Sensor technologie: huidige en toekomstige mogelijkheden voor real-time persoonlijke blootstellingsmetingen bij werknemers

Vergelijkbare documenten
Doe-het-zelf monitoring van beroepsblootstelling Daan Huizer en Frans Jongeneelen IndusTox Consult, Nijmegen

Biomonitoring en sensoring op de werkplek ethische aspecten

Meten van blootstelling aan MNO. NanoNextNL

GECONTROLEERDE BLOOTSTELLING? TOON HET AAN! 13 april 2016

7. Commentaar van de commissie

Onzekerheid en variabiliteit bij het beoordelen van chemische blootstelling op de werkplek

TGG 8 uur mg/m 3 (ppm) 14 (20) 3,25 (1) 1 (0,9) 0,7 (0,1) 7 (1,5) 0,15 (0,1) 0,14 (0,1)

PIMEX Fysieke belasting

GEZONDER WERKEN MET SLIMME SYSTEMEN - METEN OP MAAT

Het gebruik van mobiele technologie bij dataverzameling en interventie. Pepijn van Empelen

Samenvatting. Nederlands onderzoek aanleiding voor vragen aan Gezondheidsraad

Meelstof in de bakkerij

Samenvatting Advies normering piekblootstelling oplosmiddelen 1

measurement set gps radiofrequency John Bolte - RIVM

Zwangeren en CMR stoffen

Veilige werkwijzen Nieuwe criteria.

SENSA - EINDHOVEN 2018

Bewegingsdetectie in de werkomgeving Bewegingspatronen en Real-Time Locating Systems

Alette Langenhoff. Anaërobe afbraak van benzeen; Het ultieme bewijs

Grenswaarde benzeen een factor 5 omlaag

Afbakening presentatie Gaat niet zo zeer over technische aspecten, b.v. meetstrategie, representativiteit, adembescherming, retrospectief inschatten v

ECEL. Wouter Fransman

Procedure voor het afleiden van huidgrenswaarden voor stoffen met H-notatie, maar zonder een dermale Derived No Effect Level (DNEL)

Health Impact Assessment & Kosten-Baten analyse. Tim Meijster

Kwartsstof in de bouwnijverheid. Ontwikkeling en uitvoering van interventie-onderzoek

WELKOM BLOOTSTELLING VAN BENZINEPOMPSTATION MEDEWERKERS AAN BENZEEN, TOLUEEN EN XYLENEN IN SRI LANKA

Susan Peters Hans Kromhout; Yngvar Thomassen; Edeltraud Fechter-Rink. NVvA symposium 2009

Meten, modelleren, fantaseren, de creatie van praktische exposure scenario's onder REACH

Werkgerelateerde blootstelling aan enzymen; een introductie

Ontwikkeling van de nieuwe Verbetercheck Lasrook. Daan Huizer

PX-10. Onderzoek naar blootstelling en gezondheidsrisico s bij Defensie personeel

Participatieve monitoring van de luchtkwaliteit

Minimalisatie MDI blootstelling in de gipskamer

Moet ik nu damp, aërosol of tegelijk. meten? Jack Smit Arbeidshygiënist. Subcommissie MAC-waarden, werkgroep Meetmethoden

Bureau Gezondheid, Milieu & Veiligheid

Usability Engineering en User Experience 2012/2013

De Legitimiteit Groep. 16 juni 2011 Corpus, Oegstgeest

Hoe ontstaat handelingsverlegenheid bij leraren & complicaties bij complex onderzoek. Jan Bijstra, Niels Strolenberg, Jan Hoving & Wilfred Hofstetter

Inzichten in Vitaliteit: associaties met participatie en maatschappelijke kosten

Het nieuwe grenswaardenstelsel

BESCHRIJVING MIJN LEEFOMGEVING EN IK

GEZONDHEIDSKUNDIG ONDERBOUWDE GRENSWAARDEN

Het hoe en waarom van korter douchen Directe feedback voor langdurige gedragsverandering. Michel Handgraaf & Anouk Griffioen Wageningen Universiteit

Exposure Scenarios (ES) in het esds

Helpt het hulpmiddel?

Nederlandse samenvatting (Summary in Dutch)

Real-time Exposure to Substances In Dutch Undergrounds (RESIDU)

Effectiviteit van veiligheidsverbeterprogramma's (VVP s)

Biologische bestrijdingsmiddelen: gezondheidsbewaking bij de producent. En de consument? 17 april Dr Jos M Rooijackers,

Houtstof. een toetsing van de haalbaarheid van een nieuwe grenswaarde. Is 1 mg/m3/8 uur verantwoord gravimetrisch meetbaar?

Bijlage 3 Overzicht meetmethoden voor omgevingsmetingen bij bodemsaneringen

Track & Trace. Mogelijkheden in high care omgevingen. Job Gutteling, klinisch fysicus 8 december 2016 TOPICS IN IC, Lunteren

Nano: communiceren over onzekere of onbekende risico s

TNO Runalyser; real time monitoring van looptechniek. John Willems

Hoe stellen we grenswaarden op voor kankerverwekkende stoffen zonder drempelwaarde : Een duivels dilemma?

DUST SENTRY AAN HET WERK

Bijdrage van schepen en dieseltreinen aan lokale concentraties roet en ultrafijn stof

Self Assessment in de Schoenherstelsector. Het zelf meten van blootstelling aan oplosmiddelen. Notitie

Evidence-based richtlijn lasrook

Bijdrage van schepen en dieseltreinen aan lokale concentraties roet en ultrafijn stof

Nederlandse samenvatting

Blootstellingsrisico's in de gft-verwerking. Hester Dekker, ECTS Arbo Unie; NVvA symposium 29 maart 2012

NVvA Symposium Blootstelling aan biologische agentia in de vlees-, en vleesverwerkende sector. Vanessa Zaat & Remko Houba

Preconceptiezorg voor vrouwen met lage gezondheidsvaardigheden

HET POLICY LAB. Tjerk Timan. ScienceWorks 25 mei 2018

Streekziekenhuis Mook. Henk Thuis Per Domum Arbeidshygiëne Symposium NVvA 2015

Bedrijfsinterne richtlijn. Fenneke Linker. Arbeidshygiëne & Toxicologie

Ouderen en preventie. Annemien Haveman-Nies. GGD Noord- en Oost-Gelderland / Wageningen Universiteit

Signaleringsinstrumenten. Validatie onderzoek signaleringsinstrumenten bij 0-4 jarigen Marianne de Wolff & Meinou Theunissen

Robotica in maintenance

Het gebruik van mobiele technologie ter bevordering van fysieke activiteit en gezondheid. Gymmen in de toekomst!

20 Jaar Symposium NVvA : waarover praten zij. Trends en verschuivingen gezien door een ouwe rot in het vak Focus op de AH praktijk

Stoffenmanager, een tool voor Risico Identificatie en Evaluatie (RIE) en blootstellingscenario's

PERSUASIVE TECHNOLOGY FOR HEALTH AND WELLBEING AT WORK

Onderzoek en beleid binnenhuismilieu Vlaanderen E Goelen

Praktische aspecten van metingen in mijn bedrijf

Meetapparatuur en interpretatie meetgegevens

Veiligheidsbeoordeling onder REACH

Werken met de SCi-547 en SCi-548. Jody Schinkel, Suzanne Spaan, Ko den Boeft, Jan Tempelman

Karaterisering van trends in blootstelling: cytostatica in Nederlandse ziekenhuizen als voorbeeld

Meetprotocol fijn stof bepaling in kantoren en scholen

Hoe goed is de ECETOC Targeted Risk Assessment (TRA) tool voor werknemers?

Endotoxinen. Het ontwikkelen van een meetprotocol voor endotoxinen. RIsk assessment in the Work Environment (RIWE)

Intelligente coaching van mensen via smartphones

Slim gevaarlijke stoffenbeleid hoe krijg ik de beslissers in mijn bedrijf mee?

Luchtkwaliteit rond het vliegveld. Informatiebijeenkomst Knegsel 18 april 2015

Chapter 9 Samenvatting CHAPTER 9. Samenvatting

Palliatieve Zorg. Onderdeel: Kwalitatief onderzoek. Naam: Sanne Terpstra Studentennummer: Klas: 2B2

luchtkwaliteit op de arbeidsplaats

Binnenlucht kwaliteit in verpleegtehuizen en het effect op de verspreiding van infectieziekten

Methoden van het Wetenschappelijk Onderzoek: Deel II Vertaling pagina 83 97

Voordelen van consumentengedragonderzoek in een virtuele wereld

Bewegingen in de Arbeidshygiëne. Jan Twisk Dow Benelux BV.

Controverses tussen grenswaarden De casus benzeen Het duiveltje zit in het detail. Gerard Swaen, Universiteit Maastricht NvT 8 maart 2018

Onderzoek naar blootstelling aan endotoxinen in de agrarische sectoren van teelt, be- en verwerking en handel

Effect van Planetree op kwaliteit en tevredenheid, wetenschappelijk aangetoond?

Op de bres voor arbeidshygiëne!

Co-creatie van de e-learning Gezamenlijke besluitvorming in de geboortezorg

Printed Electronics. 17 februari Nieuwegein. Albert Noppen

Samenvatting, conclusies en aanbevelingen

Transcriptie:

Sensor technologie: huidige en toekomstige mogelijkheden voor real-time persoonlijke blootstellingsmetingen bij werknemers NVvA symposium, (Zeist, 12-4-2018) Max Hennekes, MSc NVvA symposium 2018 1

Overzicht presentatie Aanleiding literatuurstudie 1. Beperkingen huidige meetmethode 2. Mogelijkheden van sensor technologie? Studieopzet Resultaten Beperkingen huidige sensoren Huidige beperkingen data interpretatie Mogelijkheden voor koppelen van context Discussie en conclusie NVvA symposium 2018 2

Aanleiding literatuurstudie: 1: beperkingen huidige meetmethodiek Metingen en analyse Meetapparatuur duur, belastend en voornamelijk bruikbaar voor professionals Limiet op aantal samples door kosten Tijdspanne tussen meting en dataterugkoppeling lang Data interpretatie Geen temporeel (en spatieel) patroon zichtbaar Uitdunning relevante blootstellingspieken Aanpak voor hogere resolutie: Observaties Lineaire regressie analyse / mixed-model analyse STEL-metingen STEL = short term exposure limit NVvA symposium 2018 3

Aanleiding literatuurstudie: 2: Mogelijkheden van sensor technologie? Technologische ontwikkeling maakt andere vorm van meten toegankelijker: Persoonlijk, in real time met hoge resolutie Lagere kosten Mogelijkheden sensorpakket De mogelijkheden zijn veelbelovend! (of lijkt zo?) Huidige gebruik real-time sensoren Interpretatie (context) essentieel NVvA symposium 2018 4

Studieopzet: Onderzoeksvraag vanuit TNO Wat zijn de huidige en toekomstige mogelijkheden van persoonlijke blootstellingsmetingen met sensoren bij werknemers? NVvA symposium 2018 5

Studieopzet: Approach Literatuur Pubmed Overige artikelen uit referenties gevonden materiaal (sneeuwbal) Grijze literatuur AIHA (2016) protecting worker health trough sensor technology Interviews met arbeidshygiënisten binnen petrochemische industrie NVvA symposium 2018 6

Resultaten: Behoeften arbeidshygiene o.b.v. interviews De sensor Laag detectielimiet + onderscheidend vermogen in complexe mengsels (BTEX) Draagbaar ATEX gecertificeerd De context Locatie Activiteit data BTEX = benzeen, tolueen, ethylbenzeen, xyleen NVvA symposium 2018 7

Resultaten: Overzicht systeem NVvA symposium 2018 8

Resultaten: Beperkingen van huidige real-time meetapparatuur Gas sensoren Geen onderscheidend vermogen tussen VOS Gevoelig voor invloed temperatuur, luchtvochtigheid etc Vereist responsfactor Deeltjes sensoren Groot, maar kleinere versies komen beschikbaar Optical particle counters (OPCs) Geen identificatie samenstelling van stof VOS: vluchtige organische stoffen NVvA symposium 2018 9

Resultaten: Beperkingen m.b.t. context Sensoren genereren veel hoog variabele data Resulteert in piekpatroon, zonder verdere informatie Uitdaging: koppelen van context data: Piek-identificatie Mogelijkheden tot interventie Feedback aan werknemer NVvA symposium 2018 10

Resultaten: Definitie van een piek Gezondheidsraad rapport organische oplosmiddelen: een piekblootstelling is een gemiddeld hoge blootstelling over een periode van 15 minuten een piekblootstelling hoger dan tweemaal de 8u-tgg mag niet voorkomen er mogen niet meer dan vier piekblootstellingen per dag optreden, en de periode daartussen dient minimaal één uur te bedragen binnen een piekblootstelling mogen zich geen momentane concentraties hoger dan tienmaal de MAC-waarde voordoen (1): https://www.gezondheidsraad.nl/sites/default/files/9912n.pdf Ttg= tijd gewogen gemiddelde NVvA symposium 2018 11

Resultaten: Koppelen contextuele informatie Voor interpretatie blootstelling door arbeidshygenist (1) Directe observatie (2) Dagboek bijhouden (3) Locatie (GPS, RFID beacons etc) (4) VEM (video exposure monitoring) (5) Real time questionnaires (6) Andere opties.? NVvA symposium 2018 12

Resultaten: Koppelen contextuele informatie (3) locatie (GPS) Voordeel Bronopsporing Creëren bronkaarten Voornamelijk spatieel, tijdsframe van belang Handig gebruik maken van veel data Naar voorbeeld van studies milieu-epidemiologie Nadeel GPS heeft accuraatheid van +/- 8 meter binnen Blokkerende werking van metaal en beton Alternatieven RTLS (real time location systems RFID (radio frequency identification) gebruikt bijv. bij first responders +/- 2 meter afwijking Voorbeeld studie Brown et al., 2016 UWB (ultra wide bands) Beacons NVvA symposium 2018 13

Resultaten: Koppelen contextuele informatie (4) VEM Voordeel Direct beeld van invloed werkhandeling op blootstelling Helpt bij bewustwording en trainingsdoeleinden Individuele terugkoppeling mogelijk Nadeel Koppelen video data en blootstelling kost veel tijd Privacy Oplossing Body-cam reactief op blootstellingsverhogingen koppelen van tags aan de blootstellingsdata VEM = video exposure monitoring NVvA symposium 2018 14

Resultaten: Koppelen context. informatie (5) real time questionnaires Voordeel Context sensitive (CS-EMAs) bij verhoogde blootstelling (van Wel et al, 2017) Verzamelen data direct na blootstellingsmoment Nadeel Invullen vragenlijst tijdens werk Werknemer moet altijd in nabijheid van PDA zijn Verlies van motivatie invullen vragenlijst door werknemer CS-EMA = context-sensitive ecological momentary assessment PDA = personal digital assistent NVvA symposium 2018 15

Discussie Interpretatie door arbeidshygiënist Zijn beschreven context-systemen praktisch toepasbaar? Andere mogelijkheden denkbaar? Feedback aan werknemer Directe feedback aan werknemer? Evaluatie achteraf? Indicatief of toetsingswaarde mogelijk? Meebewegend tijdsframe voor 15 min tgg toetsing Belang van piekblootstelling Duidelijkere definitie Biologische relevantie Opstellen leidraad real-time meten? NVvA symposium 2018 16

Conclusie Conclusie Trend richting toepassing in arbeidshygiëne lijkt aanwezig Losse onderdelen sensorsysteem aanwezig Geïntegreerd systeem ontbreekt vooralsnog Oplossen van verschillende issues Ontwikkelen sensoren met hoge specificiteit en sensitiviteit Draagbaarheid van sensoren Mechanismen om context te koppelen, biedt mogelijkheden voor langere meetsessies Mogelijkheden voor geavanceerde data verzameling en interpretatie; nieuwe dimensie binnen arbeidshygiëne NVvA symposium 2018 17

Afsluiting Afsluiting Uitvoering Organisatie: TNO RAPID, Zeist Begeleiding: Eelco Kuijpers, Anjoeka Pronk Teruglezen? Scriptie onder andere gebruikt voor artikel NvVA nieuwsbrief 4/2017 (H. Goede) Contact-gegevens Max Hennekes Email: max.hennekes@caesar-consult.nl NVvA symposium 2018 18