941 2.899 2.889 2.853 2.813 2.775 2.726 2.691 2.615 2.662-289 -10% gemeente Bernisse (nr 568) 1.240 1.090 1.033 977 957 922 874 829 800 800 758 767-323 -30% gemeente Ridderkerk (nr 597) 3.634 3.616 3.538 3.521 3.518 3.505 3.495 3.540 3.577 3.618 3.678 3.738 122 3% gemeente Schiedam (nr 606) 7.036 6.939 6.877 6.883 6.882 6.857 6.809 6.758 6.766 6.782 6.601 6.527-412 -6% gemeente Spijkenisse (nr 612) 6.612 6.341 6.292 6.220 6.191 6.130 6.037 5.994 5.973 5.941 5.832 5.864-477 -8% gemeente Albrandswaard (nr 613) 2.644 2.765 2.842 2.824 2.807 2.795 2.774 2.704 2.641 2.594 2.179 1.914-851 -31% gemeente Westvoorne (nr 614) 1.307 1.228 1.155 1.109 1.054 1.008 965 910 869 841 762 739-489 -40% gemeente Vlaardingen (nr 622) 6.083 6.070 6.071 6.063 6.080 6.095 6.157 6.265 6.334 6.459 6.910 7.329 1.259 21% gemeente Lansingerland (nr 1621) 6.791 7.157 7.269 7.288 7.341 7.277 7.187 7.099 6.976 6.807 6.016 5.741-1.416-20% overige gemeenten (Primos 2011) gemeente Dordrecht (nr 505) 11.579 11.163 10.992 10.818 10.678 10.511 10.418 10.405 10.427 10.508 10.549 10.871-292 -3% gemeente Gouda (nr 513) 7.403 7.323 7.276 7.111 7.034 6.922 6.814 6.727 6.675 6.621 6.549 6.773-550 -8% gemeente Oud-Beijerland (nr 584) 2.580 2.493 2.506 2.442 2.378 2.312 2.273 2.241 2.199 2.172 1.981 1.997-496 -20% gemeente Binnenmaas (nr 585) 2.815 2.769 2.729 2.724 2.669 2.599 2.510 2.443 2.395 2.370 2.194 2.137-632 -23% gemeente Zoetermeer (nr 637) 12.036 11.783 11.846 11.951 12.025 12.096 12.238 12.299 12.446 12.615 13.158 13.454 1.671 14% gemeente Zwijndrecht (nr 642) 3.962 4.002 3.979 4.010 4.049 4.060 4.079 4.116 4.157 4.179 4.347 4.558 556 14% gemeente Nederlek (nr 643) 1.370 1.281 1.233 1.190 1.146 1.086 1.046 1.004 997 973 942 1.002-279 -22% gemeente Zuidplas (nr 1892) 4.495 4.328 4.328 4.281 4.230 4.218 4.259 4.303 4.343 4.405 4.950 5.742 1.414 33% 20 Leerlingenprognose (Voortgezet) Speciaal Onderwijs Rotterdam 2013-2030

Tabel 5 Basisgeneratie 12-18 jarigen, 2010 en 2012 (realisatie) en toekomstverwachting 2013-2030 realisatie prognose ontwikkeling 2012 tm 2029 2010 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 2025 2030 abs (aantal) relatief (%) deelgemeente Rotterdam Centrum (nr 1) 1.163 1.200 1.228 1.232 1.268 1.306 1.288 1.288 1.273 1.270 1.348 1.438 238 20% deelgemeente Delfshaven (nr 3) 6.062 5.897 5.867 5.788 5.706 5.634 5.570 5.514 5.451 5.437 5.502 5.538-359 -6% deelgemeente Overschie (nr 4) 1.045 1.058 1.068 1.049 1.069 1.082 1.093 1.120 1.125 1.148 1.285 1.409 351 33% deelgemeente Noord (nr 5) 2.985 2.886 2.880 2.868 2.864 2.834 2.841 2.827 2.778 2.760 2.840 2.880-6 0% deelgemeente Hillegersberg-Schiebroek (nr 6) 2.989 3.054 3.112 3.151 3.200 3.242 3.266 3.303 3.330 3.336 3.395 3.345 291 10% deelgemeente Kralingen-Crooswijk (nr 8) 3.086 3.067 3.001 3.040 3.080 3.074 3.049 3.059 3.060 3.047 3.190 3.293 226 7% deelgemeente Feijenoord (nr 10) 6.001 5.779 5.801 5.797 5.825 5.788 5.803 5.743 5.679 5.626 5.627 5.695-84 -1% deelgemeente IJsselmonde (nr 12) 4.523 4.517 4.488 4.493 4.502 4.522 4.518 4.519 4.537 4.537 4.731 4.851 334 7% deelgemeente Pernis (nr 13) 369 342 350 346 357 346 346 354 354 355 367 370 28 8% deelgemeente Prins Alexander (nr 14) 6.960 6.933 6.902 6.891 6.924 6.922 6.947 6.960 6.952 6.922 7.091 7.040 107 2% deelgemeente Charlois (nr 15) 4.349 4.431 4.401 4.466 4.466 4.501 4.494 4.463 4.439 4.432 4.533 4.539 108 2% deelgemeente Hoogvliet (nr 16) 2.976 2.747 2.692 2.703 2.729 2.721 2.700 2.690 2.663 2.657 2.724 2.797 50 2% deelgemeente Hoek van Holland (nr 17) 741 751 768 766 760 774 787 802 817 818 892 935 184 25% deelgemeente Nieuw Mathenesse (nr 19) 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 30 67 67 >100% deelgemeente Rozenburg (nr 27) 948 970 955 976 964 969 970 966 962 958 965 970 0 0% totaal gemeente Rotterdam 44.197 43.632 43.513 43.566 43.714 43.715 43.672 43.608 43.420 43.303 44.520 45.167 1.535 4% gemeente Rotterdam (Bevolkingsprognose Rdam 2013-2030) overig Stadsregio overige gemeenten Primos 2011 Primos 2011 gemeente Barendrecht (nr 489) 3.992 4.153 4.251 4.372 4.443 4.555 4.657 4.665 4.634 4.518 3.941 3.416-737 -18% gemeente Brielle (nr 501) 1.274 1.284 1.292 1.299 1.287 1.299 1.283 1.254 1.231 1.185 1.042 1.032-252 -20% gemeente Capelle aan den (nr 502) 5.394 5.368 5.392 5.397 5.389 5.432 5.420 5.441 5.351 5.281 5.282 5.350-18 0% gemeente Hellevoetsluis (nr 530) 3.300 3.129 3.109 3.022 2.977 2.990 2.986 2.963 2.921 2.913 2.670 2.453-676 -22% gemeente Krimpen a/d IJs (nr 542) 2.561 2.475 2.510 2.497 2.500 2.525 2.524 2.543 2.528 2.451 2.230 2.148-327 -13% gemeente Maassluis (nr 556) 2.390 2.386 2.408 2.430 2.415 2.435 2.434 2.415 2.395 2.333 2.242 2.203-183 -8% gemeente Bernisse (nr 568) 1.018 1.050 1.045 1.049 1.027 1.018 998 953 908 846 664 612-438 -42% gemeente Ridderkerk (nr 597) 3.475 3.440 3.435 3.376 3.361 3.335 3.299 3.236 3.140 3.074 2.988 3.089-351 -10% gemeente Schiedam (nr 606) 5.870 5.843 5.958 5.924 5.962 5.967 5.983 5.915 5.878 5.785 5.653 5.517-326 -6% gemeente Spijkenisse (nr 612) 5.999 5.788 5.745 5.674 5.582 5.572 5.507 5.425 5.369 5.264 5.061 5.029-759 -13% gemeente Albrandswaard (nr 613) 1.945 2.000 1.998 2.105 2.186 2.228 2.270 2.275 2.315 2.293 2.172 1.830-170 -9% gemeente Westvoorne (nr 614) 1.190 1.127 1.107 1.100 1.087 1.068 1.039 1.013 958 919 736 598-529 -47% gemeente Vlaardingen (nr 622) 5.454 5.312 5.263 5.232 5.246 5.269 5.206 5.188 5.187 5.191 5.282 5.488 176 3% gemeente Lansingerland (nr 1621) 4.592 4.959 5.108 5.216 5.377 5.538 5.719 5.831 5.877 5.992 6.089 5.389 430 9% gemeente Dordrecht (nr 505) 9.580 9.505 9.555 9.572 9.602 9.546 9.559 9.382 9.250 9.059 8.680 8.683-822 -9% gemeente Gouda (nr 513) 6.064 5.916 5.886 5.908 5.909 5.892 5.885 5.876 5.821 5.699 5.295 5.141-775 -13% gemeente Oud-Beijerland (nr 584) 2.160 2.087 2.080 2.098 2.135 2.128 2.119 2.095 2.074 2.041 1.846 1.618-469 -22% gemeente Binnenmaas (nr 585) 2.169 2.129 2.133 2.148 2.144 2.185 2.208 2.217 2.222 2.138 1.953 1.791-338 -16% gemeente Zoetermeer (nr 637) 10.855 10.350 10.322 10.222 10.264 10.290 10.293 10.288 10.331 10.181 10.412 11.005 655 6% gemeente Zwijndrecht (nr 642) 3.561 3.478 3.456 3.431 3.426 3.448 3.488 3.436 3.408 3.378 3.587 3.775 297 9% gemeente Nederlek (nr 643) 1.278 1.237 1.265 1.274 1.257 1.236 1.183 1.138 1.075 1.006 825 782-455 -37% gemeente Zuidplas (nr 1892) 3.898 3.841 3.848 3.899 4.011 4.097 4.125 4.164 4.153 4.196 4.149 4.281 440 11% Leerlingenprognose (Voortgezet) Speciaal Onderwijs Rotterdam 2013-2030 21

22 Leerlingenprognose (Voortgezet) Speciaal Onderwijs Rotterdam 2013-2030

Bijlage 2 Voedingsgebieden per school Voor elke school is het zogenaamde voedingsgebied bepaald. Dit is het gebied waaruit minimaal 70 procent van de leerlingen op een bepaalde school vandaan komt 6. In de regel bestaat een voedingsgebied uit één of meerdere gemeenten/deelgemeenten. Indien een gebied wel leerlingen levert aan een school maar niet tot het directe voedingsgebied behoort, dan wordt het meegenomen als een zogenaamde dynamische buurt. Voor elke school is deze dynamische buurt anders. Elke school heeft dus een eigen berekend voedingsgebied op basis van de waargenomen herkomst van de leerlingen. Deze bijlage geeft per school een overzicht van de opbouw van het voedingsgebied. 6 Bij een aantal scholen verklaart het voedingsgebied ruim meer dan 70 procent van de leerlingen. De extra (deel)-gemeenten zijn dan toegevoegd omdat ze leerlingaantallen van belang leveren waardoor het aandeel uit de zogenaamde dynamische buurten lager kan zijn (zie Handleiding G4Pro Windows deel 7 modelbeschrijving. Leerlingenprognose (Voortgezet) Speciaal Onderwijs Rotterdam 2013-2030 23

voedingsgebieden per school 25HE01SO 25HE01VSO (V)SO cluster 1 koninklijke visio koninklijke visio 1-10-2011: 58 leerlingen 1-10-2011: 55 leerlingen dg IJsselmonde dg IJsselmonde buurt Groot IJsselmonde (nr 89) buurt Groot IJsselmonde (nr 89) doelgroep: basisgeneratie 4-12 jr doelgroep: basisgeneratie 12-17 jr 15% dg Charlois 11% dg IJsselmonde 10% dg Prins Alexander 9% dg Delfshaven 7% dg Delfshaven 7% dg Feijenoord 7% dg Feijenoord 7% gem Schiedam 7% dg Hoogvliet 4% dg Rdam Centrum 7% gem Hellevoetsluis 3% dg Overschie 3% dg Noord 3% dg Kralingen-Crooswijk 3% dg Hberg-Schiebroek 3% dg Prins Alexander 3% gem Brielle 3% gem Barendrecht 3% gem Schiedam 3% gem Capelle a/d IJs 3% gem Lansingerland 3% gem Hellevoetsluis 70% voedingsgebied totaal 3% gem Maassluis 3% gem Spijkenisse 3% gem Albrandswaard 3% gem Vlaardingen 3% gem Zuidplas 71% voedingsgebied totaal voedingsgebieden per school 02YS 16TW 17JA 17WV 18DN 21JR (V)SO cluster 2 auris college hildernisse school hogewind school polanoschool auris college jonkerenschool 1-10-2011: 197 leerlingen 1-10-2011: 171 leerlingen 1-10-2011: 43 leerlingen 1-10-2011: 115 leerlingen 1-10-2011: 21 leerlingen 1-10-2011: 122 leerlingen dg Prins Alexander dg Delfshaven dg IJsselmonde dg IJsselmonde dg Prins Alexander dg IJsselmonde buurt Oosterflank (nr 67) buurt Oud Mathenesse (nr 27) buurt Groot IJsselmonde (nr 89) buurt Lombardijen (nr 84) buurt Oosterflank (nr 67) buurt Lombardijen (nr 84) doelgroep: basisgeneratie 12-17 jr doelgroep: basisgeneratie 4-12 jr doelgroep: basisgeneratie 4-12 jr doelgroep: basisgeneratie 4-12 jr doelgroep: basisgeneratie 12-17 jr doelgroep: basisgeneratie 4-12 jr 11% dg Prins Alexander 20% dg Delfshaven 24% dg IJsselmonde 10% gem Schiedam 29% dg Delfshaven 25% dg IJsselmonde 10% dg IJsselmonde 12% dg Kralingen-Crooswijk 11% dg Charlois 9% dg Delfshaven 18% dg Charlois 13% dg Charlois 7% gem Schiedam 12% dg Prins Alexander 9% gem Barendrecht 8% dg IJsselmonde 12% dg Prins Alexander 11% dg Feijenoord 7% dg Feijenoord 10% gem Schiedam 7% dg Prins Alexander 6% dg Kralingen-Crooswijk 12% dg Hberg-Schiebroek 10% gem Spijkenisse 6% gem Capelle a/d IJs 9% dg Noord 7% gem Spijkenisse 6% dg Feijenoord 71% voedingsgebied totaal 9% dg Hoogvliet 6% dg Hberg-Schiebroek 9% gem Vlaardingen 5% dg Feijenoord 4% dg Prins Alexander 5% dg Prins Alexander 5% dg Charlois 5% gem Maassluis 4% dg Hoogvliet 4% dg Hoogvliet 5% gem Barendrecht 5% dg Delfshaven 3% dg Hberg-Schiebroek 4% dg Rozenburg 4% gem Capelle a/d IJs 77% voedingsgebied totaal 4% dg Hoogvliet 3% gem Capelle a/d IJs 4% gem Hellevoetsluis 4% gem Vlaardingen 3% dg Kralingen-Crooswijk 83% voedingsgebied totaal 4% gem Ridderkerk 3% dg Noord 3% gem Vlaardingen 78% voedingsgebied totaal 2% dg Rdam Centrum 3% gem Dordrecht 2% dg Hberg-Schiebroek 3% gem Barendrecht 2% gem Dordrecht 74% voedingsgebied totaal 2% gem Hellevoetsluis 2% gem Ridderkerk 2% gem Spijkenisse 2% gem Albrandswaard 71% voedingsgebied totaal 24 Leerlingenprognose (Voortgezet) Speciaal Onderwijs Rotterdam 2013-2030

voedingsgebieden per school 02XMSO 02XMVSO 17WKSO 17WKVSO 18BD 20KHSO (V)SO cluster 3 schreuder a.j. schreuder a.j. mattheus st. mattheus st. tyltylschool regenboog voor zmlk 1-10-2011: 94 leerlingen 1-10-2011: 99 leerlingen 1-10-2011: 81 leerlingen 1-10-2011: 117 leerlingen 1-10-2011: 106 leerlingen 1-10-2011: 85 leerlingen dg IJsselmonde dg IJsselmonde dg Hillegersberg-Schiebroek dg Hillegersberg-Schiebroek dg Charlois dg Prins Alexander buurt Lombardijen (nr 84) buurt Lombardijen (nr 84) buurt Schiebroek (nr 60) buurt Schiebroek (nr 60) buurt Zuiderpark (nr 78) buurt Ommoord (nr 63) doelgroep: basisgeneratie 4-12 jr doelgroep: basisgeneratie 12-17 jr doelgroep: basisgeneratie 4-12 jr doelgroep: basisgeneratie 12-17 jr doelgroep: basisgeneratie 4-12 jr doelgroep: basisgeneratie 4-12 jr 33% dg Feijenoord 30% dg Feijenoord 23% dg Delfshaven 13% dg Delfshaven 15% dg Feijenoord 29% dg Prins Alexander 27% dg IJsselmonde 15% dg Charlois 16% dg Hberg-Schiebroek 12% dg Prins Alexander 11% dg IJsselmonde 10% dg Delfshaven 10% dg Charlois 15% dg IJsselmonde 9% dg Noord 12% dg Noord 7% dg Delfshaven 10% dg Kralingen-Crooswijk 7% gem Barendrecht 9% gem Ridderkerk 9% dg Kralingen-Crooswijk 8% dg Hberg-Schiebroek 7% dg Noord 7% gem Capelle a/d IJs 6% dg Pernis 7% gem Barendrecht 8% dg Prins Alexander 7% dg Charlois 7% dg Prins Alexander 6% dg Noord 83% voedingsgebied totaal 7% dg Hoogvliet 6% dg Overschie 7% dg Kralingen-Crooswijk 7% dg Charlois 6% dg IJsselmonde 83% voedingsgebied totaal 6% gem Lansingerland 5% dg IJsselmonde 4% gem Barendrecht 6% gem Zuidplas 5% gem Vlaardingen 4% dg Feijenoord 4% gem Spijkenisse 4% dg Rdam Centrum 4% dg Feijenoord 3% gem Spijkenisse 4% gem Zuidplas 78% voedingsgebied totaal 85% voedingsgebied totaal 3% gem Schiedam 2% dg Hberg-Schiebroek 3% dg Hoogvliet 2% dg Kralingen-Crooswijk 3% dg Overschie 70% voedingsgebied totaal 80% voedingsgebied totaal 20KHVSO 20RISO 20RIVSO 20RJSO 20RJVSO 20RK regenboog voor zmlk voorthuysen dr. a. van voorthuysen dr. a. van willeboerschool a. willeboerschool a. rdamse openluchtschool 1e 1-10-2011: 88 leerlingen 1-10-2011: 120 leerlingen 1-10-2011: 157 leerlingen 1-10-2011: 63 leerlingen 1-10-2011: 121 leerlingen 1-10-2011: 83 leerlingen dg Prins Alexander dg Charlois dg Charlois dg Kralingen-Crooswijk dg Kralingen-Crooswijk dg Hillegersberg-Schiebroek buurt Ommoord (nr 63) buurt Zuiderpark (nr 78) buurt Zuiderpark (nr 78) buurt Kralingen Oost (nr 42) buurt Kralingen Oost (nr 42) buurt Schiebroek (nr 60) doelgroep: basisgeneratie 12-17 jr doelgroep: basisgeneratie 4-12 jr doelgroep: basisgeneratie 12-17 jr doelgroep: basisgeneratie 4-12 jr doelgroep: basisgeneratie 12-17 jr doelgroep: basisgeneratie 4-12 jr 23% dg Prins Alexander 27% dg Feijenoord 25% dg Feijenoord 32% dg Delfshaven 22% dg Delfshaven 15% dg Hberg-Schiebroek 15% gem Capelle a/d IJs 26% dg Charlois 22% dg Charlois 23% dg Kralingen-Crooswijk 17% dg Prins Alexander 15% dg Prins Alexander 13% dg Delfshaven 20% dg IJsselmonde 18% dg IJsselmonde 15% dg Prins Alexander 11% dg Kralingen-Crooswijk 10% dg Kralingen-Crooswijk 7% gem Lansingerland 12% dg Hoogvliet 8% dg Hoogvliet 8% dg Noord 10% dg Hberg-Schiebroek 5% dg Delfshaven 7% dg Kralingen-Crooswijk 84% voedingsgebied totaal 5% gem Spijkenisse 8% gem Capelle a/d IJs 8% gem Capelle a/d IJs 5% dg Noord 5% gem Krimpen a/d IJs 4% dg Prins Alexander 85% voedingsgebied totaal 7% dg Noord 5% gem Schiedam 5% dg Feijenoord 4% gem Ridderkerk 6% dg Overschie 5% gem Spijkenisse 5% dg Rdam Centrum 86% voedingsgebied totaal 82% voedingsgebied totaal 4% dg Hoogvliet 80% voedingsgebied totaal 4% gem Capelle a/d IJs 4% gem Lansingerland 4% gem Zuidplas 78% voedingsgebied totaal Leerlingenprognose (Voortgezet) Speciaal Onderwijs Rotterdam 2013-2030 25

voedingsgebieden per school 20RTSO 20RTVSO 20RXSO 20RXVSO vervolg (V)SO cluster 3 reconvalescentenschool reconvalescentenschool brug mytylschool de brug mytylschool de 1-10-2011: 48 leerlingen 1-10-2011: 82 leerlingen 1-10-2011: 162 leerlingen 1-10-2011: 133 leerlingen dg Feijenoord dg Feijenoord dg Hillegersberg-Schiebroek dg Hillegersberg-Schiebroek buurt Vreewijk (nr 80) buurt Vreewijk (nr 80) buurt Hillegersberg Noord (nr 62) buurt Hillegersberg Noord (nr 62) doelgroep: basisgeneratie 4-12 jr doelgroep: basisgeneratie 12-17 jr doelgroep: basisgeneratie 4-12 jr doelgroep: basisgeneratie 12-17 jr 26% dg Feijenoord 11% dg IJsselmonde 11% dg Delfshaven 8% gem Spijkenisse 18% dg IJsselmonde 9% dg Charlois 10% dg Prins Alexander 7% dg IJsselmonde 11% dg Charlois 8% dg Feijenoord 6% gem Schiedam 6% dg Prins Alexander 8% dg Hoogvliet 8% dg Hoogvliet 6% gem Spijkenisse 5% dg Kralingen-Crooswijk 5% gem Spijkenisse 8% gem Lansingerland 5% dg Hoogvliet 5% gem Schiedam 5% gem Albrandswaard 6% dg Delfshaven 4% dg Noord 4% dg Delfshaven 3% dg Delfshaven 6% gem Dordrecht 4% dg Feijenoord 4% dg Charlois 3% dg Kralingen-Crooswijk 6% gem Vlaardingen 4% dg IJsselmonde 4% gem Barendrecht 79% voedingsgebied totaal 4% dg Noord 4% dg Charlois 4% gem Capelle a/d IJs 4% dg Hberg-Schiebroek 4% gem Vlaardingen 4% gem Lansingerland 4% gem Spijkenisse 4% gem Zuidplas 4% gem Zuidplas 72% voedingsgebied totaal 4% dg Kralingen-Crooswijk 3% dg Feijenoord 4% gem Capelle a/d IJs 3% gem Brielle 4% gem Krimpen a/d IJs 3% gem Krimpen a/d IJs 4% gem Lansingerland 3% gem Ridderkerk 79% voedingsgebied totaal 2% dg Noord 2% dg Hoogvliet 2% gem Hellevoetsluis 74% voedingsgebied totaal 26 Leerlingenprognose (Voortgezet) Speciaal Onderwijs Rotterdam 2013-2030

voedingsgebieden per school 00AW 01BS 01BS04 01UC01 01UC02SO 01UC03SO (V)SO cluster 4 Bergse Veld schreuder college m.j. schreuderschool yulius brainpark yulius zuidoever yulius noordoever 1-10-2011: 127 leerlingen 1-10-2011: 474 leerlingen 1-10-2011: 94 leerlingen 1-10-2011: 924 leerlingen 1-10-2011: 43 leerlingen 1-10-2011: 18 leerlingen dg Hberg-Schiebroek dg Hberg-Schiebroek dg Delfshaven dg Kralingen-Crooswijk dg Hoogvliet dg Delfshaven buurt Molenlaankwartier (nr 65) buurt Schiebroek (nr 60) buurt Schiemond (nr29) buurt Kralingen Oost (nr 42) buurt Hoogvliet Noord (nr 92) buurt Nieuwe Westen (nr 24) doelgroep: basisgeneratie 4-12 jr doelgroep: basisgeneratie 12-17 jr doelgroep: basisgeneratie 12-17 jr doelgroep: basisgeneratie 12-17 jr doelgroep: basisgeneratie 4-12 jr doelgroep: basisgeneratie 4-12 jr 51% dg Hberg-Schiebroek 10% dg Feijenoord 18% dg Delfshaven 36% dg Delfshaven 18% dg Prins Alexander 18% dg Prins Alexander 11% dg Prins Alexander 10% dg IJsselmonde 13% dg Charlois 18% dg IJsselmonde 12% dg IJsselmonde 18% gem Capelle a/d IJs 6% dg Kralingen-Crooswijk 9% dg Delfshaven 13% dg IJsselmonde 9% gem Spijkenisse 12% dg Hoogvliet 12% dg Noord 5% gem Capelle a/d IJs 8% dg Prins Alexander 11% dg Feijenoord 9% gem Schiedam 12% gem Hellevoetsluis 12% dg IJsselmonde 74% voedingsgebied totaal 8% dg Charlois 11% dg Kralingen-Crooswijk 9% gem Capelle a/d IJs 12% gem Schiedam 6% dg Kralingen-Crooswijk 6% dg Hberg-Schiebroek 10% dg Prins Alexander 82% voedingsgebied totaal 6% dg Kralingen-Crooswijk 6% dg Charlois 6% gem Capelle a/d IJs 4% gem Schiedam 6% dg Pernis 6% gem Schiedam 5% dg Noord 79% voedingsgebied totaal 6% dg Charlois 6% gem Westvoorne 4% gem Spijkenisse 82% voedingsgebied totaal 82% voedingsgebied totaal 4% dg Hoogvliet 3% dg Kralingen-Crooswijk 3% gem Schiedam 75% voedingsgebied totaal 01UC03VSO 01UC16 04AD 20RL 20VT00 20VT01 yulius noordoever yulius hr bokel college schats instituut mr. de archipel de piloot de piloot 1-10-2011: 17 leerlingen 1-10-2011: 119 leerlingen 1-10-2011: 163 leerlingen 1-10-2011: 125 leerlingen 1-10-2011: 355 leerlingen 1-10-2011: 146 leerlingen dg Delfshaven dg Noord dg Hillegersberg-Schiebroek dg Feijenoord dg Prins Alexander dg Prins Alexander buurt Nieuwe Westen (nr 24) buurt Agniesebuurt (nr 15) buurt Schiebroek (nr 60) buurt Vreewijk (nr 80) buurt Ommoord (nr 63) buurt Ommoord (nr 63) doelgroep: basisgeneratie 12-17 jr doelgroep: basisgeneratie 12-17 jr doelgroep: basisgeneratie 4-12 jr doelgroep: basisgeneratie 4-12 jr doelgroep: basisgeneratie 4-12 jr doelgroep: basisgeneratie 12-17 jr 18% dg Prins Alexander 9% gem Spijkenisse 13% dg Prins Alexander 25% dg Feijenoord 31% dg Prins Alexander 31% dg Prins Alexander 9% gem Vlaardingen 7% gem Capelle a/d IJs 11% dg Hberg-Schiebroek 15% dg IJsselmonde 11% gem Capelle a/d IJs 18% gem Capelle a/d IJs 9% gem Spijkenisse 6% gem Dordrecht 10% dg IJsselmonde 14% dg Charlois 9% dg Hberg-Schiebroek 10% dg Hberg-Schiebroek 9% gem Schiedam 6% dg Prins Alexander 7% dg Delfshaven 7% dg Delfshaven 8% gem Krimpen a/d IJs 8% gem Lansingerland 9% dg Hoogvliet 6% dg IJsselmonde 7% dg Charlois 5% dg Prins Alexander 7% dg Delfshaven 4% gem Barendrecht 9% dg IJsselmonde 4% gem Krimpen a/d IJs 6% dg Kralingen-Crooswijk 5% gem Capelle a/d IJs 6% dg IJsselmonde 4% gem Krimpen a/d IJs 9% dg Delfshaven 4% gem Hellevoetsluis 6% gem Capelle a/d IJs 4% dg Noord 5% dg Kralingen-Crooswijk 4% gem Vlaardingen 73% voedingsgebied totaal 4% gem Barendrecht 5% dg Overschie 4% dg Hoogvliet 5% dg Feijenoord 4% gem Zuidplas 4% dg Hoek van Holland 5% gem Lansingerland 79% voedingsgebied totaal 4% dg Noord 84% voedingsgebied totaal 4% dg Hoogvliet 5% dg Hoogvliet 85% voedingsgebied totaal 3% gem Vlaardingen 75% voedingsgebied totaal 3% gem Albrandswaard 3% gem Maassluis 3% dg Charlois 3% dg Hberg-Schiebroek 3% dg Noord 72% voedingsgebied totaal Leerlingenprognose (Voortgezet) Speciaal Onderwijs Rotterdam 2013-2030 27