Persbericht 21 juni 2018 Cft voorzitter Raymond Gradus: Discipline bij financieel beheer Bonaire zorgelijk Kralendijk Het College financieel toezicht Bonaire, Sint Eustatius en Saba (Cft) heeft tijdens zijn bezoek aan Bonaire op 19 juni aan het bestuurscollege en de eilandsraad zijn zorgen uitgesproken. Het Cft constateert dat Bonaire op teveel vlakken niet voldoet aan de normen van de Wet financiën openbare lichamen Bonaire, Sint Eustatius en Saba (Wet FinBES). Er is meer bestuurskracht nodig om zichtbare resultaten te boeken, aldus Cft voorzitter Raymond Gradus. Tijdens het bezoek van het college is gesproken met de gezaghebber, het bestuurscollege (BC) en de eilandsraad (ER). Ook is tijdens een werkbezoek aan het Water- en Energiebedrijf Bonaire (WEB) gesproken over de nieuwe tariefstructuur en de noodzaak om te investeren in de elektriciteitsproductie. Met het bestuurscollege is uitgebreid gesproken over de benodigde bestuurskracht om verbeteringen door te voeren op het gebied van de begrotings- en verantwoordingscyclus en het financieel beheer. Ondanks diverse plannen constateert het Cft een te beperkte voortgang bij de noodzakelijke verbetering van het financieel beheer. Diverse plannen met aanbevelingen zijn in 2017 afgerond maar dienen nog steeds te worden geïmplementeerd. Het Cft heeft geadviseerd de ambtelijke organisatie te versterken. Het Cft vraagt al geruime tijd aandacht om de diverse sleutelfuncties binnen de organisatie in te vullen en heeft daar indringend over gesproken met het bestuurscollege. Tijdens het bezoek van het Cft is ook gesproken over de verantwoording over 2017 en 2018. Het Cft heeft zijn teleurstelling geuit dat de kwartaalrapportages niet tijdig worden ingediend. Ook is de zorg uitgesproken dat evenals vorig jaar de jaarrekening niet op tijd, uiterlijk 15 juli, wordt vastgesteld door de eilandsraad. Het Cft heeft Bonaire opgeroepen zich maximaal in te spannen om zo spoedig mogelijk de jaarrekening 2017 op te stellen en vervolgens vast te stellen. De ontwikkelingen bij een aantal overheids-nv s zijn zorgwekkend. Het college heeft hiervoor de aandacht gevraagd om te voorkomen dat deze ontwikkelingen de begroting van Bonaire negatief beïnvloeden. De toezegging van het bestuurscollege om operational audits uit te laten voeren op de overheids-nv s heeft vertraging opgelopen. Ook is het tijdig indienen van de jaarrekeningen van de overheidsentiteiten en het toepassen van de code of good governance van essentieel belang om inzicht te houden ten aanzien van de volledige bemensing van onder meer de raden van commissarissen en om een adequate risico-inschatting te kunnen maken. Laatste Cft bezoek Collegelid Sybilla Dekker Per 1 juli eindigt de tweede termijn van Sybilla Dekker als lid Cft BES op voordracht van Nederland. Zij is altijd zeer betrokken geweest bij de bestuurlijke en economische ontwikkelingen van Bonaire. Ik kijk terug op een bijzondere samenwerking met het bestuurscollege en de eilandsraad van Bonaire aldus Sybilla Dekker. Vanaf 1 juli 2018 bestaat het Cft BES uit voorzitter Raymond Gradus, lid op voordracht van de BES Herbert Domacassé en lid op voordracht van Nederland Henk Kamp. [Einde Persbericht] Fotograaf: Berber van Beek Fotobijschrift: Pagina 1 van 2
Het Cft constateert dat Bonaire op teveel vlakken niet voldoet aan de normen van de Wet financiën openbare lichamen Bonaire, Sint Eustatius en Saba (Wet FinBES). Noot voor de redactie niet voor publicatie Contactpersoon Cft: Secretariaat College financieel toezicht Bonaire, Sint Eustatius en Saba Manus Twisk - Secretaris Telefoon (+5999) 461-9081 / (+5999) 461-9082 / (+5999) 461-9084 Email Internet www.cft.cw Perscontacten: Jefka Martina Telefoon (+5999) 512-6861 Pagina 2 van 2
Komunikado 23 di yüni 2018 Presidente di Cft Raymond Gradus: Disiplina den maneho finansiero di Bonaire ta alarmante Kralendijk Durante su bishita na Bonaire dia 19 di yüni, Kolegio di supervishon finansiero di Bonaire, Sint Eustatius i Saba (Cft) a ekspresá su preokupashon serka Kolegio Ehekutivo i Konseho Insular. Cft ta konstatá ku riba demasiado tereno Bonaire no ta kumpli ku e normanan di e Lei di finansa di e entidatnan públiko Bonaire, Sint Eustatius i Saba (Wet FinBES). Mester di mas forsa ehekutivo pa por logra realisá resultadonan visibel, segun presidente di Cft Raymond Gradus. Durante su bishita Kolegio a hiba kombersashon ku Gezaghèber, Kolegio Ehekutivo i Konseho Insular. Tambe durante un bishita di trabou na e kompania di awa i elektrisidat WEB a papia tokante e struktura nobo di tarifa i e nesesidat di invertí den e produkshon di elektrisidat. Ku e Kolegio Ehekutivo a deliberá intensamente tokante e forsa ehekutivo ku ta nesesario pa implementá mehorashon riba tereno di e siklo di presupuesto i responsabilisashon, i e maneho finansiero. Apesar di vários plan, Cft ta konstatá un progreso demasiado limitá di e mehorashon nesesario di e maneho finansiero. Na 2017 a finalisá vários plan ku rekomendashon, pero te ainda mester implementá esakinan. Cft a konsehá pa fortifiká e organisashon gubernamental. Pa basta tempu kaba Cft ta pidi atenshon pa yena e diferente funshonnan klave den e organisashon i e Kolegio a diskutí profundamente tokante esei ku e Kolegio Ehekutivo. Durante e bishita di Cft a papia tambe tokante e responsabilisashon di 2017 i 2018. Cft a ekspresá su desepshon ku no ta entregá e reportahenan di kuartal na tempu. Tambe a ekspresá preokupashon pa e echo ku, meskos ku tabata e kaso aña pasá, Konseho Insular lo no aprobá e kuenta anual na tempu, esta pa mas tardá dia 15 di yüli. Cft a pidi Bonaire pa hasi su máksimo esfuerso pa mas pronto posibel traha e kuenta anual di 2017 i seguidamente aprobá esaki. E desaroyonan na vários empresa públiko ta preokupante. Kolegio a pidi atenshon pa esaki, pa evitá ku e desaroyonan aki lo influenshá e presupuesto di Bonaire di forma negativo. E promesa ku Kolegio Ehekutivo a hasi, esta pa laga ehekutá oudit operashonal na e kompanianan di gobièrnu, a haña retraso. Tambe entrega na tempu di e kuentanan anual di e entidatnan di gobièrnu i aplikashon di e kódigo di bon gobernashon ta di esensial importansia pa mantené bista pa loke ta trata yenamentu di tur e funshonnan den entre otro e huntanan di komisario i pa por hasi un kalkulashon di riesgo apropiá. Último bishita di miembro di Cft Sybilla Dekker Entrante dia 1 di yüli e di dos periodo di Sybilla Dekker komo miembro di Cft BES riba proposishon di Hulanda ta terminá. Semper e tabata masha komprometí ku e desaroyonan gubernamental i ekonómiko di Bonaire. Mi ta mira bèk riba un kolaborashon spesial ku Kolegio Ehekutivo i Konseho Insular di Bonaire, segun Sybilla Dekker. Entrante 1 di yüli 2018 Cft BES ta konsistí di presidente Raymond Gradus, miembro riba proposishon di BES Herbert Domacassé i miembro riba proposishon di Hulanda Henk Kamp. [Fin di komunikado] Fotógrafo: Berber van Beek Teksto pa foto: Pagina 1 van 2
Cft ta konstatá ku riba demasiado tereno Bonaire no ta kumpli ku e normanan di e Lei di finansa di e entidatnan públiko Bonaire, Sint Eustatius i Saba (Wet FinBES). Nota pa redakshon no pa publikashon Persona di kontakto na Cft: Sekretariado di Kolegio di supervishon finansiero Manus Twisk - Sekretario Telefòn (+5999) 461-9081 / (+5999) 461-9082 / (+5999) 461-9084 Email Internet www.cft.cw Persona di kontakto pa Prensa: Jefka Martina Telefòn (+5999) 512-6861 Pagina 2 van 2
Comunicado di Prensa 21 di juni 2018 Presidente di Cft Raymond Gradus: Disciplina den maneho financiero di Boneiro ta alarmante Kralendijk Durante su bishita na Boneiro dia 19 di juni Colegio di supervision financiero di Boneiro, Sint Eustatius y Saba (Cft) a expresa su preocupacion na Colegio Ehecutivo y Conseho Insular. Cft ta constata cu Boneiro riba demasiado tereno no ta cumpli cu e normanan di e Ley di finansa di e entidadnan publico Boneiro, Sint Eustatius y Saba (Wet FinBES). Mester di mas forsa directivo pa logra resultado visibel, segun presidente di Cft Raymond Gradus. Durante su bishita Colegio a hiba combersacion cu Gezaghebber, Colegio Ehecutivo y Conseho Insular. Tambe durante un bishita di trabou na Water- en Energiebedrijf Bonaire (WEB) a papia tocante e structura di tarifa nobo y e necesidad di inverti den e produccion di electricidad. Cu Colegio Ehecutivo a delibera extensamente tocante e forsa directivo necesario pa implementa mehoracion riba tereno di e ciclo di presupuesto y hustificacion y e maneho financiero. A pesar di varios plan Cft ta constata un progreso demasiado limita di e mehoracion necesario di e maneho financiero. Na 2017 a finalisa varios plan cu recomendacion, pero te ainda mester implementa nan. Cft a conseha pa fortifica e organisacion gubernamental. Pa basta tempo caba Cft ta pidi atencion pa yena e diferente funcionnan clave denter di e organisacion y a discuti profundamente tocante esey cu Colegio Ehecutivo. Durante e bishita di Cft tambe a papia tocante e hustificacion di 2017 y 2018. Cft a expresa su decepcion cu no ta entrega e reportahenan trimestral na tempo. Tambe a expresa preocupacion pa e echo cu, mescos cu aña pasa, Conseho Insular lo no aproba e cuenta anual na tempo, esta pa mas tarda dia 15 di juli. Cft a exhorta Boneiro pa haci su esfuerso maximo pa mas pronto posibel elabora e cuenta anual di 2017 y seguidamente aprob e. E desaroyonan na varios empresa publico ta preocupante. Colegio a pidi atencion pa esaki, pa preveni cu e desaroyonan aki lo influencia e presupuesto di Boneiro negativamente. E promesa di Colegio Ehecutivo pa laga efectua control operacional (operational audits) na e empresanan publico a haya retraso. Tambe entrega na tempo di e cuentanan anual di e entidadnan publico y aplicacion di e codigo di bon gobernacion ta di esencial importancia pa mantene un vision respecto e nombramento di personal completo den, entre otro, e huntanan di comisario y pa por haci un calculacion di riesgo apropia. Ultimo bishita di miembro di Cft Sybilla Dekker Entrante dia 1e. di juli e di dos periodo di Sybilla Dekker como miembro di Cft BES riba proposicion di Hulanda ta yega na su final. Semper e tabata masha comprometi cu e desaroyonan administrativo y economico di Boneiro. Mi ta mira atras na un colaboracion special cu Colegio Ehecutivo y Conseho Insular di Boneiro, segun Sybilla Dekker. Entrante dia 1e. di juli 2018 Cft BES ta consisti di presidente Raymond Gradus, miembro riba proposicion di BES Herbert Domacassé y miembro riba proposicion di Hulanda Henk Kamp. [Fin di e Comunicado di Prensa] Fotografo: Berber van Beek Texto na e potret: Cft ta constata cu Boneiro riba demasiado tereno no ta cumpli cu e normanan di e Ley di finansa di e Pagina 1 van 2
entidadnan publico Boneiro, Sint Eustatius y Saba (Wet FinBES). Nota pa redaccion no pa publicacion Persona di contacto na Cft: Secretariado di Colegio di supervision financiero di Boneiro, Sint Eustatius y Saba Manus Twisk - Secretario Telefon (+5999) 461-9081 / (+5999) 461-9082 / (+5999) 461-9084 Email Internet www.cft.cw Persona di contacto cu Prensa: Jefka Martina Telefon (+5999) 512-6861 Pagina 2 van 2
Press release June 21 st, 2018 Cft chairman Raymond Gradus: Discipline with financial management Bonaire is troublesome Kralendijk - During its visit to Bonaire on June 19 th, the Board of financial supervision Bonaire, Sint Eustatius and Saba (Cft) expressed its concerns to the Executive Council and the Island Council. The Cft notes that on too many levels Bonaire does not comply with the standards of the Public Finance Act Bonaire, Sint Eustatius and Saba (Wet FinBES). "More management power is needed to achieve visible results", Cft chairman Raymond Gradus states. During its visit the Board met with the Lieutenant Governor, the Executive Council and the Island Council. A working visit was made to the Water and Energy Company Bonaire (WEB), during which the new tariff structure and the need to invest in the electricity production were discussed. The Board spoke extensively with the Executive Council on the management power that is necessary to make improvements in the area of the budget and accountability cycle, and financial management. The Cft notices that the progress in the necessary improvement of the financial management is too limited, despite a number of plans that were made. Various plans with recommendations have been completed in 2017, but these still need to be implemented. The Cft has advised to strengthen the government organization. For quite some time now, the Board has been requesting attention for the need to fill in the various key functions within the organization and it has spoken intensely about this issue with the Executive Council. During the visit of the Cft, the accountability for the years 2017 and 2018 was also discussed. The Board has expressed its disappointment that the quarterly reports have not been submitted in time. Also the concern has been expressed that, as was the case in the previous year, the Island Council will not adopt the financial statements in time, which is no later than July 15 th. The Cft has called on Bonaire to exert its maximum effort in order to draw up the financial statements 2017 as soon as possible and to subsequently adopt these. The developments at a number of government companies are cause for concern. The Board has requested attention for this topic, in order to prevent these developments from having a negative impact on Bonaire's budget. The commitment of the Executive Council to have operational audits carried out on the government companies has been delayed. The timely submission of the financial statements of the government entities and the application of the code of good governance are also essential in order to keep track of the full staffing of among others the supervisory boards, and to be able to prepare an adequate risk assessment. Last Cft visit of Board member Sybilla Dekker As of July 1 st, the second term of Sybilla Dekker as member of Cft BES upon proposition of the Netherlands, will come to an end. She has always been very involved in the government and economic developments of Bonaire. "I look back on a special collaboration with the Executive Council and the Island Council of Bonaire", Sybilla Dekker states. As of July 1 st, 2018 the Cft BES will consist of chairman Raymond Gradus, the member upon proposition of the BES Herbert Domacassé and the member upon proposition of the Netherlands Henk Kamp. [End of press release] Pagina 1 van 2
Photographer: Berber van Beek Caption: The Cft notes that on too many levels Bonaire does not comply with the standards of the Public Finance Act Bonaire, Sint Eustatius and Saba (Wet FinBES). Note for the editing department not for publication Contact person Cft: Secretariat Board of financial supervision Bonaire, Sint Eustatius and Saba Manus Twisk Secretary Telephone (+5999) 461-9081 / (+5999) 461-9082 / (+5999) 461-9084 Email Internet www.cft.cw Press contacts: Jefka Martina Telephone (+5999) 512-6861 Pagina 2 van 2