Kwaliteitsrapport Stamhuys juni 2019 1 Algemeen 1.1 De doelgroep Stamhuys is een zorginstelling in de vorm van een gezinshuis, gelegen in het Brabantse dorpje Loon op Zand. Naast het basis gezin bestaande uit vader, moeder en twee kinderen is er plaats voor maximaal 7 extra bewoners. In 2018 betrof de doelgroep: bewoners, 18+ met een WLZ indicatie. Gedurende het jaar krijgen we echter steeds vaker de vraag naar plaatsen voor jeugdige bewoners die onder Jeugdzorg vallen; enerzijds vanuit externe organisaties, anderzijds vanuit Stamhuys zelf. Het blijkt moeilijk te zijn bewoners uit de WLZ te vinden die in de huidige groep passen en die baat hebben bij het wonen in een gezin. Daarnaast merken we dat onze interesse en kunde vooral past bij ontwikkelen, stimuleren en vooruit gaan. Steeds vaker lopen we tegen de feiten aan hadden we deze bewoner maar 10 jaar eerder in ons gezinshuis gehad. Momenteel zijn we dan ook een koppeling aan het maken tussen de WLZ en Jeugdzorg. 1.2 Aanpak kwaliteitsrapport Dit kwaliteitsrapport is in eerste instantie tot stand gekomen door zelf kritisch naar het afgelopen jaar en de toekomst te kijken: wat ging er goed, maar vooral ook waar ontdekken we knelpunten en wat zou beter kunnen. Dit door als gezinsouders en vennoten samen naar de geleverde zorg te kijken en de ontwikkelingen die we als gezinshuis doormaken. Anderzijds is er gekeken naar de ondersteuningsplannen van onze bewoners; waar liggen hun hulpvragen, kunnen we hieraan voldoen of moeten we derden inschakelen? Met iedere bewoner is een Bewoner Tevredenheids Onderzoek ingevuld waarvan de resultaten in dit kwaliteitsrapport verwerkt zijn. Daarnaast is er aan ouders en/of vertegenwoordigers gevraagd een vragenlijst in te vullen waarbij de uitkomsten eveneens zijn opgenomen in dit rapport. 1.3 Externe visitatie Speerpunt van 2018 was het transparant krijgen van de zorginstelling, zorgen dat we ogen naar binnen krijgen en openheid geven aan de buitenwereld. Dit is gedaan door een Raad van Advies op te zetten, maar vooral ook door met externe organisaties samen te werken op het gebied van dagbesteding, het leveren van zorg en externe visitatie. Hierbij is uitgangspunt om naast transparantie een sterkere en professionelere organisatie te worden. Momenteel is dit nog volop in ontwikkeling, mede door de overgang van een instelling voor WLZ bewoners naar een combinatie van WLZ en Jeugdzorg. Najaar 2019 moet dit in de jaarlijkse cyclus opgenomen zijn en hebben we enerzijds het keurmerk voor Gezinshuizen van de Rudolph Stichting en zijn beide vennoten SKJ geregistreerd. 2 De kwaliteit van het zorgproces rondom de individuele bewoner Iedere bewoner van het Stamhuys krijgt een persoonlijk begeleider toegewezen die de verantwoording draagt voor de geleverde zorg. Omdat er gewerkt wordt in een klein team (2 begeleiders, aangevuld met stagiaires) en binnen een kleine setting is 1
er veel contact met familieleden en/of vertegenwoordigers. Er zijn korte lijntjes m.b.t. communicatie en het netwerk wordt veelvuldig betrokken bij de te leveren en de geleverde zorg. Door de kleine organisatie kan er ook voor iedere bewoner heel persoonsgericht gewerkt worden en volgt een hele nauwkeurige afstemming op ieders hulpvragen. Samen met de bewoner en/of diens vertegenwoordiger wordt een ondersteuningsplan opgesteld, waarbij niet alleen gekeken wordt naar de hulpvragen van de bewoner, maar eventueel ook naar de verwanten. Wat zien zij graag overgenomen door Stamhuys, of hoe kunnen wij hen helpen een betere relatie op te bouwen met de bewoner, of diens kwaliteit van leven te verbeteren. Karakteristiek voor Stamhuys is dat er hele intensieve zorg en begeleiding gegeven kan worden door een klein team waarbij regelmatig van bestaande paden afgeweken wordt en er out of the box gedacht wordt. Elk half jaar wordt het ondersteuningsplan onder de loep genomen om te kijken of de hulpvragen nog actueel zijn en worden ze eventueel bijgesteld. Daarnaast wordt er met iedere bewoner elke jaar een Bewoners Tevredenheids Onderzoek ingevuld en krijgen verwanten ook een vragenlijst om in te vullen. Op deze manier ontstaat er een dialoog, waarbij nieuwe hulpvragen of ontwikkelingsdoelen kunnen ontstaan en waardoor we denken de kwaliteit van bestaan van onze bewoners zo optimaal mogelijk te krijgen. Tot slot wordt er voor de bewoners een gezondheidsrisico inventarisatie gemaakt, waarin een algemeen beeld wordt geschetst van de gezondheid van de bewoner, eventuele aandoeningen, medicatie, maar vooral ook welke risico s er zijn met betrekking tot de gezondheid en hoe te handelen nu en in de toekomst. Door middel van een gezond voedings- en sportbeleid proberen we de gezondheid van onze bewoners in ieder geval in tact te laten, maar liefst nog te verbeteren. 3 De ruimte voor eigen regie Regie over je eigen leven wil niet zeggen dat je alles kan doen en laten zoals je zelf denkt dat het beste is. Binnen Stamhuys woon je samen in een groot gezin, dus er zal rekening met elkaar gehouden moeten worden. Enerzijds wordt dit door begeleiding gedaan middels selectie vooraf: wie past wel en wie past niet in de groep, maar anderzijds wordt er van de bewoners ook gevraagd zich aan te passen. Het is de taak van begeleiding, meestal in samenspraak met de wettelijke vertegenwoordiger, om te kijken of je een stukje regie over je eigen leven erbij krijgt, of dat dit juist ingeperkt moet worden. Doel is iedere bewoner zo zelfstandig mogelijk te laten functioneren binnen het grote gezin en het is altijd een zorgvuldige kwestie van wikken en wegen als iemand in bepaalde zaken beperkt moet worden. Hoe doen wij dat iemand zo zelfstandig mogelijk laten functioneren? Als er een nieuwe bewoner bij Stamhuys komt wonen wordt er eerst zorgvuldig bekeken in bestaande rapporten en middels gesprekken met de bewoner zelf en/of diens vertegenwoordiger, wat de bewoner wel en niet zelfstandig kan en waar hij of zij eventueel in begrensd moet worden. Dat is het vertrekpunt, maar zeer zeker niet het eindpunt. Vaak blijkt er door intensieve begeleiding, maar vooral ook door positieve stimulering en het geven van complimenten nog veel meer mogelijk te zijn, waarbij ook een bepaalde groepsdruk, in positieve zin, een rol speelt. Onze 2
bewoners hebben een nauw contact met elkaar wat zeer zeker stimulerend werkt op allerlei gebied en waarbij ze elkaar een voorbeeld stellen. Door een wisseling van bewoners en de huidige overgang naar WLZ bewoners en bewoners die onder de Jeugdzorg vallen is er momenteel nog niet een formeel bewonersoverleg. Zaken die een ieder aangaan worden rondom de maaltijd of de koffie op informele wijze besproken waarbij ieder mee mag beslissen en zijn zegje mag doen. Voor de bewoners uit de WLZ zal dit wel een formeel overleg gaan worden waarbij besproken punten vastgelegd worden. Op deze manier zal de kwaliteit van bestaan en het wonen binnen Stamhuys geoptimaliseerd worden. Naast het hebben van eigen regie voor de bewoners vinden we het als organisatie heel belangrijk dat wettelijke vertegenwoordigers ook zeggenschap hebben en gehoord worden. Dit wordt gedaan door de jaarlijkse vragenlijst met ze in te vullen en te bespreken. Daarnaast hanteren we zeer korte lijntjes in onze communicatie en nodigen we hen uit ons te laten weten wat we eventueel moeten veranderen, waar vragen of problemen ontstaan, maar ook wat zij als positief ervaren. Telkens wordt weer benadrukt dat zij in veel opzichten de deskundigen zijn, waar wij nog veel van kunnen leren wat betreft de individuele bewoners. 4 De ervaringen van de bewoners Uit de ingevulde Bewoners Tevredenheidsonderzoeken en de vragenlijsten ingevuld door de wettelijke vertegenwoordigers komt naar voren dat iedereen erg tevreden is met de individuele, op maat gemaakte zorg die geleverd wordt. De kamers zijn schoon en prettig om in te verblijven en ook de andere ruimtes en mogelijkheden met betrekking tot vrijetijdsbesteding worden gewaardeerd. Heel prettig om te lezen is dat de bewoners allemaal meer activiteiten samen willen ondernemen; dit betekend dat zij het prettig vinden met elkaar in een huis te wonen en graag hun vrije tijd met het grote gezin delen. Ook de vertegenwoordigers zijn dik tevreden over de geboden zorg en de mogelijkheden en waarderen het erg dat ze niet op de zijlijn staan maar zeker bij de zorg betrokken worden. Ze hebben een plaatsje binnen het Stamhuys en maken deel uit van het netwerk rondom het Stamhuys. Zowel bewoners als vertegenwoordigers zijn blij met de open structuur en de mogelijkheden om op bezoek te komen. Ook familieleden of vrienden worden (na overleg) warm verwelkomd en de jaarlijkse familiedag (bbq of iets dergelijks) wordt gezien als de mogelijkheid elkaar een beetje te leren kennen en te weten over wie het gaat als een bewoner met verhalen thuiskomt. 5 Samenspel in zorg en ondersteuning Stamhuys is gelegen in een klein dorp, Loon op Zand. Er is een goed contact met de huisarts, waarbij ruimte is tot brainstormen, maar die ook doorverwijst indien nodig. Dit kan naar een AVG of andere medisch specialist zijn. Indien de individuele bewoner daaraan behoefte heeft wordt er een passende behandelaar gezocht, waarbij we ons door de hulpvraag van de bewoner laten leiden en niet gebonden zijn aan één organisatie. 3
Ook schuwt Stamhuys het niet een second opinion te vragen en wordt er in samenspraak met vertegenwoordigers bekeken of de zorg en eventuele behandeling toereikend zijn of dat er verder gekeken moet worden. Uitgangspunt is een kritische afweging wat zou ik zelf willen maar ook kan dit de kwaliteit van bestaan voor de bewoner verbeteren. Hierover gaan we in dialoog met elkaar als begeleiding, maar wordt ook de bewoner indien mogelijk bij betrokken alsmede zijn of haar vertegenwoordiger. Doordat Stamhuys in een klein dorp gelegen is, vinden we het belangrijk dat er een goed contact is met het dorp, de buurtbewoners en de gemeente. Afgelopen jaar is hierin geïnvesteerd door contacten te leggen en onderhouden met functionarissen van de gemeente, het wijkteam, verenigingen, maar ook de buurt door bijvoorbeeld iedereen uit te nodigen eens te komen kijken. We stimuleren het dat onze bewoners bij verenigingen gaan en zo nieuwe contacten opdoen en vrienden maken. Ze moeten zich thuis gaan voelen in het dorp en deel uitmaken van de gemeenschap, waar ze oud in mogen worden. Daarnaast is Stamhuys een groot gezin waarin ook eigen vrienden en familieleden een rol spelen en regelmatig op bezoek komen. Ook zij vormen zo een informeel netwerk rondom onze bewoners en dit wordt ook van hen verlangt. Onze bewoners horen erbij en als het ze zelf niet lukt een vrienden of kennissen kring op te bouwen helpen we hen hierbij. Tot slot wordt het eigen reeds bestaande netwerk van de bewoner betrokken bij Stamhuys. Dit door korte lijntjes in de communicatie te houden, maar ze ook uit te nodigen eens langs te komen, of met de bewoner zelf naar hen toe te gaan. Hierbij wordt het netwerk ook begeleid indien noodzakelijk en krijgt tip en adviezen hoe met de beperking van de bewoner bijvoorbeeld om te gaan, of hoe hem te helpen zich te ontwikkelen. Dialoog en samenspraak zijn hierbij sleutelbegrippen. 6 Borging van veiligheid en ondersteuning Stamhuys gaat zeer bewust om met het gebruik van medicatie en bij nieuwe bewoners wordt altijd met de huisarts en/of de specialist overlegt wat de bewoner voor medicatie gebruikt en waarvoor het is. Er wordt kritisch naar gekeken of medicatie de juiste oplossing is voor een probleem of dat er naar de achterliggende oorzaak gekeken moet worden en deze wellicht eerst aanpak vereist. Mocht er medicatie nodig zijn, dan wordt dit zoals in het medicatieprotocol is beschreven veilig in een kluis opgeborgen en altijd afgetekend door een medewerker. Een stukje veiligheid is ook het verkleinen van gezondheidsrisico s voor de bewoner. Dit wordt gedaan door het bereiden van gezonde maaltijden, bewoners te stimuleren gezond te eten, maar ook te stimuleren om voldoende te bewegen. Dit kan zijn door (samen) te gaan sporten bij een vereniging, maar ook door door de alledaagse beweging te vergroten. Denk hierbij aan het wandelen naar de supermarkt, het uitlaten van de honden of tijdens het wachten op de taxi op de hometrainer te fietsen. Hierin ligt de kracht van Stamhuys, door op een creatieve manier kleine aanpassingen te doen en daarmee grote veranderingen teweeg te brengen, passend bij de individuele bewoner. 4
Door de combinatie Jeugdzorg en WLZ bewoners is er een streng aanname beleid waarbij drank, drugs, agressie en/of grensoverschrijdend gedrag redenen zijn om bij voorbaat niet in Stamhuys te kunnen wonen, of eventueel per direct de zorgovereenkomst te ontbinden. Daarnaast is er op de gangen een camerasysteem in werking, waarbij ook de veiligheid van onze bewoners s nachts gewaarborgd wordt. Begeleiding krijgt een signaal indien bewoners hun kamer verlaten. Daarnaast is begeleiding zich heel bewust van de kwetsbaarheid en de combinatie van de verschillende doelgroepen. Tot nu toe zien we een versterking van het grote gezin, waarin iedereen zijn eigen positie heeft en rol vervult en waardoor bewoners zich in positieve zin ontwikkelen. Er is geen rivaliteit, geen haantjesgedrag, ieder is uniek en mag zijn wie hij of zij is. De verschillende bewoners helpen elkaar, vullen elkaar aan, laten elkaar in hun waarde en respecteren elkaar. Iedereen is anders en daar zijn we blij om. 7 Betrokken en vakbekwame medewerkers Stamhuys is toe aan een 2.0 versie zoals we zelf zeggen: naast WLZ bewoners gaan we ons ook richten op de Jeugdzorg omdat dit past bij onze interesse en kunde, maar ook bij de andere bewoners en de doelstelling van Stamhuys: Een zo normaal mogelijk leven, waarbij het gewone leven van alledag liefdevol omarmd wordt. Dit brengt met zich mee dat de dagelijkse begeleiders zich gaan scholen en hun SKJ registratie gaan halen. Daarnaast wordt er geïnvesteerd in het behalen van het keurmerk voor Gezinshuizen en wordt er gekeken naar samenwerkingsverbanden op zowel het gebied van WLZ als de Jeugdzorg. Er is veel kennis en kunde in huis, wat we graag met andere delen, maar er zijn ook zaken waarvan we van anderen kunnen leren. Stamhuys is een te kleine organisatie om alles alleen te doen en het maakt ons zowel als organisatie als qua persoon een stuk sterker. Tevens hopen we hierdoor anderen te stimuleren om ook een gezinshuis in de breedste zin des woords op te zetten, omdat er zeker voor jeugdige bewoners een groot tekort is aan dit soort initiatieven. Conclusie en Samenvatting Stamhuys heeft zich het laatste jaar ontpopt als een volwaardige zelfstandige organisatie op het gebied van de WLZ, maar gaat zich nu door zowel interne als externe factoren tevens richten op de Jeugdzorg. Om dit te bewerkstelligen en om zich wat betreft organisatie sterker te maken in het Nederlandse Zorgland wordt er naast scholing gekeken naar samenwerkingsverbanden tussen andere bedrijven in de WLZ en de Jeugdzorg en zijn we bezig het keurmerk voor Gezinshuizen van de Rudolph Stichting te behalen. Sterke kanten van Stamhuys zijn de zeer individualistische begeleiding van bewoners en hun hulpvragen en de communicatie en betrokkenheid met ouders/vertegenwoordigers. Doel van Stamhuys is samen een groot gezin te vormen waarbij iedereen uniek is en elkaar aanvult indien mogelijk. Er wordt veel tijd en aandacht besteedt aan het realiseren van een kwalitatief hoogwaardig bestaan voor de bewoners in een prettige woonomgeving. 5
De huidige bewoners en hun familie/vertegenwoordigers zijn hier zeer over te spreken en waarderen de tijd en energie die in het samen ondernemen en betrekken bij wordt gestoken. Stamhuys kiest voor een combinatie van bewoners wat afwijkt van wat als normaal gezien wordt en is zich zeer bewust van de gevaren die dit met zich meebrengt. Deze worden door onder andere het gebruik maken van technische hulpmiddelen ondervangen, waarbij de belangrijkste bewapening het bewust zijn van door medewerkers gezien mag worden. Stamhuys is zich aan het klaarmaken van een mooie en degelijke toekomst, waarbij het woongenot en kwaliteit van leven van de bewoners centraal staat, maar waar ook de ontwikkeling en versterking van de medewerkers alsmede het bedrijf een flinke input gaat krijgen. Bronvermelding Er is gebruik gemaakt van het Bewoners Tevredenheids Onderzoek en de Vragenlijst Voor Verwanten. 6