FOCUS OP SCHOOLVEILIGHEID

FOCUS OP SCHOOLVEILIGHEID Rapport Halt-thermometer 1-11 MARNE COLLEGE - BOLSWARD &

Inleiding Voor u ligt het derde overzichtsrapport van het Marne College te Bolsward. School is een plek waar leerlingen niet alleen kennis opdoen, maar waar zij zich ook ontwikkelen tot mondige en verantwoordelijke burgers van onze samenleving, en tot individuen met realiteitsbesef en zelfvertrouwen. School moet daarom een veilige plek zijn waar leerlingen, ouders en docenten vertrouwen in hebben. Een plek waar de dialoog tussen leerlingen, docenten en ouders over thema s als veiligheid vanzelfsprekend moeten zijn. Natuurlijk is het verzorgen van kwalitatief goed onderwijs de kerntaak van school. Echter, wanneer een schoolomgeving onveilig is kan onderwijs niet de volle aandacht krijgen. Hiermee is het domein veiligheid onlosmakelijk met onderwijs verbonden. De Halt-thermometer geeft zicht op de actuele veiligheidsbeleving en kan onder andere worden ingezet om te evalueren op genomen maatregelen. Noord-Nederland Sinds dit jaar wordt de Halt-thermometer over heel Noord-Nederland (Groningen, Friesland, Drenthe) aangeboden op het voortgezet onderwijs. Hiermee kan naast een lokale, regionale en provinciale benchmark, ook over provinciegrenzen worden vergeleken. Praktijkonderwijs Het praktijkonderwijs nam afgelopen jaren deel aan de Halt-thermometer, door middel van een handmatige vragenlijst. Sinds dit schoolseizoen vullen ook de leerlingen van het praktijkonderwijs de Halt-thermometer digitaal in. Docenten Docenten en ondersteunende personeelsleden kunnen sinds dit jaar ook een Halt-thermometer in vullen. Hiermee krijgen zij de gelegenheid om hun veiligheidsbeleving in het werkveld weer te geven. De vraagstelling hierin loopt vrijwel parallel aan die van de leerlingen. Binnen schoolveiligheid zijn veel ontwikkelingen gaande. Het onderwerp is en blijft actueel en vergt onderhoud en inzet van één ieder. Betrek deelnemers bij de uitslag van de Halt-thermometer en maak hen medeverantwoordelijk. Draagkracht onder alle betrokkenen is essentieel om het thema schoolveiligheid in de verbetercyclus te houden. Wiebout Eldering en Geartsje Algra Projectleiders Halt-thermometer April 11

Inhoudsopgave INLEIDING... 1. LEESWIJZER.... RESULTATEN HALT-THERMOMETER 1-11 (LEERLINGEN)....1 ACHTERGRONDKENMERKEN.... RESULTATEN IN VERGELIJKING MET VOORGAANDE JAREN.... VERGELIJKING TWEE LOCATIES... 18. LEERJAREN... 1. RESULTATEN HALT-THERMOMETER 1-11 (DOCENTEN)... 7.1 RESPONS... 7. RESULTATEN PER LOCATIE... 8. RESULTATEN PER LOCATIE UITGESPLITST... 8. CONCLUSIE... 9.1 LEERLINGEN... 9. MEDEWERKERS... 7. AANBEVELINGEN... 71

1. Leeswijzer De uitslagen van de eerdere meetmomenten, zullen daar waar mogelijk, met elkaar worden vergeleken. Voor het eerst zijn er in de meting vragen gesteld over het gebruik van genotmiddelen. Daarbij is ook gevraagd naar de eventuele reden van dit gebruik. Bij een aantal vragen is niet bij elk jaartal een resultaat af te lezen. Dit heeft te maken met gewijzigde vraagstelling. Leerlingen en docenten hadden bij het invullen van de thermometer vijf keuzemogelijkheden. In dit verslag worden alleen de uitslagen vaak tot altijd weergegeven (zie bijlage voor totaaluitslag). Nooit Bijna nooit Soms Vaak Altijd

. Resultaten Halt-thermometer 1-11 (leerlingen).1 Achtergrondkenmerken Vanaf week t/m week van 11 is op het Marne College te Bolsward, voor de derde tweede keer de Halt-thermometer afgenomen. Respons leerlingen Respons leerlingen Jongens Meiden Totaal - 9 8-9 71 97 8 1-11 7 7 7 Tabel 1 Totale respons Schoolseizoen - Schoolseizoen 8-9 Schoolseizoen 1-11 Leerjaar 1 1 > 18 jongens & 11 meiden 7 > 1 jongens & 1 meiden > 1 jongens & 1 meiden Leerjaar 1 > 9 jongens & 7 meiden 1 > 7 jongens & 78 meiden 177 > 8 jongens & 91 meiden Leerjaar 1 > 9 jongens & 1 meiden 1 > 9 jongens & 87 meiden 1 > 8 jongens & 9 meiden Leerjaar 7 > jongens & 9 meiden 1 > jongens & 8 meiden 19 > jongens & 7 meiden Leerjaar > 1 jongens & 7 meiden - - Leerjaar - - - Tabel Respons per leerjaar

. Resultaten in vergelijking met voorgaande jaren Vraag 1: Ik kan op onze school 1 9 8 7 87 87 8 7 7 78 8 7 8-8-9 1-11 1..mijzelf zijn..voor mijn geloof/ideeën uitkomen..mijn mening geven..doen wat ik wil..gaan/staan waar ik wil Ik ga graag naar school

Vraag : Ik voel mij veilig 1 9 8 9 9 91 81 8 8 8 8 8 7 78 7 78 8 81 7-8-9 1-11 1..in de klas..op school..in de kantine/aula/overblijfruimte..op het schoolplein..in de buurt van school 7

Vraag : Ik voel mij veilig omdat de school 1 9 8 7 9 1 7 9 7 1 8 7 9-8-9 1-11 1 duidelijk en consequent let op het bewaken van schoolregels* duidelijk en consequent optreedt tegen spijbelen* duidelijk en consequent helpt als je hulp vraagt* duidelijk en consequent optreedt tegen geweld* duidelijk en consequent optreedt tegen discriminatie*..docenten positief met mij omgaan 8

Vraag : Ik voel mij onveilig op school door 1 1 1 1 1 1 1 1 1 9-8-9 1-11 7 7..leerlingen..leraren..OOP..leerlingen van andere scholen..conciërges 9

Vraag : Ik voel me onveilig op school door 19 19 1 1 8 9 7 9 8 9 7 7 9 1 1 7 1 9 11 1 1 1 1 1 8 7 1 1 1 1-8-9 1-11..uitschelden..bedreiging met woorden..bedreiging met SMS/MSN..stuk maken en stelen van mijn spullen..uitsluiting..pesten lich. Geweld..bedreiging met een wapen..discriminatie..seksueel geweld 1

Vraag : Ik word op school gepest 1 1-8-9 1-11 1..om hoe ik eruit zie..om wat ik wel/niet goed kan..om mijn afkomst, geloof of cultuur..om de manier waarop ik spreek/schrijf..omdat ik een jongen/meisje ben..omdat ik homo/lesbo ben 11

Vraag 7: Ik maak het voor anderen onveilig op school door 1 1-8-9 1-11..uitschelden..bedreiging met woorden..bedreiging met SMS/MSN..stuk maken of stelen van spullen van anderen..uitsluiting..pesten..lichamelijk geweld..bedreiging met wapen..discriminatie 1..seksueel geweld 1

Vraag 8: Ik durf 1 9 8 7 77 7 7 7 1 8 7 1 1 7 7-8-9 1-11 1..iemand aan te spreken op zijn gedrag..toe te geven dat ik een fout heb gemaakt..excuses aanbieden..te praten over problemen die ik heb..met mijn problemen naar..met mijn problemen naar de mentor/docent te gaan een 'echte' vertrouwenspersoon van school te gaan..te protesteren als ik word gepest..in te grijpen als iemand wordt gepest 1

Vraag 9: Ik heb respect voor 1 9 8 7 77 7 8 81 7 7 8 8-8-9 1-11 1..secorleiding/directeur..kern/teamleider..mentor..docenten..medeleerlingen..conciërges* * Deze antwoordmogelijkheid is dit jaar voor het eerst ingevoerd, vandaar dat er van voorgaande jaren géén uitslag zichtbaar is. 1

Vraag 1: Wat vind je van je school? Bij schoolveiligheid worden doorgaans drie pijlers gehanteerd met betrekking tot het schoolveiligheidsbeleid. Het gaat om: De zorg voor sociale binding; Een goede sfeer op school en het leren omgaan met elkaar is van groot belang. Als kinderen met plezier naar school gaan, ontwikkelen ze zich beter. Ze moeten zich op school veilig en op hun gemak voelen. Niet alleen binnen de muren van het schoollokaal, maar ook in de rest van het schoolgebouw en op het schoolplein. Het planmatig en deskundig omgaan met calamiteiten; Grensoverschrijdend gedrag in het onderwijs vraagt om een specifieke aanpak, omdat het naast adequaat handelen op dat moment, ook pedagogisch handelen vereist; het is een onderdeel van een groter geheel. Elke situatie is uniek en vraagt om een op maat gesneden aanpak. De zorg voor veilige voorzieningen. Goede afspraken over het gebruik van het schoolgebouw en diens omgeving, maar ook met het netwerk rond de school (politie, leerplicht, Jeugdzorg, GGD etc.) zijn van invloed op het veiligheidsgevoel onder leerlingen. Wat vind je van je school? Gemiddeld cijfer 8-9: Gemiddeld cijfer 1-11: De sfeer op school 7, 7, Het omgaan met grensoverschrijdend gedrag,7,8 Veilige voorzieningen 7, 7, 1

Vraag 11: Gebruik van genotmiddelen per week Deze vraag is dit schooljaar voor het eerst voorgelegd aan de leerlingen. 1 9 89 9 88 9 8 81 7 7 Nooit < 1x 1x > 1x, w eekend > 1x, w eek elke dag 1 11 9 1 1 1 1 1 1 1 Tabak Alcohol Hasj/w iet XTC en/of speed Gokken Andere drugs Vraag 1: Waarom gebruik je deze middelen? Reden: Percentage: Nieuwsgierigheid 1.8% Ontspanning.7% Meedoen met anderen 7.7% Uit verveling 1.% 1

Vraag 1: Welke soort activiteit zou het meeste kunnen bijdragen aan de veiligheid in/rond school? / Ontbrekende vragen door docenten Aan leerlingen is gevraagd welke activiteiten volgens hen zouden kunnen bijdragen aan de veiligheid in- rond school. Hiermee geven leerlingen school concrete aanbevelingen. Er zijn 1 (1,%) leerlingen die deze vraag hebben ingevuld. Percentage 1-11 Toezicht (persoonlijk) 18,% Toezicht (technisch) 11,8% Aandacht voor pesten, racisme, discriminatie en geweld 9,9% Nakomen van regels, grenzen stellen en hoger strafbeleid (handhaving),9% Respect en acceptatie van/door elkaar,9% Activiteiten,% Anders,% 17

. Vergelijking twee locaties Jongens Meiden Totaal 8 8 1 Jongens Meiden Totaal 99 7 17 18

7 9 1 Vraag 1: Ik kan op onze school 1 9 8 8 8 8 7 7 7 7 9 Totaal 1-11 1..mijzelf zijn..voor mijn geloof/ideeën uitkomen..mijn mening geven..doen wat ik wil..gaan/staan waar ik wil Ik ga graag naar school 19

Vraag. Ik voel mij veilig 1 9 8 7 91 9 88 8 8 8 8 8 8 7 7 7 81 8 77 1-11 1..in de klas..op school..in de kantine/aula/overblijfruimte..op het schoolplein..in de buurt van school

Vraag : Ik voel mij veilig omdat de school 1 9 8 7 7 7 9 1 7 7 9 9 1 7 7 1 1-11 1 duidelijk en consequent let op het bewaken van schoolregels* duidelijk en consequent optreedt tegen spijbelen* duidelijk en consequent helpt als je hulp vraagt* duidelijk en consequent optreedt tegen geweld* duidelijk en consequent optreedt tegen discriminatie*..docenten positief met mij omgaan 1

Vraag : Ik voel mij onveilig op school door: 18 1 1 1 11 1 8 8 7 9 7 9 1-11..leerlingen..leraren..OOP..leerlingen van andere scholen..conciërges

Vraag : Ik voel me onveilig op school door: 19 18 18 1 1 1 9 1 1 11 1 9 9 1 1 1 1 1 1 11 1 9 9 1 1 1 1-11 7 7 7..uitschelden..bedreiging met woorden..bedreiging met SMS/MSN..stuk maken en stelen van mijn spullen..uitsluiting..pesten lich. Geweld..bedreiging met een wapen..discriminatie..seksueel geweld

Vraag : Ik word op school gepest 1 9 8 7 7 1-11 1 1..om hoe ik eruit zie..om wat ik wel/niet goed kan..om mijn afkomst, geloof of cultuur..om de manier waarop ik spreek/schrijf..omdat ik een jongen/meisje ben..omdat ik homo/lesbo ben

Vraag 7: Ik maak het voor anderen onveilig op school door: 1 1 1-11..uitschelden..bedreiging met woorden 1 1..bedreiging met SMS/MSN..stuk maken of stelen van spullen van anderen 1..uitsluiting..pesten..lichamelijk geweld..bedreiging..discriminatie..seksueel met wapen geweld 1 1

Vraag 8: Ik durf: 1 9 8 77 8 7 8 7 1 7 7 1 8 7 9 1-11 1..iemand aan te spreken op zijn gedrag..toe te geven dat ik een fout heb gemaakt..excuses aanbieden..te praten over problemen die ik heb..met mijn problemen naar de mentor/docent te gaan..met mijn problemen naar een 'echte' vertrouwenspersoon van school te gaan..te protesteren als ik word gepest..in te grijpen als iemand wordt gepest

Vraag 9: Ik heb respect voor: 1 9 8 7 7 7 77 78 7 8 8 7 81 8 71 1-11 1..secorleiding/directeur..kern/teamleider..mentor..docenten..medeleerlingen..conciërges 7

Vraag 1: Wat vind je van school? Wat vind je van je school? Gemiddeld cijfer 1-11: Gemiddeld cijfer : Gemiddeld cijfer : De sfeer op school 7, 7, 7, Het omgaan met grensoverschrijdend gedrag,7,9, Veilige voorzieningen 7, 7, 7 8

Vraag 11: Gebruik van genotmiddelen Totaal 1-11 1 9 8 7 1 89 9 88 9 81 7 9 11 1 1 1 1 1 1 1 Tabak Alcohol Hasj/w iet XTC en/of speed Gokken Andere drugs Nooit < 1x 1x > 1x, w eekend > 1x, w eek elke dag 1 9 8 7 1 9 9 87 91 9 7 1 1 9 1 1 1 1 1 Tabak Alcohol Hasj/w iet XTC en/of speed Gokken Andere drugs Nooit < 1x 1x > 1x, w eekend > 1x, w eek elke dag 9

1 9 8 7 1 81 81 77 8 8 18 1 1 1 1 1 9 1 1 1 1 1 1 1 1 Tabak Alcohol Hasj/w iet XTC en/of speed Gokken Andere drugs Nooit < 1x 1x > 1x, w eekend > 1x, w eek elke dag Vraag 1: Waarom gebruik je deze middelen? Reden: 1-11 : : Nieuwsgierigheid 1.8% 11,9% 1,% Ontspanning.7% 19,%,% Meedoen met anderen 7.7% 7,% 9,% Uit verveling 1.% 11,% 19,7%

. Leerjaren Jongens Meiden Totaal Leerjaar 1 9 1 Leerjaar 9 1 Leerjaar 1 1 Leerjaar 8 9 Jongens Meiden Totaal Leerjaar 1 7 Leerjaar Leerjaar 17 Leerjaar 7 9 1 1

Vraag 1: Ik kan op onze school: 1 9 91 8 7 8 8 87 8 7 8 7 7 7 7 7 78 7 9 7 8 9 9 9 Totaal 1-11 Leerjaar 1 Leerjaar Leerjaar Leerjaar 1..mijzelf zijn..voor mijn geloof/ideeën uitkomen..mijn mening geven..doen wat ik wil..gaan/staan waar ik wil Ik ga graag naar school 1 9 8 7 8 8 79 77 89 8 77 7 7 77 7 7 9 8 1 8 7 1 7 8 Totaal 1-11 Leerjaar 1 Leerjaar Leerjaar Leerjaar 1..mijzelf zijn..voor mijn geloof/ideeën uitkomen..mijn mening geven..doen wat ik wil..gaan/staan waar ik wil Ik ga graag naar school

Vraag : Ik voel mij veilig: 1 9 8 7 1 91 9 9 9 9 8 79 8 8 8 8 8 8 8 88 7 7 7..in de klas..op school..in de kantine/aula/overblijfruimte..op het schoolplein 81 8 81 8 8 87 8..in de buurt van school 1-11 Leerjaar 1 Leerjaar Leerjaar Leerjaar 1 9 8 7 91 8 8 9 9 8 79 88 81 8 8 7 7 87 87 7 7 77 7 81 81 7 77 7 1-11 Leerjaar 1 Leerjaar Leerjaar Leerjaar 1..in de klas..op school..in de kantine/aula/overblijfruimte..op het schoolplein..in de buurt van school

Vraag : Ik voel mij veilig omdat de school 1 9 87 8 7 7 9 7 7 9 7 9 7 7 9 7 7 1-11 Leerjaar 1 Leerjaar Leerjaar Leerjaar 1 duidelijk en consequent let op het bewaken van schoolregels* duidelijk en consequent optreedt tegen spijbelen* duidelijk en consequent helpt als je hulp vraagt* duidelijk en consequent optreedt tegen duidelijk en consequent optreedt tegen geweld* discriminatie*..docenten positief met mij omgaan 1 9 8 7 7 9 7 7 8 7 1 7 9 9 81 1-11 Leerjaar 1 Leerjaar Leerjaar Leerjaar 1 duidelijk en consequent let op het bewaken van schoolregels* duidelijk en consequent optreedt tegen spijbelen* duidelijk en consequent helpt als je hulp vraagt* duidelijk en consequent optreedt tegen geweld* duidelijk en consequent optreedt tegen discriminatie*..docenten positief met mij omgaan

Vraag : Ik voel mij onveilig op school door: 18 1 1 1 1-11 1 8 7 7 7 7 8 7 7 7 8 Leerjaar 1 Leerjaar Leerjaar Leerjaar..leerlingen..leraren..OOP..leerlingen van andere scholen..conciërges 18 1 1 1 1 1 1 1 1-11 1 8 8 9 8 7 7 8 1 8 7 7 1 7 7 1 Leerjaar 1 Leerjaar Leerjaar Leerjaar..leerlingen..leraren..OOP..leerlingen van andere scholen..conciërges

Vraag : Ik voel me onveilig op school door: 1 1 7 7 7 9 8 9 7 7 7 8 7 1 1 11 11 11 9 8 8 1 1 9 9 1 11 1 19 18 1 1 1 1 9 1 1 1 17 7 1 1-11 Leerjaar 1 Leerjaar Leerjaar Leerjaar..uitschelden..bedreiging met woorden..bedreiging met SMS/MSN..stuk maken en stelen van mijn spullen..uitsluiting..pesten lich. Geweld..bedreiging met een wapen..discriminatie..seksueel geweld 19 19 19 1 1 7 7 1 9 1 1 1 7 8 1 1 1 11 1 9 7 1 1 1 9 1 11 9 1 1 9 1 1 11 1-11 Leerjaar 1 Leerjaar Leerjaar Leerjaar..uitschelden..bedreiging met woorden..bedreiging met SMS/MSN..stuk maken en stelen van mijn spullen..uitsluiting..pesten lich. Geweld..bedreiging met een wapen..discriminatie..seksueel geweld

Vraag : Ik word op school gepest: 1 9 8 7 1 1 9 8 7 1..om hoe ik eruit zie..om wat ik wel/niet goed kan 1 8..om hoe ik eruit zie 8..om wat ik wel/niet goed kan 1..om mijn afkomst,..om de manier geloof of cultuur waarop ik spreek/schrijf..om mijn afkomst, geloof of cultuur 1 1..om de manier waarop ik spreek/schrijf 1 1 1..omdat ik een..omdat ik homo/lesbo jongen/meisje ben ben..omdat ik een..omdat ik homo/lesbo jongen/meisje ben ben 1-11 Leerjaar 1 Leerjaar Leerjaar Leerjaar 1-11 Leerjaar 1 Leerjaar Leerjaar Leerjaar 7

Vraag 7: Ik maak het voor anderen onveilig op school door: 1 1..uitschelden..bedreiging met woorden..bedreiging met SMS/MSN..stuk maken of stelen van spullen van anderen 1 1 1 1..uitsluiting..pesten..lichamelijk geweld 1 1 1..bedreiging..discriminatie..seksueel met wapen geweld 1-11 Leerjaar 1 Leerjaar Leerjaar Leerjaar 1 1-11 1 Leerjaar 1 Leerjaar 7..uitschelden..bedreiging met woorden..bedreiging met SMS/MSN..stuk maken of stelen van spullen van anderen..uitsluiting..pesten..lichamelijk geweld..bedreiging met wapen..discriminatie 1..seksueel geweld Leerjaar Leerjaar 8

Vraag 8: Ik durf: 1 9 8 7 7 77 9 71 9 8 79 8 7 9 8 7 1 1 7 77 1 1-11 Leerjaar 1 Leerjaar Leerjaar Leerjaar 1..iemand aan te spreken op zijn gedrag..toe te geven dat ik een fout heb gemaakt..excuses aanbieden..te praten over problemen die ik heb..met mijn problemen naar de mentor/docent te gaan..met mijn problemen naar een 'echte' vertrouwenspersoon van school te gaan..te protesteren als ik word gepest..in te grijpen als iemand wordt gepest 1 9 8 7 8 88 7 77 7 9 9 9 1 1 7 9 9 7 7 8 1 8 81 7 7 9 1 1 1-11 Leerjaar 1 Leerjaar Leerjaar Leerjaar 1..iemand aan te spreken op zijn gedrag..toe te geven dat ik een fout heb gemaakt..excuses aanbieden..te praten over problemen die ik heb..met mijn problemen naar de mentor/docent te gaan..met mijn problemen naar een 'echte' vertrouwenspersoon van school te gaan..te protesteren als ik word gepest..in te grijpen als iemand wordt gepest 9

Vraag 9: Ik heb respect voor: 1 9 8 7 8 8 8 7 8 77 9 7 77 8 9 1 8 88 81 88 79 81 9 8 7 7 1-11 Leerjaar 1 Leerjaar Leerjaar Leerjaar 1..secorleiding/directeur..kern/teamleider..mentor..docenten..medeleerlingen..conciërges 1 9 8 7 78 81 9 8 77 8 7 8 9 71 8 8 81 7 7 9 81 79 71 7 1-11 Leerjaar 1 Leerjaar Leerjaar Leerjaar 1..secorleiding/directeur..kern/teamleider..mentor..docenten..medeleerlingen..conciërges

Vraag 1: Wat vind je van school? Wat vind je van je school? Gemiddeld cijfer 1-11: De sfeer op school 7, Het omgaan met grensoverschrijdend,7 gedrag Veilige voorzieningen 7, Leerjaar 1 Leerjaar Leerjaar Leerjaar De sfeer op school 7,8 7, 7, 7, Het omgaan met 7,,8,, grensoverschrijdend gedrag Veilige voorzieningen 7,8 7 7,,7 Leerjaar 1 Leerjaar Leerjaar Leerjaar De sfeer op school 7,9 7 7,,9 Het omgaan met,9,,7 grensoverschrijdend gedrag Veilige voorzieningen 7,,9 7, 1

Vraag 11: Gebruik van genotmiddelen (per week) : Leerjaar 1 () Andere drugs 1 Gokken XTC en/of speed Hasj/wiet Alcohol 97 1 1 97 1 nooit 1x >1x, weekend >1x, week elke dag Tabak 98 % 1% % % % % % 7% 8% 9% 1% Leerjaar () Andere drugs 9 1 Gokken XTC en/of speed Hasj/wiet Alcohol 81 9 9 9 11 1 1 1 1 nooit 1x >1x, weekend >1x, week elke dag Tabak 9 % 1% % % % % % 7% 8% 9% 1%

Leerjaar () Andere drugs 98 11 Gokken XTC en/of speed Hasj/wiet Alcohol 7 9 98 9 1 1 11 11 11 nooit 1x >1x, weekend >1x, week elke dag Tabak 79 1 1 % 1% % % % % % 7% 8% 9% 1% Leerjaar () Andere drugs 9 Gokken XTC en/of speed Hasj/wiet Alcohol 9 9 9 9 1 1 111 1 nooit 1x >1x, weekend >1x, week elke dag Tabak 8 1 1 9 % 1% % % % % % 7% 8% 9% 1%

: Leerjaar 1 () Andere drugs 9 Gokken 9 nooit XTC en/of speed Hasj/wiet 98 98 1x >1x, weekend >1x, week Alcohol 9 elke dag Tabak 9 % 1% % % % % % 7% 8% 9% 1% Leerjaar () Andere drugs 9 Gokken 9 nooit XTC en/of speed Hasj/wiet 9 9 1x >1x, weekend >1x, week Alcohol 7 1 elke dag Tabak 8 1 % 1% % % % % % 7% 8% 9% 1%

Leerjaar () Andere drugs 1 Gokken 9 nooit XTC en/of speed Hasj/wiet 98 1 1x >1x, weekend >1x, week Alcohol 8 7 elke dag Tabak % 1% % % % % % 7% 8% 9% 1% Leerjaar () Andere drugs 8 Gokken 1 1 nooit XTC en/of speed Hasj/wiet 8 1x >1x, weekend >1x, week Alcohol 1 19 8 elke dag Tabak 7 % 1% % % % % % 7% 8% 9% 1%

Vraag 1: Waarom gebruik je deze middelen? Reden: Leerjaar 1 Leerjaar Leerjaar Leerjaar Nieuwsgierigheid,% 17% 1,% 17,% Ontspanning 7,% 1,% 1,1%,9% Meedoen met anderen,% 1,%,8% 1,8% Uit verveling,% 19,%,% 8,% Reden: Leerjaar 1 Leerjaar Leerjaar Leerjaar Nieuwsgierigheid,% 1,%,8% % Ontspanning 17,% 19%,7% % Meedoen met anderen,% 9,%,8% 1,% Uit verveling 1,7% 11,9%,1%,%

. Resultaten Halt-thermometer 1-11 (docenten).1 Respons In totaal hebben 1 docenten / medewerkers van het Marne College de docententhermometer ingevuld: Respons docenten Man Vrouw Totaal 9 9 88 18 1 7

. Resultaten per locatie Vraag 1: Ik heb op mijn werk de ruimte om: 1 9 97 97 97 89 89 87 9 9 97 9 9 9 8 7 Totaal 1 mijzelf te zijn voor mijn geloof/ideeën uit te komen mijn mening geven kortom, ik ga graag naar mijn werk 8

Vraag : Ik voel mij veilig: 1 9 9 9 97 98 97 1 9 9 97 98 97 1 98 98 1 8 7 Totaal 1 voor de klas in de rest van de school in het fietsenhok op het schoolplein in de buurt van school 9

Vraag : Ik voel mij onveilig op mijn werk door: 1 1 1 7 7 Totaal leerlingen collega docenten OOP leerlingen van andere scholen conciërge

Vraag : Ik voel me onveilig op de werkvloer door: 1 1 Totaal uitschelden bedreiging met woorden bedreiging met SMS/MSN lichamelijk geweld bedreiging met een wapen discriminatie seksueel geweld 1

Vraag : School heeft protocollen m.b.t.: : 1 9 8 7 1 8 7 9 8 9 1 1 1 1 geweld pesten discriminatie spijbelen middelengebruik schoolveiligheidsplan ja nee soms : 1 9 8 7 1 79 8 7 7 8 7 7 18 1 geweld pesten discriminatie spijbelen middelengebruik schoolveiligheidsplan ja nee soms

Vraag : School treedt adequaat op bij: 1 9 8 7 8 7 8 8 7 1 9 Totaal 1 geweld pesten discriminatie spijbelen middelengebruik

Vraag 7: Ik weet op de werkvloer: : 1 9 8 7 1 7 1 1 Hoe ik moet handelen bij een incident 88 9 Bij wie ik in vertrouwen terecht kan bij een voorkomend incident ja nee soms : 1 9 8 7 1 78 1 9 Hoe ik moet handelen bij een incident 9 1 Bij wie ik in vertrouwen terecht kan bij een voorkomend incident ja nee soms

Vraag 8: School stimuleert: 1 9 8 7 7 7 7 7 7 1 Totaal 1 ll. Tot het innemen van een actieve en participerende rol docenten tot het innemen van een actieve en participerende rol ouders tot het innemen van een actieve en participerende rol

Vraag 9: School biedt: 1 9 8 7 1 7 consequente en duidelijke begeleidingconsequente en duidelijke begeleiding binnen de lessen buiten de lessen 7 8 9 9 7 duidelijkheid over toezicht en handhaving van school- en gedragsregels Totaal

Vraag 1: Ik heb respect voor: 1 9 88 9 9 91 9 9 97 9 91 9 9 9 1 9 91 1 8 7 78 7 Totaal 1 directie kernteamleiders collega docenten leerlingen OOP conciërge 7

. Resultaten per locatie uitgesplitst : Respons docenten Havo, klas - Havo-VWO, Klas 1- VMBO-gt OOP VWO, Klas - Man Vrouw Man Vrouw Man Vrouw Man Vrouw Man vrouw 9 11 11 1 9 1 8 Totaal: 7 1 : Respons docenten VMBO bb/bk, Klas 1- VMBO bb/bk, Klas - Man Vrouw Man Vrouw 9 1 Totaal: 1 19 8

Vraag 1: Ik heb op mijn werk de ruimte om: 1 9 8 1 1 9 9 9 1 9 9 81 8 1 9 9 1 77 1 9 9 9 8 7 Havo, klas - Havo-vwo, klas 1- VMBO-gt OOP VWO, klas - 1 mijzelf te zijn voor mijn geloof/ideeën uit te komen mijn mening geven kortom, ik ga graag naar mijn werk 1 9 8 1 9 1 79 1 9 1 89 7 VMBO bb/bk, klas 1- VMBO bb/bk, klas - 1 mijzelf te zijn voor mijn geloof/ideeën uit te komen mijn mening geven kortom, ik ga graag naar mijn werk 9

Vraag : Ik voel mij veilig: 1 9 8 11 9 1 88 8 11 9 9 8 9 9 9 1 8 111 9 111 9 9 7 Havo, klas - Havo-vwo, klas 1- VMBO-gt OOP VWO, klas - 1 voor de klas in de rest van de school in het fietsenhok op het schoolplein in de buurt van school 1 1 9 1 1 1 1 1 1 1 1 9 8 7 VMBO bb/bk, klas 1- VMBO bb/bk, klas - 1 voor de klas in de rest van de school in het fietsenhok op het schoolplein in de buurt van school

Vraag : Ik voel mij onveilig op mijn werk door: 1 1 1 8 1 1 1 1 1 Havo, klas - Havo-vwo, klas 1- VMBO-gt OOP VWO, klas - leerlingen collega docenten OOP leerlingen van andere scholen conciërge 1 1 8 11 8 8 11 8 VMBO bb/bk, klas 1- VMBO, bb/bk, klas - leerlingen collega docenten OOP leerlingen van andere scholen conciërge 1

Vraag : Ik voel me onveilig op de werkvloer door: 1 Havo, klas - Havo-vwo, klas 1-1 8 8 8 8 8 8 8 VMBO-gt OOP VWO, klas - uitschelden bedreiging met woorden bedreiging met SMS/MSN lichamelijk geweld bedreiging met een wapen discriminatie seksueel geweld 1 1 8 VMBO bb/bk, klas 1- VMBO bb/bk, klas - uitschelden bedreiging met woorden bedreiging met SMS/MSN lichamelijk geweld bedreiging met een wapen discriminatie seksueel geweld

Vraag : School heeft protocollen m.b.t.: * er wordt bij deze vraag uitgegaan van het antwoord ja 1 8 17 9 9 78 77 8 17 1 1 8 8 8 89 77 8 17 9 8 7 7 9 Havo, klas - Havo-vwo, klas 1- VMBO-gt OOP VWO, klas - geweld pesten discriminatie spijbelen middelengebruik schoolveiligheidsplan 1 8 8 7 9 8 9 1 1 1 1 geweld pesten discriminatie spijbelen middelengebruik schoolveiligheidsplan ja nee soms

Vraag : School treedt adequaat op bij: 1 1 9 8 7 8 71 7 7 77 7 7 77 8 8 8 7 77 Havo, klas - Havo-vwo, klas 1- VMBO-gt OOP VWO, klas - 1 geweld pesten discriminatie spijbelen middelengebruik 1 9 8 7 9 77 8 9 8 VMBO bb/bk, klas 1- VMBO bb/bk, klas - 1 geweld pesten discriminatie spijbelen middelengebruik

Vraag 7: Ik weet op de werkvloer: * er wordt bij deze vraag uitgegaan van het antwoord ja 1 8 7 78 8 9 8 8 9 8 8 Havo, klas - Havo-vwo, klas 1- VMBO-gt OOP VWO, klas - Hoe ik moet handelen bij een incident Bij wie ik in vertrouwen terecht kan bij een voorkomend incident 1 1 8 9 VMBO bb/bk, klas 1- VMBO bb/bk, klas - Hoe ik moet handelen bij een incident Bij wie ik in vertrouwen terecht kan bij een voorkomend incident

Vraag 8: School stimuleert: 1 9 8 8 7 7 17 8 Havo, klas - Havo-vwo, klas 1- VMBO-gt OOP VWO, klas - 1 ll. Tot het innemen van een actieve en participerende rol docenten tot het innemen van een actieve en participerende rol ouders tot het innemen van een actieve en participerende rol 1 9 8 8 7 1 7 1 VMBO bb/bk, klas 1- VMBO bb/bk, klas - 1 ll. Tot het innemen van een actieve en participerende rol docenten tot het innemen van een actieve en participerende rol ouders tot het innemen van een actieve en participerende rol

Vraag 9: School biedt: 1 9 8 7 1 consequente en duidelijke begeleidingconsequente en duidelijke begeleiding binnen de lessen buiten de lessen 17 18 8 duidelijkheid over toezicht en handhaving van school- en gedragsregels Havo, klas - Havo-vwo, klas 1- VMBO-gt OOP VWO, klas - 1 9 8 7 1 77 8 consequente en duidelijke begeleiding binnen de lessen 8 1 consequente en duidelijke begeleiding buiten de lessen 1 duidelijkheid over toezicht en handhaving van school- en gedragsregels VMBO bb/bk, klas 1- VMBO bb/bk, klas - 7

Vraag 1: Ik heb respect voor: 1 9 8 7 1 1 1 1 1 9 9 1 1 1 1 9 9 9 9 9 9 9 8 8 8 81 8 8 8 77 7 7 directie kernteamleiders collega docenten leerlingen OOP conciërge Havo, klas - Havo-vwo, klas 1- VMBO-gt OOP VWO, klas - 1 9 8 7 1 1 1 1 1 1 1 9 9 9 9 89 8 directie kernteamleiders collega docenten leerlingen OOP conciërge VMBO bb/bk, klas 1- VMBO bb/bk, klas - 8

. Conclusie.1 Leerlingen % van de leerlingen gaat graag naar school (: %, : 9%). Op beide locaties gaan leerlingen uit het eerste leerjaar het meest graag naar school; Leerlingen van het Marne College voelen zich het meest veilig in de klas; 91% (: 9%, : 88%). Wat betreft het onveiligheidsgevoel in de klas; de leerlingen uit klas 1 van voelen zich op dit punt het meest onveilig (8%). Het minst veilig voelen leerlingen zich op het schoolplein (: 7%, : 7%). Ook op dit punt voelen leerlingen uit klas 1 van zich het meest onveilig (%); De uitslag bij vraag geeft een constant beeld. 7% van de leerlingen geven aan dat school duidelijk en consequent optreedt tegen spijbelen en 7% van de leerlingen geeft aan dat school duidelijk en consequent optreedt tegen het bewaken van schoolregels. M.b.t. het duidelijk en consequent optreden tegen geweld; 7% van de leerlingen op geven aan dat school duidelijk en consequent optreedt tegen geweld, in tegenstelling tot % van de leerlingen op ; Leerlingen voelen zich met name onveilig door leerlingen van andere scholen. De leerlingen op voelen zich op deze items (vraag ) onveiliger dan de leerlingen op. Bij vraag (slachtoffervraag) komt naar voren dat het aantal slachtoffers over het algemeen stabiel is gebleven; - Op voelen de leerlingen zich het meest onveilig door bedreiging met een wapen (18%), seksueel geweld (1%) en lichamelijk geweld (1%). Leerlingen uit de eerste en tweede klassen voelen zich het meest onveilig op deze items. - Op voelen de leerlingen zich het meest onveilig door bedreiging met een wapen (18%), stuk maken en stelen van mijn spullen (1%) en pesten (1%). Leerlingen uit het vierde leerjaar voelen zich het minst onveilig. Bij vraag 7 (dadervraag) komt naar voren dat het aantal daders licht is gedaald. Leerlingen van vallen in negatieve zin op m.b.t. uitschelden, pesten, bedreiging met een wapen, discriminatie en seksueel geweld, met name de eerste en tweede klassen; % van de leerlingen van het Marne College geeft aan dat ze worden gepest om hoe ze eruit zien. De leerlingen op voelen zich op dit punt met 7% vaak tot altijd onveilig (met name e leerjaar). Wat betreft pesten valt de uitslag op in negatieve zin op (vraag ); 77% van de leerlingen geeft aan dat ze hun excuses durven aan te bieden (: 8%, : 7%). Daarnaast geeft 7% van de leerlingen aan dat ze met hun problemen naar hun mentor gaan (: %, : %); Leerlingen hebben het meeste respect voor hun medeleerlingen (8%), conciërge (81%) en hun mentor (77%). Opvallend hierin is het verschil in percentages op de verschillende schoollocaties; 9

Op geeft 18% aan dagelijks te roken, dit tegenover % van de leerlingen van. Het gebruik van genotmiddelen komt meer voor onder de leerlingen van, met name in leerjaar. Leerlingen geven op beide locaties aan dat ze deze middelen gebruiken vanwege ontspanning. Bij vraag 1 (open vraag) is aan de leerlingen gevraagd welke activiteit volgens hen zou kunnen bijdragen aan de veiligheid in en rond school. Drie items springen eruit: o activiteiten (,%); o persoonlijk toezicht (18,%); o technisch toezicht (11,8%).. Medewerkers Medewerkers geven aan dat ze zich over het algemeen veilig voelen in en rond de school; Medewerkers geven aan dat ze zich het meest onveilig voelen door leerlingen (intern en extern). Medewerkers van geven aan dat ze zich het meest onveilig voelen door hun eigen leerlingen, medewerkers van geven aan dat ze zich het meest onveilig voelen door leerlingen van andere scholen; Medewerkers van het Marne College geven aan dat ze zich met name onveilig voelen door uitschelden en bedreiging met woorden. Medewerkers van voelen zich het meest onveilig door uitschelden, medewerkers van voelen zich het meest onveilig door bedreiging met woorden ; Een aantal medewerkers geven aan dat niet overal een protocol voor is. Het pest- en spijbelprotocol is bij de meeste medewerkers bekend, echter wordt bij vraag aangegeven dat deze protocollen niet altijd adequaat worden nageleefd door de school. Opvallend is dat bij vraag door een klein aantal medewerkers wordt aangegeven dat er een protocol is voor geweld, bij vraag wordt door driekwart van de medewerkers aangegeven dat er wel adequaat wordt opgetreden als er een geweldsincident voorkomt; Er komt naar voren dat docenten het meest respect hebben voor conciërge, OOP en collega docenten (9%). Medewerkers van hebben voor OOP en de conciërge 1% respect. 7

. Aanbevelingen Veiligheid in en rond de school Rond de school heersen onveiligheidsgevoelens, met name op het schoolplein (leerlingen) en in de buurt van school (leerlingen). Betrek de buurt waar de school staat (i.v.m. eventuele overlast van leerlingen voor, na en onder schooltijd) en houdt nauw contact met de buurtagent. Daadkracht Het onderzoek levert aanwijzingen op dat leerlingen (nog) meer behoefte hebben aan duidelijkheid en strikte handhaving van schoolregels. Maak veiligheid eenieders verantwoordelijkheid. Maak gezamenlijke gedrag- en leefregels en bespreek hoe deze te sanctioneren. Creëer draagvlak onder betrokkenen door verantwoordelijkheden te delen (ook op leerling-niveau). Registreer incidenten. Inzicht in incidenten die in en rond de school plaatsvinden, geven handvatten voor het verder ontwikkelen van een veilig schoolklimaat. Genotmiddelen Maak gebruik van de preventieve middelen van de VNN, wat betreft het gebruik van genotmiddelen onder de leerlingen. Protocollen Participatie Zorg voor specifieke en praktijkgerichte protocollen en sta in voor het naleven van deze protocollen (aanspreekcultuur). Door protocollen regelmatig terug te laten keren op de agenda van betrokkenen (leerlingenraad, ouderraad, teamvergaderingen enz.) worden dode protocollen voorkomen. Zorg voor betrokkenheid onder betrokkenen. Goed contact met leerlingen, ouders en docenten (ook buiten incidenten om) is belangrijk om hen een actieve, participerende rol aan te laten nemen, waarin het gevoel van medeverantwoordelijkheid leidend is; Aanspreekcultuur Niet alle medewerkers geven aan zich altijd veilig te voelen m.b.t. uitschelden en bedreiging met woorden. Ook de onveiligheidsgevoelens m.b.t. leerlingen (intern en extern) vallen op. Uitgaande van de norm dat je je op het werk veilig moet voelen, moet worden gekeken waar dit signaal vandaan komt. Wat kan de persoon zelf doen en wat kan school doen; Gedeelde verantwoordelijkheid vergt onderhoud, het creëren van een aanspreekcultuur is essentieel (ook op leerling-niveau); Wederzijds respect Naast aandacht voor relatie, autonomie en competenties om leren mogelijk te maken, is het van belang leerlingen te begeleiden in hun persoonlijkheidsontwikkeling. Opvoeden en onderwijs zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden, school en al haar medewerkers (van directeur tot conciërge) spelen een belangrijke rol in de vorming van leerlingen. 71

Algemene aanbevelingen: Maak veiligheid eenieders verantwoordelijkheid, creëer draagvlak door verantwoordelijkheden te delen. Zorg voor een goede onderlinge communicatie, ook top-down van managementniveau in de organisatie. Zorg voor een goed contact met leerlingen, ouders en docenten ( gouden driehoek ); niet alleen op vooraf bepaalde overlegmomenten of als er incidenten zijn, maar ook tussendoor. Dat zorgt voor een positieve sfeer en onderling vertrouwen. De uitkomsten / afspraken moeten merkbaar / zichtbaar zijn in de praktijk. Bespreek de uitslagen binnen mentoruren met leerlingen, stel ouders op de hoogte d.m.v. bijvoorbeeld een nieuwsbrief en bespreek de resultaten binnen de teamoverleggen. Scholen kunnen kosteloos Kwaliteitsteams Veiligheid inzetten voor tips en adviezen op het gebied van sociale veiligheid. De Kwaliteitsteams Veiligheid bestaan uit medewerkers van organisaties die zich bezig houden met sociale veiligheid, zoals deskundigen vanuit Halt, het Centrum voor Criminaliteitspreventie en Veiligheid (CCV) en het Algemeen Pedagogisch Studiecentrum (APS). Neem hiervoor contact op met het Nederlands Jeugdinstituut (NJI), telefoonnummer () 7 of via de mail kwaliteitsteamsveiligheid@nji.nl 7