Archeologie Dit werkstuk is gemaakt door: Lonneke Surstedt.
Inhoudsopgave Wat is een archeoloog? Bekende archeologen. Opleiding. Soorten archeologen. Tempel van Empel. Opgravingen. Mijn buurman. 1
Wat is een archeoloog? Een archeoloog is iemand die op de universiteit een opleiding archeologie heeft gedaan. Een amateur archeoloog heeft geen studie op de universiteit gedaan. De amateur archeologen hebben wel al heel lang een belangrijke rol bij archeologische opgravingen. Toen de opleiding archeologie nog niet bestond werden mensen die toch dat werk uitvoerden zoals Flinders Petrie of Howard Carter toch archeologen genoemd. Een archeoloog is een wetenschapper die aan de hand van overblijfselen uit het verleden, het verleden probeert te reconstrueren. Hoewel de opgravingen het meest in het oog springen, vind er ook een heel belangrijk deel van het archeologisch werk plaats op de werkkamer van een archeoloog: namelijk het analyseren en vergelijken van de vondsten. 2
Bekende archeologen Een aantal bekende archeologen zijn: Caspar Reuvens, de (Nederlandse) eerste hoogleraar in de archeologie ter wereld. Lewis Binford, vanwege zijn studies op het gebied van archeologische theorievorming. Howard Carter, vanwege zijn ontdekking van het graf van Toetachamon. 1 Sir William Flinders Petrie, die vorm gaf aan de Egyptische archeologie. Massimo Pallottino, die een belangrijke rol speelde bij de moderne etruscologie 2. Heinrich Schliemann, die de stad Troje herontdekte. Christian Jürgensen Thomsen, die de indeling steentijd, bronstijd en ijzertijd bedacht. Jens Jacob Worsaae vanwege zijn onderzoek in Denemarken. Caspar Reuvens Lewis Binford Howard Carter carcarterccart earter Sir Williams Flinders Petrie Massimo Pallottino Heinrich Schielmann Christian Jürgensen Thomsen Jens Jacob Worsaae 1 Toetachamon is een Egyptische farao die leefde van 1342 v. Chr. tot 1361 v. Chr. Hij is maar 19 jaar geworden. 2 Etruscologie is de wetenschap over het volk de Etrusken, die leefden in midden-italië van de 9 e tot en met de 1 e eeuw v. Chr. 3
Opleiding Als je archeoloog wilt worden moet je na je basisschool eerst het niveau VWO doen. Daarna ga je studeren aan de universiteit. In Nederland kun je archeologie studeren in Amsterdam, Leiden, Groningen en Nijmegen. Tijdens de studie maak je studiereizen naar het buitenland. Je oefent door mee te doen aan opgravingen. Als je archeoloog bent, is werk vinden niet zo moeilijk. In Nederland worden veel opgravingen gedaan. Dat komt door de Archeologiewet. Daarin staat dat als er ergens gebouwd gaat worden, archeologen eerst onderzoek mogen doen. De meeste archeologen vinden werk in Nederland. In het buitenland zijn er genoeg archeologen uit het land zelf. Maar soms kun je wel meehelpen met een opgraving in het buitenland. 4
Soorten archeologen Je hebt verschillende soorten archeologen: beroeps archeologen en amateur archeologen. Beroeps archeologen hebben een universitaire studie gedaan. Ze zijn meestal gespecialiseerd in een bepaald stuk van de geschiedenis. De meeste beroeps archeologen krijgen geen werk of je moet echt heel erg goed zijn. Amateur archeologen hebben een eigen studie gedaan. Ze zijn meestal gespecialiseerd in de hele geschiedenis. 5
De tempel van Empel De tempel van Empel is een klein heiligdom gewijd aan Hercules Magusanus, oppergod van de Bataven, die werd opgericht aan het begin van onze jaartelling. Het is ontdekt door een amateurarcheoloog (mijn buurman) in een akker net buiten het Noord-Brabantse dorp Empel. In de buurt van de overblijfselen zijn ook vele vondsten uit die tijd gedaan, zoals: mantelspelden, Romeinse munten, maar ook gebruikte wapens. Aangezien het niet gebruikelijk was in het Romeise rijk wapens aan de goden te offeren, is het onwaarschijnlijk dat het een Romeins eigendom was,,aar eerder voor de Bataafse om hun oppergoden te aanbidden. De veteranen 3 uit die Bataafse legereenheden legden ritueel hun wapens neer, als dank voor de bescherming die de god hun had verleend tijdens hun militaire carrière. 3 Een veteraan is iemand die in tijd van oorlog voor zijn land heeft gestreden als soldaat. 6
Opgravingen De eerste vondst Ergens in het begin van de 19e eeuw (1800-1900) doet Mary Mantell in 1822 in Engeland een merkwaardige vondst. Ze laat het aan haar man zien, doctor Gideon Mantell. Deze laat de tanden aan oudheidkundigen (archeologen) zien om ze te bestuderen. Ze kennen de tanden niet. De tanden komen wel overeen met die van een iguana (een hagedissensoort) uit Zuid-Amerika. Maar ze zijn kleiner. Op de plaats waar Mary de tanden vond, vinden ze een skelet. Van dát skelet maakt dr. Mantell tekeningen. Hij denkt dat het een enorme hagedis moet zijn geweest, zoiets als een iguana, maar dan veel groter. Omdat zijn tanden op die van een iguana lijken noemt Mantell hem iguanodon. Van de stekel die hij erbij vond dacht hij dat die op zijn neus hoorde. Andere vondsten... Zo'n 55 jaar later (in 1878) werden in een kolenmijn in België 31 skeletten van iguanodons gevonden. Het dier bleek nóg groter te zijn geweest dan dr. Mantell dacht. Hij liep op twee sterke achterpoten. Hij bleek niet één, maar twee rare stekels te hebben. Die zaten niet op zijn neus, maar het waren zijn duimen. Later werden er meer vondsten gedaan in Noord-Europa, Roemenië, Mongolië, Noord-Afrika en Noord-Amerika. Er werden steeds meer diersoorten gevonden die uitgestorven zijn. Duizenden zijn er al gevonden. Maar..., waarschijnlijk liggen er nog duizenden soorten te wachten op ontdekking. 7
Mijn buurman Mijn buurman is een amateur archeoloog, hij heeft de tempel van Empel ontdekt. Hij heeft een keer een beeldje gevonden waarvan alleen de bovenkant uit de grond stak. Zijn naam is Jan van Bergen. Hij vind vaak dingen in de polder. Bij de tempel van Empel ook heel veel Romeinse munten gevonden. Hij heeft ook fossielen van 250 miljoen jaar oud. Die heeft hij niet zelf gevonden. Die komen uit het Atlas gebergte. Hij heeft mij ook heel veel verteld over amateur- en beroeps archeologen. Dit bordje heeft hij ook gevonden. Zo zag mijn buurman het beeldje. Dit is het beeldje. 8