In dit nummer o.a.: Deregulering: stand van zaken 11 e Wereldcongres ISPO 40 jaar in dienst van het vak 24 e jaargang, oktober 32004
Joh. Th. sinds 1893 b.v. Groothandel in orthopedische- en revalidatieartikelen SCHEIN KRAEMER RUCKGABER: FLD ( VOORHEEN SPAC) CAROLI REVALIDATIE ARTIKELEN STEUNZOLEN MATERIALEN, GEREEDSCHAP EN MACHINES ORTHO SPORTIV ORTHO LADY ORTHO GENT ACTIFLEX LUCRO AV, ORTHESE EN KORSETSCHOENEN PULMAN VERBANDSCHOENEN BRUMAN VERBANDPANTOFFELS ADOUR COMFORTSCHOENEN PERONEUS ORTHESE EN VEREN BREUKBANDEN QUENGEL SCHARNIEREN CARE: KRUKKEN,STOKKEN,LOOPREKJES ENZ. HANDY-CAR: ROLLATORS POPULAIR:ROLSTOELEN HALFFABRIKATEN VOOR ORTHOPEDIE, ORTHOPEDISCHE SCHOENTECHNIEK EN PODOLOGIE ORTHESEN EN PROTHESEN SEMI-ORTHOPEDISCHE (B) SCHOENEN SCHOENEN VOOR DIA- BETISCHE-EN REUMATISCHE VOETEN VERBAND SCHOENEN ANTI-VARUS SCHOENEN ORTHESE SCHOENEN KORSET SCHOENEN REVALIDATIE ARTIKELEN STEUNZOLEN Schulte b.v. Portsmuiden 17, 1046 AH Amsterdam T 020 611 84 55 - F 020 611 53 88 - E info@schultebv.nl
Voorwoord Oktober 2004 Colofon Officieel orgaan van de Nederlandse Vereniging van Orthopedische Schoentechnici Redactiecommissie O.J.A. Toornend, voorzitter J.P.M. de Boer P.J.A. ten Hengel W. Kaptein Mevr. M. van Vondelen (Tekstblok) M. van der Zande Correspondentie Redactiesecretariaat Orthopedische Schoentechniek J. Knook Postbus 227 2300 AE Leiden Tel. 071-515 76 26 E-mail: jhknook@hetnet.nl Abonnementsprijs 35, per jaar, exclusief 6% BTW Administratie Sels Advies en Secretariaat B.V. Postbus 21328, 3001 AH Rotterdam Telefoon 010-205 24 36 Annulering van abonnementen dient schriftelijk drie maanden voor het eerstvolgende kalenderjaar te geschieden. Advertentieverkoop Karstens, druk met communicatie Postbus 164, 2300 AD Leiden Telefoon 071-51 43 244 Fax 071-51 43 549 E-mail info@karstens.nl Uitgave Stichting Voorlichting Orthopedische Schoentechniek Vormgeving en druk Karstens, druk met communicatie Willem Barentszstraat 9, 2315 TZ Leiden Postbus 164, 2300 AD Leiden Telefoon 071-514 32 44 Telefax 071-514 35 49 Niets uit dit blad mag op welke wijze dan ook worden overgenomen dan met schriftelijke toestemming van de uitgeefster. Het begint er op te lijken Nu zult u bij het lezen van de titel van dit voorwoord zich afvragen: wat begint waarop te lijken? Welnu, de redactiecommissie vraagt al jaren om redactionele stukken, die door de leden worden aangeleverd. In deze uitgave zijn er verschillende redactionele stukken door leden aangeleverd. Dit is een positieve ontwikkeling en helpt misschien nog meer mensen over de drempel, zodat het blad nog meer een blad van en door de leden wordt. Hoewel wij het de afgelopen zomer druk hebben gehad (zie mijn vorige voorwoord), is de herfst per definitie de periode, waarin wij het echt druk hebben. De boeren, die hun gewassen oogsten, de druiven, die geplukt moeten worden en de schoenen, die gemaakt moeten worden, omdat die vóór de winter nog klaar moeten zijn. Wij hebben het dus werkelijk druk! Nu heeft de redactiecommissie met de inbreng van een aantal leden en derden voldoende onderwerpen gevonden om van het vakblad weer een interessant leesbaar blad te maken. Na bijna tien jaar voorbereiding is het voor de orthopedisch schoentechnicus nu mogelijk werkschoenen te vervaardigen of te veranderen zonder dat dit ten koste van de CE markering gaat. Een toelichting kunt u hierover in dit nummer lezen. De markt van de hulpmiddelen is volop in beweging. Dat weet u inmiddels wel, als u de kranten leest en de journaals beluistert. Het magische woord in de gezondheidszorg is deregulering. De voorzitter wijdt zijn column hieraan en de NVOS heeft een werkgroep samengesteld om de leden hierover op de hoogte te houden en te informeren over nieuwe ontwikkelingen. De lezer leest in dit nummer de belangrijkste weetjes over dit onderwerp. Aan de andere kant van de oceaan in Hongkong vond afgelopen zomer het XIe ISPO wereldcongres plaats. Of u wat gemist heeft, komt u nu te weten. In het vakblad hebben wij dit keer weer een aantal zogeheten human interest onderwerpen. Had ik al het idee, dat er binnen de orthopedische schoenmakerij niet veel jobhoppers zijn, dan wordt dit idee door twee medewerkers van Smeets bevestigd. Daarnaast heeft de branche afscheid genomen van een markant persoon, die met pensioen gaat. Wie? Dat leest u in dit nummer. Ook een aantal vaste rubrieken zoals Vrouw in het bedrijf en Verwant beroep ontbreken niet in dit vakblad. Groet Olav Toornend, Voorzitter redactiecommissie Inhoud Voorwoord 3 Van de voorzitter 5 HBO-duaal 7 Column 7 NVOS werkgroep deregulering 9 Korte berichten 9, 17,19, 25 Vrouw in het bedrijf: Marije Roozendaal 11 Markeren met CE 13 Brief uit Zuid Afrika 13 Interview Foeke Kuiper 14 11 e ISPO-congres 16 Harrys tip 17 Jubilarissen 18 Verwant beroep: Gerrit Gravemaker 19 NVOS gaat digitaal 23 Project Archibald 24 50 jaar Nederlands leder- en schoenmuseum 27 Evenementenagenda 28 Geslaagden SVGB 28 Open dag Buchrnhornen-Klomp 29 Uit de literatuur 30 Opmerkelijke opmerkingen 30
Het Nederlands Leder en Schoenen Museum bestaat vijftig jaar! In de afgelopen halve eeuw heeft het museum bijzondere objecten verzameld. Vijftig van deze topstukken worden belicht in de speciale jubileumexpositie, die vanaf 4 oktober te bezichtigen is. U komt toch zeker ook! Kijk voor meer informatie op www.schoenenmuseum.nl Overleer Voering Plaatmaterialen PISANA steunzolenprogramma Vraag naar onze catalogus! Telefoon 036-54 90 258 Footwork - Hopperzuigerstraat 35-1333 HM ALMERE Tel: 036-54 90 258 - Fax: 036-54 99 370 - e-mail: info@footwork.nl
Van de voorzitter Door Piet de Ruiter Niet aan dovemans oren Het blijft tobben met de deregulering. Het convenant dat destijds is afgesloten tussen het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS) en Zorgverzekeraars Nederland over een doelmatiger hulpmiddelenvoorziening heeft niet de gewenste efficiencywinst opgeleverd. Dat schrijft althans de minister van VWS aan de Tweede Kamer in april jl. Hij constateert o.a. dat zorgverzekeraars nog onvoldoende grip hebben op de zorgketen en achterblijven in de uitoefening van hun regiefunctie. Zorgverzekeraars zouden zorgverzekeraars niet zijn als zij deze verwijten over hun kant zouden laten gaan; zij reageerden door te zeggen dat zij meer tijd nodig hebben om de gewenste veranderingen tot stand te brengen. In een witboek dat Zorgverzekeraars Nederland in juli 2004 jl. uitbracht (Zorgverzekeraars en hulpmiddelen: werkenderwijs naar een best practice) wordt een groot aantal voorbeelden genoemd van wat zorgverzekeraars zelf best practices noemen, projecten van doelmatiger hulpmiddelenverstrekking. In de slotconclusies wordt o.a. een positieve samenwerking bepleit met veldpartijen, waaronder de leveranciers. Die oproep is wat de NVOS betreft niet gericht aan dovemans oren; integendeel zelfs. De NVOS-werkgroep deregulering zoekt dat contact bewust en zit regelmatig met individuele zorgverzekeraars aan tafel. Daar wordt over het contracteerbeleid (niet de tarieven!) gesproken en over al die technische en administratieve voorzieningen die de relaties tussen onze leden en de individuele zorgverzekeraars kunnen vergemakkelijken. Dat is, nu er immers niet meer collectief onderhandeld mag worden, een langdurig en intensief traject. Op 11 oktober worden onze leden daarover weer bijgepraat. Belangrijk is het ook onze invloed in het Haagse te onderhouden en te verstevigen. Ook dat lobby-werk is tijdrovend. We hebben MKB-Nederland weten te bewegen om namens alle bij haar aangesloten brancheverenigingen van leveranciers van hulpmiddelen schriftelijk aan de bel te trekken bij de Vaste Commissie van VWS uit de Tweede Kamer. In de bewuste brief wordt er o.a.op gewezen dat de dereguleringsoperatie alleen maar tot een hogere regellast voor de leveranciers heeft geleid en dat sommige zorgverzekeraars hun inkoopmacht blijven misbruiken door leveranciers stikken-of-slikken contracten voor te leggen. Het thema misbruik van inkoopmacht is en blijft een belangrijk aandachtspunt. Het contracteerbeleid van zorgverzekeraars laat nog steeds veel te wensen over. Dit onderwerp komt stellig aan de orde in het overleg dat we binnenkort voeren met het ministerie van VWS. Ook om die reden blijven we graag op de hoogte van de ervaringen die onze leden de komende maanden met het contracteerbeleid opdoen. In het gesprek met VWS zal ongetwijfeld ook de toekomst van ons zorgstelsel aan de orde komen, dat immers (streefdatum: 2006) op de schop gaat. De contouren ervan zijn nog niet scherp, zeker niet in hun gevolgen voor de NVOS-leden. We houden het in de gaten en u op de hoogte. oktober 2004 5
Dantuma Medische Speciaalzaken heeft zich ontwikkeld tot een compleet en professioneel zorgkundig bedrijf. Met vestigingen in Leeuwarden, Heerenveen, Drachten en Alkmaar is het de grootste leverancier van medische hulpmiddelen in de regio. Daarnaast heeft Dantuma door bedrijfsovername een vestiging in Emmeloord en steunpunten in Lelystad en Almere. Dantuma is ISOgecertificeerd en er zijn 53 mensen werkzaam. Voor onze vestigingen in zowel Alkmaar/Beverwijk als Heerenveen zijn wij op zoek naar enthousiaste, ambitieuze medewerkers die full-time of part-time aan de slag willen. Het gaat om de volgende functies: Je beschikt over goede contactuele vaardigheden en je hebt een actief denkvermogen op het creatieve en het medisch functioneel en cosmetisch gebied. Je bent goed in staat om zowel zelfstandig als in groepsverband te werken. Je flexibiliteit komt je van pas bij het draaien van spreekuren op de vestiging en op locatie, waarbij je klantvriendelijke instelling goed tot zijn recht komt. Je beschikt over ervaring met leesten en voorzieningen maken. Je werkt zelfstandig en ondersteunt je collegae in de werkplaats. Je hebt geen 9 tot 5 mentaliteit maar de ambitie, verantwoordelijkheid, zelfstandigheid en uitdaging van deze functie spreken je aan. Deze eigenschappen brengen de doorgroei naar orthopedisch schoentechnicus binnen handbereik. Je taak bestaat uit het vervaardigen van proefschoenen, supplementen en voorzieningen. Vanzelfsprekend ben je een enthousiaste, accurate, kwaliteitsbewuste, flexibele, handige en zelfstandige collega. Door opleiding wordt de kans geboden tot ontwikkeling van all-round vakman. Wij bieden een afwisselende baan met goede primaire en secundaire arbeidsvoorwaarden. Informatie over de genoemde vacatures kunt u krijgen bij: Y. Schiphorst, vestigingsdirecteur Heerenveen, tel. 0513 62 91 28 Sollicitaties kunt u richten aan: Dantuma Medische Speciaalzaken Postbus 368 8901 BD LEEUWARDEN orthopedische schoentechnici assistenten orthopedische schoentechnici orthopedische schoentechnische vakkrachten 6 orthopedische schoentechniek
Stand van zaken HBO Duaal Door: Ton Sels, secretaris NVOS Tijdens de voorjaarsledenvergadering bent u geïnformeerd over de te ontwikkelen HBO-opleiding voor onze branche. De wens om een dergelijke opleiding te realiseren komt voort uit het gegeven dat er voor de branche nog geen opleiding op HBO-niveau aanwezig is. Zowel de professionalisering van de branche als toekomstige Europese regelgeving maken dat het toevoegen van een opleiding op HBO-niveau aan de huidige kwalificatiestructuur noodzakelijk en wenselijk is. Partners De NVOS werkt in de voorbereiding naar de HBO-opleiding nauw samen met Fontys Hogescholen en de SVGB. Het is van belang dat de bestaande opleidingen van de SVGB op MBO-niveau en de nieuwe HBO-opleiding die door Fontys zal worden verzorgd heel goed op elkaar aansluiten. Naast genoemde onderwijsinstellingen is ook Orthobanda betrokken alsmede de Belgische zusterorganisaties van NVOS en Orthobanda. Namens de NVOS hebben de heren Mulders en Haspels zitting in de voorbereidingsgroep. Duaal: leren en werken De HBO-opleiding die wordt ontwikkeld is een duale opleiding. Dit betekent dat de personen die de opleiding volgen dit naast hun huidige baan doen. De combinatie leren en werken is voor de opleiding onmisbaar omdat veel studie-opdrachten in de praktijk moeten worden voorbereid. In principe gaat het om een driejarige opleiding waarbij de invulling zoveel mogelijk als maatwerk wordt afgestemd op de individuele student. Om deze reden start de opleiding met een intensieve assessmentfase waarin met de student een analyse wordt gemaakt van de reeds verworven competenties. Het studieprogramma wordt vervolgens hierop afgestemd. De opleiding vraagt om een forse tijdsinzet van de student. Naast het volgen van colleges dienen wekelijks op de werkplek en thuis de nodige studie-uren te worden gemaakt. Van de student wordt veel initiatief verwacht bij het zelf bepalen van de inhoud van opdrachten en werkstukken. Vertraging Het ontwikkelen van een nieuwe opleiding is een kostbare aangelegenheid. Het bestuur van de NVOS heeft daarom aanvragen gedaan bij het eigen ontwikkelingsfonds van de NVOS, OFOM, en bij SenterNovem van het Ministerie van EZ. De aanvraag van de NVOS past binnen de regeling Scholingsimpuls. Aangezien de behandeling van de aanvragen enige vertraging heeft opgelopen, zal de opleiding op zijn vroegst later dit seizoen starten. Ik hoop u binnenkort te melden wat de verdere voortgang is. Leden die meer willen weten over de opleidingsmogelijkheden of interesse hebben voor deelname aan de opleiding kunnen contact opnemen met het secretariaat van de NVOS (tel: 010 205 24 36). Modellen uit de Bijenkorf-folder Toen ik een jaar of dertien was kwam ik voor het eerst met orthopedische schoenen in aanraking. Ik woonde toen in het noorden van het land en via-via hoorden we van een orthopedisch schoentechnicus in Bolsward. Ik kreeg steeds meer problemen met het kopen van schoenen, omdat mijn voeten verschillend zijn doordat ik als kind een klompvoetje gehad heb. De betreffende orthopedische schoentechnicus heeft toen mijn eerste paar orthopedische schoenen gemaakt. Later ben ik bij Kooistra in Leeuwarden terecht gekomen. En inmiddels worden mijn schoenen alweer jaren door Kaptein Orthopedie gemaakt. Hoewel ik mijn eerste paar orthopedische schoenen in het begin wel vreemd vond aanvoelen ik was immers niet gewend om goed passende schoenen te dragen- heb ik ze na die eerste keer aantrekken nooit meer uitgedaan. Wat een verademing; geen last meer van mijn voeten en zoveel keuze uit modellen en kleuren! Ik was jong en uiterlijk was best belangrijk. Ik wilde altijd schoenen die leuk waren, waarvan anderen niet konden zien dat ze orthopedisch waren. Gelukkig is dat altijd gelukt. Niemand heeft me op school ooit met mijn schoenen gepest en nu nog hoor ik vaak van mensen: O, zijn dat orthopedische schoenen? Dat wist ik niet, daar zie je niets van! Ik besef dat ik geluk heb omdat ik met mijn voetafwijking nog redelijk normaal ogende schoenen kan dragen. Er zijn natuurlijk veel mensen die zwaardere orthopedische schoenen nodig hebben. Op een gegeven moment ken je je eigen beperkingen wel, dat maakt de keuze voor een model wat makkelijker. Daarom kijk ik regelmatig in schoenwinkels naar modellen. En als ik weet dat ik weer bijna in aanmerking kom voor nieuwe schoenen, ga ik nog actiever zoeken. Omdat er niet zoveel foldertjes bestaan van schoenen, pluis ik bijvoorbeeld ook altijd het blad van de Bijenkorf uit. De laatste twee modellen heb ik daaruit gehaald, waaronder een paar hoge laarzen. Erg leuk hoor! Omdat orthopedische schoenen slechts één keer per 15 maanden vergoed worden, vind ik dat je wel heel goed moet bedenken of je een zomerschoen of een winterschoen wilt. En je kiest toch sneller wat tijdloze kleuren. Dat is wel eens jammer; mensen die gewone schoenen kunnen kopen, hoeven daar toch minder over na te denken! Daarom ben ik zuinig op mijn schoenen. Ik heb zelfs mijn eerste paar schoenen nog! Daar loop ik eigenlijk niet meer op. Ik bewaar ze meer uit nostalgie. Omdat ik weet wat de orthopedische schoentechniek mij te bieden heeft, gun ik anderen dat ook. Want op straat zie ik wel eens mensen lopen waarvan ik denk: goh, die zouden eigenlijk ook orthopedische schoenen moeten hebben, dan zouden ze een stuk prettiger lopen. Misschien durven ze de stap niet te nemen. Dan zou ik wel tegen ze willen zeggen: Aarzel toch niet, er gaat werkelijk een wereld voor je open als je eraan begint! Lammie Veenings oktober 2004 7
NVOS Werkgroep deregulering opgestart door Rob Verwaard De regelgeving in de gezondheidszorg is in hoog tempo aan het veranderen. Daar waar vroeger veel centraal door de politiek geregeld werd, worden nu de regels steeds meer overgelaten aan het veld. De verwachting van deze politiek is dat de zorg beter en goedkoper gaat verlopen. Dereguleren is de term die de overheid aan dit proces heeft gegeven. Het gevolg van schrappen van regels door de overheid is dat deze worden ingevuld door individuele zorgverzekeraars. Zij krijgen de regie over het verstrekken van o.a. hulpmiddelen toegewezen. In de praktijk vindt iedere zorgverzekeraar dat de regels voor verstrekking van orthopedische schoenen op eigen wijze moet worden vormgegeven. Het gevolg voor de leverancier is dat er een oerwoud aan regels en procedures is ontstaan inzake de levering van orthopedisch schoeisel. Omdat dit probleem voor alle leden van de NVOS geldt, is er besloten een werkgroep deregulering op te starten. De werkgroep stelt zich de volgende doelen: het inzichtelijk maken van de huidige regels en procedures naar de leden; het meedenken met de zorgverzekeraars over het ontwikkelen van die regels. De eerste concrete resultaten van deze werkgroep worden al zichtbaar. Er zijn procesbeschrijvingen gemaakt van het aanmeten tot en met de na-controle met de diverse kwaliteitstoetsingen. Bovendien zijn er al modellen ontwikkeld voor een correcte toetsing van de levering van orthopedische schoenen nadat deze aan de klant geleverd zijn. Onderdeel van dit model is bij voorbeeld een enquêteformulier dat naar de klant wordt gestuurd over de kwaliteit van het product en de dienstverlening van de leverancier na de levering. Verschillende zorgverzekeraars hebben al interesse getoond in het toepassen van een dergelijk toetsingssysteem in de praktijk. Andere resultaten zijn er op het gebied van het verbeteren van de branchecijfers en monitoring via Internet. Een goed inzicht in de ontwikkelingen in de branche is immers zeer noodzakelijk om de gevolgen van de deregulering in kaart te kunnen brengen. Daarnaast wordt regelmatig overleg gevoerd met diverse zorgverzekeraars over hun behoeften ten aanzien van de huidige procedures en processen. Hieruit valt op te maken dat er bij veel zorgverzekeraars onder andere behoefte is aan een document waaruit is op te maken, waarom voor een bepaald product is gekozen. Dit in verband met een toetsing of het meest eenvoudige adequate product is geleverd. Andere wensen zijn het implementeren van een ander declaratiesysteem middels het clusteren van posten of het scheiden van het product van de dienstverlening. De zaken die de komende maanden op de agenda staan bij de werkgroep zijn: ontwikkeling en beschikbaar stellen van de klantenenquête; opstarten van de monitoring via Internet; onderzoek doen naar het in kaart brengen van de beslissingen op het gebied van het eenvoudigst adequate product; invulling verzorgen voor de vernieuwde website van de NVOS. Vanuit de reguleringsgroep wordt getracht met de zorgverzekeraar mee te denken om tot een voor alle partijen werkbare oplossing te komen. Via spiegelgroepbijeenkomsten wordt regelmatig contact gehouden met de leden van de NVOS om ze te informeren over deze ontwikkelingen, maar ook om de leden mee te laten praten over deze ontwikkelingen. Zonder invloed van de leden kan de werkgroep niet functioneren. Alle leden van de NVOS worden dan ook hierbij van harte uitgenodigd actief deel te nemen aan de volgende spiegelgroepvergaderingen! Rectificaties Het artikel Topsport na achillesruptuur (pag. 14 en 15 van het vorige nummer) is niet geschreven door W. van Bakel, P. Buchrnhornen en H. van Kuijk, maar door Sjon van Regteren van SJ Tekst. In het vorige nummer is op pag. 19 een foto geplaatst van de diploma-uitreiking van de orthopedische schoentechniek, niveau 3 en 4. Bij de naamsvermelding van de personen op de foto ontbreekt de naam van de heer R. Herschenheim, die op de foto als derde van links (in wit overhemd) naast mevr. T. Vermeulen staat. oktober 2004 9
Schonagen Orthopedische Schoentechniek B.V. is gevestigd in Harderwijk en gespecialiseerd in het maken van orthopedische schoenen. Het is een erkend orthopedisch schoentechnisch bedrijf dat 12 jaar bestaat en in die periode gestaag is gegroeid. De bedrijfsruimte is 3 jaar geleden gemoderniseerd met o.a. een nieuw machinepark voor de werkplaats. Ons team bestaat uit 5 medewerkers. Op dit moment zijn wij op zoek naar een Leestenmaker - Schoentechnisch Voorzieningenmaker die zich prettig voelt in een modern, middelgroot bedrijf en wil werken in een jong, enthousiast team. Verder zijn flexibiliteit, motivatie, nauwkeurigheid en verantwoordelijkheidsgevoel belangrijke vereisten. Je zult een verscheidenheid aan werkzaamheden verrichten. Wil je meer informatie dan kun je onze website bezoeken: www.schonagen.nl en/of contact opnemen met Frank Schonagen, tel. (0341) 42 61 12. Wij bieden je een fulltime aanstelling. Salariëring vindt plaats volgens de CAO Schoentechniek. Ben je geïnteresseerd? Richt dan je schriftelijke sollicitatie met CV aan Schonagen Orthopedische Schoentechniek B.V., t.a.v. Karla van Veluw, Stationsplein 6, 3844 KR Harderwijk. 19-22 november TECHNO SHOE 2004 met o.a. :. Dhr. Ton de Lange Biomechanicus, Fontys Paramedische Hogeschool Biomechanica / ganganalyse / moderne meettechnieken Dhr. M. Houben VGZ zorgverzekeraar Van aanspraak naar voorziening nu en straks Mevr. Miranda Lamers Drukmetingen in de praktijk Mevr. Marian Bosma De invloed van een nieuwe toezichthouder in de zorg op het ontwikkelen van een kwaliteitssysteem in uw praktijk Dhr. Mario van Oorschot Afzuigtechniek en gezondheid Dhr. Joachim Fischer Hygiene en werkwijze in de paskamer Volledige programma? Aanmelden? U kunt zich rechtstreeks aanmelden via onze internetsite: www.josamerica.com Hier vind u tevens het volledige programma van de Techno Shoe dagen. Industriepark Vliedberg 9, 5251 RG Vlijmen (NL), Tel 00-31 (0)73 511 91 23, Fax 00-31 (0)73 511 50 97 www.josamerica.com dr. Antal P. Sanders revalidatiearts, academisch ziekenhuis Maastricht Is samenwerking tussen orthopedisch schoentechnicus en podotherapeut wenselijk? Mevr. Ingrid Kruis Podotherapeut, Maxima Medisch Centrum Voetzorg in Suriname MACHINES & CAD CAM SYSTEMS www.josamerica.com 10 orthopedische schoentechniek
Vrouw in het bedrijf Interview met Marije Roozendaal van Hanssen Footcare Het zijn niet alleen mannen die onze branche tot een succesvolle maken. Ook de vrouwen spelen een belangrijke rol in de orthopedisch schoentechnische bedrijven. In deze serie laten we een aantal van deze vrouwen aan het woord. Over het werk en over hun interesse voor het vak. Deze keer vertelt Marije Roozendaal (23), werkzaam bij Hanssen Footcare in Haarlem, hoe zij ertoe gekomen is om orthopedisch schoentechnicus te worden. Door: Mariska van Vondelen Marije Roozendaal werkt 36 uur per week als orthopedisch schoentechnicus bij Hanssen Footcare in Haarlem. Deze uren verdeelt zij onder de aanmeetpunten Wijk aan Zee, IJmuiden, Heiloo, en Alkmaar. Tot zij haar felbegeerde diploma voor orthopedisch schoentechnicus afgelopen juni behaalde, werkte zij een dag in de week in de werkplaats en ging zij gemiddeld een dag in de week naar school. In het bedrijf werken vier maatnemers en iedere orthopedische schoentechnicus heeft eigen spreekuren. Je hebt het er druk mee. Hoe is het om als vrouw in een mannen vak te werken? Het bevalt me prima. Ik zie het verschil tussen mannen en vrouwen niet als het gaat om het werk. Het is ook niet zo dat we de hele dag met elkaar werken. Mijn werkweek is zeer variabel doordat ik verschillende spreekuren in diverse aanmeetpunten loop. De dag dat ik in de werkplaats werk heb ik met de mannen en vrouwen in de werkplaats te maken. En dat bevalt goed. Zodra iedereen door heeft dat je capabel bent, word je serieus genomen. Zowel in de werkplaats als in de paskamer. Met name de cliënten hebben wel aan me moeten wennen. Ze hadden niet zo n vertrouwen in dat grietje. Maar eenmaal het vertrouwen gewonnen hoor je ze niet meer. Is er genoeg ruimte om carrièrestappen te maken? Afgelopen juni ben ik afgestudeerd en heb dan eindelijk, na 8 jaar, mijn diploma orthopedisch schoentechnicus. Dat is al een hele klim. Voorlopig ben ik niet toe aan een nieuwe uitdaging. Ik heb het afgelopen jaar stage gelopen bij een drietal bedrijven. Daar heb ik veel foefjes geleerd, terwijl ik dacht dat ik al heel veel wist. Eigenlijk werk ik nog geen jaar in mijn huidige functie. Ik heb veel vrijheid, maak lange dagen en maak nog steeds regelmatig rare dingen mee. Zo heb ik een man van 62 jaar met derdegraads klompvoeten, ongecorrigeerd zijn eerste beschoeiing aangemeten. Hij had zijn hele leven nog nooit op schoenen gelopen, altijd op rubberen laarzen. En dat hij nu op schoenen moest lopen, beviel hem in eerste instantie niet. Dat blijven toch fascinerende momenten. Waar zijn vrouwen volgens jou beter in dan mannen? Medeleven. Dat kun je positief uitleggen, maar ook negatief. Ik merk dat ik me soms te veel laat meeslepen door de emoties van de cliënten. Die grens kunnen mannen beter trekken. Zij kappen emotionele gesprekken eerder af. Dat is beter anders neem je het werk mee naar huis. Mijn ervaring is dat het door de tijd wel minder wordt. Ik neem meer afstand. Waarom ben je orthopedisch schoentechnicus geworden? Door mijn werk in een schoenwinkel werd mijn interesse gewekt. Vooral het technische aspect van het vak trok mij aan. Dan kom je al snel in het schoenherstellersbedrijf terecht en dat leek me niets met al die zweetschoenen. En in een schoenenfabriek zag ik mezelf al wegkwijnen. Dus werd het de opleiding voor orthopedische schoentechnicus. Eigenaar-directeur van Hanssen Footcare Franc van der Linden (42): Om te beginnen maakt het mij niet uit of onze maatnemers man of vrouw zijn. Het gaat ons om tevreden cliënten en medewerkers. Onze organisatie werkt met het INK kwaliteitsmodel en dat betekent dat in het hart van dit kristalmodel alle eisen en wensen staan van de tevreden cliënt. Daar is onze hele organisatie op geënt. Strategie, beleid, middelen, processen, medewerkers en dus ook het daaruit voortvloeiende competentieprofiel van de maatnemers. Als blijkt dat iemand onvoldoende vaardigheden heeft krijgt deze persoon meer begeleiding of volgt een aanvullende training. De plussen en minnen in de aard van mannen en vrouwen egaliseren zich dan vanzelf. Wel is het heel prettig om vrouwelijke maatnemers te hebben. Is ook gezellig. Driemaal in het jaar hebben we een maatnemersoverleg. Onze dames zijn er dan ook om hun zienswijze en beleving te ventileren. Zij kijken nu eenmaal anders tegen zaken aan. Vaak hebben zij een grotere invoelbaarheid en zijn op communicatief vlak net iets meer onderlegd. Maar dit moet ik ook direct weer tegenspreken, omdat ik dat ook bij mannelijke collegae zie. Eigenlijk ligt het meer aan de aard van het beestje en de cultuur van de organisatie. Toch wil ik wel stellen dat vrouwen een toegevoegde waarde leveren aan de kwaliteit en dan met name naar cliëntenproces. En in de werkplaats moeten de vrouwen ook echt technisch onderlegd zijn, anders voelen zij zich uiteindelijk niet op hun plaats en gaat het ten koste van hun arbeidstevredenheid. Maar goed wat voor de mannen geldt, geldt evenzo goed voor de vrouwen die hier werken. Zij moeten allen zelfstandig kunnen functioneren en worden getoetst en getraind naar hun competentie. Man of vrouw, maakt geen verschil. De cultuur en het model zijn heilig, de tevreden cliënten staan voorop. oktober 2004 11
12 orthopedische schoentechniek
Markeren met CE Over het uitleveren van CE gemerkte orthopedische veiligheidsschoenen hebt u in dit vakblad al meerdere keren iets kunnen lezen. Het bericht dat het werkelijk zover is, heeft u echter nog niet bereikt. Ook op dit moment is het officiële certificaat nog niet binnen bij de NVOS en is het merken dus nog niet toegestaan. Maar het proces om te komen tot CE gemerkte orthopedische veiligheidsschoenen is op een oor na gevild. Dankzij de inzet en vasthoudendheid van Frans Grol kan nu de onderzoeksperiode worden afgesloten en is het moment van certificatie aangebroken, net ook op het moment dat gewerkt kan gaan worden met de nieuwe EN-norm 20345. In de afgelopen onderzoeksperiode zijn de eigenschappen van diverse materialen en constructies vastgesteld. Aan de hand daarvan werd bepaald, welke materialen mogen worden toegepast voor CE-schoenen. Alle goedgekeurde materialen worden opgenomen in het uiteindelijke rapport. Voor de leden van de NVOS zal een overzicht worden samengesteld van de goedgekeurde materialen. Zodra de NVOS in het bezit is van het officiële certificaat en u de hieraan verbonden cursus hebt gevolgd, kunt u beginnen met het leveren van CE-gemarkeerde schoenen. Die levering is echter gebonden aan een aantal regels. Bovendien is het noodzakelijk dat u als fabrikant een dossier opbouwt en gedurende een bepaalde tijd bewaart. Daarnaast dient bij het afleveren van de schoenen ook de nodige informatie te worden gegeven aan de klant. Gezien de voorschriften en regeltjes en de komst van de nieuwe versie EN 20345 heeft TNO onlangs een bijeenkomst gehouden voor de fabrikanten van gewone veiligheidsschoenen. Mensen die al jaren ervaring hebben met de CE-markering. Zij vinden een dergelijke bijeenkomst zeer zinvol. Deze ervaring heeft er toe geleid dat TNO bereid is om voor de N.V.O.S. een deel van de cursus voor haar leden te organiseren. Tijdens de bijeenkomst zal worden ingegaan op de normen EN (20)344 tot en met EN (20)347. De materialen en productiemethoden die door u kunnen worden gebruikt en toegepast zullen aan de orde komen. Aangegeven zal worden welke toleranties toelaatbaar zijn en over welke aanpassingen overleg dient plaats te hebben. Het belang en de inhoud van uw op te zetten productdossier en van de productinformatie worden ook belicht. Tevens wordt tijd ingeruimd voor het stellen van vragen. Door de NVOS wordt u waarschijnlijk al in februari uitgenodigd een bijeenkomst bij te wonen. Per bijeenkomst mikken we op maximaal 25 deelnemers om ruimte te houden voor discussie en vragen. Hopelijk tot ziens. Namens TNO Industrie Jan Broeders en Marc van de Zande. Richard van der Veen is met zijn gezin nu bijna een jaar geleden vertrokken naar Zuid-Afrika om daar een nieuw bestaan op te bouwen. George, Fernridge, 19 september 2004 Eindelijk is het zover. De eerste klant heeft zich aangemeld. Dit betekent meteen dat er wat meer druk op de elektriciën moet worden gezet om krachtstroom in de garage te krijgen. De werkplaats is bijna klaar op de stroom na. Ook de vloer moet nog geverfd worden. Verder is alles geïnstalleerd en staat alles klaar voor gebruik. Kan ik ook meteen weer een paar schoenen voor mijn vrouw maken, die ook al een paar jaar orthopedische schoenen draagt. Haar hallux valgus speelt op. Aanmeten, aanpassen en nieuwe maken. Fijn. Nu ik er over schrijf, krijg ik er weer helemaal zin in. Afspraken Eerdaags is er een lezing over diabetici in George waar ik naar toe wil. Ik heb ook gesproken met een specialist (oogarts) die enkele orthopeden voor me wil benaderen, zodat we iets meer klandizie zullen krijgen. In oktober heb ik een afspraak met de orthopedische instrumentmaker hier in George, die al langer wil dat ik schoenen ga maken. Hij heeft namelijk ook wat klanten die orthopedische schoenen kunnen betalen. Of hij echt blij met me is weet ik niet. Ik wil ook weer steunzolen maken, en dat is ook een van zijn werkzaamheden dus het is maar afwachten hoe dat gaat uitpakken. Verder is er een afspraak gemaakt met een schachtenmaker om wat schachten voor Nederland te maken. Als het verzenden betaalbaar is kan dat namelijk zeer interessant zijn voor de Nederlandse markt. Zo zie je maar: naast het hebben van een game reserve is er nog tijd genoeg voor andere zaken. Frisse moed Op het park gaf het personeel aan ook op maat gemaakte schoenen te willen hebben. We hebben daar dertien personeelsleden werken met een gemiddeld salaris van omgerekend 150 euro per maand. Na uitleg hierover werd het duidelijk, dat dat niet te realiseren valt. Alleen al voor het materiaal betaal je in dit land ruim 300 euro. En het is hier ook best een probleem, dat de meeste mensen orthopedische schoenen gewoonweg niet kunnen betalen. En de verzekering vergoedt maar net het materiaal. Maar we gaan met frisse moed er nu tegenaan. Groeten, Richard van der Veen B r i e f u i t Z u i d A f r i k a oktober 2004 13
Grote bedrijven hebben de toekomst. OIM directeur Foeke Kuiper gaat met pensioen Vanaf 1 juni j.l. is Foeke Kuiper (62) directeur af. De OIM Groep ziet in de heer C.H. Falkenström zijn opvolger. Kuiper, bekend om zijn sterke mening als het gaat om de economische ontwikkelingen binnen de branche, zal op de achtergrond betrokken blijven bij de OIM Groep. Helemaal afscheid nemen van de orthopedische instrumentmakerij en orthopedische schoenmakerij kan hij nog niet. Zijn hart ligt bij het maken van een verschil. Tussen overleven en functioneren. Zoals hij zelf stelt: Ik ben liever directeur van een bedrijf in deze branche dan van een vuurwerkfabriek. Door: Mariska van Vondelen Bevlogen idealist, en ook manager. Hart voor mensen en voor de branche, en ook ondernemer. Altijd nieuwe ideeën. Zich laten inspireren door de ontwikkelingen op de economische en politieke markt. Een nooit aflatende drang om efficiënt een product neer te zetten waar cliënt en werknemer mee aan de slag kunnen. Uitdragen wat hij belangrijk vindt; groei, alerte ondernemers en experimenterende werknemers. In deze branche redden de kleine bedrijven het niet. En wel om de alom bekende redenen. Ze hebben te kampen met gebrek aan opvolging en de verzekeraars willen liever niet met ze in onderhandeling omdat ze met minder leveranciers zaken willen doen. Ook de toegenomen administratieve lasten, regelgeving van het Ministerie en de zorgverzekeraars zijn een belemmering. Hoe houdt je al die verzekeringsreglementen bij als kleine ondernemer? Hierdoor verliezen de kleinere bedrijven marktaandeel. Dat wil niet zeggen dat hoe groter het bedrijf is, hoe beter de kwaliteit van het bedrijf is. Maar door de omvang en door meerdere vestigingen in verschillende delen van het land kan een bedrijf meer service bieden. Samen OIM werd in 1981 opgericht in Haren als Stichting Orthopedisch Instrumentmakerij Noord-Nederland. In 1984 werd de vestiging in Leeuwarden geopend. In 1988 werd hij directeur van de stichting waar hij nu, na zijn vertrek bij OIM, voorzitter van het stichtingsbestuur is. In 1991 voegde hij, als eerste in Nederland, een orthopedische schoenmakerij aan een orthopedische instrumentenmakerij toe. Een omslag en een trend is dat achteraf gezien gebleken. Inmiddels hebben meerdere bedrijven deze stap gemaakt en zijn zij uitgegroeid tot efficiënte bedrijven die een totaalproduct leveren aan cliënten die orthesen en aangepast schoeisel behoeven. Inmiddels telt het bedrijf veertien vestigingen, waarvan negen in het Noorden van Nederland (Groningen, Friesland, Drente). In 2002 werden filialen in Haarlem en Amsterdam overgenomen. Een beslissing die ook door de verzekeraars werd verwelkomd. De concurrentie onder de orthopedische instrumentmakerijen en orthopedische schoentechnische bedrijven is in de regio Amsterdam op deze manier weer nieuw leven ingeblazen. Want wat de zorgverzekeraars niet willen is dat bepaalde grote bedrijven monopolisten worden in bepaalde regio s. Concurrentie houdt de bedrijfstak scherp. Groei De groei van een bedrijf is onvermijdelijk. Om het hoofd boven water te houden is het samenvoegen van disciplines een goede stap. De twee branches, de orthopedische instrumentmakerij en de orthopedische schoenmakerij hebben veel overeenkomsten, maar net zoveel verschillen. De samenwerking die in de OIM Groep elke dag weer tot stand komt, is het resultaat van het open staan voor elkaar. Van elkaar willen leren. En mijn ervaring is dat door de samenwerking de integratie van deze bedrijven optimaal is. Toen de twee branches werden samengevoegd stond het personeel van de orthopedische instrumentmakerij hier niet negatief tegenover. Het waren de orthopedische schoentechnici die, mijns inziens een onterecht, negatief zelfbeeld hadden naar de instrumentmakers toe. Onvoorstelbaar, maar waar. Dit is naarmate de tijd verstrijkt gelukkig weggenomen. Dat is mede te danken aan het feit dat de opleiding voor beide beroepen in Nieuwegein inmiddels is samengevoegd. Waar kunnen contacten makkelijker gelegd worden dan in een 14 orthopedische schoentechniek
school waar leerlingen open staan om van elkaar te leren. Dat maakt het allemaal veel eenvoudiger. Bestuur In 1997 werd door de inmiddels overleden Jo Hansen een dringend beroep gedaan om zitting te nemen in het bestuur van de NVOS. Kuiper is hierop ingegaan en heeft zich twee jaar ingezet als bestuurslid. Hier kwam een eind aan door dat OIM het bedrijf overnam waar bestuurslid Tjerkje Kooistra werkzaam was. Ook zij zat in het bestuur van de NVOS en twee bestuursleden in de NVOS van één bedrijf was niet wenselijk. Aangezien Kuiper het erg belangrijk vond dat een vrouw in het bestuur zitting had ( En vooral Tjerkje ) trad hij af. Over zijn tijd als bestuurslid: De sfeer tegenover grote bedrijven was vaak aanvallend. Velen waren van mening dat de grote de kleine bedrijven willen opeten. Ze vergaten hierbij dat juist de managers van grote bedrijven veel onderhandelingen voerden waar juist die kleine bedrijven baat bij hadden. Veel kleine bedrijven maakten en maken gebruik van de kennis van de grote bedrijven. Deze managers maken tijd vrij om bijvoorbeeld kwaliteitssystemen te ontwikkelen. En geven vaak ruimte aan werknemers om te experimenteren. Daar hebben de kleinere bedrijven ook baat bij. Kennis wordt immers gedeeld binnen de NVOS. Toekomst Voor Kuiper is het spel nog niet uitgespeeld. Op de achtergrond, in het stichtingsbestuur binnen de OIM Groep, blijft hij de branche en het bedrijf volgen. En van raad en daad voorzien. Vol vertrouwen ziet hij de toekomst van het bedrijf tegemoet. En ook van de branche in zijn geheel. De rol van de NVOS zal, nog meer als nu, oplossingsgericht zijn. Kuiper hamert op een kwaliteitssysteem en op de ondernemersdrift van de orthopedische schoentechnici zonder hierbij het vakmanschap geweld aan te doen. De NVOS kan niet alles regelen. Zij kan de ondernemer niet aan het handje meenemen. Dat moet de ondernemer ook niet willen. Wat de NVOS wel kan doen is proberen een doorbraak in de communicatie te forceren als het gaat over de toekomstige ontwikkelingen van en in de branche. Breek die discussie maar open. Breng het naar de ondernemers in de regio. Houdt themabijeenkomsten over bijvoorbeeld samenwerken met andere branches, de prijzendruk en continuïteit. Kuiper pleit voor kleine bijeenkomsten, zodat de discussie los kan barsten. In kleine groepen heeft iedereen een stem. Per regio spelen naast de landelijke problematiek als onderhandelingen met de verzekeraars ook de regionale kwesties. Zo blijkt bijvoorbeeld uit onderzoek dat in bepaalde regio s de verhouding van de fabricage van A-schoeisel op 80% tegen 50% elders in het land ligt. Hoe komt dat en wat doen ondernemers met deze gegevens? Achterover liggen en denken mijn tijd komt wel of met elkaar de schouders eronder zetten en plannen voor de toekomst maken? oktober 2004 15
Groeten uit Hongkong Verslag van het 11e ISPO-congres Door: Ivo Franssen, Penders Orthopedische Schoentechniek B.V. Terwijl het overgrote deel van orthopedisch schoentechnisch Nederland waarschijnlijk genoot van een welverdiende vakantie in binnen- of buitenland, vertoefde een kleine delegatie van de bedrijven Penders en Buchrnhornen in Hongkong voor het bijwonen van het 11e wereldcongres van de ISPO. Wat zij daar te zien en te horen kregen leest u in vogelvlucht in onderstaand verslag. De reis naar Hongkong was gepland op vrijdagmiddag 30 juli met een vlucht van 12 uur aan boord van een Airbus A340-300 van de nationale luchtvaartmaatschappij van Hongkong, Cathay Pacific. Zaterdagmorgen in alle vroegte kwamen we aan en splitste de delegatie zich tijdelijk in twee groepen: Paul Buchrnhornen en zijn partner Liesbeth Broekhuis en Henk Engelen en Ivo Franssen, die voor een kort bezoek aan de Filippijnen eerst nog doorvlogen naar Manilla om later die week op dinsdagavond in Hongkong terug te keren. Het congres vond plaats in het imposante Convention & Exhibition Centre in Wanchai, Hongkong Island. Dit architectonisch fraai vormgegeven bouwwerk ligt pal aan het water en wordt omringd door de schitterende skyline van de grote wolkenkrabbers en flats op Hongkong Island, die bij donker uiteraard fel en fraai verlicht zijn. Was de delegatie van Nederlandse schoenmakers uiterst miniem te noemen, ook qua Nederlandse revalidatieartsen was dit bepaald niet het sterkst bezochte ISPO-congres. We schatten het aantal op zo n 15 (een deelnemerslijst werd niet beschikbaar gesteld). Voor wat betreft het onderwerp voeten en orthopedisch schoeisel bood het programma in zijn totaliteit zo n 3 dagdelen aan lezingen c.q. symposia, verdeeld over de woensdag en met name de donderdag. Wij bezochten in ieder geval de lezingenreeks over Research in footwear op woensdag en de symposia over Management of the neuropathic foot and Foot orthotics research op donderdag. Wat gelijk opviel aan alle lezingen was ten eerste het strakke tijdschema, iets waar Hongkong-Chinezen kennelijk van houden want om 10.15 uur stipt werd alle koffie compleet opgeruimd ook al was je net even te laat uit de zaal naar de beurshal gekomen. Ten tweede het moeilijk verstaanbare Engels van de Chinezen, die zoals wij van een ober in een restaurant begrepen moeite hebben met de tongval van het Engels hetgeen de articulatie en verstaanbaarheid niet ten goede komt. In ieder geval zouden wij willen pleiten voor het verplicht stellen van adequate simultaanvertaling op dit soort wereldevenementen, zeker nadat in de laatste lezing een professor uit Riga in Letland er een potje van maakte door in gebrekkig Engels zonder ondersteuning van Powerpoint of overhead-sheets zijn verhaal af te draaien. Bij de les blijven wordt dan wel erg moeilijk. Research in footwear In de cyclus over Research in footwear zat een belangrijke inbreng van Roessingh Research & Development uit Enschede in de persoon van Michiel Jannink, die een bijdrage leverde over Non-use of orthopaedic shoes in patients with degenarative disorders of the foot en Foot pressure reduction related to foot pain in patients with degenerative disorders of the foot wearing custom-made orthopaedic shoes. Wat in zijn eerste verhaal sterk naar voren kwam was dat als we meer willen weten over het non-gebruik van orthopedische schoenen, we niet alleen moeten kijken naar de effectiviteit van de oplossing (dus de techniek), maar vooral ook naar de factoren efficiëntie en tevredenheid van de gebruiker. We hebben het dan bijvoorbeeld over het aan- en uittrekken van de schoenen en de cosmetiek. Wanneer we op het punt van non-gebruik ons eigen land overigens vergelijken met de rest van de wereld, dan mogen we in ieder geval vaststellen dat het non-gebruik in Nederland zich begeeft tussen de 8 en 20%, terwijl dit op wereldniveau kan oplopen tot maar liefst 75%. Maar ook een score van 1 op de 5 is er een die duidelijk nog voor verbetering vatbaar is. Temeer een reden voor verder onderzoek. Ik haal in dit verband graag het recente onderzoek aan van Agis zorgverzekeringen in het kader van hun materiële controle, waarin gevraagd is naar de tevredenheid bij gebruikers van orthopedisch schoeisel, en de Monitor Hulpmiddelen 2004 van CVZ 16 orthopedische schoentechniek
footwear and orthotics for the diabetic foot en Development of a standardised method for metatarsal pad investigation. waarin staat dat orthesen en schoenvoorzieningen in de top-5 van hulpmiddelencategorieën staan waarbij men het vaakst aangeeft alles bij elkaar genomen niet tevreden te zijn. Beide onderzoeken beperken zich overigens uitsluitend tot de tevredenheidsmeting en er wordt geen koppeling gelegd naar het gebruik van het schoeisel. Communicatie Mijn persoonlijke overtuiging is dat alles valt of staat met de communicatie en het goed aftasten van het verwachtingspatroon van onze klanten, naast uiteraard goed orthopedisch schoentechnisch vakmanschap. Op dit terrein gebeurt er veel te weinig op het gebied van bijscholing en training van onze orthopedische schoentechnici en ik zou er dan ook voor willen pleiten dat elke orthopedisch schoentechnicus tenminste één professionele training communicatieve en commerciële vaardigheden doorloopt in zijn loopbaan, het liefst ergens aan het begin. Binnen ons eigen bedrijf zijn wij hier nu volop mee bezig en krijgt elke paskamermedewerker een 4-daagse training in 2 delen. Ik wil niet zeggen dat daarmee alle problemen zijn opgelost, maar in ieder geval is wel gebleken dat technici stuk voor stuk meteen naar de techniek duiken (lees voeten en schoenen), zonder daarbij voldoende stil te staan bij de drijfveren, de achtergrond, de motivatie, de behoeftes en de verwachtingen van de man of vrouw die toevallig ook nog ergens boven de enkels beweegt. Wanneer je je hiervan bewust bent, dan is daarmee de eerste stap gezet op weg naar een optimalere communicatie en verklein je de kans op nongebruik van de orthopedische schoen. Idee om hiervoor de OFOM aan te spreken? Compleet Europees congres Terug naar het congres. We moeten helaas vaststellen dat er voor de orthopedische schoentechniek niet veel te halen viel. Naast bovengenoemde lezingen woonden we o.a lezingen bij met onderwerpen als Tuning of AFO-footwear combinations for neurological disorders, Comparison of the current and future off-loading modalities for diabetic foot ulceration, Orthopedic: Stichting LOOP gesproken met EZ In juni hebben het bestuur van de Stichting LOOP en mevrouw Drs K. van Gennip, staatssecretaris van Economische Zaken met elkaar gesproken. Onderwerp van gesprek waren de knelpunten in het economisch verkeer, die ondernemers tegenkomen en nog tegen kunnen komen. De essentie in het gesprek vormde de vraag, hoe de overheid zelfstandige ondernemers, zoals de Register-Podologen, meer ruimte kan geven om zich te kunnen ontwikkelen. De Stichting LOOP heeft voorstellen over het onderwijs, belastingen en de ontwikkeling van een nieuw landelijk loket voor groeiers gedaan. Maar waar moeten we dan wel zijn om nieuwe dingen te vernemen over ons mooie vak en alles wat zich daaromheen afspeelt? Toen ik na terugkomst de website van het 18e World Congress of podiatry in Boston bezocht, kreeg ik het gevoel dat ik beter naar het westen had kunnen vliegen gezien het enorme veelzijdige programma dat daar geboden werd (weliswaar hoofdzakelijk op podologie c.q. podotherapie gericht). Wat voor mijn gevoel ontbreekt is een wereldcongres of in ieder geval een Europees congres voor de voet, waarop alle kennis en ervaring met betrekking tot het onderwerp voeten én schoenen kan worden gedeeld. Orthesen, wondverzorging, onderzoek, schoenen, operatieve aspecten, diabetische voet, etc. Nu vind je een beetje bij de ISPO, een beetje bij de IVO, in het najaar iets bij de podologen (die toch maar mooi elk jaar een symposium weten neer te zetten), een keer in de drie jaar iets in Noordwijkerhout (waar op een enkeling na ook geen Nederlandse schoentechnicus was te vinden), eens in de 2 jaar in Leipzig, een beetje hier en een beetje daar, een beetje bij de schoentechnici, een beetje bij de podotherapeuten en ga zo maar door. De voet moet op de kaart en zou het niet mooi zijn als wij Nederlanders, die zo vaak zeggen voorop te lopen in de wereld, in een gezamenlijke inspanning van NVOS, NVvP, Stichting Loop, VRA en NOV het eerste European Footcare Congress gaan organiseren in voor mijn part Amsterdam in 2008? Hierbij stel ik mij beschikbaar om met enkele enthousiastelingen deze uitdaging aan te gaan. Laat eenieder die zich ook tot deze taak geroepen voelt zich aansluiten. In 2007 zal het ISPO-congres plaatsvinden in Vancouver, Canada. Voor wie van bosrijke omgevingen houdt wellicht alvast een aanrader om te combineren met een leuke vakantie aldaar. In datzelfde jaar vindt in Kopenhagen het 19e International Congress of Podiatry plaats. Van 9 tot 12 mei 2007 tenslotte vindt ook het 5e International symposium on the diabetic foot in Noordwijkerhout plaats. Tot dan! Harry s tip: In onze branche wordt veel gewerkt met polyester plamuur. Een goede verwerking hiervan vraagt om een juiste mengverhouding. Sikkens brengt een dispenser op de markt (50 Euro) waarin de afzonderlijke componenten altijd in de juiste hoeveelheid worden afgegeven; of men nu veel of weinig pasta nodig heeft. Wanneer de afzonderlijke componenten goed zijn gemengd ontstaat er een boterachtige massa die steviger gemaakt kan worden door het toevoegen van droge schuurstof. De pasta wordt dan wat dikker en is dan eenvoudiger verwerkbaar. De plamuur is verkrijgbaar in diverse uitvoeringen van verschillende fabrikanten; o.a. Sikkens en Den Braven. Prijzen variëren van ca.14 Euro tot 27 Euro voor ongeveer 2 kilo. Verkrijgbaar via de schildersspeciaalzaak. oktober 2004 17
Smeets & Zonen B.V. huldigt twee jubilarissen Jo Smeets en Jan Sterk beiden 40 jaar in dienst Zaterdag 25 september jl. hebben de directie en medewerkers van Smeets & Zonen B.V. Jo Smeets (60) en Jan Sterk (54) gehuldigd met hun 40-jarige dienstverband. Zij werkten in die jaren onder drie verschillende directies en maakten vele veranderingen in de branche mee. Een interview met de twee jubilarissen. Jo Smeets Jan Sterk Jo Smeets is 40 jaar in dienst als onderwerkmaker in de vestiging Geleen. Jo begon met werken in de reparatie/schoenwinkel van zijn vader te Voerendaal. Hij hielp daarnaast ook regelmatig mee in het bedrijf van zijn oom, die een bedrijf in maatschoeisel had in Kerkrade. Zijn vakopleiding Reparatie heeft hij destijds in Echt gevolgd bij de heer Zwanenberg. In eerste instantie hield hij zich bezig met het vervaardigen van supplementen en reparaties. Op het moment dat Smeets een bedrijf in Geleen oprichtte, verhuisde de werkplaats van Jo naar Geleen en specialiseerde hij zich in onderwerken, de afdeling waarop hij nu nog steeds werkt. Jan Sterk is 40 jaar in dienst als medewerker reparatie en schoenonderhoud in de vestiging Kerkrade. Als 14-jarige leerling begon Jan bij de firma Smeets te Kerkrade. Hij maakte pekdraadjes (garen om binnen te kunnen naaien) en muiltjes, ook startte hij meteen met de opleiding. Destijds in Echt volgde hij 3 jaar leerlingstelsel en daarna volgde hij een reparatieopleiding. Omdat het bedrijf nog klein was, werd hij op alle gebieden ingezet maar hield hij zich voornamelijk bezig met het vervaardigen van de onderwerken en reparaties. Op het moment dat het bedrijf verhuisde naar Geleen, verhuisden alle medewerkers mee en bleef hij samen met Frans Smeets (oud directeur) over. Ze vervaardigden samen de supplementen, passchoenen en leesten. Hebben jullie nooit eens met de gedachte gespeeld om van werkgever te veranderen? Jo: Het is nooit bij me opgekomen om weg te gaan. Ik heb het altijd goed gehad en ben te spreken over de sociale behandeling naar de werknemers toe. Smeets heeft altijd veel gedaan aan sociale voorzieningen. Wat is er veranderd in de branche in de laatste 40 jaar? Jo: Vroeger kwamen er bijna geen machines aan de productie te pas. Alles was handwerk en werd binnengenaaid. Tegenwoordig kan heel veel gemaakt worden op het gebied van modellen en kleuren. Over het algemeen zijn de schoenen veel kleuriger en modieuzer geworden. Wat is het leukste dat je ooit hebt gemaakt? Jo: Met veel plezier en ter ere van het 40-jarige bestaan hebben de werknemers destijds een reuze schoen volledig met de hand gemaakt. De schoen is gemaakt in maat 117 en heeft een totale lengte van 75 cm en weegt 5 kg. Op het moment dat de schoen uitgeleest moest worden, is dit gebeurd met behulp van een sleepkabel van een auto! Omdat deze schoen naar het klassieke en tijdloze model Brooks is gemaakt, staat hij nog altijd op de receptie te pronken. Jullie hebben drie generaties directeuren meegemaakt. Zien jullie een ontwikkeling? Jo: Het valt me op dat ze alledrie op hun eigen manier hun tijd vooruit zijn. Zo was Smeets destijds de eerste elektrische schoenmakerij van Nederland. Ook zijn zij altijd zeer vooruitstrevend geweest op het gebied van opleiden van hun vakkrachten. En werd er al heel vroeg met computers gewerkt. Tekst opgetekend door Edith König onder redactie van Mariska van Vondelen Jan: Natuurlijk heb ik er ooit wel eens over gedacht. Maar er was altijd een goede verstandhouding. En op het moment dat er privé iets was, heb ik altijd veel hulp gekregen. Ik voel me hier thuis. Jan: De kennis van de mensen in de werkplaats was vroeger veel breder. Doordat het bedrijf nog niet zo groot was moest je overal inzetbaar zijn. Nu is het product gesplitst in deelbewerkingen en heeft ieder zo zijn vakkennis. Er was vroeger meer tijd voor elkaar. Het valt me op dat iedereen veel mondiger is geworden. Jan: Mij valt het op dat ondanks het grote leeftijdsverschil er wel één grote gelijkenis is, namelijk het sociale karakter van de drie directeuren. Als er iets is proberen ze altijd te helpen. Ook in zeer slechte tijden, hebben zij altijd geprobeerd om werknemers zolang mogelijk in dienst te houden. 18 orthopedische schoentechniek
Verwant beroep Interview met schoenhersteller Gerrit Gravemaker Technieken schoenherstellers zijn een verrijking voor de orthopedische schoentechniek. Gerrit Gravemaker (60) is sinds 1977 schoenhersteller in Castricum en maakte de hoogtijdagen van de bedrijfstak mee met het herstellen van 120 schoenen per week tot de terugval in de jaren 90. Door de veranderde mode - legerschoenen in plaats van naaldhakken en het verhoogde BTW-tarief nam de klandizie af. Zo langzamerhand trekt de markt weer aan en ziet de ondernemer brood in de nauwe samenwerking met het orthopedisch schoentechnisch bedrijf. Met name onze technieken van verlijmen zijn een verrijking voor de orthopedische schoentechnische branche. Door: Mariska van Vondelen Is verregaande samenwerking met de orthopedische schoentechnische branche een logische stap voor een schoenherstellersbedrijf? Voor mij wel. Mijn zoon Gerard wilde graag het vak in en besloot, na een bezoek aan een opleidingenbeurs, de opleiding voor orthopedisch schoentechnicus te volgen. Het sluit aan bij het bedrijf en sinds 2001 heeft hij het schoenherstellersbedrijf overgenomen. Daarbij heeft hij een filiaal van OCN (Orthopedisch Centrum Noordholland) achter de winkel met een bijbehorende paskamer en boven de winkel is er een orthopedische werkplaats. Gaandeweg ontdekten we dat de kennis over de materialen en technieken over het verlijmen van confectieschoenen bij de schoenherstellersbranche groter is dan bij de orthopedische schoentechnische branche. Door die kennis met elkaar uit te wisselen ontstaat een kruisbestuiving en dat komt uiteindelijk de cliënt ten goede. Hoe komt het dat de schoenhersteller deze kennis wel heeft? De schoenhersteller werkt voornamelijk met confectieschoenen. Wij krijgen vaak kleine en grote reparaties aan schoenen aangeboden die te maken hebben met de verlijming van onderdelen van de schoen. Handgemaakte schoenen krijgen wij in onze winkel nauwelijks aangeboden. En juist dat verlijmen is een specialisatie waar de orthopedisch schoentechnicus nog veel van kan opsteken. De wijze waarop we verlijmen en de materialen die we gebruiken zijn zeer goed bruikbaar in de orthopedische schoentechniek. Ook omdat deze branche door de toenemende vraag naar een goedkope en efficiënte oplossing, steeds meer werkt met confectie- en orthopedisch B-schoeisel. Studiegids SVGB Bij de SVGB zijn weer de nieuwe studiegidsen verkrijgbaar met betrekking tot de leergangen Orthopedische Techniek en Orthopedische Schoentechniek. Meer informatie: SVGB, Postbus 480, 3430 AL Nieuwegein. Tel. 030 603 67 56. E-mail: info@svgb.nl Ontstaat bij de cliënt geen verwarring doordat de winkel en het orthopedische schoentechnische bedrijf aan elkaar zijn gekoppeld? Die winkeluitstraling vinden wij juist een goede stap voor de toekomst. De orthopedische schoentechnische branche mag wat ons betreft meer naar buiten treden. Wij zitten hier in het winkelcentrum op een A-locatie wat betreft laagdrempeligheid. Veel mensen komen langs voor de producten die wij verkopen en bieden hun schoenen aan ter reparatie. Het komt voor dat we door de slijtage van de schoenen cliënten kunnen doorverwijzen naar een vrijblijvend eerste consult van de orthopedische schoentechnicus. Zo constateren wij problemen en kunnen wij de cliënt een totaalpakket aanbieden. Van kleine tot grote voetproblemen. En kleine reparaties aan orthopedisch schoeisel kunnen makkelijk in het schoenherstellersbedrijf worden opgelost. Ook daar heeft de cliënt baat bij. Ze kunnen de schoenen ophalen terwijl ze winkelen. Dat bespaart tijd en zo wordt de gang naar de orthopedische schoentechnicus geen opgave. SVGB en Edu Actief De SVGB en Uitgeverij Edu Actief zijn een intensieve samenwerking aangegaan. Edu Actief zal op de langere termijn de uitgever zijn van al het lesmateriaal voor de SVGB-branches. De SVGB zal zich meer gaan richten op een van haar specialismen, nl. het inhoudelijk ontwikkelen van leermiddelen vanuit onderwijskundig oogpunt. Edu Actief BV, gevestigd in Meppel, bestaat sinds eind van de jaren tachtig en heeft een stevige positie verworven op de markt van beroeps- en volwassenen educatie. Op dit moment geeft Edu Actief ruim 1250 titels uit. oktober 2004 19
PENDERS Podotherapie Orthopedische Schoentechniek B.V. DE NUMMER 1 IN VOETZORG DE NUMMER 1 IN VOETZORG MET INGANG VAN 1-1-2004 OOK IN DEN HAAG! Begin 2004 heeft Penders haar leidende positie in de regio Rotterdam-Delft-Gouda verder gestalte gegeven door het openen van een nieuwe vestiging in Den Haag. In verband hiermee zijn wij op zoek naar geïnteresseerde en gemotiveerde kandidaten voor de functie van: Orthopedisch schoentechnicus Wij hebben volop mogelijkheden voor gediplomeerde orthopedische schoentechnici, die een duidelijke stap vooruit willen maken in hun loopbaan. Wij bieden een professionele werkomgeving en de mogelijkheid om zelfstandig spreekuren te draaien in onze eigen vestigingen en ziekenhuis-spreekuren. Je voelt je aangetrokken tot het werken in een professionele setting met veel overleg-spreekuren met revalidatieartsen en orthopedisch chirurgen. De samenwerking met podotherapeuten zie je als een welkome nieuwe dimensie in je werk. Mogelijkheden in Delft, Den Haag en Heythuysen. Assistent-orthopedisch schoentechnicus Ter versterking van onze huidige bezetting zoeken wij assistent-orthopedische schoentechnici, die in staat zijn zelfstandig spreekuren te houden onder leiding van de bedrijfsleider. Je beschikt over ervaring met paskamerwerk en leesten maken. Daarnaast zul je mede leiding geven aan de werkplaatsmedewerkers. Je bent iemand zonder 9 tot 5 mentaliteit en zoekt een uitdaging in een verantwoordelijke functie met een grote mate van zelfstandigheid en mogelijkheden voor verdere ontplooiing. Je komt te werken in een inspirerende omgeving in een team van jonge, gemotiveerde collega s. Mogelijkheden in Delft, Den Haag en Heythuysen. Orthopedisch schoentechnisch vakkracht In diverse werkplaatsen willen wij ons versterken met jonge, enthousiaste medewerkers op het niveau van orthopedisch schoentechnisch vakkracht. Je taak ligt bij ons op het terrein van het vervaardigen van proefschoenen, supplementen, steunzolen en voorzieningen. Door verdere opleiding krijg je de kans je verder te ontwikkelen tot een all-round vakman. Je werkt in een team van jonge collega s onder leiding van de bedrijfsleider. Mogelijkheden in Heythuysen. ISO 9001 Accredited by the Dutch Council for Certification