Van slaapprobleem naar slaapcomfort! Harry Broekhuizen, moeder van Wanda, Sandra van der Aa, Annemarie Remmerswaal, Sylvia Loos en Anja Doornveld.
Inhoud presentatie Even voorstellen Het ontstaan van het traject Het verhaal van Wanda
Waarom een presentatie over comfort in de nacht? Slaap is de basis van ons bestaan. Zonder goede slaap, geen goed leven!
Sherpa Consultatieteam Slaap Ontstaan; 2012 pilot. Nov 2013 definitief Consultatieteam: adviseur EMB Collega uit de nachtzorg Collega uit primair proces Klankbordgroep: AVG arts 2 Gedragskundigen Ergotherapeut Epilepsie verpleegkundige Manager Technisch medewerker Manager informatisering
Bevindingen Consultatieteam Slaap Uitkomsten pilot slaapmetingen gaven alarmerend beeld; ruim 80% v/d cliënten had slaapproblemen Sprake van onder diagnostiek omdat nadruk beeldvorming lag op overdag. Inhaalslag nachtelijke metingen Gestart met urgente metingen Hierna slaap scholing aan behandelaars Slaapmetingen werden steeds meer geïntegreerd in totale beeldvorming. Monitoring door arts en gedragsdeskundige. Bekendheid m.b.t. syndromen en slaapproblemen vergroot en bekeken wat dit voor onze cliënten betekent
Casuïstiek: van probleem, naar comfort in de nacht Het verhaal van Wanda
Casuïstiek: van probleem, naar comfort in de nacht Wanda is een vrouw van 61 jaar met het Angelmansyndroom. Over het algemeen is Wanda een vrolijke ondeugende dame die houdt van contact en samen doen. De laatste 4 jaar echter, zagen verwanten en begeleiding Wanda langzaamaan veranderen; ze werd minder vrolijk en overdag leek ze erg vermoeid. Uit informatie van de nachtzorg kwamen verder geen bijzonderheden; Wanda leek goed te slapen. s nachts was zij stil en leek te slapen. Vanwege de vermoeidheid hebben we toch een slaapmeting bij haar gedaan. Eerst met de actiwatch en aanvullend met de nachtcamera. Dit leverde de volgende informatie op:
Casuïstiek: van probleem, naar comfort in de nacht Wanda lag veel wakker (80% van de nacht) en deed er erg lang over in slaap te vallen. Als dat eenmaal gelukt was, werd ze ook snel weer wakker. Daarbij lag Wanda ook nog elke nacht erg lang op bed. (>10 uur). Ze lag doorgaans zonder deken; koud? Ging pas weer slapen als de nachtzorg deken goed had gelegd, maar die kwamen op wisselende tijden. Wanda maakte geen geluid! Enkel het rammelen van haar bed was af en toe hoorbaar.
Casuïstiek: van probleem, naar comfort in de nacht Positie van het bed; ze kon de deur niet zien, maar deed verwoede pogingen hier toe. Wankelheid van het bed; ze bewoog veel en heftig. Moeite met ontspannen. Was er sprake van pijn? Andere kamer; de huidige kamer zit naast rumoerige brievenbus? Had soms ontlasting s nachts; laxatie. Vaak in de namiddag.
Casuïstiek: van probleem, naar comfort in de nacht Door de uitgebreide slaapmeting, wisten we goed wat er met en bij Wanda gebeurde in de nacht. Helaas maakte Wanda geen enkel geluid in de nacht als zij zonder deken lag of lag te huilen; nachtzorg hoorde haar alleen als ze schudde aan haar bed. Dit deed ze niet elke nacht. We beseften dat we niet zo maar klaar zouden zijn met wat interventies, maar dat we stap voor stap naar een betere slaap toe moesten gaan werken. De eerste stappen waren: Ergotherapie i.v.m. blootwoelen in de nacht; andere deken. Haptotherapie ingezet i.v.m. leren ontspannen. Bedtijden aanpassen. Middagdutje < 30 min instellen. Steviger bed met extra remmen i.v.m. hevig schudden in bed bij onrust. Fysiotherapie betrokken om transfers te coachen. Aanpassen laxatie schema. Paracetamol..
Casuïstiek: van probleem, naar comfort in de nacht Gedurende de maanden hierna hebben we wederom diverse malen de nachten gemeten (actiwatch en camera) om te kijken wat de interventies deden. We zagen verbeteringen m.b.t. warmte in de nacht; de deken bleef beter over Wanda liggen. Bed op andere plek zodat ze de deur kon zien; dit gaf meer rust. Haptotherapie heeft gekeken hoe Wanda zich kon ontspannen (ligorthese, waterbed). Ze gaf minder pijnsignalen aan. Toch waren er nog aandachtspunten; Wanda viel nog laat in slaap, sliep niet lang achtereen en keek veel naar de deur. Ze oogde erg angstig in de nacht. Overdag was ze nog vaak moe. Ze had vaak erg koude voeten. Niet willen drinken.
Casuïstiek: van probleem, naar comfort in de nacht Hierna de volgende interventies ingezet; Ligorthese ter ontspanning. In eerste instantie overdag, later ook in de nacht. Voetmassages voor het naar bed gaan; als onderdeel van het bed ritueel en ter ontspanning. Bed ritueel uitgebreid met muziek. Overdag een middagdutje handhaven. Ook deze interventies werden nagemeten. Nu zagen we de volgende veranderingen: Door het bed ritueel en met name de warme voeten viel Wanda aanzienlijk sneller in slaap en sliep zij iets langer. Verder zagen we ook overdag ander gedrag; ze at nu ook steeds slechter, wat erg bijzonder is voor haar. Ze lag bijna de hele dag te slapen en trippelde niet meer rond in haar trippelstoel.
Casuïstiek: van probleem, naar comfort in de nacht We hebben direct de nachtcamera ingezet, omdat we vraagtekens hadden bij de inzet van de ligorthese. In deze meting hadden we haar drie dagen in de ligorthese en drie dagen zonder ligorthese. We zagen dat Wanda, ondanks het feit dat ze overdag graag in haar ligorthese lag, s nachts anders in bed lag. Ze probeerde steeds omhoog te komen om de deur te zien.
Casuïstiek: van probleem, naar comfort in de nacht we zagen dat: Er was een reflux zichtbaar. Hiermee was ze niet bekend in de nacht. Door de ligging in de orthese kon Wanda zich niet meer omdraaien en lag dus in rugligging waardoor de reflux toenam. Dit had grote gevolgen voor zowel dag als nacht. Verder zagen we dat Wanda continu bang was om alleen te zijn (zoeken, wachten op iemand, kijken naar deur).
Casuïstiek: van probleem, naar comfort in de nacht De volgende interventies zijn ingezet: Orthese enkel voor overdag als begeleiding er is. Maagbeschermers en middel tegen misselijkheid ingezet. Overleg gehad met de mensen van Barry Emons i.v.m. mogelijk ander bed (veiliger, geborgen). Er is toen een tentbed op proef ingezet. Hierin kon Wanda zich gewoon omdraaien, kijken in haar kamer, de deur zien, maar had ze het ook warmer en gaf het bed een geborgenheid.
Casuïstiek: van probleem, naar comfort in de nacht Bij het bekijken van de nachtbeelden zagen we een andere Wanda: In de ochtend ligt ze meestal nog te slapen, ze kan nu op haar eigen tempo wakker worden, van alle geluiden. Wanda viel sneller in slaap, maar belangrijk was; ze sliep door! En voor het eerst sliep ze uren achtereen! Er was ontspanning zichtbaar; ook als ze wakker was. De medicatie deed zijn werk; er was geen reflux zichtbaar.
Casuïstiek: van probleem, naar comfort in de nacht En overdag? In de rapportages op het signaleringsplan zien we dat Wanda veel in de ontspannen fase 0 is. Min twee en plus twee wordt niet meer op gerapporteerd. We zien dat Wanda weer het ondeugende gedrag van voorheen laat zien. Eten en drinken gaat weer goed. Wanda gaat veel meer trippelen in de rolstoel. En heeft weer interesse in de mannelijke huisgenoten. Al veel bereikt, maar nog niet klaar! Wat nu nog?
Casuïstiek: van probleem, naar comfort in de nacht Hoe gaan we verder? Aanpassen van het slaap ritueel Is er nog reflux in de nacht? En
Iets om vast te houden in de nacht!